Keywords
Summary

Keywords

1. Prawo wspólnotowe – Zakres stosowania – Sport – Ograniczenie do działalności gospodarczej

(art. 2 WE)

2. Swobodny przepływ osób i usług – Pracownicy – Konkurencja – Postanowienia traktatu – Zakres stosowania

(art. 39 WE, 49 WE, 81 WE i 82 WE)

3. Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Decyzje związków przedsiębiorstw – Pojęcie

(art. 81 ust.  1 WE)

Summary

1. Z uwagi na cele Wspólnoty uprawianie sportu jest przedmiotem prawa wspólnotowego tylko w takim zakresie, w jakim uznaje się je za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 2 WE.

(por. pkt 22)

2. Jeśli działalność sportowa ma charakter odpłatnego świadczenia pracy lub świadczenia usług za wynagrodzeniem, co ma miejsce w przypadku działalności sportowej wykonywanej przez pół-zawodowców lub zawodowców, zostaje ona w szczególności objęta zakresem stosowania art. 39 WE i nast. lub art. 49 WE i nast.

Owe postanowienia wspólnotowe odnoszące się do swobodnego przepływu osób i swobodnego świadczenia usług obowiązują nie tylko w stosunku do działań władz publicznych, lecz obejmują swym zakresem również przepisy innego rodzaju, które służą zbiorowemu uregulowaniu pracy najemnej i świadczenia usług. Tymczasem zakazy zawarte w tych postanowieniach traktatu nie mają zastosowania do przepisów, które dotyczą wyłącznie sportu i jako takie nie mają nic wspólnego z działalnością gospodarczą.

Jeśli chodzi o trudności oddzielenia aspektów gospodarczych od aspektów sportowych działalności sportowej, postanowienia wspólnotowe w zakresie swobodnego przepływu osób i swobodnego świadczenia usług nie stoją na przeszkodzie przepisom lub praktykom uzasadnionym względami natury niegospodarczej, uwzględniającym szczególny charakter i kontekst niektórych zawodów sportowych. Jednakże to ograniczenie zakresu stosowania postanowień, o których mowa, należy ograniczyć do jego celu. Dlatego też nie można się na nie powoływać celem wyłączenia całej działalności sportowej z zakresu stosowania traktatu.

W świetle tych rozważań sam fakt, że przepis ma charakter czysto sportowy, nie skutkuje wyłączeniem osoby wykonującej działalność, którą przepis ten reguluje, czy też podmiotu, który go wydał, z zakresu stosowania traktatu. Jeżeli dana działalność sportowa wchodzi w zakres stosowania traktatu, warunki jej wykonywania podlegają wszystkim zobowiązaniom wynikającym z różnych postanowień traktatu. Z tego wynika, że przepisy regulujące omawianą działalność powinny spełniać przesłanki stosowania tych postanowień, których celem jest w szczególności zapewnienie swobodnego przepływu pracowników, swobody podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej, swobodnego świadczenia usług lub konkurencji.

Zatem w przypadku gdy wykonywanie tej działalności sportowej powinno zostać ocenione w świetle postanowień traktatu odnoszących się do swobodnego przepływu pracowników lub swobodnego świadczenia usług, należy ustalić, czy przepisy regulujące daną działalność spełniają przesłanki stosowania art. 39 WE i art. 49 WE, tzn. nie stanowią ograniczeń, które są zakazane przez te artykuły. Podobnie w przypadku gdy wykonywanie danej działalności powinno zostać ocenione w świetle postanowień traktatu dotyczących konkurencji, należy ustalić, czy – zważywszy na przesłanki stosowania art. 81 WE i art. 82 WE – regulujące omawianą działalność przepisy pochodzą od przedsiębiorstwa, czy to przedsiębiorstwo ogranicza konkurencję lub nadużywa swojej pozycji dominującej oraz czy to ograniczenie lub nadużycie wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi.

Nawet jeśli przyjąć, że przepisy te nie stanowią ograniczeń w swobodnym przepływie, ponieważ dotyczą one zagadnień wyłącznie sportowych i jako takie nie mają nic wspólnego z działalnością gospodarczą, okoliczność ta nie oznacza, że omawiana działalność sportowa nieodzownie nie jest objęta zakresem stosowania art. 81 WE i art. 82 WE ani też że przepisy te nie spełniają przesłanek stosowania tych artykułów.

(por. pkt 23–31)

3. Nie można dokonać abstrakcyjnej oceny zgodności przepisów ze wspólnotowymi regułami konkurencji. Wszelkie porozumienia między przedsiębiorstwami lub wszelkie decyzje związku przedsiębiorstw, które ograniczają swobodę działania stron lub jednej z nich, nie są nieodzownie objęte zakazem zawartym w art. 81 ust. 1 WE. Aby postanowienie to mogło znaleźć zastosowanie w konkretnym przypadku, należy przede wszystkim uwzględnić całościowy kontekst, w jakim została przyjęta dana decyzja związku przedsiębiorstw lub wywołuje swoje skutki, a w szczególności jej cele. Następnie zbadać należy, czy wynikające z tej decyzji skutki ograniczające konkurencję są nierozłącznie związane z realizowaniem wyznaczonych celów i czy są one proporcjonalne do tych celów.

Walka z dopingiem mająca na celu zapewnienie uczciwego przebiegu zawodów sportowych jest ogólnym celem przepisów antydopingowych w dziedzinie sportu, co wiąże się z koniecznością zapewnienia równych szans sportowców, zadbania o ich zdrowie, uczciwość i obiektywizm w zawodach, jak również wartości etyczne sportu. Ponadto, mając na uwadze konieczność ustanowienia kar niezbędnych do zapewnienia wykonania zakazu dopingu, należy uznać, że skutki kar dla swobody działania sportowców są zasadniczo nierozłącznie związane z przepisami antydopingowymi.

Nawet jeżeli sporne przepisy antydopingowe należałoby uznać za decyzję związku przedsiębiorstw ograniczającą swobodę działania podmiotów, których dotyczą, nie stanowiłyby one nieodzownie z tego powodu niezgodnego ze wspólnym rynkiem ograniczenia konkurencji w rozumieniu art. 81 WE, ponieważ ich uzasadnieniem jest słuszny cel. Takie ograniczenie jest bowiem nierozłącznie związane z organizacją i właściwym przebiegiem zawodów sportowych i ma w szczególności na celu zapewnienie zdrowej rywalizacji między sportowcami.

Jednakże represyjny charakter takich przepisów antydopingowych oraz ciężar kar mających zastosowanie w przypadku ich naruszenia może oddziaływać negatywnie na konkurencję, ponieważ w przypadku gdyby te kary okazały się ostatecznie bezzasadne, mogłyby one doprowadzić do nieuzasadnionego wyłączenia sportowca z zawodów, a zatem spowodować zakłócenie warunków wykonywania danej działalności. Z powyższego wynika, że aby ustanowionym w art. 81 ust. 1 WE zakazem nie zostały objęte ograniczenia nałożone przez te przepisy, powinny one ograniczać się do tego, co jest niezbędne do zapewnienia właściwego przebiegu zawodów sportowych. Tego rodzaju przepisy mogłyby rzeczywiście okazać się przesadzone, z jednej strony ze względu na określenie warunków pozwalających na rozgraniczenie przypadków dopingu, w których grozi kara, od tych przypadków, w których nie grozi kara, a z drugiej strony ze względu na surowość tych kar.

(por. pkt 42–45, 47, 48)