EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62020CO0321

Postanowienie Trybunału (siódma izba) z dnia 4 lutego 2021 r.
CDT SA przeciwko MIMR i HRMM.
Odesłanie prejudycjalne – Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem – Ochrona konsumentów – Skutki wyroku w czasie – Dyrektywa 93/13/EWG – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Uprawnienia sądu krajowego w przypadku warunku uznanego za „nieuczciwy” – Klauzula natychmiastowej wymagalności – Usunięcie części nieuczciwego warunku umowy – Zasada pewności prawa – Obowiązek wykładni zgodnej.
Sprawa C-321/20.

ECLI identifier: ECLI:EU:C:2021:98

 Postanowienie Trybunału (siódma izba) z dnia 4 lutego 2021 r. –
CDT

(sprawa C‑321/20) ( 1 )

Odesłanie prejudycjalne – Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem – Ochrona konsumentów – Skutki wyroku w czasie – Dyrektywa 93/13/EWG – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Uprawnienia sądu krajowego w przypadku warunku uznanego za „nieuczciwy” – Klauzula natychmiastowej wymagalności – Usunięcie części nieuczciwego warunku umowy – Zasada pewności prawa – Obowiązek wykładni zgodnej

1. 

Pytania prejudycjalne – Odpowiedź, która może zostać w sposób jednoznaczny wyprowadzona z orzecznictwa – Stosowanie art. 99 regulaminu postępowania

(regulamin postępowania przed Trybunałem, art. 99)

(zob. pkt 21)

2. 

Pytania prejudycjalne – Wykładnia – Skutki w czasie wyroków dokonujących wykładni – Skutek wsteczny

(art. 267 TFUE)

(zob. pkt 24)

3. 

Akty instytucji – Dyrektywy – Wykonanie przez państwa członkowskie – Konieczność zapewnienia skuteczności dyrektyw – Obowiązki sądów krajowych – Obowiązek wykładni zgodnej – Zakres – Wykładnia prawa krajowego contra legem – Wyłączenie

(art. 4 ust. 3 TUE; art. 288 TFUE)

(zob. pkt 27–29)

4. 

Ochrona konsumentów – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Dyrektywa 93/13 – Stwierdzenie nieuczciwego charakteru warunku – Zakres – Uregulowanie krajowe pozwalające sądowi krajowemu stwierdzającemu nieważność nieuczciwego warunku w umowie, na zmianę treści owego warunku – Wyrok Trybunału stwierdzający niezgodność tego uregulowania z dyrektywą 93/13 – Uregulowanie, które nie było jeszcze przedmiotem zmian w chwili zawarcia umowy – Brak zastosowania tego przepisu dla sądu krajowego – Dopuszczalność – Naruszenie zasady pewności prawa – Brak – Ustalenie wykładni zgodnej spoczywające na sądzie krajowym

(dyrektywa Rady 93/13, art. 6 ust. 1)

(zob. pkt 30–33; pkt 1 sentencji)

5. 

Ochrona konsumentów – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Dyrektywa 93/13 – Stwierdzenie nieuczciwego charakteru warunku – Zakres – Uregulowanie krajowe pozwalające sądowi krajowemu stwierdzającemu nieważność nieuczciwego warunku w umowie, na zmianę treści owego warunku – Niedopuszczalność

(dyrektywa Rady 93/13, art. 6 ust. 1)

(zob. pkt 36, 40, 41)

6. 

Ochrona konsumentów – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Dyrektywa 93/13 – Stwierdzenie częściowego nieuczciwego charakteru warunku – Zakres – Utrzymanie w mocy nie nieuczciwej części warunku, pociągające za sobą zmianę jego treści – Niedopuszczalność – Zastąpienie przez sąd krajowy nieuczciwego warunku w umowie przepisem prawa krajowego – Dopuszczalność – Przesłanki

(dyrektywa Rady 93/13, art. 6, 7)

(zob. pkt 42–46; pkt 2 sentencji)

Sentencja

1) 

Prawo Unii, a w szczególności zasadę pewności prawa, należy interpretować w ten sposób, że nie stoi ono na przeszkodzie temu, aby sąd krajowy odstąpił od zastosowania przepisu prawa krajowego pozwalającego mu na zmianę treści nieuczciwego warunku umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, w sytuacji gdy ów przepis, który został uznany za sprzeczny z art. 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich na mocy wyroku z dnia 14 czerwca 2012 r., Banco Español de Crédito (C‑618/10, EU:C:2012:349), w chwili zawarcia umowy nie został jeszcze zmieniony przez ustawodawcę stosownie do treści tego wyroku.

2) 

Zasadę pewności prawa należy interpretować w ten sposób, że nie pozwala ona sądowi krajowemu, który stwierdził nieuczciwy charakter warunku umowy w rozumieniu art. 3 dyrektywy 93/13, na zmianę treści tego warunku, wobec czego sąd ten jest zobowiązany do odstąpienia od jego zastosowania. Jednakże art. 6 i 7 tej dyrektywy nie stoją na przeszkodzie temu, aby sąd krajowy zastąpił taki warunek przepisem prawa krajowego o charakterze dyspozytywnym, jeżeli w wypadku usunięcia takiego warunku dana umowa pożyczki nie może dalej obowiązywać, a unieważnienie całej umowy naraziłoby konsumenta na szczególnie szkodliwe konsekwencje, czego ustalenie jest zadaniem sądu krajowego.


( 1 ) Dz.U. C 359 z 26.10.2020.

Top