Sprawa T‑134/19

AM

przeciwko

Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu

Wyrok Sądu (pierwsza izba) z dnia 10 marca 2021 r.

Służba publiczna – Personel EBI – Wynagrodzenie – Dopuszczalność – Termin do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania pojednawczego – Akt niekorzystny – Dodatek z tytułu mobilności geograficznej – Przeniesienie do biura zewnętrznego – Odmowa przyznania dodatku – Skarga o stwierdzenie nieważności oraz o odszkodowanie i zadośćuczynienie

1. Skargi urzędników – Pracownicy Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Skarga na decyzję kończącą postępowanie pojednawcze – Skutek – Zaskarżenie kwestionowanego aktu do sądu – Wyjątek – Decyzja niemająca charakteru potwierdzającego – Uwzględnienie zawartego w niej uzasadnienia

   (regulamin pracowniczy Europejskiego Banku Inwestycyjnego, art. 41)

   (zob. pkt 29, 30, 33, 34)

2. Skargi urzędników – Pracownicy Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Akt niekorzystny – Pojęcie – Rozliczenie wynagrodzenia lub emerytury odzwierciedlające decyzję, której przedmiot jest wyłącznie finansowy – Włączenie

   (regulamin pracowniczy Europejskiego Banku Inwestycyjnego, art. 41)

   (zob. pkt 40–44)

3. Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Wynagrodzenie – Dodatek z tytułu mobilności geograficznej – Przesłanki przyznania – Odmowa przyznania pracownikowi przeniesionemu do końca jego umowy do biura zewnętrznego EBC – Niezgodność z prawem – Przyznanie uzależnione od powrotu do siedziby Banku – Brak

   (zob. pkt 56, 58, 59, 61, 64, 65–71)

4. Skargi urzędników – Pracownicy Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Wyrok stwierdzający nieważność – Skutki – Obowiązek podjęcia działań zapewniających wykonanie wyroku – Wyrok stwierdzający nieważność decyzji odmawiającej przyznania pracownikowi dodatku – Roszczenie odszkodowawcze strony skarżącej dotyczące poniesionej szkody majątkowej – Przedwczesny charakter żądania

   (art. 266 akapit pierwszy TFUE)

   (zob. pkt 78, 79)

Streszczenie

Skarżący, AM, został zatrudniony przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) w dniu 1 czerwca 2014 r. na podstawie umowy o pracę na czas określony jednego roku, która to umowa została następnie dwukrotnie przedłużona. Od momentu pierwszej umowy z EBI do dnia 31 marca 2017 r. skarżący był zatrudniony w biurze zewnętrznym EBI w Wiedniu (Austria). Na okres od dnia 1 kwietnia 2017 r. do końca obowiązującej wówczas umowy, czyli do dnia 31 maja 2020 r., skarżący został przeniesiony do biura zewnętrznego EBI w Brukseli (Belgia). W dniu 30 czerwca 2017 r. EBI wydał decyzję uściślającą, że przeniesienie skarżącego nie wchodzi w zakres stosowania przepisów administracyjnych mających zastosowanie do personelu EBI (zwanych dalej „przepisami administracyjnymi”) i że w związku z tym nie jest on uprawniony do otrzymywania dodatku z tytułu mobilności geograficznej. EBI powtórzył swoją odmowę przyznania skarżącemu tego dodatku decyzją wydaną na wniosek tego ostatniego o wszczęcie postępowania pojednawczego (obie te decyzje zwane dalej łącznie „zaskarżonymi decyzjami”). Ponadto niezależnie od okoliczności, że komisja pojednawcza EBI uznała, iż skarżący powinien był otrzymywać dodatek z tytułu mobilności geograficznej od dnia 1 kwietnia 2017 r., prezes EBI postanowił nie zastosować się do wniosków tej komisji, kończąc w ten sposób postępowanie pojednawcze.

Sąd rozpatrujący skargę o stwierdzenie nieważności oraz o odszkodowanie i zadośćuczynienie stwierdził nieważność zaskarżonych decyzji i po raz pierwszy przedstawił wyjaśnienia dotyczące przesłanek przyznania personelowi EBI dodatku z tytułu mobilności geograficznej.

Ocena Sądu

Przede wszystkim, jeśli chodzi o przedmiot skargi, Sąd zauważył, że dla członków personelu EBI, którzy rozpoczęli służbę po dniu 1 lipca 2013 r., decyzja prezesa EBI kończąca postępowanie pojednawcze stanowi jedynie wstępną przesłankę wniesienia sprawy do sądu Unii. Sąd stwierdził w tym względzie, podążając za orzecznictwem dotyczącym sporów objętych regulaminem pracowniczym urzędników Unii Europejskiej lub przepisów mających zastosowanie do personelu Europejskiego Banku Centralnego, że żądanie stwierdzenia nieważności formalnie skierowane przeciwko decyzji prezesa EBI kończącej postępowanie pojednawcze skutkuje zaskarżeniem do sądu Unii aktu niekorzystnego stanowiącego przedmiot tego postępowania, chyba że wspomniana decyzja ma inny zakres niż akt będący przedmiotem postępowania pojednawczego. W przypadku gdy decyzja ta zawiera ponowne rozpatrzenie sytuacji skarżącego w świetle nowych okoliczności prawnych lub faktycznych, lub gdy zmienia albo uzupełnia akt pierwotny, stanowi ona bowiem akt podlegający kontroli sądu Unii, który bierze ją pod uwagę przy ocenie zgodności z prawem zaskarżonego aktu, a nawet ją samą uznaje za akt niekorzystny zastępujący akt pierwotny. Ponieważ nie miało to miejsca w niniejszej sprawie, Sąd uznał, że nie ma potrzeby orzekania konkretnie w przedmiocie tego żądania.

Następnie, co się tyczy dopuszczalności skargi, Sąd nie przychylił się do argumentacji EBI, zgodnie z którą dniem, w którym rozpoczął biec termin na zakwestionowanie niewypłacenia dodatku z tytułu mobilności geograficznej, był dzień otrzymania przez skarżącego pierwszego rozliczenia wynagrodzenia po przeniesieniu go do biura zewnętrznego w Brukseli. Sąd zauważył w tym względzie, że nawet jeśli prawdą jest, że rozliczenie wynagrodzenia skarżącego za kwiecień 2017 r. wskazywało w kategoriach finansowych skutki decyzji o przeniesieniu go do biura zewnętrznego w Brukseli, nie zmienia to faktu, że ani ta decyzja, ani wspomniane rozliczenie wynagrodzenia nie określały wyraźnie stanowiska EBI w przedmiocie przyznania dodatku z tytułu mobilności geograficznej. Niezawarcie dodatku w rozliczeniu wynagrodzenia zainteresowanej osoby niekoniecznie oznacza, iż administracja odmawia jej prawa do pobierania takiego dodatku.

Wobec tego, że decyzja z dnia 30 czerwca 2017 r. była pierwszą decyzją, w której w sposób wyraźny stwierdzono odmowę przyznania skarżącemu przez EBI dodatku z tytułu mobilności geograficznej, Sąd uznał, że decyzja ta stanowi pierwszy akt niekorzystny dla skarżącego skutkujący rozpoczęciem biegu terminów do złożenia zażalenia i wniesienia skargi.

Wreszcie, co się tyczy przesłanek przyznania dodatku z tytułu mobilności geograficznej w przypadku przeniesienia do biura zewnętrznego EBI w Unii, Sąd zauważył, że zgodnie z art. 1.4 przepisów administracyjnych prawo do dodatku z tytułu mobilności geograficznej jest uzależnione od kumulatywnego spełnienia dwóch przesłanek, a mianowicie wymagane jest, po pierwsze, by pracownik został przeniesiony do innego miejsca zatrudnienia w Unii na okres od roku do pięciu lat, a po drugie, by przepracował on co najmniej 12 miesięcy w poprzednim miejscu zatrudnienia.

W konsekwencji Sąd stwierdził, że artykuł ten nie zawiera żadnego wyraźnego odniesienia do warunku tymczasowego zatrudnienia w biurze zewnętrznym w Unii, a zgodnie z którym aby móc skorzystać z rozpatrywanego dodatku, pracownik po upływie okresu zatrudnienia w tym biurze powinien powrócić do siedziby EBI.

Sąd uściślił w tym względzie, że powrót do siedziby EBI, przewidziany w art. 2 załącznika VII do przepisów administracyjnych, nie stanowi przesłanki przyznania dodatku z tytułu mobilności geograficznej, a jest jedynie logiczną konsekwencją zakończenia okresu tymczasowego zatrudnienia w biurze zewnętrznym dla członków personelu, których umowa nie wygasła i którzy powinni po upływie tego okresu powrócić do siedziby EBI.

W tych okolicznościach Sąd wskazał, że nie tylko przeniesienie do biura zewnętrznego na podstawie właściwych przepisów administracyjnych nie może zostać uznane, ze względu na swój charakter, za stałe, ponieważ od początku jest ono ograniczone do maksymalnego okresu przewidzianego przez te przepisy, ale też nawet gdy członek personelu EBI jest zatrudniony w takim biurze przez okres, którego koniec zbiega się z zakończeniem obowiązywania jego umowy na czas określony, ten członek personelu jest uprawniony do pobierania omawianego dodatku, jeśli spełnione są dwie kumulatywne przesłanki przewidziane w art. 1.4 przepisów administracyjnych.