Sprawa T‑485/18

Compañía de Tranvías de la Coruña, SA

przeciwko

Komisji Europejskiej

 Wyrok Sądu (trzecia izba) z dnia 6 lutego 2020 r.

Dostęp do dokumentów – Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 – Dokumenty Komisji dotyczące wykładni przepisu prawa Unii – Dokumenty pochodzące od osób trzecich – Dokumenty pochodzące od państwa członkowskiego – Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 – Częściowa odmowa dostępu – Całkowita odmowa dostępu – Obowiązek uzasadnienia – Wyjątek dotyczący ochrony postępowań sądowych – Nadrzędny interes publiczny

1.      Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Obowiązek uzasadnienia – Zakres

(art. 296 akapit drugi TFUE; rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4)

(zob. pkt 19–21, 87)

2.      Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Ochrona postępowań sądowych – Zakres – Przestrzeganie zasady równości broni – Zasada należytego sprawowania wymiaru sprawiedliwości oraz rzetelność postępowania sądowego – Zastosowanie tych zasad także do postępowań prejudycjalnych

(rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 2 tiret drugie)

(zob. pkt 38–40, 52–56)

3.      Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Ochrona postępowań sądowych – Zakres stosowania – Dokumenty niesporządzone jedynie na potrzeby postępowania sądowego, ale mogące naruszać potencjalnie możliwości zainteresowanej instytucji do obrony w rzeczonym postępowaniu –Włączenie – Przesłanki

(rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 2 tiret drugie)

(zob. pkt 41–43)

4.      Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Dokumenty pochodzące od państwa członkowskiego – Uprawnienie państwa członkowskiego do zażądania od instytucji nieujawniania dokumentów – Następstwa proceduralne – Spoczywający na państwie członkowskim i na instytucji Unii obowiązek uzasadnienia decyzji o odmowie dostępu – Zakres

(rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 1–3, 5, art. 8)

(zob. pkt 68–70)

5.      Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Nadrzędny interes publiczny uzasadniający ujawnienie dokumentów – Pojęcie – Indywidualny interes wnioskodawcy – Wyłączenie

(rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 2)

(zob. pkt 79–81)

Streszczenie

W wydanym w dniu 6 lutego 2020 r. wyroku Compañia de Tranvías de la Coruña/Komisja (T‑485/18) Sąd częściowo uwzględnił skargę Compañía de Tranvías de la Coruña, SA (zwanej dalej „skarżącą”) o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji Europejskiej z dnia 7 czerwca 2018 r., którą na podstawie rozporządzenia nr 1049/2001(1) Komisja odmówiła, w części lub w całości, przyznania skarżącej dostępu do dokumentów związanych z przekazaną Republice Francuskiej opinią Komisji dotyczącą ważności umowy dotyczącej linii metra zawartej do 2039 r. Sprawa ta umożliwiła Sądowi wyjaśnienie niektórych aspektów ochrony postępowania sądowego w rozumieniu rozporządzenia nr 1049/2001(2).

W dniu 19 grudnia 2017 r. skarżąca, na podstawie rozporządzenia nr 1049/2001, wniosła o udzielenie jej dostępu do kilku dokumentów Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Mobilności i Transportu związanych z przekazaną Republice Francuskiej opinią Komisji dotyczącą ważności umowy dotyczącej linii metra zawartej do 2039 r.

W dniu 7 czerwca 2018 r. Komisja wydała zaskarżoną decyzję, w której odmówiła pełnego lub częściowego dostępu do 27 wnioskowanych dokumentów na tej podstawie, że ich ujawnienie miałoby wpływ na toczące się postępowanie sądowe w sprawach, które od tego czasu zakończyły się wydaniem wyroku z dnia 21 marca 2019 r., Mobit i Autolinee Toscane(3), a także w sprawach, w których od tego czasu zapadły postanowienia: z dnia 12 lipca 2018 r., RATP/Komisja(4) i z dnia 12 września 2019 r., RATP/Komisja(5). Uznała ona zasadniczo, że wszystkie dokumenty, do których odmówiono w całości lub w części dostępu, były objęte wyjątkiem przewidzianym w art. 4 ust. 2 tiret drugie rozporządzenia nr 1049/2001, ponieważ były one związane z wykładnią art. 8 ust. 3 rozporządzenia nr 1370/2007(6), stanowiącą przedmiot sporu w sprawach zakończonych wyrokiem Mobit i Autolinee Toscane.

Rozpatrując skargę o stwierdzenie nieważności tej decyzji Komisji, Sąd przede wszystkim wskazał, że ochrona postępowania sądowego oznacza w szczególności, iż zapewnione jest zarówno poszanowanie zasady równości broni, jak i prawidłowe sprawowanie wymiaru sprawiedliwości oraz rzetelność postępowania sądowego.

Następnie Sąd stwierdził, że w niniejszej sprawie ujawnienie spornych dokumentów wewnętrznych Komisji, które nie zostały sporządzone na potrzeby konkretnego sporu, mogło mieć wpływ zarówno na prawidłowe sprawowanie wymiaru sprawiedliwości oraz rzetelność postępowania sądowego, jak i na zasadę równości broni, ponieważ dokumenty te dotyczyły wykładni określonego przepisu rozporządzenia nr 1370/2007, która w chwili wydania zaskarżonej decyzji również była przedmiotem postępowania sądowego przed Trybunałem, to znaczy w sprawach zakończonych wyrokiem Mobit i Autolinee Toscane.

Po pierwsze, w odniesieniu do prawidłowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości i rzetelności postępowania sądowego Sąd uznał, że ujawnienie skarżącej w dniu wydania zaskarżonej decyzji spornych dokumentów wewnętrznych, skutkowałoby umożliwieniem wywierania, choćby było to tylko tak postrzegane przez opinię publiczną, zewnętrznych nacisków na działalność sądowniczą oraz naruszeniem niezakłóconego przebiegu dyskusji przed Trybunałem. Po drugie, w odniesieniu do zasady równości broni Sąd stwierdził, że ujawnienie tych dokumentów mogłoby doprowadzić do publicznej dyskusji w przedmiocie wykładni danego przepisu rozporządzenia nr 1370/2007. W takiej sytuacji każda ewentualna krytyka skierowana pod adresem Komisji mogłaby mieć wpływ na bronione przez nią stanowisko w sprawach zakończonych wyrokiem Mobit i Autolinee Toscane, a tym samym stanowić zagrożenie dla zasady równości broni.

Ponadto Sąd uznał, że oceny tej nie podważa okoliczność, iż toczące się postępowanie sądowe, które zakończyło się wyrokiem Mobit i Autolinee Toscane, było postępowaniem prejudycjalnym. W rzeczywistości bowiem kryterium prawidłowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości i zasada równości broni, której celem jest zapewnienie równowagi proceduralnej pomiędzy stronami postępowania sądowego poprzez zagwarantowanie równości praw i obowiązków tych stron, w szczególności w zakresie zasad regulujących organizację środków dowodowych i kontradyktoryjne postępowanie przed sądem, mają zastosowanie także do postępowań prejudycjalnych.

Zdaniem Sądu okoliczność, że skarżąca nie interweniowała w postępowaniu prejudycjalnym w sprawach zakończonych wyrokiem Mobit i Autolinee Toscane, również nie podważa tej oceny. Ujawnienie skarżącej informacji zawartych w spornych dokumentach wewnętrznych umożliwiłoby jej bowiem podzielenie się nimi z osobami trzecimi lub ujawnienie ich szerokiemu kręgowi opinii publicznej. W takim przypadku pozostałe strony wspomnianego postępowania mogłyby się na nie powoływać w kontekście tego postępowania przeciwko Komisji.

1      Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. 2001, L 145, s. 43).

2      Na podstawie art. 4 ust. 2 tiret drugie rozporządzenia nr 1049/2001 instytucje odmówią dostępu do dokumentu, jeśli ujawnienie go naruszyłoby ochronę postępowania sądowego, chyba że za ujawnieniem danego dokumentu przemawia nadrzędny interes publiczny.

3      Wyrok Trybunału z dnia 21 marca 2019 r., Mobit i Autolinee Toscane (C‑350/17 i C‑351/17, EU:C:2019:237).

4      Postanowienie Sądu z dnia 12 lipca 2018 r., RATP/Komisja (T‑250/18 R, niepublikowane, EU:T:2018:458).

5      Postanowienie Sądu z dnia 12 września 2019 r., RATP/Komisja (T‑250/18, niepublikowane, EU:T:2019:615).

6      Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.U. 2007, L 315, s. 1).