Sprawa C‑260/17

Anodiki Services EPE

przeciwko

GNA, O Evangelismos – Ofthalmiatreio Athinon – Polykliniki
i
Geniko Ogkologiko Nosokomeio Kifisias – (GONK) „Oi Agioi Anargyroi”

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Symvoulio tis Epikrateias)

Odesłanie prejudycjalne – Zamówienia publiczne – Dyrektywa 2014/24/UE – Artykuł 10 lit. g) – Wyłączenia z zakresu stosowania – Umowy o pracę – Pojęcie – Decyzje szpitali publicznych o zawarciu umów o pracę na czas określony w celu zaspokojenia potrzeb z zakresu gastronomii, dostarczania posiłków i sprzątania – Dyrektywa 89/665/EWG – Artykuł 1 – Prawo do wniesienia skargi

Streszczenie – wyrok Trybunału (dziewiąta izba) z dnia 25 października 2018 r.

1. Zbliżanie ustawodawstw – Procedury udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi – Dyrektywa 2014/24 – Zakres stosowania – Zamówienia dotyczące umów o pracę – Wykluczenie – Pojęcie umów o pracę

   [dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24, zmieniona dyrektywą 2015/2170, art. 10 lit. g)]

2. Zbliżanie ustawodawstw – Procedury udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi – Dyrektywa 2014/24 – Zakres stosowania – Zamówienia dotyczące umów o pracę – Wykluczenie – Decyzje szpitali publicznych o zawarciu umów o pracę na czas określony w celu zaspokojenia potrzeb z zakresu gastronomii, dostarczania posiłków i sprzątania – Wykluczenie – Brak możliwości stosowania art. 49 i 56 TFUE oraz art. 16 i 52 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej

   [art. 49, 56 TFUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 16, 52; dyrektywa 2014/24 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniona dyrektywą 2015/2170, art. 10 lit. g)]

3. Zbliżanie ustawodawstw – Procedury odwoławcze w dziedzinie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane – Dyrektywa 89/665 – Decyzje, od których przysługuje odwołanie – Decyzja instytucji zamawiającej o nierozpoczynaniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego po stwierdzeniu braku możliwości stosowania prawa Unii do danego zamówienia – Spoczywający na państwach członkowskich obowiązek zapewnienia postępowania odwoławczego – Zakres

   (dyrektywa 2014/24 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniona dyrektywą 2015/2170; dyrektywa Rady 89/665, zmieniona dyrektywą 2014/23, art. 1 ust. 1)

1.  Artykuł 10 lit. g) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE, zmienionej rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2015/2170 z dnia 24 listopada 2015 r., należy interpretować w ten sposób, że pojęcie „umów o pracę”, o którym mowa w tym przepisie, obejmuje umowy o pracę takie jak te będące przedmiotem postępowania głównego, a mianowicie umowy o pracę na czas określony zawierane z wybranymi kandydatami na podstawie obiektywnych kryteriów, takich jak okres pozostawania bez pracy, wcześniejsze doświadczenie oraz liczba niepełnoletnich dzieci.

   (zob. pkt 33; pkt 1 sentencji)

2.  Przepisy dyrektywy 2014/24, zmienionej rozporządzeniem delegowanym 2015/2170, art. 49 i 56 TFUE, zasady równego traktowania, przejrzystości i proporcjonalności oraz art. 16 i 52 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej nie znajdują zastosowania do decyzji organu władzy publicznej o zawarciu umów o pracę, takich jak te będące przedmiotem postępowania głównego, w celu wykonania pewnych zadań związanych ze spoczywającym na nim obowiązkiem działania w interesie publicznym.

   (zob. pkt 40; pkt 2 sentencji)

3.  Artykuł 1 ust. 1 dyrektywy Rady 89/665/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane, zmienionej dyrektywą 2014/23/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 lutego 2014 r., należy interpretować w ten sposób, że decyzja instytucji zamawiającej o zawarciu z osobami fizycznymi umów o pracę dotyczących świadczenia pewnych usług bez konieczności stosowania procedury udzielania zamówień publicznych zgodnie z dyrektywą 2014/24, zmienioną rozporządzeniem delegowanym 2015/2170, podjęta z tego względu, że – zdaniem rzeczonej instytucji zamawiającej – umowy te nie są objęte zakresem zastosowania tej dyrektywy, może być przedmiotem skargi wniesionej na podstawie wspomnianego przepisu przez podmiot gospodarczy, który ma uzasadniony interes w tym, by uczestniczyć w realizacji zamówienia publicznego o takim samym przedmiocie jak wspomniane umowy i według którego wchodzą one w zakres stosowania tej dyrektywy.

   Konsekwencją przyjęcia stanowiska, zgodnie z którym dyrektywa 89/665 nie nakłada obowiązku zapewnienia ochrony sądowej poza formalną procedurą udzielania zamówienia, tak że ani decyzja instytucji zamawiającej o niewszczynaniu tej procedury, ani decyzja zmierzająca do ustalenia, czy zamówienie publiczne podlega zakresowi stosowania właściwych przepisów prawa Unii, nie podlegają zaskarżeniu, byłoby bowiem uczynienie stosowania właściwych przepisów prawa Unii fakultatywnym, zależnym od woli każdej instytucji zamawiającej, podczas gdy stosowanie ich jest obowiązkowe, jeżeli spełnione zostaną przewidziane w nich warunki (zob. podobnie wyrok z dnia 11 stycznia 2005 r., Stadt Halle i RPL Lochau, C‑26/03, EU:C:2005:5, pkt 36, 37).

   (zob. pkt 46, 47; pkt 3 sentencji)