Sprawa T‑452/15

Andrei Petrov i in.

przeciwko

Parlamentowi Europejskiemu

Członek Parlamentu Europejskiego – Odmowa wstępu do budynków Parlamentu – Obywatel państwa trzeciego – Artykuł 21 karty praw podstawowych – Dyskryminacja ze względu na pochodzenie etniczne – Dyskryminacja ze względu na przynależność państwową – Dopuszczalność zarzutu – Dyskryminacja ze względu na poglądy polityczne – Równość traktowania – Nadużycie władzy

Streszczenie – wyrok Sądu (czwarta izba) z dnia 20 listopada 2017 r.

1. Postępowanie sądowe – Skarga wszczynająca postępowanie – Wymogi formalne – Zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów – Konieczność wyraźnego odesłania do przepisów stanowiących podstawę skargi – Brak – Granice – Powołanie naruszenia traktatów jako podstawy skargi – Niewystarczająco precyzyjny charakter

   [statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 21 akapit pierwszy, art. 53 akapit pierwszy; regulamin postępowania przed Sądem, art. 76 lit. d)]

2. Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Równość traktowania – Pojęcie

   (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 21)

3. Prawo Unii Europejskiej – Wykładnia – Metody – Wykładnia aktu o charakterze generalnym – Przypisywanie innego zakresu różnym terminom zastosowanym w tekście

4. Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Równość traktowania – Równość traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne – Pojęcie pochodzenia etnicznego

5. Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Równość traktowania – Dyskryminacja ze względu na przynależność państwową – Zakaz – Zakres stosowania – Odmienne traktowanie obywateli państw członkowskich i obywateli państw trzecich – Wyłączenie

   (art. 18 akapit pierwszy TFUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 21 ust. 2)

6. Postępowanie sądowe – Podnoszenie nowych zarzutów w toku postępowania – Przesłanki – Zarzut oparty na okolicznościach podniesionych w toku postępowania

   (regulamin postępowania przed Sądem, art. 84 § 1)

7. Skarga o stwierdzenie nieważności – Zarzuty – Nadużycie władzy – Pojęcie – Decyzja o odmowie wstępu obywateli państwa trzeciego do pomieszczeń Parlamentu

   (art. 263 TFUE)

8. Parlament Europejski – Kompetencje – Wewnętrzna organizacja – Kompetencja do odmowy wstępu do pomieszczeń Parlamentu członkom partii politycznej państwa trzeciego

   [art. 14 TUE, art. 15 ust. 6 lit. d) TUE; art. 230 akapit pierwszy TFUE; regulamin Parlamentu Europejskiego, art. 22, 115, 157]

1.  W ramach skargi o stwierdzenie nieważności, chociaż strona skarżąca nie musi wyraźnie wskazać konkretnej normy prawnej, na której opiera swoje zastrzeżenie, to strona przeciwna i sąd Unii mogą łatwo zidentyfikować tę normę jedynie pod warunkiem, że argumenty strony skarżącej są wystarczająco jasne. W tym względzie powołanie się na „naruszenie traktatów” stanowi jedynie ogólny przypadek, w jakim może zostać wniesiona skarga o stwierdzenie nieważności, podlegająca rozpatrzeniu przez sąd Unii, ale nie może stanowić wskazania podstawy prawnej zarzutu.

   (zob. pkt 21, 22)

2.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (zob. pkt 27, 53)

3.  W przypadku gdy akt o charakterze generalnym stosuje dwa różne terminy, względy spójności i pewności prawa stoją na przeszkodzie temu, by przypisywać im ten sam zakres. Jest tak tym bardziej w przypadku, gdy terminy te posiadają różne znaczenia w języku codziennym.

   (zob. pkt 34)

4.  O ile przynależność państwowa stanowi prawną i polityczną więź między jednostką a suwerennym państwem, o tyle pojęcie pochodzenia etnicznego opiera się na koncepcji, że grupy społeczne mają poczucie przynależności do tego samego narodu lub tej samej wspólnoty religijnej, językowej, wspólnej kultury i tradycji oraz środowiska życiowego.

   (zob. pkt 35)

5.  Artykuł 18 akapit pierwszy TFUE znajduje się w drugiej części tego traktatu, zatytułowanej „Niedyskryminacja i obywatelstwo Unii”. Dotyczy on sytuacji objętych zakresem stosowania prawa Unii, w których obywatel państwa członkowskiego jest dyskryminowany w porównaniu z obywatelami innego państwa członkowskiego wyłącznie ze względu na przynależność państwową. Artykuł ten nie ma zatem zastosowania w przypadku potencjalnej różnicy w traktowaniu obywateli państw członkowskich i obywateli państw trzecich. W konsekwencji, ponieważ art. 21 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy odczytywać w ten sposób, że ma on taki sam zakres jak art. 18 akapit pierwszy TFUE, obywatel państwa trzeciego nie może powoływać się na art. 21 ust. 2 karty.

   (zob. pkt 39–41)

6.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (zob. pkt 46)

7.  Decyzja jest wadliwa z powodu nadużycia władzy tylko wtedy, gdy obiektywne, istotne i zgodne przesłanki pozwalają stwierdzić, że została ona przyjęta w celach innych niż deklarowane.

   Inaczej jest w okoliczności, gdy przewodniczący Parlamentu wydał decyzję uniemożliwiającą członkom lub sympatykom partii rosyjskiej wejście do pomieszczeń instytucji, aby wyrażali tam swoje poglądy na spotkaniu politycznym, zamiast polegać na zdolności interwencyjnej służb bezpieczeństwa, zważywszy, że decyzja ta wpisuje się w szczególny kontekst charakteryzujący ówczesne stosunki polityczne między Federacją Rosyjską a Unią. Jest tak tym bardziej, że skoro decyzja ta była powiązana z omawianym kontekstem, to miała ona jedynie charakter tymczasowy.

   (zob. pkt 57, 65, 74)

8.  Artykuł 22 regulaminu Parlamentu przyznaje przewodniczącemu instytucji kompetencje niezbędne do zapewnienia ogólnego bezpieczeństwa w pomieszczeniach Parlamentu, aby zapobiegać wszelkim zakłóceniom w prawidłowym przebiegu prac parlamentarnych oraz położyć im kres, a także chronić godność instytucji. Ponadto Parlament nie ma obowiązku promowania w ramach swojej infrastruktury działalności politycznej partii państwa trzeciego.

   W związku z tym Parlament nie jest zobowiązany do przyjmowania członków lub sympatyków takiej partii, aby mogli oni wyrazić swoje poglądy w jego pomieszczeniach. Ogólnie rzecz biorąc, z art. 14 TUE wynika, że prawo do brania udziału w sprawowaniu funkcji ustawodawczej, budżetowej, kontroli politycznej i konsultacyjnej w Parlamencie jest zastrzeżone dla przedstawicieli obywateli Unii wybieranych w powszechnych wyborach bezpośrednich, wolnych i tajnych, podczas gdy przepisy szczególne, takie jak art. 15 ust. 6 lit. d) TUE i art. 230 akapit pierwszy TFUE, zagwarantowały w sposób szczególny przewodniczącemu Rady Europejskiej i Komisji prawo do bycia wysłuchanym na forum Parlamentu. Ponadto, podczas gdy art. 115 regulaminu wewnętrznego Parlamentu stanowi, że debaty są publiczne, a posiedzenia komisji są zwykle również publiczne, art. 157 tego regulaminu uściśla, że publiczność dopuszczona na trybuny zajmuje miejsca siedzące i zachowuje ciszę. Podobnie, systematyka traktatów i aktów wydanych w celu ich wykonania oraz potrzeba zagwarantowania swobodnego wykonywania uprawnień przyznanych Parlamentowi powodują, że nie jest to miejsce, w którym każdy miałby z mocy prawa prawo wyrazić swoje poglądy.

   (zob. pkt 67)