Sprawy połączone C‑596/15 P i C‑597/15 P

Bionorica SE
i
Diapharm GmbH & Co. KG

przeciwko

Komisji Europejskiej

Odwołanie – Zdrowie publiczne – Ochrona konsumentów – Rozporządzenie (WE) nr 1924/2006 – Oświadczenia zdrowotne dotyczące żywności – Artykuł 13 ust. 3 – Wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności – Substancje botaniczne – Oświadczenia zdrowotne, których rozpatrzenie zawieszono – Skarga na bezczynność – Artykuł 265 TFUE – Stanowisko Komisji Europejskiej – Interes prawny – Legitymacja procesowa

Streszczenie – wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 23 listopada 2017 r.

1. Skarga na bezczynność–Bezczynność–Pojęcie–Zaniechanie podjęcia działań–Brak przyjęcia aktu przygotowawczego–Włączenie–Warunek

   (art. 265 TFUE)

2. Skarga na bezczynność–Wezwanie instytucji do działania–Przesłanki–Wyraźne i precyzyjne żądanie

   (art. 265 TFUE)

3. Odwołanie–Zarzuty–Zarzut oparty na kwalifikacji pisma wysłanego przez instytucję w odpowiedzi na wezwanie do działania–Kwestie prawne

   (art. 265 TFUE)

4. Skarga na bezczynność–Osoby fizyczne lub prawne–Interes prawny–Konieczność posiadania istniejącego i aktualnego interesu prawnego–Ocena w chwili wniesienia skargi–Skarga mogąca przynieść korzyść skarżącemu–Brak–Niedopuszczalność

   (art. 265 TFUE)

5. Zbliżanie ustawodawstw–Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne dotyczące żywności–Rozporządzenie nr 1924/2006–Oświadczenia zdrowotne–Rozróżnienie między dopuszczonymi oświadczeniami zdrowotnymi oraz oświadczeniami zdrowotnymi, których rozpatrzenie zawieszono

   [rozporządzenie nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 3 akapit drugi lit. a), art. 6 ust. 1, art. 17 ust. 5, art. 28 ust. 5, 6]

6. Skarga na bezczynność–Osoby fizyczne lub prawne–Interes prawny–Skarga na brak żądania przez Komisję oceny niektórych oświadczeń zdrowotnych podlegających systemowi przejściowemu mającemu zastosowanie do oświadczeń, które jeszcze nie zostały ocenione–Korzystniejszy charakter ciągłego stosowania systemu przejściowego w stosunku do odrzucenia oświadczenia po jego ocenie–Brak wpływu–Zachowanie interesu prawnego

   (art. 265 TFUE; rozporządzenie nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 28 ust. 5, 6)

7. Skarga na bezczynność–Osoby fizyczne lub prawne–Przesłanki dopuszczalności–Interes prawny–Legitymacja procesowa–Przesłanki mające charakter kumulatywny–Niedopuszczalność skargi w braku spełnienia jednej z tych przesłanek

   (art. 265 akapit trzeci TFUE)

8. Skarga na bezczynność–Osoby fizyczne lub prawne–Interes prawny–Skarga na brak żądania przez Komisję oceny niektórych oświadczeń zdrowotnych podlegających systemowi przejściowemu mającemu zastosowanie do oświadczeń, które jeszcze nie zostały ocenione–Skarga wniesiona przez przedsiębiorstwo niedziałające na rynku, którego dotyczą dane oświadczenia–Niedopuszczalność–Zamiar wejścia przedsiębiorstwa na ten rynek w wypadku dopuszczenia tych oświadczeń–Brak wpływu

   (art. 265 TFUE; rozporządzenie nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 28 ust. 5, 6)

1.  Artykuł 265 TFUE dotyczy bezczynności z racji zaniechania działania lub zajęcia stanowiska. W tym względzie skarga na bezczynność może zostać złożona nie tylko na brak przyjęcia aktu wywołującego wiążące skutki prawne, które mogą wpłynąć na interesy skarżącego poprzez spowodowanie wyraźnej zmiany w jego sytuacji prawnej, ale także na brak przyjęcia aktu przygotowawczego, jeśli stanowi on warunek wstępny prowadzenia postępowania, które powinno zakończyć się wydaniem aktu wywołującego wiążące skutki prawne.

   (zob. pkt 52, 53)

2.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (zob. pkt 54)

3.  Kwalifikacja prawna okoliczności faktycznych lub aktu, takiego jak pismo, dokonana przez Sąd, jest kwestią prawną, która może zostać podniesiona w ramach odwołania. W związku z tym kwestia, czy pismo wysłane przez daną instytucję w odpowiedzi na wezwanie do działania kończy stan bezczynności zarzucany owej instytucji, czy też go nie kończy, jest kwestią prawną, którą można zbadać na etapie postępowania odwoławczego.

   (zob. pkt 55)

4.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (zob. pkt 83–85)

5.  O ile dopuszczone oświadczenia zdrowotne i oświadczenia zdrowotne, których rozpatrzenie zawieszono, mogą co do zasady być stosowane w celu sprzedaży żywności, o tyle te dwie kategorie oświadczeń zdrowotnych podlegają jednak odrębnym wymogom i nie korzystają z tych samych warunków.

   Otóż podczas gdy art. 17 ust. 5 rozporządzenia nr 1924/2006 w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności upoważnia co do zasady każdy podmiot działający na rynku spożywczym do stosowania dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych znajdujących się we wskazanym, ostatecznym i jednolitym wykazie Unii, to podlegające systemowi przejściowemu oświadczenia zdrowotne, których rozpatrzenie zawieszono, powinny w szczególności być zgodne, na mocy art. 28 ust. 5 i 6 owego rozporządzenia, z tym rozporządzeniem, a także z przepisami krajowymi, które mają do nich zastosowanie.

   Oznacza to w szczególności, po pierwsze, iż zgodnie z art. 3 akapit drugi lit. a) i art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 1924/2006 oświadczenia zdrowotne nie mogą być niejednoznaczne lub wprowadzające w błąd, a muszą się opierać na ogólnie przyjętych dowodach naukowych. Po drugie, oświadczenia zdrowotne, których rozpatrzenie zawieszono, muszą również spełniać w każdym państwie członkowskim wymogi jego systemu krajowego. W konsekwencji ich badanie w każdym indywidualnym przypadku wiąże się z ryzykiem uzyskania rozbieżnych rezultatów w ramach krajowych postępowań administracyjnych i sądowych w sprawie dopuszczenia takich oświadczeń, nie tylko różnych państw członkowskich, ale także w obrębie tego samego państwa członkowskiego.

   (zob. pkt 87–89)

6.  Brak jest interesu prawnego jedynie wtedy, gdy rozpatrzenie skargi po myśli strony skarżącej nie może w żadnym wypadku przynieść jej korzyści.

   Co się tyczy skargi o stwierdzenie braku zwrócenia się przez Komisje do Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności o dokonanie oceny niektórych oświadczeń zdrowotnych objętych systemem przejściowym zgodnie z art. 28 ust. 5 i ust. 6 rozporządzenia nr 1924/2006 w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności, nie można skutecznie podnosić, że okoliczność, że system przejściowy może być korzystniejszy niż ostateczne odrzucenie oświadczenia zdrowotnego, przemawia przeciwko uznaniu interesu prawnego. Nawet odrzucenie oświadczenia zdrowotnego może bowiem, pod względem pewności prawa, przynieść korzyść podmiotowi gospodarczemu, który planuje wejść na rynek żywności lub suplementów żywnościowych. W tym względzie jednoznaczne określenie statusu prawnego oświadczeń zdrowotnych, których rozpatrzenie do tej pory było zawieszone, pozwoliłoby również takiemu podmiotowi dostosować jego strategię handlową.

   (zob. pkt 93, 95, 96)

7.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (zob. pkt 106)

8.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (zob. pkt 115)