Sprawa C-493/15

Agenzia delle Entrate

przeciwko

Marcowi Identiemu

(wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożone przez Corte suprema di cassazione)

Odesłanie prejudycjalne – Podatki – Podatek od wartości dodanej – Artykuł 4 ust. 3 TUE – Szósta dyrektywa – Pomoc państwa – Procedura zwolnienia z długów osób fizycznych w stanie upadłości („esdebitazione”) – Niewymagalność zaległości z tytułu VAT

Streszczenie – wyrok Trybunału (siódma izba) z dnia 16 marca 2017 r.

Harmonizacja ustawodawstw podatkowych – Wspólny system podatku od wartości dodanej – Obowiązek zapewnienia przez państwa członkowskie poboru w pełnej wysokości należnego podatku od wartości dodanej – Niewypłacalność – Krajowa procedura zwolnienia z długów osób fizycznych w stanie upadłości – Niewymagalność zaległości z tytułu podatku od wartości dodanej – Dopuszczalność – Kwalifikacja jako pomoc państwa – Wyłączenie

(art. 4 ust. 3 TUE; art. 107 ust. 1 TFUE; dyrektywa Rady 77/388, art. 2, art. 22)

Prawo Unii, w szczególności art. 4 ust. 3 TUE i art. 2 i art. 22 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku oraz przepisy z dziedziny pomocy państwa, należy interpretować w ten sposób, że nie stoją one na przeszkodzie temu, aby zaległości z tytułu podatku od wartości dodanej zostały uznane za niewymagalne na podstawie przepisów krajowych, takich jak przepisy sporne w postępowaniu głównym, przewidujących procedurę zwolnienia z długów, poprzez którą sąd może, pod pewnymi warunkami, uznać za niewymagalne długi osoby fizycznej, które nie zostały uregulowane w wyniku postępowania upadłościowego dotyczącego tej osoby.

Z rozważań tych wynika, że podobnie jak postępowanie układowe analizowane w wyroku z dnia 7 kwietnia 2016 r., Degano Trasporti (C-546/14, EU:C:2016:206, pkt 28), procedura zwolnienia z długów będąca przedmiotem postępowania głównego podlega ścisłym warunkom stosowania oferującym gwarancje jeśli chodzi w szczególności o windykację należności z tytułu VAT, oraz że – biorąc pod uwagę te warunki – nie stanowi zrzeczenia się w sposób ogólny i bez żadnego rozróżnienia prawa do poboru VAT oraz nie jest sprzeczna z obowiązkiem zagwarantowania przez państwa członkowskie poboru w pełnej wysokości VAT należnego na ich terytorium, jak i skutecznego poboru środków własnych Unii (zob. wyrok z dnia 7 kwietnia 2016 r., Degano Trasporti,C-546/14, EU:C:2016:206, pkt 28).

Jeśli chodzi o warunek dotyczący selektywności korzyści, który ma charakter konstytutywny dla pojęcia „pomocy państwa” w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, z równie utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika, że ocena tego warunku wymaga ustalenia, czy w ramach danego systemu prawnego sporny środek krajowy może sprzyjać „niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów” w porównaniu z innymi, znajdującymi się, w świetle celu przyświecającego temu systemowi, w porównywalnej sytuacji faktycznej i prawnej i tym samym poddanymi odmiennemu traktowaniu, które może zostać zasadniczo uznane za dyskryminacyjne (wyrok z dnia 21 grudnia 2016 r., Komisja/World Duty Free Group SA i in., C-20/15 P i C-21/15 P, EU:C:2016:981, pkt 54 i przytoczone tam orzecznictwo). Należy ponadto przypomnieć, że okoliczność, iż jedynie podatnicy spełniający warunki zastosowania danego środka mogą z niego skorzystać, nie może sama w sobie przyznawać temu środkowi selektywnego charakteru (wyrok z dnia 29 marca 2012 r., 3M Italia,C-417/10, EU:C:2012:184, pkt 42; a także z dnia 21 grudnia 2016 r., Komisja/World Duty Free Group SA i in., C-20/15 P i C-21/15 P, EU:C:2016:981, pkt 59).

(zob. pkt 24, 26, 27, 30; sentencja)