Sprawa C‑231/15

Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej

i

Petrotel sp. z o.o. w Płocku

przeciwko

Polkomtel sp. z o.o.

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Sąd Najwyższy)

„Odesłanie prejudycjalne — Sieci i usługi łączności elektronicznej — Dyrektywa 2002/21/WE — Artykuł 4 ust. 1 — Prawo odwołania się od decyzji krajowego organu regulacyjnego — Skuteczny mechanizm odwoławczy — Utrzymanie w mocy decyzji krajowego organu regulacyjnego do czasu rozpatrzenia odwołania — Skutki czasowe orzeczenia sądu krajowego uchylającego decyzję krajowego organu regulacyjnego — Możliwość uchylenia decyzji krajowego organu regulacyjnego ze skutkiem wstecznym — Zasady pewności prawa oraz ochrony uzasadnionych oczekiwań”

Streszczenie – wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 13 października 2016 r.

1. Pytania prejudycjalne – Właściwość Trybunału – Granice – Pytania pozbawione w sposób oczywisty znaczenia dla sprawy i pytania hipotetyczne zadane w kontekście wykluczającym użyteczną odpowiedź – Pytania pozbawione związku z przedmiotem sporu przed sądem krajowym – Brak właściwości Trybunału

   (art. 267 TFUE)

2. Zbliżanie ustawodawstw – Sektor telekomunikacji – Sieci i usługi łączności elektronicznej – Ramy regulacyjne – Dyrektywa 2002/21 – Prawo odwołania się od decyzji krajowego organu regulacyjnego – Obowiązki sądów krajowych – Uchylenie decyzji tego organu ze skutkiem wstecznym – Naruszenie zasad pewności prawa i ochrony uzasadnionych oczekiwań – Brak

   (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 47; dyrektywa 2002/21 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniona dyrektywą 2009/140, art. 4 ust. 1 akapit pierwszy, drugi)

1.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (zob. pkt 16)

2.  Artykuł 4 ust. 1 akapit pierwszy zdania pierwsze i trzecie oraz art. 4 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2002/21 w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej, zmienionej dyrektywą 2009/140 (dyrektywa ramowa), w związku z art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że sąd krajowy rozpoznający odwołanie od decyzji krajowego organu regulacyjnego powinien móc uchylić ją z mocą wsteczną, jeżeli stwierdzi, iż jest to konieczne do udzielenia skutecznej ochrony praw przedsiębiorstwu, które wniosło odwołanie.

   Artykuł 4 ust. 1 dyrektywy ramowej, przewidujący obowiązek zapewnienia skutecznego mechanizmu odwoławczego, stanowi bowiem wyraz zasady skutecznej ochrony sądowej wynikających z prawa Unii uprawnień podmiotów prawnych, ustanowionej w art. 47 karty. W tym względzie, art. 4 ust. 1 akapit drugi dyrektywy ramowej nie stanowi żadnej przeszkody ani ograniczenia dla uchylenia przez sąd krajowy ze skutkiem wstecznym decyzji krajowego organu regulacyjnego. Z przepisu tego wynika bowiem jedynie, że odwołanie od decyzji owego organu nie ma skutku zawieszającego, chyba że zgodnie z prawem krajowym zostaną zastosowane środki przejściowe. Decyzja krajowego organu regulacyjnego obowiązuje zatem co do zasady w czasie trwania postępowania, co nie wyklucza możliwości uchylenia rzeczonej decyzji z mocą wsteczną w wyniku rozpatrzenia odwołania, jeżeli sąd krajowy stwierdzi, że jest to konieczne do udzielenia skutecznej ochrony praw przedsiębiorstwu, które wniosło odwołanie.

   Ponadto, możliwość uchylenia przez sąd krajowy decyzji krajowego organu regulacyjnego z mocą wsteczną nie jest sprzeczna z poszanowaniem zasad pewności prawa i ochrony uzasadnionych oczekiwań. Tymczasem z brzmienia art. 4 ust. 1 akapit drugi dyrektywy ramowej jasno wynika, że jedynie do czasu rozpatrzenia odwołania decyzja krajowego organu regulacyjnego będąca przedmiotem odwołania pozostaje w mocy na podstawie tego przepisu. W tych okolicznościach podmioty gospodarcze będące stronami postępowania w sprawie odwołania takiego jak przewidziane w art. 4 ust. 1 wspomnianej dyrektywy nie mogą w sposób uzasadniony oczekiwać, że w razie uchylenia danej decyzji krajowego organu regulacyjnego uchylenie to nie wywoła skutków ex tunc.

   (zob. pkt 24–28, 30, 31; sentencja)