Sprawa C‑533/11

Komisja Europejska

przeciwko

Królestwu Belgii

„Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego — Dyrektywa 91/271/EWG — Oczyszczanie ścieków komunalnych — Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie — Niewykonanie — Artykuł 260 TFUE — Kary pieniężne — Nałożenie ryczałtu i okresowej kary pieniężnej”

Streszczenie – wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 17 października 2013 r.

1. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie – Termin na wykonanie – Data odniesienia dla oceny istnienia uchybienia

   (art. 228 ust. 2 WE; art. 260 ust. 1 TFUE)

2. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie – Uchybienie obowiązkowi wykonania wyroku – Kary pieniężne – Nałożenie ryczałtu – Propozycje i wytyczne Komisji – Wpływ – Swobodna ocena przysługująca Trybunałowi – Kryteria oceny

   (art. 260 ust. 2 TFUE)

3. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie – Uchybienie obowiązkowi wykonania wyroku – Kary pieniężne – Okresowa kara pieniężna – Nakazanie przez sąd zapłaty – Warunek – Trwanie uchybienia do dnia ogłoszenia wyroku

   (art. 260 ust. 2 TFUE)

4. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie – Uchybienie obowiązkowi wykonania wyroku – Kary pieniężne – Okresowa kara pieniężna – Określenie kwoty – Kryteria

   (art. 260 ust. 2 TFUE)

5. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie – Uchybienie obowiązkowi wykonania wyroku – Kary pieniężne – Okresowa kara pieniężna – Określenie kwoty – Degresywna okresowa kara pieniężna

   (art. 260 ust. 2 TFUE; dyrektywa Rady 91/271)

1.  Datą odniesienia dla oceny istnienia uchybienia w rozumieniu art. 260 ust. 1 TFUE jest data upływu terminu wyznaczonego w wezwaniu do usunięcia uchybienia wydanego na podstawie tego postanowienia. Jednakże jeśli postępowanie w przedmiocie stwierdzenia uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wszczęto na podstawie art. 228 ust. 2 WE, datą odniesienia dla oceny istnienia uchybienia jest data upływu terminu wyznaczonego w uzasadnionej opinii wystosowanej przed wejściem w życie traktatu z Lizbony, to znaczy przed dniem 1 grudnia 2009 r.

   (por. pkt 32)

2.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 51–61)

3.  Zasądzenie okresowej kary pieniężnej od państwa członkowskiego, które uchybiło zobowiązaniom ciążącym na nim na mocy art. 260 ust. 1 TFUE, jest co do zasady uzasadnione tylko w zakresie, w jakim uchybienie wynikające z niewykonania wcześniejszego wyroku trwa do czasu oceny okoliczności faktycznych przez Trybunał. Jeżeli w dniu rozprawy środki niezbędne do wykonania poprzedniego wyroku nie zostały jeszcze podjęte w pełnym zakresie, nakazanie temu państwu członkowskiemu zapłaty okresowej kary pieniężnej stanowi odpowiedni środek finansowy do zapewnienia pełnego wykonania tego wyroku.

   Natomiast w wypadku ciągłego postępu w zakresie pełnego wykonania poprzedniego wyroku nie można wykluczyć, że w dniu ogłoszenia wyroku stwierdzającego uchybienie zobowiązaniom poprzedni wyrok zostanie w pełni wykonany. W związku z tym okresowa kara pieniężna zostanie nałożona tylko w przypadku, gdy uchybienie będzie trwało w dniu ogłoszenia wyroku w niniejszej sprawie.

   (por. pkt 64–67)

4.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 68, 69)

5.  Mając na uwadze fakt, że przedstawienie dowodu na zgodność z dyrektywą 91/271 dotyczącą oczyszczania ścieków komunalnych może wymagać określonego czasu i że należy uwzględnić postępy osiągnięte ewentualnie przez pozwane państwo członkowskie, które uchybiło zobowiązaniom ciążącym na nim na mocy art. 3 i art. 5 wspomnianej dyrektywy, obliczenie kwoty okresowej kary pieniężnej powinno być dokonane na podstawie okresów sześciomiesięcznych poprzez odjęcie od całkowitej wartości za taki okres wartości procentowej wyrażającej proporcję równoważnej liczby mieszkańców, której zapewniono zgodność z wyrokiem stwierdzającym uchybienie zobowiązaniom tego państwa członkowskiego przed końcem takiego okresu, do równoważnej liczby mieszkańców, której nie zapewniono zgodności z wyrokiem nakazującym zapłatę okresowej kary pieniężnej w dniu jego ogłoszenia.

   (por. pkt 73, 74; pkt 3 sentencji)

Sprawa C‑533/11

Komisja Europejska

przeciwko

Królestwu Belgii

„Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego — Dyrektywa 91/271/EWG — Oczyszczanie ścieków komunalnych — Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie — Niewykonanie — Artykuł 260 TFUE — Kary pieniężne — Nałożenie ryczałtu i okresowej kary pieniężnej”

Streszczenie – wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 17 października 2013 r.

1. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego — Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie — Termin na wykonanie — Data odniesienia dla oceny istnienia uchybienia

   (art. 228 ust. 2 WE; art. 260 ust. 1 TFUE)

2. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego — Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie — Uchybienie obowiązkowi wykonania wyroku — Kary pieniężne — Nałożenie ryczałtu — Propozycje i wytyczne Komisji — Wpływ — Swobodna ocena przysługująca Trybunałowi — Kryteria oceny

   (art. 260 ust. 2 TFUE)

3. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego — Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie — Uchybienie obowiązkowi wykonania wyroku — Kary pieniężne — Okresowa kara pieniężna — Nakazanie przez sąd zapłaty — Warunek — Trwanie uchybienia do dnia ogłoszenia wyroku

   (art. 260 ust. 2 TFUE)

4. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego — Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie — Uchybienie obowiązkowi wykonania wyroku — Kary pieniężne — Okresowa kara pieniężna — Określenie kwoty — Kryteria

   (art. 260 ust. 2 TFUE)

5. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego — Wyrok Trybunału stwierdzający uchybienie — Uchybienie obowiązkowi wykonania wyroku — Kary pieniężne — Okresowa kara pieniężna — Określenie kwoty — Degresywna okresowa kara pieniężna

   (art. 260 ust. 2 TFUE; dyrektywa Rady 91/271)

1.  Datą odniesienia dla oceny istnienia uchybienia w rozumieniu art. 260 ust. 1 TFUE jest data upływu terminu wyznaczonego w wezwaniu do usunięcia uchybienia wydanego na podstawie tego postanowienia. Jednakże jeśli postępowanie w przedmiocie stwierdzenia uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wszczęto na podstawie art. 228 ust. 2 WE, datą odniesienia dla oceny istnienia uchybienia jest data upływu terminu wyznaczonego w uzasadnionej opinii wystosowanej przed wejściem w życie traktatu z Lizbony, to znaczy przed dniem 1 grudnia 2009 r.

   (por. pkt 32)

2.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 51–61)

3.  Zasądzenie okresowej kary pieniężnej od państwa członkowskiego, które uchybiło zobowiązaniom ciążącym na nim na mocy art. 260 ust. 1 TFUE, jest co do zasady uzasadnione tylko w zakresie, w jakim uchybienie wynikające z niewykonania wcześniejszego wyroku trwa do czasu oceny okoliczności faktycznych przez Trybunał. Jeżeli w dniu rozprawy środki niezbędne do wykonania poprzedniego wyroku nie zostały jeszcze podjęte w pełnym zakresie, nakazanie temu państwu członkowskiemu zapłaty okresowej kary pieniężnej stanowi odpowiedni środek finansowy do zapewnienia pełnego wykonania tego wyroku.

   Natomiast w wypadku ciągłego postępu w zakresie pełnego wykonania poprzedniego wyroku nie można wykluczyć, że w dniu ogłoszenia wyroku stwierdzającego uchybienie zobowiązaniom poprzedni wyrok zostanie w pełni wykonany. W związku z tym okresowa kara pieniężna zostanie nałożona tylko w przypadku, gdy uchybienie będzie trwało w dniu ogłoszenia wyroku w niniejszej sprawie.

   (por. pkt 64–67)

4.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 68, 69)

5.  Mając na uwadze fakt, że przedstawienie dowodu na zgodność z dyrektywą 91/271 dotyczącą oczyszczania ścieków komunalnych może wymagać określonego czasu i że należy uwzględnić postępy osiągnięte ewentualnie przez pozwane państwo członkowskie, które uchybiło zobowiązaniom ciążącym na nim na mocy art. 3 i art. 5 wspomnianej dyrektywy, obliczenie kwoty okresowej kary pieniężnej powinno być dokonane na podstawie okresów sześciomiesięcznych poprzez odjęcie od całkowitej wartości za taki okres wartości procentowej wyrażającej proporcję równoważnej liczby mieszkańców, której zapewniono zgodność z wyrokiem stwierdzającym uchybienie zobowiązaniom tego państwa członkowskiego przed końcem takiego okresu, do równoważnej liczby mieszkańców, której nie zapewniono zgodności z wyrokiem nakazującym zapłatę okresowej kary pieniężnej w dniu jego ogłoszenia.

   (por. pkt 73, 74; pkt 3 sentencji)