Sprawa C-506/06

Sabine Mayr

przeciwko

Bäckerei und Konditorei Gerhard Flöckner OHG

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Oberster Gerichtshof (Austria)]

„Polityka społeczna — Dyrektywa 92/85/EWG — Środki służące wspieraniu poprawy w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i pracownic karmiących piersią — Pojęcie „pracownica w ciąży” — Zakaz zwalniania pracownic w ciąży w okresie od początku ciąży do końca urlopu macierzyńskiego — Pracownica zwolniona, w chwili gdy w dacie dokonania wypowiedzenia jej komórki jajowe zostały już zapłodnione in vitro, lecz nie zostały jeszcze przetransferowane do jej macicy — Dyrektywa 76/207/EWG — Równe traktowanie pracowników płci żeńskiej i pracowników płci męskiej — Pracownica poddana zabiegowi zapłodnienia in vitro — Zakaz zwolnienia — Zakres”

Opinia rzecznika generalnego D. Ruiza-Jaraba Colomera przedstawiona w dniu 27 listopada 2007 r.   I - 1020

Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 26 lutego 2008 r.   I - 1038

Streszczenie wyroku

1. Polityka społeczna – Ochrona bezpieczeństwa i zdrowia pracowników – Pracownice w ciąży, pracownice, które niedawno rodziły, i pracownice karmiące piersią – Dyrektywa 92/85

   (dyrektywa Rady 92/85, art. 10 pkt 1)

2. Polityka społeczna – Pracownicy płci męskiej i pracownicy płci żeńskiej – Dostęp do zatrudnienia i warunki pracy – Równość traktowania – Dyrektywa 76/207

   (dyrektywa Rady 76/207, art. 2 ust. 1, art. 5 ust. 1)

1.  Wykładni dyrektywy 92/85 w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i pracownic karmiących piersią, a zwłaszcza zakazu zwalniania pracownic w ciąży przewidzianego w art. 10 pkt 1 tej dyrektywy, należy dokonać w ten sposób, iż nie obejmują one pracownicy, która poddała się zabiegowi sztucznego zapłodnienia, wówczas gdy w dacie dokonania jej wypowiedzenia doszło do zapłodnienia komórek jajowych tej pracownicy nasieniem jej partnera, tak że istnieją komórki jajowe zapłodnione in vitro, niemniej jednak nie zostały one jeszcze transferowane do jej macicy.

   W tym względzie z uwagi na przestrzeganie zasady pewności prawnej nie można dopuścić, aby ochrona ustanowiona przez art. 10 dyrektywy 92/85 była rozciągnięta na taką pracownicę. W istocie przed transferem do macicy danej kobiety owe komórki jajowe mogą w niektórych państwach członkowskich być przechowywane przez dłuższy lub krótszy czas, a właściwe w postępowaniu przed sądem krajowym uregulowanie krajowe przewiduje w tym zakresie możliwość przechowywania zapłodnionych komórek jajowych przez maksymalny okres dziesięciu lat. Dlatego też stosowanie ochrony przed zwolnieniem ustanowionej przez art. 10 dyrektywy 92/85 w stosunku do pracownicy przed transferem zapłonionych komórek jajowych mogłoby skutkować przyznaniem tej ochrony nawet wówczas, gdy ów transfer byłby z różnych powodów odraczany przez wiele lat lub nawet gdyby całkowicie zrezygnowano z takiego transferu, w sytuacji gdy zapłodnienie in vitro przeprowadzono tylko z ostrożności.

   (por. pkt 41, 42, 53; sentencja)

2.  Artykuł 2 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 dyrektywy 76/207 w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy stoją na przeszkodzie zwolnieniu pracownicy, która znajduje się w zaawansowanym stadium zabiegu zapłodnienia in vitro, to znaczy pomiędzy punkcją w celu pobrania komórek jajowych a bezpośrednim transferem zapłodnionych in vitro komórek jajowych do macicy tej pracownicy, o ile zostanie wykazane, iż zwolnienie to spowodowane jest w istocie tym, iż zainteresowana poddała się takiemu zabiegowi.

   O ile bowiem pracownicy obojga płci mogą przejściowo napotkać przeszkodę w świadczeniu pracy z powodu zabiegów medycznych, którym muszą się poddać, zabiegi polegające na punkcji w celu pobrania komórek jajowych oraz transferze do macicy kobiety komórek jajowych pobranych w trakcie tej punkcji niezwłocznie po ich zapłodnieniu dotyczą jedynie bezpośrednio kobiet. Z powyższego wynika, że zwolnienie kobiety w istocie na tej podstawie, iż znajduje się ona w zaawansowanym stadium zabiegu zapłodnienia in vitro, stanowi dyskryminację bezpośrednią ze względu na płeć.

   (por. pkt 50, 52, 54; sentencja)