Sprawa C-157/06

Komisja Wspólnot Europejskich

przeciwko

Republice Włoskiej

„Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego — Zamówienia publiczne na dostawy — Dyrektywa 93/36/EWG — Udzielanie zamówień publicznych bez uprzedniej publikacji ogłoszenia — Lekkie helikoptery dla policji i krajowej straży pożarnej”

Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 2 października 2008 r.   I ‐ 7315

Streszczenie wyroku

Zbliżanie ustawodawstw – Procedury udzielania zamówień publicznych na dostawy – Dyrektywa 93/36 – Odstępstwa od ogólnych zasad – Ścisła wykładnia – Ochrona podstawowych interesów bezpieczeństwa państwa członkowskiego

(art. 296 ust. 1 lit. b) WE; dyrektywa Rady 93/36, art. 2 ust. 1 lit. b), art. 3, 6, 9)

Przyjmując przepisy krajowe, które zezwalają na odstępstwo od przepisów wspólnotowych dotyczących zamówień publicznych na dostawy w odniesieniu do nabycia lekkich helikopterów przeznaczonych na potrzeby policji i krajowej straży pożarnej, mimo niewystąpienia żadnej z przesłanek mogących uzasadniać takie odstępstwo, państwo członkowskie uchybia zobowiązaniom ciążącym na nim na mocy dyrektywy 93/36 koordynującej procedury udzielania zamówień publicznych na dostawy, a w szczególności na mocy jej art. 2 ust. 1 lit. b), art. 6 i 9.

W istocie, gdy chodzi o słuszne względy interesu narodowego, o których mowa w art. 296 ust. 1 lit. b) WE, każde państwo członkowskie może podejmować środki, jakie uważa za konieczne, w celu ochrony podstawowych interesów swojego bezpieczeństwa, a które odnoszą się do produkcji lub handlu bronią, amunicją lub wyposażeniem wojskowym, jednak pod warunkiem, że te środki nie będą negatywnie wpływać na warunki konkurencji na wspólnym rynku w odniesieniu do produktów, które nie są przeznaczone wyłącznie do celów wojskowych.

Z brzmienia powyższego przepisu wynika, że omawiane produkty powinny być przeznaczone do celów wyłącznie wojskowych. W związku z tym zakup sprzętu, którego użycie w celach wojskowych nie jest pewne, musi być bezwzględnie zgodny z zasadami udzielania zamówień publicznych. Tymczasem gdy nie ulega wątpliwości, że przepis krajowy dotyczy helikopterów, których przeznaczenie cywilne jest pewne, a ich użycie dla celów wojskowych jest jedynie możliwe, dane państwo członkowskie nie może skutecznie powoływać się na art. 296 ust. 1 lit. b) WE, o którym mowa w art. 3 dyrektywy 93/36, w celu uzasadnienia przepisów krajowych zezwalających na zastosowanie procedury negocjacyjnej przy nabywaniu omawianych helikopterów.

Ponadto powołanie się na art. 2 ust. 1 lit. b) dyrektywy 93/36 w celu uzasadnienia przepisów krajowych zezwalających na zakup omawianych helikopterów wydaje się nieproporcjonalne, mając na uwadze cel polegający na uniemożliwieniu ujawnienia chronionych informacji dotyczących ich produkcji w zakresie, w jakim dane państwo członkowskie nie wykazało, że cel ten nie mógłby zostać osiągnięty w ramach postępowania przetargowego przewidzianego w tejże dyrektywie. W związku z tym samo stwierdzenie, że omawiane dostawy są określone jako objęte tajemnicą, że towarzyszą im szczególne środki bezpieczeństwa lub że muszą być wyłączone z zakresu przepisów wspólnotowych w celu ochrony podstawowych interesów bezpieczeństwa państwa, nie może być wystarczające do ustalenia, że rzeczywiście wystąpiły wyjątkowe okoliczności uzasadniające odstępstwa przewidziane w art. 2 ust. 1 lit. b) dyrektywy 93/36.

(por. pkt 25–28, 31–34; pkt 1 sentencji)