Keywords
Summary

Keywords

1. Pytania prejudycjalne – Właściwość Trybunału – Granice – Pytania ogólne lub hipotetyczne – Badanie przez Trybunał jego własnej właściwości

(art. 234 WE)

2. Polityka społeczna – Dostęp do zatrudnienia i warunki pracy – Równość traktowania – Dyrektywa 1999/70 dotycząca Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony – Uregulowanie krajowe dokonujące obniżenia ogólnego poziomu ochrony, gwarantowanego poprzednio pracownikom – Uzasadnienie oparte na przyczynach niezwiązanych z wprowadzeniem w życie porozumienia ramowego – Dopuszczalność

(dyrektywa Rady 1999/70, załącznik, klauzula 8 pkt 3)

3. Polityka społeczna – Pracownicy płci męskiej i pracownicy płci żeńskiej – Dostęp do zatrudnienia i warunki pracy – Równość traktowania – Dyrektywa 2000/78 ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy – Uregulowania krajowe przewidujące odmienne traktowanie ze względu na wiek – Niedopuszczalność przy braku obiektywnego uzasadnienia – Niedopuszczalność w odniesieniu także do umów zawartych przed upływem terminu do transpozycji dyrektywy

(dyrektywa Rady 2000/78, art. 6 ust. 1)

4. Prawo wspólnotowe – Zasady – Równość traktowania – Dyskryminacja ze względu na wiek – Zakaz – Obowiązek sądów krajowych

Summary

1. W ramach postępowania w sprawie odesłania, o którym mowa w art. 234 WE, to sąd krajowy, który jako jedyny bezpośrednio zna okoliczności faktyczne danej sprawy, znajduje się w najlepszym położeniu, aby w świetle specyfiki danej sprawy dokonać oceny, czy wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym jest niezbędne do wydania przez niego wyroku. W związku z tym, jeżeli pytanie zadane przez sąd krajowy dotyczy wykładni przepisu prawa wspólnotowego, Trybunał jest co do zasady zobowiązany do jego rozpatrzenia.

Jednakże Trybunał uważa, że – w celu zweryfikowania swojej własnej właściwości – do niego należy zbadanie okoliczności, w których zwraca się do niego sąd krajowy. Idea współpracy, która powinna przyświecać funkcjonowaniu instytucji wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym zakłada, że sąd krajowy ze swojej strony będzie miał wzgląd na powierzone Trybunałowi zadanie, którym jest przyczynianie się do sprawowania wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich, a nie wyrażanie opinii doradczych na pytania ogólne lub hipotetyczne.

(por. pkt 34–36)

2. Klauzula 8 pkt 3 Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony zawartego w dniu 18 marca 1999 r., wprowadzonego w życie przez dyrektywę 1999/70 dotyczącą Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez ETUC, UNICE i CEEP, która przewiduje, że wprowadzenie w życie tego porozumienia nie stanowi ważnej podstawy do obniżenia ogólnego poziomu ochrony, gwarantowanego pracownikom w ramach przedmiotu tego porozumienia, należy interpretować w ten sposób, że klauzula ta nie stoi na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które ze względu na konieczność promowania zatrudnienia i niezależnie od wykonywania porozumienia dokonało obniżenia granicy wieku, po przekroczeniu której możliwe jest zawieranie umów o pracę na czas określony bez ograniczeń.

(por. pkt 54 oraz pkt 1 sentencji)

3. Prawo wspólnotowe, a w szczególności art. 6 ust. 1 dyrektywy 2000/78 ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy należy interpretować w ten sposób, że stoi ono na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu takiemu jak uregulowanie stanowiące przedmiot sporu przed sądem krajowym, które bez ograniczeń zezwala na zawieranie umów o pracę na czas określony z pracownikami w wieku powyżej 52 lat, chyba że występuje ścisły związek z wcześniejszą umową o pracę na czas nieokreślony z tym samym pracodawcą.

W istocie uregulowanie takie nie znajduje uzasadnienia w art. 6 ust. 1 tej dyrektywy, ponieważ nie wykazano, że określenie granicy wieku samo w sobie, niezależnie od wszystkich innych okoliczności związanych ze strukturą danego rynku pracy i sytuacji osobistej zainteresowanego pracownika, jest obiektywnie konieczne dla zrealizowania celu integracji zawodowej bezrobotnych starszych pracowników i że tym samym uregulowanie to wykracza poza to, co jest właściwe i konieczne dla osiągnięcia tego celu.

Na wykładnię tę nie ma wpływu okoliczność, że w chwili zawarcia umowy, o której mowa, termin do dokonania transpozycji dyrektywy 2000/78 jeszcze nie upłynął. W istocie w okresie przewidzianym na dokonanie transpozycji dyrektywy państwa członkowskie są zobowiązane do powstrzymania się od przyjmowania przepisów, których charakter poważnie zagraża osiągnięciu celu tej dyrektywy. W tym kontekście nie ma znaczenia, czy sporny przepis prawa krajowego, przyjęty po wejściu w życie niniejszej dyrektywy, służy lub nie jej transponowaniu.

(por. pkt 65–68, 78 oraz pkt 2 sentencji)

4. Na sądzie krajowym, przed którym zawisł spór dotyczący zakazu dyskryminacji ze względu na wiek, stanowiącego ogólną zasadę prawa wspólnotowego, spoczywa obowiązek zagwarantowania – w ramach jego kompetencji – ochrony prawnej wynikającej z prawa wspólnotowego oraz zapewnienia jej pełnej skuteczności poprzez niestosowanie jakichkolwiek przepisów prawa krajowego, które mogą być z nim sprzeczne, również wtedy, gdy termin do dokonania transpozycji dyrektywy zainspirowanej tą ogólną zasadą, takiej jak dyrektywa 2000/78 ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, jeszcze nie upłynął.

(por. pkt 75, 77 oraz pkt 2 sentencji)