Keywords
Summary

Keywords

Zbliżanie ustawodawstw – Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych – Dyrektywy 72/166, 84/5 i 90/232 – Określenie systemu odpowiedzialności cywilnej mającego zastosowanie do szkód wynikających z ruchu pojazdów – Przesłanki ograniczenia prawa do odszkodowania z obowiązkowego ubezpieczenia z uwagi na przyczynienie się do powstania szkody przez pasażera będącego ofiarą wypadku – Uprawnienie państw członkowskich – Granice – Konsekwencje bycia „właścicielem pojazdu” dla takiego pasażera – Brak

(dyrektywy Rady 72/166/EWG art. 3 ust. 1, 84/5/EWG art. 2 ust. 1 i 90/232/EWG art. 1)

Summary

Z celu i brzmienia dyrektyw 72/166, 84/5 i 90/232 w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych wynika, że nie mają one na celu harmonizacji systemów odpowiedzialności cywilnej państw członkowskich i że w obecnym stanie prawa wspólnotowego państwa te zachowują swobodę co do określenia systemu odpowiedzialności cywilnej mającego zastosowanie do szkód wynikających z ruchu pojazdów, a w szczególności przesłanek ograniczenia prawa do odszkodowania wypłacanego z obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych z uwagi na przyczynienie się do powstania szkody przez pasażera będącego ofiarą wypadku.

Państwa członkowskie powinny wykonywać swoje uprawnienia z poszanowaniem prawa wspólnotowego oraz, w szczególności, art. 3 ust. 1 dyrektywy 72/166, art. 2 ust. 1 dyrektywy 84/5 oraz art. 1 dyrektywy 90/232, których celem jest zagwarantowanie, aby wszystkim pasażerom będącym ofiarami wypadku spowodowanego przez pojazd przysługiwało odszkodowanie za szkody, jakie ponieśli, wypłacane z obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych. Przepisy krajowe, które regulują warunki odszkodowania za szkody wynikające z ruchu pojazdów, nie mogą zatem pozbawić skuteczności („effet utile”) wspomnianych przepisów.

Tak byłoby zwłaszcza w przypadku, gdyby – jedynie w oparciu o przyczynienie się pasażera do powstania szkody – uregulowania krajowe sformułowane w sposób ogólny i abstrakcyjny odmawiały pasażerowi prawa do odszkodowania z obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych albo ograniczały takie prawo w sposób nieproporcjonalny. Fakt, że dany pasażer jest właścicielem pojazdu, którego kierowca spowodował wypadek, pozostaje w tym względzie bez znaczenia.

(zob. pkt 24, 27–29, 31, 35 i sentencja)