Program Kultura (2007–2013)

Niniejsza decyzja ustanawia instrument finansowania i programowania współpracy kulturalnej na okres od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2013 r. Przewiduje budżet w wysokości 400 milionów euro na rozwijanie ponadnarodowej współpracy kulturalnej pomiędzy organizatorami działalności kulturalnej z państw Unii Europejskiej (UE) lub państw trzecich uczestniczących w programie. Celem programu Kultura jest wspieranie działań w ramach współpracy kulturalnej, organizacji europejskich działających w dziedzinie kultury oraz gromadzenia i rozpowszechniania informacji dotyczących kultury.

AKT

Decyzja nr 1855/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiająca program „Kultura” (2007–2013) [Zob. akt(-y) zmieniający(-e)].

STRESZCZENIE

Podobnie jak w przypadku poprzednich programów kulturalnych, ogólnym celem programu Kultura jest wzmocnienie wspólnej dla Europejczyków przestrzeni kulturowej w celu wsparcia procesu tworzenia się obywatelstwa europejskiego.

Trzy cele

Program ma trzy centralne cele związane z tworzeniem prawdziwej europejskiej wartości dodanej:

• wspieranie ponadnarodowej mobilności specjalistów z sektora kultury,
• wspieranie ponadnarodowego obiegu dzieł sztuki oraz wyrobów artystycznych i kulturalnych,
• wspieranie dialogu między kulturami.

Aby otrzymać wsparcie Unii Europejskiej (UE), wybrane projekty będą musiały być ukierunkowane na jeden lub więcej z wymienionych powyżej celów.

Trzy poziomy działania

Aby zrealizować powyższe cele, Komisja określa trzy poziomy działania odpowiadające różnym potrzebom:

• wspieranie działań w zakresie kultury. W decyzji określono trzy rodzaje działań w zakresie kultury kwalifikujące się do wsparcia UE:
• wspieranie organizacji działających w dziedzinie kultury. Pomoc ta jest przewidziana dla organizacji wywierających autentyczny wpływ na poziomie Unii Europejskiej lub prowadzących działania obejmujące co najmniej siedem krajów europejskich. Z tego wsparcia mogą korzystać organizacje, które zapewniają reprezentację na szczeblu UE, rozpowszechniają informacje ułatwiające współpracę kulturalną na szczeblu UE lub uczestniczą w realizacji projektów współpracy kulturalnej odgrywając rolę „ambasadorów” kultury europejskiej. Wybór dokonywany będzie w drodze zaproszenia do składania ofert,
• wspieranie badań, gromadzenia i rozpowszechniania informacji oraz maksymalizacji oddziaływania projektów w dziedzinie współpracy kulturalnej i rozwoju polityki. Pomoc ta ma na celu zwiększenie zakresu i podniesienie jakości informacji i danych dotyczących współpracy kulturalnej i rozwoju polityki na poziomie europejskim, jak również wspieranie ich rozpowszechniania, m.in. przez Internet. Jej celem jest również zapewnienie ukierunkowanego, lokalnego rozpowszechniania praktycznych informacji na temat programu. W związku z tym założone zostaną punkty kontaktowe ds. kultury, których zadaniem będzie promowanie programu, zachęcanie do uczestnictwa w jego działaniach możliwie największej liczby specjalistów i organizatorów działalności kulturalnej oraz zapewnienie skutecznych powiązań z różnymi instytucjami udzielającymi pomocy sektorowi kultury w państwach członkowskich.

Program bardziej przyjazny dla użytkowników

Komisja powierza zarządzanie programem Agencji Wykonawczej ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego i wprowadza uproszczone metody dla beneficjentów. Zamierza uprościć formularze i zwiększyć przejrzystość procedury przyznawania dotacji. Pragnie ponadto stosować zasadę proporcjonalności, zachowując jednocześnie zgodność z obowiązującym rozporządzeniem finansowym.

Zapobieganie nadużyciom finansowym

Komisja będzie nadal stosować system audytu w celu sprawdzania wykorzystywania dotacji oraz w dowolnym czasie zwracać się do beneficjentów o udostępnianie dokumentacji wydatków poczynionych przez okres pięciu lat. Komisja ma ponadto dostęp do biur beneficjentów oraz wszelkich niezbędnych informacji. W uzasadnionych przypadkach wyniki audytów mogą prowadzić do decyzji o zwrocie dotacji. Trybunał Obrachunkowy i Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) posiadają takie same uprawnienia, jak Komisja.

Współpraca z krajami trzecimi

Pod pewnymi warunkami uczestnictwo w programie otwarte jest dla:

• państw trzecich należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Norwegia i Liechtenstein),
• krajów kandydujących korzystających ze strategii przedakcesyjnej,
• państw Bałkanów Zachodnich.

Program jest również otwarty dla współpracy z innymi państwami trzecimi, które podpisały z UE umowy dwustronne zawierające postanowienia dotyczące kultury.

Zarządzanie, budżet i ocena

Komisja jest wspomagana przez komitet. Większość środków wykonawczych, w szczególności te dotyczące wspierania działań w zakresie kultury, musi być przyjmowanych zgodnie z procedurą sprawdzającą.

Budżet zaproponowany początkowo na lata 2007–2013 wynosi 400 mln euro. Orientacyjny podział budżetu:

• około 77% na wspieranie działań w zakresie kultury,
• około 10% na wspieranie organizacji,
• około 5% na badania i informacje,
• około 8% na zarządzanie programem.

W połowie realizacji programu, jednak nie później niż do 31 grudnia 2010 r., Komisja opublikuje pierwsze sprawozdanie śródokresowe z oceny programu. Po sprawozdaniu wydany zostanie komunikat na temat kontynuowania programu, nie później niż do 31 grudnia 2011 r. Ostatecznie, najpóźniej do 31 grudnia 2015 r., Komisja przedstawi końcowe sprawozdanie z oceny.

Kontekst

Podstawą prawną działań UE w dziedzinie kultury jest art. 167 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Artykuł ten koncentruje się na wspieraniu różnorodności kulturowej i wspólnego dziedzictwa kulturowego, przy poszanowaniu zasady pomocniczości. Program Kultura, będący kontynuacją programu „Kultura 2000”, a wcześniej programów Rafael, Ariane i Kalejdoskop, został ustanowiony w tych ramach.

AKTY POWIĄZANE

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 10 stycznia 2011 – Sprawozdanie z okresowej oceny realizacji programu Kultura [COM(2010) 810 wersja ostateczna – nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym].

Ostatnia aktualizacja: 12.04.2011