Partnerstwo UE i Afryki na rzecz infrastruktury

Afryka potrzebuje infrastruktury kluczowej dla wzrostu gospodarczego oraz rozwoju ludzkiego i społecznego. W związku z tym Komisja ustanawia partnerstwo z Afryką w celu rozwijania głównych sieci infrastrukturalnych. To partnerstwo stanowi główny element strategii Unii Europejskiej dla Afryki przyjętej w grudniu 2006 r.

AKT

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 lipca 2007 r. – Tworzenie infrastruktury w Afryce: Partnerstwo UE i Afryki na rzecz infrastruktury [COM(2006) 376 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

STRESZCZENIE

Infrastruktura w Afryce: inwentaryzacja

Ograniczony dostęp do transportu, telekomunikacji, energii i wody pitnej jest główną przeszkodą dla ograniczania ubóstwa i realizacji milenijnych celów rozwoju (MCR) w Afryce. Rozwój odpowiedniej infrastruktury i związanych z nią usług umożliwia wzrost gospodarczy, pobudza handel i integrację regionalną.

Afrykańskie systemy transportu pozostają słabo rozwinięte, ponieważ przepływ ludzi i towarów jest oparty zasadniczo na transporcie drogowym, w którym połączenia i usługi są niewystarczające. Potencjał energetyczny kontynentu jest wysoki, lecz wykorzystywany w sposób nieefektywny. Zasoby wody są nierównomiernie rozmieszczone i podlegają znacznym wahaniom sezonowym. Ponadto większość populacji nie ma dostępu do czystej wody i podstawowych urządzeń sanitarnych. Oprócz tego dostęp do usług telekomunikacyjnych jest drogi i nierówny, a rozziew cyfrowy w Afryce jest największy na świecie.

W latach 90. XX w. rządy afrykańskie i państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE) stopniowo zmniejszały środki przeznaczone na rozwój infrastruktury na kontynencie afrykańskim. W związku z tym konieczna jest większa liczba inwestycji. UE zamierza nadal kontynuować drogę wyznaczoną przez już osiągnięte postępy poprzez współpracę między Komisją, rządami afrykańskimi i innymi donatorami. Na przykład rozwój handlu i regionalnej integracji gospodarczej skorzystały ze wzmocnienia podstawowej sieci dróg i portów morskich.

Stawianie czoła wyzwaniom dzięki patnerstwu

W obliczu tych wyzwań UE ustanawia partnerstwo z Afryką w celu rozwijania głównych sieci infrastrukturalnych na kontynencie afrykańskim. Partnerstwo to opiera się na strategii UE dla Afryki oraz na celach określonych w krótkoterminowym planie działań w dziedzinie infrastruktury (i-STAP) Unii Afrykańskiej (UA) i NEPAD (Nowe Partnerstwo dla Rozwoju Afryki).

Partnerstwo skupia się głównie na infrastrukturze umożliwiającej wzajemne połączenia na poziomie kontynentalnym i regionalnym w Afryce, a mianowicie na kwestiach dotyczących:

• transportu (sieci drogowe i kolejowe, porty, szlaki żeglugi morskiej i śródlądowej, transport powietrznego) w celu zmniejszenia kosztów i poprawy jakości usług,
• wody i kanalizacji sanitarnej w celu poprawy gospodarowania zasobami wodnymi na poziomie lokalnym, krajowym i na poziomie basenów transgranicznych oraz poprawy dostępu do wody pitnej i odpowiednich warunków sanitarnych,
• energii, aby umożliwić rozbudowę sieci, dystrybucję na obszarach wiejskich oraz poprawę połączeń transgranicznych,
• technologii informacyjnych i komunikacyjnych (TIK) w celu zapewnienia odpowiedniego dostępu do przystępnych cenowo technologii poprzez wspieranie reformy regulacyjnej, tworzenie potencjału i rozwój infrastruktury szerokopasmowej.

Partnerstwo to wspiera zarówno inwestycje w infrastrukturę fizyczną, środki rozwoju instytucjonalnego oraz wzmacnianie potencjału, jak i środki mające na celu wspieranie polityki i ram regulacyjnych na poziomie krajowym.

Afryka może również korzystać z doświadczeń zdobytych przez UE przy tworzeniu transeuropejskich sieci (TEN) infrastruktury regionalnej, w szczególności z metodologii określania projektów priorytetowych oraz zasad określających konsensus w zakresie harmonizacji ram regulacyjnych.

Działania w ramach partnerstwa są prowadzone w trosce o zachowanie spójności między inwestycjami w skali kontynentalnej i regionalnej oraz krajowymi strategiami na rzecz rozwoju infrastruktury oraz ograniczania ubóstwa. W związku z tym partnerstwo to działa na trzech poziomach:

• na poziomie kontynentalnym, UA-NEPAD koordynuje ustalanie priorytetów kontynentalnych i regionalnych,
• na poziomie regionalnym, Regionalne programy orientacyjne wspierają ramy polityczne regulacyjne, które towarzyszą inwestycjom w infrastrukturę fizyczną,
• na poziomie krajowym, UA-NEPAD oraz delegacje UE wspólnie nadzorują działania krajowe, które przyczyniają się do realizacji celów partnerstwa.

Finansowanie działań w ramach partnerstwa opiera się na wielu instrumentach:

• regionalnych i krajowych pakietach 10. Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR) na kwotę 5,6 mld EUR. Ta kwota oznacza istotny wzrost środków przeznaczanych dotychczas przez EFR na infrastrukturę w Afryce (3,75 mld EUR w ramach 9. EFR),
• środkach własnych AKP, w tym przyznanych w ramach instrumentów w dziedzinie energii i wody,
• nowym funduszu powierniczym ustanowionym przez UE i Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), mającym na celu w szczególności inwestowanie w infrastrukturę transgraniczną. Fundusz ten jest finansowany przez Komisję, zainteresowane państwa członkowskie i instytucje finansujące rozwój w Europie i Afryce. W fazie początkowej w latach 2006–2007 otrzymał on 87 mln EUR, które zostaną rozdzielone w formie dotacji Wspólnoty i państw członkowskich oraz 260 mln EUR, które zostaną rozdzielone w postaci pożyczek z EBI.

Aby zapewnić powodzenie partnerstwa, niezbędna jest skuteczna koordynacja między Komisją, państwami członkowskimi i innymi inicjatywami i organami międzynarodowymi, takimi jak Bank Światowy i EBI. Ta koordynacja powinna uzupełniać odpowiedzialność beneficjentów za projekt, w szczególności poprzez polityczne zobowiązanie rządów do sprawowania dobrych rządów we wszystkich sektorach infrastruktury. Jest również wspierany udział sektora prywatnego w partnerstwie.

Ostatnia aktualizacja: 31.10.2007