Przyznawanie uprawnień maszynistom prowadzącym lokomotywy i pociągi

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2007/59/WE w sprawie przyznawania uprawnień maszynistom prowadzącym lokomotywy i pociągi w obrębie systemu kolejowego UE

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

Dyrektywa określa wymagania i procedury związane z przyznawaniem uprawnień maszynistom prowadzącym lokomotywy i pociągi w obrębie systemu kolejowego UE.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Podczas wdrażania dyrektywy kraje UE mogą nie uwzględniać maszynistów obsługujących wyłącznie:

• pociągi metra, tramwaje i inne pojazdy systemów kolei lekkiej;
• sieci wyodrębnione z systemu kolejowego i przeznaczone tylko na potrzeby pasażerskich i towarowych przewozów lokalnych, miejskich lub podmiejskich;
• infrastrukturę kolejową należącą do właścicieli prywatnych;
• odcinki torów, które są tymczasowo zamknięte dla normalnego ruchu.

Przyznawanie uprawnień maszynistom

Maszyniści pociągów muszą posiadać niezbędne warunki fizyczne i kwalifikacje. Muszą także posiadać następujące dokumenty:

• licencję potwierdzającą, że maszynista spełnia minimalne wymagania pod względem warunków zdrowotnych, podstawowego wykształcenia oraz ogólnych umiejętności zawodowych;
• ujednolicone świadectwo uzupełniające wskazujące infrastrukturę (linie kolejowe) oraz tabor kolejowy (typy pociągów), do prowadzenia których upoważniony jest maszynista.

Uzyskiwanie licencji oraz świadectwa

• Kandydaci muszą:
  • mieć ukończone 20 lat, choć poszczególne kraje UE mogą wydawać licencje ograniczone do własnego terytorium dla maszynistów od 18 roku życia;
  • przejść podstawowe szkolenie i spełniać wymogi lekarskie określone w dyrektywie;
  • potwierdzić swoje warunki fizyczne, przechodząc badania lekarskie przeprowadzane przez lekarza uznanego przez właściwy organ;
  • wykazać odpowiednie warunki psychiczne, przechodząc badanie prowadzone przez psychologa uznanego przez właściwy organ;
  • wykazać kompetencje zawodowe, a także, w razie potrzeby, językowe.
• Właściwy organ wydaje licencję w ciągu miesiąca od otrzymania niezbędnych dokumentów. Licencja jest ważna przez 10 lat.
• Świadectwa uzupełniające wystawiają pracodawcy maszynistów, tj. przedsiębiorstwa kolejowe lub zarządcy infrastruktury.

Jaka jest rola krajowych organów właściwych?

Organ wyznaczony przez kraj UE do wydawania licencji maszynistom pociągów prowadzi szereg zadań, w tym:

• wydawanie i aktualizowanie licencji, wydawanie licencji zastępczych, zawieszanie i cofanie licencji w razie potrzeby;
• zapewnienie badań i kontroli okresowych;
• zapewnienie publikacji i aktualizacji rejestru osób i podmiotów, które uzyskały akredytację lub zostały uznane zgodnie z dyrektywą (lekarze, trenerzy, egzaminatorzy itd.);
• prowadzenie i aktualizowanie rejestru licencji, które zostały wydane, zmienione, zawieszone, anulowane lub zgłoszone jako zagubione lub zniszczone, lub które wygasły;
• nadzorowanie procesu przyznawania maszynistom uprawnień i przeprowadzanie niezbędnych inspekcji w pociągach podróżujących po UE.

Firmy kolejowe:

• prowadzą rejestr wszystkich ujednoliconych świadectw uzupełniających, które zostały wydane, których ważność wygasła, które zostały zmienione, zawieszone, anulowane lub zgłoszone jako zagubione lub zniszczone;
• tworzą system monitorowania swoich maszynistów i podejmują bezzwłoczne działania w przypadku pojawienia się wątpliwości odnośnie do zdolności do pracy danego maszynisty.

Do dnia 29 października 2018 r. wszyscy maszyniści muszą posiadać licencje i świadectwa zgodne z dyrektywą.

Zmiany dyrektywy 2007/59/WE

Dyrektywę zmieniano kilkukrotnie:

• dyrektywą 2014/82/UE obejmującą drobne korekty wymogów dotyczących wydawania licencji i świadectw w celu zapewnienia jednolitego stosowania we wszystkich krajach UE;
• dyrektywą (UE) 2016/882 oraz rozporządzeniem (UE) 2019/554 zmieniającym załącznik VI do dyrektywy dotyczący wymogów językowych dla maszynistów;
• rozporządzeniem (UE) 2020/698 ustanawiającym szczególne środki tymczasowe w związku z pandemią COVID-19 dotyczące odnawiania lub przedłużania ważności niektórych certyfikatów i świadectw, licencji i zezwoleń oraz przesunięcia niektórych okresowych kontroli i okresowych szkoleń w niektórych obszarach prawodawstwa dotyczącego transportu. Rozporządzenie wydłuża terminy określone w dyrektywie 2007/59/WE o 6 miesięcy.

OD KIEDY DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa ma zastosowanie od dnia 4 grudnia 2007 r., przy czym do porządku prawnego krajów UE miała zostać włączona do dnia 3 grudnia 2009 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Maszyniści (Agencja Kolejowa Unii Europejskiej).

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie przyznawania uprawnień maszynistom prowadzącym lokomotywy i pociągi w obrębie systemu kolejowego Wspólnoty (Dz.U. L 315 z 3.12.2007, s. 51–78)

Kolejne zmiany dyrektywy 2007/59/WE zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/698 z dnia 25 maja 2020 r. ustanawiające szczególne środki tymczasowe w związku z epidemią COVID-19 dotyczące odnawiania lub przedłużania ważności niektórych certyfikatów i świadectw, licencji i zezwoleń oraz przesunięcia niektórych okresowych kontroli i okresowych szkoleń w niektórych obszarach prawodawstwa dotyczącego transportu (Dz.U. L 165 z 27.5.2020, s. 10–24)

Decyzja wykonawcza Komisji 2014/89/UE z dnia 14 lutego 2014 r. w sprawie projektu pilotażowego mającego na celu wykonanie obowiązków w zakresie współpracy administracyjnej określonych w dyrektywie 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady za pomocą systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 45 z 15.2.2014, s. 36–39)

Decyzja Komisji 2011/765/EU z dnia 22 listopada 2011 r. w sprawie kryteriów uznawania ośrodków szkoleniowych prowadzących szkolenia zawodowe dla maszynistów, kryteriów uznawania egzaminatorów maszynistów, jak również kryteriów organizowania egzaminów zgodnie z dyrektywą 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 314 z 29.11.2011, s. 36–40)

Zalecenie Komisji 2011/766/UE z dnia 22 listopada 2011 r. w sprawie procedury uznawania jednostek szkoleniowych i egzaminatorów maszynistów zgodnie z dyrektywą 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 314 z 29.11.2011, s. 41–46)

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 36/2010 z dnia 3 grudnia 2009 r. w sprawie wspólnotowych wzorów licencji maszynisty, świadectw uzupełniających, uwierzytelnionych odpisów świadectw uzupełniających oraz wniosków o wydanie licencji maszynisty zgodnie z dyrektywą 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 13 z 19.1.2010, s. 1–27)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Decyzja Komisji 2010/17/WE z dnia 29 października 2009 r. w sprawie przyjęcia podstawowych parametrów rejestrów licencji maszynisty i świadectw uzupełniających określonych w dyrektywie 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 8 z 13.1.2010, s. 17–31)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 22.07.2020