Ustalenia dotyczące zintegrowanego reagowania na szczeblu politycznym w sytuacjach kryzysowych (IPCR)

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Decyzja wykonawcza (UE) 2018/1993 w sprawie zintegrowanych uzgodnień UE dotyczących reagowania na szczeblu politycznym w sytuacjach kryzysowych

JAKIE SĄ CELE DECYZJI?

Określa ustalenia dotyczące zintegrowanego reagowania na szczeblu politycznym w sytuacjach kryzysowych (IPCR) w Unii Europejskiej (UE). Zwiększają one zdolność UE do podejmowania szybkich decyzji politycznych w obliczu poważnych kryzysów* wewnętrznych lub zewnętrznych o szerokim zasięgu lub znaczeniu politycznym, niezależnie od tego, czy mają one swoje źródło w UE, czy poza nią. Kryzysy, w przypadku których aktywowano IPCR, miały z reguły charakter międzysektorowy.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zintegrowane reagowanie na szczeblu politycznym w sytuacjach kryzysowych:

• wspiera szybkie i skoordynowane podejmowanie decyzji na szczeblu politycznym UE w przypadku poważnych i złożonych kryzysów;
• zostało zaprojektowane z myślą o elastyczności i skalowalności, zapewniając Radzie Unii Europejskiej środki niezbędne do podjęcia decyzji o sposobie reakcji UE;
• znajduje się pod polityczną i strategiczną kontrolą prezydencji Rady Unii Europejskiej;
• ma dwa tryby aktywacji, w zależności od powagi sytuacji:
  • wymiana informacji –w celu ustalenia jasnego, spójnego obrazu sytuacji i przygotowania do ewentualnej pełnej aktywacji;
  • pełna aktywacja – w celu wsparcia ogólnej koordynacji strategicznej poprzez przygotowanie środków reagowania;
• może również działać w trybie monitorowania, w przypadku pojawiającego się lub ustępującego kryzysu bez aktywacji IPCR, aby umożliwić wymianę informacji i istniejących sprawozdań;
• wspiera podejmowanie świadomych decyzji w Radzie i skuteczną koordynację polityczną na szczeblu UE, wykorzystując następujące „elementy wspierające”:
  • nieformalne dyskusje przy okrągłym stole mające na celu wspieranie procesu podejmowania decyzji politycznych, przy udziale odpowiednich uczestników zgodnie z decyzją prezydencji;
  • sprawozdania ze zintegrowanej orientacji i analizy sytuacyjnej (ISAA) mające na celu wspieranie dyskusji w ramach posiedzeń okrągłego stołu grupy IPCR oraz dostarczanie decydentom przejrzystego, spójnego obrazu sytuacji, przygotowywane przez Komisję Europejską i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ);
  • specjalną platformę internetową IPCR służącą do gromadzenia informacji i ich wymiany między odpowiednimi zainteresowanymi stronami oraz dostępną wyłącznie dla tych zainteresowanych stron;
  • centralny całodobowy punkt kontaktowy w ramach Centrum Koordynacji Reagowania Kryzysowego (ERCC) Komisji, działający w każdy dzień tygodnia oraz umożliwiający kontakt z kluczowymi uczestnikami;
• zapewnia, że elementy wspierające:
  • są dostosowane do potrzeb decydentów politycznych;
  • obejmują wszystkie kluczowe sektory dotknięte kryzysem;
  • łączą różne wymiary w spójną całość;
  • charakteryzują się odpowiednim poziomem szczegółowości.

Decyzja o aktywacji lub dezaktywacji IPCR leży w zakresie kompetencji prezydencji, z pewnymi wyjątkami. IPCR aktywuje się automatycznie w trybie pełnym, gdy jedno z państw członkowskich UE powołuje się na klauzulę solidarności (art. 222 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej). Decyzję o aktywacji IPCR w trybie wymiany informacji może również podjąć Sekretariat Generalny Rady, Komisja i ESDZ w porozumieniu z prezydencją.

Prezydencja:

• ma prawo do aktywacji, dezaktywacji, eskalacji i deeskalacji mechanizmu IPCR;
• konsultuje się z państwami członkowskimi, Sekretariatem Rady, Komisją, ESDZ, agencjami UE i odpowiednimi zainteresowanymi stronami i organizacjami oraz w stosownych przypadkach otrzymuje od nich porady;
• opracowuje i aktualizuje istniejące standardowe procedury operacyjne dotyczące mechanizmu IPCR;
• niezwłocznie informuje Sekretarza Generalnego Rady i Parlament Europejski o uruchomieniu mechanizmu IPCR; Sekretariat Rady informuje następnie Komisję i Wysokiego Przedstawiciela UE do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.

Postanowienia końcowe zakładają:

• opracowanie polityki gotowości wraz ze środkami towarzyszącymi i ramami strategii komunikacji;
• przegląd ustaleń w ciągu 12 miesięcy od ich dezaktywacji w celu zidentyfikowania i uwzględnienia wszelkich wyciągniętych wniosków.

OD KIEDY DECYZJA MA ZASTOSOWANIE?

Ma ona zastosowanie od 18 grudnia 2018 r.

KONTEKST

Po atakach terrorystycznych na World Trade Center 11 września 2001 roku, Unia Europejska uświadomiła sobie, że potrzebuje ram koordynujących jej reakcję na poważne kryzysy. Rada utworzyła je wraz z przyjęciem uzgodnień dotyczących mechanizmu IPCR w dniu 25 czerwca 2013 roku.

Mechanizm IPCR jest obecnie aktywowany w pełnym trybie w związku z sytuacją na Bliskim Wschodzie, wojną napastniczą prowadzoną przez Rosję przeciwko Ukrainie i kwestiami migracyjnymi. 2 maja 2023 r. mechanizm IPCR aktywowany w związku z pandemią COVID-19 oraz trzęsieniami ziemi w Syrii i Turcji został dezaktywowany i przełączony w tryb monitorowania.

Więcej informacji:

• Zintegrowane reagowanie na szczeblu politycznym w sytuacjach kryzysowych – uzgodnienia IPCR (Rada Unii Europejskiej)
• Zarządzanie i reagowanie kryzysowe (Europejska Służba Działań Zewnętrznych).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Decyzja wykonawcza Rady (UE) 2018/1993 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zintegrowanych uzgodnień UE dotyczących reagowania na szczeblu politycznym w sytuacjach kryzysowych (Dz.U. L 320 z 17.12.2018, s. 28–34).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Wersja skonsolidowana Traktatu o Unii Europejskiej – Tytuł III – Postanowienia o instytucjach – Artykuł 16 (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 24).

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – część piąta – Działania zewnętrzne Unii – tytuł VII – Klauzula solidarności – artykuł 222 (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 148).

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część siódma – Postanowienia ogólne i końcowe – Artykuł 346 (dawny artykuł 296 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 194).

Decyzja Rady 2014/415/UE z dnia 24 czerwca 2014 r. w sprawie uzgodnień dotyczących zastosowania przez Unię klauzuli solidarności (Dz.U. L 192 z 1.7.2014, s. 53–58).

Kolejne zmiany decyzji 2014/415/UE zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Decyzja Rady 2013/488/UE z dnia 23 września 2013 r. w sprawie przepisów bezpieczeństwa dotyczących ochrony informacji niejawnych UE (Dz.U. L 274 z 15.10.2013, s. 1–50).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 15.03.2024