Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury (2021–2027)

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2021/1139 ustanawiające Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Rozporządzenie ustanawia Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury (EFMRA), czyli fundusz Unii Europejskiej (UE) na okres 2021–2027 w kontekście wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027.
• Określa priorytety funduszu, jego budżet oraz zasady szczegółowe, które dotyczą zapewniania finansowania unijnego i uzupełniają zasady ogólne mające zastosowanie do EFMRA na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/1060 (zob. streszczenie).

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Priorytety

EFMRA wspiera unijną wspólną politykę rybołówstwa, unijną politykę morską oraz unijny program na rzecz międzynarodowego zarządzania oceanami. Pomaga w osiągnięciu celów Europejskiego Zielonego Ładu oraz wspiera ochronę bioróżnorodności morskiej, realizację celów UE w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i gwarantowanie dostaw żywności.

EFMRA wspiera innowacyjne projekty promujące zrównoważone wykorzystywanie zasobów wodnych i morskich oraz zarządzanie nimi. W szczególności wspomaga:

• zrównoważoną i niskoemisyjną działalność połowową;
• ochronę bioróżnorodności mórz i ochronę ekosystemów morskich;
• dostawy jakościowych i zdrowych produktów żywnościowych pochodzących z morza dla europejskich konsumentów dzięki wydajnemu rynkowi produktów pochodzących z rybołówstwa;
• atrakcyjność społeczno-gospodarczą i wymianę pokoleniową sektora rybołówstwa, w szczególności w odniesieniu do łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego;
• strukturalne zarządzanie rybołówstwem i flotami rybackimi (ograniczanie nadmiernej zdolności połowowej i wspomaganie środków ochrony zasobów biologicznych);
• zbieranie danych naukowych wykorzystywanych do zarządzania rybołówstwem;
• kontrolę działalności połowowej i promowanie kultury przestrzegania przepisów w sektorze rybołówstwa w celu gwarantowania wyrównanych szans;
• rozwój zrównoważonej i konkurencyjnej akwakultury poprawiającej bezpieczeństwo żywnościowe;
• rozwój umiejętności i poprawę warunków pracy w sektorze rybołówstwa i akwakultury;
• witalność gospodarczą i społeczną społeczności przybrzeżnych;
• innowacje w zakresie zrównoważonej niebieskiej gospodarki;
• bezpieczeństwo na morzu, które poprawia bezpieczeństwo obszarów morskich;
• międzynarodową współpracę, która poprawia zdrowie i bezpieczeństwo oceanów i ich zrównoważone zarządzanie.

Podczas realizacji tych celów EFMRA skupia się przede wszystkim na zrównoważonym rozwoju i rentowności łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego oraz zrównoważonym rozwoju działalności morskiej w regionach najbardziej oddalonych.

Budżet

Budżet EFMRA na lata 2021–2027 wynosi 6 108 000 000 EUR (w cenach z 2021 r.) i zostanie podzielony następująco:

• zarządzanie dzielone – 5 311 000 000 EUR przekazywane w ramach programów krajowych współfinansowanych przez budżet UE i państwa członkowskie UE;
• zarządzenie bezpośrednie i pośrednie – 797 000 000 EUR przekazywane przez Komisję Europejską.

Załącznik V zawiera wykaz zasobów ogólnych z EFMRA na państwo członkowskie na każdy rok od 2021 do 2027. W przypadku operacji wdrażanych w regionach najbardziej oddalonych każde odnośne państwo członkowskie musi przeznaczyć co najmniej:

• 102 000 000 EUR dla Azorów i Madery (Portugalia);
• 82 000 000 EUR dla Wysp Kanaryjskich (Hiszpania);
• 131 000 000 EUR dla Gwadelupy, Gujany Francuskiej, Martyniki, Majotty, Reunion oraz Saint-Martin (Francja).

Programowanie

• W ramach zarządzania dzielonego każde państwo członkowskie przygotowuje jeden program krajowy, który Komisja zatwierdza po dokonaniu szczegółowej oceny.
• Krajowy program EFMRA to strategiczny plan dotyczący inwestycji publicznych na lata 2021–2027. Opisuje dostosowane do potrzeb działania stanowiące odpowiedź na konkretne wyzwania rozpoznane przez państwa członkowskie związane ze wspólnymi priorytetami UE w zakresie bioróżnorodności morskiej, polityki morskiej oraz zrównoważonego rybołówstwa i akwakultury.

Ocena i monitorowanie

Wdrażanie EFMRA jest stale monitorowane w przejrzysty sposób, zgodnie ze wspólnymi przepisami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2021/1060 oraz zasadami szczegółowymi zawartymi w rozporządzeniu EFMRA.

• Dwa razy w roku państwa członkowskie zgłaszają:
  • wartości wskaźników wybranych w programach EFMRA – informacje te są zbierane na poziomie UE i udostępniane publicznie;
  • informacje szczegółowe na temat każdego projektu i beneficjenta – Komisja wykorzystuje te informacje do regularnego raportowania ad hoc.
• Pięć razy w roku państwa członkowskie zgłaszają liczbę wybranych projektów i ich koszty finansowe. Informacje te są zbierane na poziomie UE i udostępniane publicznie oraz dzielone według obszaru tematycznego.
• Komisja omawia wdrażanie EFMRA z każdym państwem członkowskim podczas corocznego spotkania w sprawie przeglądu. Spotkanie to ma na celu rozpoznanie potencjalnych problemów związanych z krajowym programem EFMRA i, w razie konieczności, działań naprawczych.
• Do 30 czerwca 2029 r. każde państwo członkowskie przeprowadzi ewaluację swojego programu EFMRA pod kątem oceny jego wpływu.
• Do końca 2024 r. oraz do końca 2031 r. Komisja dokona oceny skuteczności, efektywności, przydatności, spójności i unijnej wartości dodanej EFMRA jako całości.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie ma zastosowanie od 1 stycznia 2021 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury (EFMRA) (Komisja Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1139 z dnia 7 lipca 2021 r. ustanawiające Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2017/1004 (Dz.U. L 247 z 13.7.2021, s. 1–49).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/1972 z dnia 11 sierpnia 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1139 ustanawiające Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2017/1004 poprzez ustanowienie kryteriów obliczania kosztów dodatkowych poniesionych przez operatorów, którzy zajmują się połowami, chowem i hodowlą, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu określonych produktów rybołówstwa i akwakultury z regionów najbardziej oddalonych (Dz.U. L 402 z 15.11.2021, s. 1–3).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159–706).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie nowego podejścia do zrównoważonej niebieskiej gospodarki w UE – „Przekształcenie niebieskiej gospodarki UE na rzecz zrównoważonej przyszłości” (COM(2021) 240 final z 17.5.2021).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 – Przywracanie przyrody do naszego życia (COM(2020) 380 final z 20.5.2020).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Europejski Zielony Ład (COM(2019) 640 final z 11.12.2019).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1004 z dnia 17 maja 2017 r. w sprawie ustanowienia unijnych ram gromadzenia danych, zarządzania nimi i ich wykorzystywania w sektorze rybołówstwa oraz w sprawie wspierania doradztwa naukowego w zakresie wspólnej polityki rybołówstwa oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 199/2008 (Dz.U. L 157 z 20.6.2017, s. 1–21).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2017/1004 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1379/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury, zmieniające rozporządzenia Rady (WE) nr 1184/2006 i (WE) nr 1224/2009 oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 104/2000 (Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 1–21).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1224/2009 z dnia 20 listopada 2009 r. ustanawiające wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 847/96, (WE) nr 2371/2002, (WE) nr 811/2004, (WE) nr 768/2005, (WE) nr 2115/2005, (WE) nr 2166/2005, (WE) nr 388/2006, (WE) nr 509/2007, (WE) nr 676/2007, (WE) nr 1098/2007, (WE) nr 1300/2008, (WE) nr 1342/2008 i uchylające rozporządzenia (EWG) nr 2847/93, (WE) nr 1627/94 oraz (WE) nr 1966/2006 (Dz.U. L 343 z 22.12.2009, s. 1–50).

Zob. tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiająca ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej) (Dz.U. L 164 z 25.6.2008, s. 19–40).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 26.11.2021