Operacja wojskowa Unii Europejskiej w celu zapewnienia bezpieczeństwa na wodach zachodniego Oceanu Indyjskiego i Morza Czerwonego (Eunavfor Atalanta)

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Decyzja Rady 2008/918/WPZiB w sprawie rozpoczęcia operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu zapobieganie aktom piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii, odstraszanie od nich oraz ich zwalczanie (Atalanta)

Wspólne działanie Rady 2008/851/WPZiB w sprawie operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu udział w powstrzymywaniu, zapobieganiu i zwalczaniu aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii

JAKIE SĄ CELE DECYZJI I WSPÓLNEGO DZIAŁANIA?

• Decyzja zatwierdza plan operacji oraz zasady zaangażowania dotyczące operacji wojskowej Unii Europejskiej (UE) mającej na celu udział w powstrzymywaniu, zapobieganiu i zwalczaniu aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii.
• Wspólne działanie określa misję, cele, strukturę dowodzenia i zasady finansowania rozszerzonej operacji wojskowej UE w zachodniej części Oceanu Indyjskiego i na Morzu Czerwonym.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Operacja Atalanta

• Siły morskie UE Atalanta (obecnie Eunavfor Atalanta) powstały pod koniec 2008 roku w odpowiedzi na rosnące nasilenie zjawiska piractwa w zachodniej części Oceanu Indyjskiego, co stanowiło element kompleksowego działania UE wobec Somalii.
• Powołano je w ramach europejskiej wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) oraz zgodnie z odpowiednimi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (RB ONZ) i prawem międzynarodowym.

Zadania

Eunavfor Atalanta pomaga w:

• ochronie statków Światowego Programu Żywnościowego dostarczających pomoc żywnościową przesiedleńcom w Somalii;
• ochronie zagrożonych statków przepływających wzdłuż wybrzeży Somalii oraz powstrzymywaniu, zapobieganiu i zwalczaniu aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii;
• realizacji embarga ONZ na broń nałożonego na Somalię i przeciwdziałaniu przemytowi narkotyków, broni, nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz nielegalnemu handlowi węglem drzewnym u wybrzeży Somalii.

Sztab Wojskowy Unii Europejskiej wspiera Eunavfor Atalanta, rozpoznając zagrożenia i prowadząc planowanie z wyprzedzeniem w celu informowania Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa (KPiB).

Kontrola polityczna i kierownictwo strategiczne

• Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa sprawuje kontrolę polityczną i kierownictwo strategiczne nad operacjami wojskowymi UE, za które odpowiada Wysoki Przedstawiciel UE do Spraw Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa (WP).
• KPiB jest upoważniony przez Radę Unii Europejskiej do podejmowania określonych decyzji, w tym:
  • wprowadzania zmian w dokumentacji dotyczącej planowania, w tym w planie operacji, strukturze dowodzenia i zasadach zaangażowania;
  • uprawnień do podejmowania decyzji w sprawie mianowania dowódcy operacji UE lub dowódcy sił UE.
• Rada, wspierana przez Wysokiego Przedstawiciela, zachowuje prawo do decydowania o celach i zakończeniu operacji wojskowej.

Kierownictwo wojskowe

• Dowódca operacji UE jest odpowiedzialny za operację wojskową.
• Operacja jest monitorowana przez Komitet Wojskowy Unii Europejskiej, który otrzymuje regularne raporty od dowódcy operacji.

Koordynacja

Wysoki Przedstawiciel, dowódca operacji UE i dowódca sił UE ściśle koordynują swoje działania dotyczące operacji.

Siły Eunavfor Atalanta pozostają w ścisłej koordynacj z:

• Unijną misją wojskowa mającą na celu wsparcie szkolenia somalijskich sił bezpieczeństwa (EUTM Somalia);
• Misją Unii Europejskiej w zakresie budowania potencjału w Somalii (EUCAP Somalia), a także
• skoordynowanymi siłami marynarki wojennej w północno-zachodniej części Oceanu Indyjskiego.

OD KIEDY MAJĄ ZASTOSOWANIE DECYZJA I WSPÓLNE DZIAŁANIE?

• Decyzja ma zastosowanie od 8 grudnia 2008 roku.
• Wspólne działanie ma zastosowanie od dnia 10 listopada 2008 roku. Okres obowiązywania tego instrumentu był wielokrotnie przedłużany, obecnie do 31 grudnia 2024 roku.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Eunavfor Atalanta (Europejska Służba Działań Zewnętrznych).

GŁÓWNE DOKUMENTY

Decyzja Rady 2008/918/WPZiB z dnia 8 grudnia 2008 r. w sprawie rozpoczęcia operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu zapobieganie aktom piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii, odstraszanie od nich oraz ich zwalczanie (Atalanta) (Dz.U. L 330 z 9.12.2008, s. 19–20).

Wspólne działanie Rady 2008/851/WPZiB z dnia 10 listopada 2008 r. w sprawie operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu udział w powstrzymywaniu, zapobieganiu i zwalczaniu aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii (Dz.U. L 301 z 12.11.2008, s. 33–37).

Kolejne zmiany do wspólnego działania 2008/851/WPZiB zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Decyzja Rady (WPZiB) 2021/509 z dnia 22 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju oraz uchylenia decyzji (WPZiB) 2015/528 (Dz.U. L 102 z 24.3.2021, s. 14–62).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 04.09.2023