Strategia UE na rzecz regionu alpejskiego

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Komunikat Komisji COM(2015) 366 final — Ku lepiej prosperującemu regionowi alpejskiemu

STRESZCZENIE

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEGO KOMUNIKATU?

Aby pomóc regionowi alpejskiemu w zmaganiu się z wyzwaniami natury gospodarczej, demograficznej i środowiskowej, w niniejszym komunikacie Komisji Europejskiej zaproponowano strategię UE na rzecz regionu alpejskiego (EUSALP). Obejmuje ona plan działania mający na celu wspieranie rozwoju dobrobytu gospodarczego i społecznego w regionie.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

EUSALP stanowi czwartą strategię makroregionalną UE*. Obejmuje on siedem państw i 48 regionów, w tym:

—	pięć krajów UE: Austrię, Francję, Niemcy, Włochy i Słowenię oraz

—	dwa kraje spoza UE: Liechtenstein i Szwajcarię.

Wyzwania

Region alpejski boryka się z szeregiem wyzwań, które wymagają wspólnego działania:

—	tendencje demograficzne: starzenie się, niska gęstości zaludnienia na obszarach górskich oraz nowe tendencje migracyjne (tzn. przepływ ludności do obszarów miejskich ze względu na braki w infrastrukturze na obszarach wiejskich);

—	wysoka podatność na zmiany klimatu oraz ich skutki dla środowiska, różnorodności biologicznej oraz warunków życia mieszkańców;

—	szczególne położenie geograficzne w Europie, jako region tranzytowy;

—	zarządzanie popytem na energię;

—	wysoki poziom sezonowości, szczególnie w niektórych rejonach turystycznych;

—	znaczne różnice między poszczególnymi obszarami w regionie w wymiarze społecznym i gospodarczym.

Cele strategii: Trzy cele tematyczne i jeden horyzontalny

Aby sprostać tym wyzwaniom, potrzebna jest skuteczniejsza współpraca pomiędzy regionami a państwami. Dlatego strategię oparto na trzech zorientowanych na działanie celach:

Działania tematyczne

1.

Sprawiedliwy dostęp do miejsc pracy w oparciu o wysoką konkurencyjność regionu poprzez intensyfikację działań na rzecz wzrostu gospodarczego i innowacyjności. Działania te mogą przyjąć formę czynności badawczych nad charakterystycznymi dla regionu alpejskiego produktami lub usługami oraz formę innowacyjnych podejść na rzecz zwiększenia zrównoważenia regionu.

2.

Zapewnianie wewnętrznej i zewnętrznej dostępności i połączalności dla wszystkich mieszkańców regionu. Działania stworzono z myślą o promocji większej mobilności za sprawą stosowania różnego rodzaju transportu alternatywnego (intermodalności i interoperacyjności) w transporcie pasażerskim i towarowym oraz poszerzanie dostępu do internetu i linii telefonicznych w regionach odległych.

3.	Tworzenie regionu zrównoważonego pod względem środowiskowym i atrakcyjnego dzięki łączeniu zasobów na rzecz: — ochrony środowiska i dziedzictwa kulturowego; — wsparcia tworzenia zrównoważonych wiarygodnych rozwiązań energetycznych.

Dodatkowo plan obejmuje cel przekrojowy, polegający na stworzeniu w regionie solidnego makroregionalnego modelu zarządzania w celu udoskonalenia współpracy. W tym kontekście Komisja będzie pełnić rolę niezależnego pośrednika i zapewniać strategiczną koordynację we współpracy z uczestniczącymi krajami i regionami, zgodnie z zasadą pomocniczości.

Realizacja i wartość dodana UE

EUSALP ma na celu zapewnienie ram współpracy, dzięki którym kwestie makroregionalne mogą być podejmowane wspólnie, co przekłada się na osiąganie większej spójności oraz pozwala na angażowanie większej liczby podmiotów na różnych poziomach, ze wszystkich zaangażowanych regionów.

EUSALP ma też na celu budowanie nowych relacji pomiędzy obszarami metropolitalnymi a obszarami górskimi (w tym obszarami znajdującymi się pomiędzy).

Strategia będzie się opierać na tych samych zasadach, na których opierają się istniejące już strategie makroregionalne:

—	nieangażowanie dodatkowych środków UE;

—	dodatkowych struktur formalnych UE ani

—	dodatkowego prawodawstwa UE.

Opierać się też będzie na skoordynowanym podejściu, synergii i efektywniejszym wykorzystywaniu istniejących środków UE oraz innych instrumentów finansowych.

Strategia uruchomi i połączy unijne programy polityki regionalnej na lata 2014–2020 (np. funkcjonujące w ramach unijnych funduszy strukturalnych i inwestycyjnych) oraz inne właściwe ramy polityki regionalnej i krajowej.

KLUCZOWE POJĘCIA

*Strategia makroregionalna — zintegrowane ramy umożliwiające stawianie czoła wspólnym wyzwaniom stojącym przed danym obszarem geograficznym.

Obecnie istnieją cztery strategie makroregionalne UE:

—	strategia Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego;

—	strategia UE na rzecz regionu Dunaju;

—	strategia UE na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego; oraz

—	strategia UE dla regionu alpejskiego.

KONTEKST

—	Strategia UE dla regionu alpejskiego

—	Komunikat prasowy

—	Strona internetowa EUSALP

AKT

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie strategii UE na rzecz regionu alpejskiego (COM(2015) 366 final z 28.7.2015)

AKTY POWIĄZANE

Dokument roboczy służb Komisji — Plan działania towarzyszący dokumentowi: komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie strategii UE na rzecz regionu alpejskiego (SWD(2015) 147 final z 28.7.2015)

Konkluzje Rady Europejskiej z 19–20 grudnia 2013 r.

Ostatnia aktualizacja: 16.11.2015