Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2015/1017 w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Ustanawia ono i wyznacza cele oraz ramy wdrożenia następujących podmiotów:
  • Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS);
  • gwarancja Unii Europejskiej oraz fundusz gwarancyjny UE;
  • Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego oraz
  • Europejski Portal Projektów Inwestycyjnych.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Celem EFIS jest wspieranie strategicznych inwestycji w kluczowych obszarach, takich jak infrastruktura, efektywność energetyczna, energia odnawialna oraz badania naukowe i innowacje, a także zwiększanie dostępu do finansowania dla podmiotów zatrudniających do 3 000 pracowników. EFIS koncentruje się głównie na małych i średnich przedsiębiorstwach (MŚP) oraz małych spółkach o średniej kapitalizacji*. Fundusz realizuje te cele poprzez zapewnianie zdolności do ponoszenia ryzyka za pośrednictwem swojej gwarancji UE wobec Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) oraz Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI) (które razem tworzą grupę EBI). Ogólnie rzecz biorąc, celem EFIS było zmobilizowanie 500 mld EUR w formie dodatkowych inwestycji do końca 2020 r.

Strukturę zarządzania EFIS tworzy:

• rada kierownicza;
• komitet inwestycyjny; oraz
• dyrektor zarządzający.

Warunki kwalifikacji

Aby projekty kwalifikowały się do uzyskania wsparcia EFIS, muszą:

• być rentowne gospodarczo i technicznie wykonalne;
• w miarę możliwości maksymalizować inwestycje w sektorze prywatnym;
• być spójne z politykami UE; oraz
• zapewniać dodatkowość* za sprawą wsparcia usuwania niedoskonałości rynku lub rozwiązywania nieoptymalnej sytuacji w zakresie inwestycji.

Gwarancja UE i fundusz gwarancyjny UE

Gwarancja UE jest gwarancją bezwarunkową, nieodwołalną i na pierwsze żądanie na rzecz EBI oraz EFI. Jej celem jest zwiększenie liczby projektów wysokiego ryzyka lub wspieranie dodatkowych projektów w innym zakresie. Maksymalna gwarancja UE wynosi 26 mld EUR.

Fundusz gwarancyjny UE stanowi bufor płynności, z którego realizowane są wypłaty na rzecz grupy EBI w przypadku wystąpienia zaległości związanej z wspieranym działaniem EFIS. Jest on finansowany z budżetu UE oraz przychodów pochodzących z operacji objętych gwarancją EFIS.

Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego

• Centrum udziela wsparcia doradczego publicznym i prywatnym promotorom projektów w zakresie identyfikowania projektów inwestycyjnych, ich przygotowania i rozwijania.
• Pełni ono funkcję pojedynczego punktu kompleksowej obsługi programów i inicjatyw związanych z doradztwem i pomocą techniczną.
• UE przekazała do 20 mln EUR rocznie na poczet kosztów funkcjonowania Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego do końca 2020 r.

Europejski Portal Projektów Inwestycyjnych

Ma on postać publicznie dostępnej i przyjaznej użytkownikowi bazy danych zawierającej szczegółowe informacje dotyczące obecnych i przyszłych projektów inwestycyjnych UE.

Przedłużenie okresu funkcjonowania EFIS

EFIS utworzono w 2015 r. na początkowy okres trzech lat. Początkowe rozporządzenie (UE) 2015/1017 zmieniono w grudniu 2017 r. rozporządzeniem (UE) 2017/2396, które:

• przedłużyło okres funkcjonowania EFIS do końca wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2014–2020 w celu uruchomienia prywatnych i publicznych inwestycji o wartości co najmniej 500 mld EUR do roku 2020;
• zwiększyło gwarancję UE do 26 mld EUR;
• zwiększyło wkład EBI do 7,5 mld EUR na cały okres inwestycyjny;
• dostosowało docelową kwotę funduszu gwarancyjnego UE do 35 % łącznych zobowiązań gwarancyjnych UE w celu zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony;
• umożliwiło przeniesienie z przydziału do instrumentu „Łącząc Europę” na mocy rozporządzenia (UE) nr 1316/2013, jak również z wpływów i strat na mocy instrumentu umożliwiającego udzielanie pożyczek w ramach instrumentu „Łącząc Europę” oraz Europejskiego Funduszu na rzecz Energii, Zmiany Klimatu i Infrastruktury 2020 („fundusz Marguerite”), aby częściowo sfinansować wkład z budżetu ogólnego UE do funduszu gwarancyjnego UE na dodatkowe inwestycje.

Program InvestEU – kontynuacja działań funduszu EFIS

• Program InvestEU (rozporządzenie (UE) 2021/523 – zob. streszczenie) opiera się na skutecznym modelu EFIS. Łączy on w ramach jednego programu EFIS oraz 13 innych instrumentów finansowych UE. Składa się z Funduszu InvestEU, Centrum Doradztwa oraz Portalu.
• Celem Funduszu InvestEU jest mobilizacja ponad 372 mld EUR w ramach inwestycji publicznych i prywatnych poprzez gwarancję budżetową UE w wysokości 26,2 mld EUR, która wspiera inwestycje partnerów wykonawczych takich jak grupa EBI oraz inne instytucje finansowe.
• Z kolei Centrum Doradztwa InvestEU zapewnia wsparcie techniczne i doradztwo, aby pomóc w przygotowaniu, opracowaniu, strukturyzacji i wdrożeniu projektów inwestycyjnych, w tym w budowaniu potencjału.
• Natomiast Portal InvestEU to kompleksowa unijna platforma łącząca inwestorów i promotorów projektów, zapewniająca przy tym łatwo dostępną i przyjazną użytkownikowi bazę danych na temat możliwości inwestycyjnych dostępnych w UE.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIA MAJĄ ZASTOSOWANIE?

• Rozporządzenie (UE) 2015/1017 ma zastosowanie od 4 lipca 2015 r.
• Rozporządzenie (UE) 2017/2396 ma zastosowanie od 30 grudnia 2017 r.
• Rozporządzenie (UE) 2021/523 ma zastosowanie od 1 stycznia 2021 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Plan inwestycyjny dla Europy (Komisja Europejska)
• EFIS i jego spuścizna (Europejski Bank Inwestycyjny).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych oraz zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 i (UE) nr 1316/2013 – Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (Dz.U. L 169 z 1.7.2015, s. 1–38)

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2015/1017 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Komitetu Regionów oraz Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Plan inwestycyjny dla Europy: bilans i dalsze kroki (COM(2018) 771 final)

Dokument roboczy służb Komisji – Ocena Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego oraz Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych – Dołączona do dokumentu „Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program InvestEU” (SWD(2018) 316 final)

Dokument roboczy służb Komisji – Ocena skutków dołączona do dokumentu „Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program InvestEU” (SWD(2018) 314 final)

Ostatnia aktualizacja: 20.07.2021