Celem rozporządzenia jest zapewnienie zrównoważonej eksploatacji stad głębokowodnych przy jednoczesnym zmniejszeniu negatywnego wpływu takich połowów na wrażliwe ekosystemy morskie* na wodach głębokich i stworzeniu solidniejszej bazy informacyjnej dla naukowej oceny dzięki gromadzeniu danych.
Uchyla i zastępuje ono rozporządzenie (WE) nr 2347/2002 ustanawiające przepisy dotyczące dostępu do zasobów ryb głębokowodnych w Unii Europejskiej (UE).

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Połowy głębinowe prowadzone przy użyciu włoków dennych (tj. sprzętu przeznaczonego do połowów gatunków bytujących na dnie lub blisko dna morza) na głębokości większej niż 800 metrów są zakazane.
Przy wykorzystaniu najlepszych dostępnych opinii naukowych Komisja Europejska ustanowiła w 2022 r., w drodze rozporządzenia (UE) 2022/1614, wykaz obszarów na wodach UE, na których występują lub mogą występować wrażliwe ekosystemy morskie. Obszary te są zamknięte dla wszystkich operacji połowowych prowadzonych na wodach UE przy użyciu narzędzi przydennych na głębokości większej niż 400 metrów.
Wprowadzono dwa rodzaje upoważnień do połowów dla:
- statków o ładunkach zawierających ponad 8 % gatunków głębokowodnych na jakikolwiek rejs połowowy i co najmniej 10 ton w danym roku kalendarzowym (upoważnienie do połowów ukierunkowanych); oraz
- statków, które uzyskują połowy w postaci przyłowu* gatunków głębokowodnych, które przekraczają o nie więcej niż 15 % próg 10 ton (upoważnienie do połowów uzyskiwanych w postaci przyłowu).
Limity dla zdolności połowowej są ustalane w oparciu o zdolność połowową statków, których ładunek gatunków głębokowodnych przekraczał 10 ton w latach 2009–2011.
Ukierunkowane połowy głębokowodne są ograniczone do obszarów (znanych jako „obszary oddziaływania”), w których głębinową działalność połowową prowadzono w okresie 2009–2011.
Państwa członkowskie UE mogą w imieniu swoich flot rybackich złożyć do Komisji wniosek o prowadzenie zwiadów rybackich poza obszarami połowów. Do takiego wniosku załącza się ocenę oddziaływania wraz ze wskazaniem szacowanego czasu trwania zwiadu rybackiego oraz szacowanej liczby statków uczestniczących w zwiadzie oraz ich zdolności. Komisja ustanawia warunki dla takich połowów w drodze aktów wykonawczych. Czas trwania zwiadu nie może przekraczać jednego roku (z możliwością jednokrotnego przedłużenia).
Statki zgłaszają przypadki napotkania wrażliwego ekosystemu* na głębokości większej niż 400 metrów i przenoszą działalność na alternatywny obszar znajdujący się co najmniej 5 mil morskich od obszaru, w którym doszło do napotkania wrażliwego ekosystemu morskiego.
Na mocy tego rozporządzenia wprowadzono surowsze zasady, takie jak:
- ograniczenie przeładunków*;
- raportowanie wykorzystania kwoty w czasie rzeczywistym;
- kontrola nieprawidłowo zgłoszonych połowów;
- szczegółowe programy kontroli i inspekcji.
Ilości przekraczające 100 kg gatunków głębokowodnych mogą być wyładowywane wyłącznie w specjalnie wyznaczonych portach. Statki zgłaszają ten zamiar co najmniej 4 godziny przed szacowanym terminem przybycia do portu, przy czym statki o długości większej niż 12 metrów – 1 godzinę przed przybyciem.
Upoważnienia do połowów mogą zostać wycofane na co najmniej dwa miesiące w przypadku nieprzestrzegania warunków w odniesieniu do:
- ograniczeń stosowania odpowiednich narzędzi do połowów;
- dozwolonych obszarów operacji i limitów połowowych;
- nieprzyjęcia na statek obserwatora naukowego.
W rozporządzeniu określono też zasady dotyczące wymogów w zakresie gromadzenia danych i obecności obserwatorów w celu zapewnienia na czas odpowiednich i rzetelnych danych o połowach i przyłowach gatunków głębokowodnych. Ponadto należy także gromadzić dane o przypadkach napotkania wrażliwych ekosystemów morskich, pochodzące z co najmniej 20 % statków prowadzących połowy ukierunkowane i używających włoków dennych lub sieci skrzelowych dennych, i z 10 % innych statków. Zakres obecności obserwatorów może być dostosowywany na podstawie opinii naukowych.
Powyższe środki dotyczą wód UE i niektórych obszarów Komitetu ds. Rybołówstwa na Środkowym i Wschodnim Atlantyku, na których statki UE dokonują połowów. Na obszarze Komisji ds. Rybołówstwa Północno-Wschodniego Atlantyku nadal obowiązują dotychczasowe przepisy dotyczące zezwoleń połowowych, wyznaczonych portów i gromadzenia danych, wraz ze zwiększonym zakresem obecności obserwatorów wynoszącym 20 %.
Rozporządzenie zostało poddane ocenie w celu określenia zakresu, w jakim jego cele zostały osiągnięte. Ocena, opublikowana w maju 2021 r., jest dostępna na specjalnej stronie internetowej poświęconej połowom głębinowym.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 12 stycznia 2017 r.

KONTEKST

Wspólna polityka rybołówstwa UE została zreformowana, a 1 stycznia 2014 r. weszło w życie nowe rozporządzenie podstawowe (rozporządzenie (UE) nr 1380/2013 – zob. streszczanie). Na jego mocy ustanowiono, między innymi, obowiązek wyładunku i zrównoważonego zarządzania wszystkimi zasobami w wodach UE.
Rybołówstwo głębokowodne na północno-wschodnim Atlantyku dotyczy zarówno wód UE, jak i wód międzynarodowych zarządzanych na mocy umów wewnątrz Komisji ds. Rybołówstwa Północno-Wschodniego Atlantyku. Gospodarka wielu społeczności rybackich zależy do pewnego stopnia od połowów głębokowodnych. Połowy tego typu są zdominowane przez tradycyjne floty przybrzeżne i duże trawlery dalekomorskie, stanowiąc w przybliżeniu 1 % wszystkich wyładunków pochodzących z północno-wschodniego Atlantyku.

KLUCZOWE POJĘCIA

Wrażliwe ekosystemy morskie. Ekosystemy morskie na wodach głębokich, charakteryzujące się wrażliwością fizyczną i funkcjonalną, które są narażone na uszkodzenie w wyniku kontaktu z narzędziami połowowymi.

Przyłów. Ryby i gatunki morskie niebędące celem połowu złowione niezamierzenie.

Napotkanie wrażliwego ekosystemu. Połowy takich ilości gatunków będących indykatorami wrażliwego ekosystemu morskiego, które przekraczają poziomy progowe.

Przeładunek. Przekazanie połowów z mniejszego statku rybackiego na większy, na którym są one następnie włączane do większej partii przeznaczonej do wysyłki.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2336 z dnia 14 grudnia 2016 r. ustanawiające szczegółowe warunki dotyczące połowów stad głębokowodnych w północno-wschodnim Atlantyku i przepisy dotyczące połowów w wodach międzynarodowych północno-wschodniego Atlantyku oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 2347/2002 (Dz.U. L 354 z 23.12.2016, s. 1–19).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2022/1614 z dnia 15 września 2022 r. określające istniejące obszary połowów głębinowych oraz ustanawiające wykaz obszarów występowania lub prawdopodobnego występowania wrażliwych ekosystemów morskich (Dz.U. L 242 z 19.9.2022, s. 1–141).

Rozporządzenie Rady (UE) 2016/72 z dnia 22 stycznia 2016 r. ustalające uprawnienia do połowów na 2016 rok dla niektórych stad ryb i grup stad ryb, stosowane w wodach Unii oraz – w odniesieniu do unijnych statków rybackich – w niektórych wodach nienależących do Unii oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2015/104 (Dz.U. L 22 z 28.1.2016, s. 1–165).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2016/72 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Rozporządzenie Rady (UE) 2016/2285 z dnia 12 grudnia 2016 r. ustanawiające na lata 2017 i 2018 uprawnienia do połowów dla unijnych statków rybackich w odniesieniu do niektórych stad ryb głębokowodnych i zmieniające rozporządzenie (UE) 2016/72 (Dz.U. L 344 z 17.12.2016, s. 32–45).

Rozporządzenie Rady (UE) nr 1367/2014 z dnia 15 grudnia 2014 r. ustalające na lata 2015 i 2016 uprawnienia do połowów dla unijnych statków rybackich dotyczące niektórych stad ryb głębinowych (Dz.U. L 366 z 20.12.2014, s. 1–14).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 21.10.2022

Top

All