Plan priorytetowych połączeń międzysieciowych (PIP)

Wydajna infrastruktura energetyczna jest niezbędna dla właściwego funkcjonowania wewnętrznego rynku energetycznego oraz do realizacji celów zrównoważonego rozwoju, konkurencyjności oraz bezpieczeństwa dostaw energii w Unii. Wiąże się to z podjęciem znacznych inwestycji w istniejące sieci energetyczne i gazowe, a zwłaszcza z szybkim rozwojem ich połączeń międzysieciowych.

AKT

Komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 10 stycznia 2007 r. – Plan priorytetowych połączeń międzysieciowych [COM(2006) 846 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

STRESZCZENIE

Połączenie międzysieciowe umożliwią transport energii i gazu między rynkami zorganizowanymi najczęściej w oparciu o krajowe podstawy i jest elementem kluczowym dla wdrażania prawdziwych transeuropejskich sieci energetycznych i gazowych.

Sieci dobrze połączone ze sobą są niezbędne do rozwoju zdrowej konkurencji i stanowią wstępny warunek tworzenia wewnętrznego rynku energetycznego. Umożliwiają również zapobieganie ryzyku niedoboru dostaw poprzez zróżnicowanie ich źródeł na przykład w przypadku energii, ułatwiając wprowadzanie systemów sieci zielonej energii elektrycznej produkowanej z energii odnawialnych.

Rozwój struktur energetycznych w Europie

Jednak rozwój sieci transeuropejskich jest niewystarczający, ponieważ brakuje niezbędnych inwestycji. Niektóre nieprawidłowości wykazują brak koordynacji pomiędzy krajowymi systemami przesyłu energii, a także brak rzeczywistego rozdzielenia funkcji produkcji, transportu i dystrybucji. Operatorzy systemów przesyłowych, którzy należą do przedsiębiorstw zintegrowanych pionowo nie są zachęcani do rozwijania połączeń międzysieciowych z innymi sieciami i narażenia się na konkurencję nowych podmiotów w obszarze produkcji lub dostawy.

Infrastruktury są eksploatowane do granic ich możliwości, co hamuje integrację dodatkowych zasobów energii niezbędnych do rozwoju rynków. Dlatego produkcja na szerszą skalę elektryczności pochodzącej z energii odnawialnych może okazać się zagrożona w niektórych regionach. Przeciążenie sieci grozi doprowadzaniem do tymczasowych przerw w dostawie, a także wzrostem cen. Liczne regiony pozostają „wyspami energetycznymi”, ponieważ nie są połączone lub są źle połączone, z pozostałą częścią rynku wewnętrznego.

Plan priorytetowych połączeń międzysieciowych (PIP) opisuje szczegółowo postęp czterdziestu dwóch projektów uznanych za leżące w interesie Europy w wytycznych dla transeuropejskich sieci energetycznych (TEN-E) które zostały przyjęte w 2006 r.

Sześćdziesiąt procent projektów dotyczących sieci elektrycznych ma opóźnienia związane ze złożonością oraz brakiem jednolitych procedur planowania i uzyskiwania zezwoleń. Przeszkodami są również trudności związane z finansowaniem, a także cele związane z ochroną środowiska lub zdrowia.

O ile projekty gazowe będące w interesie Europy rozwijają się w sposób zadawalający, o tyle wykonanie urządzeń i instalacji składowania skroplonego gazu ziemnego (LNG) napotyka czasem na poważne problemy w niektórych państwach członkowskich, gdzie wiele projektów zostało zarzuconych lub zablokowanych. Połączenia sieciowe zewnętrzne wymagają szczególnej uwagi ze względu na to, że ponad 50% dostaw zależy właśnie od nich i od ich coraz bardziej politycznego charakteru.

Kluczowe działania dla zapewnienia stabilnych i korzystnych warunków dla inwestycji

Plan priorytetowych połączeń międzysieciowych proponuje pięć działań priorytetowych, które mogą przyczynić się do stworzenia stabilnych i korzystnych warunków dla inwestycji:

• Wprowadzić identyfikację i uważną kontrolę istotnych planów w celu tworzenia rynku wewnętrznego, czuwając nad tym, aby przynajmniej projekty leżące w interesie Europy, które mogą napotkać na poważne trudności, zostały przeprowadzone pomyślnie i w rozsądnych terminach,
• Wyznaczyć koordynatorów dla projektów leżących w interesie Europy. Najpierw dla czterech spośród nich: połączenie elektroenergetyczne Niemiec, Polski i Litwy, połączenie międzysieciowe farm wiatrowych na Morzu Północnym, połączenie elektroenergetyczne Francji z Hiszpanią oraz południowy korytarz gazowy łączący basen Morza Kaspijskiego i Morza Czarnego z Unią Europejską, obejmujący projekt rurociągu Nabucco zaczynający się w Turcji, przechodzący przez Bułgarię, Rumunię, Węgry a kończący się w Austrii,
• Zaplanować sieci z uwzględnieniem potrzeb konsumentów dzięki zastosowaniu podejścia regionalnego oznaczającego wzmocnioną współpracę operatorów sieci przesyłowych odpowiedzialnych za nadzorowanie i planowanie rozwoju oraz inwestycji na tym szczeblu,
• Przyspieszyć procedury planowania oraz zatwierdzania, zachęcając do ich upraszczania oraz ujednolicania, a także zobowiązując państwa członkowskie do sporządzania procedur krajowych, według których planowanie i zatwierdzanie projektów leżących w interesie Europy będzie zakończone w ciągu najwyżej pięciu lat,
• Uznać korzyści płynące ze zwiększenia finansowania wspólnotowego i zachęcać banki europejskie (EBI i EBOR) do priorytetowego finansowanie energetycznych połączeń międzysieciowych.

Cele

Wdrożenie planu PIP umożliwi: stworzenie prawdziwego jednolitego rynku energetycznego, na którym ceny będą przystępne dla wszystkich kategorii konsumentów; zabezpieczy dostawy zewnętrzne, a także wymianę wewnętrzną, ograniczając zagrożenie przeciążeniem lub zakłóceniem dostaw; przyniesie dodatkowe możliwości niezbędne dla nieuniknionego wzrostu zapotrzebowania na energię i gaz; odpowie na wyzwania związane z redukcją emisji CO2, włączając masowo nowe źródła energii odnawialnej, a także cele związane ze spójnością, zapewniając niezbędne możliwości, w tym także w regionach oddalonych i słabo zaludnionych.

AKTY POWIĄZANE

Decyzja nr 1364/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. ustanawiająca wytyczne dla transeuropejskich sieci energetycznych i uchylająca decyzję 96/391/WE i decyzję nr 1229/2003/WE [Dz.U. L 262 z 22.9.2006].

Komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 10 stycznia 2007 r. – Perspektywy rynku wewnętrznego energii elektrycznej i gazu [COM(2006) 841 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

Dyrektywa 2005/89/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 r. dotycząca działań na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i inwestycji infrastrukturalnych [Dz.U. L 33 z 4.2.2006].

Dyrektywa Rady 2004/67/WE z dnia 26 kwietnia 2004 r. dotycząca działań na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego [Dz.U. L 127 z 29.4.2004].

Ostatnia aktualizacja: 14.03.2008