Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (WE) nr 1920/2006 w sprawie Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Zmienia i uchyla rozporządzenie (EWG) nr 302/93, które pierwotnie ustanowiło Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA).

Rozszerza rolę Centrum o monitorowanie takich aspektów, jak nowe tendencje w zażywaniu narkotyków, w szczególności zażywanie wielu rodzajów narkotyków jednocześnie (w przypadku zażywania nielegalnych narkotyków w połączeniu z legalnymi narkotykami lub lekami).

Rozporządzenie to zostało zmienione rozporządzeniem (UE) 2017/2101 w odniesieniu do wymiany informacji oraz systemu wczesnego ostrzegania i procedury oceny ryzyka w przypadku nowych substancji psychoaktywnych* (NPS).

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Centrum:

• dostarcza unijnym instytucjom i krajom UE obiektywnych, wiarygodnych i porównywalnych informacji dotyczących narkotyków i narkomanii;
• oferuje decydentom dane niezbędne do sporządzania przemyślanych przepisów i strategii antynarkotykowych;
• zapewnia profesjonalistom i praktykom
  • przykłady najlepszych praktyk
  • nowe obszary badań nad narkotykami i skutkami narkomanii.

Do jego głównych celów należy:

• gromadzenie i analizowanie dostępnych danych o narkotykach i narkomanii w UE oraz uczestniczących krajach spoza UE;
• porównywanie danych w celu ułatwienia oceny krajowych i unijnych polityk w zakresie narkotyków;
• rozprzestrzenianie danych i informacji o problemach narkotykowych, w tym danych dotyczących pojawiających się tendencji;
• współpraca z unijnymi agencjami, m.in. z Europolem i Eurojustem oraz wyspecjalizowanymi agencjami ONZ, np. UNODC (Biuro NZ ds. Narkotyków i Przestępczości) oraz z krajami spoza UE;
• udzielanie informacji na temat systemu wczesnego ostrzegania, wspierania systemu wczesnego ostrzegania i przeprowadzania oceny ryzyka nowych substancji psychoaktywnych.

Obszary priorytetowe

Centrum skupia się na:

• monitorowaniu problemów związanych z narkotykami oraz pojawiających się tendencji, w szczególności wiążących się z zażywaniem różnego rodzaju narkotyków jednocześnie;
• monitorowaniu rozwiązań zastosowanych w odniesieniu do problemów związanych z narkotykami oraz ułatwianiu wymiany najlepszych praktyk między krajami UE;
• utrzymywaniu systemu wczesnego ostrzegania oraz ocenie ryzyka związanego z nowymi substancjami psychoaktywnymi;
• opracowywaniu narzędzi, mających na celu ułatwić Komisji Europejskiej i krajom UE monitorowanie i ocenę ich polityk antynarkotykowych.

Sieć Reitox

W celu realizacji swojego głównego zadania, którym jest zapewnianie rzetelnych i porównywalnych informacji dotyczących narkotyków, w EMCDDA stworzono narzędzie do gromadzenia danych narodowych w zharmonizowany sposób, w ramach sieci Reitox.

Sieć Reitox łączy krajowe systemy informacyjne o narkotykach i stanowi główną platformę, za pomocą której EMCDDA wymienia dane i informacje metodologiczne dotyczące narkotyków i narkomanii w UE.

Dane zgromadzone w ramach sieci Reitox wykorzystywane są też do:

• monitorowania wdrażania planów działania UE w zakresie narkotyków, które wdrażają strategię antynarkotykową UE;
• lepszego opracowywania zaleceń w sprawie odpowiednich krajowych działań w zakresie organizacji terapii, profilaktyki i redukcji szkód zdrowotnych.

Sieć składa się z punktów ogniskowych – po jednym w każdym kraju UE uczestniczącym w EMCDDA oraz jednym dla Komisji.

Wzmocniony nadzór i procedura oceny ryzyka

Rozporządzenie (UE) 2017/2101 wymaga, aby państwa członkowskie UE zapewniły, że ich krajowe punkty ogniskowe i krajowe jednostki Europolu dostarczają centrum gromadzonych przez nie informacji o NPS.

Współpracując ściśle z Europolem, EMCDDA gromadzi, zestawia, analizuje i ocenia informacje i szybko przesyła je do krajowych punktów ogniskowych, do krajowych jednostek Europolu oraz do Komisji. Gwarantuje to jak najszybsze otrzymywanie informacji do celów wczesnego ostrzegania, a także pozwala Centrum na sporządzenie wstępnego sprawozdania na temat krajowego punktu ogniskowego, w przypadku gdy istnieją obawy, że dana substancja może stanowić zagrożenie dla zdrowia lub społeczeństwa w całej UE.

W ciągu dwóch tygodni od otrzymania wstępnego sprawozdania Komisja może zwrócić się do Centrum o ocenę potencjalnych zagrożeń stwarzanych przez NPS oraz o przygotowanie sprawozdania z oceny ryzyka. Centrum musi przedłożyć sprawozdanie z oceny ryzyka w ciągu 6 tygodni od otrzymania wniosku Komisji. W oparciu o procedurę oceny ryzyka Komisja podejmuje decyzję, czy dana NPS powinna zostać włączona do definicji „narkotyku” zgodnie z procedurą przewidzianą w decyzji ramowej Rady 2004/757/WSiSW – Przestępstwa i kary – nielegalny handel narkotykami.

Organizacja i funkcjonowanie

Utworzone w 1993 r. w Lizbonie (Portugalia) centrum, które jest jedną ze zdecentralizowanych agencji UE, składa się z zarządu wspieranego przez:

• komisję budżetową;
• komitet wykonawczy; oraz
• komitet naukowy, który wydaje opinie na temat wszelkich naukowych aspektów działalności centrum.

Centrum utrzymuje ścisłe kontakty z krajowymi punktami ogniskowymi sieci Reitox oraz z innymi organizacjami partnerskimi. Realizuje swoje zadania zgodnie ze strategią, w której ujęte są podstawowe cele jego działalności na dany okres. Strategia pracy Centrum do roku 2025 jak i program na lata 2018–2020 mają przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa i zdrowia w Europie. Program koncentruje się na:

• przeglądzie i udoskonalaniu istniejących narzędzi monitorowania narkotyków (uzupełnionym zwiększonym stosowaniem innowacyjnych podejść do identyfikacji, śledzenia i monitorowania nowych tendencji);
• bieżącym wdrażaniu rozporządzenia (UE) 2017/2101 w sprawie nowych substancji psychoaktywnych;
• poprawie formatu i treści rocznego europejskiego sprawozdania w sprawie narkotyków; oraz
• wydawaniu kolejnych wydań sprawozdania EMCDDA-Europol dotyczącego rynków narkotykowych UE (2019) oraz Health and social responses to drug use: a European guide (Reakcje na problemy narkotykowe w obszarze zdrowotnym i w wymiarze społecznym: przewodnik europejski) (2020).

Centrum zwiększa również wsparcie dla europejskiego projektu badań ankietowych w szkołach na temat alkoholu i innych narkotyków, a także w ciągu 3-letniego okresu planuje:

• wdrożenie nowych ram rozwoju Reitox oraz nowych ram współpracy międzynarodowej EMCDDA;
• zintensyfikowanie współpracy z priorytetowymi krajami trzecimi poprzez realizację finansowanych przez Komisję projektów pomocy technicznej dla krajów kandydujących i potencjalnych krajów kandydujących (projekty IPA 6 i IPA 7) oraz dla krajów sąsiadujących (projekt UE4 Monitoring Drugs) w celu lepszego zrozumienia globalnego wymiaru zjawiska narkomanii.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie ma zastosowanie od dnia 16 stycznia 2007 r. Rozporządzenie (WE) 1920/2006 zmienia i zastępuje rozporządzenie (EWG) nr 302/93 (wraz z jego kolejnymi zmianami).

KONTEKST

Więcej informacji:

• EMCDDA, twój punkt informacji o narkotykach w Europie (EMCDDA).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie (WE) nr 1920/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (wersja przekształcona) (Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 1–13)

Kolejne zmiany do rozporządzenia (WE) nr 1920/2006 zostały włączone do dokumentu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENT POWIĄZANY

Decyzja ramowa Rady 2004/757/WSiSW z dnia 25 października 2004 r. ustanawiająca minimalne przepisy określające znamiona przestępstw i kar w dziedzinie nielegalnego handlu narkotykami (Dz.U. L 335 z 11.11.2004, s. 8–11)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 11.01.2019