Umowa z Bonn – przeciwdziałanie zanieczyszczeniu Morza Północnego olejami i innymi substancjami niebezpiecznymi, w tym zanieczyszczeniu powietrza pochodzącemu ze statków

 

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Umowa o współpracy w zakresie przeciwdziałania zanieczyszczeniu Morza Północnego olejami i innymi substancjami szkodliwymi (Umowa z Bonn)

Decyzja 84/358/EWG – zawarcie Umowy z Bonn

Decyzja (UE) 2021/176 – zawarcie zmian do Umowy z Bonn w odniesieniu do rozszerzenia zakresu stosowania tej Umowy i przystąpienia do niej Hiszpanii

JAKIE SĄ CELE UMOWY I DECYZJI?

• Umowa ustanawia system współpracy między umawiającymi się stronami w zakresie przeciwdziałania zanieczyszczeniu Morza Północnego olejami i innymi substancjami niebezpiecznymi.
• Decyzja 84/358/EWG stanowi zatwierdzenie umowy w imieniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (obecnie: UE).
• W 2019 r. umawiające się strony zgodziły się na przystąpienie Hiszpanii do umowy oraz na rozszerzenie zakresu umowy o zanieczyszczenie powietrza pochodzące ze statków zgodnie z treścią załącznika VI do Międzynarodowej konwencji o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (konwencja MARPOL), którą przygotowała Międzynarodowa Organizacja Morska. Decyzja (UE) 2021/176 stanowi zatwierdzenie przez UE zmian związanych z rozszerzeniem zakresu umowy i przystąpieniem do niej Hiszpanii.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Umawiające się strony

Umawiającymi się stronami Umowy z Bonn, zgodnie z ostatnimi zmianami wprowadzonymi w 2021 r., są rządy Belgii, Danii, Francji, Niemiec, Irlandii, Niderlandów, Norwegii, Hiszpanii, Szwecji i Zjednoczonego Królestwa, a także Unia Europejska.

Obszary morskie objęte umową

Umowa dotyczy Morza Północnego i przyległych do niego akwenów – jednego z najbardziej eksploatowanych obszarów morskich na świecie. Od chwili przystąpienia do niej Hiszpanii umowa obejmuje:

• obszar Morza Północnego rozciągający się na południe od szerokości geograficznej 61° 0'00,00" N;
• cieśninę Skagerrak, której południową granicę wyznacza na wschód od Skaw szerokość geograficzna 57° 44'43,00" N;
• Zatokę Biskajską, której południową i zachodnią granicę wyznacza linia określona w części I załącznika do umowy;
• inne akweny, w tym Morze Irlandzkie, Morze Celtyckie, morze Malin, cieśniny Great Minch i Little Minch, część Morza Norweskiego i części północno-wschodniego Atlantyku, których zachodnią i północną granicę wyznacza linia określona w części II załącznika do umowy.

Zakres obowiązywania

Opierając się na wcześniejszej umowie podpisanej w 1969 r., która dotyczyła zanieczyszczeń związanych z wyciekami surowej ropy naftowej, w Umowie z Bonn z 1984 r. uwzględniono dodatkowo wycieki innych szkodliwych substancji zanieczyszczających wody w strefie Morza Północnego lub zagrażających ich zanieczyszczeniem.

W 2019 r. umawiające się strony zdecydowały się na wprowadzenie zmian w umowie, by uwzględnić w niej współpracę w zakresie nadzoru w odniesieniu do wymogów określonych w załączniku VI do konwencji MARPOL. Załącznik VI wprowadza surowsze limity zawartości siarki dla paliw żeglugowych używanych na obszarach kontroli emisji tlenków siarki (do których zalicza się Morze Północne). Dyrektywa (UE) 2016/802 w sprawie redukcji zawartości siarki w niektórych paliwach ciekłych wprowadza do prawa unijnego najważniejsze zmiany w prawie międzynarodowym dotyczącym zapobiegania zanieczyszczeniu powietrza pochodzącemu ze statków (zob. streszczenie).

Obszary działania

Umawiające się strony zobowiązują się:

• prowadzić czynną współpracę między sobą;
• wspólnie opracowywać i ustanawiać wytyczne dotyczące praktycznych, operacyjnych i technicznych aspektów wspólnego działania;
• udzielać informacji na temat:
  • krajowej organizacji działającej na rzecz ochrony przed zanieczyszczeniami, których dotyczy umowa;
  • właściwego organu odpowiedzialnego za otrzymywanie i przesyłanie sprawozdań dotyczących takich zanieczyszczeń oraz zajmującego się kwestiami dotyczącymi środków pomocy wzajemnej;
  • krajowych środków zapobiegania lub przeciwdziałania takim zanieczyszczeniom, które mogłyby być udostępnione w ramach pomocy międzynarodowej;
  • nowych sposobów zapobiegania powstawaniu zanieczyszczeń i nowych skutecznych środków przeciwdziałania tym zanieczyszczeniom;
  • ważnych zdarzeń, które wywołały tego rodzaju zanieczyszczenia i w przypadku których problem został rozwiązany.

Zgłaszanie incydentów i wzajemna pomoc

• Umawiające się strony zobowiązują się powiadamiać się wzajemnie o wypadkach lub obecności olejów bądź innych substancji szkodliwych na obszarze Morza Północnego, które mogą stwarzać poważne zagrożenie dla wybrzeża lub związanych z nim interesów którejkolwiek z umawiających się stron. Wspólnie opracowano wzór standardowego formularza do celów informowania o zanieczyszczeniach.
• Strona zmagająca się z problemem dotyczącym zanieczyszczeń może zwrócić się o pomoc do innych stron. Z zasady umawiająca się strona, która występuje z wnioskiem o udzielenie pomocy, zwraca stronom udzielającym takiej pomocy koszty wszelkich podjętych przez nie działań.

Wykonanie

Umawiające się strony wdrażają postanowienia umowy poprzez:

• stałe nadzorowanie swoich stref odpowiedzialności pod kątem zagrożeń związanych z zanieczyszczeniem morza, w tym koordynację nadzoru z powietrza i nadzoru satelitarnego;
• powiadamianie się nawzajem o wszelkich zagrożeniach;
• przyjęcie wspólnych metod operacyjnych, by każda ze stron mogła osiągnąć niezbędne standardy zapobiegania zanieczyszczeniom i ich usuwania;
• pomaganie sobie nawzajem (w przypadku otrzymania wniosku o pomoc) w operacjach ratowniczych;
• udostępnianie informacji w zakresie badań i rozwoju;
• wspólne przeprowadzanie ćwiczeń.

Budżet i sekretariat

Każda z umawiających się stron wnosi wkład w wysokości 2,5 % rocznych wydatków, a ogólna kwota wydatków jest rozdzielana między umawiające się strony (inne niż UE) proporcjonalnie do ich produktu narodowego brutto.

Siedzibą sekretariatu jest Londyn.

DATA WEJŚCIA W ŻYCIE

Umowa z Bonn z 1984 r. weszła w życie 28 czerwca 1984 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Informacje o Umowie z Bonn (strona internetowa dotycząca Umowy z Bonn).

GŁÓWNE DOKUMENTY

Umowa o współpracy w zakresie przeciwdziałania zanieczyszczeniu Morza Północnego olejami i innymi substancjami szkodliwymi (Umowa z Bonn) (Dz.U. L 188 z 16.7.1984, s. 9–16)

Decyzja Rady 84/358/EWG z dnia 28 czerwca 1984 r. dotycząca zawarcia Umowy dotyczącej współpracy w dziedzinie postępowania w przypadkach zanieczyszczenia Morza Północnego olejami i innymi substancjami niebezpiecznymi (Dz.U. L 188 z 16.7.1984, s. 7–8)

Decyzja Rady (UE) 2021/176 z dnia 5 lutego 2021 r. w sprawie zawarcia zmian do Umowy o współpracy w zakresie przeciwdziałania zanieczyszczeniu Morza Północnego olejami i innymi substancjami szkodliwymi (Umowa z Bonn) w odniesieniu do rozszerzenia zakresu stosowania tej Umowy i przystąpienia do niej Królestwa Hiszpanii (Dz.U. L 54 z 16.2.2021, s. 1–2)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/802 z dnia 11 maja 2016 r. odnosząca się do redukcji zawartości siarki w niektórych paliwach ciekłych (Dz.U. L 132 z 21.5.2016, s. 58–78)

Ostatnia aktualizacja: 26.04.2021