WPR do 2020

Przyszła wspólna polityka rolna (WPR) powinna być skupiona na wsparciu wydajnego rolnictwa, tak na płaszczyźnie gospodarczej, jak ekologicznej, a także na zachowaniu silnego sektora rolnictwa na wszystkich terenach. Unia Europejska (UE) powinna opierać się na silnej wspólnej polityce rolnej, aby rozwinąć potencjał inteligentnego, zrównoważonego i obejmującego strefy wiejskie wzrostu.

AKT

Komunikat Komisji z dnia 18 listopada 2010 r. zatytułowany „WPR do 2020: sprostać wyzwaniom przyszłości związanym z żywnością, zasobami naturalnymi oraz aspektami terytorialnymi” [COM(2010) 672 – nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym].

STRESZCZENIE

Komunikat identyfikuje wyzwania, którym rolnictwo i wspólna polityka rolna (WPR) będą musiały sprostać w przyszłych latach. Wyzwania te zostały zdefiniowane na podstawie analizy poprzednich doświadczeń, aktualnej koniunktury oraz szeroko zakrojonej debaty publicznej zorganizowanej w roku 2010.

Komisja wyznacza w komunikacie kierunki rozważań nad przyszłością WPR. Tym samym proponuje przystosowanie celów, które przyświecają WPR, do nowo zidentyfikowanych wyzwań. Akcent powinien być położony na silną produkcję rolną dobrej jakości, ochronę zasobów naturalnych oraz na utrzymanie sektora rolniczego na wszystkich terenach.

Komisja wyjaśnia wreszcie, jakie instrumenty pozwolą na osiągnięcie ustalonych celów. Instrumenty te powinny pozwolić, aby WPR była bardziej ekologiczna, sprawiedliwsza, wydajniejsza i skuteczniejsza.

CELE

Bezpieczeństwo żywnościowe

Globalny popyt będzie nadal rósł na przestrzeni kolejnych dekad. UE powinna być w stanie przyczynić się do zaspokojenia tego popytu. Dlatego kluczowe jest zachowanie i poprawa zdolności produkcyjnej.

Europejczycy chcą dysponować ofertą produktów żywnościowych wysokiej jakości i bardzo zróżnicowanych, spełniających rygorystyczne normy w kwestii bezpieczeństwa, jakości i dobrobytu zwierząt. Jedynie silne rolnictwo pozwoli bardzo konkurencyjnemu sektorowi przemysłu żywnościowego na zachowanie znaczącego miejsca w ramach gospodarczych i handlowych UE, która jest czołowym światowym eksporterem większości przetworzonych produktów rolnych i produktów rolnych o wysokiej jakości dodanej.

Zasoby naturalne

Rolnictwo może wywierać presję na środowisko (skażenie wody, wyjałowienie gleb, brak zasobów wodnych, utrata naturalnych siedlisk), lecz może również wpływać na nie pozytywnie (stabilność klimatu, różnorodność biologiczna, pejzaże, odporność na powodzie).

UE powinna zdobyć się na wysiłek w celu ograniczenia negatywnych skutków i wspierania pozytywnego wkładu rolnictwa. Przyszła WPR powinna faworyzować wydajność energetyczną, pochłanianie dwutlenku węgla, produkcję biomasy oraz energii odnawialnej, a ogólnie rzecz biorąc – innowacyjność.

Zrównoważony rozwój terytorialny

Rolnictwo pozostaje podstawową siłą napędową gospodarki wiejskiej w większości krajów UE. Aby zachować witalność i potencjał europejskich terenów wiejskich należy utrzymać konkurencyjny i dynamiczny sektor rolny, przyciągający młodych rolników.

INSTRUMENTY

Płatności bezpośrednie

Aby osiągnąć wcześniej wymienione cele, Komisja rozważa dostosowanie systemu płatności bezpośrednich dla ich lepszego rozdziału i lepszego ukierunkowania.

Proponuje się, aby przyszłe płatności bezpośrednie wspierały podstawowy dochód rolników przez przyznanie podstawowej płatności bezpośredniej z maksymalnym pułapem, skoncentrowanie się na „czynnych zawodowo rolnikach”, prosty program wsparcia rolników prowadzących małe gospodarstwa oraz uwzględnienie stref o szczególnych ograniczeniach naturalnych.

Komisja proponuje zaostrzenie kryteriów przyznawania związanych ze środowiskiem za pomocą obowiązkowego, ekologicznego składnika płatności bezpośrednich, skierowanego na praktyki rolnicze zgodne z celami dotyczącymi zmian klimatu i środowiska (trwałe użytki zielone, pokrywa zielona, płodozmian, ekologiczne odłogowanie itd.).

Środki wspierania rynku

Komisja precyzuje, że WPR powinna nadal utrzymywać orientację prorynkową rolnictwa przy zachowaniu instrumentów zarządzania, które odegrały ważną rolę w czasie kryzysu lub zakłóceń. W przyszłych latach niektóre rynki rolne będą musiały ewoluować. Chodzi tu szczególnie o system obowiązujący w sektorze cukru, który wygaśnie w 2014/2015 r.

Według szacunków Komisji powinno się podjąć bardziej ogólne działania, aby poprawić funkcjonowanie łańcucha dostaw żywności, który powinien być bardziej przejrzysty i wewnątrz którego układy sił powinny być bardziej wyważone.

Polityka rozwoju obszarów wiejskich

Komisja podkreśla wreszcie wagę polityki rozwoju obszarów wiejskich, którą UE prowadzi poprzez WPR. Proponuje wzmocnienie elementu środowiskowego i poprawę koordynacji tej polityki z innymi politykami europejskimi.

Komisja proponuje położenie nacisku na konkurencyjność rolnictwa poprzez zachęcanie do innowacji, wspieranie dobrego zarządzania zasobami naturalnymi oraz wyważonego rozwoju terytorialnego poprzez sprzyjanie inicjatywom lokalnym.

Komisja uważa, że poza wzmacnianiem narzędzi promocji i optymalizacji jakości należy również opracować zestaw narzędzi zarządzania ryzykiem, pozwalających na skuteczniejsze zarządzanie w przypadku niepewnych dochodów i niestałości rynków.

Ostatnia aktualizacja: 01.03.2011