Systemy gwarancji depozytów

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2014/49/EU w sprawie systemów gwarancji depozytów w celu ochrony deponentów instytucji kredytowych

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEJ DYREKTYWY?

Celem niniejszej dyrektywy jest ochrona deponentów wszystkich instytucji kredytowych, a także zapewnienie stabilności systemu bankowego Unii Europejskiej (UE) jako całości.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

• Systemy gwarancji depozytów stanowią niezbędne uzupełnienie nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi, takimi jak banki, dzięki solidarności, którą budują między wszystkimi instytucjami danego rynku finansowego w przypadku upadłości którejkolwiek z nich.
• Każde państwo UE wprowadza w życie przepisy, które gwarantują:
  • utworzenie na ich terytorium jednego lub więcej systemów gwarancji depozytów, przy czym wszystkie instytucje kredytowe są zobligowane do przystąpienia,
  • utworzenie zharmonizowanego poziomu ochrony deponentów.

Poziom gwarancji

• Wysokość gwarancji na depozyty przypada na deponenta na bank. Oznacza to, że ograniczenie do kwoty 100 000 EUR ma zastosowanie do wszystkich rachunków bankowych w tym samym banku. W przypadku wspólnych rachunków (np. należących do dwóch osób) limit 100 000 EUR stosuje się do każdego z deponentów.
• Niektóre depozyty – jak te związane z określonymi sytuacjami życiowymi deponenta, takimi jak małżeństwo, rozwód, przejście na emeryturę, zwolnienie z pracy, inwalidztwo lub zgon – mogą być chronione powyżej kwoty 100 000 EUR przez określony czas (co najmniej 3 miesiące i nie dłużej niż 12 miesięcy).

Beneficjenci gwarancji

• Systemy gwarancji depozytów chronią wszystkie depozyty – zarówno osób fizycznych, jak i prawnych – niezależnie od ich rozmiaru.
• Depozyty instytucji finansowych i władz nie są gwarantowane (z wyjątkiem lokalnych władz samorządowych).
• Z kolei depozyty w walucie innej niż waluty państw UE są również gwarantowane, co jest szczególnie istotne dla małych i średnich firm prowadzących działalność w kilku krajach.

Wypłata

• Terminy wypłaty będą stopniowo skracane z obecnych 20 dni roboczych do 7 w trzech etapach:
  • do 15 dni roboczych od 2019 r.,
  • do 10 dni roboczych od 2021 r.,
  • do 7 dni roboczych od 2024 r.
• W okresie przejściowym deponenci, którzy znajdą się w potrzebie, mogą wnioskować o „wypłatę na cele społeczne” w ograniczonej kwocie umożliwiającej pokrycie kosztów utrzymania.
• Wypłat na rzecz deponentów oddziałów utworzonych przez instytucje kredytowe w innym państwie UE dokonuje system gwarancji depozytów w przyjmującym państwie UE w imieniu systemu gwarancji depozytów w państwie UE pochodzenia.

Finansowanie systemów gwarancji depozytów

• Niniejsza dyrektywa potwierdza główną zasadę leżącą u podstaw systemów gwarancji depozytów: są one finansowane przez instytucje kredytowe. Składki na rzecz systemów gwarancji depozytów będą odzwierciedlały profil ryzyka poszczególnych instytucji kredytowych, co oznacza, że składki instytucji obarczonych wyższym ryzykiem będą odpowiednio wyższe.
• Państwa UE muszą zapewnić, aby do 3 lipca 2024r. dostępne środki finansowe systemu gwarancji depozytów odpowiadały co najmniej poziomowi docelowemu wynoszącemu 0,8% kwoty gwarantowanych depozytów członków tego systemu (lub kwocie 55 mld EUR,

Wykorzystanie środków finansowych

• Z założenia środki finansowe systemu gwarancji depozytów wykorzystuje się do wypłat na rzecz deponentów w przypadku upadłości instytucji kredytowej. W ściśle określonych okolicznościach środki te mogą zostać wykorzystane w ramach wczesnej interwencji, aby zapobiec upadłości instytucji kredytowej lub na potrzeby środków postępowania naprawczego względem banków, w tym transferu depozytów do innej jednostki.

Informacje dla deponentów

• Dyrektywa poprawia standardy informowania deponentów o ochronie, jaką objęte są ich depozyty. Instytucje kredytowe zobowiązane są do corocznego przedstawiania posiadaczom rachunku zrozumiałych informacji na temat ochrony deponentów.

OD KIEDY NINIEJSZA DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Kraje UE miały obowiązek wdrożenia jej przepisów do prawa krajowego do dnia 3 lipca 2015 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Systemy gwarancji depozytów na stronie internetowej Komisji Europejskiej.

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 149–178)

Kolejne zmiany do dyrektywy 2014/49/UE zostały włączone do tekstu podstawowego. Niniejszy tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentalną

Ostatnia aktualizacja: 21.11.2016