Ustanowienie podstawowych norm bezpieczeństwa w zakresie narażenia na działanie promieniowania jonizującego (od 2018 r.)

Na mocy przedmiotowego aktu prawnego ustanawia się podstawowe normy bezpieczeństwa w celu ochrony zdrowia pracowników, ogółu ludności, pacjentów i innych osób przed zagrożeniami wynikającymi z narażenia na działanie promieniowania jonizującego.

AKT

Dyrektywa Rady 2013/59/Euratom ustanawiająca podstawowe normy bezpieczeństwa w celu ochrony przed zagrożeniami wynikającymi z narażenia na działanie promieniowania jonizującego oraz uchylająca dyrektywy 89/618/Euratom, 90/641/Euratom, 96/29/Euratom, 97/43/Euratom i 2003/122/Euratom

STRESZCZENIE

W normalnych sytuacjach dawki promieniowania jonizującego są bardzo małe i nie wywołują możliwych do zaobserwowania klinicznie niepożądanych skutków. Jednak w dłuższym okresie mogą powodować problemy zdrowotne, w szczególności raka. Dlatego też potrzebny jest jednolity próg ochrony w całej UE, przy jednoczesnym umożliwieniu rządom ustanowienia wyższych podstawowych norm bezpieczeństwa, jeżeli tego chcą.

Dyrektywa zastępuje pięć wcześniejszych aktów ustawodawczych, które zawierały niespójności, nie w pełni odzwierciedlały postęp naukowy oraz nie w pełni obejmowały źródła naturalnego promieniowania i ochronę środowiska. Określa się w niej, jak zapewnić bezpieczeństwo i zabezpieczenie materiału promieniotwórczego oraz jakie obowiązkowe informacje należy podać w wyjątkowym przypadku narażenia.

Normy, które zawiera dyrektywa, są oparte na zaleceniach Międzynarodowej Komisji Ochrony Radiologicznej (International Commission on Radiological Protection - ICRP).

Dyrektywa ma zastosowanie do każdej sytuacji narażenia planowanego, istniejącego lub wyjątkowego, która wiąże się z ryzykiem promieniowania jonizującego. W szczególności ma ona zastosowanie do:

• wytwarzania, produkcji, przetwarzania, użytkowania, składowania, stosowania, przechowywania, posiadania, transportu materiału promieniotwórczego, jego przywozu do UE oraz wywozu z UE,
• wytwarzania i eksploatacji sprzętu elektrycznego emitującego promieniowanie jonizujące,
• działań człowiekanaturalnych źródeł promieniowania związanych z obecnościąnaturalnych źródeł promieniowania , które prowadzą do znaczącego wzrostu narażenia pracowników lub ogółu ludności, takich jak narażanie załóg statków kosmicznych na działanie promieniowania kosmicznego,
• narażenia w domu na radon w powietrzu w pomieszczeniach oraz zewnętrznego narażenia na promieniowanie gamma pochodzące z materiałów budowlanych,
• zarządzania sytuacjami narażenia wyjątkowego, które wymagają podjęcia środków w celu ochrony ogółu ludności i pracowników.

W akcie ustawodawczym określa się ogólne zasady ochrony przed promieniowaniem, dając bardziej znaczącą rolę ogranicznikom dawki w przypadku narażenia zawodowego, narażenia ludności i narażenia medycznego. W załączniku wymieniono przedziały poziomów referencyjnych proponowane przez ICRP dla sytuacji narażenia istniejącego oraz wyjątkowego. Ustanowiono specjalny przepis w celu ochrony pracownic, praktykantek i studentek w ciąży i karmiących piersią.

Szczególne wymogi dotyczą narażenia na promieniowanie do celów medycznych. W tym przypadku narażenie musi wykazywać wystarczającą przewagę korzyści dla zdrowia danej osoby oraz dla społeczeństwa w stosunku do indywidualnej szkody, jaką może spowodować narażenie. Pacjenci muszą mieć informacje na temat zagrożeń dla zdrowia i korzyści, a każde narażenie medyczne musi się odbywać w ramach odpowiedzialności klinicznej wykwalifikowanego lekarza.

Ostatnia aktualizacja: 07.04.2014