(1)

Zasoby wodne w Unii znajdują się pod coraz większą presją, co prowadzi do niedoboru wody i pogorszenia jej jakości. Do zmniejszenia dostępności wody słodkiej wynikającego z rozwoju miast i rolnictwa znacząco przyczyniają się w szczególności zmiana klimatu, nieprzewidywalne zjawiska pogodowe i susze.

(2)

Zdolność Unii do reagowania na coraz większą presję na zasoby wodne może wzrosnąć dzięki upowszechnieniu ponownego wykorzystywania oczyszczonych ścieków, ograniczeniu eksploatacji jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych, ograniczeniu skutków uwalniania oczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych i propagowaniu oszczędzania wody poprzez wielokrotne wykorzystywanie ścieków komunalnych, przy zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony środowiska. W dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE (4) ponowne wykorzystanie wody, w połączeniu z propagowaniem stosowania w przemyśle technologii umożliwiających efektywne gospodarowanie wodą i wodooszczędnych technik nawadniania, wymienia się jako jeden z dodatkowych środków, które państwa członkowskie mogą stosować, by osiągnąć cele tej dyrektywy w zakresie dobrego stanu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych w ujęciu ilościowym i jakościowym. Dyrektywa Rady 91/271/EWG (5) zawiera wymóg, aby oczyszczone ścieki były ponownie wykorzystywane w każdym przypadku, kiedy jest to właściwe.

(3)

Komunikat Komisji z dnia 14 listopada 2012 r.„Plan ochrony zasobów wodnych Europy” wskazuje na potrzebę stworzenia instrumentu, który regulowałby na poziomie unijnym normy ponownego wykorzystania wody w celu usunięcia przeszkód utrudniających powszechne wykorzystanie alternatywnych metod dostaw wody, czyli takich, które mogą przyczynić się do zmniejszenia niedoboru wody i złagodzenia podatności na zagrożenia systemów podaży wody.

(4)

W komunikacie Komisji z dnia 18 lipca 2007 r.„Rozwiązanie problemu dotyczącego niedoboru wody i susz w Unii Europejskiej” ustanawia się hierarchię środków, które państwa członkowskie powinny uwzględnić w zarządzaniu niedoborem wody i suszami. Stwierdza się w nim, że w regionach, gdzie wszystkie środki zapobiegawcze zostały wprowadzone zgodnie z hierarchizacją możliwych rozwiązań problemów związanych z wodą i w których nadal zapotrzebowanie na wodę jest większe niż jej podaż, dodatkowa infrastruktura wodociągowa może, w pewnych okolicznościach i z należytym uwzględnieniem aspektu kosztów i korzyści, służyć jako alternatywna metoda w celu złagodzenia skutków poważnej suszy.

(5)

W swojej rezolucji z dnia 9 października 2008 r. w sprawie sposobu rozwiązania problemu dotyczącego niedoboru wody i susz w Unii Europejskiej (6), Parlament Europejski przypomina, że w gospodarce zasobami wodnymi należy preferować podejście regulujące popyt, ale uznaje, że Unia powinna przyjąć podejście całościowe w gospodarce zasobami wodnymi, łączące środki kontroli popytu, środki mające na celu optymalizację istniejących zasobów w ramach cyklu wodnego, a także środki mające na celu tworzenie nowych zasobów, a także, że podejście to musi łączyć kwestie środowiskowe, społeczne i gospodarcze.

(6)

W swoim komunikacie z dnia 2 grudnia 2015 r.„Zamknięcie obiegu - plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym” Komisja zobowiązała się do podjęcia szeregu działań, aby zachęcać do ponownego wykorzystywania oczyszczonych ścieków, w tym do opracowania wniosku ustawodawczego w sprawie minimalnych wymogów w zakresie ponownego wykorzystania wody. Komisja powinna zaktualizować swój plan działania i traktować zasoby wody jako priorytetowy obszar interwencji.

(7)

Celem niniejszego rozporządzenia jest ułatwienie stosowania ponownego wykorzystania wody we wszystkich sytuacjach, w których jest to odpowiednie i korzystne pod względem kosztów, a tym samym stworzenie ram wspomagających dla tych państw członkowskich, które chcą lub muszą stosować ponowne wykorzystanie wody. Ponowne wykorzystanie wody to obiecująca opcja dla wielu państw członkowskich, ale obecnie tylko mała ich liczba faktycznie ją stosuje i przyjęła krajowe ustawodawstwo lub normy w tym zakresie. Niniejsze rozporządzenie powinno być wystarczająco elastyczne, by umożliwiać dalsze stosowanie ponownego wykorzystania wody, a jednocześnie zapewnić innym państwom możliwość stosowania tych zasad, gdy zdecydują się na wprowadzenie tej praktyki na późniejszym etapie. Każda decyzja o niestosowaniu ponownego wykorzystania wody powinna zostać należycie uzasadniona na podstawie kryteriów przedstawionych w niniejszym rozporządzeniu i poddawana regularnemu przeglądowi.

(8)

Dyrektywa 2000/60/WE zapewnia państwom członkowskim niezbędną elastyczność, aby w programach środków przyjmowanych przez nie w celu wsparcia ich wysiłków służących osiągnięciu celów dotyczących jakości wody ustanowionych w tej dyrektywie uwzględniać środki dodatkowe. Otwarty wykaz dodatkowych środków zamieszczony w części B załącznika VI do dyrektywy 2000/60/WE zawiera, między innymi, środki dotyczące ponownego wykorzystania wody. W tym kontekście i zgodnie z hierarchią środków, które mogą być rozważane przez państwa członkowskie do celów radzenia sobie z niedoborem wody i suszami, i która zachęca do stosowania środków oszczędzania wody i nadaje niższą rangę polityce cenowej dotyczącej wody i rozwiązaniom alternatywnym oraz należycie uwzględniając kwestię stosunku kosztów do korzyści, minimalne wymogi dotyczące ponownego wykorzystania wody ustanowione w niniejszym rozporządzeniu powinny mieć zastosowanie we wszystkich przypadkach, gdy oczyszczone ścieki komunalne z oczyszczalni ścieków komunalnych są ponownie wykorzystywane, zgodnie z dyrektywą 91/271/EWG, do nawadniania w rolnictwie.

(9)

Uważa się, że ponowne wykorzystanie odpowiednio oczyszczonych ścieków, na przykład z oczyszczalni ścieków komunalnych, ma mniejszy wpływ na środowisko niż inne alternatywne źródła zaopatrzenia w wodę, takie jak przerzuty wody lub odsalanie. Jednak tego rodzaju ponowne wykorzystanie wody, które może zmniejszyć marnotrawienie wody i prowadzić do oszczędzania wody, jest w Unii stosowane jedynie w ograniczonym zakresie. Wydaje się, że wynika to częściowo ze znacznych kosztów systemów ponownego wykorzystania ścieków i braku wspólnych unijnych norm środowiskowych i zdrowotnych w zakresie ponownego wykorzystania wody oraz, w szczególności w odniesieniu do produktów rolnych, z uwagi na potencjalne ryzyka dla zdrowia i środowiska oraz potencjalnych przeszkód w swobodnym przepływie takich produktów, które były nawadniane odzyskaną wodą.

(10)

Normy zdrowotne w odniesieniu do higieny żywności dotyczące produktów rolnych nawadnianych odzyskaną wodą mogą zostać osiągnięte jedynie w przypadku, gdy wymogi dotyczące jakości odzyskanej wody przeznaczonej do nawadniania w rolnictwie nie będą różniły się w sposób istotny między państwami członkowskimi. Harmonizacja wymogów mogłaby przyczynić się również do skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego w odniesieniu do tych produktów. Należy zatem wprowadzić minimalne poziomy harmonizacji, ustanawiając minimalne wymogi dotyczące jakości wody i jej monitorowania. Te minimalne wymogi powinny obejmować minimalne parametry dla odzyskanej wody, które oparte są na sprawozdaniach technicznych Wspólnego Centrum Badawczego Komisji i powinny odzwierciedlać międzynarodowe normy w zakresie ponownego wykorzystania wody oraz inne, surowsze lub dodatkowe wymogi dotyczące jakości, nałożone w razie potrzeby przez właściwe organy wraz ze wszelkimi odpowiednimi środkami zapobiegawczymi.

(11)

Ponowne wykorzystanie wody do nawadniania w rolnictwie może się również przyczynić do propagowania gospodarki o obiegu zamkniętym dzięki odzyskiwaniu składników odżywczych z odzyskanej wody i wykorzystywaniu ich w uprawach z użyciem technik fertygacji. W ten sposób ponowne wykorzystanie wody może potencjalnie prowadzić do zmniejszenia potrzeby dodatkowego stosowania nawozów mineralnych. Użytkownicy końcowi powinni być informowani o zawartości składników odżywczych w odzyskanej wodzie.

(12)

Ponowne wykorzystanie wody może przyczyniać się do odzyskiwania składników odżywczych zawartych w oczyszczonych ściekach komunalnych, a wykorzystanie odzyskanej wody do celów nawadniania w rolnictwie lub leśnictwie może być sposobem na ponowne włączenie składników odżywczych, takich jak azot, fosfor i potas, do naturalnych cyklów biochemicznych.

(13)

Wśród powodów rzadkiego stosowania ponownego wykorzystania wody w Unii wymienia się wysoki poziom inwestycji konieczny do modernizacji oczyszczalni ścieków komunalnych i brak zachęt finansowych dla stosowania ponownego wykorzystania wody w rolnictwie. Powinna istnieć możliwość zaradzenia tym kwestiom poprzez propagowanie innowacyjnych programów i zachęt ekonomicznych, tak by odpowiednio uwzględniać koszty oraz korzyści społeczno-gospodarcze i środowiskowe ponownego wykorzystania wody.

(14)

Przestrzeganie minimalnych wymogów w zakresie ponownego wykorzystania wody powinno być zgodne z unijną polityką wodną i powinno przyczynić się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju określonych w „Agendzie na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030” Organizacji Narodów Zjednoczonych, a w szczególności do realizacji celu 6 polegającego na zapewnieniu wszystkim ludziom dostępu do wody i warunków sanitarnych poprzez zrównoważoną gospodarkę zasobami wodnymi, a także do znacznego zwiększenia recyklingu wody i bezpiecznego ponownego wykorzystania wody na całym świecie z myślą o przyczynieniu się do osiągnięcia celu zrównoważonego rozwoju 12 dotyczącego zrównoważonej konsumpcji i produkcji. Ponadto celem niniejszego rozporządzenia powinno być zapewnienie stosowania art. 37 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej dotyczącego ochrony środowiska.

(15)

W niektórych przypadkach operatorzy zakładów odzyskiwania wody nadal transportują i przechowują odzyskaną wodę poza terenem zakładu, przed jej dostarczeniem do następnych podmiotów w łańcuchu, takich jak operator prowadzący dystrybucję odzyskanej wody, operator systemu przechowywania odzyskanej wody lub użytkownik końcowy. Konieczne jest określenie punktu kontroli zgodności z przepisami, aby wyjaśnić gdzie kończy się odpowiedzialność operatora zakładu odzyskiwania wody, a gdzie zaczyna się odpowiedzialność kolejnego podmiotu w łańcuchu.

(16)

Zarządzanie ryzykiem powinno obejmować identyfikację i zarządzanie ryzykiem w sposób proaktywny oraz powinno uwzględniać koncepcję produkcji odzyskanej wody o określonej jakości wymaganej dla określonych zastosowań. Ocena ryzyka powinna opierać się na kluczowych elementach zarządzania ryzykiem oraz określać wszelkie dodatkowe wymogi dotyczące jakości wody niezbędne do zapewnienia odpowiedniej ochrony środowiska oraz zdrowia ludzi i zwierząt. W tym celu plany zarządzania ryzykiem dotyczącym ponownego wykorzystania wody powinny zapewniać bezpieczne wykorzystanie odzyskanej wody i zarządzanie nią oraz brak ryzyka dla środowiska lub dla zdrowia ludzi lub zwierząt. W przygotowaniu takich planów zarządzania ryzykiem wykorzystać można istniejące wytyczne lub normy międzynarodowe, takie jak ISO 20426:2018: Wytyczne dotyczące oceny ryzyka dla zdrowia i zarządzania nim w odniesieniu do ponownego wykorzystania wody niepitnej i ISO 16075:2015: Wytyczne dotyczące wykorzystywania oczyszczonych ścieków w projektach nawadniania lub wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

(17)

Wymogi dotyczące jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi zostały określone w dyrektywie Rady 98/83/WE (7). Państwa członkowskie powinny podjąć odpowiednie środki na rzecz zapewnienia, by działania z zakresu ponownego wykorzystania wody nie prowadziły do pogorszenia jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Z tego powodu w planie zarządzania ryzykiem dotyczącym ponownego wykorzystania wody szczególną uwagę należy poświęcić ochronie jednolitych części wód wykorzystywanych do poboru wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz ochronie odpowiednich stref ochronnych.

(18)

Współpraca i współdziałanie pomiędzy różnymi stronami zaangażowanymi w proces odzyskiwania wody powinny być warunkami wstępnymi ustanowienia procedur oczyszczania odzyskiwanej wody zgodnie z wymogami dotyczącymi określonych zastosowań w celu umożliwienia planowania dostarczania odzyskanej wody zgodnie z popytem ze strony użytkowników końcowych.

(19)

W celu skutecznej ochrony środowiska oraz zdrowia ludzi i zwierząt, odpowiedzialność za jakość odzyskanej wody w punkcie kontroli zgodności z przepisami powinni ponosić przede wszystkim operatorzy zakładów odzyskiwania wody. Do celów zgodności z minimalnymi wymogami ustanowionymi w niniejszym rozporządzeniu i wszelkimi dodatkowymi warunkami określonymi przez właściwy organ, operatorzy zakładów odzyskiwania wody powinni monitorować jakość odzyskanej wody. Należy zatem ustanowić minimalne wymogi w zakresie monitorowania, obejmujące częstotliwość rutynowego monitorowania oraz harmonogram i docelowe parametry skuteczności monitorowania walidacyjnego. Niektóre wymogi dotyczące rutynowego monitorowania są przewidziane w dyrektywie 91/271/EWG.

(20)

Zakres stosowania niniejszego rozporządzenia powinien obejmować odzyskaną wodę, która otrzymywana jest ze ścieków, zebranych w systemach zbierania, które zostały oczyszczone w oczyszczalniach ścieków komunalnych zgodnie z dyrektywą 91/271/EWG i które są poddawane dalszemu oczyszczaniu, w oczyszczalniach ścieków komunalnych albo w zakładzie odzyskiwania wody, w celu spełnienia parametrów określonych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia. Zgodnie z dyrektywą 91/271/EWG aglomeracje o równoważnej liczbie mieszkańców (RLM) mniejszej niż 2000 nie muszą być wyposażone w system zbierania. Niemniej ścieki komunalne z aglomeracji o RLM mniejszej niż 2000 odprowadzane do systemów zbierania powinny zostać poddane odpowiedniemu oczyszczeniu przed zrzutem do wód słodkich lub estuariów, zgodnie z dyrektywą 91/271/EWG. W tym kontekście ścieki z aglomeracji o RLM mniejszej niż 2000 powinny być objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia wyłącznie wówczas, gdy byłyby odprowadzane do systemu zbierania i byłyby poddawane oczyszczaniu w oczyszczalni ścieków komunalnych. Analogicznie, niniejsze rozporządzenie nie powinno dotyczyć ulegających biodegradacji ścieków przemysłowych pochodzących z zakładów należących do sektorów przemysłowych wymienionych w załączniku III do dyrektywy 91/271/EWG, chyba że ścieki z tych zakładów są odprowadzane do systemów zbierania i są poddawane oczyszczeniu w oczyszczalni ścieków komunalnych.

(21)

Ponowne wykorzystanie oczyszczonych ścieków komunalnych do nawadniania w rolnictwie jest działaniem regulowanym przez rynek, opierającym się na wymaganiach i potrzebach sektora rolniczego, w szczególności w niektórych państwach członkowskich, w których występują braki zasobów wodnych. Operatorzy zakładów odzyskiwania wody i użytkownicy końcowi powinni współpracować w celu zapewnienia, by odzyskana woda wytwarzana zgodnie z minimalnymi wymogami dotyczącymi jakości ustanowionymi w niniejszym rozporządzeniu spełniała potrzeby użytkowników końcowych w zakresie kategorii upraw. W przypadkach gdy klasy jakości wody wytwarzanej przez operatorów zakładów odzyskiwania wody nie są zgodne z kategoriami upraw i metodą nawadniania stosowaną już w obsługiwanym obszarze, jak na przykład zbiorczy system dostaw, wymogi dotyczące jakości wody można spełnić dzięki zastosowaniu, na kolejnym etapie, kilku wariantów oczyszczania wody, niezależnie lub w połączeniu z wariantami nieobejmującymi oczyszczania odzyskanej wody, zgodnie z podejściem zakładającym stosowanie wielu barier.

(22)

W celu zapewnienia optymalnego ponownego wykorzystania zasobów ścieków komunalnych użytkownicy końcowi powinni zostać przeszkoleni, aby zapewnić wykorzystywanie przez nich wody o odpowiedniej klasie jakości odzyskanej wody. Gdy przeznaczenie określonego rodzaju upraw jest nieznane lub są one przeznaczone do kilku celów, wykorzystywać należy odzyskaną wodę o najwyższej klasie jakości, chyba że stosuje się odpowiednie bariery, które umożliwiają osiągnięcie wymaganej jakości.

(23)

Należy zapewnić bezpieczne użytkowanie odzyskanej wody, zachęcając tym samym do ponownego wykorzystania wody na poziomie Unii i zwiększając zaufanie społeczeństwa w tej dziedzinie. Otrzymywanie i dostarczanie odzyskanej wody do nawadniania w rolnictwie powinno być zatem dozwolone jedynie na podstawie zezwolenia udzielonego przez właściwe organy państw członkowskich. W celu zapewnienia zharmonizowanego podejścia na poziomie Unii, identyfikowalności odzyskanej wody i przejrzystości, przepisy prawa materialnego dotyczące takich zezwoleń powinny zostać określone na poziomie Unii. Jednakże szczegóły procedur udzielania zezwoleń, takie jak wyznaczanie właściwych organów i terminów, powinny zostać określone przez państwa członkowskie. Państwa członkowskie powinny być w stanie stosować istniejące procedury udzielania zezwoleń, które należy dostosować w celu uwzględnienia wymogów wprowadzonych niniejszym rozporządzeniem. Przy wyznaczaniu podmiotów odpowiedzialnych za opracowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącym ponownego wykorzystania wody i właściwego organu do celów udzielania zezwolenia na otrzymywanie i dostarczanie odzyskanej wody, państwa członkowskie powinny zapobiec występowaniu konfliktu interesów.

(24)

Jeśli potrzebni są operator prowadzący dystrybucję odzyskanej wody i operator systemu przechowywania odzyskanej wody, to powinna istnieć możliwość wymagania od nich posiadania zezwolenia. Jeśli spełnione są wszystkie wymogi umożliwiające udzielenie zezwolenia, to właściwy organ w danym państwie członkowskim powinien udzielić zezwolenia określające wszystkie konieczne warunki i środki określone w planie zarządzania ryzykiem dotyczącym ponownego wykorzystania wody.

(25)

Do celów niniejszego rozporządzenia należy umożliwić przeprowadzanie operacji oczyszczania i operacji odzyskiwania wody ze ścieków komunalnych w tym samym miejscu, przy wykorzystaniu tego samego zakładu lub różnych, odrębnych zakładów. Ponadto powinno być możliwe, by ten sam podmiot był zarówno operatorem oczyszczalni ścieków, jak i operatorem zakładu odzyskiwania wody.

(26)

Właściwe organy powinny sprawdzać zgodność odzyskanej wody z warunkami określonymi w odpowiednim zezwoleniu. W przypadku niezgodności z tymi warunkami organy te powinny zażądać od podmiotu odpowiedzialnego zastosowania niezbędnych środków w celu zapewnienia zgodności odzyskanej wody z tymi warunkami. Dostawy odzyskanej wody powinny zostać zawieszone, jeżeli niezgodność z warunkami powoduje znaczne ryzyko dla środowiska lub zdrowia ludzi lub zwierząt.

(27)

Przepisy niniejszego rozporządzenia mają mieć charakter uzupełniający w stosunku do wymogów innych przepisów ustawodawstwa Unii, w szczególności jeśli chodzi o potencjalne ryzyka dla zdrowia i środowiska. W celu zapewnienia kompleksowego podejścia do ewentualnych ryzyk dla środowiska oraz zdrowia ludzi i zwierząt operatorzy zakładów odzyskiwania wody i właściwe organy powinni uwzględnić wymogi ustanowione w innych właściwych przepisach ustawodawstwa Unii, a w szczególności w dyrektywach Rady 86/278/EWG (8) i 91/676/EWG (9) dyrektywach 91/271/EWG, 98/83/WE, i 2000/60/WE, rozporządzeniach Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 (10), (WE) nr 852/2004 (11), (WE) nr 183/2005 (12), (WE) nr 396/2005 (13) i (WE) nr 1069/2009 (14), dyrektywach Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/7/WE (15), 2006/118/WE (16), 2008/105/WE (17) i 2011/92/UE (18) oraz rozporządzeniach Komisji (WE) nr 2073/2005 (19), (WE) nr 1881/2006 (20) i (UE) nr 142/2011 (21).

(28)

Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 ustanawia ogólne przepisy dla podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze i obejmuje produkcję, przetwórstwo, dystrybucję i wprowadzanie do obrotu żywności przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Rozporządzenie to dotyczy jakości zdrowotnej żywności, a jedna z najważniejszych zawartych w nim zasad mówi, że odpowiedzialność za bezpieczeństwo żywności ponosi w pierwszym rzędzie podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze. Rozporządzenie to znajduje także oparcie w szczegółowych wytycznych. W tym względzie, szczególnie ważne miejsce zajmuje zawiadomienie Komisji w sprawie wytycznych dotyczących ograniczania ryzyka mikrobiologicznego w odniesieniu do świeżych owoców i warzyw na etapie produkcji podstawowej poprzez przestrzeganie zasad higieny. Minimalne wymogi dotyczące odzyskanej wody ustanowione w niniejszym rozporządzeniu nie wykluczają uzyskiwania przez podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze jakości wody wymaganej do zapewnienia zgodności z przepisami rozporządzenia (WE) nr 852/2004 dzięki zastosowaniu, na kolejnym etapie, kilku wariantów oczyszczania wody, niezależnie lub w połączeniu z wariantami nieobejmującymi oczyszczania.

(29)

W recyklingu i ponownym wykorzystaniu oczyszczonych ścieków kryje się ogromny potencjał. Z myślą o propagowaniu ponownego wykorzystania wody i zachęcaniu do niego, wskazanie w ramach niniejszego rozporządzenia określonych sposobów wykorzystywania odzyskanej wody nie powinno uniemożliwiać państwom członkowskim zezwalania na wykorzystywanie jej do innych celów, w tym w przemyśle, w usługach komunalnych i w ochronie środowiska, jak zostanie uznane za konieczne w świetle okoliczności i potrzeb krajowych, pod warunkiem że zapewniony zostanie wysoki poziom ochrony środowiska oraz zdrowia ludzi i zwierząt.

(30)

Właściwe organy powinny współpracować z innymi odpowiednimi organami, poprzez wymianę informacji, w celu zapewnienia zgodności z odpowiednimi wymogami unijnymi i krajowymi.

(31)

Aby zwiększyć zaufanie do ponownego wykorzystania wody, informacje powinny być podawane do wiadomości publicznej. Udostępnianie jasnych, kompleksowych i aktualnych informacji na temat ponownego wykorzystania wody powinno umożliwić większą przejrzystość i identyfikowalność oraz mogłoby również być szczególnie przydatne dla innych odpowiednich organów, dla których określone sposoby ponownego wykorzystania wody mają określone implikacje. Aby zachęcać do ponownego wykorzystania wody i tak, aby zainteresowane strony były świadome korzyści płynących z tej praktyki, dzięki czemu będzie ona szerzej akceptowana, państwa członkowskie powinny zapewnić opracowywanie kampanii informacyjnych i upowszechniających wiedzę oraz dostosowanie ich do skali ponownego wykorzystania wody.

(32)

Kształcenie i szkolenie końcowych użytkowników ma nadrzędne znaczenie jako element wdrażania i utrzymywania środków zapobiegawczych. W planie zarządzania ryzykiem dotyczącym ponownego wykorzystania wody rozważyć należy konkretne środki zapobiegawcze dotyczące narażenia ludzi, takie jak używanie osobistego sprzętu ochronnego, mycie rąk i higiena osobista.

(33)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/4/WE (22) ma na celu zagwarantowanie prawa dostępu do informacji dotyczących środowiska w państwach członkowskich, zgodnie z Konwencją o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (23) (zwaną dalej „konwencją z Aarhus”). Dyrektywa 2003/4/WE ustanawia szeroki zakres obowiązków związanych zarówno z udostępnianiem informacji dotyczących środowiska na wniosek, jak również z aktywnym rozpowszechnianiem takich informacji. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2007/2/WE (24) obejmuje swoim zakresem wspólne korzystanie z informacji przestrzennej, w tym zbiorów danych dotyczących różnych zagadnień z dziedziny ochrony środowiska. Ważne jest, aby przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące dostępu do informacji i uzgodnień dotyczących wymiany danych były uzupełnieniem tych dyrektyw i nie stanowiły odrębnego systemu prawnego. W związku z tym przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące informowania ogółu społeczeństwa oraz informacji na temat monitorowania wdrażania powinny pozostać bez uszczerbku dla dyrektyw 2003/4/WE i 2007/2/WE.

(34)

Dane przekazywane przez państwa członkowskie są niezbędne, by Komisja mogła prowadzić monitorowanie i ocenę niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do realizacji celów, którym ma ono służyć.

(35)

Zgodnie z pkt 22 Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (25) Komisja powinna przeprowadzić ewaluację niniejszego rozporządzenia. Ewaluację należy oprzeć na pięciu kryteriach – skuteczności, efektywności, odpowiedniości, spójności i unijnej wartości dodanej, a ponadto powinna stanowić ona podstawę do oceny skutków możliwych dalszych środków. Ewaluacja powinna uwzględniać postępy naukowe, w szczególności w odniesieniu do potencjalnego wpływu substancji rosnącego ryzyka.

(36)

Minimalne wymogi dotyczące bezpiecznego ponownego wykorzystania oczyszczonych ścieków komunalnych odzwierciedlają stan dostępnej wiedzy naukowej oraz uznane na arenie międzynarodowej normy i praktyki dotyczące ponownego wykorzystania wody i gwarantują bezpieczne wykorzystywanie takiej wody do nawadniania w rolnictwie, a tym samym zapewnienie wysokiego poziomu ochrony środowiska oraz zdrowia ludzi i zwierząt. W świetle wyników oceny niniejszego rozporządzenia lub gdy wymagają tego nowe ustalenia naukowe i postęp techniczny, Komisja powinna mieć możliwość przeanalizowania potrzeby przeprowadzenia przeglądu minimalnych wymogów określonych w załączniku I sekcja 2 i, w stosownych przypadkach, powinna złożyć wniosek ustawodawczy dotyczący zmiany niniejszego rozporządzenia.

(37)

W celu dostosowania kluczowych elementów zarządzania ryzykiem do postępu technicznego i naukowego należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w celu zmiany kluczowych elementów zarządzania ryzykiem określonych w niniejszym rozporządzeniu. Ponadto, aby zapewnić wysoki poziom ochrony środowiska i zdrowia ludzi i zwierząt, Komisja powinna również mieć możliwość przyjmowania aktów delegowanych uzupełniających kluczowe elementy zarządzania ryzykiem określone w niniejszym rozporządzeniu poprzez określanie specyfikacji technicznych. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa. W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(38)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do przyjmowania szczegółowych zasad dotyczących formatu i prezentacji informacji w odniesieniu do monitorowania wdrażania niniejszego rozporządzenia, które mają być przekazywane przez państwa członkowskie, oraz dotyczących formatu i prezentacji ogólnounijnego przeglądu sporządzanego przez Europejską Agencję Środowiska. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (26).

(39)

Celem niniejszego rozporządzenia jest, między innymi, ochrona środowiska i zdrowia ludzi i zwierząt. Jak wielokrotnie orzekł Trybunał Sprawiedliwości, wyłączenie, co do zasady, możliwości, by zainteresowane osoby mogły polegać na obowiązku nałożonym przez dyrektywę, byłoby sprzeczne z efektem wiążącym, który art. 288 akapit trzeci Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej nadaje dyrektywie. Te rozważania mają również zastosowanie w odniesieniu do rozporządzenia, którego celem jest zagwarantowanie, by odzyskana woda była bezpieczna do celów nawadniania w rolnictwie.

(40)

Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadku naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia i powinny podjąć wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia ich wykonywania. Sankcje powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(41)

Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie ochrona środowiska oraz zdrowia ludzi i zwierząt, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary i skutki działania możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(42)

Należy zapewnić państwom członkowskim wystarczającą ilość czasu na stworzenie infrastruktury administracyjnej niezbędnej do stosowania niniejszego rozporządzenia, a operatorom na przygotowanie się do stosowania nowych przepisów.

(43)

Z myślą o rozwijaniu i propagowaniu ponownego wykorzystania odpowiednio oczyszczonych ścieków na jak największą skalę oraz aby doprowadzić do znacznej poprawy w zakresie jakości odpowiednio oczyszczonych ścieków i w możliwych do zrealizowania sposobach ich wykorzystywania, Unia powinna wspierać badania i rozwój w tym obszarze za pośrednictwem programu „Horyzont Europa”.

(44)

Niniejsze rozporządzenie ma na celu zachęcić do zrównoważonego wykorzystywania wody. Mając ten cel na względzie, Komisja powinna zobowiązać się do wykorzystywania programów unijnych, w tym programu LIFE, do wspierania lokalnych inicjatyw zakładających ponowne wykorzystanie właściwie oczyszczonych ścieków,

1)

„właściwy organ” oznacza organ wyznaczony przez państwo członkowskie do wypełnienia obowiązków na mocy niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do udzielania zezwoleń do otrzymywania lub dostarczania odzyskanej wody, w odniesieniu do wyłączeń dla projektów badawczych lub pilotażowych oraz w odniesieniu do sprawdzania kontroli zgodności;

2)

„użytkownik końcowy” oznacza osobę fizyczną lub prawną, bez względu na to czy jest podmiotem publicznym czy prywatnym, która wykorzystuje odzyskaną wodę do nawadniania w rolnictwie;

3)

„ścieki komunalne” oznaczają ścieki komunalne w rozumieniu art. 2 pkt 1 dyrektywy 91/271/EWG;

4)

„odzyskana woda” oznacza ścieki komunalne, które zostały oczyszczone zgodnie z wymogami określonymi w dyrektywie 91/271/EWG i które zostały poddane dalszemu oczyszczaniu w zakładzie odzyskiwania wody zgodnie z sekcją 2 do załącznika I do niniejszego rozporządzenia;

5)

„zakład odzyskiwania wody” oznacza oczyszczalnię ścieków komunalnych lub inny zakład, który zajmuje się dalszym oczyszczaniem ścieków komunalnych, spełniające wymogi określone w dyrektywie 91/271/EWG w celu otrzymania wody zdatnej do użytku w sposób określony w sekcji 1 załącznika I do niniejszego rozporządzenia;

6)

„operator zakładu odzyskiwania wody” oznacza osobę fizyczną lub prawną, reprezentującą podmiot prywatny lub organ publiczny, która prowadzi lub nadzoruje zakład odzyskiwania wody;

7)

„zagrożenie” oznacza czynnik biologiczny, chemiczny, fizyczny lub radiologiczny, który może wyrządzić szkodę ludziom, zwierzętom, uprawom lub roślinom, innej faunie i florze lądowej, faunie i florze wodnej, glebom lub środowisku ogółem;

8)

„ryzyko” oznacza prawdopodobieństwo wystąpienia zidentyfikowanych zagrożeń powodujących szkodę w określonych ramach czasowych, w tym dotkliwość ich skutków;

9)

„zarządzanie ryzykiem” oznacza systematyczne zarządzanie, które konsekwentnie zapewnia bezpieczeństwo ponownego wykorzystania wody w konkretnym kontekście;

10)

„środek zapobiegawczy” oznacza odpowiednie działanie lub czynność, które mogą zapobiec ryzyku dla zdrowia lub środowiska lub wyeliminowania takiego ryzyka, lub mogą ograniczyć takie ryzyko do akceptowalnego poziomu.

11)

„punkt kontroli zgodności z przepisami” oznacza punkt, do którego operator zakładu odzyskiwania wody dostarcza odzyskaną wodę następnemu podmiotowi w łańcuchu;

12)

„bariera” oznacza wszelkie środki, obejmujące zarówno fizyczne lub proceduralne kroki, lub warunki użytkowania, które zmniejszają ryzyko zakażenia u ludzi lub zapobiegają mu poprzez niedopuszczenie do kontaktu odzyskanej wody z produktem przeznaczonym do spożycia oraz z osobami bezpośrednio narażonymi na kontakt z tą wodą, lub inne środki, które, na przykład, zmniejszają liczbę mikroorganizmów w odzyskanej wodzie lub zapobiegają ich przetrwaniu na powierzchni produktu przeznaczonego do spożycia;

13)

„zezwolenie” oznacza wydawaną przez właściwy organ pisemną zgodę na otrzymywanie lub dostarczanie odzyskanej wody do celów nawadniania w rolnictwie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem;

14)

„podmiot odpowiedzialny” oznacza podmiot pełniący rolę lub prowadzący działalność w systemie ponownego wykorzystania wody, w tym operatora zakładu odzyskiwania wody, operatora oczyszczalni ścieków komunalnych, o ile jest inny niż operator zakładu odzyskiwania wody, odpowiedni organ inny niż wyznaczony właściwy organ, operatora prowadzącego dystrybucję odzyskanej wody lub operatora systemu przechowywania odzyskanej wody;

15)

„system ponownego wykorzystania wody” oznacza infrastrukturę i inne techniczne elementy konieczne do wytwarzania, dostarczania i wykorzystywania odzyskanej wody; obejmuje on wszystkie elementy począwszy od wlotu do oczyszczalni ścieków, aż do punktu, gdzie odzyskana woda jest wykorzystywana do nawadniania w rolnictwie, z uwzględnieniem– w odpowiednich przypadkach – infrastruktury dystrybucji i przechowywania.