EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52015IR4287
Opinion of the European Committee of the Regions — Indicators for territorial development — GDP and beyond
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wskaźniki rozwoju terytorialnego – Wyjść poza PKB
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wskaźniki rozwoju terytorialnego – Wyjść poza PKB
Dz.U. C 120 z 5.4.2016, p. 16–21
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
5.4.2016 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 120/16 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wskaźniki rozwoju terytorialnego – Wyjść poza PKB
(2016/C 120/05)
|
ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Debata polityczna dotycząca wyjścia poza PKB
1. |
Potwierdza znaczenie strategicznego podejścia do kształtowania polityki, które definiuje wspólne cele na podstawie wspólnych wartości oraz określa działania wymagane do osiągnięcia zbiorowo ustanowionych celów. W ten sposób szanse wynikające z przeglądów śródokresowych strategii „Europa 2020”, jak również ram finansowych 2014–2020 nie zostaną zaprzepaszczone, a rewizja mogłaby skutkować istotnie udoskonaloną strukturą rządzenia obejmującą wszystkie szczeble sprawowania rządów. |
2. |
Uważa, że podejście do polityki publicznej oparte na dowodach – przewidujące i oceniające skutki wariantów strategicznych – ma kluczowe znaczenie dla społecznej akceptacji spójnych decyzji politycznych. |
3. |
Podkreśla, w odniesieniu do debaty nad sposobami lepszego pomiaru postępu społecznego, ścisłe powiązania między pomiarem, postrzeganiem a działaniem; jednocześnie podkreśla, że środki należy wybierać na podstawie powszechnie akceptowanych wartości społecznych w perspektywiczny sposób. |
4. |
Wskazuje, że środki lub cele wyrażane za pomocą wskaźników nigdy nie mogą zastąpić odpowiedniej i jasno sformułowanej strategii politycznej; pozostają one zatem środkami do zrealizowania celu, tj. narzędziami do wdrażania celów strategicznych. |
5. |
Zauważa, że debata na temat „Wskaźniki rozwoju terytorialnego UE – Wyjść poza PKB” jest zatem debatą polityczną, która powinna rozpocząć się od określenia w sposób partycypacyjny i demokratyczny celów strategicznych dla obecnych i przyszłych pokoleń, właściwych dla danej społeczności w ramach jej działań politycznych. |
6. |
Uważa w tym kontekście, że konieczne jest dalsze udoskonalanie metodyki stosowanej obecnie do kierowania polityką na poziomie UE w celu uzyskania bardziej aktualnych i wszechstronnych informacji lepiej odzwierciedlających rzeczywistość oraz w celu zdefiniowania odpowiedniej, jednolitej metody włączania aspektów ekonomicznych, społecznych i środowiskowych w analizę sytuacji. |
7. |
Podkreśla, że wszystkie poziomy sprawowania rządów w Unii Europejskiej powinny uczestniczyć w debacie na temat przyszłych wartości odniesienia dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju i spójności w Unii Europejskiej, wykraczających poza PKB. |
8. |
Podkreśla, że należy starannie wskazać, dlaczego już przetestowane lub wykorzystane na poziomie terytorialnym dodatkowe punkty odniesienia, wskaźniki i metody są potrzebne oraz jakie możliwości i konsekwencje są z nimi związane. Uważa, że wystarczy czasu na tego typu pogłębioną analizę, która wniesie wkład w dyskusje na temat kolejnego okresu programowania. |
9. |
Podkreśla problem coraz większego podziału terytorialnego w Europie, jeśli chodzi m.in. o inwestycje publiczne i prywatne, innowacje, usługi cyfrowe, wydajność, zatrudnienie, ubóstwo, dobrobyt społeczny, zmiany demograficzne oraz rozmieszczenie ludności na terytorium, i zwraca się do Komisji o uwzględnienie tego faktu przy ocenie polityki UE i opracowywaniu nowych instrumentów politycznych. |
10. |
Podkreśla w tym względzie, że KR mógłby wziąć udział w tej debacie, promując stanowisko władz lokalnych i regionalnych oraz przyczyniając się w znacznym stopniu do określenia metody, która zapewniałaby równowagę między informacjami ekonomicznymi, społecznymi i środowiskowymi, a która, stanowiąc odniesienie przy podejmowaniu decyzji finansowych, miałaby ostatecznie ogromne znaczenie dla władz lokalnych i regionalnych. |
11. |
Sugeruje – z myślą o kolejnym okresie programowania po 2020 r. – by Komisja Europejska możliwie najszybciej przystąpiła do szczegółowych rozmów z władzami lokalnymi i regionalnymi na temat przyszłych celów polityki w tych obszarach oraz wskaźników koniecznych do mierzenia postępu. Mając na uwadze komunikat Komisji z 2009 r. i ostatnie zmiany, wzywa Komisję do przedstawienia planu działań dotyczącego wyjścia poza PKB. |
W stronę metody uzupełniającej PKB w celu ukierunkowania polityki UE
12. |
Dostrzega zalety produktu krajowego brutto (PKB) jako prostego, jasnego i liniowego wskaźnika opartego na czytelnej metodyce, który umożliwia porównanie wielu istotnych czynników makroekonomicznych na przestrzeni czasu oraz między krajami i regionami, a zatem stanowi użyteczne narzędzie do przydziału zasobów. |
13. |
Wskazuje jednak, że PKB nie jest odpowiednim miernikiem zdolności społeczeństwa do radzenia sobie z takimi kwestiami, jak zmiana klimatu, efektywne gospodarowanie zasobami, konkurencyjność regionów, jakość życia, starzenie się społeczeństwa, włączenie społeczne, szczególne cechy geograficzne, dystrybucja dochodów, geograficzny rozkład zasobów oraz czynników wzrostu gospodarczego; dodaje także, że według przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych aspekty te mają kluczowe znaczenie dla obywateli. |
14. |
Z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym liczne inicjatywy na poziomie międzynarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym zmierzające do ustanowienia wskaźników do pomiaru postępu wykraczających poza PKB, które mogą pomóc w opracowaniu ogólnounijnych wskaźników odzwierciedlających sytuację w państwach członkowskich, także na poziomie lokalnym i regionalnym. |
15. |
Przypomina między innymi o alternatywnym stosowaniu wskaźnika rozwoju społecznego, który może wnieść odpowiedni wkład metodologiczny w kontekście UE, obejmując wskaźniki dotyczące długiego życia w dobrym zdrowiu, edukacji i godnego poziomu życia; wzorca w tym zakresie dostarcza ONZ i Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju. |
16. |
Potwierdza niewiarygodny postęp osiągnięty przez Eurostat w kontekście pomiaru postępu wykraczającego poza PKB w obszarach „jakość życia”, „sytuacja ekonomiczna gospodarstw domowych” i „zrównoważone środowisko”. |
17. |
Zauważa, że nie wszystkie regiony i miasta posiadają wymagane kompetencje, zasoby i zdolności administracyjne do angażowania się w ustanawianie celów oraz proponuje przyjęcie rozwiązań, w tym bardziej jakościowego podejścia opartego na zmierzaniu do osiągnięcia zmiany, w przypadku którego kierunek zmiany – tj. to, czy regiony i miasta zapewniają pozytywny wkład w cele krajowe i europejskie – byłby ważniejszy niż osiąganie określonych, ustalonych celów. Umożliwiłoby to władzom lokalnym i regionalnym posuwanie się do przodu w tempie odpowiadającym ich własnemu potencjałowi i zdolnościom. |
18. |
Wskazuje jednak, że wskaźniki wybrane do stosowania przez władze lokalne, regionalne, krajowe i europejskie w ramach opracowywania i wdrażania polityki UE oraz pomiaru postępu w osiąganiu wspólnych celów muszą być jednolite i spójne. |
19. |
Przypomina, że nie wszystkie rodzaje podejścia metodologicznego, dzielone zwykle przez środowisko naukowe na metody zastępujące PKB, dostosowujące PKB i uzupełniające PKB, są tak samo właściwe z punktu widzenia ogólnounijnej metody „Wyjść poza PKB”, by mierzyć obecny stan i postępy na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. |
20. |
Powtarza w odniesieniu do polityki regionalnej UE, że spójność terytorialna uzupełnia spójność gospodarczą i społeczną, w związku z czym nie może być mierzona wyłącznie za pomocą wskaźnika ekonomicznego, ale zgadza się z Komisją Europejską, że każda metoda zmierzająca do zastąpienia PKB poprzez wyłączenie wskaźników ekonomicznych z zakresu obserwacji nie jest odpowiednia do pomiaru postępu w osiąganiu wspólnych celów w jednolity sposób. |
21. |
Sugeruje, by KR nadal prowadził ścisłą współpracę, w szczególności z OECD, w ramach takich inicjatyw, jak np. „How is life in your region?” [Jak się żyje w Twoim regionie?], które stanowią zrozumiałe instrumenty i reprezentują bardziej całościowe podejście do pomiaru postępu na poziomie lokalnym i regionalnym, ale, w kontekście wieloletniej strategii dla Europy, sprzeciwia się podejściu do pomiaru postępu opartemu na klasyfikacji z wykorzystaniem pojedynczego czynnika. Przypomina w tym kontekście, że wiele regionów wyraziło zainteresowanie oparciem się na wskaźniku OECD dotyczącym poprawy jakości życia (Better Life Index), a zwłaszcza na składających się na niego kryteriach. Choć zebrane w ten sposób dane nie pozwalają zmierzyć rozwoju regionalnego, dostarczają jednak pewnych wskazówek dotyczących jakości życia ludności, co może w przyszłości stanowić podstawę do opracowania celów i strategii na szczeblu lokalnym i regionalnym. |
22. |
Uważa, że w przyszłości można by przeanalizować metody próbujące dostosować PKB poprzez uzupełnienie tradycyjnych wskaźników wyniku gospodarczego wskaźnikami środowiskowymi i społecznymi w ujęciu pieniężnym w celu modelowania lub symulowania skutków ekonomicznych, społecznych i środowiskowych różnych środków z zakresu polityki. W tym kontekście należałoby również wykorzystać wskaźnik postępu społecznego (Social Progress Index), stosowany już w 40 krajach. |
23. |
Uważa, że należy pilnie opracować porównywalne dane statystyczne dotyczące obszarów na szczeblu lokalnym i niższym niż lokalny, a także przełożyć istniejącą klasyfikację OECD i Komisji dotyczącą obszarów miejskich i wiejskich na kategorie Eurostatu, co, w oparciu o wiarygodne informacje zebrane w terenie, może wspierać zarówno kształtowanie polityki UE, jak i jej ocenę. |
24. |
Zwraca uwagę na niedobór informacji ilościowych na temat różnych regionów UE o specyficznych uwarunkowaniach terytorialnych, zwłaszcza geograficznych, środowiskowych, gospodarczych i społecznych, które wpływają na rozwój. Najlepszym przykładem są tu regiony najbardziej oddalone. Proponuje, by Eurostat traktował kategorie terytorialne określone w Traktacie, takie jak np. regiony najbardziej oddalone, jako podstawę opracowywania statystyk wnoszących wkład w przyjmowanie odpowiednich, terytorialnie dostosowywanych polityk i działań UE. |
25. |
Z zadowoleniem przyjmuje odpowiednie prace prowadzone przez Komisję Europejską w obszarze dostosowywania PKB z wykorzystaniem szczególnie udanego podejścia przewidującego rozszerzenie rachunków narodowych na kwestie środowiskowe i społeczne. Zwraca jednak uwagę na powiązane trudności teoretyczne oraz znaczne zasoby wymagane do wyrażenia aspektów społecznych w kategoriach pieniężnych, zwłaszcza w odniesieniu do rachunków regionalnych i gminnych, a także wątpi, by rezultaty takiego skomplikowanego podejścia można było łatwo przekazać społeczeństwu. |
26. |
Promuje zatem stosowanie metod uzupełniających PKB do pomiaru postępu w osiąganiu wspólnych celów strategicznych, ponieważ metody takie uwzględniają wielowymiarowość sytuacji, obejmując różne aspekty dobrostanu w obszarze ekonomicznym, społecznym i środowiskowym, z wykorzystaniem ograniczonej liczby wskaźników. |
27. |
Uważa w tym kontekście, że najodpowiedniejszą metodyką kształtowania polityki na każdym poziomie sprawowania rządów jest taka, która kompleksowo mierzy dobrostan, w tym kwestie ekonomiczne (m.in. wydajność, innowacje, eksport), rynek pracy (m.in. wskaźniki dotyczące zatrudnienia i jego jakości), kwestie środowiskowe (m.in. energochłonność i efektywność energetyczna gospodarki, tereny chronione i różnorodność biologiczna, udział energii ze źródeł odnawialnych, emisje CO2), kwestie demograficzne (w tym wskaźniki dotyczące statusu i mobilności), włączenie społeczne (m.in. ilość osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, podział dochodów) oraz zagadnienia terytorialne (w tym dostępność i pojemność środowiska). |
28. |
Sugeruje ponadto, że wybór wskaźników powinien być ukierunkowany głównie na wskaźniki mierzące możliwe skutki wdrożonych rozwiązań politycznych, zwłaszcza poprzez pomiar wyników i wpływu, a także kosztów. Podkreśla, że w wypadku regionów najbardziej oddalonych istnieje szczególna potrzeba uwzględnienia danych dotyczących określonych niedostatków i niekorzystnych warunków przed opracowaniem i wdrożeniem polityk. |
29. |
Dlatego też proponuje, by we wszystkich instytucjach UE obserwowano europejskie trendy, opierając się na cennych pracach realizowanych w ramach Europejskiego Systemu Strategii i Analizy Politycznej (ESPAS), oraz aby prowadzono w tym zakresie wzajemną współpracę. Zapewniłoby to system wczesnego ostrzegania dla wszystkich poziomów sprawowania rządów w odniesieniu do trendów ekonomicznych, społecznych lub środowiskowych istotnych z perspektywy europejskiej, które mogą wpłynąć na cele strategiczne lub mogą wymagać dostosowania priorytetów strategicznych. |
Przegląd strategii „Europa 2020” i przyszłej polityki spójności
30. |
Podkreśla, że w ramach strategii „Europa 2020” przyjęto zestaw celów wraz z powiązanymi kluczowymi wskaźnikami oraz potwierdzono znaczenie uzupełnienia danych na temat wzrostu gospodarczego (PKB) dalszymi wskaźnikami ekonomicznymi, społecznymi, środowiskowymi i demograficznymi w celu pomiaru trwałego postępu; dodaje, że odnosi się to także do poziomu niższego niż krajowy. |
31. |
Podkreśla, że proces ustanawiania celów w ramach strategii „Europa 2020” i wyboru wskaźników do mierzenia jej postępów był w głównej mierze odgórny i nie uwzględniał szczególnej sytuacji na poziomie lokalnym i regionalnym. Znaczenie potrzeb i celów zróżnicowanych pod względem terytorialnym potwierdza natomiast polityka spójności, ponieważ dążenie do osiągnięcia ogólnych celów UE nie powinno ograniczać możliwości rozwojowych określonego regionu lub gminy opartych na regionalnej wiedzy i kompetencjach; dlatego też w kontekście strategii „Europa 2020” KR wzywa do regionalizacji celów. |
32. |
Docenia obecną politykę spójności, która zapewnia regionom duże korzyści i wartość dodaną oraz wyraźnie przyczynia się do rozwoju objętych nią regionów. Wzywa Komisję Europejską, by opracowała strategię dotyczącą funkcjonowania polityki spójności na okres programowania rozpoczynający się w roku 2021, zachowując obecną metodę wdrażania, w której niezastąpioną rolę przy określaniu wysokości i przeznaczenia środków nadal odgrywać będzie PKB, odpowiednio powiązany z innymi wskaźnikami. |
33. |
Zwraca w tym kontekście uwagę na odmienne ukierunkowanie celu polityki spójności „Europejska współpraca terytorialna”. Rozwój współpracy transgranicznej ma na celu przede wszystkim wspieranie integracji regionów przygranicznych we wszystkich dziedzinach życia, a zatem nie tylko tych objętych celami strategii „Europa 2020”. Trzeba opracować metody i wskaźniki, które mogłyby lepiej odzwierciedlać i oceniać postęp na tym polu. |
34. |
Wskazuje na ścisłe dostosowanie polityki spójności do strategii „Europa 2020”, ale krytykuje rozbieżność między metodami pomiaru i interwencji stosowanymi w ramach strategii „Europa 2020” i w ramach polityki spójności. |
35. |
Przypomina Komisji Europejskiej, że wymiar terytorialny powinien być bardziej podkreślony w odnowionej strategii „Europa 2020”, zwłaszcza w kontekście spójności terytorialnej, w przypadku której opracowanie stosownych wskaźników ekonomicznych, środowiskowych i społecznych mogłoby podnieść jakość polityki na poziomie lokalnym i regionalnym; takie strategie powinny wykorzystywać metody oparte na wielowymiarowym podejściu, w ramach których PKB lub inne wskaźniki ekonomiczne są uzupełniane miernikami aspektów społecznych i środowiskowych i które uzyskały poparcie polityczne na wszystkich poziomach sprawowania rządów. |
36. |
Wskazuje, że w kontekście silnych zachęt do koncentracji tematycznej zasobów finansowych w ramach funduszy strukturalnych na ograniczonej liczbie obszarów polityki, które stanowią wkład w realizację strategii „Europa 2020”, uzasadnione jest założenie, że wyniki realizacji polityki spójności będą mierzone postępem w osiąganiu celów strategii „Europa 2020”. |
37. |
Stanowczo zaleca, by nowe główne cele strategii „Europa 2020” i jej kontynuacji po 2020 r. zostały wytyczone w ramach dynamiki oddolnej, tak by przyszłe krajowe programy reform dotyczyły również wkładu władz lokalnych i regionalnych w realizację głównych celów krajowych. Skłoniłoby to również rządy krajowe do włączenia władz lokalnych i regionalnych w przygotowanie krajowych programów reform, co w większości państw członkowskich nie ma obecnie miejsca. |
38. |
Opowiada się za tym, by polityka spójności odzyskała swoją pierwotną funkcję zmniejszania nierówności w poziomie rozwoju między regionami i była główną polityką inwestycyjną na poziomie UE, co można osiągnąć, dokonując przeglądu powiązania polityki spójności z przyszłą strategią „Europa 2020” na okres po 2020 r. |
39. |
Niemniej podkreśla, że szereg instrumentów UE jest nadal opartych na zbyt ograniczonych wskaźnikach ekonomicznych. Odnosi się to również do polityki spójności, w ramach której środki pieniężne są rozdzielane między państwami członkowskimi na podstawie PKB na mieszkańca oraz stopy bezrobocia, podczas gdy regiony na poziomie NUTS 2 są klasyfikowane do jednej z trzech kategorii rozwoju, na podstawie której przydzielane są środki, wyłącznie w oparciu o PKB na mieszkańca. |
40. |
Wskazuje, że w związku z tym decyzje o kwalifikowalności są zasadniczo podejmowane bez uwzględnienia aspektów społecznych, terytorialnych i środowiskowych cechujących europejskie regiony, podczas gdy logiczne byłoby oparcie przyszłych instrumentów na bardziej wszechstronnej i jednolitej metodzie wykorzystującej w większym stopniu wskaźniki społeczne, terytorialne i środowiskowe, odzwierciedlające przede wszystkim uznaną na mocy Traktatów specyfikę regionalną, która powinna być uwzględniana w procesie kwalifikowalności. |
41. |
Zastanawia się, w jakim stopniu poziom NUTS 2 odzwierciedla prawdziwe społeczności i rzeczywisty obraz geograficzny, jeżeli w wielu państwach członkowskich obszary NUTS są wynikiem czystej geografii statystycznej opartej na ludności, a nie na faktycznych granicach czy też na funkcjonalnych obszarach geograficznych. Choć jednostki NUTS są obecnie wykorzystywane również do przydziału funduszy strukturalnych UE, ich zastosowanie do określenia i oceny oddziaływania terytorialnego polityki UE w dziedzinie spójności, transportu, środowiska itd. ma wszechogarniający wpływ, co powoduje oderwanie polityki UE od sytuacji w terenie. Tym samym aby zapewnić sprawiedliwszy przydział funduszy, trzeba zadbać o to, by wyraźne niedociągnięcia PKB, takie jak błąd na poziomie terytorialnym wynikający z dojazdów do pracy ponad granicami NUTS, zostały zbilansowane poprzez uwzględnienie sytuacji społecznej i środowiskowej regionów przy podejmowaniu decyzji dotyczących kwalifikowalności. |
42. |
Zaznacza w tym względzie, że zastosowanie środków z funduszy strukturalnych, w tym z Funduszu Spójności, w kolejnych wieloletnich ramach finansowych powinno uwzględnić środki uzupełniające PKB, jeżeli są one dopuszczalne z perspektywy politycznej na wszystkich szczeblach sprawowania rządów. |
Następne kroki na drodze do ustanowienia strategii wykraczającej poza PKB
43. |
Potwierdza jednocześnie zasadność głównych celów w kontekście osiągania wszechstronnych celów strategicznych i wskazuje, że na potrzeby monitorowania postępów muszą być terminowo udostępniane zharmonizowane i porównywalne dane regionalne odnoszące się do tych głównych celów. |
44. |
Podkreśla w tym kontekście, że dostępność wskaźników i często aktualizowanych danych na poziomie regionalnym ma kluczowe znaczenie dla poprawy zasadności wniosku technicznego oraz podejmowania dobrych decyzji politycznych. Z tego względu, choć system danych Eurostatu dotyczących wskaźników dobrostanu jest już skuteczny i dotyczy wielu aspektów, stojące przed regionalnymi i lokalnymi podmiotami kształtującymi politykę duże wyzwanie polegające m.in. na wielopoziomowym wdrażaniu strategii „Europa 2020” i polityki spójności powinno pilnie stać się przedmiotem działań Komisji Europejskiej i Eurostatu. Celem tych działań powinien być jeszcze lepszy i skuteczniejszy system danych. Równocześnie należałoby opracowywać i wykorzystywać metody oceny skutków prowadzonej polityki. |
45. |
Z zadowoleniem przyjmuje w tym względzie postępy dokonane przez Komisję w odniesieniu do planu działania z 2009 r. „Pomiar postępu w zmieniającym się świecie”, ale żałuje, że osiągnięto niewielkie postępy w opracowywaniu i rozpowszechnianiu danych regionalnych i lokalnych. |
46. |
Zwraca uwagę, że często te kraje, w których dostępne są mniej kompletne dane regionalne i przede wszystkim lokalne, mogą przeznaczyć znaczną część przydzielonych im funduszy strukturalnych UE na tzw. cel tematyczny 11 (budowanie zdolności instytucjonalnych). Zważywszy, że okres programowania dopiero się zaczyna, jest to jedyna w swoim rodzaju okazja, żeby zebrać ogólnoeuropejskie, porównywalne dane na szczeblu lokalnym i regionalnym, które można wykorzystać do kształtowania i oceny polityki UE po 2020. |
47. |
Wzywa Europejski System Statystyczny do dalszej poprawy danych administracyjnych oraz do przyspieszenia wdrażania statystyk georeferencyjnych w celu podniesienia wartości zbiorów danych i zmniejszenia obciążenia dla respondentów. |
48. |
Z zadowoleniem przyjmuje fakt, że od czasu wydania ostatniej opinii KR-u w sprawie wyjścia poza PKB systematycznie wzrasta ilość dostępnych danych na poziomie UE, zwłaszcza w odniesieniu do poziomu lokalnego i regionalnego, lecz żałuje, że nadal występują w nich znaczne luki. Sugeruje zatem, by Komisja Europejska możliwie najszybciej przedstawiła analizę obecnych i przyszłych luk, jeśli chodzi o zapewnianie wszechstronnych danych ekonomicznych, społecznych, środowiskowych i demograficznych w Europie, wykraczających poza PKB. |
49. |
Ubolewa tu w szczególności nad tym, że regionalizacja wskaźników w ramach strategii „Europa 2020” nie jest obecnie zadowalająca, ponieważ dostępna jest tylko część wskaźników potrzebnych do śledzenia realizacji głównych celów strategii „Europa 2020” na poziomie regionalnym (poziom NUTS 2 i 3), i to czasem ze znacznym opóźnieniem. To samo odnosi się do alternatywnych wskaźników, które regiony i miasta mogą uznać za konieczne na swoich obszarach jako warunek wstępny dla postępów w osiąganiu celów UE. Zaktualizowane statystyczne dane regionalne umożliwiłyby opracowanie syntetycznego regionalnego wskaźnika postępu, co proponował Komitet Regionów. |
50. |
Zwraca się z wnioskiem, by Komisja Europejska/Eurostat określiły harmonogram na potrzeby zaangażowania władz lokalnych i regionalnych w proces (realistycznego) ustalania celów oraz przedstawiania regionalnych danych statystycznych, koniecznych do zaprojektowania, wdrożenia, monitorowania i oceny odnowionej strategii „Europa 2020” w drodze określenia celów zróżnicowanych pod względem terytorialnym. |
51. |
Podkreśla potrzebę wyjścia poza obecny system danych statystycznych i wskaźników (oparty na rozporządzeniu NUTS) podczas pomiaru postępów na poziomie lokalnym i regionalnym, zwłaszcza w odniesieniu do koncepcji obszarów funkcjonalnych i obszarów transgranicznych, a także sugeruje, by Komisja Europejska dalej opracowywała powiązane z tym koncepcje i wskaźniki oraz brała pod uwagę obszary objęte strategią makroregionalną. |
52. |
Powtarza, że należy bardziej uwydatnić wymiar miejski i wiejski w wielu obszarach polityki UE, zwłaszcza w kontekście spójności terytorialnej, w przypadku której opracowanie stosownych wskaźników ekonomicznych, środowiskowych i społecznych może podnieść jakość polityki na poziomie lokalnym i regionalnym. |
53. |
Wzywa Komisję Europejską, aby uwzględniła w europejskim programie statystycznym niezbędne środki mające na celu przeciwdziałanie niedostatkowi informacji statystycznych na temat różnorodności i specyfiki terytorialnej w UE, a szczególnie środki na rzecz gromadzenia danych i opracowywania wskaźników dotyczących oddalenia i izolacji niektórych regionów, tak aby usprawnić proces kształtowania i wdrażania polityk europejskich w większym stopniu dostosowanych do regionów dotkniętych wspomnianymi zjawiskami, co będzie zgodne z zasadą spójności terytorialnej. |
54. |
Uważa, że konieczne jest stworzenie modelu ułatwiającego podejmowanie decyzji, który pozwoliłby ustanowić listę priorytetów w zakresie dobrostanu na szczeblu lokalnym, by uwzględnić cechy danego obszaru w ramach wspólnych dla całej Unii, i stosować taką listę do oceny skuteczności polityki ex ante i ex post, także podczas negocjacji między Komisją Europejską a władzami lokalnymi lub podczas konsultacji z udziałem zainteresowanych podmiotów lokalnych. |
Bruksela, dnia 11 lutego 2016 r.
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
Markku MARKKULA