This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52008IR0235
Opinion of the Committee of the Regions on city diplomacy
Opinia Komitetu Regionów dyplomacja miast
Opinia Komitetu Regionów dyplomacja miast
Dz.U. C 120 z 28.5.2009, p. 1–5
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
28.5.2009 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 120/1 |
Opinia Komitetu Regionów „dyplomacja miast”
2009/C 120/01
KOMITET REGIONÓW
— |
Uznaje żywotną i rosnącą rolę dyplomacji miast – którą możemy szeroko zdefiniować jako narzędzie, dzięki któremu władze lokalne i ich organy mogą wspierać spójność społeczną, zrównoważony rozwój środowiska naturalnego, zapobieganie konfliktom, ich rozwiązywanie oraz odbudowę i odnowę po zakończeniu konfliktów na szczeblu globalnym, aby tworzyć stabilne środowisko, w którym ludzie mogą żyć razem w klimacie demokracji, postępu i dobrobytu. |
— |
Uznaje, że nowoczesnej demokracji nie kształtują i nie realizują jedynie rządy krajowe oraz że w świetle potrzeby dialogu, współpracy i koordynacji, koniecznych, by zapewnić pokój, demokrację i poszanowanie praw człowieka na wszystkich szczeblach, bliższa współpraca między rządzami krajowymi a władzami lokalnymi i regionalnymi stanowi naturalną i konieczną drogę do zwiększenia skuteczności procedur i strategii na wielu szczeblach. Mniejsze i większe miasta odgrywają dużą rolę we współpracy międzynarodowej, gdyż współpracują z innymi ośrodkami miejskimi w sieciach międzynarodowych. |
— |
Jest zdania, że w szerszym kontekście współpracy transgranicznej, w szczególności w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa i Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa istnieją możliwości wspierania współpracy z Komisją Europejską, aby rozpatrzyć tematy, obszary polityki, a przede wszystkim działania wchodzące w zakres dyplomacji miast. |
— |
Z zadowoleniem przyjmuje wznowienie partnerstwa eurośródziemnomorskiego i w tym kontekście podkreśla znaczenie podtrzymywania dialogu pomiędzy władzami lokalnymi państw członkowskich UE oraz partnerami w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa w regionie Morza Śródziemnego, a także w Europie Wschodniej. |
— |
Podkreśla zasadniczą rolę, jaką może odegrać doświadczenie UE w zakresie transferu wiedzy we wszystkich dziedzinach, w których może być stosowana dyplomacja miast, takich jak dobre sprawowanie rządów, wspieranie przejrzystości, walka z korupcją, rozwój lokalny, infrastruktura, zdrowie, edukacja i szkolenie, walka z handlem ludźmi, młodzież, równość kobiet i mężczyzn oraz dialog międzykulturowy. |
Sprawozdawca |
: |
Eleni LOUCAIDES (CY/PPE) radna Nikozji |
ZALECENIA POLITYCZNE
KOMITET REGIONÓW
jako europejski organ instytucjonalny reprezentujący władze lokalne i regionalne państw członkowskich, zgodnie z Traktatem o Unii Europejskiej,
1. |
uznając żywotną i rosnącą rolę dyplomacji miast – którą możemy szeroko zdefiniować jako narzędzie, dzięki któremu władze lokalne i ich organy mogą wspierać spójność społeczną, zrównoważony rozwój środowiska naturalnego, zapobieganie konfliktom, ich rozwiązywanie oraz odbudowę i odnowę po zakończeniu konfliktów na szczeblu globalnym, aby tworzyć stabilne środowisko, w którym ludzie mogą żyć razem w klimacie demokracji, postępu i dobrobytu; |
2. |
mając na względzie, że rolę tę uznaje się na całym świecie oraz że wiele miast, władz lokalnych, a w szczególności organów komunalnych w państwach członkowskich UE od wielu lat angażuje się w dyplomację miast, a dysponując szeroką wiedzą o tej sferze, odgrywa zasadniczą rolę i skutecznie przyczynia się do rozwoju sojuszy, aby ułatwiać dialog i zapobiegać konfliktom, wspierać ich rozwiązywanie oraz odbudowę i odnowę po zakończeniu konfliktów, a także do rozwoju krajów trzecich zarówno na kontynencie europejskim, w szczególności na Bałkanach, jak i na Bliskim Wschodzie, w Ameryce Łacińskiej, Afryce i reszcie świata; |
3. |
uznając, że świat staje się coraz bardziej zurbanizowany i złożony, a miasta i ich władze samorządowe na co dzień znajdują się na pierwszej linii w wielokulturowym środowisku, działając na rzecz zagwarantowania praw obywateli, łagodzenia napięć, rozwiązywania konfliktów, wspierania integracji społecznej i gospodarczej oraz spójności terytorialnej, dialogu między kulturami i wyznaniami oraz państwami i narodami oraz pokoju i stabilności; |
4. |
uznając, że nowoczesnej demokracji nie kształtują i nie realizują jedynie rządy krajowe oraz że w świetle potrzeby dialogu, współpracy i koordynacji, koniecznych, by zapewnić pokój, demokrację i poszanowanie praw człowieka na wszystkich szczeblach, bliższa współpraca między rządzami krajowymi a władzami lokalnymi i regionalnymi stanowi naturalną i konieczną drogę do zwiększenia skuteczności procedur i strategii na wielu szczeblach; |
5. |
uznając, że mniejsze i większe miasta odgrywają dużą rolę we współpracy międzynarodowej, gdyż współpracują z innymi ośrodkami miejskimi w sieciach międzynarodowych. Należy jednak zauważyć, że realizują one te zadania z własnej inicjatywy; |
6. |
uznając jednocześnie, że dyplomacja miast i, bardziej ogólnie, współpraca zdecentralizowana uzupełniają się wzajemnie, jeżeli chodzi o wspieranie pokoju i zrozumienia między narodami oraz że władze lokalne i regionalne stanowią podstawę inicjatyw na rzecz współistnienia i zgody między państwami i narodami, zawsze działając w kontekście międzynarodowych przepisów dotyczących praw człowieka oraz zasad i wartości Unii Europejskiej; |
7. |
wyrażając zaniepokojenie nowymi wyzwaniami, wobec których staje ludzkość, m.in. zmianami klimatycznymi, klęskami żywiołowymi, dostępem do wody pitnej i innych zasobów naturalnych, zagrożeniem pandemią, głodem, ubóstwem, ciągłym nasilaniem się migracji, powodującymi w naszych społeczeństwach falę ekstremizmu, nietolerancji i napięć pomiędzy społecznościami o różnych kulturach, pochodzeniu etnicznym, wyznaniach i tradycjach, będących często przyczyną konfliktów zarówno w obrębie państw, jak i pomiędzy nimi oraz wyrażając przekonanie, że konieczne jest wypracowanie wspólnego podejścia i wspólne działanie; |
8. |
zaangażowany na rzecz wspierania zrównoważonego rozwoju naszych miast i terytoriów, aby zapewnić w nich większą sprawiedliwość, spójność oraz przestrzeganie podstawowych praw człowieka oraz równości kobiet i mężczyzn wszystkich ras, kultur i wyznań, przy jednoczesnym poszanowaniu potrzeby dostępu do edukacji i rynku pracy, w celu wzmocnienia procedur demokratycznych i samorządu lokalnego, które są niezbędne w budowaniu bardziej zjednoczonego świata opartego na pokoju; |
9. |
świadomy, że zmieniający się charakter konfliktów stanowi stałe obciążenie dla władz lokalnych, które muszą dbać o dobro swoich obywateli oraz że dialog i bliższa współpraca władz lokalnych i regionalnych na szczeblu międzynarodowym mogłyby przyczynić się do wzajemnego zrozumienia, wspierania wspólnych celów i rozwiązywania konfliktów niezależnie od ich przyczyny; |
10. |
uznając, że to obywatele i społeczności lokalne są poszkodowani, kiedy rządy na szczeblu centralnym ponoszą porażkę i nie są w stanie nawiązać dialogu, aby konstruktywnie rozwiązywać problemy z myślą o przywróceniu porządku i stabilności; |
11. |
uznając też, że władze lokalne, jako szczebel rządów najbliższy społeczeństwu, są świadome potrzeb obywateli i najbardziej kompetentne, by je określić i zaspokoić w czasach kryzysów lub konfliktów oraz je przewidywać; |
12. |
uważając, że obowiązkiem władz lokalnych jest praca na rzecz wolności, demokracji i postępu, a tym samym przyczynianie się do rozwoju na świecie i zapewniania pokoju; |
13. |
uznając, że UE i jej polityka, taka jak europejska polityka sąsiedztwa, napotka na poważne problemy z wykorzystaniem w pełni swojego potencjału, jeżeli nie uda się rozwiązać konfliktów sprawiających, że współpraca regionalna staje się niezwykle trudna czy wręcz niemożliwa; |
14. |
mając na względzie, że oznaką rosnącego statusu i wpływu dyplomacji miast była zorganizowana niedawno w Hadze w dniach 11-13 czerwca 2008 r. Pierwsza Światowa Konferencja w sprawie Dyplomacji Miast, podczas której omawiano rolę władz lokalnych w zapobieganiu konfliktom, budowaniu pokoju oraz odbudowie i odnowie po zakończeniu konfliktów i na której reprezentowany był Komitet Regionów; |
15. |
uznając pionierską i odpowiedzialną pracę w dziedzinie dyplomacji miast wykonaną i wciąż prowadzoną przez Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy, Radę Gmin i Regionów Europy, komitet ds. dyplomacji miast, budowania pokoju i praw człowieka Światowej Organizacji Miast i Władz Lokalnych, Stowarzyszenie Agencji Demokracji Lokalnej, światowy ruch „Burmistrzowie dla pokoju”, właściwe agencje ONZ, organizację Glocal Forum oraz inne instytucje międzynarodowe i organizacje pozarządowe; |
16. |
Zwraca się do wszystkich rządów lokalnych, by rozważyły swoje obowiązki dotyczące utrzymywania pokoju i sprawiedliwości oraz wspierania praw człowieka dla wszystkich, zapewniając spójność w miastach z myślą o spójności na świecie. |
17. |
Ponownie wyraża potrzebę zapewnienia skuteczniejszych i bardziej przejrzystych mechanizmów pomocy na szczeblu międzynarodowym, uproszczenia procedur i, przede wszystkim, zaangażowania władz lokalnych w tworzenie i ustanawianie odpowiednich mechanizmów. |
18. |
Wyraża zadowolenie z komunikatu Komisji Europejskiej z 8 października 2008 r., w którym jest mowa o konieczności odgrywania przez władze lokalne większej roli w opracowywaniu i wdrażaniu działań UE na rzecz rozwoju i prowadzenia zorganizowanego dialogu między władzami lokalnymi a Komisją pod egidą Komitetu Regionów. |
19. |
Z zadowoleniem przyjmuje również fakt, iż we wspomnianym komunikacie mówi się o utworzeniu platformy wymiany informacji pomiędzy władzami lokalnymi UE, zgodnie z propozycją Komitetu Regionów. |
20. |
Podkreśla, że bezpośrednio w interesie UE leży dążeniem do rozwiązywania regionalnych konfliktów i problemów zagrażających bezpieczeństwu Europy oraz zapobieganie niekontrolowanym przepływom migracyjnymi przerwaniu dostaw energii i ogólnie wspieranie pokoju na świecie. |
21. |
Ponownie wyraża przekonanie, że dostatnie i bezpieczne sąsiedztwo można osiągnąć tylko dzięki skutecznej współpracy na szczeblu lokalnym i regionalnym. |
22. |
Uważa, że władze lokalne i regionalne są najbardziej kompetentne, by określać i reagować na potrzeby obywateli zarówno zapobiegawczo, jak i po zakończeniu konfliktu. |
23. |
Jest zdania, że w szerszym kontekście współpracy transgranicznej, w szczególności w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa i Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa istnieją możliwości wspierania współpracy z Komisją Europejską, aby rozpatrzyć tematy, obszary polityki, a przede wszystkim działania wchodzące w zakres dyplomacji miast. |
24. |
Z zadowoleniem przyjmuje wznowienie partnerstwa eurośródziemnomorskiego i w tym kontekście podkreśla znaczenie podtrzymywania dialogu pomiędzy władzami lokalnymi państw członkowskich UE oraz partnerami w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa w regionie Morza Śródziemnego a także w Europie Wschodniej i na Kaukazie, gdzie, co należy podkreślić, UE odgrywa ważną rolę we wspieraniu procesu pokojowego i dostarczaniu pomocy humanitarnej od czasu wybuchu działań wojennych w sierpniu 2008 r. |
25. |
Ponownie wyraża swój zamysł, aby wspierać utworzenie eurośródziemnomorskiego zgromadzenia regionalnego i lokalnego, aby nadać kształt inicjatywie „Proces barceloński: Unia na rzecz regionu Morza Śródziemnego”, uzgodnionej w dniu 13 lipca przez Radę Europejską w Paryżu, mając między innymi na uwadze promowanie celów związanych z dyplomacją miast. |
26. |
Przyjmuje z zadowoleniem końcową deklarację konferencji ministerialnej zorganizowanej pod hasłem: „Proces barceloński: Unia dla Śródziemnomorza” w dniach 3–4 listopada 2008 r. w Marsylii, w której to deklaracji zasadniczo zaakceptowano propozycję przedstawioną podczas forum władz lokalnych i regionalnych w dniach 22-23 czerwca 2008 r. w Marsylii i powtórzoną w opinii KR-u z dnia 8 października 2008 r. oraz zobowiązuje się do przyłączenia Euro-śródziemnomorskiego Zgromadzenia Samorządów Lokalnych i Regionalnych (ARLEM) do Unii dla Śródziemnomorza, po utworzeniu tej ostatniej. |
27. |
Uznaje, że mimo wcześniejszych doświadczeń wszystkich zaangażowanych podmiotów oraz ich konstruktywnej i praktycznej roli jak dotąd nie sformułowano zasad dotyczących dyplomacji miast. |
28. |
Zauważa, że trudno jest precyzyjnie określić główne czynniki stanowiące o sukcesie lub porażce dyplomacji miast; z tego względu procedury muszą być dostosowane do potrzeb i elastyczne, tak by mogły funkcjonować w szybko zmieniających się warunkach. |
29. |
Jest przekonany, że podmioty zaangażowane w dyplomację miast muszą zdawać sobie sprawę z tego, że jest to złożony proces, któremu muszą towarzyszyć inne działania oraz że należy dysponować odpowiednią wiedzą na temat szczególnych warunków w danej strefie konfliktu i jego kontekstu historycznego, w szczególności po to, by zapewnić zgodę zainteresowanych władz lokalnych na wszelkie inicjatywy czy działania. |
30. |
Uważa, że doświadczenie i współpraca instytucji UE w tym obszarze ma zasadnicze znaczenie, i ponownie wyraża potrzebę większego wsparcia politycznego i technicznego, aby zapewnić stałą współpracę transgraniczną państw sąsiadujących z UE przebiegającą na szczeblu samorządu lokalnego; zwraca się do państw członkowskich i zainteresowanych państw, aby w pełni wykorzystywały TAIEX oraz inne istniejące instrumenty i programy partnerstwa, takie jak Program Europa dla Obywateli na lata 2007–2013, aby stworzyć podstawy podejścia opartego na dyplomacji miast. |
31. |
Zauważa, że można organizować wymiany pracowników władz lokalnych pomiędzy państwami członkowskimi UE, aby wspierać wymiar dyplomacji miast oraz bliższą współpracę i koordynację między nimi, aby gromadzić doświadczenia i tworzyć sieci działań. |
32. |
Podkreśla zasadniczą rolę, jaką może odegrać doświadczenie UE w zakresie transferu wiedzy we wszystkich dziedzinach, w których może być stosowana dyplomacja miast, takich jak dobre sprawowanie rządów, wspieranie przejrzystości, walka z korupcją, rozwój lokalny, infrastruktura, zdrowie, edukacja i szkolenie, walka z handlem ludźmi, młodzież, równość kobiet i mężczyzn oraz dialog międzykulturowy. |
33. |
Zauważa potrzebę dalszej współpracy Komisji Europejskiej i państw członkowskich z władzami lokalnymi i społeczeństwem obywatelskim, aby wspierać prawa człowieka i wszystkich grup ludności w trudnej sytuacji w gminach, w szczególności zwracając się do krajów zaangażowanych we współpracę eurośródziemnomorską, by były bardziej otwarte na wkład społeczeństwa obywatelskiego, samorządu lokalnego, a co za tym idzie – dyplomacji miast. |
34. |
Uważa, że choć potrzebne jest, by podmioty międzynarodowe wzmacniały i ułatwiały działanie dyplomacji miast, zdaje sobie sprawę, że nowe struktury należy tworzyć tylko wtedy, gdy są bezwzględnie konieczne, a mają one służyć konkretnym potrzebom. |
35. |
Zaleca, by Komisja Stosunków Zewnętrznych i Współpracy Zdecentralizowanej uważnie monitorowała rozwój sytuacji w tym zakresie, zachęcała do komunikacji pomiędzy zaangażowanymi organami i sieciami europejskimi i międzynarodowymi oraz organizacjami pozarządowymi, a także w miarę możliwości wyłoniła regiony, w których może być stosowana dyplomacja miast i gdzie Komitet Regionów może pełnić rolę katalizatora. |
36. |
Zaleca, by Komitet Regionów informował UE o potrzebach władz lokalnych i regionalnych w regionach objętych konfliktami i odgrywał bardziej aktywną rolę w rozwiązywaniu konfliktów, wspierając dyplomację miast i powiązane środki. |
37. |
Zwraca się także do UE, by umieszczała dyplomację miast w programach prac na spotkaniach z właściwymi organami międzynarodowymi. |
38. |
Zachęca Komisję Europejską, by wspierała programy regionalne w celu zaangażowania władz lokalnych i regionalnych oraz ich organów zbiorowych w dyplomację miast, aby propagować wspólne cele i zasady. |
39. |
Z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy dotyczącą sporządzenia Europejskiej karty dyplomacji miast i plan ustanowienia funduszu na rzecz wsparcia dyplomacji miast, i wzywa UE, by zbadała możliwość ustanowienia instrumentu finansowania środków na wspieranie i propagowanie dyplomacji miast w bardziej ogólnym ujęciu. |
40. |
W kontekście dużego zainteresowania dorocznymi Dniami Otwartymi w ramach Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast zaleca przygotowanie specjalnego seminarium informacyjnego poświęconego dyplomacji miast i włączenie go do programu imprezy w 2009 r. |
41. |
Zwraca uwagę państw członkowskich na dyplomację miast podkreślając swoje oddanie wartościom demokratycznym, państwu prawa i prawom człowieka, zwracając się do państw członkowskich o wspieranie inicjatyw w zakresie dyplomacji miast, zarówno w wymiarze dwustronnym, jak i wielostronnym, jako bardzo obiecującego narzędzia wspierania dialogu między organami lokalnymi i regionalnymi na szczeblu międzynarodowym oraz w ogólnych ramach polityki zagranicznej państw członkowskich, wspierając tym samym podstawę inicjatyw społeczeństwa obywatelskiego na rzecz zapewnienia pokoju na długi czas. |
42. |
Poinformuje przewodniczącego Komisji Europejskiej, wysokiego przedstawiciela UE ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, komisarza ds. stosunków zewnętrznych, komisarza ds. rozwoju i pomocy humanitarnej oraz przewodniczącego Parlamentu Europejskiego o treści niniejszej opinii, podkreślając rolę, jaką zamierza odgrywać w dyplomacji miast oraz korzyści dla UE, jeśli chodzi o wzmocnienie jej polityki zagranicznej i osiągnięcie celów, jakimi są pokój, bezpieczeństwo i stabilność. |
Bruksela, 12 lutego 2009 r.
Przewodniczący
Komitetu Regionów
Luc VAN DEN BRANDE