Dokument je izvleček s spletišča EUR-Lex.
Dokument 52004AR0495
Opinion of the Committee of the Regions on the Recommendation of the European Commission on Turkey's progress towards accession
Opinia Komitetu Regionów w sprawie Zalecenia Komisji Europejskiej w sprawie postępów Turcji na drodze do członkostwa w UE
Opinia Komitetu Regionów w sprawie Zalecenia Komisji Europejskiej w sprawie postępów Turcji na drodze do członkostwa w UE
Dz.U. C 31 z 7.2.2006, str. 11–14
(ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, NL, PL, PT, SK, SL, FI, SV)
7.2.2006 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 31/11 |
Opinia Komitetu Regionów w sprawie Zalecenia Komisji Europejskiej w sprawie postępów Turcji na drodze do członkostwa w UE
(2006/C 31/03)
KOMITET REGIONÓW,
uwzględniając komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego „Zalecenie Komisji Europejskiej w sprawie postępów Turcji na drodze do członkostwa w UE” (COM(2004) 656 wersja ostateczna);
uwzględniając decyzję Komisji Europejskiej z dnia 29 listopada 2004 r. o zasięgnięciu jego opinii zgodnie z art. 265 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską;
uwzględniając decyzję swojego Prezydium z dnia 28 września 2004 r. o powierzeniu Komisji ds. Stosunków Zewnętrznych sporządzenia opinii w sprawie strategii Komisji Europejskiej dotyczącej postępów poczynionych w procesie rozszerzenia;
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 17 grudnia 2004 r., ustalające datę rozpoczęcia negocjacji w sprawie przystąpienia Turcji na 3 października 2005 r.; konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19-20 czerwca 2003 r.; konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej w Kopenhadze w dniach 12-13 grudnia 2002 r. oraz konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej w Helsinkach w dniach 10-11 grudnia 1999 r.;
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego w sprawie raportu okresowego oraz zalecenie Komisji Europejskiej dotyczące postępów Turcji na drodze do członkostwa w UE (COM(2004) 656 wersja ostateczna), A6-0063/2004 końcowy;
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 listopada 2004 r. w sprawie otwarcia negocjacji akcesyjnych z Turcją (CdR 476/2004);
uwzględniając konkluzje z konferencji tureckich lokalnych władz samorządowych i Komisji ds. Stosunków Zewnętrznych z dnia 11 października 2004 r. w Ankarze, tzw. Deklarację ankarską (CdR 477/2004);
uwzględniając Europejską Kartę Samorządu Terytorialnego, którą Turcja ratyfikowała w 1992 roku;
uwzględniając swój projekt opinii (CdR 495/2004 rev. 1) przyjęty w dniu 26 kwietnia 2005 r. przez Komisję ds. Stosunków Zewnętrznych (sprawozdawca: Helena LUND, radna gminy Farum, DK/PES);
uwzględniając chęć wyrażenia opinii z perspektywy lokalnej i regionalnej w sprawie postępów Turcji na drodze do przystąpienia;
a także mając na uwadze, co następuje:
1. |
Decyzja Rady o rozpoczęciu negocjacji w dniu 3 października 2005 roku otworzyła przed Turcją europejskie perspektywy na przyszłość, jednakże potrzebny jest dalszy znaczący postęp. Cele i wyniki negocjacji muszą pozostawać otwartym zagadnieniem. |
2. |
Turcja przeżywa obecnie czas radykalnych zmian, rozciągających się również na sferę wartości. Dzięki temu mogłaby ona stać się ważnym wzorem dla krajów Bliskiego Wschodu, krajem w przeważającej mierze muzułmańskim, w którym urzeczywistniane są takie podstawowe wartości, jak wolność, demokracja, poszanowanie dla praw człowieka, podstawowe wolności i państwo prawa. |
3. |
Władze tureckie zniosły karę śmierci, wprowadziły politykę „zero tolerancji” wobec tortur, zniosły różnorodne ograniczenia wolności poglądów i zgromadzeń, jak również ograniczenia swobody religijnej, a wszystkim tureckim obywatelom, w tym obywatelom pochodzenia kurdyjskiego, przyznano pewne prawa kulturalne. Ponadto podjęto kroki mające na celu zwalczenie korupcji w aparacie administracyjnym. Wysiłki te należy zwiększyć na wszystkich szczeblach władzy i administracji. Nie do przyjęcia jest również jakakolwiek przemoc fizyczna i psychiczna wobec kobiet. |
4. |
Turcja jest państwem centralistycznym, w którym wybieranym przedstawicielom na poziomie lokalnym i regionalnym przysługują jedynie niewielkie uprawnienia. Ponadto państwo może, poprzez rozległe i umocowane w ustawodawstwie instrumentarium, kontrolować lokalne władze samorządowe. W wielu dziedzinach mianowany przez państwo urzędnik, w tym gubernator, ma więcej władzy niż przedstawiciele narodu wybierani na szczeblu lokalnym i regionalnym. Nadzór administracyjny nad lokalnymi władzami samorządowymi sprawuje minister spraw wewnętrznych i gubernatorzy 81 prowincji. |
5. |
Komisja zaproponowała strategię opartą na trzech filarach. W pierwszym filarze chodzi o współpracę mającą na celu wzmocnienie oraz wsparcie procesu reform w Turcji, zwłaszcza jeśli chodzi o trwałe wypełnienie politycznych aspektów kryteriów kopenhaskich. Drugi filar obejmuje szczególne wymagania dotyczące przebiegu negocjacji w sprawie przystąpienia Turcji. Do trzeciego filaru zalicza się poszerzony dialog polityczno-kulturowy pomiędzy Państwami Członkowskimi UE a Turcją. Pomoc i wsparcie przy budowaniu tureckiego społeczeństwa obywatelskiego muszą być postrzegane jako ważny element w ramach ewentualnego przystąpienia Turcji. |
6. |
Komitet koncentruje się na tych dziedzinach, które leżą w zakresie kompetencji regionalnych i lokalnych władz terytorialnych; aktywny udział KR-u powinien dotyczyć zagadnień praktycznych, które mogą zostać rozwiązane w ramach konkretnej współpracy pomiędzy lokalnymi i regionalnymi partnerami w UE i Turcji. Tutaj użyteczne mogłyby się okazać doświadczenia zdobyte w odniesieniu do projektów twinningowych i projektów budowy potencjału administracyjnego, |
na 60. sesji plenarnej w dniach 6 i 7 lipca 2005 r. (posiedzenie z dnia 6 lipca) przyjął następującą opinię:
1. Stanowisko Komitetu Regionów
KOMITET REGIONÓW
1.1 |
podkreśla, że Turcję obowiązywać będą te same kryteria przystąpienia, co inne kraje kandydujące i z zadowoleniem przyjmuje reformy przeprowadzone w minionych latach przez rząd turecki. Reformy te przyczyniły się do spełnienia w dostatecznym stopniu kryteriów kopenhaskich, TYM SAMYM umożliwiły decyzję o OTWARCIU NEGOCJACJI W SPRAWIE PRZYSTĄPIENIA TURCJI DO UE. |
1.2 |
przyznaje, że w ostatnich latach, a zwłaszcza po wyborach w roku 2002, Turcja przeprowadziła więcej reform niż w poprzednich dziesięcioleciach. Parlament turecki przyjął liczne pakiety reform, m.in. plan działania związany z reformą administracyjną, jak również wiele ustaw, dekretów i zarządzeń mających na celu wdrożenie tych reform. Zauważa jednak, że niektóre z nich nie mogły wejść w życie, ponieważ prezydent zgłosił wobec nich weto; |
1.3 |
przyznaje, że Turcja poczyniła znaczne postępy w sferze reform politycznych, wprowadzając między innymi daleko idące zmiany konstytucji i prawa, które doprowadziły do reorganizacji systemu politycznego i prawnego; |
1.4 |
zwraca jednak uwagę, że nie przyjęto jeszcze wszystkich aktów prawnych; |
1.5 |
podkreśla, że Turcja powinna zadbać jeszcze o to, by planowane ustawodawstwo faktycznie wchodziło w życie i było przede wszystkim odpowiednio wdrażane oraz by naruszenia praw człowieka były skutecznie ścigane. Republika Cypru musi przed rozpoczęciem negocjacji zostać uznana przez Turcję zgodnie z zasadami prawa międzynarodowego. |
1.6 |
zwraca uwagę, że Turcja jest krajem o dużych rozbieżnościach między regionami, co stanowi dodatkowe wyzwanie dla zapewnienia korzystnego rozwoju całego kraju; |
1.7 |
uważa, że po przeprowadzeniu odpowiednich konsultacji z organizacjami samorządu terytorialnego i zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego należy jak najszybciej przyjąć pakiet reform dotyczących sektora publicznego; |
1.8 |
oświadcza, że chciałby konstruktywnie przyczynić się do wdrożenia trójfilarowej strategii Komisji, a zwłaszcza trzeciego filaru, którego celem jest poszerzony dialog polityczno-kulturowy pomiędzy Państwami Członkowskimi UE a Turcją. Społeczeństwo obywatelskie oraz władze lokalne i regionalne powinny odgrywać w nim ważną rolę, stąd tak niezbędne jest, aby Komisja ten dialog wyeksponowała, podejmując konkretne działania na rzecz jego skuteczności; |
1.9 |
z zadowoleniem przyjmuje zwiększony udział społeczeństwa obywatelskiego w życiu społecznym oraz podkreśla konieczność wspierania dalszego rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, co obejmuje także prawo do zgromadzeń; |
1.10 |
uważa, że pogłębienie współpracy oraz wymiany informacji i najlepszych praktyk na poziomie lokalnym i regionalnym sprzyja demokracji i rozwojowi społeczno-gospodarczemu; |
1.11 |
wskazuje na następujące dziedziny, w których lokalne i regionalne władze terytorialne mogą przyczynić się do przygotowania Turcji do przystąpienia do UE:
|
1.12 |
zwraca uwagę na fakt, że wzmocnienie rozwoju lokalnego i regionalnego ma ogromne znaczenie dla wspierania postępu gospodarczego i społecznego wszystkich obszarów Turcji i z tego punktu widzenia uważa, że należy promować i pobudzać proces przekazywania kompetencji państwowych samorządom terytorialnym; |
1.13 |
podkreśla potrzebę zaangażowania samorządu terytorialnego na jak najwcześniejszym etapie procesu przystąpienia oraz objęcia wysokim priorytetem kwestii związanych z ochroną środowiska naturalnego, jako jednej z kluczowych dziedzin dorobku prawnego UE, która ma duże znaczenie na szczeblu regionalnym i lokalnym; zauważa, że osiągnięto pewne postępy w zakresie ochrony środowiska, a także rozbudowano zdolności administracyjne, jednak, mając szczególnie na uwadze lepszą koordynację zaangażowanych organów administracji, konieczne jest kontynuowanie tego procesu; |
1.14 |
jest zdania, że skoro znaczna część prawodawstwa UE jest wdrażana przez organy administracji lokalnej i regionalnej, to właśnie im przypada szczególnie ważna rola w związku z ewentualnym przystąpienia Turcji do UE. Poprzez ścisłą współpracę na poziomie projektów, lokalne i regionalne władze samorządowe Państw Członkowskich UE mogą wnieść wkład w realizację reform i wdrożenie dorobku prawnego Wspólnoty na szczeblu lokalnym i regionalnym; |
1.15 |
potwierdza istnienie szczególnych wyzwań wynikających z członkostwa Turcji, odnoszących się do przyszłego funkcjonowania wspólnej polityki rolnej, polityki spójności oraz swobody przepływu pracowników; |
1.16 |
popiera uwagi Komisji co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania, określenia planu wdrożenia oraz ram budżetowo-finansowych; |
1.17 |
pragnie, tak jak w przypadku poprzednich krajów kandydujących do członkostwa, zacieśnienia dialogu z władzami samorządowymi w Turcji; |
1.18 |
podkreśla, jak ważna jest polityka „zerowej tolerancji” w stosunku do tortur i znęcania się, zagwarantowanie praw i wolności wszystkim mniejszościom, szacunek dla wszystkich religii, w tym równy status prawny wszystkich religii, absolutne potępienie dyskryminacji i przemocy wobec kobiet, jak również przestrzeganie standardów MOP w odniesieniu do pracy dzieci; |
1.19 |
zwraca uwagę na to, jak ważne jest wzmocnienie zdolności administracyjnej na poziomie lokalnym i regionalnym, aby można było zapewnić skuteczne wdrażanie i stosowanie prawa UE. |
1.20 |
uważa, że rząd Turcji jest jednoznacznie obowiązany uznać w pełni i bez zastrzeżeń wszystkie Państwa Członkowskie Unii Europejskiej oraz — bez żadnych warunków wstępnych — przestrzegać praw człowieka oraz wolności jednostki w odniesieniu do wszystkich obywateli europejskich bez wyjątku. |
2. Zalecenia Komitetu Regionów
KOMITET REGIONÓW
2.1 |
wzywa Komisję do aktywnego włączenia lokalnych i regionalnych władz samorządowych we wdrażanie jej strategii trzech filarów, zwłaszcza jednak w zakresie trzeciego filaru, który powinien służyć rozwijaniu szerokiego politycznego i kulturowego dialogu pomiędzy społeczeństwami Państw Członkowskich UE i Turcji; |
2.2 |
sugeruje Komisji rozpoczęcie kampanii informacyjnej w ścisłej współpracy z władzami lokalnymi i regionalnymi na rzecz informowania obywateli UE o stosunkach z Turcją oraz wspieranie programów wymiany, które przyczynią się do wzrostu wzajemnego zrozumienia pomiędzy obywatelami UE a społeczeństwem tureckim; |
2.3 |
zachęca Komisję do korzystania z doświadczeń władz lokalnych i regionalnych z budowania demokracji na szczeblu regionalnym oraz z tworzenia lokalnej i regionalnej administracji; |
2.4 |
zaleca Komisji naświetlenie w następnym raporcie dotyczącym Turcji na koniec 2005 roku także roli władz lokalnych i regionalnych w Turcji, a zwłaszcza postulowanie stworzenia niezależnego szczebla poniżej poziomu narodowego, co znalazłoby wyraźne odbicie w planowaniu strategii określających priorytety rozwoju regionalnego oraz w późniejszej realizacji programów w ramach Funduszu Strukturalnego UE i innych inicjatyw na rzecz rozwoju regionalnego; |
2.5 |
wzywa do powołania wspólnego komitetu konsultacyjnego składającego się reprezentantów samorządów lokalnych i regionalnych Turcji oraz z reprezentantów Komitetu Regionów, w oparciu o doświadczenia poprzednich państw kandydujących; |
2.6 |
zaleca rządowi tureckiemu przyspieszenie reformy decentralizacji administracji publicznej, jako że jest to główny element rozwoju ekonomiczno-społecznego tego obszaru, i wdrożenie jej możliwie najszybciej, w sposób nieodwołalny i trwały; |
2.7 |
jest zdania, że właściwym władzom terytorialnym powinny zostać przyznane zasoby finansowe i ludzkie niezbędne do przeprowadzenia reform i że jednocześnie należy zwracać szczególną uwagę na gospodarczy i społeczny rozwój regionów Turcji znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji; |
2.8 |
jest przekonany, że fundusze strukturalne i Fundusz Spójności mogą pomóc tureckim regionom w rozwoju społeczno-gospodarczym, a zwłaszcza regionom położonym w południowo-wschodniej części kraju; |
2.9 |
wymaga zatem, aby podjęte zostały konkretne inicjatywy mające na celu wsparcie zdolności administracyjnych lokalnych i regionalnych władz w wykorzystywaniu środków z funduszy strukturalnych; jednocześnie prosi rząd turecki o udostępnienie wymaganych środków na współfinansowanie; |
2.10 |
zachęca, by przekazać wybieranym przedstawicielom na poziomie lokalnym i regionalnym większe uprawnienia i więcej zadań oraz by odpowiednio zwiększyć wysokość środków publicznych przeznaczonych dla władz lokalnych i regionalnych; |
2.11 |
wzywa do ustanowienia ram prawnych dla polityki rozwoju regionalnego; |
2.12 |
apeluje do rządu tureckiego o przyjęcie środków zaradczych, które zagwarantują, że Turcja — także na poziomie lokalnym i regionalnym — będzie w stanie wdrożyć prawo Unii Europejskiej; |
2.13 |
wzywa Turcję do podjęcia wszelkich koniecznych działań celem wyeliminowania obaw wyrażonych w zaleceniu Komisji, zwłaszcza w odniesieniu do kwestii poszanowania praw człowieka oraz pełnego korzystania z podstawowych praw i wolności przez wszystkich, w tym także przez mniejszości; |
2.14 |
nawołuje rząd Turcji do wspierania zasady samorządu lokalnego i regionalnego zgodnie z Kartą Samorządu Terytorialnego oraz zagwarantowania obywatelom pełnego i bezpośredniego uczestnictwa; |
2.15 |
oczekuje, że Rząd Turecki wywiąże się ze swej deklaracji ratyfikowania Protokołu w sprawie dostosowania Układu z Ankary przed faktycznym rozpoczęciem negocjacji akcesyjnych; |
2.16 |
nawołuje Turcję do respektowania w pełni prawa międzynarodowego oraz zasad dobrego sąsiedztwa. |
2.17 |
zamierza w przyszłości przedstawiać przy stosownych okazjach swoje poglądy na temat akcesji Turcji z perspektywy lokalnej i regionalnej oraz wzywa Komisję Europejską do zasięgania opinii Komitetu przy okazji prac nad kolejnymi raportami okresowymi. |
Bruksela, 6 lipca 2005 r.
Przewodniczący
Komitetu Regionów
Peter STRAUB