Ramy prawne

Okoliczności powstania sporu

Żądania stron

W przedmiocie dopuszczalności odwołania wzajemnego spółki Weichert w sprawie C‑293/13 P

Argumentacja stron

Ocena Trybunału

W przedmiocie odwołania spółki Del Monte w sprawie C‑293/13 P

W przedmiocie interesu spółki Weichert w złożeniu odpowiedzi na odwołanie

Argumentacja stron

Ocena Trybunału

W przedmiocie pierwszego zarzutu odwołania w sprawie C‑293/13 P, opartego na braku istnienia jednego podmiotu gospodarczego tworzonego przez spółki Del Monte i Weichert w trakcie okresu naruszenia

Argumentacja stron

Ocena Trybunału

W przedmiocie drugiego zarzutu odwołania w sprawie C‑293/3 P, opartego a przeinaczeniu dowodów

Argumentacja stron

Ocena Trybunału

W przedmiocie zarzutu trzeciego odwołania w sprawie C‑293/13 P, dotyczącego ciężaru dowodu

Argumentacja stron

Ocena Trybunału

W przedmiocie zarzutu czwartego odwołania w sprawie C‑293/13 P, dotyczącego zasady in dubio pro reo

Argumentacja stron

Ocena Trybunału

W przedmiocie piątego zarzutu odwołania w sprawie C‑293/13 P, dotyczącego braku istnienia jednolitego i ciągłego naruszenia

Argumentacja stron

Ocena Trybunału

W przedmiocie odwołania Komisji w sprawie C‑294/13 P

W przedmiocie interesu prawnego spółki Weichert w złożeniu odpowiedzi na odwołanie

Argumentacja stron

Ocena Trybunału

W przedmiocie pierwszego zarzutu odwołania w sprawie C‑294/13 P, dotyczącego istnienia po stronie spółki Weichert zobowiązania prawnego do dostarczenia informacji Komisji

Argumentacja stron

Ocena Trybunału

W przedmiocie drugiego zarzutu odwołania w sprawie C‑294/13 P, dotyczącego nieistnienia w trakcie postępowania administracyjnego tworzonej przez spółki Del Monte i Weichert jednostki gospodarczej

W przedmiocie odwołań wzajemnych spółek Weichert i Del Monte w sprawie C‑294/13 P

Argumentacja stron

Ocena Trybunału

W przedmiocie sporu w pierwszej instancji

W przedmiocie kosztów

1

W odwołaniu w sprawie C‑293/13 P spółka Fresh Del Monte Produce Inc. (zwana dalej „Del Monte”) wnosi o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej Fresh Del Monte Produce/Komisja (T‑587/08, EU:T:2013:129, zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”), którym Sąd, po pierwsze, oddalił skargę tej spółki o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji C(2008) 5955 wersja ostateczna z dnia 15 października 2008 r. dotyczącej postępowania na podstawie art. 81 [WE] (sprawa COMP/39 188 – Banany) (zwanej dalej „sporną decyzją”), a po drugie, uwzględnił przedstawione przez tę spółkę żądanie obniżenia kwoty grzywny, która została na nią nałożona w tej decyzji.

2

W odwołaniu wzajemnym w sprawie C‑293/13 P spółka Internationale Fruchtimport Gesellschaft Weichert GmbH & Co. KG (zwana dalej „Weichert”) wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku.

3

W odwołaniu w sprawie C‑294/13 P Komisja Europejska wnosi o uchylenie pkt 1 sentencji zaskarżonego wyroku, w którym Sąd orzekł, że grzywna nałożona na spółkę Del Monte w spornej decyzji zostaje obniżona.

4

W odwołaniach wzajemnych w sprawie C‑294/13 P spółki Del Monte i Weichert wnoszą, na wypadek uwzględnienia przez Trybunał odwołania wniesionego przez Komisję w tej sprawie, po pierwsze, o uchylenie zaskarżonego wyroku w zakresie, w jakim Sąd orzekł w nim, że spółki te nie mogą powoływać się na prawo do nieoskarżania samego siebie, a po drugie, o obniżenie grzywny, jaka została na nie nałożona solidarnie.

5

Artykuł 18 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. [101 TFUE] i [102 TFUE] Traktatu (Dz.U. 2003, L 1, s. 1), zatytułowany „Żądanie informacji”, stanowi w ust. 1–4:

„1.   W celu wypełniania obowiązków wyznaczonych niniejszym rozporządzeniem Komisja może zwrócić się do przedsiębiorstw lub związków przedsiębiorstw o dostarczenie wszelkich koniecznych informacji, występując ze zwykłym żądaniem informacji lub w drodze decyzji.

2.   Jeżeli Komisja występuje ze zwykłym żądaniem informacji do przedsiębiorstw lub związków przedsiębiorstw, podaje podstawę prawną i cel żądania, określa zakres informacji, ustala termin, w którym należy je dostarczyć, oraz poucza o karach przewidzianych w art. 23 za dostarczenie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji.

3.   Jeżeli Komisja wzywa przedsiębiorstwa lub związki przedsiębiorstw do dostarczenia informacji w drodze decyzji, podaje podstawę prawną i cel żądania, określa zakres żądanych informacji i ustala termin, w którym należy je dostarczyć. Komisja poucza o karach przewidzianych w art. 23 oraz poucza lub nakłada kary przewidziane w art. 24. Komisja poucza również o prawie do wniesienia odwołania od decyzji do Trybunału Sprawiedliwości.

4.   Właściciele przedsiębiorstw lub ich przedstawiciele, a w przypadku osób prawnych, spółki i firmy lub stowarzyszenia nieposiadające osobowości prawnej, osoby upoważnione do ich reprezentowania przez prawo lub ich statut, dostarczają wymaganych informacji w imieniu przedsiębiorstwa lub związku przedsiębiorstw, których sprawa dotyczy. Prawnicy należycie upoważnieni do działania mogą przedłożyć informacje w imieniu swoich klientów. Klienci pozostają w pełni odpowiedzialni, jeżeli przedłożone informacje są niekompletne, nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd”.

6

Artykuł 23 wskazanego rozporządzenia, zatytułowany „Grzywny” stanowi w ust. 1 lit. a) i b):

„Komisja może w drodze decyzji nałożyć na przedsiębiorstwo i związki przedsiębiorstw grzywny nieprzekraczające 1% całkowitego obrotu uzyskanego w poprzedzającym roku obrotowym, jeżeli umyślnie lub w wyniku zaniedbania:

7

Artykuł 24 tego rozporządzenia, zatytułowany „Okresowe kary pieniężne”, przewiduje w ust. 1 lit. d):

„Komisja może w drodze decyzji nałożyć na przedsiębiorstwa lub związki przedsiębiorstw okresowe kary pieniężne nieprzekraczające 5% średniego dziennego obrotu w poprzedzającym roku obrotowym za każdy dzień i naliczone od daty ustalonej w decyzji, aby nakłonić przedsiębiorstwa do:

[…]

8

Punkty 20–23 komunikatu Komisji dotyczącego nienakładania grzywien lub obniżenia ich kwoty w sprawach dotyczących karteli (Dz.U. 2002, C 45, s. 3, zwanego dalej „komunikatem w sprawie współpracy”) stanowią:

„B. ZMNIEJSZENIE GRZYWNY

9

Dla potrzeb niniejszego postępowania okoliczności poprzedzające powstanie sporu, opisane w pkt 1–35 zaskarżonego wyroku, można streścić w następujący sposób:

10

Grupa Fresh Del Monte Produce jest jednym z wiodących na świecie pionowo zintegrowanych producentów, nabywców i dystrybutorów świeżych i świeżo zerwanych owoców i warzyw, a także jednym z wiodących producentów i dystrybutorów owoców i warzyw gotowych, soków, napojów, przekąsek i deserów w Europie, w Stanach Zjednoczonych, na Środkowym Wschodzie i w Afryce. Sprzedaje ona swe produkty, w tym banany, na całym świecie pod marką Del Monte.

11

Del Monte jest końcową spółką dominującą grupy Fresh Del Monte Produce. Spółka ta prowadzi działalność w zakresie sprzedaży bananów w Europie za pośrednictwem licznych spółek, w których posiada 100% kapitału, między innymi Del Monte Fresh Produce International Inc., Del Monte (Germany) GmbH i Del Monte (Holland) BV.

12

Spółka Weichert była w okresie zaistnienia okoliczności faktycznych badanych w niniejszej sprawie spółką komandytową prawa niemieckiego, prowadzącą działalność zasadniczo w zakresie sprzedaży bananów, ananasów i innych owoców egzotycznych w Europie Północnej. W okresie od 24 czerwca 1994 r. do 31 grudnia 2002 r. spółka Del Monte posiadała pośrednio 80% udziałów w spółce Weichert poprzez jej spółkę zależną Westeuropa‑Amerika‑Linie GmbH (zwaną dalej „WAL”), której posiadała 100% kapitału. Do dnia 31 grudnia 2002 r. spółka Weichert była wyłącznym dystrybutorem na Europę Północną bananów sprzedawanych pod marką Del Monte.

13

W tym względzie, w motywach 382 i 383 spornej decyzji, Komisja uznała, że spółka Weichert była formą współpracy w ramach spółki komandytowej między spółką Del Monte, komandytariuszem, a początkowo panem D.W., a następnie od marca 1999 r. rodziną W., komplementariuszami. Instytucja ta wskazała w szczególności, że stosunki handlowe pomiędzy wspólnikami w tym wspólnym przedsiębiorstwie były określone w umowie spółki, której celem było zdefiniowane statutu spółki komandytowej, a zwłaszcza mechanizmów kontroli i zarządzania (zwanej dalej „umową spółki”) oraz w umowie w sprawie wyłącznej dystrybucji dotyczącej bananów dostarczanych przez spółkę Del Monte w celu ich przywozu do Wspólnoty (zwanej dalej „umową w sprawie dystrybucji”).

14

W dniu 8 kwietnia 2005 r. spółka Chiquita Brands International Inc. (zwana dalej „Chiquitą”) złożyła wniosek o zwolnienie z grzywny na podstawie komunikatu w sprawie współpracy z 2002 r.

15

W dniu 3 maja 2005 r. Komisja przyznała spółce Chiquita warunkowe zwolnienie z grzywny na mocy ust. 8 lit. a) wskazanego komunikatu.

16

W dniu 20 lipca 2007 r. Komisja skierowała między innymi do spółek Chiquita, Dole Food Company Inc. (zwanej dalej „Dole”), Del Monte i Weichert pismo w sprawie przedstawienia zarzutów.

17

W dniu 15 października 2008 r. Komisja wydała sporną decyzję, w której motywach 1–3 stwierdziła, że jej adresaci uczestniczyli w uzgodnionej praktyce polegającej na koordynowaniu cen referencyjnych bananów sprzedawanych w Europie Północnej,, czyli w Belgii, Danii, Niemczech, Luksemburgu, Niderlandach, Austrii, Finlandii oraz Szwecji w okresie od 1 stycznia 2000 r. do 31 grudnia 2002 r.

18

Z motywów 104 i 107 spornej decyzji wynika, że spółki Chiquita, Dole i Weichert ustalały ceny referencyjne dla swoich marek co tydzień, w praktyce w czwartki rano, oraz ogłaszały je swym klientom. Wyrażenie „ceny referencyjne” odpowiadało generalnie cenom referencyjnym zielonych bananów, podczas gdy ceny referencyjne żółtych bananów były zwykle sumą ceny referencyjnej bananów zwanych „zielonymi” i kosztów dojrzewania.

19

W motywach 104 i 107 spornej decyzji Komisja stwierdziła, że „ceny rzeczywiste” płacone przez detalistów i dystrybutorów za banany mogły być wynikiem albo cotygodniowych negocjacji przeprowadzanych w praktyce w czwartki po południu i piątki, albo wdrożenia umów dostawy z wcześniej ustalonymi formułami cenowymi wskazującymi stałą cenę lub wiążącymi cenę z ceną referencyjną sprzedawcy lub konkurenta lub z inną ceną referencyjną taką jak „cena Aldi”. W każdy czwartek pomiędzy godziną 11 a 11.30 sieć sprzedaży detalicznej Aldi otrzymywała oferty od swoich dostawców, a następnie wysyłała kontrofertę; „cena Aldi”, cena płacona dostawcom, była co do zasady ustalana około godz. 14.00. Od drugiej połowy 2002 r. „cenę Aldi” zaczęto coraz częściej wykorzystywać jako wskaźnik dla obliczenia ceny bananów w niektórych innych transakcjach, zwłaszcza transakcji dotyczących bananów markowych.

20

W motywach 51–210 spornej decyzji Komisja wyjaśnia, że przedsiębiorstwa będące adresatami tej decyzji dokonywały poprzedzającej ustalanie cen dwustronnej wymiany informacji, podczas której omawiały czynniki ustalania cen bananów, czyli czynniki odnoszące się do ustalania cen referencyjnych na nadchodzący tydzień lub omawiały czy też ujawniały tendencje cenowe lub przekazywały informacje na temat cen referencyjnych na nadchodzący tydzień. Kontakty te miały miejsce przed ustaleniem przez zainteresowane przedsiębiorstwa cen referencyjnych, zazwyczaj w środy, i wszystkie odnosiły się do przyszłych cen referencyjnych.

21

W motywach 56 i 57 spornej decyzji Komisja stwierdziła, że Dole dokonywała zatem dwustronnej wymiany informacji zarówno ze spółką Chiquita, jak i ze spółką Weichert. Chiquita wiedziała o tej poprzedzającej ustalanie cen wymianie informacji lub co najmniej liczyła się z istnieniem takich kontaktów miedzy spółką Dole a spółką Weichert.

22

Z motywu 54 spornej decyzji wynika, że ta dwustronna wymiana informacji poprzedzająca ustalanie cen miała na celu zmniejszenie niepewności co do zachowania stron w odniesieniu do cen referencyjnych, jakie miały być przez nie określane w czwartki rano.

23

W motywach 198–208, 227, 247 i 273–277 spornej decyzji Komisja wskazała, że po ustaleniu ceny referencyjnej w czwartek rano zainteresowane przedsiębiorstwa dokonywały dwustronnej wymiany informacji dotyczących cen referencyjnych. Ta późniejsza wymiana informacji umożliwiała im monitorowanie indywidualnych decyzji cenowych w świetle dokonywanej wcześniej wymiany informacji poprzedzającej ustalanie cen oraz zacieśniała ich współpracę.

24

W motywie 115 spornej decyzji Komisja uznała, że ceny referencyjne były wykorzystywane co najmniej jako sygnały, tendencje lub wskaźniki rynkowe co do przewidywanych zmian w zakresie cen bananów i były istotne dla handlu bananami i uzyskiwanych cen. Ponadto w niektórych transakcjach cena była bezpośrednio powiązana z cenami referencyjnymi na podstawie formuł opartych na cenach referencyjnych.

25

Z motywów 228 i 229 spornej decyzji wynika, że zdaniem Komisji wskazane w spornej decyzji przedsiębiorstwa musiały siłą rzeczy uwzględniać informacje otrzymywane od konkurentów przy kształtowaniu swego zachowania na rynku, a Chiquita i Dole nawet wyraźnie przyznały, że tak postępowały.

26

W motywach 54 i 271 spornej decyzji Komisja wyciągnęła na tej podstawie wniosek, że poprzedzająca ustalanie cen wymiana informacji pomiędzy Dole i Chiquitą oraz pomiędzy Dole i spółką Weichert mogła mieć wpływ na ceny stosowane przez podmioty gospodarcze i dotyczyła ustalania cen oraz że doprowadziła ona do uzgodnionej praktyki mającej na celu ograniczenie konkurencji w rozumieniu art. 81 WE.

27

W motywie 258 spornej decyzji instytucja ta stwierdziła, że wszystkie mające znamiona zmowy porozumienia opisane w tej decyzji stanowią jednolite i ciągłe naruszenie mające na celu ograniczenie konkurencji we Wspólnocie w rozumieniu art. 81 WE. Spółkom Chiquita i Dole przypisano odpowiedzialność za jednolite i ciągłe naruszenie, w całości, podczas gdy spółce Weichert przypisano odpowiedzialność jedynie za część naruszenia dotyczącą mających znamiona zmowy porozumień ze spółką Dole.

28

Uwzględniając fakt, że rynek bananów w Europie Północnej charakteryzuje się znaczną wielkością wymiany handlowej pomiędzy państwami członkowskimi oraz że te mające znamiona zmowy porozumienia obejmowały dużą część Unii Europejskiej, w motywach 333–338 spornej decyzji Komisja stwierdziła, że miały one istotny wpływ na handel pomiędzy państwami członkowskimi.

29

Stwierdziwszy, że Del Monte wraz z komplementariuszami spółki Weichert mieli możliwość wywierania decydującego wpływu na sposób prowadzenia działalności przez spółkę Weichert i w rzeczywistości wywierali taki wpływ w okresie naruszenia, w motywach 383 i 432–434 spornej decyzji Komisja uznała, że Del Monte i Weichert tworzyły jeden podmiot gospodarczy, ponieważ spółka Weichert nie kształtowała w sposób niezależny swego zachowania na rynku. W konsekwencji Del Monte i Weichert zostały uznane za odpowiedzialne, na zasadzie odpowiedzialności solidarnej, za stwierdzone w spornej decyzji naruszenie art. 81 WE.

30

W celu obliczenia kwoty grzywien Komisja zastosowała wytyczne w sprawie metody ustalania grzywien nakładanych na mocy art. 23 ust. 2 lit. a) rozporządzenia nr 1/2003 (Dz.U. 2006, C 210, s. 2, zwane dalej „wytycznymi”) i komunikat w sprawie współpracy z 2002 r.

31

Komisja określiła podstawową kwotę grzywny, jaką należy nałożyć, jako iloczyn kwoty zawartej w przedziale od 0% do 30% wartości danej sprzedaży przedsiębiorstwa w zależności od wagi naruszenia oraz liczby lat uczestnictwa przedsiębiorstwa w naruszeniu, oraz dodatkową kwotę zawartą w przedziale od 15% do 25% wartości sprzedaży i mającą na celu odstraszenie przedsiębiorstw od bezprawnych zachowań.

32

Podstawowa kwota grzywny, jaką należy nałożyć, została obniżona o 60% w przypadku wszystkich adresatów spornej decyzji, w szczególności ze względu na fakt, że koordynacja dotyczyła cen referencyjnych. Spółce Weichert, która nie była informowana o poprzedzającej ustalanie cen wymianie informacji pomiędzy spółkami Dole i Chiquita, przyznano obniżkę o 10%.

33

Chiquita skorzystała ze zwolnienia z grzywny na mocy komunikatu w sprawie współpracy z 2002 r. W przypadku spółek Dole oraz Del Monte i Weichert nie dokonano żadnego innego dostosowania.

34

Sporna decyzja zawiera między innymi następuje postanowienia:

„Artykuł 1

Następujące przedsiębiorstwa, uczestnicząc w praktyce uzgodnionej polegającej na koordynowaniu cen referencyjnych bananów, naruszyły postanowienia art. 81 [WE]:

Naruszenie obejmowało następujące państwa członkowskie: Austrię, Belgię, Danię, Finlandię, Luksemburg, Niderlandy, Niemcy i Szwecję.

Artykuł 2

Za naruszenie, o którym mowa w art. 1, zostały nałożone następujące grzywny:

[…]”

35

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 31 grudnia 2008 r. Del Monte wniosła skargę zmierzającą, w pierwszej kolejności, do stwierdzenia nieważności spornej decyzji oraz, posiłkowo, do obniżenia kwoty nałożonej na tę spółkę w tej decyzji grzywny.

36

W dniu 9 kwietnia 2009 r. spółka Weichert wniosła o dopuszczenie jej do niniejszego postępowania w charakterze interwenienta popierającego żądania spółki Del Monte. W dniu 17 lutego 2010 r. Sąd uwzględnił ten wniosek.

37

Zaskarżonym wyrokiem Sąd oddalił przestawione przez spółkę Del Monte żądanie stwierdzenia nieważności spornej decyzji i uwzględnił żądanie obniżenia nałożonej na nią w tej decyzji grzywny, ustalając ją na kwotę 8,82 mln EUR.

38

Spółka Del Monte wnosi do Trybunału o:

39

Spółka Weichert wnosi do Trybunału o:

40

Komisja wnosi do Trybunału o:

41

Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 22 lipca 2014 r. sprawy C‑293/13 i C‑294/13 zostały połączone do celów ustnego etapu postepowania i wydania wyroku.

42

Komisja podnosi, że skarga spółki Weichert na sporną decyzję została wniesiona po upływie terminu, wobec czego decyzja ta stała się względem niej ostateczna, a zatem niniejsze odwołanie wzajemne nie może zniweczyć wiążącego skutku decyzji względem tej spółki. Uchylenie zaskarżonego wyroku i stwierdzenie nieważności spornej decyzji w zakresie, w jakim dotyczą one spółki Del Monte, byłoby nawet sprzeczne z interesem spółki Weichert, gdyż stałaby się ona w tej sytuacji jedynym podmiotem odpowiedzialnym za zapłatę nałożonej grzywny.

43

Spółka Del Monte twierdzi, podobnie jak Komisja, ze zadaniem Trybunału jest zbadanie dopuszczalności odwołania wzajemnego spółki Weichert.

44

Spółka Weichert podnosi, ze Sąd dopuścił ją do udziału w sporze, stwierdzając, ze ma ona bezpośredni interes w jego rozstrzygnięciu, a zatem wynik postępowania dotyczy jej bezpośrednio. W tym względzie Sąd stwierdził, że w spornej decyzji uznano spółki Del Monte i Weichert za jeden podmiot gospodarczy i obciążono te spółki, na zasadzie odpowiedzialności solidarnej i z tytułu naruszenia związanego z zachowaniem spółki Weichert, obowiązkiem zapłaty grzywny. Rozważania te mają znaczenie także w ramach odwołania wzajemnego.

45

Jak wskazała Komisja, uchylenie zaskarżonego wyroku i stwierdzenie nieważności spornej decyzji w zakresie, w jakim dotyczą one spółki Del Monte, byłoby sprzeczne z interesem spółki Weichert, gdyż stałaby się ona w tej sytuacji jedynym podmiotem odpowiedzialnym za zapłatę grzywny nałożonej w spornej decyzji grzywny, która stała się ostateczna w stosunku do tej spółki.

46

Tymczasem zgodnie z utrwalonym orzecznictwem istnienie legitymacji czynnej wnoszącego odwołanie oznacza, że odwołanie, poprzez swój wynik, może przynieść korzyść stronie, która je wnosi (wyrok Francja/People’s Mojahedin Organization of Iran, C‑27/09 P, EU:C:2011:853, pkt 43 i przytoczone tam orzecznictwo).

47

Wobec tego odwołanie wzajemne spółki Weichert w sprawie C‑293/13 P, zmierzające do uchylenia zaskarżonego wyroku i stwierdzenia nieważności spornej decyzji w zakresie, w jakim akty te dotyczą spółki Del Monte, co nie przysporzyłoby żadnej korzyści spółce Weichert, należy uznać za niedopuszczalne.

48

Komisja podnosi, że zakwestionowała interes spółki Weichert w uczestnictwie w postępowaniu, w którym zapadł zaskarżony wyrok, ze względu na to, że skarga spółki Weichert na sporną decyzję została wniesiona po upływie terminu i że decyzja ta stała się ostateczna względem tej spółki, wobec czego odwołanie spółki Del Monte nie było w stanie uchylić wiążącego skutku rzeczonej decyzji względem spółki Weichert. Z tych samych względów Komisja kwestionuje interes spółki Weichert w przedstawieniu odpowiedzi na odwołanie.

49

Spółka Del Monte, podobnie jak Komisja, twierdzi, że zadaniem Trybunału jest zbadanie interesu spółki Weichert w przedstawieniu odpowiedzi na odwołanie. Spółka ta krytykuje ponadto okoliczność, że spółka Weichert, jako interwenient, posługuje się odwołaniem spółki Del Monte w celu obrony swego własnego stanowiska i zwraca się do Trybunału o ukierunkowanie analizy na zagadnienia, które sama podniosła.

50

Spółka Weichert nie zgadza się z argumentacją Komisji i spółki Del Monte.

51

Zgodnie z art. 172 regulaminu postępowania przed Trybunałem strona w danej sprawie przed Sądem mająca interes prawny w uwzględnieniu lub oddaleniu odwołania może złożyć odpowiedź na odwołanie w terminie dwóch miesięcy od doręczenia odwołania.

52

W niniejszej sprawie, wbrew temu, co najwyraźniej twierdzą Komisja i Del Monte, jest oczywiste, że spółka Weichert ma interes prawny w oddaleniu odwołania spółki Del Monte w sprawie C‑293/13 P. Skoro bowiem spółka Weichert nie zaskarżyła spornej decyzji w przewidzianym terminie, wobec czego decyzja ta stała się względem niej ostateczna, to w wypadku uwzględnienia przez Trybunał odwołania spółki Del Monte w sprawie C‑293/13 P spółka Weichert będzie musiała zapłacić ustaloną grzywnę samodzielnie, a nie solidarnie ze spółką Del Monte.

53

Należy zatem uznać, że spółka Weichert ma interes prawny w złożeniu odpowiedzi na odwołanie.

54

Del Monte zarzuca Sądowi, że uznał ją, jako spółkę dominującą spółki Weichert, za odpowiedzialną za zachowanie tej ostatniej.

55

W pierwszym rzędzie Del Monte podnosi, że Komisja i Sąd uznały, że spółka Weichert nie zawsze postępowała zgodnie z jej instrukcjami i że decyzje cenowe spółki Weichert mogły nie spełniać oczekiwań spółki Del Monte. Oznacza to, że spółka Weichert zasadniczo nie stosowała się do instrukcji udzielanych jej przez spółkę Del Monte, wobec czego nie można wyciągnąć stąd wniosku, że wywierany był decydujący wpływ.

56

W szczególności nieuzasadnione jest zawarte w pkt 208 zaskarżonego wyroku twierdzenie, że z zawartych w aktach sprawy dowodów nie można wywodzić, że spółka Weichert co do zasady nie wykonywała instrukcji spółki Del Monte. Właściwym kryterium jest bowiem ustalenie, czy spółka Weichert co do zasady wykonywała instrukcje spółki Del Monte, czy też podejmowała decyzje w przedmiocie cen całkowicie niezależnie.

57

Tymczasem dowody, o których mowa, odnoszą się do sytuacji, w których spółka Weichert określała swe zachowanie w sposób niezależny i wbrew oczekiwaniom spółki Del Monte. Nawet jeśli pozostałe decyzje spółki Weichert były generalnie zgodne z oczekiwaniami spółki Del Monte, co jednak nie miało miejsca, to okoliczność ta nie świadczy o braku niezależności spółki Weichert.

58

Ponadto Del Monte podnosi, że w pkt 233, 237 i 240 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, iż spółka Weichert trzykrotnie zwróciła się do doradców zewnętrznych w celu obrony swych interesów wobec spółki Del Monte. Jednakże w pkt 236 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, iż fakt, że Del Monte nie mogła powstrzymać spółki Weichert od obrony własnych interesów nie jest oznaką braku możliwości wywierania przez spółkę Del Monte decydującego wpływu na spółkę Weichert. Stwierdzenie to stoi zatem w sprzeczności z utrwalonym orzecznictwem dotyczącym odpowiedzialności spółki dominującej, gdyż przyznanie, że spółka Weichert postępowała w sposób autonomiczny w odniesieniu do tak zasadniczych kwestii jest nie do pogodzenia z istnieniem wspólnej kontroli nad spółką Weichert, sprawowanej przez spółkę Del Monte i komplementariuszy spółki Weichert.

59

W drugim rzędzie Del Monte podnosi, że Sąd poprzestał na stwierdzeniu pewnej liczby czynników, które w jego ocenie umożliwiły spółce Del Monte wywieranie pewnego wpływu na spółkę Weichert. Jednakże Sąd nie stwierdził wcale, ze ów wpływ był decydujący, ani że spółka Weichert co do zasady wykonywała instrukcje udzielane przez spółkę Del Monte.

60

W tym względzie Del Monte podnosi, że jako komandytariusz, zgodnie z prawem niemieckim była ona wykluczona z zarządzania i nie dysponowała żadnymi środkami, które pozwalałyby jej sprawować zarząd nad spółką Weichert.

61

Przede wszystkim, zgodnie z art. 7 ust. 1 umowy spółki, nie mogła ona sprzeciwić się jedynie działaniom wykraczającym poza zakres bieżących spraw spółki. Ponadto żadna z czynności, o których mowa w art. 7 ust. 2 i 3 umowy spółki, nie należała do zakresu bieżących spraw spółki Weichert ani nie miała związku z zachowaniem tej spółki na rynku.

62

Co się tyczy wreszcie możliwości zwołania przez spółkę Del Monte zgromadzenia wspólników w dowolnym momencie, spółka ta przypomina, że komplementariusze mogli zgłosić weto wobec wszystkich działań zaproponowanych podczas takiego zgromadzenia. Co więcej, w wypadku impasu komplementariusze mogli zwrócić się do rady arbitrażowej, w której nie stanowili mniejszości, czego byli pewni.

63

Po drugie, według spółki Del Monte, żaden z czynników, które skłoniły Sąd do stwierdzenia, że spółka Del Monte wywierała wpływ na spółkę Weichert, czy to rozpatrywany indywidualnie, czy też w połączeniu z innymi takimi czynnikami, nie może stanowić dowodu na istnienie takiego wpływu.

64

Co się tyczy umowy spółki, Del Monte twierdzi, że równowaga sił, o której wspomniał Sad w pkt 118 zaskarżonego wyroku, nie świadczy o istnieniu decydującego wpływu.

65

Mając bowiem na względzie, ze jedynie komplementariusze byli uprawnieni do działania i składania oświadczeń w imieniu spółki Weichert, nawiązywania stosunków zobowiązaniowych z osobami trzecimi, pozyskiwania oraz wydatkowania funduszy w jej imieniu, sprawowania bieżącego zarządu i zaciągania zobowiązań w sposób nieograniczony i solidarny, rzeczona równowaga sil i prawo weta nie mogą uzasadniać wniosku o wywieraniu decydującego wpływu.

66

Wbrew temu, co stwierdził Sąd, prawo weta, którym dysponuje spółka Del Monte, nie świadczy o wywieraniu decydującego wpływu, gdyż spółka ta nie była w stanie narzucić rocznego budżetu, ani planu inwestycyjnego, ani też planu w zakresie zatrudnienia, a wskazane prawo weta nie miało wpływu na ciągłość zarządu sprawowanego przez komplementariuszy spółki Weichert.

67

Co się tyczy powiązań kapitałowych, Del Monte twierdzi, że rozumowanie przedstawione w pkt 125 zaskarżonego wyroku, w myśl którego rozmiar jej udziału w kapitale spółki Weichert stanowił dla niej zachętę do wywierana wpływu na tę ostatnią oraz wskazywał na określoną siłę ekonomiczną, a w konsekwencji – możliwość wywierania wpływu, jest błędne, ponieważ sama zachęta jest bez znaczenia dla możliwości wywierania decydującego wpływu, a określona siła ekonomiczna nie jest oznaką decydującego wpływu. Tymczasem Sąd w odniesieniu do wielkości udziału kapitałowego WAL Sąd nie wskazał żadnej okoliczności, która mogłaby mieć wpływ na niezależność spółki Weichert w kwestii podejmowania decyzji w zakresie zarządu i zachowania tej spółki na rynku.

68

Co się tyczy umowy w sprawie dystrybucji, żadna z okoliczności wskazanych w pkt 135–149 zaskarżonego wyroku nie świadczy zdaniem spółki Del Monte o wywieraniu przez nią decydującego wpływu na spółkę Weichert.

69

Przede wszystkim nic w treści zaskarżonego wyroku nie pozwala uznać, że umowa w sprawie dystrybucji, rozpatrywana odrębnie lub w powiązaniu z innymi czynnikami, uniemożliwiała spółce Weichert w pełni niezależne kształtowanie jej polityki handlowej. Umowa ta jest typową mową zawieraną między niezależnymi podmiotami gospodarczymi. Stwierdzony interes spółki Del Monte w tym, aby spółka Weichert sprzedawała swe banany po wyższych cenach, nie stanowi wytłumaczenia dla istnienia jakiejkolwiek możliwości wywierania decydującego wpływu.

70

Następnie, jeśli chodzi o informacje otrzymane przez spółkę Del Monte, z pkt 157 zaskarżonego wyroku wynika, że mechanizmy informacyjne w połączeniu z mechanizmami kontroli ustanowionymi w umowie spółki umożliwiły spółce Del Monte jedynie wywieranie wpływu na zachowanie handlowe spółki Weichert, w tym prowadzenie jej bieżącej działalności, a nie wywieranie decydującego wpływu.

71

Wreszcie cztery wskazane w pkt 164 zaskarżonego wyroku bezpośrednie ingerencje spółki Del Monte w kwestie sprzedaży i cen stosowanych przez spółkę Weichert świadczą o tym, że Del Monte chciała, aby jej marka była pozycjonowana w wyższym zakresie cenowym i że spółka Weichert sprzedawała banany po niższych cenach. Ingerencje te nie świadczą zatem o wywieraniu decydującego wpływu. Istotne znaczenie ma kwestia, czy spółka Weichert była zobowiązana do spełnienia żądań spółki Del Monte. W pkt 208 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że tak nie było.

72

Komisja i spółka Weichert kwestionują argumentację spółki Del Monte zarówno co do jej dopuszczalności, jak i zasadności.

73

W odniesieniu do kwestii dopuszczalności pierwszego zarzutu spółki Del Monte wystarczy stwierdzić, że wbrew temu, co utrzymują Komisja i Weichert, z argumentacji przedstawionej przez spółkę Del Monte jednoznacznie wynika, że nie kwestionuje ona dokonanych przez Sąd ustaleń faktycznych ani oceny faktów, ale wyłącznie ich kwalifikację prawną.

74

W związku z tym zarzut pierwszy jest dopuszczalny

75

W odniesieniu do istoty zarzutu należy przypomnieć, że z utrwalonego orzecznictwa wynika, że zachowanie spółki zależnej można przypisać spółce dominującej między innymi w przypadku, gdy mimo posiadania odrębnej podmiotowości prawnej spółka zależna nie określa w sposób autonomiczny swojego zachowania rynkowego, lecz stosuje zasadniczo instrukcje dawane jej przez spółkę dominującą, w szczególności z uwzględnieniem więzów ekonomicznych, organizacyjnych i prawnych łączących oba te podmioty prawa (wyroki: Akzo Nobel i in./Komisja, C‑97/08 P, EU:C:2009:536, pkt 58; Alliance One International i Standard Commercial Tobacco/Komisja i Komisja/Alliance One International i in., C‑628/10 P i C‑14/11 P, EU:C:2012:479, pkt 43, a także Areva i in./Komisja, C‑247/11 P i C‑253/11 P, EU:C:2014:257, pkt 30).

76

W celu zbadania, czy spółka dominująca może wywierać decydujący wpływ na zachowanie swej spółki zależnej na rynku, należy więc wziąć pod uwagę wszystkie istotne okoliczności dotyczące związków gospodarczych, organizacyjnych i prawnych wiążących spółkę zależną z jej spółką dominującą, a zatem uwzględnić rzeczywistą sytuację gospodarczą (wyrok Komisja/Stichting Administratiekantoor Portielje, C‑440/11 P, EU:C:2013:514, pkt 66).

77

Ponadto rzeczywiste wywieranie decydującego wpływu może zostać wywnioskowane ze zbioru zgodnych elementów, nawet w przypadku gdy żaden z tych elementów, rozważany z osobna, nie wystarcza, aby stwierdzić istnienie takiego wpływu (zob. podobnie wyrok Knauf Gips/Komisja, C‑407/08 P, EU:C:2010:389, pkt 65).

78

Wreszcie Trybunał rozstrzygnął już, że sprawowanie przez dwie niezależne od siebie spółki dominujące wspólnej kontroli nad ich spółką zależną nie stoi co do zasady na przeszkodzie stwierdzeniu przez Komisję istnienia jednostki gospodarczej składającej się z jednej z tych spółek dominujących i ze spółki zależnej (wyrok Alliance One International i Standard Commercial Tobacco/Komisja i Komisja/Alliance One International i in., C‑628/10 P i C‑14/11 P, EU:C:2012:479, pkt 101).

79

W niniejszej sprawie, w pierwszym rzędzie, w odniesieniu istnienia po stronie spółki Del Monte możliwości wywierania decydującego wpływu na spółkę Weichert, w pkt 118 zaskarżonego wyroku Sąd przede wszystkim zakwalifikował prawa spółki Del Monte wywodzone z art. 7 ust. 2–4, art. 8 ust. 2 i art. 9 ust. 2–5 umowy spółki jako świadczące o sprawowaniu przez spółkę Del Monte i rodzinę Weichert wspólnej kontroli nad spółką Weichert i jako wskazówkę na to, że Del Monte miała możliwość wywierania decydującego wpływu na spółkę Weichert.

80

Następnie, w pkt 125 zaskarżonego wyroku Sąd zakwalifikował powiązania kapitałowe istniejące między spółkami Del Monte a Weichert jako świadczące o istnieniu możliwości wywierania przez tę pierwszą wpływu na tę drugą.

81

Wreszcie w pkt 150 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że uprawnienia i zobowiązania spółki Del Monte wynikające z art. 2 lit. a), art. 3, art. 4, art. 9 ust. 3 i art. 11 umowy w sprawie dystrybucji wzmacniają gospodarczą i prawną możliwość wywierania przez Del Monte wpływu na prowadzenie bieżących spraw spółki Weichert.

82

Sąd oparł te kwalifikacje prawne między innymi na następujących ocenach materiału dowodowego.

83

Po pierwsze, w pkt 101 i 118 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że z art. 7 ust. 2 i 3 umowy spółki wynika, że szeregu ważnych czynności, mających bezwzględnie wpływ, choćby pośredni, na zarząd spółką Weichert, nie można było podjąć bez zgody komandytariusza i że umowa ta świadczyła o „równowadze sił” między komplementariuszami a komandytariuszem.

84

Po drugie, w pkt 125 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził, że interes finansowy, jaki miała Del Monte w działalności spółki Weichert, stanowił dla spółki Del Monte oczywistą zachętę do wywierana wpływu na spółkę Weichert oraz że rozmiar jej udziału w kapitale spółki Weichert wskazywał na określoną siłę ekonomiczną.

85

Po trzecie, w pkt 139 zaskarżonego wyroku Sąd zauważył, że Del Monte posiadała podwójny interes w sprawowaniu kontroli nad cenami określanymi przez spółkę Weichert, ponieważ miały one wpływ nie tylko na przychody spółki Weichert, a w konsekwencji na zyski generowane dla akcjonariuszy, ale także – bezpośredni wpływ na ceny uzyskiwane przez Del Monte za banany dostarczane spółce Weichert na mocy umowy w sprawie dystrybucji.

86

Po czwarte, w pkt 149 zaskarżonego wyroku Sąd zaznaczył, że ponieważ spółka Del Monte posiadała wynikającą z umowy możliwość wywierania znaczącego wpływu na ilość bananów, jaką dostarczała spółce Weichert, a spółka Weichert była zobowiązana do nabycia niemalże całej ilości bananów od spółki Del Monte, ta ostatnia spółka dysponowała istotnym środkiem wywierania presji na spółkę Weichert.

87

W tym kontekście argumentacja przedstawiona przez spółkę Del Monte w niniejszym postępowaniu nie pozwala wykazać, że Sąd naruszył prawo, uznając, że wszystkie wskazane powiązania gospodarcze, organizacyjne i prawne świadczą o tym, że spółka Del Monte miała możliwość wywierania decydującego wpływu na spółkę Weichert.

88

Przede wszystkim okoliczności, że spółka Del Monte była w sensie prawnym wykluczona z prowadzenia bieżących spraw spółki Weichert i że jej prawo weta nie pozwalało jej między innymi na narzucenie szczególnego budżetu, nie pozwalają całkowicie wykluczyć istnienia po stronie spółki Del Monte możliwości wywierania decydującego wpływu na zachowanie spółki Weichert na właściwym rynku. Inne okoliczności, a w szczególności te wspomniane w pkt 76–86 niniejszego wyroku świadczą bowiem o tym, że spółka ta dysponowała taką możliwością.

89

Ponadto, z tych samych względów, okoliczność, że spółka Weichert trzykrotnie zwróciła się do doradców zewnętrznych o obronę swych interesów wobec spółki Del Monte, nie pozwala wykazać, że ta ostatnia nie miała możliwości wywierania decydującego wpływu na zachowanie spółki Weichert na właściwym rynku.

90

Wreszcie w kontekście wszystkich powiązań gospodarczych, organizacyjnych i prawnych istniejących w świetle ustaleń Sądu między spółkami Del Monte a Weichert, fakt, że Del Monte posiadała wynikającą z umowy możliwość wywierania znaczącego wpływu na ilość bananów, jaką dostarczała spółce Weichert, a spółka Weichert była zobowiązana do nabycia niemalże całej ilości bananów od spółki Del Monte, pozwolił Sądowi stwierdzić, w pkt 149 zaskarżonego wyroku, nie tylko że ta ostatnia spółka dysponowała istotnym środkiem wywierania presji na spółkę Weichert, ale także że miała możliwość wywierania na nią decydującego wpływu.

91

W drugim rzędzie, w odniesieniu do rzeczywistego wywierania przez spółkę Del Monte decydującego wpływu na spółkę Weichert Sąd z jednej strony uznał w pkt 158 zaskarżonego wyroku, że fakt, iż spółka Del Monte otrzymywała informacje wykraczające poza te wymagane na podstawie art. 4 umowy w sprawie dystrybucji stanowi wyraźną poszlakę tego, że Del Monte wywierała wpływ na spółkę Weichert.

92

Z drugiej strony w pkt 220 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że dowody dotyczące korespondencji między spółkami Del Monte i Weichert świadczą o wywieraniu przez spółkę Del Monte decydującego wpływu na spółkę Weichert w okresie naruszenia.

93

Sąd oparł te ustalenia prawne między innymi na następujących ocenach materiału dowodowego:

94

W świetle tych stwierdzeń i ocen faktycznych, których Trybunał nie może zastąpić własnymi, Sądowi nie można zarzucać, że naruszył prawo, uznając, że wszystkie informacje żądane i uzyskiwane przez spółkę Del Monte, a także kierowane przez nią do spółki Weichert instrukcje, którym towarzyszyły groźby i naciski, świadczą o rzeczywistym wywieraniu przez spółkę Del Monte decydującego wpływu na spółkę Weichert.

95

Argumentacja przedstawiona przez spółkę Del Monte w niniejszym postępowaniu nie pozwala bowiem na podważenie tego stwierdzenia.

96

Ponieważ Del Monte podkreśla, że wszystkie dowody dotyczące jej korespondencji ze spółką Weichert świadczą o tym, że ta ostatnia postępowała wbrew oczekiwaniom Del Monte, z jednej strony należy przypomnieć, że – jak wskazała rzecznik generalna w pkt 101, 103 i 104 opinii – dla wykazania istnienia decydującego wpływu nie jest konieczne, aby spółka zależna stosowała się do wszystkich instrukcji swej spółki dominującej, o ile owo nieprzestrzeganie kierowanych do spółki zależnej instrukcji nie stanowi reguły.

97

Tymczasem, jak stwierdziła rzecznik generalna w pkt 108 i 109 opinii, Sąd uznał, że całość przedstawionych mu dowodów nie pozwoliła wykazać, że nieprzestrzeganie przez spółkę Weichert instrukcji udzielanych jej przez Del Monte stanowiło regułę.

98

Z drugiej strony, wobec stwierdzenia, że Del Monte uzyskiwała, na swe żądanie i poza zakresem swych uprawnień, bieżące informacje o stanie właściwego rynku bananów, że kierowała ona do spółki Weichert precyzyjne instrukcje co do sposobu, w jaki spółka ta powinna zachowywać się na rynku, że instrukcjom tym towarzyszyły groźby mające swe źródło w istotnym środku wywierania presji, którym dysponowała ona względem spółki Weichert i że ta ostatnia, obawiając się upadłości, usiłowała spełniać oczekiwania Del Monte, Sąd dysponował zbiorem poszlak, które pozwoliły mu uznać, że Del Monte, wspólnie z komplementariuszami spółki Weichert, rzeczywiście wywierała na tę ostatnią decydujący wpływ.

99

Wynika stąd, że Sąd nie naruszył prawa, uznając, że wszystkie informacje żądane i uzyskiwane przez Del Monte, a także kierowane przez nią do spółki Weichert instrukcje, którym towarzyszyły groźby i naciski, świadczą o tym, że Del Monte rzeczywiście wywierała decydujący wpływ na spółkę Weichert.

100

W świetle wszystkich powyższych rozważań pierwszy zarzut odwołania w sprawie C‑293/13 P należy oddalić.

101

Del Monte zarzuca Sądowi, że rzeczywiste wywieranie przez tę spółkę decydującego wpływu na spółkę Weichert zostało przezeń stwierdzone w efekcie przeinaczenia dowodów.

102

Po pierwsze, prawa weta, którymi dysponuje Del Monte i które są przewidziane w art. 7 ust. 3 umowy spółki nie pozwalają stwierdzić – wbrew treści pkt 100 i 101 zaskarżonego wyroku – że miało miejsce wywieranie, choćby pośrednio, wpływu na prowadzenie spraw spółki Weichert. Żadne z tych praw weta nie jest bowiem związane z zachowaniem spółki Weichert na rynku, które to zachowanie było określane wyłącznie przez komplementariuszy

103

Po drugie, według Del Monte Sąd przeinaczył umowę spółki, uznając w pkt 114 zaskarżonego wyroku, że z postanowień tej umowy nie wynika, iż komplementariusze mieli prawo weta w odniesieniu do wszystkich decyzji spółki Weichert. Stwierdzenie to stoi bowiem w sprzeczności z ustaleniami Sądu, w myśl których:

104

W szczególności Del Monte podkreśla, że Sąd nie wskazał żadnej decyzji, którą Del Monte mogłaby narzucić lub którą rzeczywiście narzuciła spółce Weichert wbrew prawu weta komplementariuszy oraz że żadna decyzja tego rodzaju nie została podjęta.

105

Po trzecie, Del Monte twierdzi, że Sad nie mógł, nie przeinaczając przy tym faktów, odrzucić jej argumentu, w myśl którego nie posiadała ona uprawnień do odwołania i zastępowania osób zarządzających spółką Weichert ani też zawetowania mianowania takich osób, uznając, że wystarczy stwierdzić, iż do wprowadzenia jakiejkolwiek zmiany umowy spółki wymagana jest jednomyślność wspólników.

106

Po czwarte, Del Monte podnosi, że Sąd przeinaczył art. 9 ust. 5 umowy spółki, uznając, iż twierdzenie, że decyzje w ramach rady arbitrażowej były przyjmowane zwykłą większością, a zatem siłą rzeczy były one korzystne dla komplementariuszy, jest niczym niepoparte i że w każdym razie zakres owej korzyści należy rozpatrywać w świetle szczególnych uprawnień zgromadzenia wspólników.

107

W tym względzie Del Monte podnosi, że okolicznością bezsporną było to, że w ramach rzeczonej rady obowiązywał następujący podział uprawnień do głosowania: trzy głosy dla komplementariuszy, jeden głos dla Del Monte i dwa głosy neutralne. Ponadto umowa spółki nie zawiera żadnego postanowienia, które ustanawiałoby wymóg większości kwalifikowanej. Wreszcie ponieważ Del Monte była wykluczona ze sprawowania zarządu spółką Weichert, zgromadzenie wspólników było jedynym organem spółki, w której była ona reprezentowana. Mechanizm przewidziany w umowie spółki na wypadek impasu świadczył zatem o podziale uprawnień.

108

Po piąte, Del Monte stoi na stanowisku, ze w pkt 118 zaskarżonego wyroku Sąd przeinaczył jej oświadczenie, według którego umowa spółki odzwierciedlała „równowagę sił” między Del Monte a komplementariuszami, interpretując to oświadczenie jako potwierdzenie istnienia decydującego wpływu. Tymczasem oczywiste jest, że taka interpretacja nie jest zgodna z treścią owego oświadczenia.

109

Po szóste, Del Monte podnosi, że w pkt 212–214 zaskarżonego wyroku Sąd przeinaczył oświadczenia spółek Dole i Chiquita, na których treść się powołał. Sąd uznał w tym miejscu, że oświadczenia pierwsze i drugie spółki Dole stanowią dowód na to, ze strategia Del Monte polegała na tym, że spółka ta ustalała swe ceny na tym samym poziomie co ceny spółki Dole. Postępując w ten sposób Sąd pominął treść drugiego oświadczenia spółki Dole, w którym potwierdzono, że to spółka Weichert, a nie Del Monte, życzyła sobie, aby marka Del Monte była pozycjonowana na tym samym poziomie co Dole, ze względu na to, iż to drugie oświadczenie jest nierozerwalnie związane z pierwszym oświadczeniem spółki Dole.

110

Del Monte twierdzi jednak, że wniosek ten jest nieprawidłowy, gdyż drugie oświadczenie spółki Dole jest bardziej aktualne, zawiera odpowiedź na konkretne i szczegółowe pytanie Komisji oraz wyraźnie uzupełnia informacje zawarte w pierwszym oświadczeniu. Jednak Sąd zinterpretował pierwsze oświadczenie spółki Dole w sposób sprzeczny z drugim oświadczeniem.

111

Trzecie oświadczenie spółki Dole i oświadczenie spółki Chiquita są całkowicie jednoznaczne i mogą jedynie prowadzić do wniosku, że Del Monte była niezadowolona ze strategii handlowej spółki Weichert i że Del Monte wdrożyła własną strategię, gdy zaczęła sprzedawać swe banany za pośrednictwem spółek zależnych, w których posiadała 100% udziałów. Jednakże, podczas gdy Dole twierdzi, że Del Monte była niezadowolona z efektów działań marketingowych spółki Weichert, Sąd ograniczył to niezadowolenie do kwestii zysków, pomimo okoliczności, że niezadowolenie Del Monte ewidentnie dotyczyło strategii rynkowej spółki Weichert.

112

W ocenie Del Monte ze wskazanych oświadczeń jasno wynika, że spółka ta nie była w stanie wywierać decydującego wpływu na strategię handlową spółki Weichert.

113

Del Monte twierdzi, że Sąd przeinaczył także czwarte oświadczenie spółki Dole, sugerując, że Del Monte zmieniła strategię po oddzieleniu się od spółki Weichert pod koniec okresu naruszenia. Interpretacja ta jest bowiem niespójna z oświadczeniem spółki Chiquita i z korespondencją między spółką Del Monte a spółką Weichert, z których wynika, że stanowiska tych spółek w odniesieniu do pozycjonowania bananów Del Monte cały czas były odmienne. Ten trwały brak porozumienia znajduje potwierdzenie w innym fragmencie tego oświadczenia spółki Dole.

114

Po siódme, Del Monte podnosi, że w pkt 236 zaskarżonego wyroku Sąd przeinaczył treść pisma wystosowanego do Del Monte w dniu 27 marca 1997 r. przez doradcę zewnętrznego działającego na rzecz spółki Weichert w celu obrony jej interesów względem spółki Del Monte. Pismo to wyraźnie świadczy o tym, że spółka Weichert postępowała w sposób sprzeczny z interesami Del Monte, a tym samym przeczy istnieniu decydującego wpływu. Sąd oddalił jednak argument Del Monte, uznając, że komplementariusze bronili swych interesów względem komandytariusza, mimo że z pisma tego jednoznacznie wynika, ze zostało ono wysłane nie w imieniu komplementariuszy, ale w imieniu spółki Weichert.

115

Po ósme, Del Monte twierdzi, że w pkt 238 zaskarżonego wyroku Sąd przeinaczył treść złożonej przez spółkę Weichert odpowiedzi na skargę w postepowaniu sądowym przeciwko WAL, oddalając przedstawioną argumentację wyłącznie na tej podstawie, że postępowanie to zostało wszczęte nie przez spółkę Weichert, ale przez Del Monte. Tymczasem kwestia, kto wszczął postępowanie, nie ma wpływu na treść takiego pisma.

116

Po dziewiąte, Del Monte twierdzi, że w pkt 259 zaskarżonego wyroku Sąd przeinaczył dowód oparty na okoliczności, że wyniki spółki Weichert nie były skonsolidowane z wynikami spółki Del Monte, oddalając go jako pozbawiony jakiegokolwiek znaczenia, ze względu na to, że Weichert była spółką komandytową. Tymczasem nic nie pozwala uznać, że reguły konsolidacji mające zastosowanie do spółek komandytowych różnią się od reguł mających zastosowanie do innych typów przedsiębiorstw.

117

Po dziesiąte, Sąd przeinaczył dowody, nie biorąc pod uwagę powiązania między dwoma dowodami negatywnymi. Sąd zbadał bowiem jedynie, czy dowody te, każdy z osobna, świadczą o braku decydującego wpływu i doszedł do wniosku, że tak nie jest. Jednakże nie zbadał on, czy te dowody, rozpatrywane łącznie, podważają istnienie decydującego wpływu.

118

Tymczasem w ocenie Del Monte rzeczone dowody, jako całość, nie wystarczają do wykazania, że Del Monte wywierała taki wpływ na spółkę Weichert, że ta ostatnia nie mogła określać w sposób niezależny swego zachowania na rynku i co do zasady wykonywała instrukcje udzielane jej przez Del Monte.

119

Spółka Weichert twierdzi, że Del Monte nie podnosi zarzutu przeinaczenia dowodów, ale ogranicza się do podania w wątpliwość przeprowadzonej przez Sąd oceny dowodów.

120

Komisja stoi na stanowisku, ze z rozumowania Sądu nie wynika, że w jakikolwiek sposób przeinaczył on dowody.

121

Pierwszy, trzeci, piąty i ósmy argument Del Monte należy od razu oddalić, gdyż z argumentów tych oczywiście nie wynika, że Sądowi zarzuca się jakiekolwiek przeinaczenie dowodów, którego miałby się on dopuścić, ani też nie wskazano w nich, które konkretnie dowody miały zostać przeinaczone, wobec czego argumenty te nie spełniają wymogów wynikających z orzecznictwa.

122

Chociaż drugi, czwarty, szósty i siódmy argument Del Monte rzeczywiście zawierają zastrzeżenia co do przeinaczenia konkretnych dowodów, to jednak należy stwierdzić, że są one bezzasadne.

123

Co się tyczy bowiem drugiego argumentu Del Monte, jak stwierdziła rzecznik generalna w pkt 131 i 132 opinii, zawarte w pkt 114 zaskarżonego wyroku twierdzenie Sądu, że „z postanowień umowy spółki nie wynika, że jak podnosi skarżąca, komplementariusz posiadał prawo weta w odniesieniu do »wszystkich« decyzji spółki” należy interpretować w związku z poprzedzającymi je punktami zaskarżonego wyroku, które odnoszą się do art. 9 ust. 2 zdanie drugie umowy spółki, które to postanowienie dotyczy tylko niektórych decyzji zgromadzenia wspólników, wymienionych w art. 9 ust. 4 umowy spółki.

124

Co się tyczy czwartego argumentu Del Monte, z jednej strony wystarczy stwierdzić – jak wskazała rzecznik generalna w pkt 143 opinii – że art. 9 ust. 5 umowy spół w ogóle nie zawiera informacji na temat tego, jakie wymogi większości obowiązywały w odniesieniu do podejmowania uchwał przez radę arbitrażową. Z drugiej strony Del Monte nie wskazała dokładnie, w jaki sposób Sąd przeinaczył to postanowienie, stwierdzając w pkt 16 zaskarżonego wyroku, że „zakres rozpatrywanej korzyści należy rozpatrywać w świetle szczególnych uprawnień zgromadzenia wspólników”.

125

W odniesieniu do argumentu szóstego należy stwierdzić – jak wskazała rzecznik generalna w pkt 152 i 153 opinii – że omawiane oświadczenia spółek Chiquita i Dole wcale nie były tak jednoznaczne, a więc można je było różnie interpretować. Ponieważ jednak nie można przyjąć, że interpretacja przyjęta przez Sąd jest oczywiście nie do pogodzenia z treścią tych oświadczeń, nie można stwierdzić, że Sąd dopuścił się zarzucanego mu przeinaczenia dowodów.

126

Nie można wreszcie uwzględnić siódmego argumentu Del Monte, gdyż stwierdzenie Sądu, w myśl którego „fakt, że wspólnik korzysta z porady prawnika, aby poznać swe prawa i bronić się przed osobą, którą podejrzewa o ich łamanie” nie stoi w sprzeczności z treścią pisma skierowanego do Del Monte w dniu 27 marca 1997 r. przez zewnętrznego prawnika działającego w imieniu spółki Weichert, które – jak wskazała rzecznik generalna w pkt 157 i 158 opinii – zostało sformułowane wieloznacznie, gdyż ze wstępu do tego pisma wynika, iż zostało w nim wyrażone stanowisko spółki, podczas gdy argumentację przedstawiono między innymi w imieniu pana W., a nawet wyraźnie wspólnie w imieniu pana W. i spółki Weichert.

127

W świetle wszystkich powyższych rozważań drugi zarzut odwołania w sprawie C‑293/13 P należy oddalić.

128

Del Monte podnosi, że Sąd, mimo stwierdzenia, że ciężar dowodu co do istnienia decydującego wpływu spoczywał w tym wypadku na Komisji, kilkakrotnie odwrócił ten ciężar. Następujące fragmenty uzasadnienia świadczą bowiem o przyjęciu domniemania wywierania decydującego wpływu, którego obalenie było zadaniem Del Monte.

129

Po pierwsze, w pkt 113 zaskarżonego wyroku Sąd orzekł, w przedmiocie przewidzianego w art. 9 ust. 2 umowy spółki prawa weta komplementariusza, że zgodnie z art. 9 ust. 3 i 4 tej umowy zgromadzenie wspólników posiada ściśle określone uprawnienia, „co nie oznacza, że Del Monte nie miała żadnej możliwości wywierania decydującego wpływu na zachowanie spółki Weichert na rozpatrywanym rynku”.

130

Po drugie, w pkt 208 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że chociaż „decyzje Weichert w zakresie cen mogły nie spełniać oczekiwań Del Monte, z dowodów z dokumentów uzyskanych […] nie można wywodzić, że Weichert co do zasady nie wykonywała »instrukcji Del Monte« oraz zachowywała się na rynku w sposób niezależny”.

131

Po trzecie, w pkt 237 i 238 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że „odpis odpowiedzi na skargę z dnia 15 maja 2002 r. przedstawiony przez Weichert przed sądem niemieckim w ramach sporu zaistniałego pomiędzy nią a WAL, [w której] stwierdzono […], że całość ekonomicznej wartości dodanej spółki Weichert, czyli zakupy, sprzedaż i logistykę, można było przypisać wyłącznie komplementariuszom oraz że rola WAL w ramach spółki komandytowej była ograniczona do udziału finansowego […] nie podważa wniosku o wywieraniu decydującego wpływu”.

132

Po czwarte, w pkt 260 zaskarżonego wyroku Sąd orzekł, w odniesieniu do braku konsolidacji sprawozdań spółek Del Monte i Weichert, że „brak takiej konsolidacji niekoniecznie musi oznaczać […] brak możliwości stwierdzenia […] istnienia decydującego wpływu”.

133

Jednakże, aby w prawidłowy sposób zastosować zasady dotyczące rozkładu ciężaru dowodu, Sąd powinien był zbadać, czy prawo weta komandytariusza, okoliczność, że ceny spółki Weichert nie odpowiadały oczekiwaniom Del Monte, pisma spółki Weichert składane przed sądami niemieckimi i brak konsolidacji sprawozdań czynią wątpliwym stwierdzenie Komisji, że spółka Del Monte wywierała decydujący wpływ na spółkę Weichert, w stopniu wystarczającym, by uznać, że stwierdzenie to nie spełnia wymaganego standardu dowodowego.

134

Spółka Weichert i Komisja nie zgadzają się z argumentacją Del Monte.

135

Należy stwierdzić, że przedstawiona na poparcie zarzutu trzeciego argumentacja Del Monte jest efektem błędnej interpretacji zaskarżonego wyroku.

136

Przede wszystkim, jak przyznaje Del Monte, z pkt 104 i 221 zaskarżonego wyroku jednoznacznie wynika bowiem, że Sąd uznał, iż ciężar dowodu co do współodpowiedzialności Del Monte za naruszenie popełnione przez spółkę Weichert spoczywa na Komisji.

137

Następnie, w pkt 98–220 zaskarżonego wyroku, Sąd zbadał, czy Komisja spełniła ów ciężar i uznał, że dowody, na których oparła się ta instytucja pozwalają na wykazanie rzeczonej współodpowiedzialności.

138

Wreszcie w pkt 222–265 omawianego wyroku Sąd zbadał, czy dowody i argumenty przedstawione przez Del Monte mogły podważyć wniosek Komisji, że naruszenie popełnione przez spółkę Weichert można przypisać spółce Del Monte.

139

Tymczasem, jak stwierdziła rzecznik generalna w pkt 117 opinii, rozumowanie to nie oznacza w żadnym wypadku odwrócenia ciężaru dowodu.

140

O takim odwróceniu nie świadczy też fakt, że w pkt 113 i 208 zaskarżonego wyroku Sąd odrzucił twierdzenie Del Monte, w myśl którego wskazane w tych punktach okoliczności pozwalały wykluczyć wniosek, że Del Monte rzeczywiście wywierała decydujący wpływ na spółkę Weichert. We wskazanych punktach Sąd ograniczył się bowiem do ustosunkowania się do twierdzeń Del Monte dotyczących możliwości przypisania naruszenia.

141

Wynika stąd, że trzeci zarzut odwołania w sprawie C‑293/13 P należy oddalić.

142

Del Monte podnosi, że Sąd naruszył zasadę in dubio pro reo, obciążając ją odpowiedzialnością za zachowanie spółki Weichert, mimo że materiał dowodowy zawarty w aktach nie rozwiewał wątpliwości co do tego, czy Del Monte wywierała decydujący wpływ na spółkę Weichert.

143

Z orzecznictwa wynika, że Komisja powinna zgromadzić wystarczająco jasny i spójny materiał dowodowy mogący uzasadniać silne przekonanie, że zarzucane naruszenie miało miejsce. Jeżeli żaden z dowodów sam w sobie nie uzasadnia takiego przekonania, konieczne jest, aby wymóg ten spełniał zbiór poszlak jako całość.

144

W niniejszej sprawie wiele okoliczności podaje w wątpliwość twierdzenie, że Del Monte zasadniczo określała zachowanie spółki Weichert na właściwym rynku. Sad odrzucił wprawdzie wszystkie te okoliczności na tej podstawie, że w jego ocenie nie świadczą one o braku decydującego wpływu. Jednakże, nawet jeśli wniosek ten jest prawidłowy, to wątpliwości, jakie okoliczności te nasuwają w odniesieniu do stwierdzenia przez Komisję istnienia decydującego wpływu, uzasadniają zastosowanie zasady in dubio pro reo.

145

Według spółki Weichert Del Monte kwestionuje ocenę faktyczną Sądu, która prowadzi do wniosku, ze żadna z okoliczności, na które powołała się Del Monte, nie jest w stanie wzbudzić wystarczających wątpliwości co do zasadności stwierdzenia Komisji.

146

Komisja również twierdzi, że zarzut ten jest niedopuszczalny, ponieważ Del Monte próbuje doprowadzić do ponownej oceny dowodów. Ponadto instytucja ta utrzymuje, że z dokonanej przez Sąd oceny argumentów Del Monte wynika, iż uznał on, że materiał dowodowy w wystarczający pod względem prawnym sposób wskazuje na to, że wywierany był decydujący wpływ, przy czym nie zasygnalizował on żadnych wątpliwości w tym względzie.

147

Co się tyczy dopuszczalności czwartego zarzutu Del Monte, należy stwierdzić, że spółka ta twierdzi w nim, że Sąd naruszył prawo, a mianowicie zasadę in dubio pro reo, wobec czego zarzut ten jest dopuszczalny.

148

W odniesieniu do istoty tego zarzutu wystarczy stwierdzić, że ze wszystkich zgromadzonych dowodów Sąd wywiódł wniosek, że w okresie naruszenia Del Monte wywierała decydujący wpływ na spółkę Weichert.

149

Ponieważ jednak ta ocena Sądu jest, po pierwsze, ostateczna, a więc pozbawiona wszelkich wątpliwości, a także, po drugie, nieobarczona naruszeniem prawa – jak wskazano w ramach badania zarzutu pierwszego – należy stwierdzić, że przesłanki zastosowania zasady in dubio pro reo nie zostały w tym wypadku spełnione.

150

Wynika stąd, że czwarty zarzut odwołania w sprawie C‑293/13 P jest pozbawiony wszelkich podstaw, wobec czego powinien zostać oddalony.

151

Del Monte podnosi, że Sąd naruszył art. 81 ust. 1 WE, orzekając, że spółka ta uczestniczyła w jednolitym i ciągłym naruszeniu wraz ze spółkami Dole i Chiquita, a jednocześnie uznając, że spółka Weichert nie wiedziała o korespondencji między spółkami Chiquita a Dole. Rozumowanie Sądu przedstawione w pkt 590–651 zaskarżonego wyroku jest oparte na sztucznym wyodrębnieniu w ramach analizy z jednej strony kwestii zachowania o znamionach naruszenia, a z drugiej strony kwestii odpowiedzialności, w efekcie czego element subiektywny został rozpatrzony jedynie w kontekście kwestii odpowiedzialności.

152

W ocenie Del Monte brak wiedzy spółki Weichert o tej korespondencji nie jest bowiem tylko okolicznością łagodzącą przy ustalaniu wysokości grzywny, ale stanowi kluczowy element dla ustalenia, czy miało miejsce jednolite i ciągłe naruszenie. Uzgodnione praktyki stanowią jednolite i ciągle naruszenie tylko wtedy, gdy można wykazać, że dążono do realizacji wspólnego celu i że istniały świadomość lub przygotowanie do lub akceptacja ryzyk związanych z uczestnictwem w całym kartelu. Kryterium to obejmuje zatem elementy obiektywne i subiektywne, przy czym po stronie spółki Weichert element subiektywny nie zaistniał.

153

Spółka Weichert popiera argumentację Del Monte i dodaje, że gdy w pkt 593 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że kontakty dwustronne między spółkami Dole i Chiquita, a także między spółkami Dole i Weichert były powiązane i uzupełniały się, oparł się on wyłącznie na okoliczności, że spółka Dole uczestniczyła w obu tych kontaktach. Gdyby jednak stwierdzenie to było wystarczające, to cały szereg dwustronnych kontaktów naruszających art. 81 WE można by uznać za jednolite i ciągle naruszenie.

154

Spółka Weichert twierdzi, że to naruszenie prawa powinno prowadzić do stwierdzenia nieważności całej spornej decyzji, gdyż stwierdzenia, że miało miejsce jednolite i ciągle naruszenie, nie da się oddzielić od pozostałej części tej decyzji.

155

Komisja nie zgadza się z argumentacją spółek Del Monte i Weichert.

156

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem naruszenie art. 81 ust. 1 WE może wynikać nie tylko z pojedynczego działania, ale również z szeregu działań, a nawet z zachowania o charakterze ciągłym, nawet jeżeli jeden lub większa liczba elementów tego szeregu działań lub tego zachowania ciągłego mogłyby stanowić, same w sobie i odrębnie, naruszenie tego przepisu. W przypadku gdy poszczególne działania z uwagi na identyczny cel polegający na zakłóceniu konkurencji na wspólnym rynku wpisują się w „całościowy plan”, Komisja jest uprawniona przypisać odpowiedzialność za te działania na podstawie udziału w naruszeniu postrzeganym jako całość (wyrok Komisja/Verhuizingen Coppens, C‑441/11 P, EU:C:2012:778, pkt 41 i przytoczone tam orzecznictwo).

157

Przedsiębiorstwo, które uczestniczyło w takim jednolitym i złożonym naruszeniu w drodze swoich własnych zachowań, które były objęte pojęciami porozumienia lub uzgodnionej praktyki mającej cel antykonkurencyjny w rozumieniu art. 81 ust. 1 WE i które miały przyczynić się do realizacji naruszenia w jego całości, może być tym samym również odpowiedzialne za zachowania innych przedsiębiorstw w ramach tego samego naruszenia przez cały okres jego udziału w tym naruszeniu. Ma to miejsce, jeżeli zostanie wykazane, że przedsiębiorstwo to zamierzało własnym zachowaniem przyczynić się do realizacji wspólnych celów wyznaczonych przez wszystkich uczestników tego porozumienia i że znało działania planowane lub wdrażane przez inne przedsiębiorstwa dla realizacji tych samych celów lub że w sposób rozsądny mogło je przewidzieć oraz że było gotowe ponieść związane z tym ryzyko (wyrok Komisja/Verhuizingen Coppens, C‑441/11 P, EU:C:2012:778, pkt 42 i przytoczone tram orzecznictwo).

158

Może więc wystąpić sytuacja, w której przedsiębiorstwo uczestniczyło bezpośrednio we wszystkich zachowaniach antykonkurencyjnych stanowiących naruszenie jednolite i ciągłe, kiedy to Komisja jest uprawniona do przypisania mu odpowiedzialności za wszystkie te zachowania, a tym samym za to naruszenie w całości. Przedsiębiorstwo mogło również uczestniczyć bezpośrednio jedynie w części zachowań antykonkurencyjnych stanowiących naruszenie jednolite i ciągłe, lecz mieć wiedzę o wszystkich pozostałych zachowaniach stanowiących naruszenie planowanych lub wdrażanych przez innych uczestników kartelu dla realizacji tych samych celów, lub mogło w sposób rozsądny je przewidzieć i było gotowe ponieść związane z tym ryzyko. W takiej sytuacji Komisja jest również uprawniona do przypisania temu przedsiębiorstwu odpowiedzialności za wszystkie zachowania antykonkurencyjne stanowiące takie naruszenie i w konsekwencji – za to naruszenie w całości (wyrok Komisja/Verhuizingen Coppens, C‑441/11 P, EU:C:2012:778, pkt 43).

159

Jeżeli natomiast przedsiębiorstwo uczestniczyło bezpośrednio w jednym lub większej liczbie zachowań antykonkurencyjnych stanowiących jednolite i ciągłe naruszenie, ale nie zostało wykazane, że poprzez swoje własne zachowanie zamierzało ono przyczynić się do realizacji wspólnych celów wyznaczonych przez pozostałych uczestników kartelu i że znało pozostałe zachowania stanowiące naruszenie, planowane lub wdrażane przez wspomnianych uczestników dla realizacji tych samych celów, lub że w sposób rozsądny mogło je przewidzieć oraz że było gotowe ponieść związane z tym ryzyko, Komisja jest uprawniona do przypisania mu odpowiedzialności jedynie za zachowania, w których uczestniczyło ono bezpośrednio, i za zachowania planowane lub wdrażane przez innych uczestników dla realizacji tych samych celów co cele tego przedsiębiorstwa, co do których wykazano, że o nich wiedziało lub że w sposób rozsądny mogło je przewidzieć i było gotowe ponieść związane z tym ryzyko (wyrok Komisja/Verhuizingen Coppens, C‑441/11 P, EU:C:2012:778, pkt 44).

160

W konsekwencji w niniejszej sprawie Sąd nie naruszył prawa, orzekając, że okoliczność, iż spółka Weichert nie wiedziała o wymianie informacji między spółkami Dole a Chiquita, ani też nie powinna była o nie j wiedzieć, nie może pozbawić stwierdzonego naruszenia charakteru naruszenia jednolitego i ciągłego, którego jednak nie można w całości przypisać tej spółce.

161

Wobec powyższego piąty zarzut odwołania w sprawie C‑293/13 P, a w konsekwencji odwołanie wniesione przez Del Monte, należy oddalić.

162

Ze względów przedstawionych w pkt 48 i 49 niniejszego wyroku Komisja i Del Monte kwestionują interes spółki Weichert w złożeniu odpowiedzi na odwołanie.

163

Spółka Weichert nie zgadza się z argumentacją Komisji i Del Monte.

164

Jak wskazano w pkt 51 niniejszego wyroku, zgodnie z art. 172 regulaminu postepowania przed Trybunałem każda strona w danej sprawie przed Sądem mająca „interes prawny w uwzględnieniu lub oddaleniu odwołania” może złożyć odpowiedź na odwołanie w terminie dwóch miesięcy od doręczenia odwołania.

165

W niniejszej sprawie, wbrew temu, co najwyraźniej twierdzą Komisja i Del Monte, jest oczywiste, że spółka Weichert ma interes w oddaleniu odwołania Komisji. W wypadku uwzględnienia odwołania przez Trybunał kwota grzywny, za zapłatę której spółka Weichert ponosi odpowiedzialność solidarną, mogłaby bowiem być wyższa, a zatem w interesie tej spółki leży przedstawienie uwag w przedmiocie wszystkich związanych z tym kwestii prawnych.

166

Dlatego należy uznać, że spółka Weichert ma interes prawny w złożeniu odpowiedzi na odwołanie.

167

Komisja podnosi, że Sąd naruszył prawo, uznając w pkt 840–853 zaskarżonego wyroku, że informacje dostarczone przez spółkę Weichert w trakcie postępowania administracyjnego uzasadniają obniżkę grzywny nałożonej w spornej decyzji.

168

Instytucja ta wskazuje, że zgodnie z pkt 29 wytycznych kwota podstawowa grzywny, jaka ma zostać nałożona na podstawie art. 23 rozporządzenia nr 1/2003, może zostać obniżona między innymi w sytuacji, gdy dane przedsiębiorstwo rzeczywiście współpracuje z Komisją, a jego współpraca wykracza poza zakres jego prawnych zobowiązań do współpracy.

169

Tymczasem według Komisji przedsiębiorstwa są zobowiązane do udzielania odpowiedzi na żądania przedstawienia informacji wystosowane na podstawie art. 18 rozporządzenia nr 1/2003, gdyż przepis ten nie przyznaje przedsiębiorstwom, o którym w nim mowa, żadnego prawa do uchylenia się od odpowiedzi na te żądania i zobowiązuje je do aktywnej współpracy. Tak więc Komisja jest uprawniona do zobowiązania przedsiębiorstwa do dostarczenia wszelkich niezbędnych informacji dotyczących okoliczności faktycznych, o których może ono wiedzieć, i w razie konieczności, do przedstawienia jej posiadanych dokumentów dotyczących tych okoliczności.

170

Dlatego przedsiębiorstwo dostarczające informacje w odpowiedzi na wystosowane przez Komisję żądanie udzielenia informacji nie wykracza poza zakres współpracy, do której jest ono zobowiązane w myśl tego przepisu, a dostarczenie informacji w tym kontekście nie stanowi współpracy dobrowolnej i nie powinno być nagradzane obniżeniem grzywny nałożonej na dane przedsiębiorstwo.

171

Z utrwalonego orzecznictwa Sądu wynika mianowicie, ze współpraca, która nie wykracza poza zakres zobowiązań ciążących na przedsiębiorstwie na mocy art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 1/2003 nie uprawnia do żadnej obniżki grzywny, jaka ma zostać nałożona na to przedsiębiorstwo, bez względu na to, czy informacji zażądano na podstawie art. 18 ust. 2 tego rozporządzenia, czy też w drodze decyzji wydanej na podstawie ust. 3 wskazanego artykułu.

172

Komisja dodaje, że przedsiębiorstwo, które ogranicza się do wypełnienia zobowiązań do współpracy, które ciążą na nim na mocy rzeczonego rozporządzenia nie daje świadectwa prawdziwej woli współpracy w rozumieniu orzecznictwa Trybunału dotyczącego komunikatu w sprawie współpracy.

173

Komisja podkreśla, że cele w zakresie destabilizacji karteli, realizowane poprzez zachęcanie przedsiębiorstw do ich ujawniania Komisji i ułatwianie tej instytucji wykonywania jej zadań dzięki dostarczaniu dowodów, byłyby poważnie zagrożone, gdyby przedsiębiorstwa, które nie dostarczają informacji spontanicznie, ale ograniczają się do udzielenia odpowiedzi na środki dochodzenia, mogły także korzystać z obniżek grzywien w sytuacji, gdy ich informacje okażą się użyteczne.

174

Komisja zwraca uwagę, że w wielu przypadkach informacje dostarczane w odpowiedzi na żądania udzielenia informacji są przydatne do udowodnienia naruszenia będącego przedmiotem dochodzenia, gdyż rola tego instrumentu dochodzenia jest właśnie umożliwienie Komisji uzyskania informacji, które uważa ona za użyteczne.

175

Komisja twierdzi wreszcie, że stan postępowania pozwala na rozstrzygnięcie sporu i zwraca się do Trybunału o ustalenie ostatecznej kwoty grzywny nałożonej solidarnie na spółki Weichert i Del Monte na 9800000 EUR.

176

Spółki Del Monte i Weichert podnoszą w odpowiedzi, że argumentacja Komisji jest efektem błędnej interpretacji zaskarżonego wyroku, gdyż w pkt 834–839 tego wyroku Sąd zbadał, czy współpraca spółki Weichert miała charakter dobrowolny, po czym w pkt 840 wyroku potwierdził, że współpraca ta była dobrowolna, jako że nie została podjęta na podstawie decyzji w rozumieniu art. 18 ust. 3 rozporządzenia nr 1/2003, ale na podstawie zwykłego żądania informacji w rozumieniu ust. 2 tego artykułu.

177

Ponadto spółki Del Monte i Weichert utrzymują, że nie istnieje zobowiązanie prawne do udzielania odpowiedzi na zwykle żądanie informacji wystosowane na podstawie art. 18 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003. Spółki te podkreślają, że jedynie decyzja wydana na podstawie art. 18 ust. 3 kreuje wiążące zobowiązanie prawne, może być przedmiotem skargi i prowadzić do wymierzenia sankcji za brak udzielenia odpowiedzi na podstawie art. 23 i 24 tego rozporządzenia. W wypadku zwykłego żądania informacji za brak odpowiedzi nie wymierza się ani grzywny, ani okresowej kary pieniężnej. Poza tym zgodnie z art. 288 TFUE moc wiążącą mają jedynie rozporządzenia, dyrektywy i decyzje. Tak więc w sytuacji, gdy dane przedsiębiorstwo nie udziela odpowiedzi na takie żądanie, Komisja, chcąc ustanowić zobowiązanie prawne, może wydać decyzję.

178

Spółki Del Monte i Weichert uważają także, że Sąd skorzystał z nieograniczonego prawa orzekania w dziedzinie zmiany grzywien i że nie jest on związany wytycznymi Komisji. Dlatego instytucja ta nie może skutecznie podnosić, że przyznana obniżka zagraża zastosowaniu komunikatu w sprawie współpracy z 2002 r., a obniżka ta nie może być kwestionowana na tej podstawie, że jest niezgodna z jednym z wydanych przez nią komunikatów. Sąd przyznawał już obniżki grzywny za udzielanie odpowiedzi na zwykłe żądania informacji, a Trybunał nigdy nie zakwestionował tej praktyki.

179

Spółki Del Monte i Weichert twierdzą wreszcie, że obawy Komisji dotyczące odstraszającego skutku grzywien nie są wiarygodne, gdyż Sąd obniżył grzywnę o 2% kwoty podstawowej. Ponadto, jeśli Komisja chciała uniknąć takich obniżek, to mogła wydać decyzję na podstawie art. 18 ust. 3 rozporządzenia nr 1/2003. Przedsiębiorstwa, które udzielają odpowiedzi na żądania informacji znacząco ułatwiają dochodzenia i zrzekają się pewnych praw proceduralnych.

180

W pkt 840–853 zaskarżonego wyroku Sąd orzekł, że udzielona przez spółkę Weichert odpowiedź na żądanie informacji wystosowane na podstawie art. 18 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 uzasadniała przyznanie obniżki grzywny ze względu na współpracę tej spółki w trakcie postepowania administracyjnego.

181

W tym względzie, w sytuacji gdy Komisja, działając na podstawie art. 18 ust. 2 wskazanego rozporządzenia, występuje do przedsiębiorstwa lub związku przedsiębiorstw ze zwykłym żądaniem informacji, podaje podstawę prawną i cel żądania, określa zakres żądanych informacji i ustala termin, w którym należy je dostarczyć.

182

W niniejszej sprawie bezsporne jest to, że spółka Weichert nie została zobowiązana do dostarczenia informacji formalną decyzją w rozumieniu art. 18 ust. 3 rozporządzenia nr 1/2003, ale została do tego wezwana za pomocą zwykłego żądania informacji wystosowanego na podstawie art. 18 ust. 2 tego rozporządzenia.

183

Ponieważ jednak spółka Weichert ograniczyła się do udzielenia odpowiedzi na zwykle żądanie informacji, należy stwierdzić, że nie dostarczyła Komisji informacji z własnej inicjatywy.

184

W tym względzie, jak wskazała rzecznik generalna w pkt 246 opinii, obniżenie grzywny w sposób przewidziany w komunikacie w sprawie współpracy jest uzasadnione tylko wtedy, gdy dane przedsiębiorstwo niepytane dostarczy Komisji informacji. Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem zachowanie danego przedsiębiorstwa powinno nie tylko ułatwiać Komisji spoczywające na niej zadanie stwierdzenia, iż doszło do naruszenia, ale powinno również świadczyć o prawdziwej woli współpracy z jego strony (zob. podobnie wyroki: Dansk Rørindustri i in./Komisja, C‑189/02 P, C‑202/02 P, od C‑205/02 P do C‑208/02 P i C‑213/02 P, EU:C:2005:408, pkt 395, 396; a także Schenker & Co. i in., C‑681/11, EU:C:2013:404, pkt 48).

185

Każda inna interpretacja niweczyłaby zarówno cel, jak i skutek motywacyjny systemu łagodzenia sankcji, gdyż z jednej strony prowadziłaby do przyznawania wszystkim uczestnikom kartelu korzyści w postaci obniżenia grzywny za dostarczenie Komisji, na jej żądanie, użytecznych informacji lub dowodów, a z drugiej strony zachęcałaby przedsiębiorstwa do przyjęcia postawy wyczekującej, zamiast z własnej inicjatywy dostarczyć Komisji takie informacje i dowody możliwie szybko i w możliwie najszerszym zakresie.

186

Oznacza to, że Sąd naruszył prawo, uznając w pkt 840–853 zaskarżonego wyroku, że odpowiedź na żądania informacji na podstawie art. 18 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 uzasadnia obniżkę grzywny.

187

Ponadto, jak wynika z pkt 853–85 i 880 zaskarżonego wyroku, Sąd naruszył prawo w ten sam sposób, przyznając w wykonaniu nieograniczonego prawa orzekania wynoszącą 10% obniżkę grzywny spółkom Del Monte i Weichert, ze względu na współpracę w postepowaniu administracyjnym drugiej z wymienionych spółek, mimo że zachowania spółki Weichert nie można uznać za świadczące o prawdziwej woli współpracy.

188

W tych okolicznościach należy uwzględnić pierwszy zarzut Komisji w sprawie C‑294/13 P i uchylić pierwszy punkt sentencji zaskarżonego wyroku.

189

Ponieważ zarzut drugi został podniesiony przez Komisję posiłkowo, a zarzut pierwszy został uwzględniony, nie ma potrzeby badania zarzutu drugiego.

190

Na wypadek, gdyby Trybunał miał uwzględnić pierwszy zarzut odwołania Komisji w sprawie C‑294/13 P Del Monte podnosi, że konieczne jest zbadanie kwestii, czy wystosowane przez Komisję żądania przedstawienia informacji wymagały, by spółka Weichert przyznała, że popełniła naruszenie art. 81 WE. Ponieważ Sąd nie rozstrzygnął kwestii, czy spółka Weichert miała prawo odmówić udzielenia odpowiedzi ze względu na to, że żądania informacji dotyczyły samooskarżających oświadczeń, zaskarżony wyrok jest narusza prawo.

191

Spółka Weichert także podnosi, że jeśli żądania przedstawienia informacji kreowałyby zobowiązanie prawne do udzielenia na nie odpowiedzi, to zastosowanie miałoby prawo do nieoskarżania samego siebie i nie można by już bronić twierdzenia Sądu, że spółka Weichert nie mogła powoływać się na to prawo. Gdyby od spółki Weichert zażądano, by wyjaśniła, co dokładnie było przedmiotem dwustronnej wymiany informacji poprzedzającej ustalanie cen, w sytuacji, w której Komisja podejrzewała, że celem tej wymiany informacji było ograniczenie konkurencji, zadanie pytań byłoby bowiem równoznaczne ze zmuszeniem spółki Weichert do przyznania się do popełnienia naruszenia, podczas gdy udowodnienie tej okoliczności jest zadaniem Komisji.

192

Komisja nie zgadza się z argumentacją spółek Weichert i Del Monte. Ponadto instytucja ta twierdzi, że odwołanie wzajemne spółki Weichert w sprawie C‑294/13 P jest niedopuszczalne.

193

Zadaniem Trybunału jest dokonanie oceny, czy prawidłowe administrowanie wymiarem sprawiedliwości uzasadnia w rozpatrywanych tu okolicznościach oddalenie co do istoty odwołania wzajemnego spółki Weichert w sprawie C‑294/13 P bez uprzedniego orzekania w przedmiocie podniesionego przez Komisję zarzutu niedopuszczalności (zob. podobnie wyrok Rada/Boehringer, C‑23/00 P, EU:C:2002:118, pkt 52).

194

Należy stwierdzić, że tak jest. Nawet jeśli rzeczony zarzut niedopuszczalności zostałby bowiem uwzględniony, to i tak należałoby zbadać co do istoty argumenty spółki Del Monte, które są zasadniczo identyczne z tymi podniesionymi przez spółkę Weichert.

195

Jednakże z orzecznictwa wynika w tym względzie, że prawa do nieoskarżania samego siebie nie naruszają żądania przedstawienia informacji wystosowane na podstawie art. 18 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 (zob. podobnie wyroki Dalmine/Komisja, C‑407/04 P, EU:C:2007:53, pkt 35, a także Erste Group Bank i in./Komisja, C‑125/07 P, C‑133/07 P i C‑137/07 P, EU:C:2009:576, pkt 272).

196

Brak dostarczenia w wyznaczonym terminie żądanych na tej podstawie informacji nie może bowiem doprowadzić do nałożenia grzywny lub okresowej kary pieniężnej na podstawie, odpowiednio, art. 23 i 24 rozporządzenia nr 1/2003. Zwykle żądanie przedstawienia informacji odróżnia się zatem od formalnej decyzji wydanej na podstawie art. 18 ust. 3 rozporządzenia nr 1/2003, w odniesieniu do której rozporządzenie to przewiduje nałożenie sankcji pieniężnych w wypadku braku odpowiedzi.

197

W niniejszej sprawie wystarczy więc stwierdzić, że Komisja nie wydała w stosunku do spółki Weichert decyzji w rozumieniu art. 18 ust. 3 rozporządzenia nr 1/2003.

198

W tych okolicznościach spółki Weichert i Del Monte nie mogą skutecznie powoływać się na prawo spółki Weichert do nieprzyznania się do uczestnictwa w naruszeniu pod przymusem ze strony Komisji (zob. podobnie wyroki: Dalmine/Komisja, C‑407/04 P, EU:C:2007:53, pkt 35, a także Erste Group Bank i in./Komisja, C‑125/07 P, C‑133/07 P i C‑137/07 P, EU:C:2009:576, pkt 272).

199

Wynika stąd, że odwołania wzajemne spółek Weichert i Del Monte w sprawie C‑294//13 P należy oddalić.

200

Zgodnie z art. 61 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w przypadku uchylenia orzeczenia Sądu Trybunał może wydać orzeczenie ostateczne w sprawie, jeśli stan postępowania na to pozwala.

201

W niniejszej sprawie, w której uchylić należy jedynie pierwszy punkt sentencji zaskarżonego wyroku, dotyczący kwoty grzywny, Trybunał dysponuje elementami niezbędnymi do wydania ostatecznego rozstrzygnięcia w przedmiocie tej kwoty.

202

W tym względzie, aby skorygować błąd stwierdzony w pkt 187 niniejszego wyroku, w świetle rozważań przedstawionych w pkt 183–185 niniejszego wyroku, należy powrócić do wynoszącej 10% obniżki grzywny przyznanej przez Sąd ze względu na współpracę spółki Weichert w postepowaniu administracyjnym, a zatem ustalić grzywnę na kwotę 9800000 EUR.

203

Zgodnie z art. 184 § 2 regulaminu postępowania przed Trybunałem, jeżeli odwołanie jest bezzasadne lub jest zasadne i Trybunał wydaje orzeczenie kończące postępowanie w sprawie, rozstrzyga on również o kosztach.

204

Zgodnie z art. 138 § 1 tego regulaminu, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę.

205

Zgodnie z art. 140 § 3 tego regulaminu, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 regulaminu, Trybunał może zdecydować, że interwenient pokrywa własne koszty.

206

Ponieważ spółki Del Monte i Weichert przegrały we wszystkich postepowaniach, a Komisja we wszystkich postępowaniach wniosła o obciążenie tych spółek kosztami, należy obciążyć je kosztami postępowania. Jednakże spółkę Weichert należy obciążyć jej własnymi kosztami związanymi z postępowaniami wszczętymi przez Del Monte i Komisję.

Z powyższych względów Trybunał (druga izba) orzeka, co następuje: