—

przez M. Častę we własnym imieniu,

—

w imieniu Česká správa sociálního zabezpečení przez J. Laumannovą, advokátka,

—

w imieniu rządu czeskiego przez M. Smolka i D. Hadrouška, działających w charakterze pełnomocników,

—

w imieniu Komisji Europejskiej przez D. Martina i P. Němečkovą, działających w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 11 ust. 2 załącznika VIII do rozporządzenia Rady (EWG, Euratom, EWWiS) nr 259/68 z dnia 29 lutego 1968 r. ustanawiającego regulamin pracowniczy i warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich oraz wprowadzającego środki mające czasowe zastosowanie do urzędników Komisji (Dz.U. L 56, s. 1), zmienionego rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 723/2004 z dnia 22 marca 2004 r. (Dz.U. L 124, s. 1) (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”), oraz art. 4 ust. 3 TUE.

2

Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy R. Častą a Česká správa sociálního zabezpečení (instytucją zabezpieczenia społecznego Republiki Czeskiej, zwaną dalej „ČSSZ”) w przedmiocie obliczenia wartości kapitałowej nabytych przez R. Častę w krajowym systemie emerytalnym praw do emerytury, podlegających możliwości przekazania na jego rachunek do systemu emerytalnego Unii.

3

Artykuł 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego w brzmieniu nadanym rozporządzeniem Rady (EWG, Euratom, EWWiS) nr 571/92 z dnia 2 marca 1992 r. zmieniającym Regulamin pracowniczy urzędników Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 62, s. 1) stanowił:

„Urzędnik, który podejmuje służbę we Wspólnotach po:

przy powołaniu na czas nieokreślony może zlecić wpłatę na rzecz Wspólnot ekwiwalentu aktuarialnego albo zryczałtowanej wartości wykupu praw do emerytury, które nabył z tytułu takiej działalności.

[...]” [tłumaczenie nieoficjalne].

4

W brzmieniu nadanym rozporządzeniem nr 723/2004 art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego stanowi:

„W odniesieniu do urzędnika, który podejmuje służbę we Wspólnotach po:

po powołaniu, ale przed nabyciem uprawnień do wypłaty emerytury za wysługę lat w rozumieniu art. 77 regulaminu pracowniczego, [jest on uprawniony] do wpłacenia na rzecz Wspólnot wartości kapitałowej uaktualnionej z datą faktycznego przekazania praw nabytych do emerytury za wysługę lat z tytułu takiej służby lub działalności.

W takim przypadku instytucja, w której urzędnik pełni służbę, uwzględniając wynagrodzenie podstawowe urzędnika, wiek oraz kurs wymiany walut z datą zastosowania przekazania, ustala na mocy ogólnych przepisów wykonawczych liczbę lat służby uprawniających do emerytury za wysługę lat, które podlegają zaliczeniu na podstawie systemu emerytalnego Wspólnot w odniesieniu do poprzedniego okresu pracy, w oparciu o przekazany kapitał po odliczeniu kwoty stanowiącej aprecjację kapitału między datą zastosowania transferu a datą rzeczywistego transferu.

Urzędnicy mogą korzystać z tego uzgodnienia wyłącznie raz w stosunku do każdego państwa członkowskiego oraz danego systemu emerytalnego”.

5

Artykuł 6 decyzji Komisji z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie ogólnych przepisów wykonawczych do art. 11 i 12 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego (Informacje administracyjne nr 60‑2004 z dnia 9 czerwca 2004 r.) stanowi:

„W odniesieniu do wszystkich podlegających transferowi kwot należnych z funduszu emerytalnego, do którego należał pracownik, należy poświadczyć, że stanowią one zaktualizowaną wartość kapitałową praw do emerytury nabytych przed rozpoczęciem służby we Wspólnotach lub, w przypadku wniosku na podstawie art. 11 ust. 3 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego, przed powrotem do służby.

Kwota podlegająca transferowi musi odpowiadać pełnej wartości kapitałowej. Może obejmować prawa wynikające z okresów służby przebytych w szeregu organów administracji, organizacji lub z szeregu okresów działalności na podstawie zatrudnienia lub na własny rachunek” [tłumaczenie nieoficjalne, podobnie jak wszystkie cytaty z tej decyzji poniżej].

6

Zgodnie z §§ 3–5 ustawy nr 589/1992 o składkach na ubezpieczenie społeczne oraz o składkach na państwową politykę zatrudnienia, ze zmianami, składkę na czeskie ubezpieczenie emerytalne odprowadzają zarówno pracodawca, jak i pracownik. Stawka procentowa składki pracodawcy wynosiła w latach 1996–2003 19,5%, a od 2004 r. –21,5% podstawy wymiaru składek, przy czym podstawa wymiaru składek dla pracodawcy stanowiła sumę podstaw wymiaru składek wszystkich zatrudnionych przez niego pracowników. Składki pracownika w tym okresie wynosiły 6,5% podstawy wymiaru składek.

7

Z §§ 33–36 ustawy nr 155/1995 o ubezpieczeniu emerytalnym, ze zmianami (zwanej dalej „ustawą nr 155/1995”), wynika, że w celu obliczenia wysokości emerytury sumowana jest kwota bazowa, mająca tę samą wysokość dla wszystkich ubiegających się o przyznanie świadczenia, oraz kwota zmienna, której wysokość zależy od całkowitego okresu ubezpieczenia wnioskodawcy oraz od kwoty dotyczącej go podstawy wymiaru.

8

Zgodnie z § 34 ust. 1 omawianej ustawy wysokość kwoty zmiennej za każdy pełny rok ubezpieczenia wynosi 1,5% podstawy wymiaru na miesiąc. Do okresu ubezpieczenia zalicza się na poziomie 80% okresy, w których ubezpieczony nie osiągnął, ogólnie rzecz ujmując, dochodu podlegającego zaliczeniu (tak zwane zastępcze okresy ubezpieczenia), obejmujące przykładowo urlop wychowawczy, okresy nauki itp.

9

Zgodnie z § 15 ustawy nr 155/1995 podstawę wymiaru emerytury określa się w zależności od indywidualnego wskaźnika pracownika. Zgodnie z § 16 tej ustawy jest nią średnia dochodów miesięcznych, zaktualizowanych na dzień obliczenia, podlegających składkom emerytalnym za cały okres ubezpieczenia, jednak ograniczona do ostatnich 30 lat. W odniesieniu do indywidulanego wskaźnika wynoszącego do 10000 koron czeskich (CZK) kwota bazowa stanowi indywidulany wskaźnik podstawy wymiaru emerytury. Przekraczające ten próg kwoty, do wysokości do 24800 CZK, wlicza się do podstawy wymiaru w stosunku 30% ich wysokości, zaś kwoty przekraczające ten drugi pułap wlicza się do omawianej podstawy w stosunku 10% ich wysokości.

10

Zastępcze okresy ubezpieczenia zaliczają się do okresu ubezpieczenia. Dla potrzeb obliczenia indywidualnego wskaźnika tak zwane okresy „wyłączone”, które zasadniczo zbiegają się z zastępczymi okresami ubezpieczenia, odlicza się od danego okresu.

11

Zgodnie z § 105a ust. 1 i 4 ustawy nr 155/1995, mającym na celu wdrożenie przepisów regulaminu pracowniczego, osoby ubezpieczone, które zostają urzędnikami lub innymi pracownikami Wspólnot i które zaprzestają prowadzenia działalności zarobkowej w Republice Czeskiej, są uprawnione do przeniesienia uprawnień emerytalnych nabytych w Republice Czeskiej do systemu emerytalnego Wspólnot, jeżeli czeski system emerytalny nie przyznał im prawa do emerytury, przy czym „[u]prawnienia emerytalne […] oznaczają sumę pieniężną wyliczoną jako ekwiwalent aktuarialny, zależny od przebytych okresów ubezpieczenia oraz podstaw wymiaru”.

12

Rozporządzenie rządu nr 587/2006 w sprawie szczegółowych zasad wzajemnego transferu uprawnień emerytalnych w odniesieniu do systemu emerytalnego Wspólnot Europejskich (zwane dalej „rozporządzeniem rządu nr 587/2006”) zawiera szczegółowe przepisy regulujące przenoszenie praw do emerytury czeskich urzędników, którzy podjęli służbę we Wspólnotach. W § 2 kształtuje ono zasady obliczania kwoty podlegającej transferowi jako wartość praw emerytalnych nabytych w Republice Czeskiej w następujący sposób:

„1)   Sumę pieniężną ustaloną jako wartość uprawnień emerytalnych nabytych w Republice Czeskiej podlegającą transferowi oblicza się poprzez pomnożenie wartości jednostkowej przyszłej emerytury przez sumę przewidywanej kwoty zmiennej emerytury i proporcjonalnej części kwoty bazowej emerytury.

2)   Przewidywaną kwotę zmienną emerytury oblicza się według metody określonej w § 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu emerytalnym w ten sposób, że okres ubezpieczenia i podstawę wymiaru ustala się w rozstrzygającej dacie; rozstrzygająca data oznacza datę wystąpienia z wnioskiem o przeniesienie uprawnień emerytalnych do właściwej instytucji Wspólnot Europejskich [...]. Do celów ustalenia indywidualnego wskaźnika podstawy wymiaru okres ubezpieczenia w systemie emerytalnym Wspólnot Europejskich uznaje się za okres wyłączony [...].

3)   Część proporcjonalną kwoty bazowej emerytury oblicza się, mnożąc kwotę bazową emerytury mającą zastosowanie w rozstrzygającej dacie przez ułamek, który stanowi okres ubezpieczenia przebyty w ramach czeskiego ubezpieczenia emerytalnego w rozstrzygającej dacie w stosunku do wszystkich okresów ubezpieczenia przebytych w ramach czeskiego ubezpieczenia emerytalnego w rozstrzygającej dacie i okresów ubezpieczenia przebytych od rozstrzygającej daty do dnia, w którym wnioskujący o przeniesienie praw emerytalnych [...] osiągnie wiek emerytalny na podstawie przepisów obowiązujących w rozstrzygającej dacie [...].

4)   Wartość jednostkową przyszłej emerytury ustala się według wieku wnioskodawcy w rozstrzygającej dacie [...] według obowiązujących w rozstrzygającej dacie tabel śmiertelności oraz 70% wartości maksymalnej stopy technicznej określonej w szczególnym przepisie prawnym do celów ubezpieczenia [...].

5)   Do celów ustalenia jednostkowej wartości przyszłej emerytury stosuje się tabele śmiertelności ministerstwa pracy i spraw społecznych, jednolite dla mężczyzn i kobiet, ustalane zawsze na okresy wynoszące pięć kolejnych lat kalendarzowych.

6)   Sumę pieniężną obliczaną na podstawie ust. 1–5 powiększa się o określoną kwotę z tytułu odsetek od sumy pieniężnej obliczonej na podstawie ust. 1–5 za okres od rozstrzygającej daty do dnia poprzedzającego dzień przekazania sumy pieniężnej [...] na konto systemu emerytalnego Wspólnot Europejskich [...]”.

13

Załącznik do rozporządzenia rządu nr 587/2006 zawiera formułę obliczeniową wartości jednostkowej przyszłej emerytury. Maksymalna stopa techniczna ustalona jest w § 12 ust. 1 zdanie pierwsze rozporządzenia rządu nr 434/2009 w zależności od średniej rentowności obligacji państwowych.

14

Radek Časta jest urzędnikiem Komisji Europejskiej. Przed podjęciem w niej służby w dniu 1 grudnia 2006 r. był ubezpieczony w czeskim systemie emerytalnym. Do tego systemu odprowadzane były stosowne składki.

15

W dniu 28 listopada 2008 r. R. Časta zwrócił się do Komisji na podstawie art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego o przeniesienie swoich uprawnień emerytalnych nabytych w Republice Czeskiej.

16

Wniosek został przekazany ČSSZ, która w dniu 8 lutego 2011 r. wydała decyzję, w której zaproponowała R. Čaście dokonanie transferu kwoty 523584 CZK, obliczonej na podstawie krajowych przepisów. Kwota ta stanowiła mniej niż połowę całości składek odprowadzonych za R. Častę do tego dnia do czeskiego systemu emerytalnego.

17

Radek Časta wniósł odwołanie od tej decyzji. Jego zdaniem metoda obliczeniowa określona w czeskim prawie narusza art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego w związku z art. 4 ust. 3 TUE. Utrzymuje on, że podlegająca przekazaniu kwota powinna odpowiadać w przybliżeniu łącznej kwocie odprowadzonych składek, a nawet ją przekraczać. Radek Časta podniósł również naruszenie zasady równego traktowania. Zakwestionował ponadto fakt, że przy obliczaniu jego praw do emerytury nie został uwzględniony okres, w którym odprowadzał on składki do systemu emerytalnego Unii.

18

ČSSZ oddaliła wskazane odwołanie decyzją z dnia 10 maja 2011 r. W dniu 12 maja 2011 r. R. Časta wniósł skargę o stwierdzenie nieważności tej decyzji do Krajský soud v Praze (sądu okręgowego w Pradze).

19

W tych okolicznościach Krajský soud v Praze postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

20

W pytaniu pierwszym sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego należy interpretować w ten sposób, że państwo członkowskie może ustalić wartość kapitałową praw do emerytury przy pomocy ekwiwalentu aktuarialnego lub zryczałtowanej wartości wykupu, o których była mowa w tym przepisie regulaminu pracowniczego przed zmianą wprowadzoną rozporządzeniem nr 723/2004, czy też należy stosować tylko jedną z tych metod.

21

Artykuł 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego w brzmieniu sprzed zmiany wprowadzonej rozporządzeniem nr 723/2004, które to brzmienie wynikało z rozporządzenia nr 571/92, stanowił, że urzędnik, który podejmuje służbę we Wspólnotach po zakończeniu służby w organie administracji albo w organizacji krajowej lub międzynarodowej lub po wykonywaniu działalności zawodowej na podstawie zatrudnienia lub na własny rachunek, przy powołaniu na czas nieokreślony może zlecić wpłatę na rzecz Wspólnot ekwiwalentu aktuarialnego albo zryczałtowanej wartości wykupu praw do emerytury, które nabył z tytułu takiej działalności.

22

Przepis ten dawał państwom członkowskim wybór w zakresie wywiązania się z ich zobowiązania do przyjęcia krajowych przepisów niezbędnych do zagwarantowania urzędnikom instytucji możliwości przeniesienia ich uprawnień emerytalnych do wspólnotowego systemu emerytalnego. Tym samym państwa członkowskie, skoro nie musiały zezwalać urzędnikom na dokonanie wyboru między przeniesieniem ekwiwalentu aktuarialnego i zryczałtowanej wartości wykupu, miały dowolność stosowania jednej z dwóch metod obliczeniowych (zob. podobnie wyrok z dnia 17 grudnia 1987 r. w sprawie 315/85 Komisja przeciwko Luksemburgowi, Rec. s. 5391, pkt 20–22).

23

Opisana możliwość wyboru przysługująca państwom członkowskim została poszerzona w związku ze zmianą regulaminu pracowniczego przez rozporządzenie nr 723/2004, w następstwie której to zmiany wskazany art. 11 ust. 2 załącznika VIII stanowi, że urzędnik, który podejmuje służbę we Wspólnotach, jest uprawniony, po powołaniu, ale przed nabyciem uprawnień do wypłaty emerytury za wysługę lat w rozumieniu art. 77 regulaminu pracowniczego, do zlecenia wpłaty do systemu emerytalnego Wspólnot wartości kapitałowej, uaktualnionej z datą faktycznego przekazania, praw nabytych do emerytury nabytej z tytułu wcześniejszej służby lub działalności.

24

Stosując od tamtego momentu jedno pojęcie: „wartość kapitałowa praw do emerytury”, prawodawca Unii zezwolił bowiem państwom członkowskim na stosowanie wybranej przez nie metody ustalania wysokości sumy pieniężnej, którą należy przekazać do systemu emerytalnego Unii, pod warunkiem że suma ta stanowi pod względem rzeczowym prawa do emerytury nabyte z tytułu wcześniejszej działalności danego urzędnika.

25

Zatem państwa członkowskie mogą stosować bądź metodę tzw. ekwiwalentu aktuarialnego, służącą do obliczenia obecnej wartości przyszłego i ewentualnego świadczenia emerytalnego, której kwota jest zwykle pomniejszana w celu uwzględnienia przedterminowej wypłaty oraz ryzyka zgonu przed tym, jak świadczenia staną się wymagalne, bądź metodę tzw. zryczałtowanej wartości wykupu, według której wartość tę uzyskuje się w wyniku zsumowania składek odprowadzonych przez ubezpieczonego i jego pracodawcę, do których można doliczyć odsetki (zob. w odniesieniu do tych metod obliczania wyrok z dnia 18 marca 1982 r. w sprawie 212/81 Bodson, Rec. s. 1019, pkt 7, 8), bądź też jeszcze inne metody.

26

W tych okolicznościach na pierwsze pytanie należy udzielić odpowiedzi, iż art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego należy interpretować w ten sposób, że państwo członkowskie może ustalać wartość kapitałową praw do emerytury w oparciu o metodę bądź ekwiwalentu aktuarialnego, bądź zryczałtowanej wartości wykupu, bądź o jeszcze inne metody, pod warunkiem że suma podlegająca transferowi stanowi pod względem rzeczowym prawa do emerytury nabyte z tytułu wcześniejszej działalności danego urzędnika.

27

W pytaniu drugim sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego i art. 4 ust. 3 TUE należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie stosowaniu metody obliczania wartości kapitałowej praw do emerytury nabytych w krajowym systemie emerytalnym z tytułu poprzedniej działalności, określonej w czeskich przepisach, i czy na odpowiedź na tego rodzaju pytanie ma wpływ okoliczność, że metoda ta prowadzi do tego, iż wartość kapitałowa podlegająca transferowi do systemu emerytalnego Unii ustalana jest na poziomie niesięgającym nawet połowy wartości składek odprowadzonych przez urzędnika i jego dawnego pracodawcę do krajowego systemu emerytalnego.

28

W celu zapewnienia koordynacji systemów emerytalnych krajowych z systemem unijnym należy przeprowadzić kolejno dwie czynności, przy czym druga z nich polega na przeliczeniu wartości kapitałowej praw do emerytury nabytych w systemie krajowym na lata zaliczane do okresu uprawniającego do emerytury w systemie emerytalnym Unii. Przeliczenia tego dokonują instytucje Unii zgodnie z ogólnymi przepisami wykonawczymi do omawianego art. 11, ustanowionymi przez owe instytucje. Czynność ta podlega prawu Unii.

29

Natomiast pierwsza czynność podlega wyłącznej właściwości krajowej instytucji zarządzającej systemem emerytalnym, w którym zainteresowany był ubezpieczony przed podjęciem służby w Unii. Czynność ta decyduje o wartości kapitałowej praw do emerytury nabytych w krajowym systemie na mocy właściwych przepisów danego państwa członkowskiego (zob. wyrok z dnia 9 listopada 1989 r. w sprawach połączonych 75/88, 146/88 i 147/88 Bonazzi-Bertottilli i in. przeciwko Komisji, Rec. s. 3599, pkt 17).

30

W odniesieniu do poszczególnych uregulowań krajowych należy stwierdzić, że prawodawca Unii nie zmierzał przy pomocy art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego do harmonizacji różnych przepisów krajowych w dziedzinie emerytur, nacechowanych dużą różnorodnością i złożonością (zob. ww. wyrok w sprawie Komisja przeciwko Luksemburgowi, pkt 21). Ponadto, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 43 opinii, z art. 48 TFUE i z art. 153 ust. 4 TFUE wynika, że prawo Unii uznaje prawo państw członkowskich do określania podstawowych zasad systemów zabezpieczenia społecznego tych państw.

31

Wynika z tego, że państwom członkowskim przysługuje szeroki zakres uznania przy przyjmowaniu uregulowań krajowych w wykonaniu art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego.

32

Dotyczy to szczególnie metody ustalania przez państwa członkowskie wartości kapitałowej praw do emerytury nabytych w krajowym systemie, które mają zostać uwzględnione przez system emerytalny Unii, jakkolwiek metoda ta musi być zgodna z charakterem zasad i norm regulujących system emerytalny tych państw.

33

Ogólnie rzecz, ujmując państwa członkowskie mają możliwość ustanowienia między innymi systemu emerytalnego opartego na kapitalizacji, oferującego emerytury proporcjonalne do składek, lub przeciwnie, systemu opartego na pewnym poziomie solidarności, który stanowi, że emerytury wypłacane w ramach takiego systemu niekoniecznie będą proporcjonalne do składek.

34

Z postanowienia odsyłającego wynika, że w krajowym systemie emerytalnym, którego dotyczy postępowanie główne, kwoty emerytury, do których otrzymania uprawnieni są emeryci, oblicza się, stosując formułę uwzględniającą całkowity okres odprowadzania składek emerytalnych i poziom dochodów, przy czym jednak ten ostatni składnik jest silnie degresywny. W systemie tym wyższy dochód daje wprawdzie prawo do wyższej emerytury, lecz części wynagrodzenia przekraczające określony poziom brane są pod uwagę jedynie w ograniczonym zakresie.

35

Tymczasem w tego rodzaju systemie redystrybutywnym opartym w znacznym stopniu na solidarności jest oczywiste, że wartość kapitałowa praw do emerytury nie odpowiada całości sumy składek odprowadzonych przez pracodawcę i jego pracownika z tytułu ubezpieczenia emerytalnego tego pracownika.

36

Jeżeli wyliczenie wartości kapitałowej praw do emerytury wynika w sposób logiczny z charakteru, zasad i norm systemu emerytalnego obowiązującego w danym państwie członkowskim, nie można kwestionować zgodności tej metody obliczeniowej z prawem Unii. Jedynie wówczas, gdy zasady obliczania tej wartości kapitałowej odbiegają znacząco, na korzyść lub na niekorzyść urzędnika, od charakteru zasad i norm krajowego systemu emerytalnego, istnieje ryzyko, że unormowania danego państwa członkowskiego stanowią przeszkodę w swobodnym przepływie pracowników gwarantowanym w art. 45 TFUE lub są niezgodne z obowiązkami określonymi w art. 4 ust. 3 TUE.

37

Należy przypomnieć, że po pierwsze, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału urzędnik Unii ma status pracownika migrującego (zob. ww. wyrok w sprawie My, pkt 37 i przytoczone tam orzecznictwo; wyroki: z dnia 16 lutego 2006 r. w sprawie C-185/04 Öberg, Zb.Orz. s. I-1453, pkt 12; a także z dnia 4 lipca 2013 r. w sprawie C‑233/12 Gardella, pkt 25), a po drugie, ciążący na państwach członkowskich obowiązek umożliwienia przeniesienia do systemu emerytalnego Unii uprawnień emerytalnych nabytych przez jej urzędników z tytułu wcześniejszej służby oraz określenia w tym względzie metody obliczeniowej objęty jest zakresem zastosowania art. 4 ust. 3 TUE (zob. podobnie wyrok z dnia 17 lipca 1997 r. w sprawie C-52/96 Komisja przeciwko Hiszpanii, Rec. s. I-4637, pkt 9).

38

Uregulowania krajowe będące przedmiotem sporu głównego, w kształcie przedstawionym w pkt 11 i 12 niniejszego wyroku, nie wydają się odbiegać od charakteru zasad i norm krajowego systemu emerytalnego. Niemniej sąd krajowy powinien upewnić się, czy tak rzeczywiście jest, w szczególności w przypadku, gdyby skarżący przedstawił poważne przesłanki świadczące o czymś przeciwnym, oraz sprawdzić, w razie gdy przepisy krajowe dopuszczają przeniesienie uprawnień emerytalnych do innego systemu krajowego lub do systemu jakiejś organizacji międzynarodowej, czy obliczanie kwoty podlegającej transferowi do systemu emerytalnego Unii nie odbywa się w sposób niekorzystny w stosunku do obliczania kwoty podlegającej transferowi do takich innych systemów. Sam fakt, że stosowana metoda obliczeniowa daje kwotę podlegającą transferowi niższą niż połowa sumy składek odprowadzonych przez urzędnika i jego pracodawcę do krajowego systemu emerytalnego, nie stanowi sam w sobie takiej przesłanki. Ponadto z akt sprawy przedłożonych Trybunałowi nie wynika, by krajowe przepisy dopuszczały przeniesienie uprawnień emerytalnych do innego systemu krajowego lub międzynarodowego.

39

Ponadto urzędnik występujący o przeniesienie swoich uprawnień do emerytury nabytych w systemie emerytalnym państwa członkowskiego do systemu emerytalnego Unii nie może skutecznie podnieść niedozwolonej dyskryminacji w stosunku do urzędników Unii z innych państw członkowskich wynikającej z zastosowania innej metody obliczania wartości kapitałowej, której kwota podlega transferowi. Zróżnicowanie to wynika bowiem w takiej sytuacji z uprawnienia państw członkowskich do ukształtowania własnego systemu emerytalnego i ich uznania w tym zakresie.

40

W tych okolicznościach na pytanie drugie należy odpowiedzieć, iż art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego i art. 4 ust. 3 TUE należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwiają się one stosowaniu metody obliczania wartości kapitałowej wcześniej nabytych praw do emerytury, takiej jak ta określona w czeskich przepisach, nawet jeżeli metoda ta powoduje, że wartość kapitałowa podlegająca transferowi do systemu emerytalnego Unii zostanie ustalona na poziomie niesięgającym nawet połowy wartości składek odprowadzonych przez urzędnika i jego dawnego pracodawcę do krajowego systemu emerytalnego.

41

W pytaniu trzecim sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego i art. 4 ust. 3 TUE należy interpretować w ten sposób, że do celów obliczania wartości kapitałowej wcześniej nabytych praw do emerytury, która ma być przekazana do systemu emerytalnego Unii, należy uwzględniać okres, w którym urzędnik był już ubezpieczony w tym ostatnim systemie.

42

Po pierwsze, należy przypomnieć, w odniesieniu do ww. wyroku w sprawie My, na który powołuje się sąd odsyłający w ramach pytania trzeciego, że Trybunał orzekł w pkt 49 tego wyroku, iż art. 4 ust. 3 TUE w związku z przepisami regulaminu pracowniczego stoi na przeszkodzie istnieniu przepisu krajowego, który nie pozwala na zaliczenie stażu pracy obywatela Unii w służbie instytucji Unii w celu nabycia prawa do emerytury z krajowego systemu emerytalnego.

43

Niemniej o ile w przywołanej powyżej sprawie My chodziło o uwzględnienie okresów działalności przebytych w instytucjach Unii do celów nabycia prawa do emerytury z krajowego systemu emerytalnego, o tyle skarżący w postępowaniu głównym wnosi przed sądem odsyłającym o uwzględnienie w danym państwie członkowskim okresu działalności przebytego w charakterze urzędnika Komisji do celów ustalenia kwoty podlegającej transferowi przez krajowy system emerytalny do systemu Unii.

44

Ponieważ sytuacja leżąca u podstaw ww. wyroku w sprawie My jest odmienna od sytuacji rozpatrywanej w postępowaniu głównym, wspomniany wyrok nie dostarcza informacji pozwalających udzielić odpowiedzi na pytanie trzecie.

45

Po drugie, z art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego jednoznacznie wynika, że prawami do emerytury, których przeniesienie do systemu emerytalnego Unii z systemu emerytalnego obowiązującego w państwie członkowskim urzędnik może zlecić, są prawa nabyte jedynie z tytułu działalności wykonywanej przed podjęciem służby w Unii.

46

Przepis ten jest ponadto doprecyzowany w decyzji Komisji z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie ogólnych przepisów wykonawczych do art. 11 i 12 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego, która stanowi w art. 6 akapit pierwszy, że „[w] odniesieniu do wszystkich podlegających transferowi kwot należnych z funduszu emerytalnego, do którego należał pracownik, należy poświadczyć, że stanowią one zaktualizowaną wartość kapitałową praw do emerytury nabytych przed rozpoczęciem służby we Wspólnotach”.

47

W związku z powyższym na trzecie pytanie należy odpowiedzieć, iż art. 11 ust. 2 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego i art. 4 ust. 3 TUE należy interpretować w ten sposób, że do celów obliczania wartości kapitałowej praw do emerytury nabytych w krajowym systemie emerytalnym, która ma być przekazana do systemu emerytalnego Unii, nie należy uwzględniać okresu, w którym urzędnik był już ubezpieczony w tym ostatnim systemie.

48

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (piąta izba) orzeka, co następuje: