Wybierz funkcje eksperymentalne, które chcesz wypróbować

Ten dokument pochodzi ze strony internetowej EUR-Lex

Dokument 62007CJ0301

    Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 6 października 2009 r.
    PAGO International GmbH przeciwko Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH.
    Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Oberster Gerichtshof (Austria).
    Znaki towarowe – Rozporządzenie (WE) nr 40/94 – Artykuł 9 ust. 1 lit. c) – Znak towarowy cieszący się renomą we Wspólnocie – Geograficzny zasięg renomy.
    Sprawa C-301/07.

    Zbiór Orzeczeń 2009 I-09429

    Identyfikator ECLI: ECLI:EU:C:2009:611

    WYROK TRYBUNAŁU (druga izba)

    z dnia 6 października 2009 r. ( *1 )

    „Znaki towarowe — Rozporządzenie (WE) nr 40/94 — Artykuł 9 ust. 1 lit. c) — Znak towarowy cieszący się renomą we Wspólnocie — Geograficzny zasięg renomy”

    W sprawie C-301/07

    mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 234 WE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Oberster Gerichtshof (Austria) postanowieniem z dnia 12 czerwca 2007 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu , w postępowaniu

    PAGO International GmbH

    przeciwko

    Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH,

    TRYBUNAŁ (druga izba),

    w składzie: C.W.A. Timmermans, prezes izby, J.C. Bonichot, K. Schiemann, J. Makarczyk i L. Bay Larsen (sprawozdawca), sędziowie,

    rzecznik generalny: E. Sharpston,

    sekretarz: B. Fülöp, administrator,

    uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 5 czerwca 2008 r.,

    rozważywszy uwagi przedstawione:

    w imieniu PAGO International GmbH przez C. Hauera, Rechtsanwalt,

    w imieniu Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH przez G. Schönherra, Rechtsanwalt,

    w imieniu Komisji Wspólnot Europejskich przez W. Wilsa oraz H. Krämera, działających w charakterze pełnomocników,

    po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 30 kwietnia 2009 r.,

    wydaje następujący

    Wyrok

    1

    Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1994, L 11, s. 1 zwanego dalej „rozporządzeniem”).

    2

    Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy PAGO International GmbH (zwaną dalej „PAGO”) a Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH (zwaną dalej „Tirolmilch”) w przedmiocie wspólnotowego znaku towarowego, którego właścicielem jest PAGO.

    Ramy prawne

    3

    Artykuł 1 ust. 2 rozporządzenia stanowi:

    „Wspólnotowy znak towarowy ma charakter jednolity. Wywołuje on ten sam skutek w całej Wspólnocie; może on być zarejestrowany […], być przedmiotem […] decyzji stwierdzającej wygaśnięcie praw właściciela znaku lub unieważnienie znaku, a jego używanie może być zakazane jedynie w odniesieniu do całej Wspólnoty. Zasadę tę stosuje się, jeżeli niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej”.

    4

    Artykuł 9 ust. 1 lit. c) stanowi:

    1.   „Wspólnotowy znak towarowy przyznaje właścicielowi wyłączne prawa do tego znaku. Właściciel znaku jest uprawniony do zakazania wszelkim stronom trzecim, które nie posiadają jego zgody, używania w obrocie handlowym:

    […]

    c)

    oznaczenia identycznego lub podobnego do wspólnotowego znaku towarowego w odniesieniu do towarów lub usług, które nie są podobne do tych, dla których zarejestrowano wspólnotowy znak towarowy, w przypadku gdy cieszy się on renomą we Wspólnocie i w przypadku gdy używanie tego oznaczenia bez uzasadnionej przyczyny powoduje nienależną korzyść z powodu lub jest szkodliwe dla odróżniającego charakteru lub renomy wspólnotowego znaku towarowego [powoduje czerpanie nienależnej korzyści z odróżniającego charakteru lub renomy wspólnotowego znaku towarowego bądź też działa na ich szkodę]”.

    5

    Artykuł 5 ust. 2 pierwszej dyrektywy Rady 89/104/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych (Dz.U. 1989, L 40, s. 1, zwanej dalej „dyrektywą”) jest zredagowany w następujący sposób:

    „Każde państwo członkowskie może również postanowić, że właściciel jest uprawniony do zakazania wszelkim osobom trzecim, które nie posiadają jego zgody, używania w obrocie handlowym: oznaczenia identycznego lub podobnego do wspólnotowego znaku towarowego w odniesieniu do towarów lub usług, które nie są podobne do tych, dla których zarejestrowano wspólnotowy znak towarowy, w przypadku gdy cieszy się on renomą we Wspólnocie [w państwie członkowskim] i w przypadku gdy używanie tego oznaczenia bez uzasadnionej przyczyny powoduje nienależną korzyść z powodu lub jest szkodliwe dla odróżniającego charakteru lub renomy wspólnotowego znaku towarowego [powoduje czerpanie nienależnej korzyści z odróżniającego charakteru lub renomy wspólnotowego znaku towarowego bądź też działa na ich szkodę]”.

    Postępowanie przed sądem krajowym i pytania prejudycjalne

    6

    PAGO od 2001 r. jest właścicielką wspólnotowego graficznego znaku towarowego odnoszącego się w szczególności do napojów owocowych i soków owocowych. Istotnym elementem tego znaku jest wyobrażenie zielonej butelki szklanej z charakterystyczną etykietą i zakrętką. PAGO sprzedaje na terytorium Austrii sok owocowy pod nazwą „Pago” w tego typu butelkach. Wspólnotowy znak towarowy PAGO jest bardzo znany w tym państwie członkowskim.

    7

    Tirolmilch sprzedaje mleczny napój owocowy na bazie serwatki o nazwie „Lattella”. Napój ten był na początku sprzedawany w kartonowych pojemnikach. Następnie rozlewano go również do szklanych butelek. Dwa kształty butelek przypominają pod wieloma względami wspólnotowy znak towarowy PAGO. W reklamie Tirolmilch wykorzystuje obraz przedstawiający — podobnie jak wspólnotowy znak towarowy PAGO — butelkę obok napełnionej szklanki.

    8

    PAGO wniosła do Handelsgericht Wien (sądu handlowego w Wiedniu) o zarządzenie środka tymczasowego zakazującego Tirolmilch promowania, oferowania do sprzedaży, sprzedaży lub wykorzystywania w inny sposób jej napoju w spornych butelkach oraz jego reklamowania poprzez wykorzystywanie obrazu przedstawiającego butelki ze szklanką napełnioną sokiem.

    9

    Handelsgericht Wien uwzględnił żądanie. W następstwie odwołania od wydanego postanowienia żądanie PAGO zostało oddalone przez Oberlandesgericht Wien (wyższy sąd krajowy w Wiedniu). PAGO wniosła więc skargę rewizyjną do Oberster Gerichtshof (sądu najwyższego).

    10

    Sąd ten uznał, iż nie istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w przypadku butelek wykorzystywanych przez Tirolmilch i wspólnotowego znaku towarowego PAGO, nawet na podstawie całościowej oceny, ponieważ na nalepianych na spornych butelkach etykietach widnieją odpowiednio nazwy „Pago” i „Lattella”, obydwie bardzo znane w Austrii.

    11

    Jako że PAGO podnosi jednak, iż w rozumieniu art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia Tirolmilch czerpie nienależną korzyść z odróżniającego charakteru i renomy wspólnotowego znaku towarowego PAGO w Austrii, Oberster Gerichtshof zastanawia się nad znaczeniem sformułowania „cieszy się […] renomą we Wspólnocie” użytego w przywołanym przepisie rozporządzenia.

    12

    Sąd ów zakłada, iż analogicznie do tego, co Trybunał orzekł w wyroku z dnia 14 września 1999 r. w sprawie C-375/97 General Motors, Rec. s. I-5421 w odniesieniu do zawartego w art. 5 ust. 2 dyrektywy wyrażenia „cieszy się […] renomą we Wspólnocie [w państwie członkowskim]”, wystarczy, aby wspólnotowy znak towarowy cieszył się renomą w „istotnej części” Wspólnoty.

    13

    Ponieważ jednak PAGO domaga się wydania nakazu zaprzestania używania znaku obejmującego całą Wspólnotę, a jej znak towarowy ma renomę jedynie w Austrii, Oberster Gerichtshof zastanawia się, czy można wydać całkowity zakaz, mimo że wspólnotowy znak towarowy ma renomę tylko w jednym państwie członkowskim, lub czy w przypadku renomy w jednym tylko państwie członkowskim można wydać „zakaz” w rozumieniu art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia ograniczony do tego państwa.

    14

    W tych okolicznościach Oberster Gerichtshof postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

    „1)

    Czy wspólnotowy znak towarowy jest chroniony w całej Wspólnocie jako »cieszący się renomą znak towarowy« w rozumieniu art. 9 ust. 1 lit. c) [rozporządzenia], jeżeli »cieszy się renomą« tylko w jednym państwie członkowskim?

    2)

    Jeżeli na pytanie pierwsze udzielona zostanie odpowiedź przecząca: czy znak towarowy »cieszący się renomą« tylko w jednym państwie członkowskim jest chroniony w tym państwie na podstawie art. 9 ust. 1 lit. c) [rozporządzenia] w taki sposób, że istnieje możliwość wydania zakazu ograniczonego do tego państwa?”.

    W przedmiocie pytań prejudycjalnych

    15

    Tytułem wstępu należy zauważyć, że w postępowaniu przed sądem krajowym wspólnotowy znak towarowy, którego właścicielem jest PAGO, obejmuje napoje owocowe oraz soki owocowe, podczas gdy towar sprzedawany przez Tirolmilch jest napojem owocowym na bazie serwatki.

    16

    Z postanowienia odsyłającego nie wynika, aby sąd krajowy dokonał już oceny w przedmiocie podobnego charakteru spornych towarów.

    17

    W celu udzielenia temu sądowi odpowiedzi użytecznej w każdym wypadku zaznaczyć należy, iż art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia w istocie chroni wspólnotowy znak towarowy w odniesieniu do towarów lub usług, które nie są podobne do tych, dla których zarejestrowano ten wspólnotowy znak towarowy.

    18

    Pomimo jednakże jego brzmienia oraz zważywszy na ogólną systematykę i cele systemu, w jaki wpisuje się art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia, ochrona mających renomę wspólnotowych znaków towarowych nie może być mniejsza w przypadku używania oznaczenia dla towarów lub usług identycznych lub podobnych aniżeli w przypadku używania oznaczenia dla towarów lub usług niepodobnych (zob. analogicznie wyrok z dnia 9 stycznia 2003 r. w sprawie C-292/00 Davidoff, Rec. s. I-389, pkt 24, 25, w szczególności w odniesieniu do art. 5 ust. 2 dyrektywy).

    19

    Należy więc przyznać, iż art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia chroni mający renomę wspólnotowy znak towarowy również w odniesieniu do towarów lub usług, podobnych do tych, dla których zarejestrowano wspólnotowy znak towarowy (ten sam wyrok, analogicznie, pkt 30).

    W przedmiocie pytania pierwszego

    20

    W pierwszym z zadanych pytań prejudycjalnych sąd krajowy zmierza co do zasady do uzyskania od Trybunału po pierwsze, wyjaśnienia znaczenia wyrażenia „cieszy się […] renomą we Wspólnocie”, za pomocą którego w art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia ustanowiono jedną z dwóch przesłanek, jakie wspólnotowy znak towarowy musi spełnić, aby mógł korzystać z ochrony przewidzianej w tym przepisie, a po drugie, wskazania, czy przesłanka ta jest spełniona w wymiarze geograficznym, gdy wspólnotowy znak towarowy cieszy się renomą tylko w jednym państwie członkowskim.

    21

    Pojęcie „renoma” zakłada pewien stopień znajomości we właściwym kręgu odbiorców.

    22

    Właściwym kręgiem jest krąg odbiorców, zainteresowany wspólnotowym znakiem towarowym, czyli w zależności od sprzedawanych towaru lub usługi, bądź to ogół odbiorców, bądź węższy ich krąg, przykładowo dane środowisko zawodowe (zob. analogicznie ww. wyrok w sprawie General Motors, pkt 24 w odniesieniu do art. 5 ust. 2 dyrektywy).

    23

    Nie można wymagać, aby znak towarowy był znany określonemu odsetkowi tak zdefiniowanego kręgu odbiorców (ten sam wyrok, analogicznie, pkt 25).

    24

    Wymagany stopień znajomości należy uważać za osiągnięty, gdy wspólnotowy znak towarowy znany jest znaczącej części kręgu odbiorców zainteresowanych towarami lub usługami, których on dotyczy (ten sam wyrok, analogicznie, pkt 26).

    25

    Przy badaniu tej przesłanki sąd krajowy musi uwzględnić całokształt istotnych okoliczności sprawy, czyli w szczególności udział danego znaku towarowego w rynku, intensywność, zasięg geograficzny i długotrwałość jego używania, a także nakłady poczynione przez właściciela w celu jego wypromowania (ten sam wyrok, analogicznie, pkt 27).

    26

    W świetle okoliczności sporu w postępowaniu przed sądem krajowym, do sądu krajowego należy sprawdzenie, czy sporny znak towarowy znany jest znaczącej części kręgu odbiorców zainteresowanych towarami lub usługami, których on dotyczy.

    27

    Przesłankę dotyczącą renomy należy uważać za spełnioną w ujęciu terytorialnym, gdy wspólnotowy znak towarowy cieszy się renomą w istotnej części obszaru Wspólnoty (zob. analogicznie ww. wyrok w sprawie General Motors, pkt 28).

    28

    Należy przypomnieć, że Trybunał orzekł już, iż jeżeli chodzi o znak towarowy Beneluks, dla celów art. 5 ust. 2 dyrektywy wystarczy, aby renoma występowała w istotnej części obszaru Beneluksu, która może odpowiadać w danym przypadku części jednego z państw Beneluksu (ww. wyrok w sprawie General Motors, pkt 29).

    29

    Jako że w niniejszej sprawie chodzi o wspólnotowy znak towarowy, którego renoma występuje na całym obszarze państwa członkowskiego, a mianowicie Austrii, w świetle okoliczności postępowania przed sądem krajowym można uznać, iż spełniony jest wymóg terytorialny nałożony w art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia.

    30

    Na pierwsze pytanie prejudycjalne powinno się zatem odpowiedzieć, że art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, iż aby wspólnotowy znak towarowy mógł korzystać z ochrony przewidzianej w tym przepisie, musi być znany znaczącej części kręgu odbiorców zainteresowanych towarami lub usługami, których on dotyczy, na istotnej części obszaru Wspólnoty, oraz że w świetle okoliczności postępowania przed sądem krajowym obszar przedmiotowego państwa członkowskiego można uznać za stanowiący istotną część obszaru Wspólnoty.

    W przedmiocie drugiego pytania prejudycjalnego

    31

    Biorąc pod uwagę odpowiedź udzieloną na pierwsze pytanie prejudycjalne oraz okoliczności postępowania przed sądem krajowym, nie ma potrzeby udzielenia odpowiedzi na pytanie drugie.

    W przedmiocie kosztów

    32

    Dla stron postępowania przed sądem krajowym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed tym sądem; do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż poniesione przez strony postępowania przed sądem krajowym, nie podlegają zwrotowi.

     

    Z powyższych względów Trybunał (druga izba) orzeka, co następuje:

     

    Artykuł 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego należy interpretować w ten sposób, iż aby wspólnotowy znak towarowy mógł korzystać z ochrony przewidzianej w tym przepisie, musi być znany znaczącej części kręgu odbiorców zainteresowanych towarami lub usługami, których on dotyczy, na istotnej części obszaru Wspólnoty Europejskiej, oraz że w świetle okoliczności postępowania przed sądem krajowym obszar przedmiotowego państwa członkowskiego można uznać za stanowiący istotną część obszaru Wspólnoty.

     

    Podpisy


    ( *1 ) Język postępowania: niemiecki.

    Góra