Łagodzenie zmiany klimatu

Zmiana klimatu – znaczne odchylenie średnich warunków pogodowych obserwowane w skali kilku dziesięcioleci – stanowi poważne wyzwanie dla ludzi i całego świata. Aby skutki zmiany klimatu były mniej dotkliwe, można ją łagodzić przez zapobieganie lub ograniczanie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery.

Dane wskazują, że zwłaszcza od połowy XX wieku zmiana klimatu gwałtownie przyspieszyła, do czego przyczynili się ludzie i wytwarzane przez człowieka gazy cieplarniane (głównie dwutlenek węgla (CO₂), metan, podtlenki azotu i gazy fluorowane). Społeczność międzynarodowa uznała potrzebę utrzymania globalnego ocieplenia na poziomie znacznie poniżej 2°C i uzgodniła, że będzie dążyć do ograniczenia go do 1,5°C.

UE dysponuje kompleksowymi ramami politycznymi w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Główne rozwiązania legislacyjne i strategie obejmują:

• unijny system handlu uprawnieniami do emisji, którego celem jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych z sektora energetycznego, przemysłu i przewozów lotniczych w UE;
• cele krajowe w ramach rozporządzenia w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego;
• zapewnienie udziału lasów i gruntów UE w walce ze zmianą klimatu (rozporządzenie w sprawie użytkowania gruntów i leśnictwa na lata 2021–2030);
• zmniejszanie emisji gazów cieplarnianych z transportu, np. poprzez wprowadzenie norm emisji CO₂ dla pojazdów;
• zwiększanie efektywności energetycznej, udziału energii odnawialnej i skuteczności zarządzania polityką energetyczną i klimatyczną państw członkowskich.

W 2019 r. Komisja Europejska przyjęła Europejski Zielony Ład – ambitny plan, zgodnie z którym do 2050 r. UE ma stać się neutralna dla klimatu (czyli osiągnąć zerową emisję gazów cieplarnianych netto). Jest to zobowiązanie, które zostało zapisane w nowym Europejskim prawie o klimacie. Wszystkie części społeczeństwa i sektory gospodarki będą miały do odegrania rolę w osiągnięciu tego celu – od sektora energetycznego po przemysł, mobilność, budownictwo, rolnictwo i leśnictwo.

Po 2020 r. Komisja przyjęła szereg nowych inicjatyw strategicznych, w szczególności nowy plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym na rzecz czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy, strategię na rzecz bioróżnorodności 2030, strategię „od pola do stołu” oraz strategię UE w zakresie przystosowania do zmiany klimatu, która jest uzupełnieniem działań łagodzących.

W 2020 r. Komisja przedstawiła plan w zakresie celów klimatycznych na 2030 r., aby jeszcze bardziej ograniczyć emisję gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55% do 2030 r. Ten nowy cel na 2030 r. jest zapisany w Europejskim prawie o klimacie. W lipcu 2021 r. Komisja przyjęła także szereg wniosków ustawodawczych określających, w jaki sposób zamierza osiągnąć neutralność klimatyczną w UE do 2050 r., co obejmuje pośredni cel redukcji emisji gazów cieplarnianych netto o 55% do 2030 r.

Ósmy unijny program działań w zakresie ochrony środowiska, realizowany w latach 2021–2030, będzie wspierał cele Europejskiego Zielonego Ładu w zakresie działań na rzecz klimatu i ochrony środowiska.

ZOBACZ TEŻ:

• Przystosowanie do zmiany klimatu
• Bioróżnorodność
• Gospodarka o obiegu zamkniętym
• Działania w dziedzinie klimatu
• Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS)
• Polityka ochrony środowiska UE
• Komisja Europejska
• Porozumienie paryskie
• Zasady rozliczania emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku działalności związanej z leśnictwem i rolnictwem (streszczenie)
• Zmiany klimatu – ratyfikowane przez UE porozumienie paryskie (streszczenie)
• Działania w dziedzinie klimatu – wiążące roczne redukcje emisji gazów cieplarnianych (2021–2030) (streszczenie)
• Ramy polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030 – emisja gazów cieplarnianych, zmiana użytkowania gruntów i leśnictwo (streszczenie)
• Normy emisji CO₂ dla nowych pojazdów ciężkich (streszczenie)
• Emisje z systemów klimatyzacji w pojazdach silnikowych (streszczenie)
• Europejskie prawo o klimacie (streszczenie)
• Europejski Zielony Ład (streszczenie)
• Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 (streszczenie)
• Strategia „od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego (streszczenie)
• System handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (streszczenie)
• Redukcja emisji CO₂ z nowych samochodów osobowych i nowych lekkich pojazdów użytkowych (streszczenie)
• Energia odnawialna (streszczenie)
• Przyszłość wychwytywania i składowania dwutlenku węgla w Europie (streszczenie)
• Monitorowanie, raportowanie i weryfikacja emisji CO₂ ze statków (streszczenie)
• Działania UE w dziedzinie klimatu i Europejski Zielony Ład (Komisja Europejska)
• Łagodzenie zmiany klimatu (Europejska Agencja Środowiska)
• Łagodzenie (Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska)
• Unijny program działań w zakresie środowiska do 2030 r. (Komisja Europejska).