Obrońcy praw człowieka – wsparcie ze strony UE
STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:
Artykuł 2 Traktatu o Unii Europejskiej
Wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka
JAKI JEST CEL ART. 2 TRAKTATU O UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ WYTYCZNYCH W SPRAWIE OBROŃCÓW PRAW CZŁOWIEKA?
- Artykuł 2 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że UE opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka.
- W wytycznych ustalono podejście UE do wspierania i ochrony obrońców praw człowieka* w państwach spoza UE w celu umożliwienia im swobodnego działania.
- Aspekt operacyjny niniejszych wytycznych osadzony jest w kontekście wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB).
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
Najważniejsze aspekty wytycznych to:
- Dyplomaci na misjach UE* będą odbywać regularne spotkania z obrońcami praw człowieka, odwiedzać zatrzymanych działaczy, monitorować przebieg procesów i wstawiać się za ich ochroną.
- Grupa Robocza Rady ds. Praw Człowieka (COHOM) ma za zadanie identyfikować sytuacje, w których UE wzywana jest do interwencji na podstawie sprawozdań unijnych szefów misji, ONZ, Rady Europy i organizacji pozarządowych.
- Urzędnicy UE wysokiego szczebla (np. Wysoki Przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa) włączą spotkania z obrońcami praw człowieka w plan swoich wizyt do krajów spoza UE.
- Dialog polityczny z krajami spoza UE i organizacjami regionalnymi obejmować będzie kwestie dotyczące sytuacji obrońców praw człowieka.
- Szefowie misji będą przypominać władzom krajów spoza UE o ciążącej na nich odpowiedzialności polegającej na ochronie obrońców praw człowieka przed niebezpieczeństwem.
- UE będzie ściśle współpracować z krajami spoza UE, które także posiadają politykę ochrony obrońców praw człowieka, i będzie pracować z mechanizmami praw człowieka innych organizacji regionalnych, takich jak Unia Afrykańska, Organizacja Państw Amerykańskich i Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.
- UE będzie promować wzmacnianie dotychczasowych i tworzenie nowych regionalnych mechanizmów ochrony obrońców praw człowieka.
- Unijne zobowiązanie na rzecz ochrony obrońców praw człowieka uzupełnia Europejski Instrument na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka (EIDHR), który zapewnia pomoc finansową organizacjom wspierającym działaczy na rzecz praw człowieka.
KONTEKST
Obrońcy praw człowieka odgrywają kluczową rolę w:
- dokumentowaniu przemocy;
- zapewnianiu ofiarom naruszeń praw człowieka wsparcia prawnego, psychologicznego, medycznego i innych rodzajów pomocy;
- zwalczaniu bezkarności osób odpowiedzialnych za naruszanie praw człowieka;
- podnoszeniu świadomości na temat praw człowieka i ich obrońców na poziomie krajowym, regionalnym i międzynarodowym.
Jednakże obrońcy praw człowieka sami stanowią często cel ataków i gróźb, dlatego ważne jest, aby zapewnić im bezpieczeństwo i ochronę.
Więcej informacji:
KLUCZOWE POJĘCIA
Obrońcy praw człowieka: osoby, grupy lub organizacje promujące i chroniące w sposób pokojowy powszechnie uznane prawa człowieka, czyli prawa obywatelskie, polityczne, gospodarcze, społeczne i kulturalne, w tym prawa osób należących do ludów tubylczych.
Misje UE: ambasady i konsulaty krajów UE i delegatury UE.
GŁÓWNE DOKUMENTY
Wersja skonsolidowana Traktatu o Unii Europejskiej – Tytuł I – Postanowienia wspólne – Artykuł 2 (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 17)
Zapewnienie ochrony – wytyczne Unii Europejskiej w sprawie obrońców praw człowieka, Rada UE (Sprawy Zagraniczne), 2008
DOKUMENTY POWIĄZANE
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 235/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające instrument finansowy na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie (Dz.U. L 77 z 15.3.2014, s. 85–94)
Ostatnia aktualizacja: 28.07.2017