This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Common fisheries policy (CFP)
Wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb)
Wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb)
Wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb) to zestaw zasad dotyczących chronienia żywych zasobów morza oraz zarządzania europejskim rybołówstwem i kontrolowania go, zarówno na wodach UE, jak i poza nimi. Celem WPRyb jest dopilnowanie, by działalność w zakresie rybołówstwa i akwakultury przyczyniała się do długotrwałego zrównoważonego rozwoju środowiskowego, gospodarczego i społecznego. Obejmuje to zapewnienie możliwości śledzenia, bezpieczeństwa oraz jakości produktów wprowadzanych do obrotu w UE, co przekłada się na zwiększenie produktywności, zapewnienie odpowiedniego poziomu życia w sektorze gospodarki rybnej, w tym w odniesieniu do rybołówstwa prowadzonego na małą skalę, a także na stabilne rynki, jak również zagwarantowanie konsumentom dostępności dostaw żywności w rozsądnych cenach.
Zakres WPRyb obejmuje ochronę żywych zasobów morza oraz zarządzanie ich wykorzystaniem w ramach połowów. Jeśli chodzi o środki rynkowe i środki finansowe, polityka ta ma zastosowanie również do żywych zasobów słodkowodnych oraz działań związanych z akwakulturą, jak również do przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury.
Najnowsza reforma WPRyb, z 2013 r., weszła w życie 1 stycznia 2014 r. Obecna WPRyb bazuje na czterech głównych filarach:
zarządzanie rybołówstwem;
polityka międzynarodowa;
rynek i polityka handlowa;
finansowanie polityki.
Czwartym elementem WPRyb jest Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury (2021–2027), który pomaga osiągnąć cele polityki poprzez finansowanie kwalifikujących się działań.
WPRyb nakazuje ustanowienie zrównoważonych limitów połowowych, które pozwolą na długoterminowe utrzymanie zasobów rybnych. Ponadto polityka ta przyjmuje ostrożne podejście uwzględniające wpływ działalności człowieka na wszystkie elementy ekosystemu. Jej celem jest sprawienie, by floty rybackie były bardziej selektywne pod względem połowu oraz by zrezygnowały z odrzutów, unikając przypadkowych połowów i ograniczając je, na ile to możliwe, tak by wszystkie połowy były wyładowywane. WPRyb zmieniła sposób zarządzania polityką rybołówstwa, zapewniając regionalnym grupom państw członkowskich większą kontrolę przez wprowadzenie tzw. regionalizacji.
WPRyb jest uwzględniona w artykułach 38–43 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Według artykułu 3 TFUE ochrona żywych zasobów morza w ramach WPRyb jest „wyłączną kompetencją” UE, co oznacza, że jedynie UE jest w stanie opracowywać i uchwalać wiążące akty prawne. Państwa członkowskie mogą to zrobić jedynie w sytuacji, gdy UE zezwoli im na wdrożenie takich aktów prawnych. Według artykułu 4 TFUE te strony WPRyb, które mają do czynienia z aspektami innymi niż ochrona żywych zasobów morza, mają „kompetencje dzielone”, co oznacza, że UE i jej państwa członkowskie mogą opracowywać i uchwalać prawnie wiążące akty, zaś państwa członkowskie mogą działać w ramach własnych kompetencji, jeśli UE nie wykorzystuje lub postanowi nie wykorzystywać swoich kompetencji.
ZOBACZ TEŻ