Jednolity Mechanizm Nadzorczy – opłaty nadzorcze

 

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Rozporządzenie (UE) nr 1024/2013 powierzające Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania w odniesieniu do polityki związanej z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi

Rozporządzenie (UE) nr 1163/2014 w sprawie opłat nadzorczych (EBC/2014/41)

Decyzja (UE) 2019/2158 w sprawie metodologii i procedur określania i gromadzenia danych dotyczących czynników warunkujących wysokość opłaty stosowanych do obliczania rocznych opłat nadzorczych (EBC/2019/38)

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZEŃ I DECYZJI?

• W rozporządzeniu (UE) nr 1024/2013 określono szczególne zadania powierzone Europejskiemu Bankowi Centralnemu (EBC), takie jak pobieranie rocznej opłaty nadzorczej* od instytucji kredytowych*.
• Rozporządzenie (UE) nr 1163/2014 (EBC/2014/41) ustanawia metodologię i kryteria obliczania wysokości rocznych opłat nadzorczych, ich podział między nadzorowane podmioty i nadzorowane grupy oraz procedurę poboru tych opłat przez EBC.
• Decyzja (UE) 2019/2158 (EBC/2019/38) zawiera metodologię i procedury określania i gromadzenia danych dotyczących czynników stosowanych do obliczania rocznych opłat nadzorczych.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Rozporządzenie (UE) nr 1024/2013 ustanawia, zgodnie z jego art. 30, zasadę dotyczącą zapłaty opłaty nadzorczej. Artykuł ten stanowi, że:

• EBC:
  • pobiera roczną opłatę od banków i oddziałów objętych zakresem europejskiego nadzoru bankowego na pokrycie wydatków ponoszonych przez EBC w związku z wykonywaniem zadań i obowiązków;
  • ustala zasady obliczania opłat po przeprowadzeniu konsultacji społecznych i dokonaniu analizy potencjalnych kosztów i korzyści;
  • może wymagać zaliczek na poczet rocznej opłaty, które opierają się na rozsądnych szacunkach;
• opłaty nadzorcze:
  • są obliczane na podstawie wydatków EBC związanych z określonymi zadaniami nadzorczymi i nie powinny przekraczać kwoty tych wydatków;
  • opierają się na obiektywnych kryteriach związanych ze znaczeniem i profilem ryzyka danej instytucji kredytowej, w tym z jej aktywami ważonymi ryzykiem;
  • organy krajowe mogą pobierać opłaty zgodnie z prawem krajowym na pokrycie swoich wydatków.

Rozporządzenie (UE) nr 1163/2014 (EBC/2014/41) stanowi, że:

• EBC nakłada roczną opłatę nadzorczą na każdą nadzorowaną instytucję kredytową lub oddział (podmiot ponoszący opłatę*) ustanowione w uczestniczącym państwie członkowskim;
• roczne opłaty nadzorcze nałożone na nadzorowane podmioty ustalane są na podstawie kwoty rocznych wydatków poniesionych przez EBC w danym okresie objętym opłatą, które są bezpośrednio lub pośrednio związane z jego zadaniami nadzorczymi;
• wartość aktywów ogółem i łączna kwota ekspozycji na ryzyko podmiotu ponoszącego opłatę są czynnikami warunkującymi wysokość rocznej opłaty (waga każdego z nich to 50 %). Postanowienia szczególne mają zastosowanie do:
  • nowych nadzorowanych podmiotów oraz podmiotów, które już nie podlegają nadzorowi lub których status się zmienił;
  • podziału kosztów rocznych pomiędzy istotne i mniej istotne nadzorowane podmioty;
  • podstawowego składnika opłaty (stały procent wynoszący 10 % rocznej opłaty nadzorczej). Może on być dzielony przez dwa w przypadku podmiotów oraz grup, których aktywa ogółem nie przekraczają określonego progu;
• EBC:
  • współpracuje z właściwymi organami krajowymi, aby zapewnić, że nadzór nadal będzie racjonalny pod względem kosztów i rozsądny dla wszystkich instytucji kredytowych i oddziałów;
  • corocznie wystawia zawiadomienie o opłacie dla każdego podmiotu ponoszącego opłatę w ciągu sześciu miesięcy od upływu okresu objętego opłatą, a należna kwota podlega zapłacie w ciągu 35 dni od daty wystawienia zawiadomienia o opłacie;
  • nalicza odsetki od każdej niezapłaconej kwoty opłaty nadzorczej;
  • może nakładać sankcje;
  • przedkłada coroczne sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, Radzie Unii Europejskiej, Komisji Europejskiej i Eurogrupie.

Decyzja (UE) nr 2019/2158 (EBC/2019/38) stanowi, że:

• w przypadku nadzorowanych podmiotów i grup EBC określa odpowiednie czynniki warunkujące wysokość opłaty, uwzględniając łączną kwotę ekspozycji na ryzyko i wartość aktywów ogółem;
• podmioty ponoszące opłatę, które nie zamierzają uwzględniać aktywów lub kwoty ekspozycji na ryzyko spółek zależnych z siedzibą w nieuczestniczących państwach członkowskich i państwach trzecich, powiadamiają EBC o swojej decyzji;
• właściwe organy krajowe, przed przesłaniem do EBC danych o czynnikach warunkujących wysokość opłaty, przekazanych im na standardowych formularzach przez podmioty ponoszące opłatę, zapewniają właściwą jakość i wiarygodność tych danych.

Całkowita kwota rocznych opłat nadzorczych

• Od 2015 r. EBC wydaje corocznie decyzję dotyczącą całkowitej kwoty rocznych opłat nadzorczych.
• Zgodnie z decyzją z 2021 r. (decyzja (UE) 2021/490), począwszy od okresu objętego opłatą za rok 2020 r., opłaty pobierane są dopiero po zakończeniu odpowiedniego okresu objętego opłatą, po ustaleniu rzeczywistych kosztów rocznych, i nie wymaga się już zaliczek.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE I DECYZJA MAJĄ ZASTOSOWANIE?

• Rozporządzenie (UE) nr 1024/2013 ma zastosowanie od 3 listopada 2013 r.
• Rozporządzenie (UE) nr 1163/2014 ma zastosowanie od 5 listopada 2014 r.
• Decyzja (UE) 2019/2158 ma zastosowanie od 1 stycznia 2020 r.

KONTEKST

EBC zapewnia spójne i skuteczne działanie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego. Sprawuje on bezpośredni nadzór nad istotnymi bankami (z uwagi na ich wielkość i całkowitą wartość) oraz pośredni nadzór nad mniej istotnymi bankami. W związku z tym wszystkie nadzorowane banki wnoszą opłatę nadzorczą.

Więcej informacji:

• Jednolity Mechanizm Nadzorczy (Europejski Bank Centralny)
• Nadzór w praktyce (Europejski Bank Centralny)
• Opłaty nadzorcze (Europejski Bank Centralny).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNE DOKUMENTY

Rozporządzenie Rady (UE) nr 1024/2013 z dnia 15 października 2013 r. powierzające Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania w odniesieniu do polityki związanej z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi (Dz.U. L 287 z 29.10.2013, s. 63–89).

Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1163/2014 z dnia 22 października 2014 r. w sprawie opłat nadzorczych (EBC/2014/41) (Dz.U. L 311 z 31.10.2014, s. 23–31).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Decyzja Europejskiego Banku Centralnego (UE) 2019/2158 z dnia 5 grudnia 2019 r. w sprawie metodologii i procedur określania i gromadzenia danych dotyczących czynników warunkujących wysokość opłaty stosowanych do obliczania rocznych opłat nadzorczych (EBC/2019/38) (Dz.U. L 327 z 17.12.2019, s. 99–107).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 17.05.2022