Celem konwencji jest zapewnienie, by międzynarodowy handel dzikimi zwierzętami i roślinami nie zagrażał ich przetrwaniu.
W decyzji zatwierdza się przystąpienie przez Unię Europejską (UE) do konwencji.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Konwencja o handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES)

CITES weszła w życie w 1975 r.
Stronami konwencji są 183 kraje i organizacje regionalne, w tym UE oraz wszystkie państwa członkowskie UE.

Reglamentacja

Konwencja określa różne stopnie reglamentacji dla różnych gatunków roślin i zwierząt. Wymieniono je w załącznikach do konwencji.

Załącznik I obejmuje gatunki zagrożone wyginięciem, w przypadku których handel musi być ściśle reglamentowany i dozwolony wyłącznie w wyjątkowych przypadkach.
Załącznik II obejmuje gatunki, które – choć nie są jeszcze zagrożone nieuchronnym wyginięciem – mogą stać się zagrożone, jeśli handel nie będzie ściśle reglamentowany. Aby ułatwić skuteczniejsze kontrolowanie tych gatunków, do załącznika można również dodać gatunki podobne, które wyglądają podobnie do gatunków zagrożonych.
Załącznik III obejmuje listę gatunków reglamentowanych przez jedną ze stron, w przypadku których konieczna jest współpraca pozostałych stron w celu kontrolowania ich eksploatacji w formie handlu międzynarodowego.

Zezwolenia i świadectwa

Celem zezwoleń i świadectw wykorzystywanych w ramach CITES jest regulowanie i monitorowanie handlu zagrożonymi gatunkami. Wydają je wyznaczone organy administracyjne każdej ze stron (w UE zajmują się tym organy państw członkowskich).
Zezwolenia i świadectwa wydawane są wyłącznie po spełnieniu określonych warunków. W zależności od kategorii gatunku obejmują one:
- to, czy handel nie przyniesie szkody w utrzymaniu tego gatunku;
- to, czy okaz pozyskano w sposób legalny;
- w przypadku żywych zwierząt – warunki transportu i przechowywania.
Gatunków w załączniku I nie można sprzedawać ani kupować w celach komercyjnych.
Organy naukowe doradzają organom administracyjnym w zakresie wydawania zezwoleń na wywóz, by mieć pewność, że status ochrony gatunków w załączniku II pozostanie znacznie powyżej poziomu decydującego o włączeniu do załącznika I.
Od niektórych z tych zasad istnieje szereg wyjątków, w tym w odniesieniu do:
- okazów pozyskanych, zanim konwencja zaczęła mieć do nich zastosowanie;
- tranzytu i przeładunku przez terytorium strony, w czasie gdy okazy te znajdują się w kontroli celnej;
- zwierząt urodzonych w niewoli i sztucznie wyhodowanych roślin;
- wymiany okazów należących do kolekcji naukowców i instytucji naukowych, a także okazów urodzonych w niewoli lub pozyskanych przed wejściem w życie konwencji i będących częścią wystaw objazdowych.

Monitorowanie i egzekwowanie

Strony mają obowiązek podjąć odpowiednie środki, aby:
- nałożyć sankcje karne za handel lub przetrzymywanie okazów objętych zasadami CITES;
- skonfiskować lub odesłać do państwa eksportu okazy pozyskane drogą nielegalnego handlu.
Strony muszą co roku dokumentować i zgłaszać wszystkie dane dotyczące handlu Sekretariatowi CITES. Również Komisja Europejska sporządza analizę corocznego unijnego sprawozdania dotyczącego handlu.
Dodatkowo co trzy lata strony składają sprawozdanie w sekretariacie opisujące przepisy prawne i środki podjęte w celu egzekwowania CITES.

DATA WEJŚCIA W ŻYCIE

Konwencja weszła w życie dla UE jako strony 8 lipca 2015 r.

KONTEKST

Handel chronionymi gatunkami fauny i flory regulowany jest rozporządzeniem (WE) nr 338/97 – zob. streszczenie.
W UE wdrożono konwencję CITES w formie szeregu rozporządzeń zwanych unijnymi rozporządzeniami w sprawie dzikiej przyrody.
UE opracowała również plan działania mający przeciwdziałać nielegalnemu handlowi dzikimi zwierzętami i roślinami (zob. streszczenie). Pierwotny plan działania realizowano do 2020 r. Zostanie on zaktualizowany zgodnie z unijną strategią na rzecz bioróżnorodności 2030 (zob. streszczenie).

Więcej informacji:

Unia Europejska i handel dziką fauną i florą (Komisja Europejska).

GŁÓWNE DOKUMENTY

Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (Dz.U. L 75 z 19.3.2015, s. 4–15)

Decyzja Rady (UE) 2015/451 z dnia 6 marca 2015 r. w sprawie przystąpienia Unii Europejskiej do Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES) (Dz.U. L 75 z 19.3.2015, s. 1–3)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 865/2006 z dnia 4 maja 2006 r. ustanawiające przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi (Dz.U. L 166 z 19.6.2006, s. 1–69)

Zobacz tekst skonsolidowany

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/1587 z dnia 24 września 2019 r. zakazujące wprowadzania do Unii okazów niektórych gatunków dzikiej fauny i flory zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi (Dz.U. L 248 z 27.9.2019, s. 5–21)

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Plan działania UE przeciwko nielegalnemu handlowi dziką fauną i florą (COM(2016) 87 final z 26.2.2016)

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 792/2012 z dnia 23 sierpnia 2012 r. ustanawiające reguły dotyczące wzorów zezwoleń, świadectw i innych dokumentów przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi oraz zmieniające rozporządzenie Komisji (WE) nr 865/2006 (Dz.U. L 242 z 7.9.2012, s. 13–45)

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) nr 792/2012 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Ostatnia aktualizacja: 27.09.2021

Top