Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 11 grudnia 2014 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal administratif de Pau – Francja) – Khaled Boudjlida/Préfet des Pyrénées-Atlantiques

(Sprawa C-249/13) (1)

((Odesłanie prejudycjalne - Wizy, azyl, imigracja i inne polityki związane ze swobodnym przepływem osób - Dyrektywa 2008/115/WE - Powrót nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich - Zasada poszanowania prawa do obrony - Prawo nielegalnie przebywającego obywatela państwa trzeciego do bycia wysłuchanym przed wydaniem decyzji mogącej naruszyć jego interesy - Decyzja zobowiązująca do powrotu - Prawo do bycia wysłuchanym przed wydaniem decyzji zobowiązującej do powrotu - Treść tego prawa))

(2015/C 046/09)

Język postępowania: francuski

Sąd odsyłający

Tribunal administratif de Pau

Strony w postępowaniu głównym

Strona skarżąca: Khaled Boudjlida

Strona pozwana: Préfet des Pyrénées-Atlantiques

Sentencja

Prawo do bycia wysłuchanym w toku każdego postępowania, w kształcie mającym zastosowanie w ramach dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, a w szczególności jej art. 6, należy interpretować w ten sposób, że w przypadku nielegalnie przebywającego obywatela państwa trzeciego obejmuje ono prawo do przedstawienia wyjaśnień co do legalności pobytu przed wydaniem decyzji zobowiązującej go do powrotu, wypowiedzenia się w kwestii ewentualnego zastosowania art. 5 i art. 6 ust. 2–5 tej dyrektywy, a także warunków, w jakich ma się odbyć jego wyjazd.

Prawa do bycia wysłuchanym w toku każdego postępowania, w kształcie mającym zastosowanie w ramach dyrektywy 2008/115, a w szczególności jej art. 6, nie należy natomiast interpretować w ten sposób, że właściwy organ krajowy ma obowiązek poinformować takiego obywatela o zamiarze wydania decyzji zobowiązującej do powrotu przed przeprowadzeniem przesłuchania w celu wydania takiej decyzji, powiadomić go o elementach, na których zamierza oprzeć swoją decyzję, czy też wyznaczyć mu czas do namysłu przed wysłuchaniem jego wyjaśnień, o ile obywatel ów ma możliwość przedstawienia, w sposób użyteczny i skuteczny, swego stanowiska w przedmiocie nielegalności pobytu oraz powodów mogących na podstawie prawa krajowego uzasadniać odstąpienie przez ten organ od wydania decyzji zobowiązującej do powrotu.

Prawo do bycia wysłuchanym w toku każdego postępowania, w kształcie mającym zastosowanie w ramach dyrektywy 2008/115, a w szczególności jej art. 6, należy interpretować w ten sposób, że przebywający nielegalnie obywatel państwa członkowskiego może, przed wydaniem przez właściwy organ krajowy decyzji zobowiązującej go do powrotu, skorzystać w trakcie przesłuchania przed tym organem z pomocy doradcy prawnego, pod warunkiem że korzystanie z tego prawa nie wpłynie negatywnie na prawidłowy przebieg postępowania w sprawie powrotu ani nie zakłóci skutecznej realizacji przepisów dyrektywy 2008/115.

Jednakże prawo do bycia wysłuchanym w toku każdego postępowania, w kształcie mającym zastosowanie w ramach dyrektywy 2008/115, a w szczególności jej art. 6, należy interpretować w ten sposób, że nie wynika z niego obowiązek pokrycia przez państwa członkowskie kosztów tej pomocy w ramach nieodpłatnej pomocy prawnej.

(1)  Dz.U. C 189 z 29.6.2013.