WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ

(pierwsza izba)

z dnia 30 listopada 2009 r.

Sprawa F‑3/09

Roberto Ridolfi

przeciwko

Komisji Wspólnot Europejskich

Służba publiczna – Urzędnicy – Urzędnicy zatrudnieni w państwie trzecim – Podwyższony dodatek edukacyjny – Przeniesienie z urzędu do miejsca siedziby instytucji – Szkolenia dokształcające – Zwykła kadencja – Artykuły 3 i 15 załącznika X do regulaminu pracowniczego

Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 236 WE i 152 EWEA, w której R. Ridolfi żąda stwierdzenia nieważności, w szczególności, po pierwsze, odmownej decyzji Komisji z dnia 5 marca 2008 r. w sprawie objęcia go od dnia 24 października 2007 r., w którym został on przeniesiony z urzędu do siedziby Komisji po okresie służby w państwie trzecim, systemem szkoleń dokształcających, określonym w art. 3 załącznika X do regulaminu pracowniczego urzędników Wspólnot Europejskich, a po drugie, pisma Komisji z dnia 12 grudnia 2008 r. w sprawie windykacji kwot, o które podwyższony był dodatek edukacyjny przyznany skarżącemu na podstawie art. 15 załącznika X do regulaminu pracowniczego za okres od dnia 24 października 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r.

Orzeczenie: Skarga zostaje oddalona. Skarżący zostaje obciążony kosztami.

Streszczenie

1.      Urzędnicy – Obsadzanie stanowisk – Przeniesienie

(regulamin pracowniczy, art. 7 ust. 1)

2.      Urzędnicy – Równość traktowania – Świadczenia przyznawane w związku z przeniesieniem z urzędu do siedziby Komisji po upływie zwykłej kadencji w państwie trzecim

(regulamin pracowniczy, załącznik X, art. 3, 15)

1.      Przeniesienie w interesie służby nie wyklucza możliwości uwzględnienia przez właściwy organ osobistych preferencji zainteresowanych, zwłaszcza w celu umożliwienia im przezwyciężenia trudności natury osobistej. Jako że wyniki pracy wszystkich urzędników zależą od ich osobistego poczucia zadowolenia, a także ze względu na obowiązek staranności, z jaką Wspólnoty Europejskie powinny dbać o swoich urzędników, interes służby nieodzownie wymaga wzięcia pod uwagę wskazywanych przez urzędników problemów natury osobistej. Pozwolenie urzędnikowi, który skorzystał z przeniesienia z urzędu na swoją wyraźną prośbę z przyczyn osobistych, na umniejszenie tego faktu i przypisanie swojego przeniesienia wyłącznie względom interesu służby, sprowadzałoby się do wprowadzenia błędnego rozdziału między interesem służby a osobistym położeniem urzędnika, gdy tymczasem oba te elementy są ze sobą nierozerwalnie związane.

(zob. pkt 47)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 140/77 Verhaaf przeciwko Komisji, 9 listopada 1978 r., Rec. s. 2117, pkt 11, 12

2.      Zasada równego traktowania zabrania w szczególności tego, by porównywalne sytuacje traktowano w odmienny sposób lub by odmienne sytuacje traktowano w jednakowy sposób, chyba że tego rodzaju, odpowiednio, odmienne lub jednakowe traktowanie jest obiektywnie uzasadnione. To samo odnosi się do zasady niedyskryminacji, która stanowi szczególny wyraz ogólnej zasady równości i wspólnie z nią stanowi jedno z praw podstawowych prawa wspólnotowego, którego poszanowanie zapewnia Trybunał. Zasada proporcjonalności wymaga z kolei, by akty instytucji wspólnotowych nie wykraczały poza to, co jest odpowiednie i niezbędne do osiągnięcia zamierzonego celu.

Jednak, o ile właśnie w ramach przysługującego mu uznania prawodawca wspólnotowy postanowił wprowadzić możliwość szkoleń dokształcających, tj. czasowego przeniesienia z urzędu zatrudnionego w państwie trzecim urzędnika wraz z etatem do siedziby Komisji lub do jakiegokolwiek innego miejsca zatrudnienia we Wspólnocie, szeroki zakres uznania przysługuje mu tym bardziej przy określaniu warunków i form korzystania z tej możliwości. Przytoczone zasady należy zatem interpretować w świetle wspomnianego szerokiego zakresu uznania, mając przy tym na względzie konieczność wdrożenia rozwiązań przyjętych przez prawodawcę w zakresie polityki zarządzania personelem.

W takiej dziedzinie sąd wspólnotowy poprzestaje na skontrolowaniu, co się tyczy zasady równości oraz zasady niedyskryminacji, że dana instytucja nie dokonała arbitralnego lub oczywiście niewłaściwego w stosunku do zamierzonego celu rozróżnienia, a co się tyczy zasady proporcjonalności, że zastosowany środek nie jest oczywiście nieodpowiedni względem zamierzonego celu.

Tymczasem, zważywszy na niedogodności i ograniczenia natury osobistej lub rodzinnej, z jakimi może się wiązać dla urzędnika zatrudnienie w państwie trzecim, nie można utrzymywać, że sytuacja urzędników, którzy przepracowali pełną zwykłą kadencję w państwie trzecim jest porównywalna z sytuacją urzędników, którzy opuścili państwo trzecie przed upływem takiej kadencji, zwłaszcza jeśli wyjechali na własną prośbę. Podobnie jest, w przypadku gdy dokonuje się osądu i oceny sytuacji urzędników z uwzględnieniem potrzeb wspólnotowej służby publicznej, w szczególności zaś potrzeby ciągłego i nieprzerwanego charakteru służby, a także wymogów natury budżetowej; trzeba przyznać, że zaspokojeniu tego rodzaju potrzeb lepiej służy przepracowanie zwykłej kadencji w państwie trzecim niż wcześniejszy wyjazd.

Ponieważ sytuacja urzędników, którzy przepracowali zwykłą kadencję w państwie trzecim, nie jest porównywalna z sytuacją urzędników, którzy jej nie przepracowali, oznacza to, że o ile nie istnieje obiektywne uzasadnienie wniosku przeciwnego, rozróżnienie tych dwóch kategorii urzędników jest nie tylko uzasadnione, ale wręcz wymagane.

Na tym tle prawodawca wspólnotowy może zastrzec określone świadczenia dla urzędników, którzy przepracują w państwie trzecim zwykłą kadencję, jak również może, z zastrzeżeniem poszanowania zasady proporcjonalności, ustalić rodzaj tych świadczeń, jak to uczynił poprzez wprowadzenie okresów szkoleń dokształcających oraz dalsze wypłacanie podwyższonego dodatku edukacyjnego. Z uwagi na fakt, że przeniesiony z urzędu do siedziby instytucji urzędnik nieobjęty szkoleniem dokształcającym traci jedynie kwotę, o którą podwyższa się dodatek edukacyjny przyznawany urzędnikom przenoszonym z urzędu, objętym szkoleniami dokształcającymi, a nie prawo do dodatku edukacyjnego, rozróżnienie to w żadnej mierze nie jest nieproporcjonalne do swojego celu.

(zob. pkt 50, 51 53–57)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 122/78 Buitoni, 20 lutego 1979 r., Rec. s. 677, pkt 16, 20; sprawa 66/82 Fromançais, 23 lutego 1983 r., Rec. s. 395, pkt 8; sprawa 15/83 Denkavit Nederland, 17 maja 1984 r., Rec. s. 2171, pkt 25; sprawy połączone 279/84, 280/84, 285/84 i 286/84 Rau Lebensmittelwerke i in. przeciwko Komisji, 11 marca 1987 r., Rec. s. 1069, pkt 34; sprawa 265/87 Schräder HS Kraftfutter, 11 lipca 1989 r., Rec. s. 2237, pkt 22; sprawa C‑8/89 Zardi, 26 czerwca 1990 r., Rec. s. I‑2515, pkt 10; sprawa C‑157/96 National Farmers’ Union i in., 5 maja 1998 r., Rec. s. I‑2211, pkt 60

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑13/97 Losch przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, 30 września 1998 r., RecFP s. I‑A‑543, II‑1633, pkt 113, 121, 122; sprawa T‑164/97 Busacca i in. przeciwko Trybunałowi Obrachunkowemu, 30 września 1998 r., RecFP s. I‑A‑565, II‑1699, pkt 49, 58, 59; sprawy połączone T‑112/96 i T‑115/96 Séché przeciwko Komisji, 6 lipca 1999 r., RecFP s. I‑A‑115, II‑623, pkt 127, 132; sprawa T‑211/02 Tideland Signal przeciwko Komisji, 27 września 2002 r., Rec. s. II‑3781, pkt 39; sprawy połączone T‑94/01, T‑152/01 i T‑286/01 Hirsch i in. przeciwko EBC, 8 stycznia 2003 r., RecFP s. I‑A‑1, II‑27, pkt 51; sprawa T‑2/03 Verein für Konsumenteninformation przeciwko Komisji, 13 kwietnia 2005 r., Zb.Orz. s. II‑1121, pkt 99; sprawy połączone T‑217/99, T‑321/00 i T‑222/01 Sinaga przeciwko Komisji, 13 września 2006 r., nieopublikowana w Zbiorze, pkt 144

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑43/05 Chassagne przeciwko Komisji, 23 stycznia 2007 r., Zb.Orz. s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 55, 59 i przytoczone tam orzecznictwo, pkt 61; sprawa F‑115/07 Balieu‑Steinmetz i Noworyta przeciwko Parlamentowi, 28 kwietnia 2009 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo