1. 

Niniejsza sprawa dotyczy klasyfikacji taryfowej kart dwufunkcyjnych sieciowo-modemowych umożliwiających dostęp do sieci lokalnej LAN (z ang. Local Area Network) (na przykład intranetu przedsiębiorstw), a także do sieci rozległej WAN (z ang. Wide Area Network) (na przykład internetu). Trybunał ma zasadniczo rozstrzygnąć, czy ww. produkty należy objąć należnościami celnymi jako maszyny do automatycznego przetwarzania danych (komputery osobiste) (pozycja 8471), czy też jako aparaturę telekomunikacyjną (pozycja 8517). Znaczenie w sprawie ma między innymi fakt, czy rzeczone produkty pełnią „specyficzną funkcję”.

2. 

Kwestia kwalifikacji celnej produktów elektronicznych (a w szczególności informatycznych) wydaje się stanowić przedmiot istotnej różnicy zdań. Nie jest to jednak pierwszy raz, kiedy problematyka ta została podniesiona przed Trybunałem ( 2 ). Trybunał już bowiem rozstrzygał wielokrotnie zagadnienia z tego zakresu. Wymienię tu w szczególności sprawy Peacock i Cabletron ( 3 ). Jednakże uważam, że — jak to wykażę poniżej — zbyt ścisłe stosowanie ww. orzecznictwa Trybunału w sprawie takiej jak ta może okazać się sprzeczne z celem klasyfikacji celnej.

3.

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej ( 4 ) ustanowiło w załączniku nr 1 nomenklaturę towarów zwaną „Nomenklaturą Scaloną” (zwaną dalej „CN”) opartą na Zharmonizowanym Systemie Oznaczania i Kodowania Towarów (zwanym dalej „HS”) ( 5 ). Wersję CN obowiązującą w okresie właściwym dla zdarzeń będących przedmiotem postępowania przed sądem krajowym stanowi jej wersja zmieniona rozporządzeniem Komisji (WE) nr 3009/95 ( 6 ) obowiązującym od dnia 1 stycznia 1996 r.

4.

Sekcja XVI ( 7 ) załącznika nr 1 zawiera działy 84 i 85 ( 8 ), które mają znaczenie dla niniejszej sprawy. Pozycja 8471 CN obejmuje „maszyny do automatycznego przetwarzania danych i urządzenia do tych maszyn; czytniki magnetyczne lub optyczne, maszyny do zapisywania zakodowanych danych na nośnikach danych oraz maszyny do przetwarzania takich danych, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone” [tłumaczenie nieoficjalne, podobnie jak wszystkie cytaty z tego rozporządzenia przytoczone poniżej]. Z drugiej strony, pozycja 8517 CN ma następujące brzmienie: „Aparatura do telefonii i telegrafii przewodowej, włączając przewodowe aparaty telefoniczne ze słuchawką bezprzewodową oraz aparatura telekomunikacyjna do systemów przewodowych na prąd nośny lub do systemów przewodowych cyfrowych, elektryczna; wideofony” ( 9 ).

5.

Zgodnie z ogólnymi regułami interpretacji CN zawartymi w części I tytułu 1 A tego dokumentu (zwanymi dalej „ogólnymi regułami”) ( 10 ):

6.

Uwaga 3 do sekcji XVI i uwaga 5 do działu 84 CN przewidują odpowiednio:

7.

W skład Światowej Organizacji Celnej (zwanej dalej „WCO”) wchodzi Komitet Zharmonizowanego Systemu, w którym Wspólnota Europejska reprezentowana jest, jako strona Konwencji HS, przez Komisję. Zadanie Komitetu HS polega w szczególności na proponowaniu zmian do tej konwencji oraz przygotowywaniu do niej not wyjaśniających, opinii klasyfikacyjnych lub innych opinii dotyczących interpretacji i formułowaniu zaleceń w celu zapewnienia jednolitości interpretacji i stosowania HS ( 11 ). Komisja także przygotowuje uwagi wyjaśniające do CN. Uzupełniają one noty wyjaśniające do HS.

8.

Niniejsza sprawa dotyczy kart dwufunkcyjnych sieciowo-modemowych PCMCIA typu OC 2232 i OC 3232 do komputerów przenośnych (zwanych dalej „GoCards” lub „kartami”), których przywozu dokonywała spółka Olicom A/S (zwana dalej „Olicom”) w latach 1996–1999 ( 12 ). Każda GoCard posiada interfejs PC zgodnie ze standardami PCMCIA. Karty są „dwufunkcyjne” w tym sensie, że każda posiada interfejs LAN i interfejs WAN (modem) umożliwiające komputerowi osobistemu komunikację z innymi komputerami za pomocą sieci ( 13 ). Istnieje zatem jednostka, która odbiera, przetwarza i przesyła dane pomiędzy połączonymi w sieć komputerami osobistymi. CN odnosi się do „maszyn do automatycznego przetwarzania danych” i pojęcie to używane jest zamiast „komputerów” lub „PC”, podobnie jest z HS. Dlatego też w mojej opinii będę używał ww. terminus technicus lub jego skróconej wersji „maszyna do przetwarzania danych”.

9.

Z postanowienia odsyłającego wynika, że GoCards stanowią zwykłe rozwinięcie podstawowych kart LAN i są pomyślane w taki sposób, że funkcja WAN (modem) nie działa bez funkcji LAN (Token Ring). Ta ostatnia działa jednak bez względu na to, czy funkcja WAN została usunięta, czy nie ( 14 ).

10.

Olicom, spółka duńska, dokonując przywozu urządzeń sieciowych, w szczególności będących przedmiotem postępowania przed sądem krajowym GoCards, klasyfikowała je jako urządzenia do przetwarzania danych w pozycji 8473/71. Spółka dokonywała przywozu także GoCards posiadających jedynie funkcję LAN, które także były klasyfikowane w pozycji 8471. Komisja przyjęła dwa rozporządzenia nr 1638/94 ( 15 ) i 1165/95 ( 16 ), zgodnie z którymi w szczególności produkowane urządzenia LAN, tj. adaptatory, adaptatory łącznikowe, nadajniki-odbiorniki, karty pośrednie, należy klasyfikować do pozycji 8517 CN zamiast do pozycji 8471 CN, co skutkowało zwiększeniem mających zastosowanie należności celnych. Decyzją z dnia 16 marca 1999 r. Told- og Skatteregion Helsingør (regionalny urząd celno-podatkowy w Helsingør) wszczął postępowanie w celu pokrycia retrospektywnego należności celnych od spółki Olicom za GoCards. Spółka Olicom wniosła odwołanie od tej decyzji w dniu 16 czerwca 1999 r.

11.

W wyroku w sprawie Cablerton Trybunał stwierdził jednak nieważność ww. dwóch rozporządzeń Komisji w zakresie dotyczącym klasyfikacji adaptatorów, adaptatorów łącznikowych, nadajników-odbiorników i kart pośrednich. W następstwie tego wyroku Komisja przyjęła wytyczne dotyczące gamy produktów oraz zwrotu należności celnych w tej sprawie ( 17 ). Wówczas władze zwróciły cło za GoCards posiadające jedynie funkcje LAN, ale twierdziły nadal, że karty posiadające funkcje LAN i WAN należy klasyfikować jako karty WAN. Po wyczerpaniu drogi odwołań administracyjnych spór dotyczący klasyfikacji w dniu 14 kwietnia 2003 r. został wniesiony przed Østre Landsret.

12.

W dniu 11 listopada 2004 r. Komitet kodeksu celnego (zwany dalej „komitetem”) zebrał się w celu wysłuchania stanowiska spółki Olicom. Następnie w dniu 10 stycznia 2005 r. komitet wydał opinię stwierdzającą, że karty będące przedmiotem sporu należy klasyfikować w CN w pozycji 8517. Komitet oparł swoje wnioski na tym, że karty nie pełnią podstawowej funkcji ( 18 ).

13.

Postanowieniem z dnia 9 marca 2006 r. Østre Landsret (duński okręgowy sąd wschodni, piętnasta izba, Kopenhaga) zawiesił postępowanie i skierował do Trybunału następujące pytania prejudycjalne:

14.

Zgodnie z postanowieniem odsyłającym Olicom (strona skarżąca w postępowaniu przed sądem krajowym) twierdzi, że karty należy zaklasyfikować jako maszyny do przetwarzania danych do pozycji 8471 w związku z tym, że nie pełnią one żadnej „specyficznej funkcji”. O ile strony zgadzają się co do tego, że trzy warunki z czterech z wyroku w sprawie Cabletron ( 19 ) zostały spełnione, rozbieżność istnieje co do spełnienia także czwartego warunku: „4. Osprzętowanie nie ma żadnej funkcji, którą mogłoby pełnić bez pomocy urządzenia do automatycznego przetwarzania danych”. W następstwie wyroków w sprawie Cablerton i Peacock ( 20 ) urządzenie komunikacyjne w szczególności w postaci karty sieciowej, która aby móc spełniać swą funkcję ( 21 ), potrzebuje maszyny do przetwarzania danych, podlega stawce celnej dla pozycji 8471 ( 22 ) — w przeciwieństwie do na przykład telefonu komórkowego, który niezależnie pełni funkcję komunikacyjną. W każdym razie Olicom twierdzi, że należy jednak zastosować pozycję 8471 z powodu podstawowej funkcji (LAN) pełnionej przez karty, jako że stanowią one zwykłe rozwinięcie podstawowych produktów LAN. Spółka Olicom nie zgadza się z twierdzeniem Komitetu kodeksu celnego.

15.

Skatteministeriet (strona pozwana w postępowaniu przed sądem krajowym) i Komisja argumentują, że właściwą klasyfikację kart stanowi pozycja 8517 w związku z tym, że pełnią one specyficzną funkcję. Uwaga 5 lit. E) do działu 84 stoi na przeszkodzie klasyfikacji w pozycji 8471, ponieważ dzięki wbudowanemu modemowi mogą one przesyłać dane niezależnie od maszyny do przetwarzania danych. Fizyczne podłączenie do maszyny do przetwarzania danych nie oznacza, że karty nie pełnią specyficznej funkcji per se, w związku z tym że funkcja WAN jest niezależna od maszyny do przetwarzania danych i jej funkcji. Zarówno Skatteministeriet, jak i Komisja ( 23 ) podnoszą, że czwarty warunek z wyroku Cabletron nie został spełniony.

16.

W pytaniu pierwszym sąd krajowy dąży do ustalenia, czy karty należy klasyfikować do pozycji 8471, czy też do pozycji 8517 CN zmienionej rozporządzeniem nr 3009/95. Zacznę jednak od orzecznictwa Trybunału dotyczącego tej problematyki.

17.

Jak Trybunał wielokrotnie orzekł, ze względu na zasadę pewności prawa i ułatwienie kontroli decydującym kryterium dla klasyfikacji taryfowej towaru są zasadniczo obiektywne właściwości i cechy towaru opisane w pozycjach CN ( 24 ).

18.

W sprawie Peacock Trybunał orzekł, że w okresie pomiędzy lipcem 1990 r. i majem 1995 r. karty sieciowe (LAN) do maszyn do przetwarzania danych należało klasyfikować w pozycji 8471 jako części maszyn tego typu ( 25 ), podczas gdy w sprawie Cabletron ( 26 ) Trybunał w zasadzie potwierdził, że urządzenia sieciowe (LAN), w szczególności karty sieciowe, należy klasyfikować w pozycji 8471 CN zarówno przed 1 stycznia 1996 r., jak i po tej dacie.

19.

W sprawie CBA Computer ( 27 ) Trybunał orzekł, że karty dźwiękowe będące przedmiotem sporu w tej sprawie ( 28 ) nie pełnią specyficznej funkcji i należy dokonać ich klasyfikacji w pozycji 8471. Następnie w sprawie Jacob Meijer ( 29 ) Trybunał potwierdził, że kart dźwiękowych nie należy klasyfikować do pozycji 8543, która dotyczy wyłącznie elektrycznych maszyn i urządzeń wykonujących indywidualne funkcje. Przeciwnie, w wyroku w sprawie Ikegami ( 30 ) Trybunał stwierdził, że urządzenie, które zapisuje sygnały pochodzące z kamer i po skompresowaniu odtwarza je na ekranie w celach wideonadzoru, spełnia specyficzne funkcje inne niż przetwarzanie danych w rozumieniu uwagi 5 lit. E) do działu 84 CN.

20.

W wyroku w sprawie Hewlett Packard ( 31 ) Sąd Pierwszej Instancji stwierdził między innymi, że „z uwagi 5 lit. E) wynika, że typ urządzenia wyłączony z pozycji 8471 stanowi samodzielną jednostkę spełniającą specyficzną funkcję, która mogłaby również zostać osiągnięta bez pomocy maszyny do przetwarzania danych, ale w bardziej pracochłonny sposób” ( 32 ). Trybunał także stwierdził, że przekazywania danych w ramach systemu przetwarzania danych nie należy traktować jako funkcji telekomunikacyjnej ( 33 ).

21.

Zwracam uwagę, że choć Trybunał ustalił w pewnej liczbie spraw klasyfikację obwodów elektronicznych (dla urządzeń LAN), nie uczynił tego jeszcze dla urządzeń WAN. Choć jasno wynika zatem z orzecznictwa Trybunału, iż karty sieciowe LAN jedynie „dostarczają i odbierają dane” w postaci, w jakiej maszyny do przetwarzania danych mogą je wykorzystać, są więc porównywalne do każdego innego medium, za pośrednictwem którego maszyna ta otrzymuje i dostarcza dane (co oznacza, że nie pełnią specyficznej funkcji), produkty w niniejszej sprawie są kartami dwufunkcyjnymi sieciowo-modemowymi.

22.

Z tego wynika w moim przekonaniu, że powyższe twierdzenie dotyczące kart LAN nie może mieć analogicznego zastosowania do kart sieciowych zawierających funkcje WAN, ponieważ w przeciwieństwie do zwykłego „dostarczania i odbierania danych” ta ostatnia musi koniecznie „przetworzyć” takie dane/sygnały. Urządzenie WAN musi rzeczywiście przetworzyć otrzymane dane/sygnały w drodze „modulacji” i „demodulacji” (stąd nazwa modem) z postaci analogowej do cyfrowej i vice versa, tak aby po pierwsze, mogły być one przekazywane w sieci telefonicznej (postać analogowa) i po drugie, żeby były kompatybilne z maszyną do przetwarzania danych (postać cyfrowa). Uważam, że w tym względzie należy uznać za zasadny argument Komisji, iż funkcję WAN, tak jak to zostało m.in. wyjaśnione w poprzednim punkcie, należy traktować jako funkcję „inną niż przetwarzanie danych”.

23.

Jestem zdania, że na podstawie obiektywnych cech funkcja WAN (modem) wchodzi w zakres telekomunikacji (tj. pozycji 8517), a nie przetwarzania danych (tj. pozycji 8471). Co więcej, w przeciwieństwie do urządzeń LAN urządzenia WAN wykorzystują linię telefoniczną w celu komunikacji. W tym względzie podkreślam, że karty te zostały już zatwierdzone do użycia w sieci telefonicznej i mogą być wykorzystywane jako modemy.

24.

Na tej podstawie podsumowuję, że urządzenia WAN, w przeciwieństwie do urządzeń zawierających jedynie funkcję LAN, spełniają „specyficzną funkcję”, ponieważ dane przesyłane i odbierane przez modem muszą koniecznie zostać przetworzone z sygnałów, jakie maszyna do przetwarzania danych jest w stanie przetworzyć, w sygnały przesyłane drogą linii telefonicznych i innych podobnych środków komunikacji.

25.

Wyłączenie klasyfikacji modemów z pozycji 8471 zostało wyraźnie potwierdzone w notach wyjaśniających HS i raczej jasno przyporządkowane do pozycji 8517 ( 34 ). Klasyfikacja kart do pozycji 8517 została także potwierdzona przez komitet ( 35 ). Co więcej, Kompendium opinii klasyfikacyjnych Zharmonizowanego Systemu ( 36 ) wydane przez WCO zawiera numeryczną listę opinii klasyfikacyjnych przyjętych przez tę organizację, zredagowaną zgodnie z porządkiem pozycji i podpozycji HS. W kompendium tym zawarta jest następująca opinia klasyfikacyjna z dnia 13 listopada 1998 r.:

26.

Ponadto, nawet jeżeli nie mają rationae temporis znaczenia dla niniejszej sprawy, ostatnie zmiany w CN (będące skutkiem reorganizacji HS), które weszły w życie w dniu 1 stycznia 2007 r., wprowadzając istotne zmiany do działu 84 i 85, stanowią poparcie dla moich wniosków. Podczas gdy uwaga 5 lit. E) nie uległa zmianie, nowa uwaga 5 lit. D) wyłączyła jednak z zakresu pozycji 8471 niektóre produkty. Są to między innymi: „[ii] aparatury do transmisji i odbioru głosu, obrazu lub innych danych, włączając aparaturę do komunikacji w sieci przewodowej lub bezprzewodowej (takiej jak lokalna lub rozległa sieć komputerowa)” ( 38 ). Jednocześnie pozycja 8517 CN uległa zmianie, tak że zawiera: „Aparaty telefoniczne, w tym aparaty telefoniczne do sieci komórkowej lub do pozostałych rodzajów sieci bezprzewodowych; aparatury do transmisji i odbioru głosu, obrazu lub innych danych, włączając aparaturę do komunikacji w sieci przewodowej lub bezprzewodowej (takiej jak lokalna lub rozległa sieć komputerowa)” ( 39 ).

27.

Przekazane pytania prejudycjalne zawierają twierdzenie, że w każdym razie karty należy zaklasyfikować do pozycji 8471, ponieważ funkcja WAN nie może działać niezależnie od maszyny do przetwarzania danych.

28.

Muszę przyznać, że nie zgadzam się z tym twierdzeniem. Jak wyjaśniłem powyżej, funkcję WAN tych kart należy obiektywnie interpretować jako funkcję niepolegającą na przetwarzaniu danych. Jeżeli raczej bezwzględne kryteria z orzecznictwa w sprawach Peacock and Cabletron ( 40 ) oraz działy 84 i 85 podlegałyby zbyt rygorystycznej interpretacji, wtedy każde urządzenie musiałoby zostać zaklasyfikowane jako maszyna do przetwarzania danych — nawet jeżeli spełnia funkcje inne od przetwarzania danych — tylko na podstawie faktu, że urządzenia te działają w połączeniu z maszyną do przetwarzania danych, na przykład w ramach obwodu elektronicznego ( 41 ). W tym duchu muszę zgodzić się z argumentem Komisji, że taka interpretacja pozbawiłaby uwagę 5 lit. E) CN wszelkiego skutku.

29.

W pytaniu drugim sąd krajowy dąży do ustalenia, czy jeśli Trybunał dojdzie do wniosku, że zastosowanie karty dwufunkcyjnej sieciowo-modemowej do WAN jest funkcją specyficzną, to dla klasyfikacji taryfowej ma znaczenie fakt, iż podstawową funkcją tego produktu jest zastosowanie go do LAN.

30.

Olicom twierdził, że LAN stanowi w każdym razie podstawową funkcję kart, a także funkcję, z której głównie korzystają konsumenci. Jednakże fakt, że karty będące przedmiotem sporu są specjalnie przeznaczone do użytku w przenośnych komputerach, wskazuje moim zdaniem, iż dzięki obiektywnym cechom przenośnych komputerów, ich zastosowaniu i przeznaczeniu, może się zdarzyć, że tylko funkcja WAN jest dostępna (funkcja LAN pozostaje nieodłącznie „lokalna” i ograniczona na przykład do danego biura lub siedziby przedsiębiorstwa). Ponadto uważam, że zazwyczaj kupuje się przenośny komputer zamiast typowego komputera osobistego właśnie z powodu swobody korzystania z tego pierwszego i jego zdatności do przenoszenia, co skutkuje jego wyższą ceną i zasadniczo niższymi zdolnościami przetwarzania, wyposażeniem i tak dalej.

31.

Moim zdaniem, z rozważań dotyczących pytania pierwszego wynika, że wystarczy stwierdzić, że — jako iż funkcja WAN rzeczonych kart jest funkcją specyficzną — nie ma znaczenia, czy podstawową funkcją tego produktu jest zastosowanie go do LAN.

32.

W każdym razie, przeciwnie do argumentu spółki Olicom, jestem zdania, że w istocie zasadniczą cechą rzeczonych kart jest raczej ich podwójna funkcja (tj. fakt, że mogą być one stosowane do LAN, jak i WAN), co zresztą wpływa na ich specjalne zaprojektowanie do komputerów przenośnych, cenę, etc. Ponadto, jak zostało powyżej wspomniane, komitet jednomyślnie zdecydował (przy obecności wszystkich państw członkowskich), że niemożliwe jest ustalenie podstawowej funkcji kart będących przedmiotem postępowania przed sądem krajowym ( 42 ).

33.

W świetle powyższych rozważań, w związku z tym że w niniejszej sprawie ani ogólna reguła 3a), ani ogólna reguła 3b) nie mają zastosowania (co do pierwszej reguły, pozycje 8471 i 8517 mają ten sam poziom szczegółowości, co do drugiej — musiałoby chodzić o zasadniczą cechę kart, jaką jest ich podwójna funkcja, a nie o podstawową funkcję, która jest rozstrzygająca), moim zdaniem to ogólna reguła 1, ogólna reguła 3c) (klasyfikacja w pozycji, która w kolejności numerycznej jest ostatnia) i ogólna reguła 6 decydują, że właściwą klasyfikację kart stanowi pozycja 8517 CN.

34.

W związku z powyższym stwierdzam, że Trybunał powinien udzielić następujących odpowiedzi na pytania prejudycjalne skierowane przez Østre Landsret w niniejszej sprawie: