Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52025PC0132

Wniosek DECYZJA RADY w sprawie stanowiska, które ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

COM/2025/132 final

Bruksela, dnia 28.3.2025

COM(2025) 132 final

2025/0068(NLE)

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie stanowiska, które ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu


UZASADNIENIE

1.Przedmiot wniosku

Niniejszy wniosek dotyczy decyzji ustalającej stanowisko, które ma być zajęte w imieniu Unii w ramach Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu w związku z planowanym przyjęciem decyzji niezbędnych do sprawnego funkcjonowania unijnego systemu kontroli przeprowadzanej przez państwo portu (PSC) określonego w dyrektywie 2009/16/WE 1 .

2. Kontekst wniosku

2.1.Memorandum paryskie (memorandum paryskie) w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

Memorandum paryskie (memorandum paryskie) przewiduje międzynarodowy system inspekcji przeprowadzanych w odniesieniu do zagranicznych statków w innych portach krajowych przez oficerów PSC, mający na celu sprawdzenie, czy kwalifikacje kapitana, oficerów i załogi na statku, stan statku i jego wyposażenie są zgodne z wymogami konwencji międzynarodowych, a załoga statku i sposób jego eksploatacji są zgodne z obowiązującym prawem międzynarodowym. Memorandum paryskie podpisano w dniu 26 stycznia 1982 r.

Dyrektywa 2009/16/WE (z późniejszymi zmianami) obejmuje procedury i narzędzia memorandum paryskiego. Członkami memorandum paryskiego są wszystkie państwa członkowskie UE 2 posiadające porty morskie, a także Kanada, Islandia, Czarnogóra, Norwegia i Federacja Rosyjska 3 . Unia Europejska nie jest członkiem memorandum paryskiego.

2.2.Planowany akt Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego

Dla działania kontroli przeprowadzanej przez państwo portu w Unii konieczne jest podjęcie co roku pewnych decyzji w powiązaniu z memorandum paryskim. Obejmują one roczne zobowiązanie inspekcyjne każdego państwa członkowskiego, średni odsetek braków i zatrzymań na potrzeby profilu ryzyka statku stosowanego do wyboru statków do inspekcji, a także aktualizacje instrukcji i wytycznych dotyczących sposobu przeprowadzania inspekcji.

Decyzje takie są podejmowane w drodze konsensusu na corocznym posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu (PSCC), które odbywa się w maju każdego roku. Mimo iż memorandum paryskie nie przewiduje uprawnień do egzekwowania przepisów względem organów należących do niego państw, na mocy dyrektywy 2009/16/WE decyzje podjęte przez właściwy organ memorandum paryskiego stają się wiążące dla państw członkowskich UE.

3.STANOWISKO, JAKIE MA BYĆ ZAJĘTE W IMIENIU UNII

Na podstawie art. 218 ust. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, stanowisko, które ma być zajęte w imieniu Unii w ramach organizacji międzynarodowych, takich jak memorandum paryskie, kiedy mają one przyjąć akty mające skutki prawne, musi zostać przyjęte decyzją Rady na wniosek Komisji.

W decyzji Rady (UE) 2016/381 4 określono stanowisko, które miało być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach PSCC na lata 2016–2019, po czym przyjęto decyzję Rady (UE) 2020/722 5 , w której określono takie stanowisko na lata 2020–2024.

Decyzja Rady została przyjęta w oparciu o podejście dwuetapowe. Sama decyzja określa zasady przewodnie i kierunki działania Unii w perspektywie wieloletniej. Zostały one dostosowane na potrzeby każdego corocznego posiedzenia PSCC za pomocą nieoficjalnych dokumentów Komisji, które podlegają omówieniu przez Grupę Roboczą ds. Żeglugi w ramach Rady. Niniejszy wniosek ma na celu określenie stanowiska Unii na posiedzeniach PSCC dotyczących lat 2025–2029.

Podejście przewidziane w niniejszym wniosku wynika z charakteru procesu decyzyjnego w memorandum paryskim. Regulamin memorandum paryskiego określa ostateczny termin składania dokumentów przez strony i grupy zadaniowe, którym powierzono opracowanie wytycznych i instrukcji, na sześć tygodni przed posiedzeniem PSCC. Dopiero w tym momencie są dostępne wszelkie przedłożone dokumenty i Komisja może rozpocząć ich analizę w celu przygotowania wniosku dotyczącego skoordynowanego stanowiska Unii na podstawie art. 218 ust. 9 TFUE, który następnie musi zostać przyjęty przez Radę. Ponieważ dostępny czas potrzebny na analizę, przygotowanie wniosku Komisji i jego przyjęcie przez Radę jest krótki, w załączniku 2 określono proces określania z roku na rok stanowiska Unii.

Na podstawie dyrektywy 2009/16/WE Unia posiada wyłączną kompetencję zewnętrzną w zakresie objętym memorandum paryskim.

4.Podstawa prawna

4.1.Proceduralna podstawa prawna

4.1.1.Zasady

Art. 218 ust. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) określa tryb przyjmowania decyzji ustalających „stanowiska, które mają być zajęte w imieniu Unii w ramach organu utworzonego przez umowę, gdy organ ten ma przyjąć akty mające skutki prawne, z wyjątkiem aktów uzupełniających lub zmieniających ramy instytucjonalne umowy”.

Art. 218 ust. 9 TFUE ma zastosowanie niezależnie od tego, czy Unia jest członkiem organu lub stroną umowy 6 . 

Pojęcie „akty mające skutki prawne” obejmuje akty, które mają skutki prawne na mocy przepisów prawa międzynarodowego dotyczących danego organu. Obejmuje ono ponadto instrumenty, które nie są wiążące na mocy prawa międzynarodowego, ale mogą „w sposób decydujący wywrzeć wpływ na treść przepisów przyjętych przez prawodawcę Unii” 7 . 

4.1.2.Zastosowanie w niniejszej sprawie

Komitet Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu jest organem utworzonym przez umowę, a mianowicie memorandum paryskie.

Akt, który ma zostać przyjęty przez memorandum, stanowi akt mający skutki prawne. Planowany akt może w sposób decydujący wywrzeć wpływ na treść przepisów UE, a mianowicie dyrektywę 2009/16/WE w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu, ponieważ PSCC memorandum paryskiego przyjmuje szereg decyzji, które muszą zostać podjęte co roku, aby dyrektywa mogła prawidłowo funkcjonować.

Planowany akt nie uzupełnia ani nie zmienia ram instytucjonalnych umowy. W związku z tym proceduralną podstawą prawną proponowanej decyzji jest art. 218 ust. 9 TFUE.

4.2.Materialna podstawa prawna

4.2.1.Zasady

Materialna podstawa prawna decyzji przyjętej w trybie art. 218 ust. 9 TFUE jest uzależniona głównie od celu i treści planowanego aktu, którego dotyczy stanowisko, jakie ma być zajęte w imieniu Unii. Jeżeli planowany akt ma dwojaki cel lub dwa elementy składowe, a jeden z tych celów lub elementów da się określić jako główny, zaś drugi ma jedynie poboczny charakter, decyzja przyjęta w trybie art. 218 ust. 9 TFUE musi mieć jedną materialną podstawę prawną, a mianowicie podstawę, której wymaga główny lub dominujący cel lub element składowy.

4.2.2.Zastosowanie w niniejszej sprawie

Główny cel i treść planowanego aktu dotyczą transportu morskiego. Materialną podstawą prawną proponowanej decyzji jest w związku z tym art. 100 ust. 2 TFUE.

4.3.Podsumowanie

Podstawą prawną proponowanej decyzji powinien być art. 100 ust. 2 TFUE w związku z art. 218 ust. 9 TFUE.

2025/0068 (NLE)

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie stanowiska, które ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 100 ust. 2 w związku z jego art. 218 ust. 9,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)Memorandum paryskie w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu („memorandum paryskie”) podpisano w Paryżu dnia 26 stycznia 1982 r. i weszło w życie w dniu 1 lipca 1982 r. Ponadto zgodnie z sekcją 7.1 memorandum paryskiego Komitet Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu („PSCC”) składa się z przedstawicieli każdego z organów administracji morskiej i Komisji oraz posiada kompetencje określone w sekcji 7.3. Należy ustalić stanowisko, które ma być zajęte w imieniu Unii na forum PSCC, gdyż decyzje podjęte przez właściwy organ memorandum paryskiego będą mogły w sposób decydujący wywrzeć wpływ na treść przepisów Unii, a mianowicie dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/16/WE 8 , na przykład poprzez ustanowienie zobowiązania inspekcyjnego i średniego odsetka braków i zatrzymań na potrzeby profilu ryzyka statku stosowanego do wyboru statków do inspekcji oraz aktualizację instrukcji i wytycznych dla inspektorów przeprowadzających inspekcje.

(2)W dyrektywie 2009/16/WE ustanowiono unijny system kontroli przeprowadzanej przez państwo portu oraz przeformułowano i wzmocniono wcześniejsze prawodawstwo UE w tej dziedzinie obowiązujące od 1995 r. Ten unijny system prawny opiera się na wcześniej istniejącej strukturze memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu, międzynarodowej organizacji utworzonej w 1982 r. W odniesieniu do państw członkowskich dyrektywa 2009/16/WE wprowadza do zakresu prawa Unii procedury, narzędzia i działania przewidziane w memorandum paryskim.

(3)Posiedzenia PSCC memorandum paryskiego odbywają się co roku, a w ich trakcie podejmowane są decyzje w sprawie szeregu punktów porządku dziennego niezbędnych do funkcjonowania dyrektywy 2009/16/WE.

(4)Niniejsza decyzja powinna dotyczyć lat 2025–2029.

(5)Stanowisko Unii ma zostać wyrażone przez państwa członkowskie Unii, których organy administracji morskiej są członkami PSCC memorandum paryskiego, działające wspólnie w interesie Unii,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Stanowisko, które ma być zajęte w imieniu Unii na corocznym posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu („PSCC”) memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu (zwanego dalej „memorandum paryskim”), jest określone w załączniku I do niniejszej decyzji.

Artykuł 2

Coroczne doprecyzowanie stanowiska, które ma być zajęte w imieniu Unii na corocznych posiedzeniach PSCC memorandum paryskiego, jest określone w załączniku II do niniejszej decyzji.

Artykuł 3

Stanowisko, o którym mowa w art. 1, podlega ocenie i, w stosownych przypadkach, modyfikacji dokonywanej przez Radę na wniosek Komisji, najpóźniej do dnia corocznego posiedzenia PSCC memorandum paryskiego w 2029 r.

Artykuł 4

Stanowisko, o którym mowa w art. 1, wyrażają państwa członkowskie Unii, które są członkami PSCC memorandum paryskiego, działające wspólnie w interesie Unii.

Artykuł 5

Niniejsza decyzja skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia r.

   W imieniu Rady

   Przewodniczący    

(1)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/16/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu (Dz.U. L 131 z 28.5.2009, s. 57).
(2)    Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Irlandia, Włochy, Niderlandy, Portugalia, Hiszpania i Zjednoczone Królestwo przystąpiły do memorandum w dniu 26 stycznia 1982 r. Bułgaria przystąpiła do memorandum w dniu 10 maja 2007 r. Chorwacja przystąpiła do memorandum w dniu 8 listopada 1996 r. Cypr przystąpił do memorandum w dniu 12 maja 2006 r. Estonia przystąpiła do memorandum w dniu 12 maja 2005 r., Łotwa przystąpiła do memorandum w dniu 12 maja 2005 r. Litwa przystąpiła do memorandum w dniu 12 maja 2006 r. Malta przystąpiła do memorandum w dniu 12 maja 2006 r. Polska przystąpiła do memorandum w dniu 27 listopada 1991 r. Rumunia przystąpiła do memorandum w dniu 10 maja 2007 r. Słowenia przystąpiła do memorandum w dniu 15 maja 2003 r.
(3)    Członkostwo Federacji Rosyjskiej w memorandum paryskim zostało zawieszone w 2022 r. w następstwie niczym niesprowokowanej i nieuzasadnionej agresji wojskowej Rosji wobec Ukrainy.
(4)    Decyzja Rady (UE) 2016/381 z dnia 14 marca 2016 r. w sprawie stanowiska, jakie ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu (Dz.U. L 72 z 17.3.2016, s. 53).
(5)    Decyzja Rady (UE) 2020/722 z dnia 19 maja 2020 r. w sprawie stanowiska, jakie ma być zajęte w imieniu Unii w ramach Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu w okresie 2020–2024 (Dz.U. L 171 z 2.6.2020, s. 4)
(6)    Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 7 października 2014 r. w sprawie C-399/12 Niemcy przeciwko Radzie, ECLI:EU:C:2014:2258, pkt 64.
(7)    Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 7 października 2014 r. w sprawie C-399/12 Niemcy przeciwko Radzie, ECLI:EU:C:2014: 2258, pkt 61–64.
(8)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/16/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu (Dz.U. L 131 z 28.5.2009, s. 57).
Top

Bruksela, dnia 28.3.2025

COM(2025) 132 final

ZAŁĄCZNIK

do

wniosku dotyczącego decyzji Rady

w sprawie stanowiska, które ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu


ZAŁĄCZNIK I

Stanowisko, które ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

Zasady przewodnie

W ramach memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu (memorandum paryskie) Unia:

a)    działa zgodnie z realizowanymi przez siebie celami, w szczególności w celu poprawy bezpieczeństwa na morzu, zapobiegania zanieczyszczeniom oraz poprawy warunków życia i pracy na statkach poprzez radykalne zmniejszenie liczby statków nieodpowiadających normom dzięki skrupulatnemu stosowaniu międzynarodowych konwencji i kodeksów;

b)    wspiera wdrożenie zharmonizowanego podejścia stron memorandum paryskiego do skutecznego egzekwowania tych międzynarodowych norm w odniesieniu do statków żeglujących na wodach, które pozostają pod ich jurysdykcją, i korzystających z ich portów;

c)    prowadzi współpracę w ramach memorandum paryskiego w celu uzyskania kompleksowego systemu inspekcji i sprawiedliwego rozłożenia ciężaru związanego z inspekcjami, w szczególności poprzez przyjęcie rocznego zobowiązania inspekcyjnego sporządzanego zgodnie z przyjętą metodą określoną w załączniku 11 do memorandum paryskiego;

d)    prowadzi prace w ramach memorandum paryskiego, aby wspierać rekrutację, zatrzymanie w zawodzie i szkolenie przez członków memorandum paryskiego wymaganej liczby pracowników, w tym wykwalifikowanych inspektorów, przy uwzględnieniu wielkości i charakteru ruchu statków w każdym porcie;

e)    zapewnia zgodność środków przyjętych w ramach memorandum paryskiego z prawem międzynarodowym, a w szczególności z międzynarodowymi konwencjami i kodeksami dotyczącymi bezpieczeństwa morskiego i zapobiegania zanieczyszczeniom oraz warunków życia i pracy na statkach;

f)    wspiera opracowywanie wspólnego podejścia z innymi organami realizującym kontrolę przeprowadzaną przez państwo portu;

g)    zapewnia spójność w innych dziedzinach polityki unijnej zwłaszcza w zakresie stosunków zewnętrznych, w tym w zakresie unijnych środków ograniczających, bezpieczeństwa i środowiska.

Kierunki działania

W celu zapewnienia sprawnego corocznego funkcjonowania unijnego systemu kontroli przeprowadzanej przez państwo portu zgodnie z dyrektywą 2009/16/WE, Unia stara się wspierać podejmowanie następujących działań w ramach memorandum paryskiego:

1.    Następujące elementy profilu ryzyka statku, stosowane do wyboru statków do kontroli:

a)    „biała”, „szara” i „czarna” lista zgodnie ze wzorem opracowanym w memorandum paryskim i ustanowionym w załączniku do rozporządzenia Komisji (UE) nr 801/2010 1 ;

b)    ranking uznanych organizacji zgodnie z metodą przyjętą przez Komitet Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu („PSCC”) na jego 37. posiedzeniu w maju 2004 r. (pkt 4.5.2 porządku obrad);

c)    średni odsetek braków i zatrzymań dla wzoru działalności przedsiębiorstwa na podstawie załącznika do rozporządzenia Komisji (UE) nr 802/2010 2 [o ile nie wskazano inaczej, wszelkie odniesienia do innego aktu prawnego Unii lub do jego części są dynamiczne. Odniesienie ma charakter dynamiczny, jeżeli cytowany przepis jest zawsze uważany za przepis, w tym wszelkie późniejsze zmiany.].

2.    Zapewnienie zgodności wszelkich zmian lub aktualizacji procedur i wytycznych memorandum paryskiego z celami Unii, zwłaszcza w celu poprawy bezpieczeństwa morskiego, zapobiegania zanieczyszczeniom oraz poprawy warunków życia i pracy na statku.

(1)    Rozporządzenie Komisji (UE) nr 801/2010 z dnia 13 września 2010 r. w sprawie wykonania art. 10 ust. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/16/WE w zakresie kryteriów państwa bandery (Dz.U. L 241 z 14.9.2010, s. 1).
(2)    Rozporządzenie Komisji (UE) nr 802/2010 z dnia 13 września 2010 r. w sprawie wykonania art. 10 ust. 3 i art. 27 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/16/WE w zakresie działalności przedsiębiorstwa (Dz.U. L 241 z 14.9.2010, s. 4).
Top

Bruksela, dnia 28.3.2025

COM(2025) 132 final

ZAŁĄCZNIK

do

wniosku dotyczącego decyzji Rady

w sprawie stanowiska, które ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu


ZAŁĄCZNIK II

Coroczne doprecyzowanie stanowiska, które ma być zajęte w imieniu Unii na corocznym posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu przewidzianym w memorandum paryskim w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

Przed każdym corocznym posiedzeniem Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu („PSCC”) memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu należy podjąć niezbędne kroki, aby stanowisko, które ma być zajęte w imieniu Unii, uwzględniało wszystkie istotne informacje przekazane Komisji, jak również wszelkie dokumenty do omówienia, które wchodzą w zakres kompetencji Unii zgodnie z zasadami przewodnimi i kierunkami określonymi w załączniku I.

W tym celu i w oparciu o te informacje, z odpowiednim wyprzedzeniem w stosunku do posiedzenia PSCC, służby Komisji przekazują Radzie lub jej organom przygotowawczym do rozpatrzenia i zatwierdzenia dokument przygotowawczy zawierający szczegóły planowanego stanowiska.

Stanowisko, które ma być zajęte w imieniu Unii, planowane w dokumencie przygotowawczym uznaje się za zatwierdzone, chyba że podczas posiedzenia organu przygotowawczego Rady lub w terminie dwudziestu dni od otrzymania dokumentu przygotowawczego – w zależności od tego, co nastąpi wcześniej – sprzeciwią się temu państwa członkowskie w liczbie odpowiadającej mniejszości blokującej. W przypadku takiego sprzeciwu kwestię tę przekazuje się Radzie.

Top