KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 8.2.2022

COM(2022) 46 final

2022/0032(COD)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

ustanawiające ramy dotyczące środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu półprzewodników (akt w sprawie czipów)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

•Przyczyny i cele wniosku

Czipy półprzewodnikowe mają kluczowe znaczenie dla gospodarki cyfrowej. Dzięki nim mogą działać produkty cyfrowe: od smartfonów i samochodów, przez kluczowe rozwiązania i elementy infrastruktury wykorzystywane w opiece zdrowotnej, w sektorze energii, komunikacji i automatyzacji, aż po większość innych sektorów przemysłu. Mają również kluczowe znaczenie dla technologii przyszłości, w tym sztucznej inteligencji (AI) oraz łączności 5G/6G. Bez czipów nie ma cyfryzacji.

W minionym roku Europa doświadczyła zakłóceń w dostawach czipów, które doprowadziły do niedoborów w wielu sektorach gospodarki oraz do potencjalnie poważnych konsekwencji społecznych. Takie zakłócenia dostaw grożą wielu europejskim sektorom – w tym sektorowi motoryzacyjnemu, energetycznemu, łączności i zdrowia oraz sektorom strategicznym, takim jak sektor obronny, bezpieczeństwa i kosmiczny. Jednocześnie na rynku zaczynają pojawiać się fałszywe czipy, które zagrażają bezpieczeństwu urządzeń i systemów elektronicznych.

Aktualny kryzys ujawnił słabości strukturalne europejskich łańcuchów wartości. Globalny niedobór półprzewodników rzucił światło na zależność Europy od dostaw pochodzących z ograniczonej liczby przedsiębiorstw i lokalizacji oraz na jej podatność na ograniczenia wywozowe nakładane przez państwa trzecie i inne zakłócenia w obecnym kontekście geopolitycznym. Dodatkowo zależność tę potęgują ekstremalnie wysokie bariery wejścia i kapitałochłonność tego sektora. Na przykład czipy o największej wydajności obliczeniowej wymagają precyzji produkcyjnej rzędu kilku nanometrów (nm) 1 . Budowa zakładów, w których może odbywać się taka produkcja, wiąże się z początkową inwestycją w wysokości co najmniej 15 mld EUR 2 i potrzeba trzech lat, aby osiągnąć gotowość produkcyjną umożliwiającą odpowiednią wydajność 3 . Wydatki potrzebne do zaprojektowania takich czipów mogą wahać się od 0,5 mld EUR do sporo ponad 1,0 mld EUR. Intensywność badań i rozwoju w tym sektorze jest wysoka i wynosi ponad 15 % 4 .

Aktualnie podmioty europejskie inwestują głównie w badania i rozwój, ale nie inwestują wystarczająco w przenoszenie ich wyników na korzyści przemysłowe. Takie badania i rozwój są kluczowym czynnikiem umożliwiającym miniaturyzację w technologiach półprzewodnikowych wymaganą do produkcji nowej generacji wydajnych obliczeniowo czipów. W Europie siedzibę mają światowej klasy organizacje badawczo-technologiczne. Wiele wyników europejskich badań i rozwoju jest jednak wykorzystywanych w przemyśle poza Unią.

Unia ma silną pozycję w projektowaniu komponentów półprzewodników na potrzeby urządzeń energoelektronicznych, urządzeń wykorzystujących częstotliwości radiowe i urządzeń analogowych, czujników oraz mikrokontrolerów, które są obecnie powszechnie stosowane w przemyśle motoryzacyjnym i wytwórczym. Jej pozycja jest słabsza, jeśli chodzi o projektowanie logiki cyfrowej (procesorów i pamięci), która w obliczu coraz bardziej wszechobecnych danych, sztucznej inteligencji i łączności staje się niezbędna.

Unia jest również w bardzo dobrej sytuacji, jeśli chodzi o materiały i sprzęt potrzebne do prowadzenia dużych zakładów produkujących czipy, a wiele przedsiębiorstw odgrywa kluczową rolę w łańcuchu dostaw. Posiada silne i zróżnicowane sektory użytkowników przemysłowych, np. motoryzacja, automatyka przemysłowa, opieka zdrowotna, energia, łączność itp. Współpraca w ramach łańcucha wartości jest jednak słaba.

Łączny globalny udział Unii w rynku półprzewodników wynosi 10 % pod względem wartości 5 , co stanowi wartość absolutnie niedorównującą jej znaczeniu gospodarczemu. Mimo swojej mocnej pozycji na świecie w dziedzinie produkcji materiałów i sprzętu, Unia jest silnie uzależniona od dostawców z państw trzecich w kwestii projektowania, produkcji, umieszczania w obudowie, testowania i montażu czipów.

Dziś półprzewodniki znajdują się w centrum silnych interesów geostrategicznych i globalnego wyścigu technologicznego. Państwa pragną zabezpieczyć swoje dostawy najbardziej zaawansowanych czipów, ponieważ będą one warunkować ich zdolność do podejmowania działań (pod względem gospodarczym, przemysłowym i militarnym) oraz napędzać transformację cyfrową. We wszystkich najważniejszych regionach świata dokonuje się znacznych inwestycji i wdraża się środki wsparcia na rzecz innowacji i wzmacniania potencjału produkcyjnego.

Unia dysponuje odpowiednimi zasobami, aby stać się liderem przemysłowym na rynku czipów przyszłości. Jej celem jest podwojenie swojego obecnego udziału w światowej produkcji do poziomu 20 % wartości do 2030 r. 6 Cel ten nie polega wyłącznie na ograniczeniu zależności, ale również na wykorzystaniu możliwości gospodarczych, jako że zgodnie z przewidywaniami globalny rynek półprzewodników ma wzrosnąć dwukrotnie przed końcem tego dziesięciolecia, zwiększając tym samym konkurencyjność ekosystemu półprzewodników i szerzej pojętego przemysłu dzięki innowacyjnym produktom dla obywateli Unii.

Pojawiają się nowe tendencje i możliwości rynkowe. Przedsiębiorstwa produkujące półprzewodniki coraz częściej projektują personalizowane czipy we współpracy z przedsiębiorstwami będącymi ich użytkownikami końcowymi w celu zwiększenia wydajności systemów przez optymalizację sprzętu i oprogramowania. Sztuczna inteligencja, chmura brzegowa i transformacja cyfrowa sektorów przemysłowych oferują nowe możliwości związane z przyszłą konkurencyjnością europejskiej technologii i wiodącą rolą Europy w przemyśle.

Technologia jednak stale się rozwija. Zgodnie z prawem Moore’a 7 zjawisko miniaturyzacji postępuje w kierunku stosowania generacji technologii charakteryzujących się coraz mniejszym wymiarem w głównych technologiach procesu (FinFET i FDSOI), a dodatkowo istnieje duże zapotrzebowanie na bardziej energooszczędne rozwiązania zapewniające zrównoważony charakter stale rosnącego śladu związanego z tym procesem. Powstające paradygmaty obliczeniowe, takie jak obliczenia neuromorficzne i technologie kwantowe, są obiecującymi technologiami, jeśli chodzi o nowe obszary zastosowań. Nowe materiały, takie jak węglik krzemu (SiC) i azotek galu (GaN), są niezbędne do zarządzania energią, np. do optymalnego wykorzystania mocy baterii, w szczególności w przypadku wszelkiego rodzaju pojazdów elektrycznych i produkcji energii odnawialnej.

Niniejsze uzasadnienie towarzyszy wnioskowi dotyczącemu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ramy dotyczące środków na rzecz wzmocnienia ekosystemu półprzewodników w Unii (akt w sprawie czipów).

Aby zrealizować tę wizję, opracowano europejską strategię w zakresie czipów, skoncentrowaną na pięciu celach strategicznych:

·Europa powinna wzmocnić swoje przywództwo w dziedzinie badań naukowych i technologii;

·Europa powinna zwiększać i wzmacniać swoją własną zdolność do wprowadzania innowacji w zakresie projektowania, produkcji i umieszczania w obudowie zaawansowanych czipów i przekształcać je w produkty komercyjne;

·Europa powinna ustanowić odpowiednie ramy zapewniające możliwość istotnego zwiększenia jej zdolności produkcyjnej do 2030 r.;

·Europa powinna rozwiązać problem poważnego niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej, przyciągać nowe talenty i wspierać proces budowania wykwalifikowanej siły roboczej;

·Europa powinna wypracować dogłębne zrozumienie globalnych łańcuchów dostaw półprzewodników.

·Ustanowienie inicjatywy „Czipy dla Europy” w celu wspierania budowania zdolności technologicznych na dużą skalę oraz innowacji w całej Unii, aby umożliwić rozwój i wykorzystanie najnowocześniejszych technologii półprzewodnikowych i kwantowych nowej generacji, które wzmocnią unijne zdolności i umiejętności w zakresie zaawansowanego projektowania, integracji systemów i potencjału produkcyjnego czipów, ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up (filar 1 „Inicjatywa »Czipy dla Europy«”).

W szczególności inicjatywa umożliwi zbudowanie wirtualnej platformy projektowej w celu wzmocnienia europejskich zdolności w zakresie projektowania, która to platforma będzie dostępna na otwartych, niedyskryminujących i przejrzystych zasadach. Platforma będzie stymulowała szeroko zakrojoną współpracę między społecznościami użytkowników a przedsiębiorstwami zajmującymi się projektowaniem, przedsiębiorstwami typu start-up, MŚP, dostawcami praw własności intelektualnej i narzędzi, projektantami i organizacjami badawczo-technologicznymi oraz będzie integrowała istniejące i nowe bazy projektowe z rozszerzonymi bibliotekami i narzędziami z zakresu EDA 10 .

Inicjatywa będzie stanowić wsparcie dla linii pilotażowych zapewniających środki podmiotom zewnętrznym na otwartych, przejrzystych i niedyskryminujących zasadach w celu testowania, zatwierdzania i dalszego opracowywania ich projektów produktu. Stworzenie nowych, zaawansowanych linii pilotażowych przygotuje nas na potencjał produkcyjny nowej generacji i jego walidację.

Ponadto inicjatywa przyczyni się do budowania zaawansowanych zdolności technologicznych i możliwości w zakresie inżynierii w celu przyspieszenia innowacyjnego rozwoju czipów kwantowych, np. w postaci bibliotek projektu na potrzeby czipów kwantowych, linii pilotażowych i ośrodków testowo-doświadczalnych.

Inicjatywa pozwoli wesprzeć sieć centrów kompetencji w całej Unii, które zapewnią wiedzę specjalistyczną zainteresowanym stronom, w tym małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP) będącym użytkownikami końcowymi, przedsiębiorstwom typu start-up oraz sektorom wertykalnym, i pozwolą rozwijać ich umiejętności. Centra kompetencji ułatwią otwarty, przejrzysty i niedyskryminujący dostęp do infrastruktury projektowej i linii pilotażowych oraz ich skuteczne wykorzystanie. Staną się one magnesami przyciągającymi innowacje i nowe, wysoce wykwalifikowane talenty.

Oprócz inicjatywy działania ukierunkowane na poprawę dostępu do finansowania dłużnego i kapitału własnego w łańcuchu wartości półprzewodników, zwane łącznie „Funduszem na rzecz Czipów”, powinny wspierać rozwój dynamicznego i odpornego ekosystemu półprzewodników poprzez zapewnienie możliwości zwiększenia dostępności środków finansowych na rzecz wspierania rozwoju przedsiębiorstw typu start-up, przedsiębiorstw scale-up oraz MŚP, a także inwestycji w całym łańcuchu wartości, w tym inwestycji na rzecz przedsiębiorstw w łańcuchach wartości półprzewodników, potencjalnie w ramach działań łączonych przewidzianych w inicjatywie.

·Utworzenie ram zapewniających bezpieczeństwo dostaw dzięki przyciąganiu inwestycji i zwiększaniu zdolności produkcyjnych w zakresie produkcji półprzewodników, a także zaawansowanej technologii umieszczania w obudowie, testowania i montażu za pośrednictwem pierwszych w swoim rodzaju zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk (filar 2 „Bezpieczeństwo dostaw”).

W szczególności we wniosku określono kryteria dotyczące ułatwiania realizacji konkretnych projektów, które przyczyniają się do bezpieczeństwa dostaw półprzewodników w Unii. W tym celu wyróżniono dwa typy zakładów pierwszych w swoim rodzaju 11 , tj. zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk 12 . Jeżeli wniosek zakładu o uznanie go za jeden z dwóch typów pierwszych w swoim rodzaju zakładów zostanie przyjęty, zgodnie z niniejszym wnioskiem państwa członkowskie mają obowiązek zapewnienia skutecznego rozpatrzenia wniosków administracyjnych związanych z planowaniem, budową i funkcjonowaniem uznanego zakładu pierwszego w swoim rodzaju.

W odpowiedzi na zwiększające się zapotrzebowanie na łańcuchy dostaw charakteryzujące się cyberodpornością 13 Komisja będzie pracować z państwami członkowskimi i podmiotami prywatnymi nad określeniem wymogów sektorowych dotyczących zaufanych czipów w celu ustanowienia wspólnych standardów i wspólnej certyfikacji, a także wspólnych wymogów dotyczących zamówień, które w stosownych przypadkach mają zostać opracowane przy wsparciu europejskich organizacji normalizacyjnych z uwzględnieniem zasad nowych ram legislacyjnych dotyczących oceny zgodności i nadzoru rynku.

·Ustanowienie mechanizmu koordynacji między państwami członkowskimi a Komisją na rzecz wzmocnienia współpracy z państwami członkowskimi i wśród państw członkowskich, monitorowania dostaw półprzewodników, szacowania popytu, przewidywania niedoborów, uruchamiania etapu kryzysowego i działania za pomocą specjalnego zestawu środków (filar 3 „Monitorowanie i reagowanie kryzysowe”).

•Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki

Niniejszy wniosek jest spójny z komunikatem Komisji zawierającym aktualizację nowej strategii przemysłowej z 2020 r. 16 z maja 2021 r., w którym określono obszary strategicznych zależności, które mogą prowadzić do podatności na zagrożenia takie jak niedobory dostaw. Wniosek dotyczy wyzwań związanych z projektowaniem, produkcją, integracją z obudową, testowaniem i montażem wskazanych we wspomnianym komunikacie i w towarzyszącym dokumencie roboczym służb Komisji. W komunikacie tym zapowiedziano zawarcie sojuszu przemysłowego na rzecz procesorów i technologii półprzewodnikowych („sojusz”) 17 mającego na celu określenie luk w produkcji czipów oraz postępów technologicznych koniecznych, aby przedsiębiorstwa i organizacje mogły się rozwijać, stymulowanie konkurencyjności przedsiębiorstw, zwiększenie suwerenności cyfrowej Europy oraz zaspokojenie popytu na nową generację bezpiecznych, energooszczędnych i wydajnych czipów i procesorów. W kontekście niniejszego rozporządzenia sojusz odegra rolę doradczą.

Aby przyspieszyć wdrażanie działań, w inicjatywie „Czipy dla Europy” przewidziano nowy instrument prawny – Europejskie Konsorcjum na rzecz Infrastruktury Czipów, utworzone specjalnie celem uproszczenia i zorganizowania stosunków prawnych między prywatnymi i publicznymi członkami konsorcjum, w tym w szczególności organizacjami badawczo-technologicznymi, oraz celem zapewnienia zorganizowanego dialogu z Komisją na potrzeby wdrażania działań w ramach inicjatywy. Ten nowy instrument prawny jest dobrowolny i uzupełnia zestaw narzędzi Unii składający się z różnych innych instrumentów prawnych, w tym z konsorcjum na rzecz europejskiej infrastruktury cyfrowej15, które umożliwiają łączenie finansowania z państw członkowskich, budżetu Unii i inwestycji prywatnych. Tworząc publiczno-prywatne konsorcjum na potrzeby wdrażania działań w ramach inicjatywy, podmioty prawne będą mogły wybrać te spośród dostępnych unijnych instrumentów prawnych, które lepiej odpowiadają konkretnemu celowi, składowi i konfiguracji danego konsorcjum. Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Czipów, którego zadaniem jest ogólne wdrożenie niektórych działań w ramach tej inicjatywy, może na warunkach przewidzianych w art. 134 wniosku Komisji dotyczącego rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2021/2085 ustanawiające wspólne przedsięwzięcia w ramach programu „Horyzont Europa” w odniesieniu do Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Czipów 29 zakładać wdrożenie niektórych działań wyłącznie przez podmioty prawne współpracujące w ramach konsorcjum, które może mieć strukturę Europejskiego Konsorcjum na rzecz Infrastruktury Czipów lub jakiegokolwiek innego unijnego instrumentu prawnego dostępnego na potrzeby utworzenia konsorcjum.

•Spójność z innymi politykami Unii

Proponowane środki mogą wesprzeć niektóre z głównych polityk Unii, takie jak Zielony Ład 30 . Zastosowanie technologii półprzewodnikowych – i ogólnie technologii cyfrowych – znacznie ułatwia transformację w stronę modelu zrównoważonego, a także może prowadzić do powstania nowych produktów oraz skuteczniejszych i bardziej efektywnych sposobów pracy przyczyniających się do osiągania celów przewidzianych w Zielonym Ładzie.

Zakłócenia dostaw półprzewodników i zależności od innych regionów mogą spowolnić transformację w stronę modelu zrównoważonego w europejskich sektorach korzystających z rozwiązań cyfrowych. Aby rozwiązać problem zakłóceń i zależności, wniosek ma na celu wzmocnienie europejskiej zdolności produkcyjnej w zakresie półprzewodników. W stosownych przypadkach zakłady powinny być w pełni zgodne z wymogami wynikającymi z przepisów Unii, takimi jak wymogi związane z oceną oddziaływania na środowisko, emisjami do powietrza, wody i gleby, w tym z ryzykiem awarii przemysłowych i przeciwdziałaniem im, oraz powinny mieć na celu zapewnienie wysokiej efektywności energetycznej oraz efektywnego gospodarowania zasobami i wodą. Wzmocnienie zdolności produkcyjnej wymaga szybkiego utworzenia zakładów produkujących półprzewodniki, które w stosownych przypadkach można wyjątkowo uznać za leżące w nadrzędnym interesie publicznym na potrzeby odstępstw w procedurach wydawania pozwoleń, w tym w przypadku niektórych ocen oddziaływania na środowisko, pod warunkiem spełnienia pozostałych warunków przewidzianych w mających zastosowanie przepisach. Jednocześnie koncepcja „pierwszy w swoim rodzaju” obejmuje ewentualną kwalifikację również opartą na przewidywanej efektywności energetycznej i środowiskowej.

Dłuższe użytkowanie produktów elektronicznych dzięki projektowaniu z myślą o trwałości i usługom modernizacji pozwoli zmniejszyć częstotliwość wymiany i zapotrzebowanie na nowe produkty. Materiały do budowy czipów mogą być odzyskiwane z odpadów elektronicznych; pod względem technicznym możliwy jest na przykład recykling złożonych materiałów półprzewodnikowych, choć obecnie tylko w bardzo małych ilościach. Inicjatywa na rzecz zrównoważonych produktów – w oparciu o rozszerzenie zakresu dyrektywy w sprawie ekoprojektu – zapewni potencjalny mechanizm dla takich wymogów. Komisja bada również liczne możliwości związane z systemami zwrotu i odkupu w przypadku elektroniki użytkowej celem zwiększenia podaży funkcjonalnych urządzeń używanych.

Wraz ze wzrostem cyfryzacji i elektryfikacji energooszczędne czipy przyczyniają się również do realizacji innych polityk, w tym polityk dotyczących produkcji, transportu i energii w przemyśle, np. przyszłego planu działania na rzecz cyfryzacji sektora energetycznego 37 . Przewiduje się, że za dziesięć lat popyt na technologie półprzewodnikowe wzrośnie dwukrotnie. Coraz więcej czipów jest wbudowanych w roboty i maszyny produkcyjne – w przemyśle i w rolnictwie, ale również w pojazdach transportowych i innych urządzeniach. Ponieważ celem wniosku jest inteligentne wykorzystanie czipów i innych technologii cyfrowych oraz produkcja bardziej energooszczędnych czipów, jest on spójny z szeregiem polityk sektorowych i przyczynia się do ich realizacji.

2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ

•Podstawa prawna

Niniejsze rozporządzenie ma dwa odrębne cele szczegółowe, które stanowią istotne elementy jego celu ogólnego, jakim jest ustanowienie spójnych ram na rzecz wzmocnienia unijnego ekosystemu półprzewodników. Pierwszym celem szczegółowym rozporządzenia, który stanowi podstawę filaru 1, jest stworzenie dużych zdolności innowacyjnych i odpowiednich zdolności technologicznych w sektorze półprzewodników, aby przyspieszyć innowacje i dostosować się do nich. Dodatkowo w ramach filarów 2 i 3 rozporządzenie ma na celu zwiększenie odporności i bezpieczeństwa dostaw w Unii w dziedzinie technologii półprzewodnikowych poprzez wspieranie i koordynowanie inwestycji w zaawansowaną produkcję półprzewodników (filar 2) i umożliwianie skoordynowanego monitorowania i reagowania kryzysowego (filar 3).

Odpowiednią podstawę prawną pierwszego celu stanowią art. 173 ust. 3, art. 182 ust. 1 i art. 183 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). W art. 173 ust. 3 przewidziano, że Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą oraz po konsultacji z Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym, mogą zadecydować o szczególnych środkach przeznaczonych na wsparcie działań podjętych w państwach członkowskich w celu zagwarantowania warunków niezbędnych dla konkurencyjności i zdolności innowacyjnych Unii oraz zapewnienia dostosowania przemysłu do zmian strukturalnych wynikających z szybkich cykli innowacji. Ta podstawa prawna, jeśli chodzi o większość działań podejmowanych w ramach inicjatywy, jest właściwa, biorąc pod uwagę, że filar 1 niniejszego rozporządzenia ma na celu przyspieszenie produkcji półprzewodników w przemyśle Unii, wzmocnienie suwerenności w łańcuchu dostaw półprzewodników, zwiększenie potencjału przemysłowego, ułatwienie rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw typu start-up oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), a także zachęcenie do nowych inwestycji w innowacje i rozwój technologiczny. Biorąc pod uwagę szeroko zakrojony zakres inicjatywy, jej podstawą jest również tytuł TFUE „Badania i rozwój technologiczny oraz przestrzeń kosmiczna” (art. 182 ust. 1 i 183).

Odpowiednią podstawą prawną drugiego celu w ramach filarów 2 i 3 jest art. 114 TFUE. Filary 2 i 3 niniejszego wniosku mają za zadanie utworzenie zharmonizowanych ram prawnych na potrzeby zwiększenia odporności i bezpieczeństwa dostaw w Unii. Wykorzystanie półprzewodników ma zasadnicze znaczenie dla wielu sektorów gospodarki i funkcji społecznych w Unii, dlatego też odporność dostaw ma zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania rynku wewnętrznego. Wobec tego należy przewidzieć i niezwłocznie usunąć wszelkie zakłócenia dostaw celem zachowania stabilnego funkcjonowania strategicznych sektorów wykorzystania danych. W świetle znacznego wpływu gospodarczego obecnego niedoboru półprzewodników istnieje prawdopodobieństwo, że państwa członkowskie zainicjują środki regulacyjne w celu zaradzenia słabościom strukturalnym sektora, które doprowadziły do aktualnego niedoboru, lub w celu przeciwdziałania przyszłym niedoborom w sytuacjach kryzysowych i łagodzenia ich skutków 38 . Mimo iż takie środki regulacyjne są odpowiednie pod względem uzupełniania braków na poziomie krajowym, mogłyby one wywołać niespójną odpowiedź na potrzebę wzmocnienia odporności i rozwiązywania ewentualnych kryzysów na rynku wewnętrznym, prowadząc do fragmentacji sektora. W celu umożliwienia podjęcia skoordynowanych działań na rzecz budowania odporności konieczne są zharmonizowane przepisy ułatwiające realizację konkretnych projektów, które przyczyniają się do bezpieczeństwa dostaw półprzewodników w Unii (filar 2). Proponowany mechanizm monitorowania i reagowania kryzysowego (filar 3) powinien być jednolity, aby umożliwić skoordynowane podejście do gotowości na wypadek sytuacji kryzysowej w transgranicznym łańcuchu wartości półprzewodników. We wniosku przewiduje się odpowiednią strukturę zarządzania oraz współpracę między państwami członkowskimi na szczeblu unijnym, co zwiększa poziom zaufania, innowacji i rozwoju na rynku wewnętrznym. Art. 114 TFUE jest zatem właściwą podstawą prawną filarów 2 i 3 w celu zapewnienia odpowiedniego funkcjonowania rynku wewnętrznego.

Inne artykuły TFUE ani poszczególne jego artykuły same w sobie nie mogą stanowić uzasadnienia dla obu powyższych celów. Art. 122 TFUE nie jest właściwy, ponieważ nie przewiduje podstawy dla obu celów i nie jest zgodny ani z art. 114, ani z art. 173 TFUE. Proponowane elementy przewidziano w jednym akcie, ponieważ wszystkie środki stanowią spójne podejście do zaspokojenia na różne sposoby potrzeby wzmocnienia unijnego ekosystemu półprzewodników.

•Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych)

·Jeżeli chodzi o pierwszy filar (inicjatywa „Czipy dla Europy”), inicjatywa zapewni wsparcie na rzecz budowania zdolności technologicznych na dużą skalę oraz innowacji w całej Unii, aby umożliwić rozwój i wykorzystanie najnowocześniejszych technologii półprzewodnikowych i kwantowych nowej generacji oraz zaradzić utrzymującym się w Europie słabościom strukturalnym w zakresie projektowania i produkcji. W 2018 r. państwa członkowskie ustanowiły pierwszy „ważny projekt stanowiący przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania” (projekt IPCEI), wspierając w ten sposób transgraniczne, innowacyjne projekty w ramach łańcucha wartości mikroelektroniki, a drugi projekt IPCEI w tej dziedzinie jest w fazie planowania 39 . Mimo że takie inicjatywy mają strategiczne znaczenie dla sektora, na tym etapie istnieje prawdopodobieństwo, że same w sobie nie wystarczą do budowania zdolności w postaci linii pilotażowych i infrastruktur projektowych, które muszą stać się szeroko dostępne dla wszystkich zainteresowanych osób trzecich w całej Europie i które umożliwią również Unii odegranie ważniejszej roli w globalnym, współzależnym ekosystemie. Ze względu na skalę niezbędnych inwestycji i wiedzy fachowej takie zakłady na dużą skalę można stworzyć tylko na poziomie Unii.

·Jeżeli chodzi o drugi filar („Bezpieczeństwo dostaw”), działania mające na celu przyspieszenie inwestycji w produkcję półprzewodników można odpowiednio zaplanować i wdrożyć wyłącznie na poziomie Unii, biorąc pod uwagę skalę koniecznych inwestycji oraz fakt, że z definicji takie zakłady produkcyjne będą służyły całemu rynkowi wewnętrznemu, wzmocnią cały ekosystem i zagwarantują bezpieczeństwo dostaw w razie kryzysu.

·W odniesieniu do trzeciego filaru („Monitorowanie i reagowanie kryzysowe”) zwiększona współpraca w Unii zapewni gromadzenie niezbędnych i porównywalnych danych. Wspólnie państwa członkowskie i Komisja będą w stanie przewidzieć niedobory, uruchomić etap kryzysowy w sytuacji poważnego niedoboru oraz wdrożyć niezbędne środki w celu zareagowania na taki kryzys w sposób bardziej skuteczny niż za pomocą mozaiki środków krajowych.

•Proporcjonalność

•Wybór instrumentu

Wnioskowi nadaje się formę rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady. Jest to najodpowiedniejszy instrument prawny w odniesieniu do filaru 1 wniosku, w którym ustanawia się inicjatywę „Czipy dla Europy”, ponieważ wyłącznie rozporządzenie – ze względu na jego bezpośrednio stosowane przepisy prawa – może zapewnić niezbędny stopień jednolitości potrzebny do tego, aby inicjatywa unijna mająca na celu wsparcie sektora przemysłu na całym rynku wewnętrznym mogła powstać i funkcjonować. W odniesieniu do filaru 2 wybór rozporządzenia jako instrumentu prawnego uzasadnia potrzeba jednolitego stosowania nowych przepisów, w szczególności zdefiniowania zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk oraz jednolitej procedury w zakresie ich uznawania i wspierania. Ponadto rozporządzenie jest najodpowiedniejszym instrumentem w odniesieniu do filaru 3, ponieważ ta część powinna obejmować mechanizm pozwalający na przewidywanie i usuwanie poważnych zakłóceń w dostawach półprzewodników w Unii. Mechanizm ten nie wymaga transpozycji za pomocą środków krajowych i jest stosowany bezpośrednio.

3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW

•Konsultacje z zainteresowanymi stronami

•Prawa podstawowe

W art. 16 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”) przewidziano wolność prowadzenia działalności gospodarczej. Środki w ramach filarów 1 i 2 niniejszego wniosku służą utworzeniu zdolności innowacyjnych i zwiększeniu bezpieczeństwa dostaw półprzewodników, co może wzmocnić wolność prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z prawem Unii oraz ustawodawstwami i praktykami krajowymi. Niemniej jednak niektóre środki w ramach filaru 3, niezbędne w celu zaradzenia poważnym zakłóceniom w dostawach półprzewodników w Unii, mogą tymczasowo ograniczyć wolność prowadzenia działalności gospodarczej i swobodę zawierania umów chronione na podstawie art. 16 oraz prawo własności chronione na podstawie art. 17 Karty. Wszelkie ograniczenia tych praw zawarte w niniejszym wniosku będą przewidziane prawem zgodnie z art. 52 ust. 1 Karty, będą szanować istotę tych praw i wolności oraz będą zgodne z zasadą proporcjonalności.

Obowiązek ujawnienia Komisji określonych informacji, o ile spełnione są pewne warunki, respektuje istotę wolności prowadzenia działalności gospodarczej i nie narusza jej w sposób nieproporcjonalny (art. 16 Karty). Każdy wniosek o udzielenie informacji służy realizacji celu leżącego w ogólnym interesie Unii, jakim jest umożliwienie określenia potencjalnych środków łagodzących skutki kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników. Wnioski o udzielenie informacji są właściwe i skuteczne dla osiągnięcia celu, ponieważ dostarczają informacji niezbędnych do oceny zaistniałej sytuacji kryzysowej. Zasadniczo Komisja zwraca się o udzielenie wymaganych informacji jedynie do organizacji reprezentujących i może kierować wnioski do poszczególnych przedsiębiorstw tylko wtedy, gdy jest to dodatkowo konieczne. Ponieważ informacje na temat sytuacji w zakresie dostaw nie są dostępne w inny sposób, nie istnieje żaden równie skuteczny środek służący uzyskaniu informacji niezbędnych do umożliwienia europejskim decydentom podjęcia działań łagodzących. W świetle poważnych gospodarczych i społecznych konsekwencji niedoborów półprzewodników oraz związanego z tym znaczenia środków łagodzących wnioski o udzielenie informacji są proporcjonalne do zamierzonego celu. Ponadto ograniczenie wolności prowadzenia działalności gospodarczej i prawa własności jest kompensowane odpowiednimi zabezpieczeniami. Wszelkie wnioski o udzielenie informacji można składać wyłącznie w sytuacji kryzysowej, w przypadku gdy Komisja w drodze aktu wykonawczego uruchomiła etap kryzysowy.

Zobowiązanie do przyjmowania i priorytetowego traktowania zamówień priorytetowych respektuje istotę wolności prowadzenia działalności gospodarczej i swobody zawierania umów (art. 16 Karty) oraz prawa własności (art. 17 Karty) i nie narusza ich w sposób nieproporcjonalny. Zobowiązanie to służy realizacji celu leżącego w ogólnym interesie Unii, jakim jest zapewnienie ciągłości funkcjonowania sektorów krytycznych dotkniętych skutkami zakłóceń dostaw z powodu niedoboru półprzewodników. Zobowiązanie to jest właściwe i skuteczne, aby osiągnąć ten cel przez zapewnienie preferencyjnego wykorzystania dostępnych zasobów w odniesieniu do produktów dostarczanych do tych sektorów. Nie ma innego równie skutecznego środka. W sytuacji kryzysowej zobowiązanie zakładów wytwarzających półprzewodniki, które złożyły wniosek o uznanie ich za „zintegrowane zakłady produkcyjne” i „otwarte unijne fabryki”, innych zakładów wytwarzających półprzewodniki, które zgodziły się na taką możliwość w kontekście otrzymania wsparcia publicznego, lub przedsiębiorstw uczestniczących w łańcuchu dostaw półprzewodników, które otrzymały od państwa trzeciego zamówienie priorytetowe w zakresie, w jakim ma to znaczący wpływ na bezpieczeństwo dostaw do sektorów krytycznych, do przyjmowania niektórych zamówień i traktowania ich priorytetowo jest proporcjonalne. Odpowiednie zabezpieczenia zapewniają, aby ewentualny negatywny wpływ zobowiązania do priorytetowego traktowania zamówienia na wolność prowadzenia działalności gospodarczej, swobodę zawierania umów i prawo własności nie był równoznaczny z naruszeniem tych praw. Zobowiązanie do priorytetowego traktowania niektórych zamówień można nałożyć wyłącznie w sytuacji kryzysowej, w przypadku gdy Komisja w drodze aktu wykonawczego uruchomiła etap kryzysowy. Zainteresowane przedsiębiorstwo może zwrócić się do Komisji o ponowne rozpatrzenie zamówienia priorytetowego, jeżeli nie jest w stanie go zrealizować lub stanowiłoby ono dla niego nadmierne obciążenie ekonomiczne i wiązałoby się ze szczególnymi trudnościami. Ponadto podmiot objęty takim zobowiązaniem jest zwolniony z wszelkiej odpowiedzialności odszkodowawczej za naruszenie zobowiązań umownych wynikających z wykonania zobowiązania.

4.WPŁYW NA BUDŻET

5.ELEMENTY FAKULTATYWNE

•Plany wdrożenia i monitorowanie, ocena i sprawozdania

Komisja oceni rezultat, wyniki i skutki niniejszego wniosku w terminie trzech lat od daty rozpoczęcia jego stosowania, a następnie co cztery lata. Główne ustalenia oceny zostaną przedstawione w sprawozdaniu dla Parlamentu Europejskiego i Rady, które zostanie podane do wiadomości publicznej. Na potrzeby przeprowadzenia oceny Europejska Rada ds. Półprzewodników, państwa członkowskie i właściwe organy krajowe przekażą Komisji informacje na jej wniosek.

Szczegółowe objaśnienia poszczególnych przepisów wniosku

1.1.Rozdział I – Przepisy ogólne

W rozdziale I określono przedmiot rozporządzenia. Przedstawiono w nim również definicje stosowane w całym instrumencie. Aby wzmocnić europejski ekosystem półprzewodników, w rozporządzeniu ustanawia się ramy składające się z trzech „filarów”. W szczególności w rozporządzeniu ustanawia się inicjatywę „Czipy dla Europy”, która tworzy warunki niezbędne do wzmocnienia zdolności Unii do wprowadzania innowacji przemysłowych (filar 1), obejmuje definicję i kryteria dotyczące pierwszych w swoim rodzaju zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk (filar 2) oraz mechanizm koordynacji na potrzeby monitorowania i reagowania kryzysowego (filar 3).

1.2.Rozdział II – Inicjatywa „Czipy dla Europy”

1.3.Rozdział III – Bezpieczeństwo dostaw

W rozdziale III określono ramy dotyczące zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk. Zintegrowane zakłady produkcyjne i otwarte unijne fabryki to zakłady produkcyjne zapewniające zdolności w zakresie produkcji półprzewodników, które są „pierwsze w swoim rodzaju” w Unii i przyczyniają się do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw oraz do utworzenia odpornego ekosystemu na rynku wewnętrznym. W szczególności, aby kwalifikować się jako zintegrowany zakład produkcyjny i otwarta unijna fabryka, zakład powinien mieć wyraźny pozytywny wpływ na łańcuch wartości półprzewodników w Unii.

Podczas gdy zintegrowane zakłady produkcyjne są zakładami produkcyjnymi zintegrowanymi pionowo, otwarte unijne fabryki oferują znaczną część swoich zdolności produkcyjnych innym podmiotom przemysłowym takim jak przedsiębiorstwa półprzewodnikowe nieposiadające własnych fabryk (ang. fabless) (tj. przedsiębiorstwa, które projektują czipy, ale ich nie produkują). Inwestycje w takie zakłady ułatwiają rozwój produkcji półprzewodników w Unii. Po uznaniu przez Komisję danego zakładu za zintegrowany zakład produkcyjny lub otwartą unijną fabrykę, należy go zatem uważać za przyczyniający się do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw półprzewodników w Unii, a zatem za leżące w interesie publicznym. W celu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw państwa członkowskie mogą, bez uszczerbku dla zasad pomocy państwa, stosować systemy wsparcia i powinny udzielać wsparcia administracyjnego, w tym w postaci przyspieszonej procedury składania wniosków administracyjnych związanych z planowaniem, budową i eksploatacją tych systemów. Komisja uzna zakład za zintegrowany zakład produkcyjny lub otwartą unijną fabrykę, jeżeli spełnia on kryteria określone w tym rozdziale. Komisja może uchylić swoją decyzję, jeżeli uznanie było oparte na błędnych informacjach lub zakład nie spełnia już kryteriów.

1.4.Rozdział IV – Monitorowanie i reagowanie kryzysowe

W rozdziale IV zawarto mechanizm skoordynowanego monitorowania łańcucha wartości półprzewodników i reagowania na zakłócenia w dostawach półprzewodników, które mają wpływ na prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

W sekcji 1 (Monitorowanie) ustanowiono system monitorowania i ostrzegania w łańcuchu wartości półprzewodników. System ten opiera się na regularnych działaniach monitorujących państw członkowskich, polegających w szczególności na obserwacji wskaźników wczesnego ostrzegania oraz dostępności i integralności usług i towarów dostarczanych przez kluczowych uczestników rynku. Komisja zapewnia podstawę dla działań monitorujących w ramach unijnej oceny ryzyka, w której określono wskaźniki wczesnego ostrzegania. Aby zapewnić udział przemysłu, państwa członkowskie zwrócą się do odpowiednich zainteresowanych stron i stowarzyszeń branżowych o informowanie o znacznych wahaniach popytu i zakłóceniach w ich łańcuchu dostaw. Państwa członkowskie powinny dostarczać regularnych aktualizacji i wymieniać się swoimi spostrzeżeniami w ramach Europejskiej Rady ds. Półprzewodników. Państwa członkowskie powinny powiadamiać Komisję, jeżeli w ramach swoich działań monitorujących lub dzięki informacjom przekazanym przez zainteresowane strony dowiedzą się o potencjalnym kryzysie związanym z niedoborem półprzewodników lub o wystąpieniu istotnego czynnika ryzyka. Po otrzymaniu takiego ostrzeżenia lub ostrzeżenia z innych źródeł, w tym informacji od partnerów międzynarodowych, Komisja powinna zwołać nadzwyczajne posiedzenie Europejskiej Rady ds. Półprzewodników. Podczas posiedzenia przeprowadzona zostanie ocena potrzeby uruchomienia etapu kryzysowego i omówione zostaną potencjalne skoordynowane zamówienia, tak aby wyprzedzić wystąpienie niedoborów. Ponadto Komisja powinna podjąć konsultacje lub współpracę w imieniu Unii z właściwymi państwami trzecimi w celu znalezienia wspólnych rozwiązań w zakresie przeciwdziałania zakłóceniom łańcucha dostaw.

W sekcji 2 (Etap kryzysowy) zawarto przepisy dotyczące uruchomienia etapu kryzysowego związanego z niedoborem półprzewodników i wyszczególniono środki nadzwyczajne, które można stosować w odpowiedzi na kryzys.

Komisja ma możliwość uruchomienia etapu kryzysowego w drodze aktu wykonawczego, jeżeli istnieją konkretne, poważne i wiarygodne dowody na wystąpienie kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników. Taki kryzys związany z niedoborem półprzewodników ma miejsce, gdy występują poważne zakłócenia w dostawach półprzewodników prowadzące do znacznych niedoborów, które mają istotny negatywny wpływ na co najmniej jeden ważny sektor Unii lub uniemożliwiają dostawy, naprawę i konserwację podstawowych produktów wykorzystywanych przez sektory krytyczne. W akcie wykonawczym zostanie określony czas trwania etapu kryzysowego lub okres jego przedłużenia. Przed upływem okresu, na który został uruchomiony etap kryzysowy, Komisja powinna ocenić, uwzględniając opinię Europejskiej Rady ds. Półprzewodników, czy okres uruchomienia etapu kryzysowego należy przedłużyć. Podczas etapu kryzysowego Europejska Rada ds. Półprzewodników odbędzie nadzwyczajne posiedzenia, aby umożliwić państwom członkowskim ścisłą współpracę z Komisją i koordynację wszelkich krajowych środków wdrażanych w odniesieniu do łańcucha dostaw półprzewodników.

Po uruchomieniu etapu kryzysowego Komisja może wprowadzić niektóre środki nadzwyczajne ustanowione w niniejszym rozporządzeniu. Komisja może zwrócić się do organizacji reprezentujących przedsiębiorstwa lub, w razie potrzeby, do poszczególnych przedsiębiorstw działających w ramach łańcucha dostaw półprzewodników o udzielenie informacji niezbędnych do przeprowadzenia oceny kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników i określenia potencjalnych środków łagodzących. Podmioty te są zobowiązane do dostarczenia Komisji wymaganych informacji. Wymagane informacje mogą obejmować informacje dotyczące ich potencjału produkcyjnego, zdolności produkcyjnych, najważniejszych bieżących zakłóceń lub wszelkie inne istniejące dane niezbędne do oceny charakteru kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników lub do określenia i oceny potencjalnych środków łagodzących lub nadzwyczajnych na szczeblu krajowym lub unijnym. W stosownych przypadkach Komisja może zobowiązać zintegrowane zakłady produkcyjne, otwarte unijne fabryki, zakłady wytwarzające półprzewodniki, które wcześniej zaakceptowały taką możliwość w kontekście otrzymywania wsparcia publicznego, lub przedsiębiorstwa w łańcuchu dostaw półprzewodników, które otrzymały od państwa trzeciego zamówienie priorytetowe w zakresie, w jakim ma to znaczący wpływ na funkcjonowanie sektorów krytycznych, do przyjęcia i priorytetowego traktowania produkcji produktów istotnych w kontekście kryzysu dla sektorów krytycznych Dodatkowo lub alternatywnie, na wniosek co najmniej dwóch państw członkowskich, Komisja może w ich imieniu działać w charakterze centralnej jednostki zakupującej w celu udzielenia zamówienia na produkty istotne w kontekście kryzysu dla sektorów krytycznych. Komisja w porozumieniu z Europejską Radą ds. Półprzewodników oceni użyteczność, konieczność i proporcjonalność wniosku. W celu zdefiniowania sektorów krytycznych w niniejszym rozporządzeniu odniesiono się do sektorów wymienionych w załączniku do wniosku Komisji dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie odporności podmiotów krytycznych 48 , a także do sektora obronnego i innych rodzajów działalności istotnych dla bezpieczeństwa publicznego oraz przewidziano, że Komisja może ograniczyć te środki nadzwyczajne do niektórych sektorów wymienionych w tym wykazie.

1.5.Rozdział V – Zarządzanie

W rozdziale V ustanawia się systemy zarządzania na szczeblu unijnym i krajowym. Na szczeblu unijnym we wniosku ustanowiono Europejską Radę ds. Półprzewodników, w skład której wchodzą przedstawiciele państw członkowskich i której przewodniczy Komisja. Europejska Rada ds. Półprzewodników będzie: udzielać radzie władz publicznych Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Czipów porad dotyczących inicjatywy (filar 1); udzielać Komisji porad i wsparcia w celu wymiany informacji na temat funkcjonowania zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk (filar 2); omawiać i przygotowywać proces identyfikacji poszczególnych sektorów krytycznych i technologii, zajmować się kwestiami związanymi z monitorowaniem i reagowaniem kryzysowym (filar 3) oraz zapewniać wsparcie w zakresie spójnego stosowania proponowanego rozporządzenia i ułatwiać współpracę między państwami członkowskimi. Europejska Rada ds. Półprzewodników powinna wspierać Komisję we współpracy międzynarodowej. Powinna też koordynować działania i prowadzić wymianę informacje z odpowiednimi strukturami kryzysowymi ustanowionymi zgodnie z prawem Unii. Europejska Rada ds. Półprzewodników będzie obradować w różnych składach i odbywać odrębne posiedzenia w związku ze swoimi zadaniami w ramach filaru 1 oraz w związku ze swoimi zadaniami w ramach filaru 2 i 3. Komisja może powoływać stałe lub tymczasowe podgrupy Europejskiej Rady ds. Półprzewodników i zapraszać do nich w charakterze obserwatorów organizacje reprezentujące interesy sektora półprzewodników oraz inne zainteresowane strony.

Na szczeblu krajowym państwa członkowskie wyznaczą co najmniej jeden właściwy organ krajowy, a spośród tych organów – krajowy pojedynczy punkt kontaktowy do celów wdrażania rozporządzenia.

1.6.Rozdział VI, VII, VIII – Przepisy końcowe

W rozdziale VI podkreślono zobowiązanie wszystkich stron do zachowania poufności szczególnie chronionych informacji handlowych i tajemnic przedsiębiorstwa. Zobowiązanie to dotyczy Komisji, właściwych organów krajowych i innych organów państw członkowskich, jak również wszystkich przedstawicieli i ekspertów uczestniczących w posiedzeniach Europejskiej Rady ds. Półprzewodników i komitetu. W rozdziale tym ustanawia się również przepisy dotyczące skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar pieniężnych i okresowych kar pieniężnych za nieprzestrzeganie zobowiązań wynikających z niniejszego rozporządzenia, z zastrzeżeniem odpowiednich zabezpieczeń. Komisja może nałożyć okresowe kary pieniężne za niedopełnienie przez właściwe przedsiębiorstwa obowiązku przyjęcia i priorytetowego traktowania niektórych zamówień w sytuacji kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników. Ponadto Komisja może nałożyć kary pieniężne na przedsiębiorstwo, które dostarczyło nieprawidłowe, niekompletne lub wprowadzające w błąd informacje lub nie dostarczyło informacji w wyznaczonym terminie.

W rozdziale VII określono zasady i warunki wykonywania przekazanych uprawnień i uprawnień wykonawczych. We wniosku upoważnia się Komisję do przyjęcia, w stosownych przypadkach, aktów wykonawczych, aby umożliwić doprecyzowanie procedur i zapewnić jednolite stosowanie rozporządzenia, oraz aktów delegowanych w celu zmiany załącznika I (określonych w nim działań w sposób zgodny z celami inicjatywy) i załącznika II (mierzalnych wskaźników i przepisów dotyczących ustanowienia ram monitorowania i oceny w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia).

W rozdziale VIII zawarto zmiany innych aktów, w tym programu „Cyfrowa Europa”, oraz zobowiązanie Komisji do przedkładania Parlamentowi Europejskiemu i Radzie regularnych sprawozdań z oceny i przeglądu rozporządzenia.

2022/0032 (COD)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

ustanawiające ramy dotyczące środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu półprzewodników (akt w sprawie czipów)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 173 ust. 3, art. 182 ust. 1 oraz art. 183 i 114,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 49 ,

uwzględniając opinię Komitetu Regionów 50 ,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)Półprzewodniki stanowią podstawowy element każdego urządzenia cyfrowego: od smartfonów i samochodów, przez kluczowe rozwiązania i elementy infrastruktury wykorzystywane w opiece zdrowotnej, w sektorze energii, komunikacji i automatyzacji, aż po większość innych sektorów przemysłu. Choć półprzewodniki są niezbędne dla funkcjonowania naszej nowoczesnej gospodarki i naszego nowoczesnego społeczeństwa, Unia doświadczyła bezprecedensowych zakłóceń w ich dostawach. Obecne niedobory dostaw są objawem trwałych i poważnych braków strukturalnych w unijnym łańcuchu wartości i dostaw półprzewodników. Zakłócenia te ujawniły długotrwałe słabości w tym zakresie, zwłaszcza silne uzależnienie od państw trzecich w zakresie produkcji i projektowania czipów.

(2)Należy ustanowić ramy na rzecz zwiększenia odporności Unii w dziedzinie technologii półprzewodnikowych dzięki stymulowaniu inwestycji, zwiększaniu możliwości unijnego łańcucha dostaw półprzewodników oraz zacieśnianiu współpracy między państwami członkowskimi a Komisją.

(3)Ramy te służą dwóm celom. Pierwszym celem jest zapewnienie warunków niezbędnych dla konkurencyjności i zdolności innowacyjnych Unii oraz zapewnienie dostosowania przemysłu do zmian strukturalnych wynikających z szybkich cykli innowacji i potrzeby zrównoważonego rozwoju. Drugim celem, o charakterze odrębnym i uzupełniającym wobec pierwszego, jest poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego przez ustanowienie jednolitych unijnych ram prawnych służących zwiększeniu odporności i bezpieczeństwa dostaw w Unii w zakresie technologii półprzewodnikowych.

(4)Konieczne jest podjęcie działań mających na celu budowanie zdolności i wzmocnienie unijnego sektora półprzewodników zgodnie z art. 173 ust. 3 Traktatu. Działania te nie wiążą się z koniecznością harmonizacji krajowych przepisów ustawowych i wykonawczych. W tym względzie Unia powinna wzmocnić konkurencyjność i odporność bazy technologicznej i przemysłowej półprzewodników, zwiększając jednocześnie zdolności innowacyjne swojego sektora półprzewodników, zmniejszając zależność od ograniczonej liczby przedsiębiorstw i regionów geograficznych w państwach trzecich oraz zwiększając swoje zdolności w zakresie projektowania i produkcji zaawansowanych komponentów. Inicjatywa „Czipy dla Europy” („inicjatywa”) powinna wspierać realizację tych celów dzięki wypełnieniu luki między zaawansowanymi zdolnościami Europy w zakresie badań naukowych i innowacji a ich zrównoważonym wykorzystaniem przemysłowym. Powinna ona przyczyniać się do promowania budowania zdolności, tak aby umożliwić projektowanie, produkcję i integrację systemów w technologiach półprzewodnikowych nowej generacji, zacieśniania współpracy między najważniejszymi podmiotami w całej Unii, wzmacniania europejskich łańcuchów dostaw i wartości półprzewodników, zaspokajania potrzeb kluczowych sektorów przemysłu i tworzenia nowych rynków.

(5)Wykorzystanie półprzewodników ma zasadnicze znaczenie dla wielu sektorów gospodarki i funkcji społecznych w Unii, dlatego też odporność dostaw ma zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania rynku wewnętrznego. Ze względu na intensywny transgraniczny przepływ półprzewodników kwestię odporności i bezpieczeństwa dostaw półprzewodników można najlepiej rozwiązać w ramach prawodawstwa harmonizacyjnego Unii opartego na art. 114 Traktatu. W celu umożliwienia podjęcia skoordynowanych działań na rzecz budowania odporności konieczne są zharmonizowane przepisy ułatwiające realizację konkretnych projektów, które przyczyniają się do bezpieczeństwa dostaw półprzewodników w Unii. Proponowany mechanizm monitorowania i reagowania kryzysowego powinien być jednolity, aby umożliwić skoordynowane podejście do gotowości na wypadek sytuacji kryzysowej w transgranicznym łańcuchu wartości półprzewodników.

(6)Wsparcie w realizacji tych celów zostanie zapewnione dzięki mechanizmowi zarządzania. Na szczeblu unijnym w niniejszym rozporządzeniu ustanowiono Europejską Radę ds. Półprzewodników, w skład której wchodzą przedstawiciele państw członkowskich i której przewodniczy Komisja. Europejska Rada ds. Półprzewodników będzie doradzać Komisji i wspierać ją w konkretnych kwestiach, w tym w zakresie spójnego stosowania niniejszego rozporządzenia, zacieśniania współpracy między państwami członkowskimi i wymiany informacji na temat kwestii związanych z niniejszym rozporządzeniem. Europejska Rada ds. Półprzewodników powinna odbywać odrębne posiedzenia w związku ze swoimi zadaniami w ramach poszczególnych rozdziałów niniejszego rozporządzenia. W poszczególnych posiedzeniach mogą uczestniczyć przedstawiciele wysokiego szczebla w różnym składzie, przy czym Komisja może ustanawiać podgrupy.

(7)Biorąc pod uwagę zglobalizowany charakter łańcucha dostaw półprzewodników, współpraca międzynarodowa z państwami trzecimi jest ważnym elementem umożliwiającym osiągnięcie odporności unijnego ekosystemu półprzewodników. Działania podjęte na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny również umożliwić Unii odgrywanie ważniejszej roli jako centrum doskonałości w lepiej funkcjonującym globalnym, współzależnym ekosystemie półprzewodników. Komisja, wspierana przez Europejską Radę ds. Półprzewodników, powinna współpracować i budować partnerstwa z państwami trzecimi w celu znalezienia rozwiązań, które – w stopniu, w jakim będzie to możliwe – pozwolą rozwiązać problem zakłóceń w łańcuchu dostaw półprzewodników.

(8)Sektor półprzewodników charakteryzuje się bardzo wysokimi kosztami rozwoju i innowacji oraz bardzo wysokimi kosztami budowy najnowocześniejszych ośrodków testowo-doświadczalnych zapewniających wsparcie produkcji przemysłowej. Ma to bezpośredni wpływ na konkurencyjność i zdolności innowacyjne przemysłu Unii, jak również na bezpieczeństwo i odporność dostaw. W świetle wniosków wyciągniętych z niedawnych niedoborów w Unii i na świecie oraz gwałtownej ewolucji wyzwań technologicznych i cykli innowacji mających wpływ na łańcuch wartości półprzewodników konieczne jest wzmocnienie konkurencyjności, odporności i zdolności innowacyjnych Unii przez ustanowienie inicjatywy.

(9)Główną odpowiedzialność za utrzymanie silnej, konkurencyjnej, zrównoważonej i innowacyjnej bazy przemysłowej Unii ponoszą państwa członkowskie. Charakter i skala wyzwania związanego z innowacjami w sektorze półprzewodników wymaga jednak podjęcia działań w ramach współpracy na poziomie Unii.

(10)Celem programu ramowego „Horyzont Europa” ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/695 51 (program „Horyzont Europa”) – programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji – jest wzmocnienie europejskiej przestrzeni badawczej (EPB) poprzez sprzyjanie zwiększaniu jej konkurencyjności, w tym w unijnym przemyśle, przy jednoczesnym promowaniu wszelkiej działalności w zakresie badań naukowych i innowacji w celu realizacji strategicznych priorytetów i zobowiązań Unii, której nadrzędnym celem jest wspieranie pokoju, wartości Unii i dobrobytu jej narodów. Ponieważ program ten stanowi jeden z głównych priorytetów Unii, nie należy zmniejszać łącznych zasobów finansowych przeznaczonych na ten program, a zmniejszenie środków finansowych programu mające na celu wzmocnienie puli środków finansowych programu „Cyfrowa Europa” w celu wniesienia wkładu w inicjatywę dotyczącą czipów należy zrekompensować z innego źródła. W związku z tym, bez uszczerbku dla prerogatyw instytucjonalnych Parlamentu Europejskiego i Rady, w okresie 2023–2027 należy udostępnić na rzecz programu „Horyzont Europa” równą zmniejszeniu kwotę środków na zobowiązania uzyskanych w wyniku całkowitego lub częściowego niewykonania projektów należących do tego programu lub jego poprzednika, jak przewidziano w art. 15 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 52 („rozporządzenie finansowe”). Kwota ta będzie uzupełnieniem kwoty 0,5 mld EUR (w cenach z 2018 r.) wspomnianej już we wspólnym oświadczeniu Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji w sprawie ponownego wykorzystania umorzonych środków finansowych w związku z programem badawczym.

(11)Aby wyposażyć Unię w zdolności w zakresie badań naukowych i innowacji w dziedzinie technologii półprzewodnikowych, które są niezbędne do utrzymania wiodącej pozycji w dziedzinie badań naukowych i inwestycji przemysłowych, oraz aby wypełnić obecną lukę między badaniami i rozwojem a produkcją, Unia i jej państwa członkowskie powinny lepiej koordynować swoje działania i dokonywać współinwestycji. Aby to osiągnąć, Unia i państwa członkowskie powinny wziąć pod uwagę cele dwojakiej transformacji – zielonej i cyfrowej. Wszystkie elementy i działania inicjatywy powinny w miarę możliwości uwzględniać i maksymalizować korzyści płynące z zastosowania technologii półprzewodnikowych jako doskonałych czynników umożliwiających transformację w stronę modelu zrównoważonego, co może doprowadzić do powstania nowych produktów oraz bardziej efektywnego, skutecznego, czystego i trwałego wykorzystania zasobów, w tym energii i materiałów niezbędnych do produkcji i wykorzystania półprzewodników w całym cyklu życia.

(12)Aby osiągnąć swój ogólny cel i sprostać wyzwaniom związanym zarówno z podażą, jak i popytem w obecnym ekosystemie półprzewodników, inicjatywa powinna obejmować pięć głównych elementów. Po pierwsze, aby wzmocnić zdolności Europy w zakresie projektowania, w ramach inicjatywy należy wesprzeć działania zmierzające do stworzenia wirtualnej platformy dostępnej w całej Unii. Platforma powinna łączyć środowiska przedsiębiorstw zajmujących się projektowaniem, małe i średnie przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa typu start-up oraz dostawców praw własności intelektualnej i narzędzi z organizacjami badawczo-technologicznymi w celu dostarczenia rozwiązań w zakresie wirtualnych prototypów opartych na wspólnym rozwoju technologii. Po drugie, aby zwiększyć bezpieczeństwo i odporność dostaw oraz zmniejszyć zależność Unii od produkcji w państwach trzecich, w ramach inicjatywy należy wspierać rozwój linii pilotażowych i dostęp do nich. Linie pilotażowe powinny zapewnić przemysłowi ośrodki do prowadzenia testów, doświadczeń i zatwierdzania technologii półprzewodnikowych i koncepcji projektowych systemów na wyższych poziomach gotowości technologicznej – powyżej poziomu 3, ale poniżej poziomu 8 – jednocześnie ograniczając w jak największym stopniu wpływ na środowisko. Aby sprostać istniejącym wyzwaniom strukturalnym i niedoskonałościom rynku, w przypadku których brak takich ośrodków w Unii hamuje potencjał innowacyjny i globalną konkurencyjność Unii, niezbędne są – oprócz inwestycji państw członkowskich i sektora prywatnego – inwestycje unijne w linie pilotażowe. Po trzecie, aby umożliwić inwestycje w technologie alternatywne, takie jak technologie kwantowe, sprzyjające rozwojowi sektora półprzewodników, w ramach inicjatywy należy wesprzeć działania obejmujące biblioteki projektu na potrzeby czipów kwantowych, linie pilotażowe służące do budowy czipów kwantowych oraz ośrodki testowo-doświadczalne w zakresie komponentów kwantowych. Po czwarte, aby propagować stosowanie technologii półprzewodnikowych, zapewnić dostęp do zakładów projektowych i linii pilotażowych oraz rozwiązać problem związany z niedoborem wykwalifikowanej siły roboczej w całej Unii, w ramach inicjatywy należy wesprzeć tworzenie centrów kompetencji w dziedzinie półprzewodników w każdym państwie członkowskim. Dostęp do infrastruktury finansowanej ze środków publicznych, takiej jak linie pilotażowe i ośrodki testowe, oraz dostęp do sieci kompetencji powinien być otwarty dla szerokiego grona użytkowników i musi być przyznawany na przejrzystych i niedyskryminacyjnych zasadach oraz na warunkach rynkowych (lub na podstawie kosztów z uwzględnieniem rozsądnej marży) dla dużych przedsiębiorstw, natomiast MŚP powinny móc korzystać z preferencyjnego dostępu lub obniżonych cen. Taki dostęp, w tym dla międzynarodowych partnerów badawczych i handlowych, może prowadzić do wzajemnego inspirowania się na szeroką skalę oraz zdobycia wiedzy fachowej i doskonałości, przyczyniając się jednocześnie do zwrotu kosztów. Po piąte, Komisja powinna ustanowić specjalny instrument wsparcia inwestycji w półprzewodniki (jako część działań ułatwiających inwestycje określanych łącznie mianem „Funduszu na rzecz Czipów”), proponując rozwiązania zarówno kapitałowe, jak i dłużne, w tym instrument łączony w ramach Funduszu InvestEU ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/523 53 , w ścisłej współpracy z Grupą Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz wraz z innymi partnerami wykonawczymi, takimi jak krajowe banki prorozwojowe i krajowe instytucje prorozwojowe. Działania w ramach „Funduszu na rzecz Czipów” powinny wspierać rozwój dynamicznego i odpornego ekosystemu półprzewodników przez zapewnienie możliwości zwiększenia dostępności środków finansowych na rzecz wspierania rozwoju przedsiębiorstw typu start-up oraz MŚP, a także inwestycji w całym łańcuchu wartości, w tym inwestycji na rzecz innych przedsiębiorstw w łańcuchach wartości półprzewodników. W tym kontekście Europejska Rada ds. Innowacji zapewni dalsze specjalne wsparcie w postaci dotacji i inwestycji kapitałowych na rzecz innowatorów wysokiego ryzyka, którzy tworzą rynek.

(13)W celu przezwyciężenia ograniczeń wynikających z obecnych rozdrobnionych działań w zakresie inwestycji publicznych i prywatnych, ułatwienia integracji, wzajemnego inspirowania się i zwrotu z inwestycji w ramach realizowanych programów oraz w celu wdrożenia wspólnej strategicznej wizji Unii w dziedzinie półprzewodników jako środka realizacji ambitnego celu Unii i jej państw członkowskich, jakim jest odgrywanie wiodącej roli w gospodarce cyfrowej, inicjatywa „Czipy dla Europy” powinna ułatwić lepszą koordynację i ściślejszą synergię między istniejącymi programami finansowania na szczeblu unijnym i krajowym, skuteczniejszą koordynację i współpracę z przemysłem i najważniejszymi zainteresowanymi stronami z sektora prywatnego oraz dodatkowe wspólne inwestycje z państwami członkowskimi. Struktura wdrażania inicjatywy została opracowana w taki sposób, aby połączyć zasoby Unii, państw członkowskich i państw trzecich powiązane z istniejącymi programami unijnymi, a także zasoby sektora prywatnego. Inicjatywa będzie zatem mogła osiągnąć sukces wyłącznie w przypadku, gdy państwa członkowskie – korzystając ze wsparcia Unii – będą podejmowały wspólne działania zarówno na rzecz pokrycia znacznych kosztów kapitałowych, jak i na rzecz zapewnienia powszechnej dostępności zasobów na potrzeby wirtualnego projektowania, testowania i pilotażowego wdrażania projektów oraz dzielenia się wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami. W stosownych przypadkach, z uwagi na specyfikę odnośnych działań, cele inicjatywy, a w szczególności działania w ramach „Funduszu na rzecz Czipów”, powinny zostać objęte wsparciem instrumentu łączonego w ramach Funduszu InvestEU.

(14)Wsparcie w ramach inicjatywy należy wykorzystywać do eliminowania niedoskonałości rynku lub niedostatecznego poziomu inwestycji w sposób proporcjonalny, a działania nie powinny powielać ani wypierać finansowania prywatnego, ani też zakłócać konkurencji na rynku wewnętrznym. Działania te powinny tworzyć wyraźną wartość dodaną dla Unii.

(15)Inicjatywa powinna opierać się na solidnej bazie wiedzy i wzmacniać synergię z działaniami wspieranymi obecnie przez Unię i państwa członkowskie za pośrednictwem programów i działań w zakresie badań naukowych i innowacji dotyczących półprzewodników oraz rozwoju części łańcucha dostaw, w szczególności w ramach programu „Horyzont Europa” i programu „Cyfrowa Europa” ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/694 54 , w celu wzmocnienia do 2030 r. pozycji Unii jako partnera na arenie międzynarodowej w dziedzinie technologii półprzewodnikowej i jej zastosowań, o wzrastającym udziale w światowej produkcji półprzewodników. Jako uzupełnienie tych działań w ramach inicjatywy prowadzona będzie ścisła współpraca z innymi zainteresowanymi stronami, w tym z sojuszem przemysłowym na rzecz procesorów i technologii półprzewodnikowych.

(16)W celu przyspieszenia realizacji działań w ramach inicjatywy należy przewidzieć możliwość podjęcia niektórych działań w ramach inicjatywy, w szczególności linii pilotażowych, za pośrednictwem nowego instrumentu prawnego – Europejskiego Konsorcjum na rzecz Infrastruktury Czipów (ECIC). ECIC powinno posiadać osobowość prawną. Oznacza to, że przy składaniu wniosków o dofinansowanie działań w ramach inicjatywy wnioskodawcą może być samo ECIC, a nie poszczególne podmioty wchodzące w skład ECIC. Głównym celem ECIC powinno być wspieranie skutecznej i strukturalnej współpracy między podmiotami prawnymi, w tym organizacjami badawczo-technologicznymi. Z tego względu ECIC musi się składać z co najmniej trzech podmiotów prawnych pochodzących z trzech państw członkowskich i prowadzić działalność jako konsorcjum sektora publiczno-prywatnego na potrzeby konkretnego działania. Ustanowienie ECIC nie powinno wiązać się z faktycznym utworzeniem nowego organu Unii i nie powinno być ukierunkowane na jedno konkretne działanie w ramach inicjatywy. Powinno ono wypełnić lukę w zestawie narzędzi Unii, aby połączyć finansowanie pochodzące od państw członkowskich, z budżetu Unii i z inwestycji prywatnych do celów realizacji działań w ramach inicjatywy. W szczególności jednoczesne rozwijanie poszczególnych linii pilotażowych pozwala uzyskać silne efekty synergii w ECIC, których przejawem jest łączenie wkładu wnoszonego przez Unię ze skumulowanymi zasobami państw członkowskich i innych uczestników. Budżet ECIC, który zostanie udostępniony przez państwa członkowskie i uczestników z sektora prywatnego w przewidywanym okresie jego funkcjonowania, powinien uwzględniać ramy czasowe działań realizowanych w ramach niniejszej inicjatywy. Komisja nie powinna być bezpośrednią stroną Konsorcjum.

(17)Główne zadania związane z wdrożeniem inicjatywy należy powierzyć Wspólnemu Przedsięwzięciu na rzecz Czipów, które ustanowiono w rozporządzeniu Rady XX/XX zmieniającym rozporządzenie (UE) 2021/2085 ustanawiające wspólne przedsięwzięcia w ramach programu „Horyzont Europa” w odniesieniu do Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Czipów 55 .

(18)Aby zachęcić do tworzenia niezbędnych zdolności produkcyjnych i związanych z nimi zdolności w zakresie projektowania, a tym samym do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw w Unii, należy uzyskać wsparcie publiczne. W tym względzie konieczne jest określenie kryteriów ułatwiających realizację konkretnych projektów, które przyczyniają się do osiągnięcia celów niniejszego rozporządzenia, a także rozróżnienie między dwoma rodzajami zakładów, a mianowicie między zintegrowanymi zakładami produkcyjnymi a otwartymi unijnymi fabrykami.

(19)Zintegrowane zakłady produkcyjne i otwarte unijne fabryki powinny zapewnić zdolności w zakresie produkcji półprzewodników, które są „pierwsze w swoim rodzaju” w Unii i przyczyniają się do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw oraz do utworzenia odpornego ekosystemu na rynku wewnętrznym. Czynnikiem kwalifikującym do utworzenia zakładu pierwszego w swoim rodzaju może być generacja technologii, materiał do podłoża, taki jak węglik krzemu i azotek galu, oraz inne innowacje produktowe, które mogą zapewnić lepszą wydajność, innowacje procesowe lub efektywność energetyczną i środowiskową. Zakład o porównywalnych możliwościach na skalę przemysłową nie powinien jeszcze w zasadzie istnieć ani nie powinna być zaplanowana jego budowa w Unii, z wyjątkiem obiektów badawczo-rozwojowych lub zakładów produkcyjnych na małą skalę.

(20)W przypadku gdy otwarta unijna fabryka oferuje zdolności produkcyjne przedsiębiorstwom niepowiązanym z operatorem zakładu, taka otwarta unijna fabryka powinna ustanowić, wdrożyć i utrzymywać odpowiedni i skuteczny rozdział funkcjonalny w celu zapobieżenia wymianie informacji poufnych między produkcją wewnętrzną a zewnętrzną. Powinno to mieć zastosowanie do wszelkich informacji uzyskanych podczas projektowania oraz w procesach produkcyjnych segmentu front-end lub segmentu back-end.

(21)Aby zakład mógł kwalifikować się jako zintegrowany zakład produkcyjny lub otwarta unijna fabryka, jego utworzenie i eksploatacja powinny mieć wyraźny pozytywny wpływ na łańcuch wartości półprzewodników w Unii, w szczególności w odniesieniu do zapewnienia elastycznych dostaw półprzewodników dla użytkowników na rynku wewnętrznym. Za jeden ze wskaźników wyraźnego pozytywnego oddziaływania zintegrowanego zakładu produkcyjnego i otwartej unijnej fabryki na łańcuch wartości półprzewodników w Unii należy uznać wpływ na szereg państw członkowskich, w tym na cele spójności.

(22)Ważne jest, aby zintegrowane zakłady produkcyjne i otwarte unijne fabryki nie podlegały eksterytorialnemu stosowaniu obowiązków świadczenia usługi publicznej nakładanych przez państwa trzecie, które to obowiązki mogłyby osłabić ich zdolność do korzystania z infrastruktury, oprogramowania, usług, urządzeń, aktywów, zasobów, własności intelektualnej lub wiedzy eksperckiej potrzebnych do wypełnienia zobowiązania dotyczącego zamówień priorytetowych na podstawie niniejszego rozporządzenia, których realizację te zakłady lub fabryki musiałyby zagwarantować.

(23)Z uwagi na szybki rozwój technologii półprzewodnikowych oraz w celu wzmocnienia przyszłej konkurencyjności przemysłowej Unii, zintegrowane zakłady produkcyjne i otwarte unijne fabryki powinny zobowiązać się do ciągłych i efektywnych inwestycji w nowe generacje półprzewodników, w tym przez prowadzenie testów i doświadczeń dotyczących nowych rozwiązań dzięki uprzywilejowanemu dostępowi do linii pilotażowych ustanowionych w ramach inicjatywy „Czipy dla Europy”, bez uszczerbku dla skutecznego dostępu innych podmiotów.

(24)Aby umożliwić przeprowadzenie jednolitej i przejrzystej procedury uznawania za zintegrowany zakład produkcyjny i otwartą unijną fabrykę, decyzję o uznaniu powinna wydawać Komisja na wniosek pojedynczego przedsiębiorstwa lub konsorcjum złożonego z kilku przedsiębiorstw. Aby uwzględnić znaczenie skoordynowanego i wspólnego wdrażania planowanego instrumentu, w swojej ocenie Komisja powinna wziąć pod uwagę gotowość państwa członkowskiego lub państw członkowskich, w których wnioskodawca zamierza ustanowić swoje zakłady, do wsparcia procesu ich tworzenia. Ponadto przy ocenie wykonalności biznesplanu Komisja mogłaby wziąć pod uwagę ogólną historię wnioskodawcy. W świetle przywilejów związanych z uznaniem za zintegrowany zakład produkcyjny lub otwartą unijną fabrykę Komisja powinna monitorować, czy zakłady, którym przyznano ten status, nadal spełniają kryteria określone w niniejszym rozporządzeniu.

(25)Z uwagi na ich znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa dostaw i utworzenia odpornego ekosystemu półprzewodników zintegrowane zakłady produkcyjne i otwarte unijne fabryki należy uznać za leżące w interesie publicznym. Zapewnienie bezpieczeństwa dostaw półprzewodników jest istotne również dla cyfryzacji, która umożliwia zieloną transformację wielu innych sektorów. Aby przyczynić się do bezpieczeństwa dostaw półprzewodników w Unii, państwa członkowskie mogą stosować systemy wsparcia i zapewniać wsparcie administracyjne w ramach krajowych procedur wydawania pozwoleń. Pozostaje to bez uszczerbku dla kompetencji Komisji w dziedzinie pomocy państwa zgodnie z, odpowiednio, art. 107 i 108 Traktatu. Państwa członkowskie powinny wspierać tworzenie zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk zgodnie z prawem Unii.

(26)Konieczne jest jak najszybsze uruchomienie zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk, przy jednoczesnym ograniczeniu do minimum obciążenia administracyjnego. Z tego powodu państwa członkowskie powinny jak najszybciej rozpatrywać wnioski dotyczące planowania, budowy i eksploatacji zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk. Powinny wyznaczyć organ, który będzie ułatwiał i koordynował procesy wydawania pozwoleń, oraz wyznaczyć koordynatora, który będzie pełnił funkcję pojedynczego punktu kontaktowego dla projektu. Ponadto, jeżeli jest to konieczne w celu przyznania odstępstwa na podstawie dyrektywy Rady 92/43/EWG 56 i dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 57 , ustanowienie i funkcjonowanie tych zakładów można uznać za leżące w nadrzędnym interesie publicznym w rozumieniu wyżej wymienionych aktów prawnych, o ile spełnione są pozostałe warunki określone w tych przepisach.

(27)Rynek wewnętrzny bardzo skorzystałby na wspólnych normach dotyczących ekologicznych, godnych zaufania i bezpiecznych czipów. Przyszłe inteligentne urządzenia, systemy i platformy łączności będą musiały opierać się na zaawansowanych elementach półprzewodnikowych i będą musiały spełniać wymogi w zakresie ekologii, zaufania i cyberbezpieczeństwa, które w dużej mierze będą uzależnione od specyfiki technologii leżącej u ich podstaw. W tym celu Unia powinna opracować referencyjne procedury certyfikacji i zobowiązać przemysł do wspólnego opracowania takich procedur dla określonych sektorów i technologii, które mogą potencjalnie wywrzeć istotny wpływ na społeczeństwo.

(28)W związku z tym Komisja, w porozumieniu z Europejską Radą ds. Półprzewodników, powinna przygotować grunt pod certyfikację ekologicznych, godnych zaufania i bezpiecznych czipów i systemów wbudowanych, które opierają się na technologiach półprzewodnikowych lub korzystają z nich w szerokim zakresie. W szczególności powinny one omówić i określić odpowiednie sektory i produkty, które potrzebują takiej certyfikacji.

(29)W świetle braków strukturalnych w łańcuchu dostaw półprzewodników i związanego z tym ryzyka przyszłych niedoborów w niniejszym rozporządzeniu przewidziano instrumenty umożliwiające skoordynowane podejście do monitorowania i skutecznego przeciwdziałania ewentualnym zakłóceniom rynku.

(30)Ze względu na fakt, że łańcuch wartości półprzewodników jest złożony, szybko ewoluuje, występują w nim wzajemne powiązania i uczestniczą w nim różne podmioty, konieczne jest skoordynowane podejście do regularnego monitorowania w celu zwiększenia zdolności do łagodzenia zagrożeń, które mogą mieć negatywny wpływ na dostawy półprzewodników. Państwa członkowskie powinny monitorować łańcuch wartości półprzewodników, koncentrując się na wskaźnikach wczesnego ostrzegania oraz na dostępności i integralności usług i towarów dostarczanych przez kluczowych uczestników rynku, w taki sposób, by nie stanowiło to nadmiernego obciążenia administracyjnego dla przedsiębiorstw.

(31)Wszelkie istotne ustalenia, w tym informacje dostarczone przez odpowiednie zainteresowane strony i stowarzyszenia branżowe, należy przekazywać Europejskiej Radzie ds. Półprzewodników, aby umożliwić regularną wymianę informacji między przedstawicielami wysokiego szczebla z państw członkowskich oraz włączenie tych informacji do przeglądu monitorowania łańcuchów wartości półprzewodników.

(32)Należy wziąć pod uwagę szczególne informacje dotyczące sytuacji w zakresie dostaw dla użytkowników półprzewodników. W związku z tym państwa członkowskie powinny określić główne kategorie użytkowników na swoich rynkach krajowych i prowadzić z nimi regularną wymianę informacji. Ponadto państwa członkowskie powinny oferować odpowiednim organizacjom zainteresowanych stron, w tym stowarzyszeniom branżowym i przedstawicielom głównych kategorii użytkowników, możliwość przekazywania informacji na temat istotnych zmian popytu i podaży oraz znanych zakłóceń w ich łańcuchu dostaw, co może obejmować niedostępność krytycznych półprzewodników lub surowców, utrzymujących się dłużej niż średni czas realizacji, opóźnień w dostawach i wyjątkowych skoków cen.

(33)Do przeprowadzenia działań monitorujących właściwe organy państw członkowskich mogą potrzebować określonych informacji, które mogą nie być publicznie dostępne, takich jak informacje na temat roli poszczególnych przedsiębiorstw w łańcuchu wartości półprzewodników. W tych ograniczonych okolicznościach, w których jest to konieczne i proporcjonalne do celów prowadzenia działań monitorujących, właściwe organy państw członkowskich powinny mieć możliwość zwrócenia się do danego przedsiębiorstwa o udzielenie odnośnych informacji.

(34)Państwa członkowskie powinny powiadomić Komisję, jeżeli istotne czynniki wskazują na potencjalny kryzys związany z niedoborem półprzewodników. W celu zapewnienia skoordynowanej reakcji na takie sytuacje kryzysowe Komisja powinna, po otrzymaniu ostrzeżenia od państwa członkowskiego lub z innych źródeł, w tym informacji pochodzących od partnerów międzynarodowych, zwołać nadzwyczajne posiedzenie Europejskiej Rady ds. Półprzewodników w celu oceny potrzeby uruchomienia etapu kryzysowego oraz omówienia, czy wykonanie przez państwa członkowskie skoordynowanego zamówienia wspólnego jest właściwe, konieczne i proporcjonalne. Komisja powinna podjąć konsultacje i współpracę z odpowiednimi państwami trzecimi w celu zaradzenia wszelkim zakłóceniom w międzynarodowym łańcuchu dostaw, zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami i bez uszczerbku dla wymogów proceduralnych dotyczących umów międzynarodowych zgodnie z Traktatem.

(35)W ramach monitorowania właściwe organy krajowe powinny również sporządzić wykaz przedsiębiorstw prowadzących działalność w Unii w ramach łańcucha dostaw półprzewodników ustanowionego na terytorium ich państwa i przekazać te informacje Komisji.

(36)Aby ułatwić skuteczne monitorowanie, należy przeprowadzić dogłębną ocenę ryzyka związanego z różnymi etapami łańcucha wartości półprzewodników, w tym w odniesieniu do pochodzenia i źródeł dostaw poza Unią. Ryzyko to może być związane z najważniejszymi czynnikami i sprzętem wykorzystywanym przez branżę, w tym z produktami cyfrowymi, które mogą być podatne na zagrożenia, możliwym wpływem podrobionych półprzewodników, zdolnościami produkcyjnymi i innymi rodzajami ryzyka, które mogą zakłócić łańcuch dostaw, zagrażać mu lub negatywnie na niego wpłynąć. Ryzyko to może obejmować łańcuchy dostaw, w których występuje pojedynczy punkt awarii lub które są w inny sposób wysoce skoncentrowane. Inne istotne czynniki mogą obejmować dostępność substytutów lub alternatywnych źródeł najważniejszych czynników produkcji oraz odporny i zrównoważony transport. Komisja, przy wsparciu Europejskiej Rady ds. Półprzewodników i biorąc również pod uwagę informacje otrzymane od głównych kategorii użytkowników, powinna opracować ocenę ryzyka na szczeblu unijnym.

(37)W celu prognozowania przyszłych zakłóceń na poszczególnych etapach łańcucha wartości półprzewodników w Unii i przygotowania się na nie, Komisja powinna, przy wsparciu Europejskiej Rady ds. Półprzewodników, określić wskaźniki wczesnego ostrzegania w ramach unijnej oceny ryzyka. Wskaźniki te mogą obejmować dostępność surowców, produktów pośrednich i kapitału ludzkiego potrzebnego do produkcji półprzewodników lub odpowiedniego sprzętu produkcyjnego, prognozowany popyt na półprzewodniki na rynku unijnym i światowym, gwałtowny wzrost cen przekraczający standardową fluktuację cen, skutki awarii, ataków, klęsk żywiołowych lub innych poważnych zdarzeń, skutki polityki handlowej, taryf celnych, ograniczeń wywozowych, barier handlowych i innych środków związanych z handlem oraz skutki zamykania przedsiębiorstw, delokalizacji lub przejęcia kluczowych uczestników rynku. Państwa członkowskie powinny monitorować te wskaźniki wczesnego ostrzegania.

(38)Przyjmuje się, że szereg przedsiębiorstw świadczących usługi lub dostarczających towary w zakresie półprzewodników ma zasadnicze znaczenie dla efektywnego łańcucha dostaw półprzewodników w unijnym ekosystemie półprzewodników ze względu na liczbę przedsiębiorstw unijnych polegających na ich produktach, ich udział w rynku unijnym lub światowym, ich znaczenie dla zapewnienia wystarczającego poziomu dostaw lub ewentualne skutki zakłócenia dostaw ich produktów lub usług. Państwa członkowskie powinny określić kluczowych uczestników rynku na swoim terytorium.

(39)Zgodnie z art. 4 rozporządzenia (UE) 2019/452 ustanawiającego ramy monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii 58 , przy ustalaniu, czy bezpośrednia inwestycja zagraniczna może mieć wpływ na bezpieczeństwo lub porządek publiczny, państwa członkowskie i Komisja mogą uwzględniać jej ewentualny wpływ na technologie krytyczne i produkty podwójnego zastosowania zdefiniowane w art. 2 pkt 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 428/2009 59 , w tym półprzewodniki.

(40)W ramach monitorowania państwa członkowskie mogłyby w szczególności uwzględnić dostępność i integralność usług i towarów dostarczanych przez kluczowych uczestników rynku. Zainteresowane państwo członkowskie może zwrócić uwagę Europejskiej Rady ds. Półprzewodników na takie kwestie.

(41)W celu zapewnienia szybkiej, skutecznej i skoordynowanej reakcji Unii na kryzys związany z niedoborem półprzewodników konieczne jest terminowe przekazywanie decydentom aktualnych informacji na temat rozwoju sytuacji operacyjnej, jak również zapewnienie możliwości wprowadzenia skutecznych środków w celu zabezpieczenia dostaw półprzewodników do dotkniętych kryzysem sektorów krytycznych.

(42)W przypadku wystąpienia konkretnych, poważnych i wiarygodnych dowodów na wystąpienie kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników należy uruchomić etap kryzysowy. Kryzys związany z niedoborem półprzewodników ma miejsce w przypadku poważnych zakłóceń w dostawach półprzewodników prowadzących do znacznych niedoborów, które pociągają za sobą znaczne opóźnienia i negatywne skutki dla co najmniej jednego kluczowego sektora gospodarki w Unii, bezpośrednio albo w postaci efektu domina związanego z niedoborem, biorąc pod uwagę, że sektory przemysłu w Unii stanowią dużą bazę użytkowników półprzewodników. Alternatywnie lub dodatkowo kryzys związany z niedoborem półprzewodników występuje również, gdy poważne zakłócenia w dostawach półprzewodników prowadzą do znacznych niedoborów, które uniemożliwiają dostawy, naprawę i konserwację podstawowych produktów wykorzystywanych przez sektory krytyczne, na przykład sprzętu medyczno-diagnostycznego.

(43)Aby zapewnić sprawną i skuteczną reakcję na taki kryzys związany z niedoborem półprzewodników, Komisja powinna być uprawniona do uruchomiania etapu kryzysowego w drodze aktów wykonawczych na określony czas, z uwzględnieniem opinii Europejskiej Rady ds. Półprzewodników. Komisja powinna ocenić, czy konieczne jest przedłużenie tego okresu, i jeśli tak, przedłużyć czas trwania etapu kryzysowego na ustalony okres, uwzględniając opinię Europejskiej Rady ds. Półprzewodników.

(44)Ścisła współpraca między Komisją a państwami członkowskimi oraz koordynacja wszelkich środków krajowych wdrażanych w odniesieniu do łańcucha dostaw półprzewodników jest konieczna na etapie kryzysowym w celu przeciwdziałania zakłóceniom, przy jednoczesnym zachowaniu niezbędnej spójności, odporności i skuteczności. W tym celu Europejska Rada ds. Półprzewodników powinna odbyć nadzwyczajne posiedzenia. Wszelkie wprowadzane środki powinny być ściśle ograniczone do czasu trwania etapu kryzysowego.

(45)Należy określić odpowiednie, skuteczne i proporcjonalne środki oraz wdrożyć je w chwili uruchomienia etapu kryzysowego, bez uszczerbku dla ewentualnej dalszej współpracy międzynarodowej z odpowiednimi partnerami w celu złagodzenia rozwijającej się sytuacji kryzysowej. W stosownych przypadkach Komisja powinna zwrócić się o informacje do przedsiębiorstw z całego łańcucha dostaw półprzewodników. Ponadto Komisja powinna mieć możliwość, w stosownych przypadkach i w sposób proporcjonalny, zobowiązać zintegrowane zakłady produkcyjne i otwarte unijne fabryki do przyjęcia i priorytetowego traktowania zamówienia na produkcję produktów istotnych w kontekście kryzysu, a także do działania w charakterze centralnej jednostki zakupującej w przypadku upoważnienia przez państwa członkowskie. Komisja mogłaby ograniczyć te środki do niektórych sektorów krytycznych. Ponadto Europejska Rada ds. Półprzewodników może udzielać porad w sprawie konieczności wprowadzenia systemu kontroli wywozu zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/479 60 . Europejska Rada ds. Półprzewodników może również oceniać i doradzać w zakresie dalszych właściwych i skutecznych środków. Stosowanie wszystkich środków nadzwyczajnych powinno być proporcjonalne i ograniczone do tego, co jest konieczne do zaradzenia poważnym zakłóceniom, w zakresie, w jakim leży to w najlepszym interesie Unii. Komisja powinna regularnie informować Parlament Europejski i Radę o wprowadzanych środkach i przyczynach ich wprowadzenia. Po konsultacji z Europejską Radą ds. Półprzewodników Komisja może wydać dalsze wytyczne dotyczące wdrażania i stosowania środków nadzwyczajnych.

(46)Szereg sektorów ma zasadnicze znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego. Sektory krytyczne oznaczają sektory wymienione w załączniku do wniosku Komisji dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie odporności podmiotów krytycznych 61 . Do celów niniejszego rozporządzenia za sektor krytyczny należy dodatkowo uznać sektor obronny i inne działania istotne dla bezpieczeństwa publicznego. Niektóre środki należy wprowadzić wyłącznie w celu zabezpieczenia dostaw do sektorów krytycznych. Komisja może ograniczyć środki nadzwyczajne do niektórych z tych sektorów lub do niektórych ich części, jeżeli kryzys związany z niedoborem półprzewodników zakłócił ich funkcjonowanie lub grozi zakłóceniem ich funkcjonowania.

(47)Celem wniosków o udzielenie informacji przez przedsiębiorstwa uczestniczące w łańcuchu dostaw półprzewodników i mające siedzibę w Unii jest na etapie kryzysowym dogłębna ocena kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników w celu określenia potencjalnych środków łagodzących lub środków nadzwyczajnych na szczeblu unijnym lub krajowym. Informacje te mogą obejmować potencjał produkcyjny, zdolność produkcyjną oraz bieżące główne zakłócenia i wąskie gardła. Aspekty te mogą obejmować typowe i aktualne rzeczywiste zapasy produktów istotnych w kontekście kryzysu w zakładach produkcyjnych znajdujących się w Unii oraz w państwach trzecich, w których przedsiębiorstwa te prowadzą działalność lub zawierają umowy lub od których otrzymują dostawy; typowy i aktualny rzeczywisty średni czas realizacji zamówień na najczęściej wytwarzane produkty; przewidywaną produkcję na kolejne trzy miesiące dla każdego unijnego zakładu produkcyjnego; przyczyny, które uniemożliwiają wykorzystanie zdolności produkcyjnych lub inne istniejące dane niezbędne do oceny charakteru kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników bądź potencjalnych środków łagodzących lub nadzwyczajnych na szczeblu krajowym lub unijnym. Każdy wniosek powinien być proporcjonalny, uwzględniać prawnie uzasadnione cele przedsiębiorstwa oraz koszty i działania wymagane do udostępnienia danych, a także powinno się określić w nim termin, w którym należy udzielić informacji. Przedsiębiorstwa należy zobowiązać do zastosowania się do tego wniosku i można nakładać na nie kary w przypadku niezastosowania się do niego lub podania nieprawidłowych informacji. Wszelkie uzyskane informacje powinny podlegać zasadom poufności. Jeżeli przedsiębiorstwo otrzyma od państwa trzeciego wniosek o udzielenie informacji dotyczących jego działalności związanej z półprzewodnikami, powinno ono poinformować o tym Komisję, aby umożliwić ocenę, czy uzasadniony jest wniosek o udzielenie informacji ze strony Komisji.

(48)W celu umożliwienia dalszego funkcjonowania sektorów krytycznych w czasie kryzysu oraz gdy jest to konieczne i proporcjonalne do tego celu, Komisja mogłaby zobowiązać zintegrowane zakłady produkcyjne i otwarte unijne fabryki do przyjmowania i priorytetowego traktowania zamówień na produkty istotne w kontekście kryzysu. Zobowiązanie to może również zostać rozszerzone na zakłady wytwarzające półprzewodniki, które zaakceptowały taką możliwość w kontekście otrzymania wsparcia publicznego. Decyzję w sprawie zamówień priorytetowych należy podejmować zgodnie ze wszystkimi mającymi zastosowanie zobowiązaniami prawnymi Unii, z uwzględnieniem okoliczności sprawy. Zobowiązanie do priorytetowego traktowania powinno mieć pierwszeństwo przed jakimkolwiek zobowiązaniem do wykonania świadczenia na podstawie prawa prywatnego lub publicznego, przy czym powinno ono uwzględniać uzasadnione cele przedsiębiorstw oraz koszty i działania niezbędne do wprowadzenia jakichkolwiek zmian w kolejności produkcji. Przedsiębiorstwa mogą podlegać karom, jeżeli nie wywiązują się z zobowiązania dotyczącego zamówień priorytetowych.

(49)Odnośne przedsiębiorstwo powinno być zobowiązane do przyjęcia i priorytetowego traktowania zamówienia priorytetowego. W wyjątkowych i należycie uzasadnionych przypadkach przedsiębiorstwo może zwrócić się do Komisji o dokonanie przeglądu nałożonego zobowiązania. Ma to zastosowanie, gdy zakład nie jest w stanie zrealizować zamówienia, nawet w przypadku nadania mu priorytetu, ze względu na niewystarczający potencjał produkcyjny lub niewystarczające zdolności produkcyjne, albo ponieważ stanowiłoby to dla niego nadmierne obciążenie ekonomiczne i powodowałoby szczególne trudności.

(50)W wyjątkowych okolicznościach, gdy przedsiębiorstwo działające w ramach łańcucha dostaw półprzewodników w Unii otrzyma od państwa trzeciego wniosek dotyczący zamówienia priorytetowego, powinno ono poinformować Komisję o tym wniosku, aby mogła ona ocenić, czy w przypadku znaczącego wpływu na bezpieczeństwo dostaw do sektorów krytycznych oraz spełnienia pozostałych wymogów konieczności, proporcjonalności i legalności w okolicznościach danej sprawy Komisja powinna również nałożyć zobowiązanie dotyczące zamówienia priorytetowego.

(51)Z uwagi na znaczenie zapewnienia bezpieczeństwa dostaw do sektorów krytycznych pełniących istotne funkcje społeczne wywiązanie się z zobowiązania do realizacji zamówienia priorytetowego nie powinno pociągać za sobą odpowiedzialności odszkodowawczej wobec osób trzecich za jakiekolwiek naruszenie zobowiązań umownych, które może wynikać z wprowadzenia koniecznych tymczasowych zmian w procesach operacyjnych danego producenta, ograniczonej w zakresie, w jakim naruszenie zobowiązań umownych było konieczne do wywiązania się z zobowiązania dotyczącego priorytetowego traktowania. Przedsiębiorstwa, które potencjalnie mogą być objęte zamówieniem priorytetowym, powinny przewidzieć taką możliwość w warunkach zawieranych przez siebie umów handlowych. Bez uszczerbku dla możliwości stosowania innych przepisów, niniejsze wyłączenie odpowiedzialności nie dotyczy odpowiedzialności za produkty wadliwe przewidzianej w dyrektywie Rady 85/374/EWG z dnia 25 lipca 1985 r. 62

(52)Zobowiązanie do priorytetowego traktowania produkcji niektórych produktów respektuje istotę wolności prowadzenia działalności gospodarczej i swobody zawierania umów ustanowionych w art. 16 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”) oraz prawa własności ustanowionego w art. 17 Karty i nie narusza ich w sposób nieproporcjonalny. Wszelkie ograniczenia tych praw zawarte w niniejszym rozporządzeniu będą przewidziane prawem zgodnie z art. 52 ust. 1 Karty, będą szanować istotę tych praw i wolności oraz będą zgodne z zasadą proporcjonalności.

(53)W przypadku uruchomienia etapu kryzysowego co najmniej dwa państwa członkowskie mogą upoważnić Komisję do zagregowania popytu i działania w ich imieniu w zakresie ich zamówień publicznych w interesie publicznym, zgodnie z obowiązującymi przepisami i procedurami unijnymi, wykorzystując swoją siłę nabywczą. W ramach tego mandatu można upoważnić Komisję do zawierania umów dotyczących zakupu produktów istotnych w kontekście kryzysu dla niektórych sektorów krytycznych. Komisja w porozumieniu z Europejską Radą ds. Półprzewodników powinna ocenić użyteczność, konieczność i proporcjonalność każdego wniosku. Jeżeli Komisja nie zamierza przyjmować wniosku, powinna poinformować o tym zainteresowane państwa członkowskie i Europejską Radę ds. Półprzewodników oraz podać przyczyny odmowy. Ponadto uczestniczące państwa członkowskie powinny być uprawnione do wyznaczania przedstawicieli zapewniających wytyczne i porady w czasie trwania postępowań o udzielenie zamówień i negocjowania umów zakupu. Wdrażanie i stosowanie zakupionych produktów powinno pozostać w gestii uczestniczących państw członkowskich.

(54)Podczas kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników konieczne może okazać się uwzględnienie przez Unię środków ochronnych. Europejska Rada ds. Półprzewodników może wyrazić swoją opinię na potrzeby przeprowadzenia przez Komisję oceny tego, czy sytuacja na rynku jest równoznaczna ze znacznym niedoborem podstawowych produktów zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/479.

(55)Aby ułatwić sprawne, skuteczne i zharmonizowane wdrożenie niniejszego rozporządzenia, współpracę oraz wymianę informacji, należy ustanowić Europejską Radę ds. Półprzewodników. Europejska Rada ds. Półprzewodników powinna udzielać porad Komisji i wspierać ją w konkretnych kwestiach. Kwestie te powinny obejmować: udzielanie radzie władz publicznych Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Czipów porad dotyczących inicjatywy „Czipy dla Europy”; wymianę informacji na temat funkcjonowania zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk; omawianie i przygotowywanie wskazywania konkretnych sektorów i technologii o potencjalnie znaczących skutkach społecznych i odpowiednim znaczeniu pod względem bezpieczeństwa, które wymagają certyfikacji jako produkty zaufane, a także zajęcie się skoordynowanym monitorowaniem i reagowaniem kryzysowym. Ponadto Europejska Rada ds. Półprzewodników powinna zapewnić spójne stosowanie niniejszego rozporządzenia, ułatwiać współpracę między państwami członkowskimi, a także wymianę informacji na temat kwestii związanych z niniejszym rozporządzeniem. Europejska Rada ds. Półprzewodników powinna wspierać Komisję we współpracy międzynarodowej zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami, w tym w zakresie gromadzenia informacji i oceny sytuacji kryzysowych. Ponadto Europejska Rada ds. Półprzewodników powinna prowadzić koordynację, współpracę i wymianę informacji z innymi unijnymi strukturami reagowania kryzysowego i gotowości na wypadek sytuacji kryzysowej w celu zapewnienia spójnego i skoordynowanego podejścia Unii w zakresie reagowania kryzysowego i środków związanych z gotowością na wypadek sytuacji kryzysowej związanej z niedoborem półprzewodników.

(56)Europejskiej Radzie ds. Półprzewodników powinien przewodniczyć przedstawiciel Komisji. Krajowy pojedynczy punkt kontaktowy z każdego państwa członkowskiego powinien wyznaczyć co najmniej jednego przedstawiciela wysokiego szczebla do Europejskiej Rady ds. Półprzewodników. Mogą one również wyznaczyć różnych przedstawicieli do wykonywania poszczególnych zadań Europejskiej Rady ds. Półprzewodników, na przykład w zależności od tego, który rozdział niniejszego rozporządzenia jest omawiany na posiedzeniach Europejskiej Rady ds. Półprzewodników. Komisja może ustanawiać podgrupy i powinna być uprawniona do dokonywania ustaleń roboczych przez zapraszanie w trybie doraźnym ekspertów do udziału w posiedzeniach lub przez zapraszanie organizacji reprezentujących interesy unijnego sektora półprzewodników, takich jak sojusz przemysłowy na rzecz procesorów i technologii półprzewodnikowych, do udziału w pracach podgrup w charakterze obserwatorów.

(57)Europejska Rada ds. Półprzewodników będzie odbywać odrębne posiedzenia w związku ze swoimi zadaniami określonymi w rozdziale II oraz w związku ze swoimi zadaniami określonymi w rozdziałach III i IV. Państwa członkowskie powinny dążyć do zapewnienia skutecznej i efektywnej współpracy w ramach Europejskiej Rady ds. Półprzewodników. Komisja powinna mieć możliwość podejmowania działań sprzyjających wymianie informacji między Europejską Radą ds. Półprzewodników a innymi organami, urzędami, agencjami i grupami doradczymi Unii. Z uwagi na znaczenie dostaw półprzewodników dla innych sektorów i wynikającej z tego potrzeby koordynacji Komisja powinna – w stosownych przypadkach – zapewnić udział innych instytucji i organów Unii w posiedzeniach Europejskiej Rady ds. Półprzewodników w charakterze obserwatorów w związku z mechanizmem monitorowania i reagowania kryzysowego ustanowionym na podstawie rozdziału IV. W celu kontynuowania i wykorzystania prac wynikających z wdrożenia zalecenia Komisji w sprawie wspólnego unijnego zestawu narzędzi służących zaradzeniu niedoborom półprzewodników Europejska Rada ds. Półprzewodników powinna wykonywać zadania Europejskiej Grupy Ekspertów ds. Półprzewodników. Po uruchomieniu Europejskiej Rady ds. Półprzewodników wspomniana grupa ekspertów powinna zakończyć działalność.

(58)Państwa członkowskie odgrywają kluczową rolę w stosowaniu i egzekwowaniu niniejszego rozporządzenia. W tym zakresie każde państwo członkowskie powinno wyznaczyć co najmniej jeden właściwy organ krajowy do celów skutecznego wykonania niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić tym organom odpowiednie uprawnienia i zasoby. Państwa członkowskie mogą wyznaczyć istniejący organ lub istniejące organy. Aby zwiększyć efektywność organizacyjną w państwach członkowskich oraz ustanowić oficjalny punkt kontaktowy dla społeczeństwa i innych partnerów na szczeblu państw członkowskich i na szczeblu unijnym, w tym Komisji i Europejskiej Rady ds. Półprzewodników, w każdym państwie członkowskim należy wyznaczyć – w ramach jednego z organów, które wyznaczono jako właściwy organ zgodnie z niniejszym rozporządzeniem – jeden krajowy pojedynczy punkt kontaktowy odpowiedzialny za koordynację kwestii związanych z niniejszym rozporządzeniem oraz współpracę transgraniczną z właściwymi organami innych państw członkowskich.

(59)W celu zapewnienia opartej na zaufaniu i konstruktywnej współpracy właściwych organów na szczeblu unijnym i krajowym wszystkie strony zaangażowane w stosowanie niniejszego rozporządzenia powinny przestrzegać zasady poufności informacji i danych uzyskanych podczas wykonywania swoich zadań. Komisja oraz właściwe organy krajowe, ich urzędnicy, funkcjonariusze i inne osoby pracujące pod nadzorem tych organów, a także urzędnicy i urzędnicy służby cywilnej innych organów państw członkowskich nie powinni ujawniać informacji zebranych lub wymienionych przez nich zgodnie z niniejszym rozporządzeniem ani objętych obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej. Powinno to mieć zastosowanie również do Europejskiej Rady ds. Półprzewodników oraz Komitetu ds. Półprzewodników ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu. W stosownych przypadkach Komisja powinna mieć możliwość przyjęcia aktów wykonawczych w celu określenia praktycznych ustaleń dotyczących przetwarzania informacji poufnych w kontekście gromadzenia informacji.

(60)Wypełnianie obowiązków nałożonych na mocy niniejszego rozporządzenia powinno być możliwe do wyegzekwowania za pośrednictwem kar pieniężnych i okresowych kar pieniężnych. W tym celu należy określić także odpowiednie poziomy kar pieniężnych i okresowych kar pieniężnych za nieprzestrzeganie obowiązków. W odniesieniu do egzekwowania kar, ale też nakładania kar pieniężnych i okresowych kar pieniężnych należy stosować terminy przedawnienia. Ponadto Komisja powinna przyznać odnośnemu przedsiębiorstwu lub organizacjom reprezentującym przedsiębiorstwa prawo do bycia wysłuchanym.

(61)Należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu w celu zmiany załącznika I do niniejszego rozporządzenia, tak aby odzwierciedlał on zmiany technologiczne i rozwój rynku, w odniesieniu do działań w nim określonych, w sposób spójny z celami niniejszego rozporządzenia, oraz w celu zmiany załącznika II do niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do mierzalnych wskaźników, jeżeli zostanie to uznane za konieczne, a także w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia o przepisy dotyczące ustanowienia ram monitorowania i oceny. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa 63 . W szczególności, aby zapewnić udział na równych zasadach Parlamentu Europejskiego i Rady w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(62)W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w odniesieniu do wyboru ECIC oraz w odniesieniu do procedury tworzenia i określania zadań centrów kompetencji oraz procedury tworzenia sieci, tak aby osiągnąć cele inicjatywy. Ponadto należy przyznać Komisji uprawnienia wykonawcze w zakresie uruchamiania etapu kryzysowego w przypadku wystąpienia kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników, aby umożliwić szybką i skoordynowaną reakcję, oraz w zakresie określania praktycznych ustaleń dotyczących przetwarzania informacji poufnych. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 64 .

(63)Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary lub skutki działań możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Rozdział I

Przepisy ogólne

Artykuł 1

Przedmiot

1.W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się ramy na rzecz wzmocnienia sektora półprzewodników na szczeblu Unii, w szczególności za pomocą następujących działań:

a)ustanowienia inicjatywy „Czipy dla Europy” („inicjatywa”);

b)ustanowienia kryteriów uznawania i wspierania pierwszych w swoim rodzaju zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk, które przyczyniają się do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw półprzewodników w Unii;

c)ustanowienia mechanizmu koordynacji między państwami członkowskimi a Komisją w zakresie monitorowania dostaw półprzewodników i reagowania kryzysowego na niedobory półprzewodników.

Artykuł 2

Definicje

1.Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1)„półprzewodnik” oznacza jedno z następujących:

a)materiał – pierwiastkowy, taki jak krzem, lub złożony, taki jak węglik krzemu – którego przewodność elektryczną można modyfikować, lub

b)element składający się z szeregu warstw materiałów półprzewodnikowych, izolacyjnych i przewodnikowych, określonych według z góry ustalonego wzorca, i przeznaczony do wykonywania ściśle określonych funkcji elektronicznych albo funkcji fotonicznych, albo obu tych funkcji jednocześnie;

2)„czip” oznacza urządzenie elektroniczne zawierające różne elementy funkcjonalne na pojedynczym kawałku materiału półprzewodnikowego, zazwyczaj w formie pamięci, układu logicznego, procesora i urządzeń analogowych, zwane również „układem scalonym”;

3)„generacja technologii” odnosi się do struktury na półprzewodniku służącej jako bramka tranzystora i umożliwiającej pomiar procesu wytwarzania w nanometrach;

4)„łańcuch dostaw półprzewodników” oznacza system działań, organizacji, podmiotów, technologii, informacji, zasobów i usług związanych z produkcją półprzewodników, obejmujący surowce, sprzęt produkcyjny, projektowanie, wytwarzanie, montaż, testowanie i umieszczanie w obudowie;

5)„łańcuch wartości półprzewodników” oznacza zbiór działań związanych z produktem półprzewodnikowym od momentu jego powstania do końcowego zastosowania, obejmujący surowce, sprzęt produkcyjny, badania naukowe, projektowanie, wytwarzanie, testowanie, montaż i umieszczanie w obudowie, aż do momentu wbudowania i walidacji w produktach końcowych;

6)„linia pilotażowa” oznacza projekt doświadczalny lub działanie doświadczalne dotyczące wyższych poziomów gotowości technologicznej – od poziomu 3 do poziomu 8 – mające na celu dalszy rozwój infrastruktury niezbędnej do testowania, demonstrowania i kalibrowania produktu lub systemu zgodnie z założeniami modelu;

7)„koordynator” oznacza podmiot prawny, który jest członkiem Europejskiego Konsorcjum na rzecz Infrastruktury Czipów utworzonego zgodnie z art. 7 i który został wyznaczony przez wszystkich członków tego konsorcjum jako główny punkt kontaktowy do celów utrzymywania kontaktów między konsorcjum a Komisją;

8)„małe i średnie przedsiębiorstwa” lub „MŚP” oznaczają małe i średnie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 załącznika do zalecenia Komisji 2003/361/WE 65 ;

9)„spółka o średniej kapitalizacji” oznacza przedsiębiorstwo, które nie jest MŚP i które zatrudnia maksymalnie 1 500 osób, przy czym liczbę pracowników oblicza się zgodnie z art. 3–6 załącznika do zalecenia 2003/361/WE;

10)„zakład pierwszy w swoim rodzaju” oznacza zakład przemysłowy zdolny do wytwarzania półprzewodników, w tym w segmencie front-end albo w segmencie back-end, albo w obu tych segmentach, który w znacznym stopniu nie jest jeszcze obecny w Unii ani którego budowy jeszcze nie przewidziano w Unii, na przykład w odniesieniu do generacji technologii, materiału do podłoża, takiego jak węglik krzemu i azotek galu, oraz innych innowacji produktowych, które mogą zapewnić lepszą wydajność, innowacje procesowe lub efektywność energetyczną i środowiskową;

11)„czipy nowej generacji” i „technologie półprzewodnikowe nowej generacji” oznaczają czipy i technologie półprzewodnikowe, które wykraczają poza aktualny stan techniki, oferując znaczną poprawę mocy obliczeniowej lub efektywności energetycznej, a także inne znaczne korzyści w zakresie energii i środowiska;

12)„segment front-end” oznacza cały proces przetwarzania płytki półprzewodnikowej;

13)„segment back-end” oznacza umieszczanie w obudowie, montaż i testowanie każdego pojedynczego układu scalonego;

14)„użytkownik półprzewodników” oznacza przedsiębiorstwo wytwarzające produkty, w których wbudowane są półprzewodniki;

15)„kluczowi uczestnicy rynku” oznaczają przedsiębiorstwa prowadzące działalność w unijnym sektorze półprzewodników, których niezawodne funkcjonowanie ma zasadnicze znaczenie dla łańcucha dostaw półprzewodników;

16)„sektor krytyczny” oznacza każdy sektor, o którym mowa w załączniku do wniosku Komisji dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie odporności podmiotów krytycznych, sektor obronny oraz inne działania istotne dla bezpieczeństwa publicznego;

17)„produkt istotny w kontekście kryzysu” oznacza półprzewodniki, produkty pośrednie i surowce niezbędne do produkcji półprzewodników lub produktów pośrednich, na które wpływ ma kryzys związany z niedoborem półprzewodników lub które mają strategiczne znaczenie dla zaradzenia kryzysowi związanemu z niedoborem półprzewodników lub jego skutkom gospodarczym;

18)„potencjał produkcyjny” oznacza produkcję potencjalną zakładu wytwarzającego półprzewodniki przy optymalnych zasobach, zazwyczaj wyrażoną w liczbie płytek o określonym rozmiarze, które można przetworzyć w określonym czasie;

19)„zdolność produkcyjna” oznacza produkcję zakładu wytwarzającego półprzewodniki, zazwyczaj wyrażoną w liczbie płytek o określonym rozmiarze, które zwykle przetwarza się w określonym czasie.

Rozdział II

Inicjatywa „Czipy dla Europy”

Sekcja 1

Przepisy ogólne

Artykuł 3
Ustanowienie inicjatywy

1.Inicjatywę ustanowiono na okres obowiązywania wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027.

2.Inicjatywa uzyskuje wsparcie w ramach finansowania z programu „Horyzont Europa” i programu „Cyfrowa Europa”, a w szczególności jego celu szczegółowego nr 6, w maksymalnej orientacyjnej kwocie wynoszącej odpowiednio 1,65 mld EUR i 1,65 mld EUR. Finansowanie to jest realizowane zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/695 i rozporządzeniem (UE) 2021/694.

Artykuł 4
Cele inicjatywy

1.Ogólnym celem inicjatywy jest wspieranie budowania zdolności technologicznych i innowacji na dużą skalę i w całej Unii, aby umożliwić rozwój i wdrażanie najnowocześniejszych technologii półprzewodnikowych i kwantowych nowej generacji, które wzmocnią unijne zdolności w zakresie zaawansowanego projektowania, integracji systemów i potencjału produkcyjnego czipów, a także przyczynią się do osiągnięcia celu, jakim jest dwojaka transformacja – zielona i cyfrowa.

2.Inicjatywa ma pięć następujących celów operacyjnych:

a)budowanie zaawansowanych zdolności w zakresie projektowania na dużą skalę na potrzeby zintegrowanych technologii półprzewodnikowych. Ten cel operacyjny zostanie osiągnięty przez:

1)zbudowanie innowacyjnej wirtualnej platformy, dostępnej w całej Unii, integrującej istniejącą i nową bazę projektową z rozszerzonymi bibliotekami i narzędziami z zakresu zautomatyzowanego projektowania układów elektronicznych (EDA);

2)zwiększanie zdolności w zakresie projektowania dzięki ciągłemu wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań, takich jak architektury procesorów oparte na otwartej architekturze procesora o zredukowanej liczbie poleceń stałej długości (RISC-V);

3)rozszerzenie ekosystemu półprzewodników poprzez integrację wertykalnych sektorów rynku, a tym samym przyczynianie się do realizacji unijnych zielonych programów, agendy cyfrowej i programów innowacji.

b)wzmocnienie istniejących i opracowanie nowych zaawansowanych linii pilotażowych. Ten cel operacyjny zostanie osiągnięty przez:

1)wzmocnienie zdolności technologicznych w zakresie technologii produkcji czipów nowej generacji dzięki integracji działań w zakresie badań naukowych i innowacji oraz przygotowaniu rozwoju przyszłych generacji technologii, w tym najbardziej zaawansowanych generacji technologii poniżej dwóch nanometrów, technologii FD-SOI (ang. Fully Depleted Silicon on Insulator – w pełni zubożony krzem na izolatorze) na poziomie 10 nanometrów i poniżej oraz integracji systemów heterogenicznych 3D i zaawansowanych technologii umieszczania w obudowie;

2)wspieranie innowacji na dużą skalę przez zapewnienie dostępu do nowych lub istniejących linii pilotażowych w celu przeprowadzania doświadczeń, testowania i zatwierdzania nowych koncepcji projektowych łączących kluczowe funkcje, takie jak nowe materiały i struktury energoelektroniczne sprzyjające zrównoważonej energii i elektromobilności, niższemu zużyciu energii, bezpieczeństwu, wyższym poziomom mocy obliczeniowej lub łączące przełomowe technologie, takie jak neuromorficzne i wbudowane układy sztucznej inteligencji (AI), zintegrowana fotonika, grafen i inne technologie oparte na materiałach 2D;

3)zapewnienie wsparcia zintegrowanym zakładom produkcyjnym i otwartym unijnym fabrykom dzięki przyznaniu priorytetowego dostępu do nowych linii pilotażowych;

c)budowanie zaawansowanych zdolności technologicznych i możliwości w zakresie inżynierii w celu przyspieszenia innowacyjnego rozwoju czipów kwantowych;

d)utworzenie sieci centrów kompetencji w całej Unii w celu:

1)wzmocnienia zdolności i oferowania szerokiego zakresu wiedzy fachowej zainteresowanym stronom, w tym MŚP będącym użytkownikami końcowymi oraz przedsiębiorstwom typu start-up, przy jednoczesnym ułatwieniu dostępu do powyższych zdolności i zakładów oraz ich skutecznego wykorzystania;

2)rozwiązania problemu niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej dzięki przyciągnięciu i mobilizacji nowych talentów oraz wspieraniu budowania odpowiednio wykwalifikowanej siły roboczej w celu wzmocnienia sektora półprzewodników, w tym przez przekwalifikowanie i podnoszenie kwalifikacji pracowników;

e)podejmowanie działań określanych zbiorczo jako działania w ramach „Funduszu na rzecz Czipów”, mających na celu ułatwienie dostępu do finansowania dłużnego i kapitałowego przedsiębiorstwom typu start-up, przedsiębiorstwom scale-up, MŚP i innym przedsiębiorstwom w łańcuchu wartości półprzewodników, przez wprowadzenie instrumentu łączonego w ramach Funduszu InvestEU i za pośrednictwem Europejskiej Rady ds. Innowacji w celu:

1)zwiększenia efektu dźwigni wydatków z budżetu Unii i osiągnięcia większego efektu mnożnikowego pod względem pozyskania finansowania z sektora prywatnego;

2)zapewnienia wsparcia przedsiębiorstwom napotykającym trudności w uzyskaniu dostępu do finansowania, a także uwzględnienia potrzeby wzmocnienia odporności gospodarczej Unii i jej państw członkowskich;

3)przyspieszenia inwestycji w dziedzinie technologii produkcji półprzewodników i projektowania czipów oraz pozyskania finansowania zarówno z sektora publicznego, jak i prywatnego, przy jednoczesnym zwiększeniu bezpieczeństwa dostaw w całym łańcuchu wartości półprzewodników.

Artykuł 5
Elementy inicjatywy

1.Inicjatywa składa się z następujących pięciu elementów:

a)zdolności w zakresie projektowania na potrzeby zintegrowanych technologii półprzewodnikowych;

b)linie pilotażowe służące przygotowaniu innowacyjnej produkcji oraz ośrodków testowo-doświadczalnych;

c)zaawansowane zdolności technologiczne i możliwości w zakresie inżynierii w odniesieniu do czipów kwantowych;

d)sieci centrów kompetencji i rozwoju umiejętności;

e)działania w ramach „Funduszu na rzecz Czipów” mające na celu zapewnienie dostępu do finansowania dłużnego i kapitałowego przedsiębiorstwom typu start-up, przedsiębiorstwom scale-up, MŚP i innym przedsiębiorstwom w łańcuchu wartości półprzewodników.

Artykuł 6
Synergia z programami Unii

1.Inicjatywa umożliwia synergię z programami Unii, o których mowa w załączniku III. Komisja zapewnia, aby wykorzystanie komplementarnego charakteru inicjatywy w stosunku do programów Unii nie utrudniało osiągnięcia ich celów.

Artykuł 7
Europejskie Konsorcjum na rzecz Infrastruktury Czipów

1.Do celów realizacji kwalifikowalnych działań i innych powiązanych zadań finansowanych w ramach inicjatywy może zostać powołane Europejskie Konsorcjum na rzecz Infrastruktury Czipów („ECIC”) na warunkach określonych w niniejszym artykule.

2.ECIC:

a)posiada osobowość prawną od dnia wejścia w życie decyzji Komisji, o której mowa w ust. 6;

b)posiada co najmniej jedną siedzibę statutową, która znajduje się na terytorium co najmniej jednego państwa członkowskiego;

c)składa się z co najmniej trzech podmiotów prawnych pochodzących z co najmniej trzech państw członkowskich i prowadzi działalność jako konsorcjum sektora publiczno-prywatnego z udziałem państw członkowskich i prywatnych podmiotów prawnych;

d)wyznacza koordynatora.

3.Koordynator składa pisemny wniosek do Komisji zawierający następujące informacje:

a)skierowany do Komisji wniosek o ustanowienie ECIC, w tym wykaz proponowanych podmiotów prawnych tworzących konsorcjum ECIC;

b)projekt statutu ECIC, który zawiera postanowienia dotyczące co najmniej: procedury ustanowienia, członkostwa, budżetu, siedziby, prawa właściwego i jurysdykcji, własności wyników, zarządzania, w tym procedury podejmowania decyzji oraz konkretnej roli i – w stosownych przypadkach – prawa głosu państw członkowskich i Komisji, likwidacji, sprawozdawczości i odpowiedzialności.

4.Komisja rozpatruje wniosek o ustanowienie ECIC na podstawie wszystkich poniższych kryteriów:

a)odpowiednich kompetencji, wiedzy fachowej i możliwości proponowanego ECIC oraz tworzących je podmiotów prawnych w zakresie półprzewodników;

b)odpowiednich zdolności w zakresie zarządzania, personelu i infrastruktury niezbędnych do realizacji działań kwalifikowalnych w ramach inicjatywy;

c)środków operacyjnych i prawnych umożliwiających stosowanie przepisów dotyczących zarządzania administracyjnego, zarządzania dotyczącego umów i zarządzania finansowego ustanowionych na szczeblu Unii;

d)odpowiedniej rentowności odpowiadającej poziomowi finansowania unijnego, którym proponowane ECIC będzie zarządzać, oraz wykazanej, w stosownych przypadkach, za pomocą gwarancji wydanych najlepiej przez organ publiczny;

e)budżetu, który ma być udostępniony przez państwa członkowskie i uczestników z sektora prywatnego w celu finansowania ECIC, oraz związanych z tym warunków;

f)odpowiedniej zdolności ECIC do zaspokojenia potrzeb sektora.

5.Komisja – w drodze aktu wykonawczego i na podstawie kryteriów określonych w ust. 4 – przyjmuje jedną z następujących decyzji:

a)decyzję o ustanowieniu ECIC – po stwierdzeniu, że wymogi określone w ust. 3 i 4 zostały spełnione;

b)decyzję o odrzuceniu wniosku – w przypadku stwierdzenia, że wymogi określone w ust. 3 i 4 nie zostały spełnione.

Akt wykonawczy przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 33 ust. 2.

6.O decyzji, o której mowa w ust. 5, powiadamia się wnioskodawców.

7.Decyzja o ustanowieniu ECIC publikowana jest w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

8.ECIC cieszy się znaczną ogólną niezależnością w zakresie określania zasad dotyczących członkostwa w ECIC, zarządzania nim, jego finansowania, budżetu oraz warunków dotyczących wymagania od członków wniesienia odpowiedniego wkładu finansowego, praw głosu i metod pracy. Organizacja, skład i metody pracy ECIC, w tym wszelkie zmiany statutu, muszą jednak być zgodne z celami i założeniami niniejszego rozporządzenia oraz inicjatywy „Czipy dla Europy” i przyczyniać się do ich realizacji, a także muszą być przekazane Komisji.

9.ECIC sporządza roczne sprawozdanie z działalności, zawierające opis techniczny działalności ECIC i sprawozdanie finansowe. Roczne sprawozdanie z działalności przekazuje się Komisji i podaje do wiadomości publicznej. Komisja może przedstawić zalecenia dotyczące kwestii ujętych w rocznym sprawozdaniu z działalności.

Artykuł 8
Europejska sieć centrów kompetencji w dziedzinie półprzewodników

1.Do celów realizacji działań w ramach elementu inicjatywy, o którym mowa w art. 5 lit. d), może zostać ustanowiona europejska sieć centrów kompetencji w dziedzinie półprzewodników („sieć”).

2.Jeżeli chodzi o realizację działań w ramach elementu inicjatywy, o którym mowa w art. 5 lit. d), sieć może wykonywać wszystkie lub niektóre z następujących działań na rzecz przemysłu Unii, w szczególności MŚP i spółek o średniej kapitalizacji, a także sektora publicznego:

a)zapewnianie dostępu do usług i narzędzi projektowania w ramach elementu inicjatywy, o którym mowa w art. 5 lit. a), jak również do linii pilotażowych wspieranych w ramach elementu inicjatywy, o którym mowa w art. 5 lit. b);

b)podnoszenie świadomości i zapewnienie zainteresowanym stronom niezbędnego know-how, niezbędnej wiedzy fachowej i niezbędnych umiejętności, aby pomóc im w przyspieszeniu rozwoju i integracji nowych technologii półprzewodnikowych, opcji projektowych i koncepcji systemowych przez efektywne wykorzystanie infrastruktury;

c)podnoszenie świadomości oraz udzielanie lub zapewnianie dostępu do wiedzy fachowej, know-how i usług, w tym gotowości do projektowania systemu, nowych i istniejących linii pilotażowych oraz wspieranie działań niezbędnych do budowania umiejętności i kompetencji wspieranych w ramach przedmiotowej inicjatywy;

d)ułatwianie transferu wiedzy fachowej i know-how między państwami członkowskimi i regionami, przy jednoczesnym zachęcaniu do wymiany umiejętności, wiedzy i dobrych praktyk oraz organizacji wspólnych programów;

e)opracowywanie szczegółowych działań szkoleniowych w zakresie technologii półprzewodnikowych oraz zarządzanie nimi w celu wspierania rozwoju puli talentów w Unii.

3.Państwa członkowskie wyznaczają proponowane centra kompetencji zgodnie ze swoimi procedurami krajowymi, strukturami administracyjnymi i instytucjonalnymi w drodze otwartej i konkurencyjnej procedury. Komisja – w drodze aktów wykonawczych – określa procedurę ustanawiania centrów kompetencji, w tym kryteria kwalifikacji, oraz dalsze zadania i funkcje centrów w odniesieniu do realizacji działań w ramach inicjatywy, procedurę ustanawiania sieci, a także przyjmowania decyzji w sprawie wyboru podmiotów tworzących sieć. Wspomniane akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 33 ust. 2.

4.Sieć cieszy się znaczną ogólną niezależnością w zakresie określania swojej organizacji, składu i metod pracy. Organizacja, skład i metody pracy sieci muszą jednak być zgodne z celami i założeniami niniejszego rozporządzenia i inicjatywy oraz przyczyniać się do ich realizacji.

Artykuł 9
Wdrożenie

1.Elementy inicjatywy wymienione w art. 5 lit. a)–d) mogą zostać powierzone Wspólnemu Przedsięwzięciu na rzecz Czipów, o którym mowa w rozporządzeniu Rady XX/XX zmieniającym rozporządzenie Rady (UE) 2021/2085, i wdrożone w ramach programu prac Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Czipów.

2.Aby odzwierciedlić zmiany technologiczne i rozwój rynku, Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 32 w celu zmiany załącznika I w odniesieniu do określonych w nim działań w sposób zgodny z celami inicjatywy określonymi w art. 4.

3.Aby zapewnić skuteczne wdrożenie i skuteczną ocenę inicjatywy, Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 32 w celu zmiany załącznika II w odniesieniu do mierzalnych wskaźników do monitorowania realizacji i na potrzeby sprawozdawczości dotyczącej postępów w realizacji celów inicjatywy określonych w art. 4.

Rozdział III

Bezpieczeństwo dostaw

Artykuł 10
Zintegrowane zakłady produkcyjne

1.Zintegrowane zakłady produkcyjne to pierwsze w swoim rodzaju zakłady projektujące i wytwarzające półprzewodniki, w tym w segmencie front-end albo w segmencie back-end, albo w obu tych segmentach, mające siedzibę w Unii, które przyczyniają się do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw na rynek wewnętrzny.

2.Zintegrowany zakład produkcyjny spełnia następujące kryteria:

a)kwalifikuje się jako zakład pierwszy w swoim rodzaju;

b)jego ustanowienie i funkcjonowanie ma wyraźny pozytywny wpływ na unijny łańcuch wartości półprzewodników w odniesieniu do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw i zwiększenia wykwalifikowanej siły roboczej;

c)gwarantuje, że nie będzie podlegać eksterytorialnemu stosowaniu obowiązków świadczenia usług publicznych nakładanych przez państwa trzecie w sposób, który mógłby osłabić zdolność przedsiębiorstwa do wypełniania zobowiązań określonych w art. 21 ust. 1, oraz zobowiązuje się do poinformowania Komisji w przypadku zaistnienia takiego obowiązku;

d)zobowiązuje się do inwestowania w czipy nowej generacji.

3.Do celów inwestowania w czipy nowej generacji zgodnie z ust. 2 lit. d) zintegrowany zakład produkcyjny uzyskuje priorytetowy dostęp do linii pilotażowych utworzonych zgodnie z art. 5 lit. b). Każdy taki priorytetowy dostęp pozostaje bez uszczerbku dla skutecznego dostępu do linii pilotażowych przez inne zainteresowane przedsiębiorstwa.

Artykuł 11
Otwarte unijne fabryki

1.Otwarte unijne fabryki to pierwsze w swoim rodzaju zakłady wytwarzające półprzewodniki, w segmencie front-end albo w segmencie back-end, albo w obu tych segmentach, mające siedzibę w Unii, które oferują zdolność produkcyjną przedsiębiorstwom niepowiązanym i przyczyniają się do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw na rynek wewnętrzny.

2.Otwarta unijna fabryka spełnia następujące kryteria:

a)kwalifikuje się jako zakład pierwszy w swoim rodzaju;

b)jej ustanowienie i funkcjonowanie ma wyraźny pozytywny wpływ na unijny łańcuch wartości półprzewodników w odniesieniu do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw i zwiększenia wykwalifikowanej siły roboczej, ze szczególnym uwzględnieniem zakresu, w jakim oferuje ona zdolność produkcyjną w odniesieniu do segmentu front-end albo segmentu back-end, albo obu tych segmentów przedsiębiorstwom niepowiązanym z zakładem, jeżeli istnieje wystarczający popyt;

c)gwarantuje, że nie będzie podlegać eksterytorialnemu stosowaniu obowiązków świadczenia usług publicznych nakładanych przez państwa trzecie w sposób, który mógłby osłabić zdolność przedsiębiorstwa do wypełniania zobowiązań określonych w art. 21 ust. 1, oraz zobowiązuje się do poinformowania Komisji w przypadku zaistnienia takiego obowiązku;

d)zobowiązuje się do inwestowania w czipy nowej generacji.

3.W przypadku gdy otwarta unijna fabryka oferuje zdolność produkcyjną przedsiębiorstwom niepowiązanym z operatorem zakładu, ustanawia ona i utrzymuje odpowiedni i skuteczny rozdział funkcjonalny procesów projektowania i wytwarzania w celu zapewnienia ochrony informacji uzyskanych na każdym etapie.

4.Do celów inwestowania w czipy nowej generacji zgodnie z ust. 2 lit. d) otwarta unijna fabryka uzyskuje priorytetowy dostęp do linii pilotażowych utworzonych zgodnie z art. 5 lit. b). Każdy taki priorytetowy dostęp pozostaje bez uszczerbku dla skutecznego dostępu do linii pilotażowych przez inne zainteresowane przedsiębiorstwa.

Artykuł 12
Stosowanie i uznawanie

1.Każde przedsiębiorstwo lub konsorcjum przedsiębiorstw („wnioskodawca”) może złożyć do Komisji wniosek o uznanie planowanego przez wnioskodawcę zakładu za zintegrowany zakład produkcyjny lub otwartą unijną fabrykę.

2.Komisja, w porozumieniu z Europejską Radą ds. Półprzewodników, ocenia wniosek w drodze sprawiedliwej i przejrzystej procedury na podstawie następujących elementów:

a)zgodność z kryteriami określonymi odpowiednio w art. 10 ust. 2 lub w art. 11 ust. 2;

b)biznesplan zawierający ocenę rentowności projektu, w tym informacje o ewentualnym planowanym wsparciu publicznym;

c)udokumentowane doświadczenie wnioskodawcy w instalowaniu i eksploatacji podobnych zakładów;

d)dostarczenie odpowiedniego dokumentu potwierdzającego gotowość państwa członkowskiego lub państw członkowskich, w których wnioskodawca zamierza utworzyć swój zakład, do ułatwienia utworzenia takiego zakładu.

Komisja rozpatruje wniosek i podejmuje decyzję w wyznaczonym terminie oraz powiadamia o tym wnioskodawcę.

3.Komisja monitoruje działalność zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk. Jeżeli Komisja stwierdzi, że dany zakład przestał spełniać kryteria określone odpowiednio w art. 10 ust. 2 lub w art. 11 ust. 2, powiadamia o tych ustaleniach Europejską Radę ds. Półprzewodników. Po konsultacji z Europejską Radą ds. Półprzewodników i po wysłuchaniu przedstawicieli zakładu Komisja może uchylić decyzję o przyznaniu zakładowi statusu zintegrowanego zakładu produkcyjnego lub otwartej unijnej fabryki.

4.Po konsultacji z Europejską Radą ds. Półprzewodników Komisja może uchylić decyzję o uznaniu statusu zintegrowanego zakładu produkcyjnego lub otwartej unijnej fabryki, jeżeli status ten uznano na podstawie wniosku zawierającego nieprawidłowe informacje.

5.Zakłady, które nie są już zintegrowanymi zakładami produkcyjnymi ani otwartymi unijnymi fabrykami, tracą wszystkie prawa związane z uznaniem tego statusu wynikające z niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 13
Interes publiczny i wsparcie publiczne

1.Uznaje się, że zintegrowane zakłady produkcyjne i otwarte unijne fabryki przyczyniają się do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw półprzewodników w Unii, a zatem leżą w interesie publicznym.

2.Aby zagwarantować bezpieczeństwo dostaw w Unii, państwa członkowskie mogą, nie naruszając przepisów art. 107 i 108 Traktatu, stosować systemy wsparcia i udzielać wsparcia administracyjnego zintegrowanym zakładom produkcyjnym i otwartym unijnym fabrykom zgodnie z art. 14.

Artykuł 14
Przyspieszenie procedur wydawania pozwoleń na szczeblu krajowym

1.Państwa członkowskie zapewniają sprawne i terminowe rozpatrywanie wniosków administracyjnych związanych z planowaniem, budową i eksploatacją zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk. W tym celu wszystkie zainteresowane organy krajowe zapewniają, aby wnioski te były rozpatrywane najszybciej jak to możliwe z prawnego punktu widzenia.

2.Jeżeli taki status istnieje w prawie krajowym, zintegrowanym zakładom produkcyjnym i otwartym unijnym fabrykom nadaje się status najwyższego możliwego znaczenia w kraju i traktuje się je jako takie w ramach procesów wydawania pozwoleń, w tym związanych z ocenami oddziaływania na środowisko oraz, jeżeli prawo krajowe tak stanowi, dotyczących zagospodarowania przestrzennego.

3.Bezpieczeństwo dostaw półprzewodników można uznać za powód o charakterze zasadniczym wynikający z nadrzędnego interesu publicznego w rozumieniu art. 6 ust. 4 i art. 16 ust. 1 lit. c) dyrektywy 92/43/EWG oraz za nadrzędny interes społeczny w rozumieniu art. 4 ust. 7 dyrektywy 2000/60. W związku z tym planowanie, budowę i eksploatację zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk można uznać za leżące w nadrzędnym interesie publicznym, o ile spełnione są pozostałe warunki określone w tych przepisach.

4.Dane państwo członkowskie wyznacza w odniesieniu do każdego zintegrowanego zakładu produkcyjnego i każdej otwartej unijnej fabryki organ odpowiedzialny za ułatwianie składania i koordynację wniosków administracyjnych związanych z planowaniem, budową i eksploatacją. Organ ten wyznacza koordynatora, który pełni funkcję pojedynczego punktu kontaktowego dla zintegrowanego zakładu produkcyjnego lub otwartej unijnej fabryki. Organ może ustanowić grupę roboczą, w ramach której reprezentowane są wszystkie organy uczestniczące w procesie rozpatrywania wniosków administracyjnych, w celu opracowania harmonogramu wydawania pozwoleń oraz monitorowania i koordynowania jego wdrażania. Jeżeli utworzenie zintegrowanego zakładu produkcyjnego lub otwartej unijnej fabryki wymaga podjęcia decyzji w co najmniej dwóch państwach członkowskich, odpowiednie organy podejmują wszelkie niezbędne kroki w celu zapewnienia sprawnej i skutecznej współpracy i koordynacji między sobą.

Rozdział IV

Monitorowanie i reagowanie kryzysowe

Sekcja 1
Monitorowanie

Artykuł 15
Monitorowanie i ostrzeganie

1.Państwa członkowskie prowadzą regularne monitorowanie łańcucha wartości półprzewodników. W szczególności monitorują:

a)wskaźniki wczesnego ostrzegania określone zgodnie z art. 16;

b)dostępność i integralność usług i towarów dostarczanych przez kluczowych uczestników rynku określonych w art. 17.

Państwa członkowskie przedstawiają Europejskiej Radzie ds. Półprzewodników stosowne ustalenia w formie regularnych aktualizacji.

2.Państwa członkowskie zwracają się do głównych użytkowników półprzewodników i innych odpowiednich zainteresowanych stron o przedstawienie informacji dotyczących znacznych wahań popytu i znanych zakłóceń w ich łańcuchu dostaw. Aby ułatwić wymianę informacji, państwa członkowskie ustanawiają mechanizm i strukturę administracyjną na potrzeby tych aktualizacji.

3.Właściwe organy krajowe wyznaczone na mocy art. 26 ust. 1 mogą zwrócić się do organizacji reprezentujących przedsiębiorstwa lub poszczególnych przedsiębiorstw prowadzących działalność w ramach łańcucha dostaw półprzewodników o przekazanie informacji, jeżeli jest to konieczne i proporcjonalne do celu określonego w ust. 1. Właściwe organy krajowe będą w takim przypadku zwracać szczególną uwagę na MŚP, aby zminimalizować obciążenia administracyjne wynikające z wniosku, i będą preferować rozwiązania cyfrowe w zakresie uzyskiwania takich informacji. Wszelkie informacje uzyskane na podstawie niniejszego ustępu traktuje się zgodnie z obowiązkami dotyczącymi poufności określonymi w art. 27.

4.W przypadku powzięcia przez państwo członkowskie informacji na temat potencjalnego kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników bądź znacznych wahań popytu lub konkretnych i wiarygodnych informacji o urzeczywistnieniu się jakiegokolwiek innego czynnika ryzyka lub zdarzenia, niezwłocznie ostrzega o tym fakcie Komisję („wczesne ostrzeganie”).

5.W przypadku powzięcia przez Komisję na podstawie ostrzeżenia przekazanego przez państwo członkowskie zgodnie z ust. 4 lub otrzymanego z innych źródeł, w tym informacji od partnerów międzynarodowych, informacji na temat potencjalnego kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników bądź znacznych wahań popytu lub konkretnych i wiarygodnych informacji o urzeczywistnieniu się jakiegokolwiek innego czynnika ryzyka lub zdarzenia, Komisja niezwłocznie:

a)zwołuje nadzwyczajne posiedzenie Europejskiej Rady ds. Półprzewodników w celu skoordynowania następujących działań:

1)oceny tego, czy uzasadnione jest uruchomienie etapu kryzysowego, o którym mowa w art. 18;

2)omówienia, czy właściwe, konieczne i proporcjonalne może być wspólne dokonywanie przez państwa członkowskie zakupów półprzewodników, produktów pośrednich lub surowców dotkniętych lub zagrożonych potencjalnym kryzysem związanym z niedoborem półprzewodników („skoordynowane zamówienia”);

b)podejmuje konsultacje lub współpracę w imieniu Unii z właściwymi państwami trzecimi w celu znalezienia wspólnych rozwiązań w zakresie przeciwdziałania zakłóceniom łańcucha dostaw, zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami. W stosownych przypadkach może to obejmować koordynację działań w ramach odpowiednich forów międzynarodowych.

6.Skoordynowane zamówienia, o których mowa w ust. 5 lit. a) pkt (ii), przeprowadzane są przez państwa członkowskie zgodnie z przepisami określonymi w art. 38 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE 66 .

7.Właściwe organy krajowe wyznaczone zgodnie z art. 26 ust. 1 wskazują przedsiębiorstwa prowadzące działalność w ramach łańcucha dostaw półprzewodników na terytorium ich kraju, w tym przekazują informacje jawne dotyczące usług lub towarów oraz dane kontaktowe. Przekazują one Komisji ten wykaz oraz wszelkie późniejsze aktualizacje. Komisja może wydać wytyczne, po konsultacji z Europejską Radą ds. Półprzewodników, aby dokładniej określić informacje, które należy zgromadzić, oraz określić specyfikację techniczną i formaty.

Artykuł 16
Unijna ocena ryzyka i wskaźniki wczesnego ostrzegania

1.Po konsultacji z Europejską Radą ds. Półprzewodników Komisja ocenia ryzyko, które może zakłócić dostawy półprzewodników, zagrażać im lub negatywnie na nie wpłynąć (unijna ocena ryzyka). W ramach unijnej oceny ryzyka Komisja określa wskaźniki wczesnego ostrzegania.

2.W razie potrzeby Komisja dokonuje przeglądu unijnej oceny ryzyka, w tym wskaźników wczesnego ostrzegania.

3.W ramach monitorowania łańcucha wartości półprzewodników zgodnie z art. 15 państwa członkowskie monitorują wskaźniki wczesnego ostrzegania określone przez Komisję.

Artykuł 17
Kluczowi uczestnicy rynku

1.Państwa członkowskie określają kluczowych uczestników rynku prowadzących działalność w ramach łańcuchów dostaw półprzewodników na terytorium ich kraju, uwzględniając następujące elementy:

a)liczbę innych przedsiębiorstw unijnych, które korzystają z usług świadczonych lub towarów dostarczanych przez uczestnika rynku;

b)udział kluczowego uczestnika rynku w unijnym lub światowym rynku takich usług lub towarów;

c)znaczenie uczestnika rynku w utrzymywaniu wystarczającego poziomu świadczenia usług lub dostaw towarów w Unii przy uwzględnieniu dostępności alternatywnych sposobów świadczenia takich usług lub dostarczania takich towarów;

d)wpływ, jaki zakłócenie świadczenia usług lub dostaw towarów przez uczestnika rynku może mieć na unijny łańcuch dostaw półprzewodników i rynki zależne.

2.W ramach monitorowania łańcucha wartości półprzewodników zgodnie z art. 15 państwa członkowskie, po konsultacji z Europejską Radą ds. Półprzewodników, monitorują dostępność i integralność usług świadczonych lub towarów dostarczanych przez tych kluczowych uczestników rynku.

Sekcja 2
Etap kryzysowy dotyczący dostaw półprzewodników

Artykuł 18
Uruchomienie etapu kryzysowego

1.Uznaje się, że kryzys związany z niedoborem półprzewodników ma miejsce, gdy występują poważne zakłócenia w dostawach półprzewodników prowadzące do znacznych niedoborów, które:

a)wiążą się ze znacznymi opóźnieniami bądź mają istotny negatywny wpływ na co najmniej jeden ważny sektor gospodarki w Unii lub

b)uniemożliwiają dostawy, naprawę i konserwację podstawowych produktów wykorzystywanych przez sektory krytyczne.

2.Jeżeli ocena Komisji dostarczy konkretnych, poważnych i wiarygodnych dowodów na istnienie kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników, Komisja może uruchomić etap kryzysowy w drodze aktów wykonawczych zgodnie z art. 33 ust. 2. Okres, na jaki uruchamia się etap kryzysowy, określa się w akcie wykonawczym. W przypadku gdy – z uwagi na zakres i skalę kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników – jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą, do aktów wykonawczych przyjmowanych na podstawie niniejszego artykułu ma zastosowanie procedura przewidziana w art. 33 ust. 3.

3.Przed upływem okresu, na jaki został uruchomiony etap kryzysowy, Komisja, po konsultacji z Europejską Radą ds. Półprzewodników, ocenia, czy należy przedłużyć okres uruchomienia etapu kryzysowego. W przypadku gdy w ocenie stwierdza się, że przedłużenie jest właściwe, Komisja może przedłużyć okres uruchomienia w drodze aktów wykonawczych. Okres przedłużenia określa się w aktach wykonawczych przyjętych zgodnie z art. 33 ust. 2. W razie potrzeby Komisja może wielokrotnie podejmować decyzje o przedłużeniu okresu uruchomienia etapu kryzysowego.

4.Podczas etapu kryzysowego Komisja, na wniosek państwa członkowskiego lub z własnej inicjatywy, zwołuje w razie potrzeby nadzwyczajne posiedzenia Europejskiej Rady ds. Półprzewodników. Państwa członkowskie ściśle współpracują z Komisją i koordynują wszelkie krajowe środki wdrażane w odniesieniu do łańcucha dostaw półprzewodników w ramach Europejskiej Rady ds. Półprzewodników.

5.Po upływie okresu, na jaki uruchamia się etap kryzysowy, środki wprowadzone zgodnie z art. 20, 21 i 22 przestają mieć zastosowanie. Komisja dokonuje przeglądu unijnej oceny ryzyka zgodnie z art. 16 ust. 2 nie później niż sześć miesięcy po upływie czasu trwania etapu kryzysowego.

Artykuł 19
Zestaw narzędzi na wypadek sytuacji wyjątkowych

1.W przypadku uruchomienia etapu kryzysowego i w stosownych przypadkach, aby zaradzić kryzysowi związanemu z niedoborem półprzewodników w Unii, Komisja przyjmuje środki przewidziane w art. 20 na warunkach w nim określonych. Ponadto Komisja może przyjąć środki przewidziane w art. 21 lub 22 bądź w obu tych artykułach na warunkach w nich określonych.

2.Po konsultacji z Europejską Radą ds. Półprzewodników Komisja może ograniczyć środki przewidziane w art. 21 i 22 do niektórych sektorów krytycznych, których funkcjonowanie jest zakłócone lub zagrożone zakłóceniem z powodu kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników.

3.W przypadku uruchomienia etapu kryzysowego i w stosownych przypadkach, aby zaradzić kryzysowi związanemu z niedoborem półprzewodników w Unii, Europejska Rada ds. Półprzewodników może:

a)dokonać oceny wpływu ewentualnego nałożenia środków ochronnych, w tym w szczególności tego, czy sytuacja na rynku odpowiada znacznemu niedoborowi istotnego produktu zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/479, i przedstawia Komisji swoją opinię;

b)dokonać oceny i doradzić w sprawie dalszych właściwych i skutecznych środków nadzwyczajnych.

4.Stosowanie środków, o których mowa w ust. 1, jest proporcjonalne i ograniczone do tego, co jest konieczne do przeciwdziałania poważnym zakłóceniom istotnych funkcji społecznych lub działalności gospodarczej w Unii, oraz musi leżeć w najlepszym interesie Unii. Podczas stosowania tych środków należy unikać nakładania nieproporcjonalnych obciążeń administracyjnych na MŚP.

5.Komisja regularnie informuje Parlament Europejski i Radę o wszelkich środkach wdrożonych zgodnie z ust. 1 oraz wyjaśnia powody swojej decyzji.

6.Po konsultacji z Europejską Radą ds. Półprzewodników Komisja może wydać wytyczne dotyczące wdrażania i stosowania środków nadzwyczajnych.

Artykuł 20
Gromadzenie informacji

1.Po konsultacji z Europejską Radą ds. Półprzewodników Komisja zwraca się do organizacji reprezentujących przedsiębiorstwa lub, w razie potrzeby, do poszczególnych przedsiębiorstw prowadzących działalność w ramach łańcucha dostaw półprzewodników o przekazanie Komisji informacji o ich potencjale produkcyjnym, zdolnościach produkcyjnych, najważniejszych bieżących zakłóceniach oraz innych istniejących danych niezbędnych do oceny charakteru kryzysu związanego z niedoborem półprzewodników lub do określenia i oceny potencjalnych środków łagodzących lub nadzwyczajnych na szczeblu krajowym lub unijnym.

2.We wniosku o udzielenie informacji określa się jego podstawę prawną, a sam wniosek musi być proporcjonalny pod względem szczegółowości i ilości danych oraz częstotliwości dostępu do danych, których dotyczy wniosek, uwzględniać prawnie uzasadnione cele przedsiębiorstwa oraz koszty i działania wymagane do udostępnienia danych, a także określa się w nim termin, w którym należy udzielić informacji. Wskazuje się w nim również kary przewidziane w art. 28.

3.Właściciele przedsiębiorstw lub ich przedstawiciele oraz, w przypadku osób prawnych, spółek lub związków nieposiadających osobowości prawnej, osoby upoważnione do ich reprezentowania z mocy prawa lub na podstawie aktu założycielskiego udzielają żądanych informacji w imieniu przedsiębiorstwa lub związku przedsiębiorstw. Prawnicy należycie upoważnieni do działania mogą przekazać informacje w imieniu swoich klientów. Klienci ci pozostają w pełni odpowiedzialni za informacje, jeżeli przekazane informacje są niekompletne, nieprawidłowe lub wprowadzające w błąd.

4.Jeżeli w odpowiedzi na wniosek wystosowany na podstawie niniejszego artykułu przedsiębiorstwo dostarczy nieprawidłowe, niekompletne lub wprowadzające w błąd informacje lub nie dostarczy tych informacji w wyznaczonym terminie, podlega karom pieniężnym określonym zgodnie z art. 28.

5.Jeżeli przedsiębiorstwo mające siedzibę w Unii otrzyma od państwa trzeciego wniosek o udzielenie informacji dotyczących jego działalności związanej z półprzewodnikami, informuje o tym Komisję w taki sposób, aby umożliwić jej wystąpienie z wnioskiem o udzielenie podobnych informacji. Komisja informuje Europejską Radę ds. Półprzewodników o wystąpieniu przez państwo trzecie z takim wnioskiem.

Artykuł 21
Zamówienia priorytetowe

1.Jeżeli jest to konieczne i proporcjonalne do zapewnienia funkcjonowania wszystkich lub niektórych sektorów krytycznych, Komisja może zobowiązać zintegrowane zakłady produkcyjne i otwarte unijne fabryki do przyjęcia i priorytetowego traktowania zamówienia na produkty istotne w kontekście kryzysu („zamówienie priorytetowe”). Zobowiązanie to ma pierwszeństwo przed jakimkolwiek zobowiązaniem do wykonania świadczenia wynikającym z prawa prywatnego lub publicznego.

2.Zobowiązanie wynikające z ust. 1 może również zostać nałożone na inne przedsiębiorstwa wytwarzające półprzewodniki, które zaakceptowały taką możliwość w kontekście otrzymania wsparcia publicznego.

3.Jeżeli przedsiębiorstwo wytwarzające półprzewodniki mające siedzibę w Unii podlega środkowi dotyczącemu zamówień priorytetowych stosowanemu w państwie trzecim, informuje o tym Komisję. W przypadku gdy zobowiązanie to ma znaczący wpływ na funkcjonowanie niektórych sektorów krytycznych, Komisja może zobowiązać to przedsiębiorstwo do przyjmowania i priorytetowego traktowania zamówień na produkty istotne w kontekście kryzysu zgodnie z ust. 4, 5 i 6.

4.Zobowiązania, o których mowa w ust. 1, 2 i 3, Komisja przyjmuje w drodze decyzji. Decyzję tę podejmuje się zgodnie ze wszystkimi mającymi zastosowanie zobowiązaniami prawnymi Unii, z uwzględnieniem okoliczności sprawy, w tym zasad konieczności i proporcjonalności. W decyzji uwzględnia się w szczególności prawnie uzasadnione cele danego przedsiębiorstwa oraz koszty i działania niezbędne do wprowadzenia jakichkolwiek zmian w kolejności produkcji. W swojej decyzji Komisja określa podstawę prawną zamówienia priorytetowego, ustala termin, w którym zamówienie ma zostać zrealizowane, oraz, w stosownych przypadkach, określa produkt i jego ilość, a także określa kary przewidziane w art. 28 za niewywiązanie się z zobowiązania. Zamówienie priorytetowe wycenia się na uczciwym i rozsądnym poziomie.

5.Odnośne przedsiębiorstwo zobowiązuje się do przyjęcia i priorytetowego traktowania zamówienia priorytetowego. Przedsiębiorstwo to może zwrócić się do Komisji o dokonanie przeglądu zamówienia priorytetowego, jeżeli uzna to za należycie uzasadnione w oparciu o jedną z następujących podstaw:

a)jeżeli przedsiębiorstwo nie jest w stanie zrealizować zamówienia priorytetowego z powodu niewystarczającego potencjału produkcyjnego lub niewystarczającej zdolności produkcyjnej, nawet przy preferencyjnym traktowaniu zamówienia;

b)jeżeli przyjęcie zamówienia stanowiłoby nadmierne obciążenie ekonomiczne i powodowałoby szczególne trudności dla przedsiębiorstwa.

6.W przypadku gdy przedsiębiorstwo jest zobowiązane do przyjęcia i priorytetowego traktowania zamówienia priorytetowego, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek naruszenie zobowiązań umownych, które jest niezbędne do realizacji zamówień priorytetowych. Odpowiedzialność wyłącza się tylko w takim zakresie, w jakim naruszenie zobowiązań umownych było konieczne do wywiązania się z zobowiązania do priorytetowego traktowania.

Artykuł 22

Wspólne zakupy

1.Na wniosek co najmniej dwóch państw członkowskich Komisja może ustanowić mandat do działania w charakterze centralnej jednostki zakupującej w imieniu uczestniczących państw członkowskich („uczestniczące państwa członkowskie”) na potrzeby udzielanych przez nie zamówień publicznych na produkty istotne w kontekście kryzysu dla niektórych sektorów krytycznych („wspólne zakupy”).

2.Komisja w porozumieniu z Europejską Radą ds. Półprzewodników ocenia użyteczność, konieczność i proporcjonalność wniosku. Jeżeli Komisja nie zamierza przyjmować wniosku, informuje o tym zainteresowane państwa członkowskie oraz Europejską Radę ds. Półprzewodników i podaje przyczyny odmowy.

3.Komisja opracowuje wniosek w sprawie umowy ramowej do podpisania przez uczestniczące państwa członkowskie. Umowa ramowa reguluje szczegółowo wspólne zakupy, o których mowa w ust. 1.

4.Komisja udziela zamówień publicznych na podstawie niniejszego rozporządzenia zgodnie z przepisami określonymi dla jej własnych zamówień w rozporządzeniu finansowym. Komisja może mieć możliwość i obowiązek udzielania w imieniu wszystkich uczestniczących państw członkowskich zamówień przedsiębiorcom, w tym indywidualnym producentom produktów istotnych w kontekście kryzysu, dotyczących zakupu takich produktów lub dotyczących płatności zaliczkowych na rzecz produkcji lub rozwoju takich produktów w zamian za prawo pierwszeństwa do ich rezultatu.

5.Jeżeli udzielanie zamówień na produkty istotne w kontekście kryzysu obejmuje finansowanie z budżetu Unii, w konkretnych umowach z przedsiębiorcami mogą być określone specjalne warunki.

6.Komisja przeprowadza postępowania o udzielenie zamówienia i zawiera w imieniu uczestniczących państw członkowskich umowy z przedsiębiorcami. Komisja zachęca uczestniczące państwa członkowskie do wyznaczenia przedstawicieli, którzy będą brali udział w przygotowaniu postępowań o udzielenie zamówienia. Odpowiedzialność za wdrażanie i stosowanie zakupionych produktów spoczywa na uczestniczących państwach członkowskich.

ROZDZIAŁ V

Zarządzanie

Sekcja 1

Europejska Rada ds. Półprzewodników

Artykuł 23

Ustanowienie Europejskiej Rady ds. Półprzewodników i jej zadania

1.Ustanawia się Europejską Radę ds. Półprzewodników.

2.Europejska Rada ds. Półprzewodników udziela Komisji porad i pomocy zgodnie z niniejszym rozporządzeniem w szczególności przez:

a)udzielanie radzie władz publicznych Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Czipów porad dotyczących inicjatywy;

b)wymianę informacji na temat funkcjonowania zintegrowanych zakładów produkcyjnych i otwartych unijnych fabryk;

c)omawianie i przygotowywanie wskazywania konkretnych sektorów i technologii o potencjalnie znaczących skutkach społecznych i odpowiednim znaczeniu pod względem bezpieczeństwa, które wymagają certyfikacji jako produkty zaufane;

d)uwzględnienie kwestii monitorowania i reagowania kryzysowego;

e)zapewnienie spójnego stosowania niniejszego rozporządzenia, ułatwianie współpracy między państwami członkowskimi oraz wymianę informacji na temat kwestii związanych z niniejszym rozporządzeniem.

3.Europejska Rada ds. Półprzewodników wspiera Komisję we współpracy międzynarodowej, zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami, w tym w zakresie gromadzenia informacji i oceny sytuacji kryzysowych.

4.Europejska Rada ds. Półprzewodników zapewnia – w stosownych przypadkach – koordynację, współpracę i wymianę informacji z odpowiednimi strukturami reagowania kryzysowego i gotowości na sytuacje kryzysowe ustanowionymi na mocy prawa Unii.

Artykuł 24
Struktura Europejskiej Rady ds. Półprzewodników

1.Europejska Rada ds. Półprzewodników składa się z przedstawicieli państw członkowskich i przewodniczy jej przedstawiciel Komisji.

2.Każdy krajowy pojedynczy punkt kontaktowy, o którym mowa w art. 26 ust. 3, wyznacza przedstawiciela wysokiego szczebla do Europejskiej Rady ds. Półprzewodników. W przypadkach, gdy jest to istotne w związku z funkcją i wiedzą fachową, państwo członkowskie może mieć więcej niż jednego przedstawiciela w odniesieniu do różnych zadań Europejskiej Rady ds. Półprzewodników. Każdy członek Europejskiej Rady ds. Półprzewodników ma zastępcę.

3.Na wniosek Komisji i w uzgodnieniu z nią Europejska Rada ds. Półprzewodników przyjmuje regulamin wewnętrzny zwykłą większością głosów swoich członków.

4.Komisja może tworzyć stałe lub tymczasowe podgrupy na potrzeby zbadania konkretnych kwestii. Komisja może w stosownych przypadkach zapraszać do tych podgrup, w charakterze obserwatorów, organizacje reprezentujące interesy sektora półprzewodników, w tym sojusz przemysłowy na rzecz procesorów i technologii półprzewodnikowych, oraz użytkowników półprzewodników na szczeblu unijnym. Ustanawia się podgrupę obejmującą unijne organizacje badawczo-technologiczne na potrzeby badania szczególnych aspektów strategicznych kierunków technologii i składania Europejskiej Radzie ds. Półprzewodników sprawozdań na ten temat.

Artykuł 25
Funkcjonowanie Europejskiej Rady ds. Półprzewodników

1.Europejska Rada ds. Półprzewodników odbywa zwykłe posiedzenia co najmniej raz w roku. Na wniosek Komisji lub państwa członkowskiego może odbywać nadzwyczajne posiedzenia, o których mowa w art. 15 i art. 18.

2.Europejska Rada ds. Półprzewodników odbywa odrębne posiedzenia w związku ze swoimi zadaniami, o których mowa w art. 23 ust. 2 lit. a), oraz w związku ze swoimi zadaniami, o których mowa w art. 23 ust. 2 lit. b), c) i d).

3.Przewodniczący zwołuje posiedzenia i przygotowuje porządek obrad zgodnie z zadaniami Europejskiej Rady ds. Półprzewodników określonymi w niniejszym rozporządzeniu oraz z jej regulaminem wewnętrznym. Komisja udziela administracyjnego i analitycznego wsparcia na potrzeby działań Europejskiej Rady ds. Półprzewodników zgodnie z art. 23.

4.Komisja może w stosownych przypadkach wyznaczać obserwatorów do udziału w tych posiedzeniach. Komisja może w trybie doraźnym zapraszać do uczestnictwa w posiedzeniach Europejskiej Rady ds. Półprzewodników ekspertów, w tym z odpowiednich organizacji zainteresowanych stron, posiadających określoną wiedzę fachową dotyczącą przedmiotu porządku obrad. Komisja może podejmować działania sprzyjające wymianie informacji między Europejską Radą ds. Półprzewodników a innymi organami, urzędami, agencjami i grupami doradczymi Unii. Komisja zaprasza przedstawiciela Parlamentu Europejskiego do Europejskiej Rady ds. Półprzewodników w charakterze obserwatora. Komisja zapewnia uczestnictwo w charakterze obserwatorów w Europejskiej Radzie ds. Półprzewodników innych odpowiednich instytucji i organów Unii w odniesieniu do posiedzeń w związku z rozdziałem IV dotyczącym monitorowania i reagowania kryzysowego. Obserwatorzy i eksperci nie mają prawa głosu i nie uczestniczą w redagowaniu opinii, zaleceń ani porad wydawanych przez Europejską Radę ds. Półprzewodników i jej podgrupy.

5.Europejska Rada ds. Półprzewodników podejmuje niezbędne działania, aby zapewnić bezpieczne postępowanie z informacjami poufnymi i ich przetwarzanie.

Sekcja 2

Właściwe organy krajowe

Artykuł 26
Wyznaczanie właściwych organów krajowych i pojedynczych punktów kontaktowych

1.Każde państwo członkowskie wyznacza co najmniej jeden właściwy organ krajowy do celów zapewnienia stosowania i wdrażania niniejszego rozporządzenia na szczeblu krajowym.

2.Jeżeli państwo członkowskie wyznacza więcej niż jeden właściwy organ krajowy, wyraźnie określa zakres obowiązków odnośnych organów i zapewnia ich efektywną i skuteczną współpracę w celu wypełnienia ich zadań wynikających z niniejszego rozporządzenia, w tym w odniesieniu do wyznaczenia krajowego pojedynczego punktu kontaktowego, o którym mowa w ust. 3, i jego działań.

3.Każde państwo członkowskie wyznacza jeden krajowy pojedynczy punkt kontaktowy, który pełni funkcję łącznikową w celu zapewnienia współpracy transgranicznej z właściwymi organami krajowymi w innych państwach członkowskich, Komisją oraz Europejską Radą ds. Półprzewodników („pojedynczy punkt kontaktowy”). W przypadku gdy państwo członkowskie wyznacza tylko jeden właściwy organ, ten właściwy organ jest również pojedynczym punktem kontaktowym.

4.Każde państwo członkowskie zawiadamia Komisję o wyznaczeniu właściwego organu krajowego oraz, w stosownych przypadkach, o powodach wyznaczenia więcej niż jednego właściwego organu krajowego, a także o wyznaczeniu pojedynczego punktu kontaktowego, wskazując również szczegółowo ich zadania i zakres odpowiedzialności wynikające z niniejszego rozporządzenia, informacje kontaktowe oraz wszelkie zmiany w tym zakresie.

5.Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwe organy krajowe, w tym wyznaczony pojedynczy punkt kontaktowy, wykonywały swoje uprawnienia bezstronnie, w sposób przejrzysty i terminowy oraz aby dysponowały odpowiednimi uprawnieniami, a także zasobami technicznymi, finansowymi i ludzkimi umożliwiającymi im wykonywanie zadań powierzonych im zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

6.Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwe organy krajowe, w stosownych przypadkach i zgodnie z prawem unijnym i krajowym, konsultowały się i współpracowały z innymi odpowiednimi organami krajowymi, a także odpowiednimi zainteresowanymi stronami. Komisja sprzyja wymianie doświadczeń między właściwymi organami krajowymi.

ROZDZIAŁ VI

Poufność i kary

Artykuł 27
Przetwarzanie informacji poufnych

1.Komisja oraz właściwe organy krajowe, ich urzędnicy, funkcjonariusze i inne osoby pracujące pod nadzorem tych organów, a także urzędnicy i urzędnicy służby cywilnej innych organów państw członkowskich nie ujawniają informacji zebranych lub wymienionych przez nich zgodnie z niniejszym rozporządzeniem ani objętych obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej. Osoby te przestrzegają zasady poufności informacji i danych uzyskanych podczas wykonywania swoich zadań i swojej działalności w taki sposób, aby chronić w szczególności prawa własności intelektualnej oraz szczególnie chronione informacje handlowe lub tajemnice przedsiębiorstwa. Obowiązek ten dotyczy wszystkich przedstawicieli państw członkowskich, obserwatorów, ekspertów i innych uczestników obecnych na posiedzeniach Europejskiej Rady ds. Półprzewodników zgodnie z art. 23 oraz członków komitetu zgodnie z art. 33 ust. 1.

2.W stosownych przypadkach Komisja i państwa członkowskie mogą wymieniać informacje poufne z właściwymi organami państw trzecich, z którymi zawarły dwustronne lub wielostronne porozumienia o poufności w celu zapewnienia odpowiedniego stopnia poufności.

3.Komisja może przyjmować akty wykonawcze, w miarę potrzeb, na podstawie doświadczenia uzyskanego w toku gromadzenia informacji, w celu określenia praktycznych ustaleń dotyczących przetwarzania informacji poufnych w kontekście wymiany informacji zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Wspomniane akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 33 ust. 2.

Artykuł 28
Kary pieniężne i okresowe kary pieniężne

1.Komisja może w drodze decyzji, gdy uzna to za działanie niezbędne i proporcjonalne:

a)nakładać kary pieniężne, jeżeli w odpowiedzi na wniosek wystosowany na podstawie art. 20 organizacja reprezentująca przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwo umyślnie lub w wyniku rażącego zaniedbania dostarczą nieprawidłowe, niekompletne lub wprowadzające w błąd informacje lub nie dostarczą tych informacji w wyznaczonym terminie;

b)nakładać kary pieniężne, jeżeli przedsiębiorstwo umyślnie lub w wyniku rażącego zaniedbania nie wypełni obowiązku zawiadomienia Komisji o zobowiązaniu wobec państwa trzeciego wynikającym z art. 20 ust. 5 i art. 21 ust. 3;

c)nakładać okresowe kary pieniężne, jeżeli przedsiębiorstwo umyślnie lub w wyniku rażącego zaniedbania nie wypełni obowiązku priorytetowego traktowania produkcji produktów istotnych w kontekście kryzysu zgodnie z art. 21.

2.Kary pieniężne nakładane w przypadkach, o których mowa w ust. 1 lit. a) i b), nie przekraczają kwoty 300 000 EUR.

3.Okresowe kary pieniężne nakładane w przypadkach, o których mowa w ust. 1 lit. c), nie przekraczają 1,5 % średniego rocznego obrotu w poprzednim roku obrachunkowym za każdy dzień roboczy niewypełnienia obowiązku określonego w art. 21 i naliczane są od dnia wskazanego w decyzji.

4.Przy ustalaniu kwoty kary pieniężnej lub okresowej kary pieniężnej bierze się pod uwagę charakter, wagę i czas trwania naruszenia z należytym uwzględnieniem zasad proporcjonalności i adekwatności.

5.W przypadku gdy przedsiębiorstwo dopełniło obowiązku, w odniesieniu do którego nałożono okresową karę pieniężną w celu wyegzekwowania jego spełnienia, Komisja może ustalić ostateczną wysokość okresowej kary pieniężnej na poziomie niższym niż ten, który wynikałby z pierwotnej decyzji.

6.Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma nieograniczone prawo orzekania w zakresie kontroli decyzji, na mocy których Komisja nałożyła karę pieniężną lub okresową karę pieniężną. Może on uchylić, obniżyć lub podwyższyć nałożoną karę pieniężną lub okresową karę pieniężną.

Artykuł 29
Termin przedawnienia dotyczący nakładania kar pieniężnych i okresowych kar pieniężnych

1.Uprawnienia przyznane Komisji na podstawie art. 28 podlegają następującym terminom przedawnienia:

a)dwa lata w przypadku naruszeń przepisów dotyczących wniosków o udzielenie informacji zgodnie z art. 20;

b)dwa lata w przypadku naruszeń przepisów dotyczących obowiązku informowania zgodnie z art. 20 ust. 5 i art. 21 ust. 3;

c)trzy lata w przypadku naruszeń przepisów dotyczących priorytetowego traktowania produkcji produktów istotnych w kontekście kryzysu zgodnie z art. 21.

2.Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się w dniu, w którym popełniono naruszenie. W przypadku ciągłych lub powtarzających się naruszeń bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się jednak w dniu zaniechania naruszenia.

3.Wszelkie działania podjęte przez Komisję lub właściwe organy państw członkowskich w celu zapewnienia zgodności z przepisami niniejszego rozporządzenia przerywają bieg terminu przedawnienia.

4.Przerwanie biegu terminu przedawnienia ma zastosowanie do wszystkich stron ponoszących odpowiedzialność za udział w naruszeniu.

5.Każde przerwanie powoduje, że termin przedawnienia zaczyna biec od początku. Termin przedawnienia upływa jednak najpóźniej w dniu, w którym upłynął okres dwukrotnie przekraczający długość terminu przedawnienia bez nałożenia przez Komisję kary pieniężnej lub okresowej kary pieniężnej. Termin ten przedłuża się o okres, na który bieg terminu przedawnienia został zawieszony w związku z tym, że decyzja Komisji jest przedmiotem postępowania toczącego się przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Artykuł 30
Termin przedawnienia dotyczący egzekwowania kar

1.Uprawnienia Komisji do wykonania decyzji wydanych na podstawie art. 28 podlegają terminowi przedawnienia wynoszącemu trzy lata.

2.Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się w dniu, w którym decyzja stała się ostateczna.

3.Bieg terminu przedawnienia dotyczącego egzekwowania kar pieniężnych i okresowych kar pieniężnych zostaje przerwany:

a)przez powiadomienie o decyzji o zmianie pierwotnej kwoty kary pieniężnej lub okresowej kary pieniężnej lub o decyzji o odmowie zastosowania takiej zmiany;

b)przez działanie Komisji lub państwa członkowskiego działającego na wniosek Komisji mające na celu wyegzekwowanie zapłaty kary pieniężnej lub okresowej kary pieniężnej.

4.Każde przerwanie powoduje, że termin przedawnienia zaczyna biec od początku.

5.Bieg terminu przedawnienia dotyczącego egzekwowania kar pieniężnych i okresowych kar pieniężnych ulega zawieszeniu:

a)do upływu terminu przyznanego na zapłatę;

b)na czas zawieszenia egzekucji płatności na podstawie postanowienia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Artykuł 31
Prawo do bycia wysłuchanym w odniesieniu do nakładania kar pieniężnych lub okresowych kar pieniężnych

1.Przed przyjęciem decyzji na podstawie art. 28 Komisja zapewnia odnośnemu przedsiębiorstwu lub odnośnym organizacjom reprezentującym przedsiębiorstwa możliwość bycia wysłuchanym w kwestii:

a)wstępnych ustaleń Komisji, w tym w każdej kwestii, w której Komisja przedstawiła zarzuty,

b)środków, które Komisja może zamierzać przyjąć w świetle wstępnych ustaleń zgodnie z lit. a) niniejszego ustępu.

2.Odnośne przedsiębiorstwa i organizacje reprezentujące przedsiębiorstwa mogą przedstawić swoje uwagi do wstępnych ustaleń Komisji w terminie wyznaczonym przez Komisję we wstępnych ustaleniach, który nie może być krótszy niż 14 dni.

3.Podstawą decyzji wydanych przez Komisję mogą być wyłącznie zastrzeżenia, co do których odnośne przedsiębiorstwa i organizacje reprezentujące przedsiębiorstwa mogły się wypowiedzieć.

4.W toku postępowania w pełni respektuje się prawo do obrony odnośnego przedsiębiorstwa lub odnośnych organizacji reprezentujących przedsiębiorstwa. Odnośne przedsiębiorstwo lub organizacje reprezentujące przedsiębiorstwa mają prawo dostępu do akt Komisji na warunkach wynegocjowanego ujawnienia, z zastrzeżeniem prawnie uzasadnionego interesu przedsiębiorstw w zakresie ochrony ich tajemnic handlowych. Prawo dostępu do akt nie obejmuje informacji poufnych i dokumentów wewnętrznych Komisji ani organów państw członkowskich. W szczególności prawo dostępu nie obejmuje korespondencji między Komisją a organami państw członkowskich. Żaden przepis niniejszego ustępu nie uniemożliwia Komisji ujawnienia i wykorzystania informacji koniecznych do udowodnienia naruszenia.

ROZDZIAŁ VII

Przekazanie uprawnień i procedura komitetowa

Artykuł 32

Wykonywanie przekazanych uprawnień

1.Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2.Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 9 ust. 2 i 3, powierza się Komisji na czas nieokreślony od dnia wejścia w życie niniejszego aktu ustawodawczego.

3.Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 9 ust. 2 i 3, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji; nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.

4.Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r.

5.Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

6.Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 9 ust. 2 i 3 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 33

Komitet

1.Komisję wspomaga komitet („Komitet ds. Półprzewodników”). Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2.W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

3.W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 8 rozporządzenia (UE) nr182/2011 w związku z jego art. 5.

ROZDZIAŁ VIII

Przepisy końcowe

Artykuł 34

Zmiany w rozporządzeniu (UE) 2021/694 ustanawiającym program „Cyfrowa Europa” oraz uchylającym decyzję (UE) 2015/2240

1.W rozporządzeniu (UE) 2021/694 wprowadza się następujące zmiany:

1)w art. 3 ust. 2 dodaje się lit. f) w brzmieniu:

„f) cel szczegółowy nr 6 – Półprzewodniki.”;

2)dodaje się art. 8a w brzmieniu:

„Artykuł 8a

Cel szczegółowy nr 6 – Półprzewodniki

Wkład finansowy Unii w ramach celu szczegółowego nr 6 – Półprzewodniki służy realizacji celów określonych w art. 4 lit. a)–d) rozporządzenia XX/XX Parlamentu Europejskiego i Rady.”;

3)    w art. 9 ust. 1 i 2 wprowadza się następujące zmiany:

„Artykuł 9

Budżet

1. Pula środków finansowych na realizację Programu na okres od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2027 r. wynosi 8 638 000 000 EUR w cenach bieżących.

2. Orientacyjny podział kwoty, o której mowa w ust. 1, jest następujący:

2 076 914 000 EUR na cel szczegółowy nr 1 – »Obliczenia wielkiej skali«;

1 841 956 000 EUR na cel szczegółowy nr 2 – »Sztuczna inteligencja«;

1 529 566 000 EUR na cel szczegółowy nr 3 – »Cyberbezpieczeństwo i zaufanie«;

517 347 000 EUR na cel szczegółowy nr 4 – »Zaawansowane umiejętności cyfrowe«;

1 022 217 000 EUR na cel szczegółowy nr 5 – »Wdrażanie i optymalne wykorzystanie zdolności cyfrowych i interoperacyjność«;

1 650 000 000 EUR na cel szczegółowy nr 6 – »Półprzewodniki«.”;

4)art. 11 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Współpraca z państwami trzecimi i organizacjami, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu w ramach celów szczegółowych nr 1, 2, 3 i 6 podlega przepisom art. 12.”;

5)    art. 12 ust. 6 otrzymuje brzmienie:

„6. Jeśli istnieją należycie uzasadnione względy bezpieczeństwa w programie prac można również przewidzieć, że podmioty prawne z siedzibą w państwach stowarzyszonych i podmioty prawne z siedzibą w Unii, lecz kontrolowane z państwa trzeciego, mogą kwalifikować się do uczestnictwa we wszystkich lub niektórych działaniach w ramach celów szczegółowych nr 1, 2 i 6, tylko jeżeli spełniają wymogi, które te podmioty prawne powinny spełniać, aby zagwarantować ochronę podstawowych interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa oraz zapewnić ochronę informacji zawartych w dokumentach niejawnych. Wymogi te wymienia się w programach prac.”;

6)w art. 13 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

„3.    Synergię celu szczegółowego nr 6 z innymi programami unijnymi opisano w art. 6 rozporządzenia XX/XX oraz w załączniku III do tego rozporządzenia.”;

7)w art. 14 wprowadza się następujące zmiany:

ust. 1 otrzymuje brzmienie:

8)„1.Program jest realizowany w drodze zarządzania bezpośredniego zgodnie z rozporządzeniem finansowym lub w drodze zarządzania pośredniego poprzez powierzanie niektórych zadań wykonawczych podmiotom, o których mowa w art. 62 ust. 1 akapit pierwszy lit. c) rozporządzenia finansowego, zgodnie z art. 4–8a niniejszego rozporządzenia. Organy, którym powierzono realizację Programu mogą odejść od zasad uczestnictwa i upowszechniania ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu tylko wówczas, gdy takie odstąpienie przewidziano w akcie prawnym, który ustanawia te organy bądź powierza im zadania związane z wykonywaniem budżetu, lub w przypadku organów, o których mowa w art. 62 ust. 1 akapit pierwszy lit. c) ppkt (ii), (iii) lub (v) rozporządzenia finansowego, jeżeli takie odstąpienie przewidziano w umowie o przyznanie wkładu i jeżeli wymagają tego szczególne potrzeby operacyjne takich organów lub charakter działania.”;

9)w art. 14 dodaje się ustęp w brzmieniu:

„4. W przypadku spełnienia wymogów określonych w art. 22 rozporządzenia XX/XX zastosowanie mają przepisy tego artykułu.”;

10)art. 17 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Do finansowania kwalifikują się wyłącznie działania przyczyniające się do realizacji celów, określonych w art. 3–8a.”;

11)w załączniku I dodaje się sekcję w brzmieniu:

„Cel szczegółowy nr 6 – Półprzewodniki

Działania w ramach celu szczegółowego nr 6 określone są w załączniku I do rozporządzenia XX/XX.”;

12)w załączniku II dodaje się sekcję w brzmieniu:

„Cel szczegółowy nr 6 – Półprzewodniki

Mierzalne wskaźniki do monitorowania realizacji i na potrzeby sprawozdawczości dotyczącej postępów w realizacji celu szczegółowego nr 6 określone są w załączniku II do rozporządzenia XX/XX.”;

13)w załączniku III dodaje się sekcję w brzmieniu:

„Cel szczegółowy nr 6 – Półprzewodniki Synergia z programami unijnymi dotycząca celu szczegółowego nr 6 określona jest w załączniku III do rozporządzenia XX/XX.”.

Artykuł 35

Ocena i przegląd

1.Do trzech lat od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia, a następnie co cztery lata Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdania z oceny i przeglądu niniejszego rozporządzenia. Sprawozdania te są podawane do wiadomości publicznej.

2.Na potrzeby oceny i przeglądu Europejska Rada ds. Półprzewodników, państwa członkowskie i właściwe organy krajowe przekazują Komisji informacje na jej wniosek.