KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 27.3.2019

COM(2019) 155 final

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

dotyczące jakości danych fiskalnych zgłoszonych przez państwa członkowskie w 2018 r.

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

dotyczące jakości danych fiskalnych zgłoszonych przez państwa członkowskie w 2018 r.

SPIS TREŚCI

1.    Kontekst    

2.    Najważniejsze ustalenia dotyczące zgłoszonych w 2018 r. danych dotyczących poziomów deficytu oraz długu sektora instytucji rządowych i samorządowych    

2.1.    Terminowość, wiarygodność i kompletność    

2.1.1.    Terminowość    

2.1.2.    Wiarygodność    

2.1.3.    Kompletność tabel i dodatkowych informacji    

2.1.4.    Tabela uzupełniająca dotycząca zgłaszania interwencji rządowych służących wsparciu instytucji finansowych    

2.1.5.    Kwestionariusz dotyczący pożyczek międzyrządowych    

2.2.    Zgodność z zasadami rachunkowości i spójność danych statystycznych    

2.2.1.    Wymiana informacji i wyjaśnienia    

2.2.2.    Wizyty konsultacyjne i inspekcje metodologiczne    

2.2.3.    Szczególne doradztwo Eurostatu    

2.2.4.    Aktualne kwestie metodologiczne    

2.2.5.    Spójność z rachunkami sektora instytucji rządowych i samorządowych będącymi podstawą zgłaszanych danych    

2.3.    Publikacja    

2.3.1.    Publikacja najważniejszych danych liczbowych i szczegółowych tabel sprawozdawczych    

2.3.2.    Zastrzeżenia do jakości danych    

2.3.3.    Korekty zgłoszonych danych    

2.3.4.    Publikacja metadanych (wykazy)    

3.    Wnioski    

1.Kontekst

Przepis art. 8 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009 o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu (PND) 1 nakłada na Komisję (Eurostat) obowiązek systematycznego składania Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdań dotyczących jakości rzeczywistych 2 danych fiskalnych przekazanych przez państwa członkowskie. Niniejsze roczne sprawozdanie zawiera całościową ocenę terminowości, wiarygodności, kompletności i spójności danych oraz ich zgodności z zasadami rachunkowości. Komisja przyjęła poprzednie sprawozdanie (dotyczące danych zgłoszonych w 2017 r.) w dniu 8 marca 2018 r. 3

Eurostat regularnie ocenia jakość rzeczywistych danych dotyczących PND zgłoszonych przez państwa członkowskie oraz rachunków sektora instytucji rządowych i samorządowych, które są podstawą tych danych, zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 549/2013 4 (ESA 2010). W ocenie tej skupiono się na czynnikach, które wyjaśniają deficyt lub nadwyżkę sektora instytucji rządowych i samorządowych (jako odsetek PKB) oraz zmiany relacji długu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB. Państwa członkowskie przesyłają te informacje do Eurostatu dwa razy w roku w formie „tabeli notyfikacji PND”, „kwestionariusza dotyczącego tabel notyfikacji PND” i „dodatkowej tabeli dotyczącej interwencji rządu w celu wsparcia instytucji finansowych” oraz za pomocą dwustronnych wyjaśnień. Eurostat kontaktuje się również z państwami członkowskimi, przeprowadzając regularne wizyty konsultacyjne dotyczące PND.

Niniejsze sprawozdanie opracowano na podstawie głównych ustaleń i wyników dotyczących danych PND zgłoszonych przez państwa członkowskie w 2018 r. Koncentruje się ono na najnowszych danych przedłożonych w październiku 2018 r., które zostały w stosownych przypadkach porównane z danymi przesłanymi w kwietniu 2018 r. i w 2017 r.

2.Najważniejsze ustalenia dotyczące zgłoszonych w 2018 r. danych dotyczących poziomów deficytu oraz długu sektora instytucji rządowych i samorządowych

2.1.Terminowość, wiarygodność i kompletność

2.1.1.Terminowość

Państwa członkowskie mają obowiązek zgłaszania do Eurostatu rzeczywistych i planowanych danych dotyczących PND dwa razy w roku, przed dniem 1 kwietnia i przed dniem 1 października 5 . W 2018 r. sprawozdawczość w ramach PND objęła lata 2014–2018. Dane liczbowe za 2018 r. są danymi planowanymi przez organy krajowe, natomiast dane dotyczące lat 2014–2017 są danymi rzeczywistymi 6 . Zgodnie z art. 8 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 479/2009 Eurostat ocenia dane rzeczywiste, ale nie ocenia danych planowanych.

Wszystkie państwa członkowskie dotrzymały terminów przekazywania danych w ramach obydwu notyfikacji.

2.1.2.Wiarygodność

Korekty w notyfikacjach PND dokonane w okresie od kwietnia 2018 r. do października 2018 r. były głównie spowodowane aktualizacją danych źródłowych (przede wszystkim kapitałów obrotowych i danych podatkowych) oraz zmianami metodologicznymi, takimi jak przeklasyfikowanie jednostek lub transakcji.

W rezultacie korekt danych za 2017 r., wprowadzonych w okresie między notyfikacjami z kwietnia i października 2018 r., poziom nadwyżki/deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wyrażony jako odsetek PKB) poprawił się w przypadku dziesięciu państw członkowskich, zaś w przypadku ośmiu państw członkowskich uległ pogorszeniu. Największych korekt dodatnich dokonały Polska, Słowacja, Szwecja (po +0,3 p.p.) i Bułgaria (+0,2 p.p.), zaś największe korekty ujemne zgłosiły Malta (-0,4 p.p.), Węgry i Niemcy (po -0,3 p.p.). Największe dodatnie korekty wysokości długu w 2017 r. z przyczyn innych niż korekta PKB wprowadziły: Francja (+1,7 p.p.), Bułgaria (+0,8 p.p.), Niderlandy i Cypr (po +0,5 p.p.), Belgia (+0,4 p.p.) i Malta (+0,3 p.p.), natomiast Dania skorygowała poziom długu w dół (-0,3 p.p.).

Korekty PKB miały istotny wpływ na wskaźnik zadłużenia w przypadku kilku państw członkowskich. W szczególności wzrost wskaźnika zadłużenia spowodowany korektą PKB odnotowano w przypadku Słowenii, Irlandii (po +0,5 p.p.), Szwecji (+0,2 p.p.), Słowacji i Czech (po +0,1 p.p.), natomiast w 22 państwach członkowskich wskaźnik ten obniżył się, najwięcej w przypadku Grecji (-2,5 p.p.), Cypru (-1.8 p.p.), Portugalii (-1,0 p.p.), Włoch i Bułgarii (po -0,6 p.p.).

2.1.3.Kompletność tabel i dodatkowych informacji

Wypełnianie tabel sprawozdawczych jest zobowiązaniem prawnym i jest niezbędne, by Eurostat mógł właściwie monitorować jakość danych. Zgodnie z art. 8 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 479/2009 państwa członkowskie są zobowiązane do przekazywania Eurostatowi odpowiednich informacji statystycznych, które „w szczególności [...] oznaczają:

a)    dane z rachunków krajowych;

b)    wykazy;

c)    tabele notyfikacji procedury nadmiernego deficytu;

d)    dodatkowe kwestionariusze i wyjaśnienia związane z notyfikacjami”.

Istnieją cztery główne tabele notyfikacji PND:

-tabela 1 obejmuje sprawozdawczość dotyczącą wysokości nadwyżki/deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych (w ujęciu łącznym i w podziale na podsektory instytucji rządowych i samorządowych) oraz długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (w ujęciu łącznym 7 oraz w podziale na kategorie instrumentów finansowych). Tabela ta obejmuje również PKB w bieżących cenach rynkowych oraz wydatki sektora instytucji rządowych i samorządowych na nakłady brutto na środki trwałe i na płatność odsetek.

-w tabelach 2A–2D przedstawione są dane wyjaśniające przejście od krajowych definicji salda sektora instytucji rządowych i samorządowych (zwanego „kapitałem obrotowym” w metodyce rachunków narodowych) do nadwyżki/deficytu każdego podsektora instytucji rządowych i samorządowych (zwanych „wierzytelnościami netto/zadłużeniem netto” w metodyce rachunków narodowych) 8 ; 

-tabele 3A–3D zawierają dane, które pokazują, w jaki sposób nadwyżka/deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz inne istotne czynniki przyczyniają się do zmian w wysokości długu sektora instytucji rządowych i samorządowych i w konsolidacji zadłużenia; oraz

-tabela 4 obejmuje głównie dane dotyczące kredytów handlowych i zaliczek 9 .

W 2018 r. tabele 1 i 2 PND obejmują lata 2014–2018 10 , natomiast pozostałe tabele obejmują lata 2014–2017.

Wszystkie państwa członkowskie przekazały Eurostatowi wszystkie tabele notyfikacji PND 11 w kwietniu i w październiku. W sprawozdaniach z października wszystkie państwa w całości wypełniły tabelę 1 PND, zaś w tabeli 2 PND przekazały szczegółowe informacje na temat powiązania między kapitałem obrotowym a nadwyżką/deficytem w ramach PND w odniesieniu do wszystkich podsektorów. Niektóre państwa (Niemcy, Austria) nie zgłosiły wszystkich pozycji przejściowych wymaganych w szablonie, zaś niektóre państwa (Niemcy, Włochy, Niderlandy, Finlandia i Szwecja) uwzględniły niektóre rezydualne pozycje przejściowe.

Niektóre państwa członkowskie nie przedstawiły wszystkich wymaganych podziałów we wszystkich tabelach 3 PND, w szczególności w odniesieniu do instytucji samorządowych na szczeblu lokalnym.

Stany kredytów handlowych i zaliczek sektora instytucji rządowych i samorządowych należy zgłaszać w tabeli 4 PND. Nie wszystkie państwa członkowskie zgłosiły pełne dane obejmujące wszystkie podsektory sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz dane dotyczące poszczególnych podsektorów. Niektóre państwa członkowskie oznaczyły dane jako wstępne lub szacunkowe. I tak dane Belgii, Bułgarii, Niemiec, Irlandii, Francji, Włoch, Cypru, Luksemburga, Malty, Niderlandów, Polski i Zjednoczonego Królestwa mogą podlegać korektom w ramach przyszłych notyfikacji.

Choć kompletność tabel PND można jeszcze poprawić, to kwestie wymagające uzupełnienia nie powinny mieć większego wpływu na jakość danych.

Wszystkie państwa członkowskie udzieliły odpowiedzi w „kwestionariuszu dotyczącym tabel notyfikacji PND” 12 . Mimo że zakres i jakość odpowiedzi stale się poprawiają, potrzebna jest dalsza poprawa, ponieważ niektóre państwa członkowskie nie przekazały wszystkich wymaganych szczegółowych informacji. Odnosi się to w szczególności do danych dotyczących roszczeń i umorzeń zadłużenia sektora instytucji rządowych na szczeblu centralnym, podziału pozostałych kwot do otrzymania/zapłacenia, ujmowania gwarancji rządowych (głównie w przypadku instytucji samorządowych na szczeblu lokalnym) oraz danych dotyczących zastrzyków kapitałowych.

2.1.4.Tabela uzupełniająca dotycząca zgłaszania interwencji rządowych służących wsparciu instytucji finansowych 

Od dnia 15 lipca 2009 r. Eurostat gromadzi zbiór danych uzupełniających dotyczących interwencji rządowych w celu wsparcia instytucji finansowych. Dane zgromadzone w 2018 r. dotyczyły lat 2007–2017. Wszystkie państwa członkowskie z wyjątkiem pięciu (Estonia, Malta, Polska, Rumunia i Słowacja) zgłosiły interwencje rządowe w tym okresie. W Finlandii (w 2008 r.) i Czechach (w latach 2013–2015) jedyne zgłoszone interwencje dotyczyły zobowiązań warunkowych. W 2017 r. większość państw zgłosiła, że interwencje rządowe mające na celu wsparcie instytucji finansowych miały neutralny lub ograniczony wpływ na wzrost deficytu, z wyjątkiem Portugalii, Włoch i Cypru, gdzie ten wpływ był większy. Największy skumulowany wpływ na dług publiczny na koniec 2017 r. zaobserwowano w Grecji, na Cyprze i w Irlandii.

Wraz z komunikatem prasowym w sprawie procedury nadmiernego deficytu Eurostat opublikował notę informacyjną 13 dotyczącą interwencji rządowych mających na celu wsparcie instytucji finansowych, zawierającą więcej informacji na temat ustaleń wynikających z tabeli i danych uzupełniających. 

2.1.5.Kwestionariusz dotyczący pożyczek międzyrządowych

Państwa członkowskie zgłaszają dane dotyczące dwustronnych pożyczek międzyrządowych, udzielanych zazwyczaj w ramach programów pomocy finansowej. Dane te oraz dalsze informacje dotyczące europejskiego instrumentu stabilizacji finansowej również zostały uwzględnione w komunikacie prasowym w sprawie procedury nadmiernego deficytu. W latach 2014–2017 dane dotyczyły głównie pożyczek dla Grecji, Irlandii i Portugalii.

Dwustronne pożyczki międzyrządowe są odejmowane przy obliczaniu agregatów dla UE-28 oraz dla strefy euro w związku z ustalonym w Maastricht kryterium długu publicznego, ponieważ w obu przypadkach chodzi o agregaty wykazywane na zasadzie skonsolidowanej.

2.2.Zgodność z zasadami rachunkowości i spójność danych statystycznych

2.2.1.Wymiana informacji i wyjaśnienia

W trzytygodniowym okresie notyfikacji między terminami przekazywania danych wiosną i jesienią a publikacją danych Eurostat zwrócił się do wszystkich krajowych urzędów statystycznych o przedłożenie dodatkowych informacji oraz o wyjaśnienia dotyczące stosowania zasad rachunkowości do określonych transakcji. W ramach tego procesu nastąpiła intensywna wymiana korespondencji.

Za okres sprawozdawczy jesień 2018 r. pierwszą rundę pism z prośbą o wyjaśnienie wysłano do wszystkich państw członkowskich do dnia 5 października, drugą – również do wszystkich państw – do dnia 12 października; trzecią rundę pism wysłano do 16 państw członkowskich, zaś czwartą – do jednego. Eurostat zwrócił się do niektórych państw członkowskich o przedstawienie skorygowanych „tabel notyfikacji PND”, skorygowanych tabel dotyczących rachunków sektora instytucji rządowych i samorządowych będących podstawą zgłaszanych danych (tj. rocznych rachunków wydatków i dochodów oraz kwartalnych rachunków finansowych i niefinansowych) oraz skorygowanego „kwestionariusza dotyczącego tabel notyfikacji PND”. W większości przypadków zmiany danych polegały na korekcie błędów technicznych, wewnętrznych rozbieżności oraz dostosowaniach. Kilka zmian odnosiło się do aktualizacji danych źródłowych odnoszących się do danych rzeczywistych i planowanych.

2.2.2.Wizyty konsultacyjne i inspekcje metodologiczne

W rozporządzeniu (WE) nr 479/2009 przewidziano, że Eurostat przeprowadza wizyty konsultacyjne i inspekcje metodologiczne w państwach członkowskich. W wizytach i inspekcjach w charakterze obserwatorów regularnie uczestniczą przedstawiciele DG ECFIN i Europejskiego Banku Centralnego.

W ramach regularnych (przynajmniej raz na dwa lata) wizyt konsultacyjnych w państwach członkowskich Eurostat dokonuje przeglądu przekazanych danych, bada kwestie metodyczne, omawia opisane w wykazach procesy i źródła statystyczne oraz ocenia zgodność z odpowiednimi zasadami rachunkowości (w zakresie wydzielenia sektora instytucji rządowych i samorządowych, czasu rejestracji oraz klasyfikacji transakcji i zobowiązań instytucji rządowych i samorządowych).

Inspekcje metodologiczne odbywają się jedynie w wyjątkowych przypadkach, w których wyraźnie zidentyfikowano znaczące ryzyko lub problemy z jakością danych.

Jeżeli w odniesieniu do danego państwa członkowskiego Eurostat podnosi konkretną kwestię o istotnym znaczeniu, która może zostać rozstrzygnięta wyłącznie przez spotkanie z właściwymi organami, można również zorganizować wizytę ad hoc lub wizytę techniczną.

W 2018 r. Eurostat odbył wizyty konsultacyjne w związku z PND w Niderlandach, Finlandii, Rumunii, Niemczech, Polsce, Grecji (dwa razy), na Litwie, Malcie, w Bułgarii, Belgii, Chorwacji i we Włoszech. Zorganizowano również wizyty ad hoc we Francji i Hiszpanii oraz jedną wizytę techniczną na Islandii, lecz nie przeprowadzono żadnej inspekcji metodologicznej.

Ostateczne ustalenia z każdej wizyty konsultacyjnej, w tym uzgodnione działania i status poruszonych kwestii, są przesyłane do Komitetu Ekonomiczno-Finansowego i publikowane na stronie internetowej Eurostatu 14 . Wizyty konsultacyjne i wdrożenie działań z czasem przyczyniły się do znacznej poprawy jakości danych.

2.2.3.Szczególne doradztwo Eurostatu

Państwa członkowskie regularnie konsultują się z Eurostatem w celu wyjaśnienia kwestii dotyczących rachunków narodowych w związku z przeszłymi lub przyszłymi operacjami. Eurostat udziela porad zgodnie z opublikowanymi wytycznymi 15 . Od lipca 2016 r. Eurostat, działając w interesie przejrzystości, publikuje wszystkie swoje pisma z poradami 16 , nie zwracając się o uprzednią zgodę danego państwa członkowskiego, jak to czynił do tego czasu. W 2018 r. Eurostat opublikował 21 pism z poradami.

2.2.4.Aktualne kwestie metodologiczne

Eurostat monitoruje stosowanie przepisów ESA 2010 oraz swoich decyzji dotyczących metodologii, analizując dane zgłoszone przez państwa członkowskie w tabelach PND i w „kwestionariuszu dotyczącym tabel notyfikacji PND” i prowadząc dyskusje z krajowymi urzędami statystycznymi podczas wizyt konsultacyjnych PND.

Eurostat zapewnia dodatkowe wytyczne metodologiczne dotyczące zasad rachunkowości w zakresie PND i statystyki finansów sektora instytucji rządowych i samorządowych, które to wytyczne stanowią uzupełnienie ogólnych przepisów ESA 2010. Za wydawanie wytycznych odpowiada Eurostat i wydaje je po przeprowadzeniu konsultacji z krajowymi urzędami statystycznymi. Eurostat odpowiada również za wydawanie wyjaśnień, w których objaśnione są zasady rachunkowości w odniesieniu do bardzo szczegółowych kwestii.

W dniu 8 maja 2018 r. Eurostat opublikował wytyczne 17 na temat statystycznego ujęcia umów o poprawę efektywności energetycznej.

Techniczne grupy robocze i grupy zadaniowe głębiej przeanalizowały i omówiły kwestie, które zostały niedostatecznie uwzględnione w istniejących podręcznikach i wytycznych.

Oprócz dwóch spotkań grupy roboczej ds. danych statystycznych odnoszących się do procedury nadmiernego deficytu, które to spotkania odbywają się regularnie, Eurostat zorganizował trzy spotkania grup zadaniowych (dwa dotyczące kwestii metodologicznych PND i jedno na temat statystyki finansów sektora instytucji rządowych i samorządowych).

W następstwie konkluzji Rady ECOFIN z listopada 2017 r. Eurostat przeanalizował skuteczność nowych „Procedur opracowywania i wdrażania metodyki stanowiącej podstawę danych na potrzeby procedury nadmiernego deficytu” 18 po pierwszym roku ich stosowania, koncentrując się na ich zastosowaniu do opracowywania różnych rodzajów wytycznych metodologicznych, zawierających interpretację i uzupełnienie ESA 2010. W konkluzjach Rady ECOFIN w sprawie statystyk UE z listopada 2018 r. 19 podkreślono, że Rada z zadowoleniem przyjęła postępy we wprowadzaniu w sposób uporządkowany i terminowy zmian metodologicznych oraz postępy w zakresie nowych procedur dotyczących nowych wytycznych. Eurostat wspólnie z państwami członkowskimi będzie kontynuował prace nad uzupełnieniem i wyjaśnieniem obowiązujących procedur dotyczących danych na potrzeby PND, aby zapewnić, że procedury te będą skutecznie stosowanie.

W dniu 22 lutego 2017 r. Komisja przyjęła sprawozdanie 20 dotyczące postępowania wyjaśniającego w sprawie manipulacji danymi statystycznymi w Austrii, o czym mowa w rozporządzeniu (UE) nr 1173/2011 21 , oraz zalecenie 22 w sprawie decyzji wykonawczej Rady nakładającej grzywnę na Austrię w związku z manipulowaniem danymi dotyczącymi długu w kraju związkowym Salzburg. Na podstawie art. 8 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia Rada w dniu 28 maja 2018 r. przyjęła decyzję wykonawczą 23 i nałożyła na Austrię grzywnę w wysokości 26,82 mln EUR za wprowadzenie w błąd w odniesieniu do danych dotyczących długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, w wyniku poważnego zaniedbania, którego dopuściły się trzy podmioty sektora instytucji rządowych i samorządowych.

2.2.5.Spójność z rachunkami sektora instytucji rządowych i samorządowych będącymi podstawą zgłaszanych danych

Określone w rozporządzeniu (WE) nr 479/2009 terminy notyfikacji przypadające w dniu 1 kwietnia i 1 października każdego roku wprowadzono w celu zapewnienia spójności z będącymi podstawą danych kwartalnymi i rocznymi rachunkami sektora instytucji rządowych i samorządowych, które to dane zgłasza się do Eurostatu w różnych tabelach przekazywania danych ESA. W szczególności wydatki i dochody sektora instytucji rządowych i samorządowych ogółem powinny być spójne ze zgłoszonymi w ramach PND danymi dotyczącymi nadwyżki lub deficytu.

Dane PND były na ogół spójne z rachunkami sektora instytucji rządowych i samorządowych zgłoszonymi zgodnie z ESA 2010, mimo pewnych wątpliwości co do bilansów aktywów i zobowiązań finansowych (stany) oraz kwartalnych rachunków finansowych sektora instytucji rządowych i samorządowych (ESA, tabela 27). Niektóre państwa członkowskie muszą dołożyć więcej starań, aby poprawić spójność tabeli 3 PND z tabelą 27 ESA.

W przypadku Grecji istnieją znaczne rozbieżności dotyczące transakcji finansowych netto w odniesieniu do wielu lat, ponieważ rachunki finansowe zgłoszone przez Bank Grecji nie są zgodne z danymi PND zgłoszonymi przez ELSTAT. Bank Grecji nie zastosował wytycznych Eurostatu w zakresie rachunkowości zgodnie z ESA 2010 w odniesieniu do wielu kwestii. W październiku 2015 r. Eurostat postanowił nie publikować tabeli 27 ESA dla Grecji do czasu rozstrzygnięcia tych kwestii.

Także w przypadku Francji istnieją wyraźne niespójności w zakresie rejestracji pozostałych kwot do otrzymania dla instytucji rządowych na szczeblu centralnym oraz funduszy zabezpieczenia społecznego w 2017 r.

W przypadku Niemiec, Portugalii (2014–2017) i Hiszpanii (2014–2016) zgłoszenie rozbieżności statystycznych w tabelach notyfikacji z października 2018 r. różni się od zasad przyjętych dla tabeli 27 ESA, co prowadzi do istotnych rozbieżności w odniesieniu do wszystkich lat.

Dane dotyczące nadwyżki/deficytu, nakładów brutto na środki trwałe oraz wydatków na odsetki, zgłoszone przez państwa członkowskie, były całkowicie spójne z rocznymi i kwartalnymi danymi dotyczącymi wydatków i dochodów sektora instytucji rządowych i samorządowych (tabele 2 i 25 ESA). Dane dotyczące rocznego i kwartalnego długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (tabela 28 ESA) również są w pełni spójne w przypadku wszystkich państw członkowskich.

2.3.Publikacja

2.3.1.Publikacja najważniejszych danych liczbowych i szczegółowych tabel sprawozdawczych

Zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia (WE) 479/2009: „W terminie trzech tygodni od terminów składania sprawozdań […] Komisja (Eurostat) dostarcza danych dotyczących rzeczywistego deficytu publicznego i długu publicznego do celów stosowania Protokołu w sprawie procedury nadmiernego deficytu. Dane te dostarczane są poprzez opublikowanie”.

W dniach 23 kwietnia 24 i 22 października 25 Eurostat opublikował na swojej stronie internetowej dane dotyczące deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych wraz ze wszystkimi tabelami sprawozdawczymi 26 zgłoszonymi przez państwa członkowskie, jak również z notami w sprawie:

-wartości rezydualnej zmiany długu;

-interwencji rządowych w celu wsparcia instytucji finansowych;

-stanu zobowiązań w formie kredytów handlowych i zaliczek oraz

-korekt nadwyżki/deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych.

Eurostat opublikował również komunikat prasowy dotyczący kwartalnego długu Maastricht, w terminie około t+115 27 dni, oraz komunikat prasowy dotyczący kwartalnego deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych.

Rozporządzeniem (WE) nr 479/2009 nałożono na państwa członkowskie wymóg podawania do wiadomości publicznej rzeczywistych danych dotyczących deficytu i długu. Wszystkie państwa członkowskie publikują dane na temat deficytu i długu na poziomie krajowym. Większość państw poinformowała Eurostat, że publikuje wszystkie tabele PND. Pięć państw członkowskich (Bułgaria, Włochy, Luksemburg, Polska i Słowacja) opublikowała tylko niektóre tabele PND. Francja opublikowała dane dotyczące deficytu i długu na poziomie krajowym w formacie innym niż format danych w tabelach PND.

2.3.2.Zastrzeżenia do jakości danych

Kwiecień 2018 r.

Eurostat utrzymał zastrzeżenie dotyczące jakości danych przekazanych przez Węgry i Francję. Zastrzeżenie dotyczące jakości danych zgłoszonych przez Węgry w odniesieniu do klasyfikacji sektorowej fundacji utworzonych przez węgierski Bank Narodowy zostało utrzymane, natomiast zastrzeżenie wynikające z klasyfikacji sektorowej Eximbanku zostało wycofane. Zastrzeżenie dotyczące jakości danych zgłoszonych przez Francję zostało zmienione w stosunku do treści komunikatu prasowego z października 2017 r. w odniesieniu do klasyfikacji sektorowej Agence Française de Développement oraz traktowania zastrzyku kapitałowego na rzecz AREVA.

Eurostat wycofał zastrzeżenie dotyczące jakości danych zgłoszonych przez Belgię w odniesieniu do klasyfikacji sektorowej szpitali do czasu ogłoszenia wyników trwających konsultacji na temat tej kwestii na poziomie UE.

Październik 2018 r.

Eurostat utrzymał zastrzeżenie dotyczące jakości danych zgłoszonych przez Węgry w odniesieniu do klasyfikacji sektorowej fundacji utworzonych przez węgierski Bank Narodowy.

Eurostat wycofał zastrzeżenie dotyczące jakości danych zgłoszonych przez Francję w odniesieniu do klasyfikacji sektorowej Agence Française de Développement oraz traktowania zastrzyku kapitałowego na rzecz AREVA.

2.3.3.Korekty zgłoszonych danych

Eurostat nie przeprowadził żadnych korekt danych zgłoszonych przez państwa członkowskie w notyfikacjach PND w kwietniu i październiku 2018 r.

2.3.4.Publikacja metadanych (wykazy) 28

W rozporządzeniu (WE) nr 479/2009 określono, że wykazy w ramach procedury nadmiernego deficytu należą do informacji statystycznych, które muszą być przekazywane przez państwa członkowskie. Rozporządzenie nakłada również obowiązek publikacji wykazów na szczeblu krajowym.

W 2014 r. poprawiono format wykazów PND (zmiany struktury i poziomu szczegółowości) oraz uzgodniono z państwami członkowskimi nowy wzór wykazów dla ESA 2010. Do końca 2018 r. Eurostat opublikował znowelizowane wykazy dla 24 państw członkowskich. Pozostałe cztery państwa członkowskie (Francja, Irlandia, Luksemburg i Niderlandy) przedstawiły projekty wykazu PND w nowym formacie i oczekuje się dalszych postępów z ich strony.

3.Wnioski

Eurostat dostrzega stałą ogólną poprawę spójności i kompletności zgłaszanych danych fiskalnych. Mimo to jakość danych fiskalnych musi być w dalszym ciągu ulepszana. W 2018 r. Eurostat starał się o poprawę jakości danych fiskalnych za pomocą dwustronnych wyjaśnień podczas oceny notyfikacji PND oraz częstszych kontaktów i konsultacji z państwami członkowskimi w czasie między notyfikacjami. Dzięki publikacji wszystkich pism z poradami metodologicznymi poprawiła się wymiana wiedzy i przejrzystość, podobnie jak wzmożone wysiłki na rzecz komunikacji między użytkownikami a autorami statystyk przyczyniły się do postępu metodologicznego.

Nadal istnieją problemy dotyczące spójności kwartalnych rachunków finansowych w niektórych państwach członkowskich, w szczególności w Grecji.

Eurostat utrzymał swoje zastrzeżenia wobec jakości danych zgłoszonych w notyfikacjach PND przez Francję (kwiecień) i Węgry (kwiecień i październik). Wycofał zastrzeżenia wobec Belgii (kwiecień) i Francji (październik).

Eurostat stwierdził, ogólnie rzecz biorąc, że w 2018 r. odnotowano dalszą poprawę jakości zgłaszanych danych fiskalnych. W ujęciu ogólnym państwa członkowskie przekazały lepsze jakościowo i bardziej kompletne informacje w tabelach notyfikacji PND i w innych stosownych sprawozdaniach statystycznych.

(1)

   Rozporządzenie Rady (WE) nr 479/2009 o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu, załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (Dz.U. L 145 z 10.6.2009, s. 1).

(2)

Dane za ostatnie cztery lata zgodnie z art. 3 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 479/2009.

(3)

   COM(2018) 112 final.

(4)

   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej (ESA 2010) (Dz.U. L 174 z 26.6.2013, s. 1).

(5)

   Art. 3 ust. 1 i 3 rozporządzenia (WE) nr 479/2009.

(6)

   Dane rzeczywiste mogą być danymi szacunkowymi, wstępnymi, częściowo sfinalizowanymi lub ostatecznymi.

(7)

     W Protokole w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu dołączonym do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dług sektora instytucji rządowych i samorządowych definiuje się jako całkowitą sumę zadłużenia brutto (w wartości nominalnej) występującą na koniec roku i skonsolidowaną dla całego sektora instytucji rządowych i samorządowych. Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 479/2009 dług publiczny obejmuje gotówkę i depozyty (AF.2), dłużne papiery wartościowe (AF.3) oraz pożyczki (AF.4) w rozumieniu przyjętym w ESA 2010;

(8)

     Art. 3 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 479/2009.

(9)

   Zob. oświadczenia towarzyszące protokołowi Rady z dnia 22 listopada 1993 r.:    
https://webgate.ec.europa.eu/fpfis/mwikis/gfs/images/e/e7/Statements_9817.en93.pdf

(10)

   Rozporządzenie (WE) nr 479/2009 wyraźnie nakłada na państwa członkowskie jedynie obowiązek udostępniania danych planowanych w tabelach 1 i 2A PND.

(11)

   Tabele notyfikacji PND państw członkowskich są publikowane na stronie internetowej Eurostatu:    
http://ec.europa.eu/eurostat/web/government-finance-statistics/excessive-deficit-procedure/edp-notification-tables

(12)

   Kwestionariusz składa się z 13 sekcji, w których należy podać dane liczbowe i niektóre dane jakościowe w różnych dziedzinach, jak np. transakcje podatkowe i dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne oraz transakcje z UE, zakup sprzętu wojskowego, gwarancje rządowe, umorzenie zadłużenia, zastrzyki kapitałowe udzielane przez władze publiczne spółkom publicznym, partnerstwa publicznoprywatne, zmiana ukierunkowania transakcji itd.

(13)

    https://ec.europa.eu/eurostat/documents/1015035/9306957/Background-note-on-gov-interventions-Oct2018.pdf  

(14)

      http://ec.europa.eu/eurostat/web/government-finance-statistics/excessive-deficit-procedure/eurostat-edp-visits-to-member-states

(15)

      http://ec.europa.eu/eurostat/web/government-finance-statistics/methodology/guidance-on-accounting-rules

(16)

      http://ec.europa.eu/eurostat/web/government-finance-statistics/methodology/advice-to-member-states

(17)

https://ec.europa.eu/eurostat/documents/1015035/8885635/guide_to_statistical_treatment_of_epcs_en.pdf  

(18)

https://ec.europa.eu/eurostat/documents/1015035/2041329/Procedures-Dev-and-Implt-Methodology-EDP-data.pdf  

(19)

http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-13865-2018-INIT/pl/pdf

(20)

COM(2017) 94 final.

(21)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1173/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie skutecznego egzekwowania nadzoru budżetowego w strefie euro (Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 1).

(22)

COM(2017) 93 final.

(23)

Decyzja wykonawcza Rady (UE) 2018/818 z dnia 28 maja 2018 r. w sprawie nałożenia na Austrię grzywny w związku z manipulowaniem danymi dotyczącymi długu w kraju związkowym Salzburg (Dz.U. L 137 z 4.6.2018, s. 23).

(24)

    https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/8824490/2-23042018-AP-EN.pdf

(25)

    https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/9328077/2-22102018-AP-EN.pdf  

(26)

      http://ec.europa.eu/eurostat/web/government-finance-statistics/excessive-deficit-procedure/edp-notification-tables

(27)

     „t” oznacza koniec okresu, którego dotyczy sprawozdawczość.

(28)

   Wykazy metod, procedur i źródeł wykorzystanych do opracowania rzeczywistych danych dotyczących deficytu i długu oraz rachunków sektora instytucji rządowych i samorządowych będących podstawą tych danych.