KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 25.4.2016

COM(2016) 240 final

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie wydatków EFRG

System wczesnego ostrzegania nr 1-4/2016

SPIS TREŚCI

1. Procedura budżetowa EFRG na rok 2016………………………………………..…..……..3

2. Dochody przeznaczone na EFRG………………......…………………………………..…...3

3. Uwagi na temat dotychczasowego wykonania budżetu EFRG na rok 2016…………......…4

4. Wykorzystanie dochodów przeznaczonych na EFRG………………......……………….….7

5. Wnioski...................................................................................................................................7

1.Procedura budżetowa EFRG na rok 2016

Najważniejsze dane liczbowe dotyczące Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) na różnych etapach procedury budżetowej przedstawiono w tabeli w załączniku 1.

Budżet EFRG na 2016 r. został przyjęty przez Parlament Europejski w dniu 25 listopada 2015 r. Budżet obejmował środki na zobowiązania i środki na płatności w kwocie odpowiednio 42 220,3 mln EUR i 42 212,0 mln EUR przeznaczone na działania na rynku rolnym i płatności bezpośrednie.

Różnica między kwotami środków na zobowiązania i na płatności wynika z faktu, że w przypadku określonych działań, które wdrażane są bezpośrednio przez Komisję, stosuje się środki zróżnicowane. Dotyczą one głównie działań promujących produkty rolne oraz politycznych działań strategicznych i koordynacyjnych w obszarze rolnictwa.

2.Dochody przeznaczone na EFRG

Zgodnie z przepisami art. 43 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej dochody z tytułu korekt finansowych dokonanych na podstawie decyzji dotyczących rachunkowości i kontroli zgodności rozliczeń, z tytułu nieprawidłowości oraz opłat wyrównawczych za mleko uznaje się za dochody przeznaczone na finansowanie wydatków w ramach EFRG. Zgodnie z tymi przepisami dochody przeznaczone na określony cel mogą być wykorzystywane na finansowanie dowolnych wydatków w ramach EFRG. W przypadku gdy część tych dochodów nie zostanie wykorzystana w danym roku budżetowym, zostaje ona automatycznie przeniesiona na następny rok budżetowy 1 . Należy zauważyć, że rok budżetowy 2016 jest ostatnim rokiem, w którym zbiera się dochody pochodzące z opłat od producentów mleka, co związane jest z wygaśnięciem kwot mlecznych z dniem 31 marca 2015 r.

W budżecie EFRG na 2016 r. uwzględniono zarówno: ostatnie szacunki Komisji dotyczące potrzeb w zakresie finansowania planowanych wydatków na środki rynkowe i płatności bezpośrednie, jak również szacunkową kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, która ma wpłynąć w trakcie analizowanego roku budżetowego, a także przeniesioną kwotę salda dochodów przeznaczonych na określony cel pozostałą do wykorzystania z poprzedniego roku budżetowego. We wniosku dotyczącym kwoty środków na EFRG w budżecie na 2016 r. Komisja uwzględniła całkowitą przewidywaną kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel i zwróciła się o przydzielenie w budżecie na 2016 r. środków na poziomie obliczonym przez odjęcie szacunkowej kwoty dochodów przeznaczonych na określony cel od kwoty przewidywanego zapotrzebowania. Władza budżetowa przyjęła budżet EFRG z uwzględnieniem przewidywanej kwoty dochodów przeznaczonych na określony cel.

W chwili opracowywania budżetu na 2016 r. Komisja szacowała, że dostępne dochody przeznaczone na określony cel wyniosą 2 980 mln EUR. Mianowicie:

–według szacunków przewidywana kwota dochodów przeznaczonych na określony cel wygenerowanych w roku budżetowym 2016 miała wynieść 2 090 mln EUR; z tytułu korekt wynikających z kontroli zgodności rozliczeń oraz nieprawidłowości spodziewano się uzyskać odpowiednio 1 125 mln EUR i 155 mln EUR; wpływy z opłat wyrównawczych za mleko oszacowano na 810 mln EUR;

–kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, która prawdopodobnie zostanie przeniesiona z roku budżetowego 2015 na rok 2016, oszacowano na 890 mln EUR.

W budżecie na rok 2016 Komisja przeznaczyła te dochody, szacowane początkowo na kwotę 2 980 mln EUR, na następujące systemy:

–600 mln EUR przeznaczono na fundusze operacyjne dla organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw oraz

–2 380 mln EUR przeznaczono na system płatności podstawowej.

W odniesieniu do tych systemów władza budżetowa ostatecznie przegłosowała środki zgodnie z wnioskiem Komisji. Suma zatwierdzonych środków i dochodów przeznaczonych na określony cel, o których mowa powyżej, odpowiada:

–898 mln EUR przeznaczonym na fundusze operacyjne dla organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw oraz

–18 307 mln EUR przeznaczonym na system płatności podstawowej.

W załączniku 2, w którym przedstawiono dotychczasowe wykonanie budżetu na 2016 r. za okres do 29 lutego 2016 r., dane dotyczące środków budżetowych na poziomie artykułu dla sektora owoców i warzyw oraz dla płatności bezpośrednich niezwiązanych z wielkością produkcji nie uwzględniają wymienionych wyżej dochodów przeznaczonych na określony cel. Stanowią one zatwierdzone środki na te artykuły i wynoszą odpowiednio 611,8 mln EUR oraz 34 269,2 mln EUR. Przy uwzględnieniu dochodów przeznaczonych na te artykuły całkowite przewidziane kwoty w budżecie na 2016 r. wynoszą 1 211,8 mln EUR dla sektora owoców i warzyw oraz 36 649,2 mln EUR dla płatności bezpośrednich niezwiązanych z wielkością produkcji.

3.Uwagi na temat dotychczasowego wykonania budżetu EFRG na rok 2016

Stan dotychczasowego wykonania budżetu za okres od dnia 16 października 2015 r. do dnia 29 lutego 2016 r. przedstawiono w załączniku 2. Został on porównany do profilu wydatków opartego na wskaźniku, który został ustanowiony na podstawie przepisów art. 28 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Poniżej przedstawiono krótki komentarz dotyczący niektórych artykułów budżetowych, opisujący najistotniejsze rozbieżności między faktycznym a przewidywanym poziomem wykonania budżetu na rok 2016.

3.1.Środki rynkowe

Zgodnie z poziomem wskaźnika określonym na dzień 29 lutego 2016 r. poziom wykorzystania środków na interwencje na rynkach produktów rolnych był niższy niż poziom środków zatwierdzonych w budżecie o 93 mln EUR. Rozbieżność ta jest efektem netto schematów wykonania, przede wszystkim w sektorach: owoców i warzyw, wina, mleka i przetworów mlecznych oraz mięsa wieprzowego.

3.1.1.Owoce i warzywa ( – 8,7 mln EUR w porównaniu z zatwierdzonymi środkami)

Jeśli chodzi o zatwierdzone środki, powyższy poziom wykonania nie daje pełnego obrazu sytuacji ze względu na wydatki na fundusze operacyjne dla organizacji producentów i inne środki w sektorze owoców i warzyw, które finansowane są zarówno z zatwierdzonych środków budżetowych, jak i z dochodów przeznaczonych na ten system w budżecie na 2016 r. (Uwaga: szczegółowe informacje znajdują się w pkt 2 powyżej). Wspomniany poziom wykonania jest wynikiem zastosowania wskaźnika dla okresu kończącego się dnia 29 lutego 2016 r. w odniesieniu do zatwierdzonych środków, które nie obejmują dochodów przeznaczonych na ten sektor.

W przypisie * w tabeli dotychczasowego wykonania budżetu w załączniku 2 pokazano, jaka byłaby sytuacja, gdyby wskaźnik został zastosowany do całości środków, które mają być dostępne na finansowanie tego artykułu. Zastosowanie wskaźnika do całkowitej kwoty finansowania przewidzianego dla tego artykułu, czyli 1 211,8 mln EUR, doprowadziłoby do niewykorzystania 328,1 mln EUR.

Jest to skutkiem wolniejszego wdrażania wszystkich programów finansowanych w ramach tego artykułu. Należy zauważyć, że nie można wiarygodnie oszacować tempa wykorzystania środków budżetowych przeznaczonych na środki kryzysowe i może ono odbiegać od 3-letniego profilu średniego zużycia, który stanowi podstawę dla większości programów finansowanych w ramach tego artykułu. Na obecnym etapie różnicę tę uważa się za tymczasową i wykonanie tego artykułu jest ściśle monitorowane przez służby Komisji.

3.1.2.Produkty sektora uprawy winorośli (– 13,8 mln EUR)

Niższe od przewidywanego wykorzystanie środków wynika z wolniejszego rytmu dokonywania płatności przez państwa członkowskie dla krajowych programów w sektorze wina w porównaniu z profilem wydatków opartym na ustalonym wskaźniku. Obecnie uważa się zaistniałą sytuację za tymczasową.

3.1.3.Mleko i przetwory mleczne (– 77,3 mln EUR)

Głównym powodem takiego poziomu wykonania budżetu w niniejszym artykule jest postęp w wykonaniu i stosowanie ukierunkowanej pomocy dla sektorów hodowlanych 2 . Kwota 420 mln EUR w środkach przeznaczonych na program ukierunkowanej pomocy została zapisana w pozycji 05 02 12 99 – Inne środki (Mleko i przetwory mleczne). Ponieważ państwa członkowskie mogą jednak przyznawać pomoc dla producentów we wszystkich sektorach hodowlanych, wykorzystanie środków w ramach tego artykułu będzie niższe i trzeba będzie przewidzieć niezbędne przeniesienia środków na pokrycie wydatków zadeklarowanych w ramach innych artykułów.

Jeśli chodzi o tempo wykorzystania środków, według wskaźnika Komisji szacuje się równomierne rozłożenie wydatków w okresie kwalifikowalności do dnia 30 czerwca 2016 r. Niższy od przewidywanego poziom realizacji uważa się jednak za tymczasowy, a wykonanie tego artykułu jest ściśle monitorowane przez służby Komisji. .

3.1.4.Wieprzowina, jaja i drób, produkty pszczelarskie i inne produkty pochodzenia zwierzęcego (+ 19,8 mln EUR)

Wyższy od przewidywanego poziom realizacji wynika z zastosowania pomocy ukierunkowanej wymienionej w pkt 3.1.3 powyżej, ponieważ wydatki na odpowiednią pomoc w sektorze wieprzowiny deklaruje się w tym artykule, podczas gdy cała kwota środków budżetowych zapisana jest w artykule 05 02 12 – Mleko i przetwory mleczne. W rezultacie występuje nadmierne wykorzystanie zatwierdzonych środków na ten artykuł, które jest pokryte dzięki przeniesieniu środków z wyżej wymienionego artykułu 05 02 12.

3.2.Płatności bezpośrednie

Na dzień 29 lutego 2016 r. poziom wykorzystania środków budżetowych na płatności bezpośrednie był niższy od poziomu wskaźnika o 13 732,9 mln EUR.

3.2.1.Płatności bezpośrednie niezwiązane z wielkością produkcji (+12 296,2 mln EUR w porównaniu z zatwierdzonymi środkami)

Jeśli chodzi o zatwierdzone środki, powyższy poziom wykonania nie daje pełnego obrazu sytuacji ze względu na wydatki na system płatności podstawowej, który finansowany jest zarówno z zatwierdzonych środków budżetowych, jak i z dochodów przeznaczonych na ten system w budżecie na 2016 r. (Uwaga: szczegółowe informacje znajdują się w pkt 2 powyżej). Wspomniany poziom wykonania jest wynikiem zastosowania wskaźnika dla okresu kończącego się dnia 29 lutego 2016 r. w odniesieniu do zatwierdzonych środków, które nie obejmują dochodów przeznaczonych na ten artykuł.

W przypisie * w tabeli dotychczasowego wykonania budżetu w załączniku 2 pokazano, jaka byłaby sytuacja, gdyby wskaźnik został zastosowany do całości środków, które mają być dostępne na finansowanie płatności bezpośrednich niezwiązanych z wielkością produkcji. Zastosowanie wskaźnika do całkowitej kwoty finansowania przewidzianej dla płatności bezpośrednich niezwiązanych z wielkością produkcji, czyli 36 649,2 mln EUR, spowodowałoby niższe od zakładanego wykorzystanie środków, tj. – 14 612,6 mln EUR.

Ta istotna rozbieżność w poziomie wykonania budżetu w ramach płatności bezpośrednich niezwiązanych z wielkością produkcji wynika przede wszystkim z tymczasowych opóźnień administracyjnych napotykanych przez niektóre państwa członkowskie w pierwszym roku wdrażania zreformowanych systemów płatności bezpośrednich. Komisja co miesiąc uważnie monitoruje sytuację oraz poziomy wykonania budżetu w poszczególnych państwach członkowskich i prognozy dotyczące przyszłych wydatków, a w chwili obecnej uważa tę rozbieżność za tymczasową i przewiduje, że płatności bezpośrednie niezwiązane z wielkością produkcji zostaną ostatecznie zrealizowane, jak przewidziano w budżecie na rok 2016.

3.2.2.Pozostałe rodzaje płatności bezpośrednich (– 1 436,6 mln EUR)

Niższy od przewidywanego poziom realizacji zatwierdzonych środków na pozostałe płatności bezpośrednie w porównaniu z profilem wydatków opracowanym na podstawie ustalonego wskaźnika również wynika głównie z tymczasowych opóźnień administracyjnych napotykanych przez niektóre państwa członkowskie w pierwszym roku wdrażania zreformowanych systemów płatności bezpośrednich, a zwłaszcza dobrowolnego wsparcia związanego z produkcją. Komisja uważnie monitoruje sytuację w zakresie wykorzystania środków i w chwili obecnej spodziewa się pełnego wykonania budżetu na rok 2016 w odniesieniu do innych płatności bezpośrednich.

3.3.Audyt wydatków rolnych (– 15,7 mln EUR)

Poza wydatkami bezpośrednimi na środki w zakresie monitorowania i zapobiegania oraz wydatków na korekty finansowe na korzyść państw członkowskich w kwocie 29,1 mln EUR, budżet na 2016 r. obejmował szacunkową kwotę 29,5 mln EUR na płatności związane z rozwiązywaniem sporów. Ustalając profil wydatków w zakresie rozwiązywania sporów, w sytuacji braku uprzednio określonego profilu wykonania przyjęto, że państwa członkowskie będą wypłacać te kwoty równomiernie w ciągu roku. Jednakże do dnia 29 lutego 2016 r. państwa członkowskie nie dokonały jeszcze żadnej takiej płatności. Ponadto wystąpiło opóźnienie w odniesieniu do środków, które miały zostać przydzielone do dnia 29 lutego 2016 r. na monitorowanie i środki zapobiegawcze. W związku z tym doszło do mniejszej niż przewidywana realizacji wydatków w stosunku do wskaźnika wynikającego dla tego rozdziału z budżetu na 2016 r. Na obecnym etapie różnicę tę uważa się za tymczasową i przewiduje się pełne wykonanie budżetu.

4.Wykorzystanie dochodów przeznaczonych na EFRG

Tabela w załączniku 2 wykazuje, że do dnia 29 lutego 2016 r. uzyskano dochody przeznaczone na określony cel w wysokości 1 305,4 mln EUR. Mianowicie:

–dochody z korekt wynikających z decyzji dotyczących rachunkowości i kontroli zgodności w wysokości 447,7 mln EUR, przy czym do końca roku budżetowego spodziewane są jeszcze znaczące kwoty;

–dochody z tytułu nieprawidłowości wyniosły 45,6 mln EUR, przy czym do końca roku budżetowego spodziewane są również dodatkowe kwoty; oraz

–na obecnym etapie pobrana została całość dochodów z opłat wyrównawczych za mleko – zebrana kwota wynosi około 812,1 mln EUR.

Ponadto kwota dochodów na określony cel przeniesiona z 2015 na 2016 r. wyniosła 896,4 mln EUR.

W związku z tym kwota dochodów przeznaczonych na określony cel dostępna na finansowanie wydatków EFRG według stanu na dzień 29 lutego 2016 r. wynosi 2 201,8 mln EUR i przewiduje się powiększenie jej jeszcze do końca roku budżetowego o znaczne kwoty dochodów przeznaczonych na określony cel na skutek decyzji dotyczących rachunkowości i kontroli zgodności oraz nieprawidłowości.

5.Wnioski

Dotychczasowe wykorzystanie środków budżetowych EFRG na 2016 r. w okresie do dnia 29 lutego 2016 r. wskazuje, że miesięczne kwoty zwrócone państwom członkowskim są niższe od profilu wykonania wydatków budżetowych opracowanego na podstawie wskaźnika o około 13 853,5 mln EUR. Ta istotna rozbieżność wynika prawie w całości z tymczasowych opóźnień w realizacji płatności bezpośrednich na rzecz rolników.

Dostępne są już dochody przeznaczone na określony cel w wysokości 2 201,8 mln EUR i przewiduje się, że w 2016 r. zebrane zostaną dodatkowe kwoty.

W chwili obecnej Komisja spodziewa się, że poziom wykorzystania środków na płatności bezpośrednie powinien zwiększyć się w najbliższych miesiącach oraz że wszystkie płatności bezpośrednie zostaną zrealizowane zgodnie z pierwotnymi założeniami poczynionymi na etapie uzgadniania budżetu na 2016 r. Ponadto Komisja uważa, że kwota dochodów przeznaczonych na określony cel, która będzie dostępna do końca roku, wystarczy do sfinansowania zarówno funduszy operacyjnych dla organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw, jak i systemu płatności podstawowej jako części płatności bezpośrednich niezwiązanych z wielkością produkcji –– zgodnie z pierwotnymi założeniami poczynionymi podczas ustalania budżetu na 2016 r.

(1)

   Art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii stanowi, że wewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel są przenoszone tylko na jeden rok. W związku z tym, w celu zapewnienia należytego zarządzania budżetem, te dochody przeznaczone na określony cel są zasadniczo wykorzystywane w pierwszej kolejności, przed wszelkimi zatwierdzonymi środkami przedmiotowego artykułu budżetowego.

(2)

     Sektory mleka i przetworów mlecznych, wołowiny i cielęciny, wieprzowiny oraz mięsa baraniego i koziego.

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 25.4.2016

COM(2016) 240 final

ZAŁĄCZNIKI

do

SPRAWOZDANIA KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie wydatków EFRG

System wczesnego ostrzegania nr 1-4/2016