This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52012DC0250
COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT AND THE COUNCIL 3rd Annual Report on Immigration and Asylum (2011)_
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Trzecie sprawozdanie roczne w sprawie imigracji i azylu (2011)
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Trzecie sprawozdanie roczne w sprawie imigracji i azylu (2011)
/* COM/2012/0250 final */
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Trzecie sprawozdanie roczne w sprawie imigracji i azylu (2011) /* COM/2012/0250 final */
I. Wprowadzenie Niniejsze
sprawozdanie przedstawia perspektywiczną analizę polityki UE w zakresie
imigracji i ochrony międzynarodowej na podstawie przemian, które odnotowano w
2011 r., roku ważnym dla UE z wielu względów, który istotnie wpłynął także na
politykę migracyjną. Nie tylko kryzys gospodarczy w dalszym ciągu spowalniał
unijną gospodarkę i jej wzrost, doszło także do dramatycznych wydarzeń
arabskiej wiosny oraz zwiększenia presji migracyjnej na zewnętrzne granice UE,
w szczególności na państwa położone nad Morzem Śródziemnym oraz na południowym
wschodzie, do czego należy dodać konsekwencje wynikające z nadużyć związanych z
liberalizacją reżimu wizowego. Wydarzenia te ukazały jeszcze wydatniej potrzebę
spójnej, wyważonej polityki migracyjnej UE, która musi być zarówno dynamiczna,
by odpowiadać na krótkoterminowe potrzeby, jak i strategiczna, by zapewnić
długoterminową wizję. W tym kontekście
uruchomiono szereg kluczowych inicjatyw, takich jak nowe ramy strategiczne
określone w globalnym podejściu do kwestii migracji i mobilności, które wniosły
wartość dodaną do działań UE i jej państw członkowskich, zwłaszcza w kontekście
jej polityki w dziedzinie migracji zewnętrznej. Uruchomiono również wizowy
system informacyjny oraz unijny portal imigracyjny i przedstawiono projekty
wzmocnienia zarządzania strefą Schengen oraz projekt EUROSUR. Inne istotne
osiągnięcia to porozumienie polityczne dotyczące rozszerzenia mandatu Frontexu
oraz zmienionej dyrektywy w sprawie kwalifikowania się do azylu; zawarcie partnerstwa
na rzecz mobilności z Armenią; inauguracja działalności Europejskiego Urzędu
Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO); oraz ustanowienie nowej europejskiej
agencji ds. zarządzania operacyjnego wielkoskalowymi systemami informatycznymi
w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Wraz z obydwoma
prawodawcami poczyniono pewne postępy na rzecz realizacji celu, jakim jest
utworzenie wspólnego europejskiego systemu azylowego w 2012 r. Osiągnięto również
postęp w dorobku prawnym UE, przyjmując: dyrektywę w sprawie procedury jednego
wniosku o jedno zezwolenie dla obywateli państw trzecich na pobyt i pracę na
terytorium państwa członkowskiego oraz w sprawie wspólnego zbioru praw dla
pracowników z państw trzecich przebywających legalnie w państwie członkowskim[1]; rozciągnięcia statusu
rezydenta długoterminowego na osoby korzystające z ochrony międzynarodowej[2]; a także w sprawie zapobiegania
handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar[3]. Państwa członkowskie podjęły
także dalsze kroki na rzecz transpozycji dyrektyw w sprawie powrotu i sankcji
dla pracodawców. Ubiegłoroczne
sprawozdanie roczne[4]
zostało przedstawione po komunikacie w sprawie migracji z maja 2011 r.[5], w którym przedstawiono
perspektywy rozwoju polityki w świetle ówczesnych wydarzeń. Oba dokumenty
zostały następnie uwzględnione w konkluzjach Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i
Spraw Wewnętrznych (WSiSW)[6]
oraz Rady Europejskiej[7]
z czerwca 2011 r., w których określono kierunek rozwoju unijnej polityki
migracyjnej, w szczególności w odniesieniu do zarządzania strefą Schengen,
kontroli na granicach zewnętrznych, rozwoju partnerstw z krajami południowego
sąsiedztwa oraz zakończenia tworzenia wspólnego europejskiego systemu azylowego
do 2012 r. W tegorocznym
sprawozdaniu najpierw przedstawiono pokrótce obraz migracji w UE z perspektywy
statystycznej. Następnie opisano odpowiedź UE na wyżej wspomniane kluczowe
wydarzenia, które wpłynęły na politykę migracyjną, a także wkład Komisji w
realizację planu działania stanowiącego reakcję na zwiększoną presję
migracyjną. Sprawozdanie jest ponownie oparte przede wszystkim na politycznych
ocenach Komisji i państw członkowskich, a jego uzupełnieniem jest dokument
zawierający dane faktyczne wraz z załącznikiem statystycznym[8] szczegółowo przedstawiający
wydarzenia, które zaszły zarówno na szczeblu UE, w ramach Europejskiej Sieci
Migracyjnej[9],
jak i na szczeblu państw członkowskich. II. Krótkie spojrzenie na migrację
w UE[10] Wskazane byłoby przedstawienie w pierwszej
kolejności stanu migracji w UE w szerszym, globalnym kontekście. W roku, w
którym ludność świata przekroczyła 7 miliardów, liczbę migrantów szacuje się na
ok. 214 mln na całym świecie (czyli blisko 3,1% ogółu ludności świata)[11], co oznacza, że 9,4% (ok. 20,2
mln) migrantów na świecie to obywatele państw trzecich mieszkający w UE. Dla
porównania, w Kanadzie żyje 3,4% łącznej liczby migrantów na świecie (7,2 mln
stanowiących 21,3% ludności tego państwa), podczas gdy w USA – około 20% ogółu
migrantów na świecie (42,8 mln stanowiących 13,5% ludności tego państwa)[12]. W dniu 1 stycznia 2011 r. łączna liczba
ludności UE wynosiła 502,5 mln. W porównaniu z rokiem 2010 wzrosła o 1,4 mln,
co oznacza roczny przyrost ludności o +2,7 na 1 000 mieszkańców – wynikał on z
przyrostu naturalnego o 0,5 mln (+1,0‰) i dodatniego salda migracji wynoszącego
0,9 mln (+1,7‰). 20,2 mln obywateli państw trzecich zamieszkujących w UE
stanowi ok. 4% łącznej ludności UE, co oznacza, że jest ich więcej niż
obywateli UE, którzy przenieśli się do innego państwa członkowskiego (12,3 mln
lub 2,5% łącznej ludności UE)[13].
W 2009 r. największe grupy obywateli państw trzecich zamieszkujących w UE
pochodziły z Turcji (blisko 2,4 mln), Maroka (blisko 1,8 mln) i Albanii (blisko
1 mln)[14].
Według wskaźnika rozwoju społecznego (HDI) ONZ, ok. 47% migrantów urodzonych
poza UE pochodzi z krajów o wysokim, ok. 46% z krajów o średnim, a ok. 7% z
krajów o niskim HDI[15]. Jeżeli chodzi o zezwolenia na pobyt wydane
obywatelom państw trzecich po raz pierwszy, w 2010 r. ich liczba wyniosła
prawie 2,5 mln.; zezwolenia wydane z tytułu prowadzenia działalności zarobkowej
stanowiły 32,5% ogólnej liczby zezwoleń, w porównaniu z 30,2% wydanych z
przyczyn rodzinnych, 20,6% wydanych w celu podjęcia studiów oraz 17% z –różnych
innych przyczyn (związanych z ochroną, zamieszkiwaniem bez prawa do pracy
itd.). Jeżeli chodzi o obywatelstwo najwięcej zezwoleń na pobyt wydano
obywatelom USA (ok. 212 000), Indii (ok. 200 000), Chin (ok.
172 000), Ukrainy (ok. 167 000) i Maroka (ok. 157 000). W roku, w którym przypadła 60. rocznica
podpisania konwencji genewskiej, odnotowano znaczący wzrost – aż o 16,8% –
liczby osób ubiegających się o azyl w porównaniu z rokiem 2010. Liczba tych
osób przekroczyła 302 000, co dodatkowo obciążyło systemy azylowe szeregu
państw członkowskich. Osoby ubiegające się o azyl pochodziły przede wszystkim z
Afganistanu (28 000), Federacji Rosyjskiej (18 200), Pakistanu
(15 700), Iraku (15 200) oraz Serbii (13 900). Jeżeli chodzi o
ochronę przyznaną w 2011 r., łącznie 59 465 osób uzyskało ochronę w
pierwszej instancji (uchodźcy (28 995), ochronę uzupełniającą
(21 400) lub humanitarną (9 065), czyli w przypadku ok. 25% podjętych
decyzji[16]. Zgodnie z częścią IV nielegalni migranci w
dalszym ciągu stanowią największą grupę migrantów w UE. W związku z charakterem
tego zjawiska brakuje jakichkolwiek wiarygodnych danych na temat liczby
nielegalnych migrantów w UE, przy czym najczęściej podaje się liczby od poniżej
2 mln do 4,5 mln osób[17].
Można tutaj wykorzystać bardziej wiarygodne wskaźniki, takie jak liczba odmów,
zatrzymań i powrotów, jednak z wieloma zastrzeżeniami. W 2011 r.[18] ok. 343 000 osobom
odmówiono wjazdu do UE, co oznacza spadek o 13% w porównaniu z rokiem 2010,
przy czym zdecydowanej większości z nich (prawie 70%) odmówiono wjazdu do
Hiszpanii, w szczególności na zewnętrznych granicach lądowych tego państwa. W
tym samym 2011 r. zatrzymano ok. 468 500 osób (spadek w porównaniu z 2010
r., gdy zatrzymano ok. 505 000 osób), a państwa członkowskie zastosowały
procedurę powrotu wobec ok. 190 000 obywateli państw trzecich (blisko 15%
mniej niż w 2010 r.). III. Wkład migracji w unijną agendę
wzrostu[19] Na pierwszy rzut oka obecne wyzwania
gospodarcze stojące przez UE sprawiają, że trudno jest zrozumieć potrzebę
legalnej migracji i kanałów mobilności. Należy jednak mieć na uwadze, że nawet
przy ogólnym poziomie bezrobocia w UE na poziomie ok. 10%, czyli 23,8 mln
obywateli, które w przypadku ludzi młodych (poniżej 25 lat)[20] wynosi aż 22,1%, w wielu
państwach członkowskich w różnych sektorach i z różnych przyczyn już teraz
występują niedobory zarówno pracowników niewykwalifikowanych, jak i
wykwalifikowanych[21].[22] Większość państw członkowskich
koncentruje swoje wysiłki na zaradzeniu bezrobociu i zwiększeniu możliwości
podjęcia pracy przez swoich własnych mieszkańców, a następnie korzysta z
unijnej preferencji, by wyrównać niedobory pracowników. Obecnie państwa
członkowskie zazwyczaj koncentrują swoją strategię migracji zarobkowej
obywateli państw trzecich w większym stopniu na (wysoko) wykwalifikowanych
pracownikach, chociaż wiele z nich potrzebuje również mało wykwalifikowanych
pracowników, aczkolwiek w większości przypadków tylko okresowo. Migracja zarobkowa pozostaje zatem istotnym
elementem wysiłków na rzecz sprostania wyzwaniu, jakim jest niedobór siły
roboczej, w szczególności w kontekście starzenia się ludności UE[23]oraz coraz bardziej
konkurencyjnego międzynarodowego rynku poszukującego zdolnych pracowników –
bowiem także inne kraje narzekają na niedobór wykwalifikowanej siły roboczej.
Brak uznawania specjalizacji i formalnych kwalifikacji tych obywateli państw
trzecich, którzy już zamieszkują w UE, jak również brak możliwości przenoszenia
praw do zabezpieczenia społecznego stanowią dodatkowe bariery na drodze do
pełnego wykorzystania tego źródła pracowników. Oprócz tego, że migranci mogą przyczyniać się
do wzrostu gospodarczego[24],
wzbogacają oni nasze społeczeństwa w wymiarze społecznym i kulturowym. Ze względu na wszystkie te czynniki Komisja
proponuje rozpoczęcie, przed końcem 2012 r., konsultacji, zapraszając do
szeroko zakrojonej debaty z państwami członkowskimi, partnerami społecznymi i
innymi zainteresowanymi podmiotami na temat roli, jaką powinny odgrywać
polityki UE w kontekście możliwości migracji zarobkowej. Faktycznie UE podjęła już szereg
perspektywicznych środków. W ramach globalnego podejścia do kwestii migracji i
mobilności[25]Unia
przeanalizuje możliwość lepszego kojarzenia pracodawców i pracowników w ramach
globalnego rynku pracy, także z zamiarem wzmocnienia i wzajemnego wykorzystania
„obiegu mózgów” i zamiast przyczyniać się do „drenażu mózgów”. Partnerstwa na
rzecz mobilności stanowią element tego podejścia i, po wcześniej nawiązanych
partnerstwach z Republiką Mołdowy (dalej Mołdawią), Gruzją i Republiką
Zielonego Przylądka, w październiku 2011 r. zawarto umowę z Armenią[26]. Komisja rozpoczęła również
negocjacje z niektórymi państwami południowego basenu Morza Śródziemnego w celu
zawarcia partnerstw na rzecz mobilności lub innych ram współpracy, takich jak
wspólne programy w obszarze migracji i mobilności (zob. także część IV.1). W celu lepszego informowania migrantów o
możliwościach i warunkach legalnej migracji uruchomiono portal imigracyjny UE[27]. Stanowi on pierwszy punkt
dostępu, w którym znaleźć można aktualne, specjalnie dobrane i praktyczne
informacje o UE oraz o krajowych procedurach i politykach imigracyjnych.
Wyjaśnia on również prawa i zagrożenia związane z nielegalną migracją w celu
zniechęcenia migrantów do wjazdu do UE często niebezpiecznymi szlakami. W globalnym podejściu do migracji i
mobilności, wraz z towarzyszącym dokumentem w sprawie migracji i rozwoju[28] zaproponowano ponadto szereg
środków mających zmaksymalizować wpływ migracji i mobilności na rozwój.
Obejmują one propagowanie Kodeksu dobrych praktyk WHO w międzynarodowej
rekrutacji personelu medycznego [29]
oraz monitorowanie stosowania dyrektywy w sprawie „niebieskiej karty UE”, która
umożliwia państwom członkowskim odrzucanie wniosków w celu zagwarantowania
etycznej rekrutacji i łagodzenia zjawiska drenażu mózgów. Kolejną inicjatywą
było zbadanie możliwości stworzenia instrumentów inwestycyjnych dla diaspory,
które mogłyby posłużyć do przekazywania dobrowolnych składek diaspory,
uzupełnionych o zasoby unijne w celu pobudzenia inicjatyw ukierunkowanych na
rozwój i inwestycje w priorytetowych krajach, takich jak kraje w południowym
regionie Morza Śródziemnego. Dalsze środki zmierzały do rozwoju partnerstw
publiczno-prywatnych w celu nakładania przedsiębiorców-migrantów i MŚP
stworzone przez migrantów do zaangażowania w handel, inwestycje i wymianę wykwalifikowanych
pracowników między państwami członkowskimi UE i krajami partnerskimi; w celu
zbadania użyteczności corocznego forum poświęconego przekazom pieniężnym oraz w
celu rozważenia wartości dodanej wspólnej unijnej polityki w zakresie przekazów
pieniężnych[30].
Kolejnym aspektem jest zapewnienie pomocy krajom partnerskim celem
identyfikacji i monitorowania osób prowadzących rekrutację w dobrej wierze, by
wzmocnić pozycję migrantów, w szczególności w celu ułatwienia migracji
cyrkulacyjnej[31].
Poza tym przedstawiono projekty rozszerzenia tradycyjnego programu w zakresie
migracji i rozwoju, które pozwolą na lepsze rozwiązywanie takich kwestii jak
społeczne konsekwencje migracji w państwach pochodzenia oraz ochrona praw
migrantów podczas tranzytu. Komisja jest gotowa podjąć kwestię tych różnych
środków w ramach dialogu i współpracy z państwami spoza UE. Poza tym stanowią
one już obecnie integralny element wszystkich dialogów politycznych i ram
współpracy ustanowionych przez UE z państwami i regionami trzecimi. Obecnie
jest to siedem procesów regionalnych obejmujących ponad sto państw oraz ponad
dwadzieścia procesów dwustronnych. Kolejnym istotnym osiągnięciem było przyjęcie
„dyrektywy w sprawie jednego zezwolenia”[32],
która ma zostać transponowana do prawodawstwa krajowego do grudnia 2013 r.
Służy ona uproszczeniu procedur migracyjnych oraz zagwarantowaniu, by legalnie
przebywający obywatele państw trzecich korzystali ze wspólnego zestawu praw na
równi z obywatelami tego państwa. Oprócz tego niektóre państwa członkowskie
dokonały transpozycji dyrektywy w sprawie „niebieskiej karty UE”[33]. Jednakże w ogólnym ujęciu
postępy były ograniczone, co doprowadziło do wszczęcia postępowań w sprawie
uchybienia zobowiązaniom ze względu na nieprzekazanie informacji o środkach krajowych.
Odnotowano szereg niedociągnięć, jeśli chodzi o studentów[34] i naukowców[35], którzy także mają swój wkład
w gospodarkę UE i stanowią inwestycję na jej rzecz. Przykładowo jeżeli chodzi o
studentów ustalono potrzebę wzmocnienia klauzul dotyczących mobilności w
dyrektywie, pobudzania synergii z programami UE ułatwiającymi mobilność
obywateli państw trzecich do UE oraz wzmocnienia gwarancji proceduralnych;
natomiast w odniesieniu do naukowców ustalono potrzebę jasnego i jednoznacznego
określenia praw przysługujących naukowcom, wprowadzenia jasnego rozróżnienia
między zezwoleniami dla naukowców i innymi rodzajami zezwoleń oraz
przedstawienia lepszych wskazówek i informacji na temat możliwości zapewnianych
przez dyrektywę. W związku z tym, w celu lepszego wykorzystania tych
instrumentów i dalszego promowania atrakcyjności UE w grudniu 2012 r. ma zostać
przedstawiona propozycja zmiany i połączenia obu tych dyrektyw, również w celu
promowania większej mobilności studentów i naukowców. Odnotowano pewne
postępy w negocjacjach dotyczących proponowanych dyrektyw w sprawie pracowników
sezonowych[36]
oraz osób przenoszonych w ramach jednego przedsiębiorstwa[37]. Ta pierwsza zapewni środki
prawne, dzięki którym pracownicy sezonowi będą mogli wjeżdżać do UE i w niej
pracować, będzie również zapobiegać wyzyskowi pracowników oraz chronić ich
zdrowie i bezpieczeństwo, gwarantując przy tym unijnym pracodawcom niezbędną
siłę roboczą. Druga dyrektywa ma stanowić odpowiedź na ustaloną potrzebę
łatwiejszego przenoszenia przez wielonarodowe spółki swoich wysoko
wykwalifikowanych pracowników do ich zakładów i powiązanych przedsiębiorstw w
UE poprzez przezwyciężenie problemów wynikających z nagromadzenia różnych
przepisów i biurokracji w państwach członkowskich. Może ona zatem doprowadzić do
zwiększenia wzrostu gospodarczego, zwiększyć konkurencyjność UE i możliwości
realizacji celów strategii UE 2020, jak również zagwarantować równy dostęp i
możliwości wszystkim właściwym zainteresowanym podmiotom. Chociaż nadal
pozostaje wiele problemów do rozstrzygnięcia w toku negocjacji, wzywa się
państwa członkowskie do jak najszybszego osiągnięcia porozumienia politycznego,
tak aby wspomniane unijne instrumenty mogły również stać się elementem zestawu
narzędzi niezbędnych do stawienia czoła obecnemu kryzysowi gospodarczemu i
przyszłym wyzwaniom. Ponadto, w sprawozdaniu dotyczącym dyrektywy w
sprawie rezydentów długoterminowych[38]
stwierdzono, że z różnorodnych ustalonych przyczyn, daleko jeszcze do pełnego
wykorzystania potencjału tego instrumentu UE. Komisja zintensyfikuje swoje
wysiłki na rzecz zagwarantowania prawidłowej transpozycji dyrektywy, przede
wszystkim organizując spotkania techniczne z państwami trzecimi oraz, w razie
potrzeby, także wszczynając postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom. Z legalną migracją wiąże się potrzeba
posiadania skutecznych polityk integracyjnych. Chociaż opracowywanie i
wdrażanie polityk integracyjnych należy do kompetencji i zakresu
odpowiedzialności państw członkowskich, Komisja nadal odgrywa rolę pomocniczą,
co potwierdziła niedawno Rada ds. WSiSW[39].
Można podać wiele przykładów ambitnych polityk integracyjnych[40], jednak nie wszystkie środki
zdołały spełnić zakładane cele. Nadal pozostaje wiele do zrobienia, by
potencjał związany z 20,2 mln obywateli państw trzecich w UE został w pełni
wykorzystany. W odniesieniu do zasadniczych celów strategii „Europa 2020”[41], w 2010 r. średni poziom
zatrudnienia obywateli państw trzecich w wieku 20-64 lat wynosił 58,5% w
porównaniu z 68,6% ogółu ludności w tej grupie wiekowej. Około 19,4% obywateli
państw trzecich w tej samej grupie wiekowej pozostawało bez pracy, w porównaniu
z 9,3% ogółu ludności, a 46,4% obywateli państw trzecich było zatrudnionych na
stanowisku poniżej swoich kwalifikacji, w porównaniu z 21,2% ogółu ludności. W
przypadku tych obywateli państw trzecich, którzy stracili pracę, istnieje
dodatkowe ryzyko utraty także statusu legalnych rezydentów. W 2010 r. 32,4%
obywateli państw trzecich w wieku 20-64 było zagrożonych ubóstwem, w porównaniu
z 15% ogółu ludności w tej samej grupie wiekowej. W tym samym 2010 r. udział
obywateli państw trzecich w wieku 18-24 kończących przedwcześnie edukację
wynosił 33% w porównaniu z 14,1% ogółu ludności w tej samej grupie wiekowej[42]. Europejski program integracji obywateli państw
trzecich[43]
określa kolejne kroki mające doprowadzić do tego, by migranci, a tym samym UE,
w pełni wykorzystali swój potencjał i umiejętności, przy czym przestrzegane i
promowane będą prawa podstawowe. Środki zaproponowane w celu pełnego
wykorzystania potencjału migracji obejmują aktywniejszy udział legalnie
przebywających obywateli państw trzecich w gospodarczym, społecznym,
kulturalnym i politycznym życiu przyjmujących społeczeństw, jak również wiedzę
na temat ich praw i obowiązków oraz pozytywne podejście do różnorodności.
Komisja wzmacnia również współpracę z organami lokalnymi i regionalnymi oraz
pracuje na rzecz zwiększenia roli państw pochodzenia. Inny powiązany element dotyczy łączenia
rodzin, przy czym niektóre państwa członkowskie wyraźnie wyrażają wolę
ograniczenia tej formy legalnej migracji. W takim kontekście w listopadzie 2011
r. wszczęto publiczną debatę[44]
na temat łączenia rodzin, w kwestii tego, jak nadal rozwijać ten rodzaj
migracji, nie rezygnując z celu dyrektywy 2003/86/WE, w tym ochrony podstawowego
prawa do życia rodzinnego. Na podstawie otrzymanych opinii Komisja zdecyduje o
dalszych krokach. IV. Reakcja polityczna ue na presję
migracyjną Chociaż jedynie 4% (czyli 27 465 z
706 000)[45]
osób uciekających przed wojną domową w Libii udało się na północ do UE,
konsekwencje tej sytuacji, w połączeniu z intensyfikacją nielegalnych
przepływów migracyjnych z Tunezji[46]
oraz na granicy turecko-greckiej[47],
a także znaczące zwiększenie liczby osób ubiegających się o azyl przybywających
na południowe granice zewnętrzne UE[48]
ukazały, że UE jest nadal pod zwiększoną presją migracyjną[49] i nic nie wskazuje na to, by
tendencja ta miała się odwrócić w przyszłości[50].
Konsekwencje arabskiej wiosny[51],
zwłaszcza we Włoszech, lecz także na Malcie, jak również przepływy migracyjne
na granicy grecko-tureckiej w 2011 r. faktycznie doprowadziły do podjęcia
poważnej analizy na temat tego, w jaki sposób UE powinna najlepiej reagować na
tę presję migracyjną, utrzymując równocześnie skuteczny mechanizm wjazdu
umożliwiający zorganizowaną i kontrolowaną migrację. Nielegalna migracja do UE to często ryzykowne
przedsięwzięcie, a dla tych osób, które są ofiarami handlu ludźmi lub są
przemycane, wiąże się ze straszliwym wyzyskiem. Nawet na terytorium UE migranci
mogą przebywać nielegalnie np. w rezultacie przedłużenia pobytu ponad limit
wynikający z wizy lub niepowrócenia do swojego kraju pochodzenia po otrzymaniu
negatywnej decyzji w sprawie udzielenia azylu. UE zawsze przywiązywała
szczególną wagę do identyfikowania środków zmierzających do ograniczenia
nielegalnej migracji; w 2011 r. przyjęto szereg konkluzji Rady[52] dotyczących tego zjawiska.
Komunikaty Komisji z dnia 4 maja[53]
i 24 maja 2011 r.[54]
zawierały priorytety zmierzające do ograniczenia nielegalnej migracji. Dokonano
w nich również obszernej analizy stanu nielegalnej migracji, w tym składu
przepływów, charakteru i skali oddziaływania, jak również środków i najlepszych
praktyk wprowadzonych przez UE i jej państwa członkowskie. Chociaż jasne jest,
że sytuacja w UE jest zróżnicowana, ze względu na specyfikę geograficzną i
polityczną zachodzi obecnie potrzeba skuteczniejszej realizacji już
funkcjonujących procesów i środków uzgodnionych na szczeblu UE. Odpowiedź UE
powinna być starannie dostosowana do różnych wyzwań, jednak cele, które należy
osiągnąć, oraz środki będące w dyspozycji UE i państw członkowskich zostają te
same. Jest to wspólne wyzwanie dla UE i jej państw
członkowskich. Żadne z państw członkowskich nie jest w stanie samo sprostać tym
wyzwaniom, natomiast wszystkie są odpowiedzialne za zagwarantowanie skutecznej
realizacji uzgodnionych środków. Dlatego zasadnicze znaczenie ma wartość dodana
działań na szczeblu UE oraz między UE i naszymi partnerami, w szczególności
naszymi sąsiadami. Istotne jest również ustalenie i wspólne wspieranie
strategicznego i całościowego podejścia do kwestii nielegalnej migracji, w tym
zapewnienie, by zewnętrzne granice UE były skutecznie zarządzane i by istniały
odpowiednie legalne kanały wjazdu. Migracja i mobilność powinny być zatem
rozpatrywane w kontekście potrzeby utrzymania kontrolowanych przepływów, przy
pełnym poszanowaniu praw podstawowych. Oznacza to potrzebę dialogu i współpracy
z państwami spoza UE w celu ułatwienia legalnej migracji i mobilności, przy
równoczesnym skutecznym przeciwdziałaniu nielegalnej migracji oraz prowadzeniu
skutecznej polityki powrotów. Oznacza to także konieczność odpowiedniego
funkcjonowania kontroli na granicach zewnętrznych i okazania solidarności z
najbardziej dotkniętymi państwami członkowskimi. Bez tego UE nie będzie miała
zdolna do stworzenia większych możliwości dla legalnej migracji i mobilności.
Jest to również element konieczny dla zachowania swobody przepływu i
bezpieczeństwa wewnętrznego w UE. Legitymacja wszelkich ram polityki opiera się
właśnie na tym elemencie. Jak wyjaśniono w kolejnej części, obowiązujący
dorobek i inicjatywy przedłożone w 2011 r. dostarczyłyby UE, gdyby zostały
właściwie wdrożone, narzędzi niezbędnych do sprostania tym wyzwaniom. Pod przewodnictwem polskiej prezydencji Rady
UE wielokrotnie podjęto kwestie najnowszych tendencji w zakresie nielegalnej
migracji w celu przygotowania zestawu propozycji ewentualnych wspólnych działań[55]. We współpracy z Komisją i
państwami członkowskimi duńska prezydencja kontynuowała te prace i opracowała spójną
odpowiedź, która doprowadziła do przyjęcia przez Radę ds. WSiSW w kwietniu 2012
r. planu działania „Działanie UE w sprawie presji migracyjnej − reakcja
strategiczna”[56].
Wkład Komisji w opracowanie tego planu działania przedstawiono pokrótce w
części IV.6. IV.1. Dialogi w
sprawie migracji, mobilności i bezpieczeństwa[57] Jako element globalnego podejścia do kwestii
migracji i mobilności w dniach 6 i 13 października 2011 r. zainicjowano dialogi
odpowiednio z Tunezją i Marokiem w sprawie migracji, mobilności i
bezpieczeństwa prowadzące do ustanowienia partnerstw na rzecz mobilności.
Poczyniono również niezbędne przygotowania do rozpoczęcia dialogu z Egiptem.
Podobne dialogi zostaną nawiązane z innymi krajami południowego regionu Morza
Śródziemnego, zwłaszcza z Libią, jak tylko pozwoli na to sytuacja polityczna.
Dialogi te są dla UE i jej krajów partnerskich okazją do kompleksowego
przedyskutowania wszystkich aspektów ewentualnej współpracy w zakresie
zarządzania przepływami migracyjnymi i przemieszczaniem się osób między innymi
w perspektywie tworzenia partnerstw na rzecz mobilności. W dialogach tych
stosuję się zasadę „warunkowości”, by zachęcić do skutecznego zaangażowania w przeciwdziałaniu
nielegalnym przepływom migracyjnym, w zarządzanie granicami oraz współpracę w
sprawie powrotów i readmisji nielegalnych migrantów. Nadszedł również czas na ponowne rozważenie
propozycji złożonej przez Komisję na początku 2011 r., na którą zwrócono uwagę
w konkluzjach Rady WSiSW z dnia 25 lutego 2011 r.. Dotyczyła ona zainicjowania
dialogu z Turcją. Dialogi w podobnym formacie, służące wspólnemu
podejmowaniu kwestii mobilności oraz powiązanych z nią elementów dotyczących
bezpieczeństwa prowadzone są z państwami Bałkanów Zachodnich od 2008 r. Proces
oparty jest indywidualnych planach działania dla poszczególnych państw, w
których wykorzystywane są takie wskaźniki jak np. bezpieczeństwo dokumentów;
wzmocnienie potencjału w zakresie migracji, zarządzanie granicami i readmisja;
oraz walka z międzynarodową przestępczością zorganizowaną, terroryzmem i
korupcją. Po zniesieniu obowiązku wizowego Komisja intensywnie współpracowała z
państwami Bałkanów Zachodnich na rzecz przeciwdziałania i zaradzenia zjawisku
nadużywania reżimu bezwizowego. Zainteresowane państwa przyjęły szereg specjalnych
środków w reakcji na to zjawisko. Podobnie przedstawiono konkretne propozycje w
celu dalszego zacieśnienia współpracy politycznej i operacyjnej w obszarze
sprawiedliwości i spraw wewnętrznych między UE i państwami Partnerstwa
Wschodniego[58].
Szczególnymi priorytetami były konsolidacja istniejących ram dialogu i
współpracy, w tym poprzez ustalenie zasad takiej współpracy, oraz
przeanalizowanie poczynionych postępów, by następnie wytyczyć kierunek działań
na rzecz dalszego zacieśnienia współpracy, w tym jej priorytety tematyczne[59]. IV.2. Wsparcie
dla Grecji Na granicy lądowej między Grecją i Turcją
występuje szczególne narażenie na nielegalne przepływy migracyjne, dlatego
szczególną uwagę poświęcono wzmocnieniu kontroli na tej granicy, przy
politycznym i materialnym wsparciu udzielonym głównie dzięki koordynacji
Frontexu. Frontex wspierał także Grecję w ramach projektu Attica, który miał na
celu pomóc greckiej policji w budowie potencjału w zakresie powrotów. Komisja
prowadziła aktywny dialog z greckimi władzami i regularnie wysyłała misje do
Grecji w celu oceny postępów w realizacji planu działania, składając następnie
sprawozdania Radzie WSiSW. Ze względu na potrzebę osiągnięcia przez
Grecję szybkich postępów we wdrażaniu planu działania dotyczącego reformy
systemu azylowego i zarządzania migracją przyjętego we wrześniu 2010 r.[60] Fundusz Granic Zewnętrznych
udzielił i nadal będzie udzielał znacznego wsparcia finansowego[61] na rzecz poprawy zarządzania
granicami, w szczególności poprzez wspieranie tworzenia nowoczesnych placówek
służących do kontroli i zatrzymywania w regionie Ewros na lądowej granicy
grecko-tureckiej. Wysoki priorytet przyznano również zadaniu zwiększenia
potencjału Grecji w zakresie zagwarantowania powrotów nielegalnych migrantów do
ich krajów pochodzenia, zgodnie z normami określonymi w dyrektywie dotyczącej
powrotów (2008/115/WE), również w tym przypadku przy znacznej pomocy finansowej[62] z Funduszu Powrotów na
wspieranie operacji przymusowych powrotów oraz wprowadzania i realizacji
programów dobrowolnych powrotów. Ze środków tego funduszu finansowano również
środki na rzecz wzmocnienia potencjału operacyjnego Grecji w zakresie
zarządzania powrotami oraz skutecznej transpozycji dyrektywy dotyczącej
powrotów. Komisja przedstawiła i nadal przedstawia Grecji zalecenia dotyczące
sposobu maksymalnego zwiększenia efektywności dostępnego wsparcia, w tym
poprzez współdziałanie z takimi organizacjami jak IOM. Jednakże te działania same w sobie nie byłyby
wystarczające bez równoczesnego zacieśnienia współpracy z bezpośrednimi
sąsiadami, a w szczególności z Turcją. W odniesieniu do tej kwestii, a także w
nawiązaniu do części IV.1, istotnym priorytetem pozostaje zawarcie umowy o
readmisji z władzami tureckimi oraz zagwarantowanie ich zaangażowania w zwalczanie
nielegalnej migracji. Komisja, państwa członkowskie, Europejski
Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) i UNHCR wspierały Grecję także w
reformowaniu systemu azylowego, w tym również finansowo[63]. Odnotowano szereg pozytywnych
zmian, takich jak przyjęcie nowych przepisów azylowych, stworzenie nowej
niezależnej służby azylowej, służby ds. wstępnego przyjmowania oraz organu
odwoławczego, zmniejszenie liczby zaległych wniosków oraz opracowanie przez
EASO planu operacyjnego w celu rozmieszczenia zespołów wsparcia w dziedzinie
azylu od maja 2011 r. Nadal jednak występują istotne problemy, dotyczące m.in.
niewłaściwych warunków przyjmowania, w szczególności w regionie Evros. Greckie
władze do szybkiego zaradzenia tym problemom, przy równoczesnym zagwarantowaniu
poszanowania podstawowych praw zainteresowanych osób. IV.3. Ochrona
granic zewnętrznych UE Frontex jeszcze raz wykazał swoją wartość
dodaną, jeżeli chodzi o ułatwianie współpracy operacyjnej państw członkowskich
w zakresie zabezpieczenia granic i powrotów, w szczególności poprzez wspieranie
greckich władz, w tym przez zespoły szybkiej interwencji[64] na granicy Grecji z Turcją
oraz w operacjach na Morzu Śródziemnym. Budżet agencji został zwiększony o 30
mln EUR, by umożliwić jej rozszerzenie potencjału operacyjnego. Wśród istotnych zmian można wymienić
następujące: dzięki umowie w sprawie zmiany rozporządzenia ustanawiającego[65] agencję może ona zacieśniać
współpracę z państwami trzecimi, w tym poprzez świadczenie pomocy technicznej[66] ; rozmieszczenie europejskich
zespołów straży granicznej; oraz ustanowienie urzędnika ds. praw podstawowych,
jak również forum konsultacyjnego ds. praw podstawowych, co powinno przyczynić
się do uwzględnienia problematyki praw podstawowych we wszystkich działaniach
Frontexu. Wzywa się państwa członkowskie do dalszej wymiany informacji
operacyjnych oraz współpracy – między sobą i z Frontexem, w celu ograniczenia
strat ludzkich na morzu oraz liczby nielegalnych imigrantów przybywających w
sposób niezauważony do UE. Poza tym przyjęcie podstawy prawnej dla
ustanowienia Europejskiej Agencji ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi
Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i
Sprawiedliwości[67]
zagwarantuje, gdy agencja ta uzyska pełną zdolność operacyjną pod koniec 2012
r., możliwość nieprzerwanej wymiany danych między organami krajowymi
korzystającymi z EURODAC, wizowego systemu informacyjnego (VIS) oraz systemu
informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II). Oprócz zarządzania tymi
systemami agencja będzie również odpowiedzialna za rozwój tych systemów i
operacyjne zarządzanie nimi, jak również za inne wielkoskalowe systemy
informatyczne oparte na tytule V TFUE. Z myślą o przyszłości Komisja przedłożyła swój
wniosek dotyczący ustanowienia europejskiego systemu nadzoru granic (EUROSUR)[68] służący wzmocnieniu nadzoru
nad zewnętrznymi granicami strefy Schengen, w szczególności południowymi
granicami morskimi oraz wschodnimi granicami lądowymi, poczynając od 2013 r.
Komisja przedstawiła również swoją wizję[69]
kolejnej generacji zarządzania granicami, z wykorzystaniem nowych technologii
mających uprościć życie osobom podróżującym często do UE oraz zapewnić lepsze
monitorowanie przejść granicznych. Na tę inicjatywę „inteligentnych granic”
składają się przed wszystkim system wjazdu/wyjazdu oraz program rejestrowania
podróżnych. Po konsultacjach z Parlamentem Europejskim, Radą i Europejskim
Inspektorem Ochrony Danych Komisja zamierza przedstawić w 2012 r. wnioski
legislacyjne dotyczące obu systemów na podstawie szeroko zakrojonej oceny
skutków. IV.4. Wspólna
unijna polityka wizowa W 2011 r. wydano ok. 12,7 mln wiz Schengen[70], a liczba ta przypuszczalnie
ulegnie zwiększeniu w nadchodzących latach. Wraz z uruchomieniem wizowego
systemu informacyjnego w dniu 11 października 2011 r. w Afryce Północnej
(system na być stopniowo wdrażany na całym świecie), wnioski rozpatrywane są dużo
szybkiej, można również skuteczniej walczyć ze zjawiskiem kradzieży tożsamości.
Od uruchomienia systemu pod koniec 2011 r. zachowano w nim prawie 300 000
wniosków o wizę; wydano 243 000 decyzji o przyznaniu wizy i 38 000 decyzji
odmownych. Większość wniosków pochodziła z Maroka (ok. 74 000), Algierii
(ok. 71 000), Tunezji (ok. 29 000) i Egiptu (ok. 23 000). Ponad 50%
wszystkich wniosków rozpatrzono we Francji (ok. 116 000 wniosków) oraz
Hiszpanii (ok. 44 000 wniosków). Zarejestrowano ok. 500 osób, które złożyły
więcej niż jeden wniosek - wszystkie te wnioski były odrzucane[71]. Częściowo w rezultacie nagłego, istotnego
wzrostu liczby bezzasadnych wniosków o udzielenie azylu po liberalizacji reżimu
wizowego wobec Bałkanów Zachodnich w listopadzie 2009 r., w maju 2011 r.
zaproponowano zmiany w rozporządzeniu 539/2001[72]
, które obejmowały wizowy mechanizm zabezpieczający, który może zostać
wykorzystany jako ostateczność. Poczyniono znaczące postępy w zakresie
negocjacji umów o ułatwieniach wizowych z Republiką Zielonego Przylądka oraz w
sprawie rozszerzenia obowiązujących umów o ułatwieniach wizowych zawartych z
Mołdawią, Federacją Rosyjską i Ukrainą[73].
Negocjacje z Ukrainą sfinalizowano w grudniu 2011 r.[74]. Komisja będzie nadal
wykorzystywać umowy o ułatwieniach wizowych by promować kontakty międzyludzkie,
w tym w ramach Partnerstwa Wschodniego[75]
, a w przyszłości w południowym regionie Morza Śródziemnego. Rozpoczęto dialog
o liberalizacji reżimu wizowego z Kosowem[76],
jest on kontynuowany z Mołdawią, Federacją Rosyjską i Ukrainą. IV.5. Zarządzanie
strefą Schengen Schengen, jako strefa bez kontroli na
granicach wewnętrznych, jest jednym z zasadniczych filarów UE. Istnienie strefy
ułatwia podróżowanie ponad 400 mln Europejczykom z 26 państw. Jednakże napływ
do innych państw członkowskich, zwłaszcza do Francji, obywateli Tunezji, którym
przyznano tymczasowe zezwolenie na pobyt we Włoszech[77] oraz plan wprowadzenia
kontroli granicznych przez Danię spowodowały napięcie na tle funkcjonowania
strefy Schengen i uwydatniły potrzebę lepszego zarządzania tą strefą. Aby
poprawić funkcjonowanie strefy Schengen Komisja, przedłożyła wnioski[78] dotyczące poprawy oceny i
monitorowania stosowania przepisów schengeńskich, w celu przekształcenia
obecnego mechanizmu w skuteczne i prewencyjne narzędzie. Wnioski obejmowały
również mechanizm przywrócenia kontroli na granicach wewnętrznych jako
rozwiązanie stosowane w ostateczności[79],
jedynie w wyjątkowych okolicznościach, dla zagwarantowania skoordynowanej
reakcji ze strony UE w celu ochrony funkcjonowania i integralności strefy
Schengen jako wspólnego dobra. Zaproponowano również szereg zmian[80] w Kodeksie granicznym
Schengen. Komisja uważa, że czynią one
kodeks jaśniejszym i zawężają pole do zróżnicowanej wykładni, stanowiąc
równocześnie odpowiedź na praktyczne problemy, które się pojawiły. Ponadto
umacniają one ochronę praw podstawowych. Jesienią 2011 r. uzyskano postępy w
negocjacjach i można spodziewać się przyjęcia wniosków w trakcie 2012 r. Aby zagwarantować spójne wdrażanie i wykładnię
przepisów regulujących Schengen, Komisja opracowała również, w konsultacji z
ekspertami państw członkowskich, wytyczne dotyczące wydawania tymczasowych
zezwoleń na pobyt oraz dokumentów podróży obywatelom państw nienależących do UE
oraz środków policyjnych w strefach przy granicach wewnętrznych. Wytyczne te
mają zostać przedstawione w 2012 r. Obok tego, po zatwierdzeniu ze strony Rady ds.
WSiSW w grudniu 2011 r., Komisja planuje przedstawiać regularne sprawozdania z
funkcjonowania współpracy Schengen, stanowiące podstawę dyskusji politycznych w
Radzie i Parlamencie Europejskim. Pierwsze sprawozdanie zostało opublikowane w
maju 2012 r.[81]. Za pozytywne wydarzenia należy uznać formalne
przystąpienie Liechtensteinu[82]
do strefy Schengen; uznanie obwodu kaliningradzkiego za obszar kwalifikujący
się do małego ruchu granicznego[83]oraz
postępy poczynione przez Bułgarię i Rumunię w kierunku przystąpienia do strefy
Schengen[84].
IV.6. Kolejne
kroki – weryfikowalny plan działania Jak wykazano w poprzednich częściach, EU
dysponuje już licznymi instrumentami ograniczania nielegalnej migracji –
oczekuje się, że wśród nich nie tylko Frontex, lecz także Europol i EASO
odegrają kluczową rolę. Nie ma zatem potrzeby tworzenia nowych struktur lub
mechanizmów, należałoby raczej skoncentrować się na bardziej skutecznej
realizacji już istniejących procesów i środków uzgodnionych na szczeblu UE.
Powinny one zostać w pełni wykorzystane, dlatego wzywa się państwa członkowskie
do ścisłej współpracy z Komisją, by tak się stało. Poza tym, po wyżej wspomnianych szeroko
zakrojonych dyskusjach w Radzie w 2011 r., w szczególności podczas polskiej
prezydencji, określono już kierunek przyszłych działań w ramach spójnego planu
„Działanie UE w sprawie presji migracyjnej − reakcja strategiczna” opracowanego
podczas duńskiej prezydencji, w którym przedstawiono wyraźne cele i mierzalne
priorytety. Także na podstawie priorytetów ustalonych przez państwa
członkowskie i w uznaniu faktu, że na ich realizację pozwolić może jedynie
strategiczna i całościowa reakcja na szczeblu UE, Komisja przyczyniła się do
opracowania tego planu działania zgodnie z następującymi pięcioma priorytetami: 1) konkretna solidarność między państwami
członkowskimi, w szczególności państwami najbardziej dotkniętymi, przy
równoczesnym dopilnowaniu, by wszystkie państwa członkowskie dokładały
wszelkich niezbędnych wysiłków na rzecz skutecznego zarządzania swoimi
granicami zewnętrznymi; 2) zwiększona rola na szczeblu operacyjnym
agencji UE (w szczególności Frontexu, EUROPOLU i EASO); 3) większe możliwości przekonywania państw
członkowskich do skuteczniejszego działania oraz współpracy z UE w zapobieganiu
nielegalnej migracji i readmisji[85]
nielegalnych imigrantów przy pełnym poszanowaniu ich praw podstawowych, co ma
być uzyskane dzięki zaoferowaniu bardziej znaczących zachęt i nagród za ich
współpracę, jak również poprzez dialog i partnerstwo, w których podejmowane
będą wszystkie aspekty zarządzania migracją; 4) mobilizacja odpowiednich zasobów
finansowych, w tym za pośrednictwem przyszłego Funduszu Migracji i Azylu[86]; oraz 5) pełna transpozycja i wykorzystywanie
obowiązującego dorobku prawnego, w szczególności dyrektywy powrotowej[87], przy stałym nacisku na
dobrowolne wyjazdy, reintegrację i monitorowanie gwarancji w zakresie praw
podstawowych; oraz dyrektywy o sankcjach dla pracodawców[88], plus postępy w zakresie już
przedłożonych istotnych projektów, w szczególności o pracownikach sezonowych i
EUROSUR. W planie działania przyjętym przez Radę ds.
WSiSW w kwietniu 2012 r. w dużej mierze uwzględniono podejście zaproponowane
przez Komisję. V. Ochrona
międzynarodowa w xxi wieku UE ma długą tradycję udzielania ochrony tym,
którzy jej potrzebują, i będzie nadal to czynić, zgodnie ze swoimi
zobowiązaniami międzynarodowymi. Zasadniczym priorytetem, także dla wielu państw
członkowskich, pozostaje wprowadzenie w 2012 r. wspólnego europejskiego systemu
azylowego i poczyniono pewne postępy w tym kierunku. Po obszernych i często
trudnych negocjacjach ze współprawodawcami osiągnięto porozumienie polityczne
co do rozszerzenia zakresu dyrektywy o rezydentach długoterminowych tak, aby
objęła ona beneficjentów ochrony międzynarodowej[89] , oraz co do przekształcenia
dyrektywy w sprawie kwalifikowania[90].
Poczyniono również postępy w zakresie dyrektyw w sprawie procedur azylowych
oraz warunków przyjmowania, po zmianie projektów w czerwcu 2011 r. Mniej
pozytywny był przebieg negocjacji w sprawie przekształcenia rozporządzenia
dublińskiego oraz rozporządzenia w sprawie EURODAC, w których impas trwał przez
większą część 2011 r. Aby go przełamać, Komisja wzywa Parlament Europejski i
Radę do przyjęcia konstruktywnego podejścia do negocjacji, by osiągnąć trwały i
zrównoważony kompromis, możliwy do zaakceptowania przez wszystkie
zainteresowane strony i prowadzący do większej harmonizacji. W tym kontekście
Komisja wyraziła wolę wystąpienia z projektem przewidującym dostęp organów
ścigania do EURODAC, jeżeli umożliwi to faktyczne postępy w negocjowaniu całego
pakietu EASO działał od połowy 2011 r. i przedstawi
sprawozdanie z tego pierwszego roku w czerwcu 2012 r. Obok wspierania Grecji,
głównym zadaniem EASO była rekrutacja, ustanowienie niezbędnych struktur na
Malcie oraz przejęcie odpowiedzialności za środki praktycznej współpracy, takie
jak program szkoleń dla pracowników służb azylowych. Formalne negocjacje w
sprawie udziału krajów stowarzyszonych z EASO, w tym Norwegii, mają się
zakończyć w pierwszej połowie 2012 r. EASO powinien stać się niezależny do
połowy 2012 r., wykorzystując w pełni środki i narzędzia praktycznej współpracy
przewidziane w rozporządzeniu ustanawiającym ten urząd[91]. Podobnie państwa członkowskie
powinny także wspierać EASO przez udostępnianie właściwych ekspertów i zasobów
w sposób zorganizowany, a nie tylko w przypadku szczególnej presji. Zasadniczym elementem unijnej polityki
azylowej jest w dalszym ciągu solidarność. Komunikat w sprawie w sprawie
zwiększenia solidarności wewnątrz UE w dziedzinie azylu[92] służy wzmocnieniu praktycznej,
technicznej i finansowej współpracy między państwami członkowskimi, na drodze
do lepszego podziału obowiązków oraz zarządzania systemem azylowym. Wszystkie
zainteresowane podmioty, w szczególności państwa członkowskie, wzywa się do
konstruktywnego zaangażowania w działania następcze w stosunku do tego
komunikatu. Jeżeli chodzi o już realizowane działania i biorąc pod uwagę
uzgodnione uruchomienie drugiej fazy unijnych przesiedleń z Malty (projekt
EUREMA)[93]
Komisja podejmie dokładną ocenę projektu w celu oceny możliwości dalszego
rozwoju procesu przesiedleń. Państwa trzecie również korzystają z unijnej
solidarności w obszarze azylu, a nowym priorytetem w kontekście globalnego
podejścia do kwestii migracji i mobilności jest zacieśnienie współpracy z
właściwymi państwami trzecimi w celu wzmocnienia ich systemów azylowych zgodnie
z normami międzynarodowymi. Regionalne programy ochrony należą do kluczowych
instrumentów realizacji tego celu[94].
Kolejnym aspektem jest przesiedlenie[95]
w ramach UE we współpracy z państwami trzecimi. Komisja z zadowoleniem
przyjmuje zatem decyzję Rady i Parlamentu o ustanowieniu wspólnych unijnych
priorytetów w zakresie przesiedleń na 2013 r., która toruje drogę do
ustanowienia nowych reguł wsparcia finansowego otrzymywanego przez państwa
członkowskie UE za pośrednictwem Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców[96]. Małoletni bez opieki, a nie tylko małoletni,
którzy wystąpili o azyl, są nadal priorytetem w kontekście planu działania w
zakresie małoletnich bez opieki (2010-2014)[97].
W 2011 r. co najmniej 11 800 małoletnich bez opieki wystąpiło o azyl[98], czyli więcej niż w 2010 r. (ok.
10 700). Mniej wiadomo na temat liczby tych małoletnich, którzy nie są w
systemie azylowym[99].
Oprócz włączenia konkretnych działań na rzecz małoletnich bez opieki w
dyrektywie w sprawie zwalczania handlu ludźmi (zob. niżej); technicznego
wniosku dotyczącego schengeńskiego kodeksu granicznego[100] oraz działań, które mają być
podjęte przez EASO, w szczególności w odniesieniu do oceny wieku; nacisk
położony jest także na stały dialog oraz bliską współpracę z państwami
pochodzenia i tranzytu. W 2012 r. przeprowadzona zostanie śródokresowa ocena
realizacji planu działań.. Priorytetem pozostaje również zwalczanie
handlu ludźmi oraz przemytu ludzi. Także w tym przypadku, ze względu na
charakter zjawiska, dane są skąpe[101],
są jednak przesłanki wskazujące na rosnącą skalę handlu. Wraz z przyjęciem
dyrektywy w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu
oraz ochrony ofiar[102]
Komisja, wsparta przez koordynatora UE ds. przeciwdziałania handlowi ludźmi,
przedłoży swoją zintegrowaną strategię dotyczącą zwalczania handlu ludźmi w
2012 r., koncentrując się na konkretnych działaniach na rzecz skuteczniejszego
przeciwdziałania temu zjawisku, m.in. by w pełni wykorzystać potencjał tej
dyrektywy. W nawiązaniu do tego, w 2012 r. przedstawione zostaną rezultaty inicjatywy
podjętej w przez Komisję w 2011 r. w celu uzyskania wiarygodnych i
porównywalnych danych na temat handlu ludźmi na szczeblu UE. Po pierwszym
sprawozdaniu z wdrażania dokumentu dotyczącego działań poświęconego
zewnętrznemu wymiarowi unijnemu działań przeciwko handlowi ludźmi[103] i zgodnie z wydanymi później
zaleceniami Rady, kwestia ta jest i nadal będzie systematycznie włączana we
wszystkie właściwe unijne umowy i partnerstwa strategiczne z państwami spoza
UE, a także we wszystkie dialogi polityczne w sprawie migracji i mobilności.
Budowanie potencjału należy do zasadniczych elementów zewnętrznych działań UE w
tej dziedzinie, podobnie jak wypełnianie międzynarodowych standardów w tym
obszarze, w szczególności ratyfikacja i wdrażanie Konwencji Narodów Zjednoczonych
przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej i protokołów do niej w
sprawie handlu ludźmi oraz przemytu migrantów. VI. Uwagi
końcowe – ramy wspólnego reagowania na wyzwania Migracja jest i nadal będzie istotnym
wzmocnieniem dla UE, nie tylko w wymiarze gospodarczym, lecz także w
odniesieniu do społecznych i kulturowych aspektów naszych społeczeństw. Jest
zrozumiałe, że przyczyniła się ona także do powstania pewnych sposobów
postrzegania, które należy poddać otwartej i wyważonej debacie, niezdominowanej
wyłącznie przez antyimigracyjną retorykę. Chociaż często ukazuje się negatywne
strony migracji, nie można zapominać o pozytywnym wkładzie, jaki migracja wnosi
i będzie musiała nadal wnosić, by UE mogła odnotowywać wzrost i w dalszym ciągu
szybko się rozwijać. Skuteczna integracja przynosi korzyści naszym coraz
bardziej zróżnicowanym społeczeństwom i może zostać osiągnięta jedynie dzięki
lepszemu zrozumieniu problematyki migracji przez nasze społeczeństwa oraz
poprawie ich postawy wobec migrantów, jak również dzięki temu, że sami migranci
będą mieli zachętę do pełnego zaangażowania się w funkcjonowanie społeczności,
w której żyją. Spójna unijna polityka migracyjna musi
wzbudzać wśród obywateli UE zaufanie, że migracja jest skutecznie zarządzana by
zaspokajać zapotrzebowanie UE, w partnerstwie z państwami trzecimi i przy
pełnym poszanowaniu podstawowych praw i wolności. Karykatura tzw. „europejskiej
twierdzy” nie stanowi odpowiedniego wizerunku polityki UE. Zamiast tego UE
powinna raczej dbać o to, by europejskie granice były bezpieczne, z utrzymaniem
odpowiednich legalnych kanałów wjazdu. Można to osiągnąć jedynie dzięki
dalszemu pozytywnemu zaangażowaniu ze strony UE, jej instytucji i państw
członkowskich, jak również szerzej rozumianego społeczeństwa obywatelskiego, w
tym organizacji zrzeszających migrantów, jak również środowisk biznesowych i
związków zawodowych. Pozwoli to ukształtować politykę odpowiadającą potrzebom
UE i zapewniającą bezpieczne schronienie osobom potrzebującym ochrony. UE
ewidentnie nie może działać w izolacji – dialog ze światem zewnętrznym ma
charakter kluczowy, między innymi dla zaprezentowania korzyści wynikających z
migracji do UE. UE powinna zatem, zdaniem Komisji, dalej umacniać swoją
zewnętrzną politykę migracyjną, dla której nadrzędne ramy stanowi globalne
podejście do kwestii migracji i mobilności. Wiele już osiągnięto od czasu pierwotnego
opracowania wspólnej polityki w 1999 r. UE dysponuje obecnie kompleksowym
zestawem narzędzi pozwalającym zaspokoić większość potrzeb. Narzędzia te muszą
być jednak wykorzystywane skutecznie i konsekwentnie. Historyczne wydarzenia w
2011 r. wykazały potrzebę dysponowania odpowiednimi środkami, pozwalającymi
reagować dynamicznie, oraz pomogły ustalić określone przeszkody w realizacji
unijnej polityki migracyjnej. Komisja odegrała swoją rolę, reagując na
wspomniane wyzwania. i będzie nadal tę rolę kontynuować. Między innym
proponować będzie sposoby podejmowania tych wyzwań w przyszłości. Podobnie jak
już opisane zmiany, przedłożenie projektu rozporządzenia ustanawiającego
Fundusz Migracji i Azylu[104]
pokazało, jak można wykorzystać fundusze na wspieranie i promowanie unijnych
działań zarówno w perspektywie krótko- jak i długoterminowej, przy
skoncentrowaniu się na przepływach ludzkich oraz zintegrowanym zarządzaniu
migracją. Komisja oczekuje na dalsze debaty na podstawie
niniejszego sprawozdania, w szczególności w Parlamencie Europejskim i Radzie, a
zwłaszcza na postępy w realizacji „Działania UE w sprawie presji migracyjnej −
reakcji strategicznej”. [1] Dyrektywa 2011/98/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. [2] Dyrektywa 2011/51/UE z dnia 11 maja 2011 r. [3] Dyrektywa 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011 r. [4] COM(2011) 291 wersja ostateczna i SEC(2011) 620 [5] COM(2011) 248/3 [6] Konkluzje Rady na temat granic, migracji i azylu –
podsumowanie i perspektywy, 3096. posiedzenie Rady ds. WYMIARU
SPRAWIEDLIWOŚCI i SPRAW WEWNĘTRZNYCH, Luksemburg, dnia 9 i 10 czerwca 2011 r. [7] Konkluzje Rady Europejskiej, Bruksela dnia 23 i 24
czerwca 2011 r. [8] SWD(2012) 139 [9] ESM,
http://www.emn.europa.eu [10] Bardziej szczegółowe statystyki, w tym rozłożenie na
państwa członkowskie, zostały zamieszczone w załączniku statystycznym do
dokumentu roboczego służb Komisji (SWD(2012) 139) towarzyszącego sprawozdaniu. [11] Źródło: Departament Spraw Gospodarczych i Społecznych,
Wydział ds. Ludności Organizacji Narodów Zjednoczonych w International
Migration 2009. [12] Liczby podane przez Departament Spraw Gospodarczych i
Społecznych, Wydział ds. Ludności Organizacji Narodów Zjednoczonych w International
Migration 2009. [13] Wartości oparte na danych Eurostatu z 2010, zob.
informację prasową 105/2011. [14] Wartości za Eurostat, Statistics in focus 24/2010. [15] Migranci w Europie: statystyczny portret pierwszego i drugiego
pokolenia, Eurostat, grudzień 2011 r. Należy zwrócić uwagę, że te dane
procentowe dotyczą 2008 r. [16] Wartości oparte na danych Eurostatu, zob. informację
prasową 46/2012. [17] Dane pochodzą z finansowanego przez UE projektu
CLANDESTINO z 2008 r. [18] Wartości oparte na danych Eurostatu. Nie uwzględniają one
Luksemburga, dla którego nie udostępniono danych. [19] http://ec.europa.eu/europe2020. Zob. także
„W kierunku odnowy gospodarczej sprzyjającej zatrudnieniu” (COM(2012) 173
wersja ostateczna). [20] Informacja prasowa Eurostatu nr 16/2012. [21] European Vacancy Monitor każdego kwartału
przedstawia przegląd dostępnych wolnych wakatów http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=955&langId=en.
Przykładowo w styczniu 2012 r. odnotowano tam, że liczba osób, które znalazły
pracę w gronie „specjalistów”, wzrosła o 34% w drugim kwartale 2011 r.
Zestawienia uwzględniające dłuższą perspektywę czasową prezentowane są przez
Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego, w tym w panoramie
kwalifikacji w UE (http://www.cedefop.europa.eu/EN/Files/5191_en.pdf).
[22] Bliższe szczegóły można znaleźć w publikacji Satisfying
Labour Demand though Migration, ESM, czerwiec 2011 r. oraz w danych Niezależnej
Sieci Ekspertów ds. Migracji Zarobkowej i Integracji Międzynarodowej
Organizacji ds. Migracji http://www.labourmigration.eu/. [23] Rok 2012 jest Europejskim Rokiem Aktywności Osób
Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej. W badaniu Eurobarometru
dotyczącego aktywności osób starszych ustalono między innymi, że większość
Europejczyków (71%) jest świadoma tego, że ludność się starzeje, jednak jest to
przedmiotem troski tylko 42% osób. [24] Zob. przykładowo , The Causes and Effects of
International Migrations: Evidence from OECD Countries, Francesc Ortega,
Giovanni Peri, NBER Working Paper nr 14833 (kwiecień 2009 r.). Uzyskane przez
autora rezultaty wskazują, że imigracja zwiększa łączne PKB kraju przyjmującego
w krótkim okresie czasu w stosunku jeden na jeden, nie wpływając na średnie
płace i dochody przypadające na jedną osobę. [25] COM(2011) 743 wersja ostateczna. [26] Komunikat prasowy Komisji IP/11/1257 z dnia 27
października 2011 r. Partnerstwa na rzecz mobilności z Armenią, Mołdawią i
Gruzją stanowią element strategii Partnerstwa Wschodniego UE (COM(2011) 564
wersja ostateczna). Negocjacje z Ghaną są w toku, planuje się też rozpocząć
rozmowy z Egiptem, Marokiem i Tunezją. [27] http://ec.europa.eu/immigration [28] SEC(2011) 1353 wersja ostateczna. [29] http://www.who.int/hrh/migration/code/practice/en/
[30] W 2010 r. pracownicy wysłali do swoich krajów 31,2 mld
EUR, o 3% więcej niż w roku 2009. Eurostat Statistics in Focus 4/2012. [31] W studium ESM poświęconym migracji czasowej i
cyrkulacyjnej przeanalizowano dowody empiryczne, obecną praktykę polityczną
oraz przyszłe opcje dla tych rodzajów migracji. [32] Dyrektywa 2011/98/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie
procedury jednego wniosku o jedno zezwolenie dla obywateli państw trzecich na
pobyt i pracę na terytorium państwa członkowskiego oraz w sprawie wspólnego
zbioru praw dla pracowników z państw trzecich przebywających legalnie w
państwie członkowskim [33] 2009/50/WE z dnia 25 maja 2009 r. Zob. także
komunikat prasowy Komisji IP/11/1247 z 27.10.2011 r. [34] 2004/114/WE z dnia 13 grudnia 2004 r., obejmująca także
uczniów, stażystów na bezpłatnych stażach i wolontariuszy. Zob. także
sprawozdanie z wdrażania tej dyrektywy COM(2011) 587. [35] 2005/71/WE z dnia 12 października 2005 r. Zob. także
sprawozdanie z wdrażania tej dyrektywy COM(2011) 901. [36] Wniosek Komisji dotyczący dyrektywy w sprawie warunków
wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy sezonowej
(COM(2010) 379). [37] Wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie warunków wjazdu i
pobytu obywateli państw trzecich w ramach przeniesienia wewnątrz
przedsiębiorstwa (COM(2010) 378). [38] COM(2011) 585 wersja ostateczna. [39] 3135. posiedzenie Rady ds. Wymiaru SprawiedliwoścI i Spraw
Wewnętrznych, Bruksela, dnia 13 i 14 grudnia 2011 r. [40] Użyteczny punkt odniesienia stanowi Migrant Integration
Policy Index (MIPEX), służący do oceny, porównywania i doskonalenia polityki
integracyjnej. Rozpoczęto również pracę nad opracowaniem i oceną wspólnych
europejskich „wskaźników”, by na zasadzie porównania monitorować wyniki polityk
integracyjnych. Studium pilotażowe w sprawie wskaźników integracji imigrantów (Indicators
of Immigrant Integration ) zostało opublikowane przez Eurostat w 2011 r.,
stworzono też specjalną stronę internetową, zob. http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/employment_social_policy_equality/migrant_integration/indicators. [41] Konkretnie: zwiększenie do 75% wskaźnika zatrudnienia
kobiet i mężczyzn w wieku 20-64 lat , […..] i lepsza integracja legalnych
migrantów, poprawa poziomu wykształcenia, w szczególności poprzez dążenie do
ograniczenia liczby uczniów porzucających naukę w szkole do poziomu poniżej 10%
oraz zwiększenie udziału osób w wieku 30-34 mających ukończone studia wyższe
lub porównywalne studia do poziomu co najmniej 40% [Rada Europejska, dnia 17
czerwca 2010 r.]. [42] Dane te pochodzą z badania statystycznego dotyczącego siły
roboczej Eurostatu oraz unijnych statystyk dotyczących dochodów i warunków
życia. [43] COM(2011) 455 wersja ostateczna oraz późniejsze konkluzje
3135. Rady ds. WSiSW z dnia 13 i 14 grudnia 2011 r. Opublikowano również
badanie Eurobarometru w sprawie integracji migrantów (http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/quali/ql_5969_migrant_en.pdf). [44] COM(2011) 735 wersja ostateczna. Opinie otrzymane w
odpowiedzi na tę zieloną księgę dostępne są na następującej stronie: http://ec.europa.eu/home-affairs/news/consulting_public/consulting_0023_en.htm..
Europejska Sieć Migracyjna podjęła także analizę nadużyć poprzez małżeństwa dla
pozoru oraz oświadczenia o rodzicielstwie, by stworzyć lepsze podstawy dla tej
debaty. [45] Humanitarian Emergency Response
to the Libyan Crisis, IOM,
grudzień 2011. [46] Około 26 354 osób, przede wszystkim obywateli
Tunezji, zbiegło z tego kraju na wyspę Lampedusę (źródło: Humanitarian
Emergency Response to the Libyan Crisis, IOM, grudzień 2011). [47] Według Frontexu w 2011 r. wykryto 55 000 osób na lądowej
granicy grecko-tureckiej w rejonie Ewros, co stanowi wzrost o blisko 17% w
porównaniu z rokiem 2010. [48] Przykładowo zdaniem Eurostatu liczba wniosków o udzielenie
azylu złożonych we Włoszech w 2011 r. wyniosła 34 115, co oznacza 239%
wzrost w porównaniu z rokiem 2010, a na Malcie – 1 890, czyli 980% wzrost w
stosunku do roku 2010. Liczba wniosków pochodzących z Tunezji wzrosła
12-krotnie, do 6 335 w 2011 r. Większość została złożonych we Włoszech. [49] Według Frontexu większość prób nielegalnego przekroczenia
granic podejmowanych jest w „gorących punktach”, takich jak granica wschodnia,
lądowa granica Grecji z Turcją oraz na centralnym szlaku śródziemnomorskim
(odpowiednio 50% i 33% w całej UE) oraz, coraz częściej na zachodnim szlaku
śródziemnomorskim (prawie 10% łącznej liczby). Najczęściej wykrywani są
migranci pochodzący z Afganistanu. Zwiększonym przepływom towarzyszył również
wzrost liczby wniosków o ochronę międzynarodową. Kwartalne sprawozdanie
Frontexu, nr 3, lipiec-wrzesień 2011 r. [50] Przykładowo w ACP Observatory on Migration's Human
Mobility Report 2011 oszacowano, że liczba ludności w Afryce subsaharyjskiej
wynosi 802 mln i wzrasta rocznie o średnio 2,7%. W sprawozdaniu tym zaznaczono
również, że dwie trzecie ludności Afryki jest w wieku poniżej 25 lat, co
oznacza „znaczny wzrost udziału osób w wieku roboczym, które przypuszczalnie
będą szukać lepszych perspektyw zagranicą”. Zob. także prognozy demograficzne
dla Afryki w Statistics in Focus 19/2012 Eurostatu z dnia 27 marca 2012
r. [51] Zob. MEMO/11/918 z dnia 16 grudnia 2011 r. zawierające
przegląd ogólnej reakcji UE w odpowiedzi na arabską wiosnę. [52] W dniach 25 i 26 lutego 2010, 3 czerwca 2010 r., 11-12
kwietnia 2011 r. oraz 9-10 czerwca 2011 r. a także, jako najświeższy dokument,
na podstawie noty polskiej prezydencji (dok. Rady 18302/11) w grudniu 2011 r. [53] COM(2011) 248/3 [54] COM (2011) 291 wersja ostateczna. [55] Dokument Rady 18302/11. [56] Dokument Rady 8714/1/12. [57] Zob. także COM(2011) 292/3. [58] Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzja, Mołdawia i
Ukraina. Zob. COM(2011) 564 wersja ostateczna. [59] Konkluzje zostały przyjęte na posiedzeniu Rady ds. WSiSW w
grudniu 2011 r. [60] MEMO/10/450 z dnia 27 września 2010 r. W kwartalnych
sprawozdaniach grupy zadaniowej ds. Grecji ten plan działania rozpatrywany jest
w szerszym kontekście innych środków pomocy technicznej dla Grecji. [61] W latach 2007-2011 Grecja otrzymała 119 mln EUR, a w roku
2012 otrzymać ma dalsze 44,7 mln EUR. [62] W latach 2008-2011 Grecja otrzymała 52,2 mln EUR, a w roku
2012 otrzymać ma dalsze 37,3 mln EUR. [63] W latach 2008-2011 Grecja otrzymała 35,5 mln EUR (łącznie
z pomocą nadzwyczajną w latach 2008-2011), a w roku 2012 otrzymać ma dalsze 4
mln EUR. [64] Zespoły ustanowione zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE)
863/2007. Zob. także Sprawozdanie z funkcjonowania zespołów szybkiej
interwencji na granicy w 2010 r., sierpień 2011 r. [65] Rozporządzenie (UE) nr 1168/2011 z dnia 25 października
2011 r. [66] Będzie się to odbywać przykładowo za pośrednictwem sieci
oficerów łącznikowych ds. imigracji, która wraz z przyjęciem rozporządzenia
(UE) 493/2011 z dnia 5 kwietnia 2011 r. została włączona w ramy działalności
Frontexu. [67] Rozporządzenie (UE) nr 1077/2011 z dnia 25 października
2011 r. [68] COM (2011) 873 wersja ostateczna. [69] COM (2011) 680 wersja ostateczna. [70] Wizy te uprawniają do pobytu w UE przez trzy miesiące w
każdym sześciomiesięcznym okresie. W 2011 r. największa liczba wiz, ok. 41%
łącznej ich liczby, została wydana w Federacji Rosyjskiej. [71] Odpowiednie liczby za rok 2012 na koniec kwietnia tego
roku: ok. 453 900 wniosków wizowych, wydano 368 400 decyzji o wydaniu wizy i 63
000 decyzji odmownych. Większość wniosków pochodziła z Algierii (ok.
122 000), Maroka (ok. 119 000), Egiptu (ok. 41 000) i Tunezji
(ok. 39 000). Ponad 50% wszystkich wniosków rozpatrzono we Francji (ok.
185 000 wniosków) oraz Hiszpanii (ok. 78 000 wniosków). Zarejestrowano
ok. 3 000 osób, które złożyły więcej niż jeden wniosek – wszystkie te wnioski
były odrzucane. [72] COM(2011) 290 wersja ostateczna – wniosek dotyczący
rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 wymieniające
państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania
granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu. [73] Plan działania w zakresie liberalizacji reżimu wizowego
został przedstawiony Mołdawii w dniu 24 stycznia 2011 r., a Ukrainie w dniu 22
listopada 2010 r. Oba zawierają wskaźniki referencyjne w obszarze migracji i
azylu. [74] Wspólne oświadczenie Ukrainy i UE na szczycie w dniu 19
grudnia 2011 r. [75] COM (2011) 564 wersja ostateczna. [76] Użycie tej nazwy pozostaje bez uszczerbku dla stanowisk w
sprawie statusu i jest zgodne z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 oraz
opinią MTS na temat deklaracji niepodległości Kosowa. Wszystkie dalsze
przypadki wymienienia Kosowa w tekście należy rozumieć w kontekście tego
oświadczenia. [77] Szacuje się, że władze włoskie wydały, a następnie
przedłużyły, nawet 12 000 zezwoleń. Chociaż wiadomo, że wielu obywateli Tunezji
udało się następnie do innych państw członkowskich, zwłaszcza Francji,
faktyczne liczby nie są znane. [78] COM(2011)559 wersja ostateczna. [79] COM(2011)560 wersja ostateczna. [80] COM(2011)118 wersja ostateczna. [81] COM(2012)230 wersja ostateczna. [82] Decyzja Rady 2011/842/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. [83] Rozporządzenie (UE) 1342/2011 z dnia 13 grudnia 2011 r. Za
takie uznano również niektóre okręgi administracyjne w Polsce w kwalifikowalnym
obszarze przygranicznym. [84] 3135. posiedzenie Rady ds. Wymiaru SprawiedliwoścI i Spraw
Wewnętrznych, Bruksela, dnia 13 i 14 grudnia 2011 r. [85] Zob. COM(2011) 76 wersja ostateczna zawierająca przegląd
umów o readmisji zawartych przez UE. [86] COM (2011) 751 wersja ostateczna. [87] Dyrektywa 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. [88] Dyrektywa 2009/52/WE z dnia 18 czerwca 2009 r. [89] Zob. przypis 2. [90] Dyrektywa 2011/95/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. [91] Rozporządzenie (UE) nr 439/2010 z dnia 19 maja
2010 r. [92] COM(2011) 835 wersja ostateczna. [93] W ramach drugiej fazy w latach 2011-2012 ma zostać
przesiedlonych 360 uchodźców. [94] Nowy regionalny program ochrony w Afryce Północnej (Egipt,
Tunezja oraz, w miarę możliwości, Libia) rozpoczął się w grudniu 2011 r. [95] Około 3 000 uchodźców zostało przesiedlonych w państwach
członkowskich UE w trakcie 2011 r., z których w dziesięciu realizowane są
roczne programy przesiedleń. [96] Komunikat prasowy Rady 6838/12 z dnia 8 marca 2012 r. w
sprawie wspólnych unijnych priorytetów w zakresie przesiedleń na rok 2013 i
nowych reguł finansowania ze strony UE. [97] COM (2010) 213 wersja ostateczna. [98] Liczby te nie uwzględniają danych z Hiszpanii i Polski,
które nie były dostępne w momencie publikowania niniejszego sprawozdania. W
2010 r. w Hiszpanii było 15 małoletnich bez opieki a w Polsce 230. [99] Pewne szacunki podano w tabeli 10 towarzyszącego dokumentu
roboczego służb Komisji. [100] COM (2011) 118 wersja ostateczna. [101] Dostępne dane na temat zezwoleń na pobyt wydanych ofiarom
handlu ludźmi są obecnie rejestrowane przez Eurostat. Przykładowo w 2010 r.
liczba takich zezwoleń wyniosła 462 we Włoszech, 304 w Niderlandach i 108 w
Belgii. Pewne dane są również przekazywane przez państwa członkowskie na stronę
internetową Komisji poświęconą zwalczaniu handlu ludźmi http://ec.europa.eu/anti-trafficking/..
W 2011 r. intensyfikację przemytu ludzi odnotowano w szczególności w Austrii i
na Węgrzech. Z rocznika Międzynarodowego Ośrodka ds. Rozwoju Polityki
Migracyjnej (ICMPD) za rok 2010 wynika, że liczba osób przemyconych na Węgry
wyniosła 350 w 2010 r., natomiast w Austrii zatrzymano 6 664 przemycanych
osób. [102] Dyrektywa 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011 r. [103] Dokument Rady 12401/11 [104] COM (2011) 751 wersja ostateczna.