Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52011XC1114(01)

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady i Trybunału Obrachunkowego – Roczne sprawozdanie finansowe Unii Europejskiej – Rok budżetowy 2009

Dz.U. C 332 z 14.11.2011, p. 1–133 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

14.11.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 332/1


KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY I TRYBUNAŁU OBRACHUNKOWEGO

ROCZNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE UNII EUROPEJSKIEJ – ROK BUDŻETOWY 2009

2011/C 332/01

SPIS TREŚCI

Informacja dodatkowa załączona do skonsolidowanego sprawozdania finansowego

CZĘŚĆ I:

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe unii europejskiej I informacja dodatkowa

Bilans

Rachunek wyniku ekonomicznego

Rachunek przepływów pieniężnych

Zestawienie zmian w aktywach netto

Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego

CZĘŚĆ II:

Skonsolidowane sprawozdanie z wykonania budżetu unii europejskiej I informacja dodatkowa

Sprawozdanie z wykonania budżetu

Informacja dodatkowa do sprawozdania z wykonania budżetu

INFORMACJA DODATKOWA ZAŁĄCZONA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

Skonsolidowane roczne sprawozdanie finansowe Unii Europejskiej za 2010 r. sporządzono na podstawie informacji przedstawionych przez instytucje i organy na mocy art. 129 ust. 2 rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Unii Europejskiej. Niniejszym oświadczam, że sprawozdanie to zostało sporządzone zgodnie z tytułem VII tego rozporządzenia finansowego oraz z zasadami, regułami i metodami rachunkowości określonymi w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.

Księgowi tych instytucji i organów przekazali mi wszystkie informacje niezbędne w celu sporządzenia sprawozdania finansowego prezentującego aktywa i pasywa Unii Europejskiej oraz wykonanie budżetu, jak również potwierdzili ich wiarygodność.

Niniejszym poświadczam, że w oparciu o wyżej wymienione informacje oraz kontrole, które uznałem za niezbędne przed popisaniem sprawozdania finansowego Komisji Europejskiej, mam wystarczającą pewność, że sprawozdanie finansowe prawidłowo i rzetelnie przedstawia sytuację finansową Unii Europejskiej we wszystkich istotnych aspektach.

Philippe TAVERNE

Księgowy Komisji

CZĘŚĆ I

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe unii europejskiej i informacja dodatkowa

SPIS TREŚCI

Bilans

Rachunek wyniku ekonomicznego

Rachunek przepływów pieniężnych

Zestawienie zmian w aktywach netto

Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego:

1.

Istotne zasady rachunkowości

2.

Informacja dodatkowa do bilansu 24

3.

Informacja dodatkowa do rachunku wyniku ekonomicznego

4.

Informacja dodatkowa do rachunku przepływów pieniężnych

5.

Aktywa i zobowiązania warunkowe oraz inne pozycje

6.

Korekty finansowe i odzyskane środki

7.

Zarządzanie ryzykiem finansowym

8.

Informacje ujawniane na temat podmiotów powiązanych

9.

Zdarzenia następujące po dniu bilansowym

10.

Jednostki objęte konsolidacją

11.

Jednostki nieobjęte konsolidacją

BILANS

mln EUR

 

Nota

31.12.2010

31.12.2009

(po przekształceniu)

AKTYWA TRWAŁE:

Wartości niematerialne i prawne

2.1

108

72

Rzeczowe aktywa trwałe

2.2

4 813

4 859

Inwestycje długoterminowe

2.3

2 555

2 379

Pożyczki

2.4

11 640

10 764

Zaliczkowanie długoterminowe

2.5

44 118

41 544

Należności długoterminowe

2.6

40

55

 

 

63 274

59 673

AKTYWA OBROTOWE:

Zapasy

2.7

91

77

Inwestycje krótkoterminowe

2.8

2 331

1 791

Zaliczkowanie krótkoterminowe

2.9

10 078

9 436

Należności krótkoterminowe

2.10

13 501

8 958

Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne

2.11

22 063

23 372

 

 

48 064

43 634

AKTYWA OGÓŁEM

 

111 338

103 307

ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE:

Świadczenia pracownicze

2.12

(37 172)

(37 242)

Rezerwy długoterminowe

2.13

(1 317)

(1 469)

Finansowe zobowiązania długoterminowe

2.14

(11 445)

(10 559)

Inne zobowiązania długoterminowe

2.15

(2 104)

(2 178)

 

 

(52 038)

(51 448)

ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE:

Rezerwy krótkoterminowe

2.16

(214)

(213)

Finansowe zobowiązania krótkoterminowe

2.17

(2 004)

(40)

Zobowiązania wobec wierzycieli

2.18

(84 529)

(93 884)

 

 

(86 747)

(94 137)

ZOBOWIĄZANIA OGÓŁEM

 

(138 785)

(145 585)

AKTYWA NETTO

 

(27 447)

(42 278)

Kapitały rezerwowe

2.19

3 484

3 323

Kwoty, do wniesienia których należy wezwać państwa członkowskie (1)

2.20

(30 931)

(45 601)

AKTYWA NETTO

 

(27 447)

(42 278)

Szczegółowe informacje dotyczące przekształcenia niektórych wartości liczbowych z 2009 r. znajdują się w notach 2.5.2, 2.9.2, 2.10.3 i 3.4.1.

RACHUNEK WYNIKU EKONOMICZNEGO

mln EUR

 

Nota

2010

2009

(po przekształceniu)

PRZYCHODY OPERACYJNE

Przychody z tytułu zasobów własnych i wkładów

3.1

122 328

110 537

Pozostałe przychody operacyjne

3.2

8 188

7 532

 

 

130 516

118 069

KOSZTY OPERACYJNE

Koszty administracyjne

3.3

(8 614)

(8 133)

Koszty operacyjne

3.4

(103 764)

(102 504)

 

 

(112 378)

(110 637)

NADWYŻKA Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ

 

18 138

7 432

Przychody finansowe

3.5

1 178

835

Koszty finansowe

3.6

(661)

(594)

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych

2.12

(1 003)

(683)

Udział w deficycie netto wspólnych przedsiębiorstw i jednostek stowarzyszonych

3.7

(420)

(103)

WYNIK EKONOMICZNY ZA ROK

 

17 232

6 887

Szczegółowe informacje dotyczące przekształcenia niektórych wartości liczbowych z 2009 r. znajdują się w notach 2.5.2, 2.9.2, 2.10.3 i 3.4.1.

RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

mln EUR

 

Note

2010

2009

(po przekształceniu)

Wynik ekonomiczny za rok

 

17 232

6 887

Działalność operacyjna

4.2

 

 

Amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych

 

28

22

Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych

 

358

448

Straty z tytułu utraty wartości inwestycji (lub ich odwrócenie)

 

0

(17)

Zmiana stanu pożyczek

 

(876)

(7 199)

Zmiana stanu zaliczkowania długoterminowego

 

(2 574)

(12 521)

Zmiana stanu należności długoterminowych

 

15

(10)

Zmiana stanu zapasów

 

(14)

7

Zmiana stanu zaliczkowania krótkoterminowego

 

(642)

827

Zmiana stanu należności krótkoterminowych

 

(4 543)

2 962

Zmiana stanu rezerw długoterminowych

 

(152)

128

Zmiana stanu długoterminowych zobowiązań finansowych

 

886

7 210

Zmiana stanu innych długoterminowych zobowiązań

 

(74)

(48)

Zmiana stanu rezerw krótkoterminowych

 

1

(134)

Zmiana stanu krótkoterminowych zobowiązań finansowych

 

1 964

(79)

Zmiana stanu zobowiązań wobec wierzycieli

 

(9 355)

4 207

Nadwyżka budżetowa za poprzedni rok ujęta jako przychód niepieniężny

 

(2 254)

(1 796)

Pozostałe przepływy niepieniężne

 

(149)

54

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych

 

(70)

(313)

Działalność inwestycyjna

4.3

 

 

Zmiana stanu wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych

 

(374)

(464)

Zmiana stanu inwestycji długoterminowych

 

(176)

(284)

Zmiana stanu inwestycji krótkoterminowych

 

(540)

(239)

PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO

 

(1 309)

(352)

Zwiększenie/(zmniejszenie) stanu środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych netto

 

(1 309)

(352)

Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne na początek roku

2.11

23 372

23 724

Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne na koniec roku

2.11

22 063

23 372

Szczegółowe informacje dotyczące przekształcenia niektórych wartości liczbowych z 2009 r. znajdują się w notach 2.5.2, 2.9.2, 2.10.3 i 3.4.1.

ZESTAWIENIE ZMIAN W AKTYWACH NETTO

mln EUR

 

Kapitał rezerwowy (A)

Kwoty, do których wniesienia należy wezwać państwa członkowskie (B)

Aktywa netto = (A)+(B)

Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny według wartości godziwej

Inne kapitały rezerwowe

Skumulowana nadwyżka/(deficyt)

Wynik ekonomiczny za rok

STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2008 R.

41

3 074

(63 225)

12 686

(47 424)

Zmiany stanu kapitału rezerwowego Funduszu Gwarancyjnego

 

196

(196)

 

0

Zmiany wartości godziwej

28

 

 

 

28

Inne (po przekształceniu)

 

(1)

28

 

27

Alokacja wyniku ekonomicznego za 2008 r.

 

(15)

12 701

(12 686)

0

Wynik budżetowy za 2008 r. przypisany państwom członkowskim

 

 

(1 796)

 

(1 796)

Wynik ekonomiczny za rok (po przekształceniu)

 

 

 

6 887

6 887

STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2009 R. (po przekształceniu)

69

3 254

(52 488)

6 887

(42 278)

Zmiany stanu kapitału rezerwowego Funduszu Gwarancyjnego

 

273

(273)

 

0

Zmiany wartości godziwej

(130)

 

 

 

(130)

Inne

 

4

(21)

 

(17)

Alokacja wyniku ekonomicznego za 2009 r.(po przekształceniu)

 

14

6 873

(6 887)

0

Wynik budżetowy za 2009 r. przypisany państwom członkowskim

 

 

(2 254)

 

(2 254)

Wynik ekonomiczny za rok

 

 

 

17 232

17 232

STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2009 R.

(61)

3 545

(48 163)

17 232

(27 447)

INFORMACJA DODATKOWA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO:

SPIS TREŚCI

1.

Istotne zasady rachunkowości

2.

Informacja dodatkowa do bilansu

3.

Informacja dodatkowa do rachunku wyniku ekonomicznego

4.

Informacja dodatkowa do rachunku przepływów pieniężnych

5.

Aktywa i zobowiązania warunkowe oraz inne pozycje

6.

Korekty finansowe i odzyskane środki

7.

Zarządzanie ryzykiem finansowym

8.

Informacje ujawniane na temat podmiotów powiązanych

9.

Zdarzenia następujące po dniu bilansowym

10.

Jednostki objęte konsolidacją

11.

Jednostki nieobjęte konsolidacją

1.   ISTOTNE ZASADY RACHUNKOWOŚCI

1.1   PODSTAWA PRAWNA I ZASADY RACHUNKOWOŚCI

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Unii Europejskiej obejmuje sprawozdanie Unii Europejskiej, Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej i Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (w likwidacji). Sprawozdanie to sporządza się zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. (Dz.U. L 248 z 16 września 2002 r.) w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Unii Europejskiej oraz zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE, Euratom) nr 2342/2002 z dnia 23 grudnia 2002 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania ww. rozporządzenia finansowego.

Zgodnie z art. 133 rozporządzenia finansowego Unia Europejska przygotowała swoje skonsolidowane sprawozdanie finansowe za 2010 r. w oparciu o system rachunkowości memoriałowej bazujący na Międzynarodowych standardach rachunkowości dla sektora publicznego (IPSAS) lub na Międzynarodowych standardach sprawozdawczości finansowej (IFRS). Wspomniane zasady rachunkowości przyjęte przez księgowego Komisji mają być stosowane we wszystkich instytucjach i organach UE objętych konsolidacją, co pozwala na wprowadzenie jednolitych zasad rachunkowości oraz wyceny i prezentacji sprawozdań w celu harmonizacji procesu sporządzania sprawozdań finansowych i konsolidacji. Konta prowadzone są w euro w układzie roku kalendarzowego.

1.2   ZASADY RACHUNKOWOŚCI

Celem sprawozdania finansowego jest dostarczenie przydatnych dla szerokiego kręgu odbiorców informacji o sytuacji finansowej, wynikach i przepływach pieniężnych danego podmiotu. W przypadku UE jako podmiotu sektora publicznego bardziej konkretnym celem jest dostarczenie informacji przydatnych w procesie decyzyjnym oraz wykazanie, że podmiot rozlicza się z powierzonych mu środków. Niniejszy dokument został sporządzony w oparciu o wyżej wymienione cele. Artykuł 124 rozporządzenia finansowego określa zasady rachunkowości, zgodnie z którymi należy sporządzać sprawozdania finansowe:

kontynuacja działalności;

ostrożność;

jednolite metody rachunkowości;

porównywalność informacji;

istotność;

zakaz kompensat;

nadrzędność treści nad formą;

zasada memoriałowa.

Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z wyżej wymienionymi zasadami wiąże się z koniecznością dokonania przez kierownictwo szacunków, które mają wpływ na kwoty wykazywane w niektórych pozycjach skonsolidowanego bilansu i skonsolidowanego rachunku wyniku ekonomicznego, a także związane z nimi pozycje aktywów i zobowiązań warunkowych.

1.3   KONSOLIDACJA

Zakres konsolidacji

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe UE obejmuje wszystkie znaczące jednostki kontrolowane (instytucje i agencje), jednostki stowarzyszone i wspólne przedsiębiorstwa, co stanowi 43 jednostki kontrolowane, 5 wspólnych przedsiębiorstw i 4 jednostki stowarzyszone. Pełna lista jednostek objętych konsolidacją znajduje się w nocie 10. W porównaniu z 2009 r. konsolidacją dodatkowo objęto trzy jednostki kontrolowane (jedną instytucję, dwie agencje), jedną jednostkę stowarzyszoną oraz jedno wspólne przedsiębiorstwo. Wpływ poszerzenia zakresu konsolidacji na skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest nieznaczny.

Jednostki kontrolowane

Decyzja o objęciu jednostki konsolidacją opiera się na koncepcji kontroli. Jednostki kontrolowane to jednostki, o których polityce finansowej i operacyjnej bezpośrednio lub pośrednio decyduje Unia Europejska, aby móc czerpać korzyści z ich działalności. Wykonywanie tego typu uprawnień musi być możliwe na bieżąco. Jednostki kontrolowane są w pełni objęte konsolidacją. Konsolidacja rozpoczyna się od samego początku objęcia kontroli, a kończy się z momentem zakończenia sprawowania kontroli.

Najpowszechniejszymi wskaźnikami sprawowania kontroli w ramach Unii Europejskiej są: utworzenie jednostki na mocy traktatów ustanawiających lub prawa wtórnego, finansowanie jednostki z budżetu ogólnego, posiadanie praw głosu w organach zarządzających, przeprowadzanie kontroli przez Europejski Trybunał Obrachunkowy i udzielanie absolutorium przez Parlament Europejski. Oczywiste jest, że należy dokonać oceny na poziomie jednostki, aby móc zadecydować, czy jedno z wyżej wymienionych kryteriów lub wszystkie z nich są wystarczające do stwierdzenia faktu sprawowania kontroli.

Zgodnie z tym podejściem uznaje się, że instytucje UE (poza EBC) oraz agencje (poza agencjami wchodzącymi w skład dawnego drugiego filara) są pod wyłączną kontrolą UE, a zatem są objęte konsolidacją. Za jednostkę kontrolowaną uznaje się również Europejską Wspólnotę Węgla i Stali w likwidacji (EWWiS).

Wszystkie istotne transakcje i salda pomiędzy jednostkami kontrolowanymi przez UE podlegają wyeliminowaniu, a niezrealizowane zyski i straty z transakcji pomiędzy jednostkami nie są istotne, więc nie zostały wyeliminowane.

Wspólne przedsiębiorstwa

Wspólne przedsiębiorstwo jest wynikiem ustaleń umownych, na mocy których Unia Europejska i jedna lub więcej stron („wspólnicy”) podejmują działalność gospodarczą podlegającą wspólnej kontroli. Wspólna kontrola jest to określony w umowie podział bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad działalnością z możliwością świadczeń.

Udziały we wspólnych przedsiębiorstwach wykazywane są zgodnie z metodą praw własności i są początkowo ujmowane według kosztu. Udział Unii Europejskiej w wynikach wspólnie kontrolowanych jednostek jest ujmowany w rachunku wyniku ekonomicznego UE, a jej udział w zmianach stanu kapitału rezerwowego jest ujmowany w kapitale rezerwowym UE. Wartość księgowa wspólnego przedsiębiorstwa w sprawozdaniu finansowym UE w dniu bilansowym jest równa kosztowi początkowemu wraz ze wszystkimi zmianami (dalsze wkłady, udział w wynikach i zmianach stanu kapitału rezerwowego, utraty wartości oraz dywidendy).

Niezrealizowane zyski i straty z transakcji pomiędzy Unią Europejską a jej wspólnie kontrolowanymi jednostkami nie są znaczące, w związku z czym nie zostały wyeliminowane. Zasady rachunkowości stosowane przez wspólne przedsiębiorstwa mogą różnić się od zasad przyjętych przez Unię Europejską dla tych samych transakcji i zdarzeń w podobnych okolicznościach.

Jednostki stowarzyszone

Jednostki stowarzyszone to jednostki, na które Unia Europejska bezpośrednio lub pośrednio wywiera znaczący wpływ, lecz nie ma nad nimi kontroli. Przyjmuje się, że znaczący wpływ występuje wtedy, gdy Komisja Europejska posiada bezpośrednio lub pośrednio przynajmniej 20 % praw głosu.

Udział finansowy w jednostkach stowarzyszonych wykazywany jest zgodnie z metodą praw własności i jest początkowo ujmowany według kosztu. Udział Unii Europejskiej w wynikach jednostek stowarzyszonych jest ujmowany w rachunku wyniku ekonomicznego UE, a jej udział w zmianach stanu kapitału rezerwowego jest ujmowany w kapitale rezerwowym UE. Wartość księgowa jednostki stowarzyszonej w sprawozdaniu finansowym UE w dniu bilansowym jest równa kosztowi początkowemu wraz ze wszystkimi zmianami (dalsze wkłady, udział w wynikach i zmianach stanu kapitału rezerwowego, utraty wartości oraz dywidendy). Otrzymane wypłaty od jednostek stowarzyszonych obniżają wartość bilansową aktywów. Niezrealizowane zyski i straty z transakcji pomiędzy Unią Europejską a jej jednostkami stowarzyszonymi nie są znaczące, w związku z czym nie zostały wyeliminowane.

Zasady rachunkowości stosowane przez jednostki stowarzyszone mogą różnić się od zasad przyjętych przez Unię Europejską dla tych samych transakcji i zdarzeń w podobnych okolicznościach. W przypadku gdy Unia Europejska posiada przynajmniej 20 % funduszu kapitału inwestycyjnego, UE stara się nie wywierać znaczącego wpływu. Fundusze te traktuje się zatem jako instrumenty finansowe sklasyfikowane jako dostępne do sprzedaży, w związku z czym nie stosuje się metody praw własności.

Jednostki nieobjęte konsolidacją, których funduszami zarządza Komisja

Funduszami programu ubezpieczeń zdrowotnych dla pracowników Unii Europejskiej, Europejskiego Funduszu Rozwoju oraz funduszu gwarancyjnego dla uczestników zarządza w ich imieniu Komisja, jednak z uwagi na to, że jednostki te nie są kontrolowane przez Unię Europejską, nie są one też ujęte w jej skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym – bardziej szczegółowe informacje na temat odpowiednich kwot znajdują się w nocie 11.

1.4   PODSTAWA SPORZĄDZENIA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

1.4.1    Waluta i zasady przeliczania

Waluta funkcjonalna i sprawozdawcza

Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w mln euro, przy czym euro jest walutą funkcjonalną i sprawozdawczą Unii Europejskiej.

Transakcje i salda

Transakcje w walutach obcych przelicza się na euro według kursu obowiązującego w dniu transakcji. Dodatnie i ujemne różnice kursowe wynikające z rozliczenia transakcji w walutach obcych oraz z przeliczenia na koniec roku kursów wymiany pieniężnych składników aktywów i zobowiązań denominowanych w walutach obcych ujmuje się w rachunku wyniku ekonomicznego.

Inne metody przeliczania stosuje się w przypadku rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, które zachowują wartość w euro według kursu na dzień zakupu.

Stan na koniec roku pieniężnych składników aktywów i zobowiązań denominowanych w walutach obcych przelicza się na euro według kursu obowiązującego na dzień 31 grudnia:

Kurs wymiany EUR

Waluta

31.12.2010

31.12.2009

BGN

1,9558

1,9558

CZK

25,0610

26,4730

DKK

7,4535

7,4418

EEK

15,6466

15,6466

GBP

0,8607

0,8881

HUF

277,9500

270,4200

LVL

0,7094

0,7093

LTL

3,4528

3,4528

PLN

3,9750

4,1045

RON

4,2620

4,2363

SEK

8,9655

10,2520

CHF

1,2504

1,4836

JPY

108,6500

133,1600

USD

1,3362

1,4406

Zmiany w wartości godziwej papierów wartościowych reprezentujących wartości pieniężne, denominowanych w walucie obcej i sklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaży, które powiązane są z różnicami kursowymi, ujmuje się w rachunku wyniku ekonomicznego. Różnice kursowe dotyczące niepieniężnych składników aktywów i zobowiązań finansowych, wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, ujmowane są w rachunku wyniku ekonomicznego. Różnice kursowe dotyczące niepieniężnych składników aktywów finansowych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaży wykazywane są w kapitale rezerwowym z aktualizacji wyceny według wartości godziwej.

1.4.2    Wykorzystanie szacunków

Zgodnie z IPSAS i z ogólnie przyjętymi zasadami rachunkowości kwoty wykazane w sprawozdaniu finansowym muszą opierać się na szacunkach i założeniach kierownictwa, których podstawą są możliwie jak najbardziej wiarygodne dostępne informacje. Istotne szacunki dotyczą m.in. kwot na świadczenia pracownicze, rezerw, ryzyka finansowego związanego z zapasami i należnościami, naliczonych dochodów i rozliczeń międzyokresowych biernych kosztów, aktywów i zobowiązań warunkowych oraz stopnia utraty wartości w przypadku wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych. Rzeczywiste wyniki mogą nie pokrywać się z szacunkami. Zmiany w zakresie szacunków znajdują odzwierciedlenie w okresie, w którym stają się one wiadome.

1.5   BILANS

1.5.1    Wartości niematerialne i prawne

Zakupione licencje na oprogramowanie komputerowe wykazywane są według kosztu historycznego pomniejszonego o umorzenie i odpisy z tytułu utraty wartości. Te aktywa amortyzuje się metodą liniową przez szacowany okres ich użytkowania. Wartości niematerialne i prawne powstałe w wyniku procesów wewnętrznych są kapitalizowane, gdy spełnione są odpowiednie kryteria określone w zasadach rachunkowości UE. Koszty, które można kapitalizować, obejmują wszystkie koszty, które można bezpośrednio przypisać, niezbędne do opracowania, wytworzenia i przygotowania danego składnika aktywów, aby mógł on funkcjonować w sposób zgodny z zamierzeniami kierownictwa. Koszty powiązane z działaniami naukowo-badawczymi, koszty prac rozwojowych oraz koszty utrzymania, których nie można kapitalizować, uznaje się za wydatki poniesione.

1.5.2    Rzeczowe aktywa trwałe

Wszystkie rzeczowe aktywa trwałe wykazywane są według kosztu historycznego pomniejszonego o umorzenie i odpisy z tytułu utraty wartości. Koszt historyczny obejmuje wydatki, które można bezpośrednio przypisać do nabycia lub budowy składnika aktywów.

Późniejsze koszty włączane są do wartości bilansowej składnika aktywów lub ujmowane jako odrębny składnik aktywów, jedynie gdy jest prawdopodobne, że przyszłe korzyści ekonomiczne lub świadczenia związane z danym składnikiem aktywów wpłyną do Unii Europejskiej oraz pod warunkiem, że możliwa jest wiarygodna wycena kosztu tego składnika aktywów. Koszty związane z naprawą i utrzymaniem wykazywane są w rachunku wyniku ekonomicznego w okresie obrachunkowym, w którym zostały poniesione. Ponieważ Unia Europejska nie zaciąga pożyczek pieniężnych w celu sfinansowania zakupu rzeczowych aktywów trwałych, nie istnieją żadne koszty takich pożyczek powiązane z tego rodzaju zakupami.

Grunty i dzieła sztuki nie podlegają amortyzacji, jako że uznaje się, że mają one nieokreślony okres użytkowania. Środki trwałe w budowie nie podlegają amortyzacji, ponieważ aktywa te nie są jeszcze dostępne do użytku. Inne składniki aktywów amortyzowane są metodą liniową w celu alokacji ich kosztu do ich wartości rezydualnej przez szacunkowy okres ich użytkowania:

Stawki amortyzacji

Aktywa

Stawka amortyzacji metodą liniową

Budynki

4 %

Urządzenia, maszyny i narzędzia

10 % do 25 %

Meble

10 % do 25 %

Wyposażenie i instalacje

10 % do 33 %

Samochody

25 %

Sprzęt komputerowy

25 %

Inne rzeczowe aktywa trwałe

10 % do 33

Zyski i straty ze sprzedaży ustala się porównując wpływy, pomniejszone o koszty sprzedaży, z wartością bilansową sprzedanego składnika aktywów i ujmuje się je w rachunku wyniku ekonomicznego.

Leasing

Leasing rzeczowych aktywów trwałych, w przypadku którego zasadniczo całe ryzyko oraz korzyści związane z własnością przypadają na Unię Europejską, uznaje się za leasing finansowy. Leasing finansowy ujmuje się w kwotach równych wartości godziwej przedmiotu leasingu, ustalonej na dzień rozpoczęcia leasingu, lub w kwotach równych wartości bieżącej minimalnych opłat leasingowych, jeżeli jest ona niższa od wartości godziwej. Każdą opłatę leasingową wykazuje się w podziale na zobowiązanie i koszty finansowe, aby uzyskać stałą stopę w stosunku do nieuregulowanego salda zobowiązań finansowych. Zobowiązania z tytułu opłat leasingowych bez uwzględnienia kosztów finansowych ujmuje się w innych zobowiązaniach (długo- i krótkoterminowych.) Odsetki od kosztów finansowych ujmuje się w rachunku wyniku ekonomicznego przez okres leasingu, tak aby uzyskać stałą okresową stopę procentową w stosunku do nieuregulowanego salda zobowiązania w każdym z okresów. Aktywa posiadane na podstawie leasingu finansowego amortyzuje się przez okres użytkowania składnika aktywów lub przez okres leasingu, w zależności od tego, który z nich jest krótszy.

Leasing, w przypadku którego leasingodawca zachowuje znaczącą część ryzyka i korzyści związanych z własnością, jest leasingiem operacyjnym. W przypadku leasingu operacyjnego opłaty wykazuje się metodą liniową w rachunku wyniku ekonomicznego przez okres leasingu.

1.5.3    Utrata wartości aktywów niefinansowych

Aktywa o nieokreślonym okresie użytkowania nie są amortyzowane i są corocznie kontrolowane pod kątem utraty wartości. Amortyzowane składniki aktywów są analizowane pod kątem utraty wartości, gdy zdarzenia lub zmiana okoliczności wskazują, że wartość bilansowa może nie zostać odzyskana. Stratę z tytułu utraty wartości wykazuje się w kwocie, o którą wartość bilansowa składnika aktywów przewyższa jego wartość odzyskiwalną. Wartość odzyskiwalna to wartość godziwa składnika aktywów pomniejszona o koszty sprzedaży lub wartość użytkowa, w zależności od tego która z tych wartości jest wyższa.

Wartość rezydualna i okres użytkowania wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych są analizowane i w razie konieczności korygowane najrzadziej raz do roku. Wartość bilansowa składnika aktywów jest natychmiast odpisywana do jego wartości odzyskiwalnej, jeżeli wartość bilansowa składnika aktywów jest wyższa niż jego szacunkowa wartość odzyskiwalna. Jeżeli uznane w poprzednich latach przyczyny utraty wartości nie mają już zastosowania, odpisy z tytułu utraty wartości są odpowiednio odwracane.

1.5.4    Inwestycje

Udziały w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsiębiorstwach

Udziały w jednostkach stowarzyszonych i we wspólnych przedsiębiorstwach wykazywane są metodą praw własności. Koszty kapitału własnego są korygowane w taki sposób, aby odzwierciedlały udział zmniejszeń lub zwiększeń aktywów netto jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsiębiorstw, które można przypisać Unii Europejskiej po pierwotnym ujęciu, jeżeli występują oznaki utraty wartości, i w razie konieczności dokonuje się odpisu do niższej wartości odzyskiwalnej. Wartość odzyskiwalną określa się zgodnie z zasadami opisanymi w nocie 1.5.3. Jeżeli przyczyny utraty wartości przestają mieć zastosowanie w późniejszym terminie, odpis z tytułu utraty wartości odwraca się do wartości bilansowej, jaka zostałaby określona, gdyby nie dokonano żadnego odpisu z tytułu utraty wartości.

Inwestycje w funduszach kapitału podwyższonego ryzyka

Klasyfikacja i wycena

Inwestycje w funduszach kapitału podwyższonego ryzyka klasyfikuje się jako aktywa dostępne do sprzedaży (zob. 1.5.5), zatem wykazuje się je w wartości godziwej z zyskami i stratami wynikającymi ze zmian wartości godziwej (wraz z różnicami kursowymi) ujętymi w kapitale rezerwowym z aktualizacji wyceny według wartości godziwej.

Zapłata według wartości godziwej

Jako że inwestycje w fundusze kapitału podwyższonego ryzyka nie są notowane na aktywnym rynku, wycenia się je w rozbiciu na poszczególne pozycje po koszcie lub według wartości aktywów netto (biorąc za podstawę wyceny niższą z obydwu wartości). Niezrealizowane zyski z wyceny według wartości godziwej ujmuje się w kapitale rezerwowym, a niezrealizowane straty ocenia się pod kątem utraty wartości w celu ustalenia, czy należy je ująć jako odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości w rachunku wyniku ekonomicznego lub jako zmiany stanu kapitału rezerwowego z aktualizacji wyceny według wartości godziwej.

1.5.5    Aktywa finansowe

Klasyfikacja

Unia Europejska dzieli swoje aktywa finansowe na następujące kategorie: aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy; pożyczki i należności; inwestycje utrzymywane do terminu zapadalności; oraz aktywa finansowe dostępne do sprzedaży. Klasyfikacja instrumentów finansowych ustalana jest w momencie ujęcia początkowego i podlega ponownej wycenie na każdy dzień bilansowy.

(i)   Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Składnik aktywów zalicza się do tej kategorii, jeżeli został nabyty zasadniczo w celu sprzedaży w perspektywie krótkoterminowej lub jeżeli został do niej zaklasyfikowany przez Unię Europejską. W kategorii tej ujmuje się również instrumenty pochodne. Należące do tej kategorii aktywa uznaje się za aktywa obrotowe, jeżeli ich realizacja przewidziana jest w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.

(ii)   Pożyczki i należności

Pożyczki i należności to aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi ze stałymi lub ustalonymi płatnościami, nienotowane na aktywnym rynku. Powstają one, gdy UE przekazuje środki pieniężne, towary lub usługi bezpośrednio dłużnikowi i nie ma zamiaru wprowadzać należności do obrotu. Wykazuje się je w aktywach trwałych, z wyjątkiem składników, których termin wymagalności przypada w terminie 12 miesięcy od dnia bilansowego.

(iii)   Inwestycje utrzymywane do terminu zapadalności

Inwestycje utrzymywane do terminu zapadalności to aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi ze stałymi lub ustalonymi płatnościami i stałymi terminami zapadalności, które Unia Europejska ma zamiar i może utrzymywać do terminu zapadalności. W ciągu ostatniego roku budżetowego Unia Europejska nie utrzymywała żadnych inwestycji zaliczających się do tej kategorii.

(iv)   Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży to aktywa niebędące instrumentami pochodnymi, które zostały przypisane do niniejszej kategorii lub które nie zaliczają się do żadnej z pozostałych kategorii. Klasyfikuje się je jako aktywa obrotowe lub trwałe, w zależności od tego, w jakim terminie UE planuje je zbyć. Inwestycje w jednostkach nieobjętych konsolidacją oraz inne inwestycje kapitałowe (np. transakcje związane z kapitałem podwyższonego ryzyka) nieujmowane metodą praw własności również klasyfikuje się jako aktywa finansowe dostępne do sprzedaży.

Ujęcie początkowe i wycena

Zakup i sprzedaż aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, utrzymywanych do terminu zapadalności i dostępnych do sprzedaży wykazuje się na dzień transakcji, czyli dzień, w którym Unia Europejska zobowiązała się kupić lub sprzedać składnik aktywów. Pożyczki wykazuje się w dniu przekazania środków pieniężnych pożyczkobiorcom. Instrumenty finansowe w ujęciu początkowym wykazuje się w wartości godziwej powiększonej o koszty transakcji w przypadku wszystkich aktywów finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy. Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy w ujęciu początkowym wykazuje się w wartości godziwej, a koszty transakcji ujmuje się w rachunku wyniku ekonomicznego.

W ujęciu początkowym wartość godziwa składnika aktywów finansowych odpowiada zwykle cenie transakcji (tj. wartości godziwej otrzymanej zapłaty). Jednakże wartość godziwą przyznanej długoterminowej pożyczki, która jest nieoprocentowana lub oprocentowana poniżej rynkowych stóp procentowych, ustala się jako wartość bieżącą wszystkich przyszłych wpływów środków pieniężnych dyskontowanych w oparciu o obowiązującą stopę procentową dla podobnego instrumentu o podobnym ratingu kredytowym.

Pożyczki udzielone z pożyczonych funduszy wycenia się według ich kwoty nominalnej, którą uznaje się za wartość godziwą pożyczki. Istnieją ku temu następujące powody:

Otoczenie rynkowe pożyczek UE jest bardzo specyficzne i różni się od rynku kapitałowego, na którym emitowane są obligacje komercyjne lub skarbowe. Pożyczkodawcy na rynku kapitałowym mają bowiem możliwość wyboru alternatywnych instrumentów, co znajduje swoje odzwierciedlenie w cenach rynkowych. UE jest jednak pozbawiona tej możliwości, jako że nie może ona inwestować środków na rynkach kapitałowych; może ona jedynie pożyczać z rynku środki dla celów udzielenia pożyczki o tej samej stopie procentowej (np. na wsparcie bilansu płatniczego) lub o stopie niższej w porównaniu ze stopą na rynku komercyjnym (np. w ramach europejskiego mechanizmu stabilizacji finansowej w 2011 r.). Oznacza to, że UE nie ma innej możliwości udzielania pożyczek, wykorzystując pożyczone środki, lub inwestowania tych środków. Dlatego też nie istnieją koszty alternatywne i tym samym nie ma podstawy do porównania ze stopami rynkowymi. W rzeczywistości pożyczki udzielane przez UE same w sobie reprezentują rynek. Zasadniczo, jako że nie można zastosować opcji kosztu alternatywnego, cena rynkowa nie oddaje rzetelnie istoty operacji udzielania pożyczek przez UE. W związku z tym nie jest właściwe ustalanie wartości godziwej pożyczek UE w odniesieniu do obligacji komercyjnych i skarbowych.

Ponadto, jako że nie istnieje aktywny rynek ani podobne transakcje, z którymi można by porównać operacje udzielania pożyczek przez UE, stopa procentowa, którą ma stosować Komisja Europejska do ustalenia wartości godziwej pożyczek udzielanych w ramach europejskiego mechanizmu stabilizacji finansowej, pożyczek na wsparcie bilansu płatniczego oraz innych takich pożyczek, powinna być równa pobieranej stopie procentowej.

Co więcej, w przypadku pożyczek na wsparcie bilansu płatniczego, pożyczek Euratomu oraz pożyczek w ramach pomocy makrofinansowej między pożyczkami udzielonymi i zaciągniętymi występują efekty równoważące z uwagi na ich charakter równoległy. Stąd też efektywna stopa procentowa dla pożyczki udzielonej równa się efektywnej stopie procentowej powiązanych pożyczek zaciągniętych; Poniesione przez UE koszty transakcji, którymi następnie obciążono beneficjenta pożyczki, są bezpośrednio ujmowane w rachunku wyniku ekonomicznego.

Instrumenty finansowe usuwa się ze sprawozdania finansowego w przypadku wygaśnięcia lub przeniesienia prawa do otrzymywania wpływów pieniężnych z inwestycji oraz w przypadku gdy Unia Europejska przeniosła zasadniczo całe ryzyko i korzyści związane z własnością.

Późniejsza wycena

(i)

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy są następnie wykazywane w wartości godziwej. Zyski i straty wynikające ze zmiany wartości godziwej instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy ujmuje się w rachunku wyniku ekonomicznego w okresie, w którym powstały.

(ii)

Pożyczki i należności oraz inwestycje utrzymywane do terminu zapadalności ujmuje się po zamortyzowanym koszcie w oparciu o metodę efektywnej stopy procentowej. W przypadku pożyczek udzielonych z pożyczonych funduszy ta sama efektywna stopa procentowa stosowana jest do udzielonych i zaciągniętych pożyczek, gdyż pożyczki te mają cechy operacji równoległych, a różnice między warunkami i wysokościami kwot pożyczek udzielonych i zaciągniętych nie są istotne. Poniesione przez UE koszty transakcji, którymi następnie obciążono beneficjenta pożyczki, są bezpośrednio ujmowane w rachunku wyniku ekonomicznego.

(iii)

Inwestycje utrzymywane do terminu zapadalności – obecnie UE nie posiada żadnych inwestycji utrzymywanych do terminu zapadalności.

(iv)

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży są następnie wyceniane w wartości godziwej. Zyski i straty wynikające ze zmiany wartości godziwej aktywów dostępnych do sprzedaży ujmuje się w kapitale rezerwowym z aktualizacji wyceny według wartości godziwej. W przypadku sprzedaży lub utraty wartości aktywów sklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaży, skumulowane korekty wartości godziwej ujęte uprzednio w kapitale rezerwowym z aktualizacji wyceny według wartości godziwej ujmuje się w rachunku wyniku ekonomicznego. Odsetki od aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży obliczone w oparciu o metodę efektywnej stopy procentowej ujmuje się w rachunku wyniku ekonomicznego. Dywidendy od instrumentów kapitałowych dostępnych do sprzedaży ujmuje się po uznaniu prawa UE do otrzymania płatności.

Wartość godziwą inwestycji notowanych na aktywnych rynkach ustala się w oparciu o bieżące oferowane ceny zakupu. W przypadku składników aktywów finansowych, dla których nie ma aktywnego rynku (i w przypadku nienotowanych papierów wartościowych), Unia Europejska określa wartość godziwą w oparciu o metody wyceny. Obejmują one wykorzystanie niedawnych transakcji na warunkach rynkowych, odniesienie do innych analogicznych instrumentów, analizę zdyskontowanych przepływów pieniężnych, modele wyceny opcji oraz inne metody wyceny powszechnie stosowane przez uczestników rynku.

W przypadku gdy nie można w wiarygodny sposób wycenić wartości godziwej inwestycji w instrumenty kapitałowe, które nie są notowane na aktywnym rynku, inwestycje te wycenia się po koszcie pomniejszonym o utratę wartości.

Utrata wartości aktywów finansowych

Na każdy dzień bilansowy Unia Europejska ocenia, czy istnieją obiektywne dowody utraty wartości danego składnika aktywów finansowych. Tylko i wyłącznie wtedy, gdy istnieją obiektywne dowody utraty wartości w związku z jednym lub większą liczbą zdarzeń, które miały miejsce po początkowym ujęciu składnika aktywów, oraz gdy zdarzenie (lub zdarzenia) będące przyczyną straty mają wpływ na szacunkowe przyszłe przepływy pieniężne związane z danym składnikiem aktywów, który można w wiarygodny sposób oszacować, następuje utrata wartości danego składnika aktywów finansowych i dokonywany jest odpis z tytułu utraty wartości.

(a)   Aktywa wykazywane po zamortyzowanym koszcie

Jeżeli istnieją obiektywne dowody utraty wartości pożyczek i należności lub inwestycji utrzymywanych do terminu zapadalności wykazywanych po zamortyzowanym koszcie, kwotę odpisu wycenia się jako różnicę między wartością bilansową składnika aktywów a wartością bieżącą szacunkowych przyszłych przepływów pieniężnych (z wyłączeniem przyszłych strat kredytowych, które nie zostały poniesione) dyskontowaną według pierwotnej efektywnej stopy procentowej dla składnika aktywów finansowych. Wartość bilansowa składnika aktywów jest zmniejszana, a kwota odpisu ujmowana jest w rachunku wyniku ekonomicznego. Jeżeli pożyczka lub inwestycja utrzymywana do terminu zapadalności ma zmienne oprocentowanie, w celu wyceny odpisu z tytułu utraty wartości przyjmuje się stopę dyskontową odpowiadającą bieżącej efektywnej stopie procentowej określonej w umowie. Wartość bieżącą szacunkowych przyszłych przepływów pieniężnych z tytułu zabezpieczonego składnika aktywów finansowych oblicza się na podstawie przepływów pieniężnych, które mogą wynikać z zajęcia, pomniejszonych o koszty uzyskania i sprzedaży zabezpieczenia, bez względu na prawdopodobieństwo zajęcia. Jeżeli w kolejnym okresie kwota odpisu z tytułu utraty wartości ulegnie zmniejszeniu oraz jeżeli zmniejszenie to można w obiektywny sposób powiązać ze zdarzeniem mającym miejsce po ujęciu utraty wartości, uprzednio ujęty odpis z tytułu utraty wartości odwraca się w rachunku wyniku ekonomicznego.

(b)   Aktywa wykazywane w wartości godziwej

W przypadku inwestycji kapitałowych sklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaży, podczas ustalania, czy nie nastąpiła utrata wartości papierów wartościowych, należy wziąć pod uwagę istotny lub trwały (dłużej trwający) spadek wartości godziwej papierów wartościowych poniżej ich kosztu. Jeżeli istnieją tego rodzaju dowody dla aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, łączny odpis – wyceniany jako różnica między kosztem nabycia a bieżącą wartością godziwą, pomniejszony o wszelkie odpisy z tytułu utraty wartości tego składnika aktywów finansowych ujęte uprzednio w rachunku wyniku ekonomicznego – usuwa się z kapitału rezerwowego i ujmuje się w rachunku wyniku ekonomicznego. Odpisów z tytułu utraty wartości instrumentów kapitałowych ujętych w rachunku wyniku ekonomicznego nie odwraca się w rachunku wyniku ekonomicznego. Jeżeli w kolejnym okresie wartość godziwa instrumentu dłużnego sklasyfikowanego jako dostępny do sprzedaży wzrośnie i jeżeli wzrost ten w obiektywny sposób można powiązać ze zdarzeniem mającym miejsce po ujęciu odpisu z tytułu utraty wartości, należy dokonać odwrócenia odpisu z tytułu utraty wartości w rachunku wyniku ekonomicznego.

1.5.6    Zapasy

Zapasy wycenia się według kosztu lub według wartości netto możliwej do uzyskania, w zależności od tego, która z tych kwot jest niższa. Koszt ustala się z zastosowaniem metody FIFO („pierwsze weszło, pierwsze wyszło”). Koszt wyrobów gotowych i produkcji w toku obejmuje koszty surowców, robocizny bezpośredniej, inne koszty, które można bezpośrednio przypisać, oraz powiązane koszty produkcji (przy normalnej zdolności produkcyjnej). Możliwa do uzyskania wartość netto stanowi szacunkową cenę sprzedaży w toku zwykłej działalności gospodarczej pomniejszoną o koszty realizacji i koszty sprzedaży. Zapasy utrzymywane nieodpłatnie lub za stawkę nominalną w celu dystrybucji wycenia się według kosztu lub aktualnego kosztu odtworzenia, w zależności od tego, która z tych wartości jest niższa. Aktualny koszt odtworzenia stanowi koszt, który Unia Europejska musiałaby ponieść, aby nabyć składnik aktywów na dzień sprawozdawczy.

1.5.7    Kwoty zaliczek

Zaliczkowanie jest formą płatności z wyprzedzeniem na rzecz beneficjenta, mającą na celu zapewnienie jego płynności finansowej. Może być ono rozbite na szereg płatności w okresie wskazanym w danej umowie w sprawie zaliczkowania. Płatność lub zaliczka podlega zwrotowi lub musi zostać wykorzystana na cele, na które była przeznaczona, w okresie wskazanym w umowie. Beneficjent, który nie poniesie kosztów kwalifikowalnych, zobowiązany jest do zwrotu Unii Europejskiej zaliczki przyznanej tytułem zaliczkowania. Kwotę zaliczek zmniejsza się (całkowicie lub częściowo) o zatwierdzone koszty kwalifikowalne i kwoty zwrócone, a kwota ta jest ujęta jako koszt.

Nierozliczone na koniec roku kwoty zaliczek wycenia się według pierwotnej wypłaconej kwoty pomniejszonej o: zwrócone kwoty, wykazane kwoty kwalifikowalne, szacunkowe kwoty kwalifikowalne nierozliczone na koniec roku oraz obniżenia wartości.

Odsetki od zaliczek ujmuje się w chwili ich uzyskania zgodnie z przepisami odnośnej umowy. Szacunek przychodu z tytułu naliczonych odsetek dokonywany jest na koniec roku w oparciu o najbardziej wiarygodne dane, a następnie uwzględniany jest w bilansie.

1.5.8    Należności

Należności wykazuje się w kwocie początkowej pomniejszonej o odpis z tytułu utraty wartości. Odpisu z tytułu utraty wartości należności dokonuje się, gdy istnieją obiektywne dowody na to, że Unia Europejska nie będzie w stanie odzyskać wszystkich należnych kwot zgodnie z pierwotnymi warunkami. Kwota odpisu stanowi różnicę między wartością bilansową składnika aktywów a jego wartością odzyskiwalną. Kwota odpisu ujmowana jest w rachunku wyniku ekonomicznego. Na podstawie doświadczeń z ubiegłych lat dokonuje się również ogólnego odpisu w odniesieniu do nierozliczonych nakazów odzyskania środków nieobjętych jeszcze żadnym określonym odpisem. W nocie 1.5.14 poniżej przedstawiono bardziej szczegółowe informacje dotyczące podejścia do naliczonych dochodów ujętych na koniec roku.

1.5.9    Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne

Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne to instrumenty finansowe, które definiuje się jako aktywa obrotowe. Obejmują one środki pieniężne w kasie, depozyty bankowe płatne na żądanie, inne krótkoterminowe wysoce płynne inwestycje o pierwotnym terminie zapadalności do trzech miesięcy.

1.5.10    Świadczenia pracownicze

Zobowiązania emerytalne i rentowe

Programy emerytalno-rentowe Unii Europejskiej to programy określonych świadczeń. Pracownicy wnoszą z wynagrodzenia jedną trzecią spodziewanego kosztu tych świadczeń, jednak zobowiązanie nie jest finansowane kapitałowo. Zobowiązanie ujęte w bilansie w odniesieniu do programów określonych świadczeń emerytalno-rentowych jest wartością bieżącą zobowiązań z tytułu określonych świadczeń na dzień bilansowy. Zobowiązania z tytułu określonych świadczeń obliczają aktuariusze w oparciu o metodę prognozowanych uprawnień jednostkowych. Wartość bieżącą zobowiązania z tytułu określonych świadczeń określa się, dyskontując szacunkowe przyszłe wypływy środków pieniężnych w oparciu o stopy procentowe obligacji rządowych denominowanych w walucie, w której zostaną wypłacone świadczenia, i których termin wykupu jest zbliżony do terminu realizacji powiązanych zobowiązań emerytalno-rentowych.

Zyski i straty aktuarialne wynikające z korekt założeń aktuarialnych i zmian założeń aktuarialnych wykazuje się bezzwłocznie w rachunku wyniku ekonomicznego. Koszty przeszłego zatrudnienia wykazuje się bezzwłocznie w rachunku wyniku ekonomicznego, chyba że zmiany w programie emerytalno-rentowym uzależnione są od utrzymania zatrudnienia pracowników przez określony czas (okres gromadzenia uprawnień). W takim przypadku koszty przeszłego zatrudnienia amortyzuje się metodą liniową przez okres gromadzenia uprawnień.

Świadczenia chorobowe po okresie zatrudnienia

Unia Europejska zapewnia swoim pracownikom świadczenia chorobowe poprzez zwrot kosztów leczenia. Stworzono odrębny fundusz na potrzeby bieżącej administracji. Z systemu korzystają obecni pracownicy, emeryci i renciści, wdowy lub wdowcy oraz uprawnieni do ubezpieczenia członkowie ich rodzin. Świadczenia przyznane osobom nieaktywnym zawodowo (emerytom, rencistom, sierotom itp.) uznaje się za „świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia”. Z uwagi na charakter tych świadczeń niezbędne jest dokonanie obliczeń aktuarialnych. Zobowiązania ujęte w bilansie ustala się w podobny sposób jak zobowiązania emerytalne i rentowe (zob. powyżej).

1.5.11    Rezerwy

Rezerwy ujmuje się, gdy Unia Europejska związana jest prawnym lub zwyczajowo oczekiwanym zobowiązaniem wobec osób trzecich w wyniku przeszłych zdarzeń, gdy prawdopodobieństwo, że w celu realizacji zobowiązania konieczne będzie zmniejszenie stanu środków, jest większe niż prawdopodobieństwo, że nie będzie to konieczne, oraz gdy kwoty można wiarygodnie oszacować. Nie ujmuje się rezerw na przyszłe straty operacyjne. Kwotę rezerwy ustala się poprzez najlepsze możliwe oszacowanie spodziewanych wydatków, które będą konieczne w celu realizacji bieżącego zobowiązania na dzień sprawozdawczy. W przypadkach, w których rezerwa odnosi się do zbioru wielu pozycji, przy szacunkowym określaniu kwoty zobowiązania uwzględnia się wszystkie możliwe wyniki oraz odpowiadające im prawdopodobieństwa (metoda „oczekiwanej wartości”).

1.5.12    Zobowiązania finansowe

Zobowiązania finansowe są klasyfikowane jako zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy lub zobowiązania finansowe ujmowane po zamortyzowanym koszcie (zaciągnięte pożyczki). Zaciągnięte pożyczki obejmują pożyczki od instytucji kredytowych i zobowiązania potwierdzone certyfikatami. Zaciągnięte pożyczki w ujęciu początkowym wykazuje się w wartości godziwej, czyli w wysokości wpływów z tytułu uzyskania pożyczki (wartości godziwej otrzymanej zapłaty) po odliczeniu poniesionych kosztów transakcji, a następnie wykazuje się je po zamortyzowanym koszcie w oparciu o metodę efektywnej stopy procentowej; wszelkie różnice pomiędzy wpływami (po odliczeniu kosztów transakcji) a wartością wykupu ujmuje się w rachunku wyniku ekonomicznego w okresie pożyczkowym w oparciu o metodę efektywnej stopy procentowej.

Wykazuje się je jako zobowiązania długoterminowe, z wyjątkiem składników, których termin wymagalności przypada w terminie krótszym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego. W przypadku pożyczek udzielonych z pożyczonych funduszy metody efektywnej stopy procentowej nie można stosować do udzielonych i zaciągniętych pożyczek ze względu na zasadę istotności. Poniesione przez Unię Europejską koszty transakcji, którymi następnie obciążono beneficjenta, są bezpośrednio ujmowane w rachunku wyniku ekonomicznego.

Zobowiązania finansowe ujęte w wartości godziwej przez wynik finansowy obejmują instrumenty pochodne, o ile ich wartość godziwa jest ujemna. Są księgowane w taki sam sposób jak aktywa finansowe ujmowane w wartości godziwej przez wynik finansowy; zob. nota 1.5.5.

1.5.13    Zobowiązania bieżące

Znacząca kwota zobowiązań bieżących UE nie jest związana z zakupem towarów lub usług i obejmuje niezapłacone kwoty roszczeń z tytułu zestawień poniesionych wydatków od beneficjentów dotacji lub innych form finansowania przez UE. Są one wykazywane jako zobowiązania bieżące w wysokości kwoty stanowiącej przedmiot roszczenia w chwili otrzymania zestawienia poniesionych wydatków, a, po weryfikacji, są zatwierdzane jako kwalifikowalne przez właściwe podmioty finansowe. Na tym etapie wyceniane są w wysokości zatwierdzonej i kwalifikowalnej kwoty.

Zobowiązania z tytułu zakupu towarów i usług ujmowane są w momencie otrzymania faktury w wysokości kwoty początkowej, a powiązane koszty ujmowane są w momencie realizacji i akceptacji dostaw i usług przez Unię Europejską.

1.5.14    Rozliczenia międzyokresowe przychodów i kosztów

Zgodnie z zasadami rachunkowości Unii Europejskiej transakcje i zdarzenia ujmuje się w sprawozdaniu finansowym w okresie, do którego się odnoszą. Na koniec okresu obrachunkowego rozliczenia międzyokresowe bierne kosztów są ujmowane w oparciu o szacowaną kwotę zobowiązań przypadających na dany okres. Kalkulacji rozliczeń międzyokresowych biernych kosztów dokonuje się zgodnie z wydanymi przez Komisję szczegółowymi wytycznymi operacyjnymi i praktycznymi, które mają gwarantować, że sprawozdanie finansowe prawidłowo i rzetelnie przedstawia sytuację.

Również przychody ujmuje się w okresie, do którego się odnoszą. Na koniec roku, w przypadku gdy faktura nie została jeszcze wystawiona, a usługa lub dostawa została zrealizowana przez UE lub w przypadku istnienia porozumienia umownego (tj. poprzez odniesienie do traktatu), w sprawozdaniu finansowym ujmuje się naliczone przychody.

Ponadto w przypadku gdy faktura została wystawiona, a usługi lub dostawy nie zostały jeszcze zrealizowane, przychody uznaje się za przychody przyszłych okresów i ujmuje w kolejnym okresie obrachunkowym.

1.6   RACHUNEK WYNIKU EKONOMICZNEGO

1.6.1    Przychody

Przychody o charakterze podatków i opłat

Przychody te stanowią większość przychodów UE i obejmują głównie podatki pośrednie i bezpośrednie oraz zasoby własne. Poza podatkami Unia Europejska może również otrzymywać płatności od innych osób, w postaci np. cła, grzywny i darowizny.

Zasoby własne oparte na DNB oraz zasoby własne oparte na VAT

Przychody ujmuje się za okres, za który Unia Europejska wysyła do państw członkowskich wezwanie do zapłaty należnych od nich składek. Wykazywane są w wysokości „kwoty, do której wniesienia wezwano”. Ponieważ zasoby oparte na VAT i DNB bazują na szacunkach za dany rok budżetowy, można wprowadzać do nich zmiany do czasu podania ostatecznych danych przez państwa członkowskie. Wpływ zmian w zakresie wartości szacunkowych uwzględnia się przy ustalaniu nadwyżki lub deficytu netto za okres, w którym nastąpiła zmiana.

Tradycyjne zasoby własne

Należności i powiązane przychody ujmuje się w chwili otrzymania właściwego miesięcznego sprawozdania z rachunku A (obejmującego pobrane cła i należne zabezpieczone i niekwestionowane kwoty) od państw członkowskich. Na dzień sprawozdawczy przychody pobrane przez państwa członkowskie za dany okres, lecz niewypłacone jeszcze Unii Europejskiej, szacuje się i ujmuje jako naliczone przychody. Kwartalne sprawozdania z rachunku B (obejmujące cła niepobrane i niezabezpieczone, jak również kwoty zabezpieczone zakwestionowane przez dłużnika) otrzymane od państw członkowskich ujmuje się jako przychody pomniejszone o koszty poboru (25 %). Ponadto w rachunku wyniku ekonomicznego ujmuje się zmniejszenie wartości w wysokości szacunkowych nieodzyskanych środków.

Grzywny

Przychód z tytułu grzywien ujmuje się po podjęciu przez UE decyzji o nałożeniu grzywny i oficjalnym powiadomieniu o takiej decyzji jej adresata. W razie wątpliwości co do wypłacalności przedsiębiorstwa ujmuje się zmniejszenie wartości należnej kwoty. Po podjęciu decyzji o nałożeniu grzywny, od daty powiadomienia dłużnicy mają dwa miesiące na:

zaakceptowanie decyzji – wówczas zobowiązani są do uiszczenia grzywny we wskazanym terminie, a kwota zostaje ostatecznie pobrana przez UE; lub na

odrzucenie decyzji — wówczas składają odwołanie na mocy prawa UE.

Jednak, nawet w wypadku złożenia odwołania, kwota główna grzywny musi zostać zapłacona we wskazanym terminie trzech miesięcy, ponieważ skargi wniesione do Trybunału Sprawiedliwości nie mają skutku zawieszającego (art. 278 Traktatu UE) lub - w pewnych okolicznościach i za zgodą księgowego Komisji - może zamiast tego przedłożyć gwarancję bankową na odnośną kwotę.

Jeżeli przedsiębiorstwo zaskarży decyzję i dokona tymczasowej zapłaty grzywny, kwotę ujmuje się jako zobowiązane warunkowe. Jednak ponieważ zaskarżenie decyzji UE nie ma skutku zawieszającego, otrzymane środki pieniężne wykorzystywane są w celu rozliczenia należności. Jeśli zamiast płatności otrzymana zostanie gwarancja, grzywna pozostaje należnością. Jeśli wydaje się prawdopodobne, że Sąd nie wyda wyroku korzystnego dla UE, wówczas konieczne jest ujęcie rezerwy na związane z tym ryzyko. W przypadku gdy przedłożona została gwarancja, nieuregulowane należności należy odpowiednio umorzyć. Uzyskane przez Unię Europejską skumulowane odsetki z rachunków bankowych, na których zdeponowane były płatności, ujmuje się jako przychody i odpowiednio zwiększa wszelkie zobowiązania warunkowe.

Przychody pozapodatkowe

Przychody ze sprzedaży towarów i usług ujmuje się, gdy znaczące ryzyko oraz korzyści wynikające z posiadania towarów zostają przeniesione na kupującego. Przychody związane ze świadczeniem usług ujmuje się poprzez odniesienie do etapu realizacji transakcji na dzień sprawozdawczy.

Dochody i koszty z tytułu odsetek

Dochody i koszty z tytułu odsetek ujmuje się w rachunku wyniku ekonomicznego w oparciu o metodę efektywnej stopy procentowej. Jest to metoda obliczenia zamortyzowanego kosztu składnika aktywów lub zobowiązań finansowych oraz alokacji dochodów lub kosztów z tytułu odsetek przez dany okres. Obliczając efektywną stopę procentową Unia Europejska szacuje przepływy środków pieniężnych przy uwzględnieniu wszystkich warunków umownych dotyczących danego instrumentu finansowego (na przykład opcji wcześniejszego rozliczenia), lecz nie bierze pod uwagę przyszłych strat kredytowych. W obliczeniach uwzględniane są wszystkie wynagrodzenia i opłaty zapłacone lub uzyskane przez strony umowy, które stanowią integralną część efektywnej stopy procentowej, koszty transakcji oraz wszelkie inne premie lub dyskonta.

Po odpisaniu składnika aktywów finansowych lub grupy podobnych składników aktywów finansowych z tytułu utraty wartości, dochody z tytułu odsetek ujmuje się w oparciu o stopę procentową, za pomocą której dyskontuje się przyszłe przepływy środków pieniężnych w celu wyceny odpisu z tytułu utraty wartości.

Dochody z tytułu dywidend

Dochody z tytułu dywidend ujmuje się z chwilą powstania uprawnienia do otrzymania płatności.

1.6.2    Koszty

Koszty pozapodatkowe wynikające z zakupu towarów i usług ujmuje się z chwilą realizacji i akceptacji dostaw przez Unię Europejską. Wyceniane są po koszcie początkowym określonym w fakturze. Koszty związane z podatkami i opłatami są charakterystyczne dla Unii Europejskiej i stanowią większość jej wydatków. Odnoszą się one do transferów na rzecz beneficjentów i mogą obejmować: wierzytelności, transfery na mocy umów oraz dotacje, składki i darowizny w dowolnej wysokości.

Transfery ujmuje się jako koszty w okresie, w którym miały miejsce zdarzenia leżące u ich podstaw, pod warunkiem że przepisy (rozporządzenie finansowe, regulamin pracowniczy lub inne przepisy) dopuszczają tego rodzaju transfer lub została podpisana umowa dopuszczająca transfer, beneficjent spełnia wszelkie kryteria kwalifikowalności oraz możliwe jest wiarygodne oszacowanie kwoty.

Otrzymany wniosek o płatność lub zestawienie poniesionych wydatków spełniające kryteria ujmowania wykazywane są jako koszt w wysokości kwalifikowalnej kwoty. Na koniec roku poniesione koszty kwalifikowalne należne beneficjentom, lecz jeszcze niezgłoszone, wycenia i ujmuje się jako rozliczenia międzyokresowe bierne.

1.7   AKTYWA I ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE

1.7.1    Aktywa warunkowe

Składnik aktywów warunkowych to składnik aktywów, którzy może powstać na skutek zdarzeń, które miały miejsce w przeszłości i którego istnienie zostanie potwierdzone dopiero w momencie wystąpienia lub niewystąpienia jednego lub większej liczby niepewnych przyszłych zdarzeń, które nie w pełni są zależne od Unii Europejskiej. Informacje o aktywach warunkowych ujawnia się, jeśli wpływ korzyści ekonomicznych lub innych świadczeń jest prawdopodobny.

1.7.2    Zobowiązania warunkowe

Zobowiązanie warunkowe to zobowiązanie, które może powstać na skutek zdarzeń mających miejsce w przeszłości, i którego istnienie zostanie potwierdzone dopiero w momencie wystąpienia lub niewystąpienia jednego lub większej liczby niepewnych przyszłych zdarzeń, które nie w pełni są zależne od Unii Europejskiej, lub obecne zobowiązanie, które powstaje na skutek zdarzeń przeszłych, ale nie jest ujmowane w sprawozdaniu, ponieważ: nie jest prawdopodobne, aby w celu realizacji zobowiązania konieczny był wypływ środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne lub świadczenia lub, w rzadkich przypadkach, gdy kwoty zobowiązania nie można wycenić wystarczająco wiarygodnie.

Zasady rachunkowości Komisji Europejskiej są takie same jak zasady rachunkowości stosowane przez Unię Europejską i zostały przedstawione w nocie 1 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego UE.

2.   INFORMACJA DODATKOWA DO BILANSU

AKTYWA TRWAŁE

2.1   WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE

mln EUR

 

Kwota

Wartość bilansowa brutto na dzień 31 grudnia 2009 r.

171

Zwiększenia

60

Zbycie

(2)

Inne zmiany

7

Wartość bilansowa brutto na dzień 31 grudnia 2010 r.

236

Umorzenie na dzień 31 grudnia 2009 r.

(99)

Odpisy amortyzacyjne za rok

(28)

Zbycie

1

Inne zmiany

(2)

Umorzenie na dzień 31 grudnia 2010 r.

(128)

Wartość bilansowa netto na dzień 31 grudnia 2010 r.

108

Wartość bilansowa netto na dzień 31 grudnia 2009 r.

72

Powyższe kwoty odnoszą się przede wszystkim do oprogramowania komputerowego.

2.2   RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE

mln EUR

 

Grunty i budynki

Urządzenia i wyposażenie

Meble i środki transportu

Sprzęt komputerowy

Inne rzeczowe aktywa

Leasing finansowy

Środki trwałe w budowie

OGÓŁEM

Wartość bilansowa brutto na dzień 31 grudnia 2009 r.

3 972

460

215

475

182

2 655

231

8 190

Zwiększenia

47

44

20

42

15

10

114

292

Zbycie

(37)

(125)

(30)

(81)

(27)

(1)

(301)

Przesunięcia między kategoriami aktywów

(1)

0

0

1

11

0

(10)

1

Inne zmiany

46

113

21

46

33

(1)

258

Wartość bilansowa brutto na dzień 31 grudnia 2010 r.

4 027

492

226

483

214

2 663

335

8 440

Umorzenie na dzień 31 grudnia 2009 r.

(1 742)

(355)

(155)

(359)

(108)

(612)

 

(3 331)

Odpisy amortyzacyjne za rok

(127)

(37)

(21)

(60)

(17)

(96)

 

(358)

Korekty amortyzacji

2

 

2

Zbycie

31

122

27

77

27

0

 

284

Przesunięcia między kategoriami aktywów

1

1

0

0

(1)

0

 

1

Inne zmiany

(31)

(113)

(18)

(38)

(25)

0

 

(225)

Umorzenie na dzień 31 grudnia 2010 r.

(1 868)

(382)

(167)

(378)

(124)

(708)

 

(3 627)

Wartość bilansowa netto na dzień 31 Grudnia 2010 R.

2 159

110

59

105

90

1 955

335

4 813

31 Grudnia 2009 R.

2 230

105

60

116

74

2 043

231

4 859

Opłaty pozostające do zapłaty w związku z leasingiem finansowym lub podobnymi prawami ujmuje się w bilansie jako zobowiązania długo- i krótkoterminowe (zob. również noty 2.15 i 2.18.1). Dzieli się je na:

LEASING FINANSOWY

mln EUR

Opis

Skumulowane koszty (A)

Kwoty do zapłaty w przyszłości

Wartość ogółem

Przyszłe wydatki na aktywa

Wartość składnika aktywów

Amortyzacja

Wartość bilansowa netto

< 1 roku

> 1 rok

> 5 lat

Zobowiązania ogółem (B)

A + B

(C)

A + B + C

(E)

= A + B + C + E

Grunty i budynki

843

56

271

1 389

1 716

2 559

61

2 620

(684)

1 936

Inne rzeczowe aktywa trwałe

22

9

11

1

21

43

0

43

(24)

19

Ogółem na dzień 31.12.2010 r.

865

65

282

1 390

1 737

2 602

61

2 663

(708)

1 955

Ogółem na dzień 31.12.2009 r.

799

59

270

1 466

1 795

2 594

61

2 655

(612)

2 043

2.3   INWESTYCJE DŁUGOTERMINOWE

mln EUR

 

Nota

31.12.2010

31.12.2009

Udziały we wspólnych przedsiębiorstwach

2.3.1

138

196

Udziały w jednostkach stowarzyszonych

2.3.2

354

382

Fundusz Gwarancyjny

2.3.3

1 346

1 240

Aktywa dostępne do sprzedaży

2.3.4

717

561

Inwestycje ogółem

 

2 555

2 379

Pozycja ta obejmuje inwestycje zrealizowane w celu wspierania działań UE. Obejmuje ona również aktywa netto Funduszu Gwarancyjnego.

2.3.1    Udziały we wspólnych przedsiębiorstwach

mln EUR

 

WPG

SESAR

ITER

ILI

FCH

Ogółem

Stan na dzień 31.12.2009 r.

0

80

35

81

0

196

Wkłady

0

41

53

24

64

182

Udział w wyniku finansowym netto

0

(110)

(76)

(27)

(27)

(240)

Stan na dzień 31.12.2010 r.

0

11

12

78

37

138

Udziały we wspólnych przedsiębiorstwach wykazywane są metodą praw własności. Następujące wartości bilansowe można przypisać UE w oparciu o procentowy udział we wspólnych przedsiębiorstwach:

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Aktywa trwałe

176

48

Aktywa obrotowe

165

192

Zobowiązania długoterminowe

0

0

Zobowiązania krótkoterminowe

(208)

(44)

Przychody

7

72

Koszty

(247)

(169)

Wspólne przedsiębiorstwo Galileo (WPG) w likwidacji

Wspólne przedsiębiorstwo Galileo (WPG) zostało postawione w stan likwidacji pod koniec 2006 r. i proces ten trwa nadal. Ponieważ jednostka ta w 2010 r. nie prowadziła działalności i była w stanie likwidacji, nie odnotowano przychodów ani kosztów. Aktywa netto WPG, a tym samym wartość inwestycji na dzień 31 grudnia 2010 r. (i 31 grudnia 2009 r.) wynosiła 0 EUR (inwestycja w wysokości 585 mln EUR pomniejszona o udział w skumulowanej stracie w wysokości 585 mln EUR).

Wspólne przedsięwzięcie SESAR

To wspólne przedsięwzięcie ma na celu zapewnienie modernizacji europejskiego systemu zarządzania ruchem lotniczym oraz szybkie wdrożenie centralnego planu zarządzania ruchem lotniczym w Europie, poprzez skoordynowanie i skoncentrowanie wszystkich działań badawczo-rozwojowych z tej dziedziny w UE. Na dzień 31 grudnia 2010 r. udział własnościowy Komisji w przedsięwzięciu SESAR wynosił 78,8% lub 11 mln EUR. Łączny (indykatywny) wkład Komisji przewidziany dla SESAR (od 2007 do 2013 r.) wynosi 700 mln EUR.

Międzynarodowa Organizacja Energii Termojądrowej ITER (organizacja ITER)

Organizacja ITER obejmuje Unię Europejską oraz Chiny, Indie, Rosję, Koreę, Japonię i Stany Zjednoczone. Organizację ITER utworzono w celu zarządzania obiektami ITER, zachęcania do wykorzystywania obiektów ITER, podejmowania działań w celu pozyskania społecznego zrozumienia i akceptacji dla energii termojądrowej oraz wszelkich innych działań niezbędnych do osiągnięcia wyznaczonych celów. Przekazywany za pośrednictwem wspólnego przedsięwzięcia „Fusion for Energy” wkład UE (Euratom) na rzecz organizacji ITER zawiera także wkłady państw członkowskich i Szwajcarii. Łączny wkład jest z prawnego punktu widzenia traktowany jako wkład Euratomu na rzecz organizacji ITER, jako że państwa członkowskie i Szwajcaria nie posiadają udziałów własnościowych w organizacji ITER. Ze względu na prawne posiadanie udziałów we wspólnym przedsięwzięciu, jakim jest organizacja ITER, przez UE, Komisja musi ująć ten udział w swoim sprawozdaniu.

Na dzień 31 grudnia 2010 r. Euratom posiadał 47,2 % lub 12 mln EUR udziałów własnościowych w przedsięwzięciu ITER. Łączny (indykatywny) wkład Euratomu przewidziany na rzecz ITER (od 2007 do 2041 r.) wynosi 7 649 mln EUR.

Wspólne inicjatywy technologiczne

Partnerstwa publiczno-prywatne w postaci wspólnych inicjatyw technologicznych, które zrealizowano za pośrednictwem wspólnych przedsiębiorstw w rozumieniu art. 171 Traktatu, utworzono w celu wdrażania celów programu wzrostu gospodarczego i zatrudnienia zawartego w strategii lizbońskiej. W 2010 r. rozpoczęto dwie nowe wspólne inicjatywy technologiczne, wspólne przedsięwzięcie ENIAC oraz wspólne przedsięwzięcie FCH. Mimo że z prawnego punktu widzenia ENIAC jest wspólnym przedsiębiorstwem, z punktu widzenia rachunkowości należy je traktować jako jednostkę stowarzyszoną (i jako taką ujmuje się je w nocie 2.3.2), gdyż Komisja wywiera na nie znaczny wpływ, a nie sprawuje nad nim wspólnej kontroli (podobnie jak w przypadku wspólnych przedsiębiorstw ARTEMIS i „Czyste niebo”).

Wspólna inicjatywa technologiczna w zakresie leków innowacyjnych (ILI)

Wspólne przedsiębiorstwo ILI wspiera przedkonkurencyjne prace badawczo-rozwojowe w branży farmaceutycznej w państwach członkowskich i krajach stowarzyszonych, aby zwiększyć inwestycje w badania w sektorze biofarmaceutycznym oraz działa na rzecz zaangażowania małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w prowadzone przez nie działania. Udział własnościowy Unii Europejskiej, reprezentowanej przez Komisję, na dzień 31 grudnia 2010 r., wynosi 97,4 % lub 78 mln EUR. Maksymalny indykatywny wkład Komisji do dnia 31 grudnia 2017 r. wynosi 1 mld EUR.

Wspólne przedsiębiorstwo na rzecz technologii ogniw paliwowych i technologii wodorowych (FCH)

Celem wspólnego przedsiębiorstwa FCH jest łączenie środków pochodzących z sektora publicznego i prywatnego na potrzeby wsparcia działań badawczo-rozwojowych, co powinno prowadzić do poprawy ogólnej efektywności europejskich prac badawczych oraz przyspieszenia rozwoju i wdrażania technologii ogniw paliwowych i technologii wodorowych. Udział własnościowy Unii Europejskiej, reprezentowanej przez Komisję, na dzień 31 grudnia 2010 r., wynosi 99,9 % lub 37 mln EUR. Maksymalny indykatywny wkład UE do dnia 31 grudnia 2017 r. wynosi 470 mln EUR.

2.3.2    Udziały w jednostkach stowarzyszonych

mln EUR

 

EFI

ARTEMIS

„Czyste niebo”

ENIAC

Ogółem

Stan na dzień 31 grudnia 2009 r.

301

7

74

0

382

Wkłady

14

19

101

30

164

Udział w nadwyżce / (deficycie) netto

2

(12)

(161)

(9)

(180)

Inne zmiany stanu kapitału

(12)

0

0

0

(12)

Stan na dzień 31 grudnia 2010 r.

305

14

14

21

354

Udziały w jednostkach stowarzyszonych wykazywane są metodą praw własności. Następujące wartości bilansowe można przypisać UE w oparciu o procentowy udział w jednostkach stowarzyszonych:

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Aktywa

447

420

Pasywa

(93)

(38)

Przychody

25

17

Nadwyżka/(deficyt)

(180)

(6)

Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI)

Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) jest instytucją finansową Unii Europejskiej specjalizującą się w inwestycjach kapitałowych podwyższonego ryzyka oraz w gwarancjach na rzecz MŚP. Na dzień 31 grudnia 2010 r. Komisja objęła udziały w kapitale zakładowym EFI na łączną kwotę 900 mln EUR (z 3 000 mln EUR). Stanowi to 30 % kapitału zakładowego EFI ogółem. 2 mln EUR z powyższej kwoty dotyczy wyniku za 2010 r. (zysku). W 2010 r. nie otrzymano żadnej dywidendy. Komisja wpłaciła 20 %, w związku z czym pozostałe saldo wkładów na poczet kapitału, do których wniesienia jeszcze nie wezwano, wynosi 720 mln EUR.

mln EUR

EFI

Kapitał EFI ogółem

Kapitał subskrybowany przez Komisję

Kapitał zakładowy ogółem

3 000

900

Opłacony

(600)

(180)

Kapitał, do którego opłacenia nie wezwano

2 400

720

Wspólne przedsięwzięcie ARTEMIS

Jednostkę tę utworzono w celu wdrożenia wraz z sektorem prywatnym wspólnej inicjatywy technologicznej w zakresie systemów wbudowanych. Udział własnościowy UE, reprezentowanej przez Komisję, na dzień 31 grudnia 2010 r., wynosi 96,7 % lub 14 mln EUR. Maksymalny indykatywny wkład Komisji wynosi 420 mln EUR.

Wspólne przedsiębiorstwo „Czyste niebo”

Celem tej jednostki jest przyspieszenie prac dotyczących opracowania, zatwierdzania i demonstracji w UE czystych technologii transportu lotniczego, a zwłaszcza stworzenie całkowicie innowacyjnego systemu transportu lotniczego, który pozwoliłby zmniejszyć oddziaływanie transportu lotniczego na środowisko. Udział własnościowy Unii Europejskiej, reprezentowanej przez Komisję, na dzień 31 grudnia 2010 r., wynosi 64,7 % lub 14 mln EUR. Maksymalny indykatywny wkład Komisji w to przedsiębiorstwo wynosi 800 mln EUR.

Wspólne przedsięwzięcie ENIAC

Celem ENIAC jest określenie wspólnie uzgodnionego planu badań w dziedzinie nanoelektroniki w celu ustalenia priorytetów badawczych w zakresie rozwoju i wdrożenia kluczowych kompetencji w tym obszarze. Te cele będą realizowane poprzez wspólne zmobilizowanie zasobów pochodzących z sektora publicznego i prywatnego w celu wsparcia działań badawczo-rozwojowych w formie projektów. Udział własnościowy Unii Europejskiej, reprezentowanej przez Komisję, na dzień 31 grudnia 2010 r., wynosi 97,8 % lub 21 mln EUR. Całkowity wkład UE wynosi 450 mln EUR.

2.3.3    Fundusz Gwarancyjny

Aktywa netto Funduszu Gwarancyjnego

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Aktywa dostępne do sprzedaży

1 154

1 050

Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne

193

191

Aktywa ogółem

1 347

1 241

Zobowiązania ogółem

(1)

(1)

Aktywa netto

1 346

1 240

Fundusz Gwarancyjny dla działań zewnętrznych dotyczy pożyczek gwarantowanych przez UE na podstawie decyzji Rady, w szczególności pożyczek udzielanych przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) poza UE oraz pożyczek udzielanych w ramach pomocy makrofinansowej (MFA), jak również pożyczek Euratomu poza UE. Jest to długoterminowy instrument służący pokryciu niespłaconych pożyczek objętych gwarancją UE, zatem można go traktować jako inwestycję długoterminową. Świadczy o tym fakt, że prawie 85% aktywów dostępnych do sprzedaży ma zapadalność od 1 do 10 lat. Środki funduszu pochodzą z wpłat z budżetu ogólnego UE, stanowiących 9 % kapitałowej wartości operacji, wpływów z odsetek od zainwestowanych środków funduszu oraz kwot odzyskanych od zalegających ze spłatami dłużników, w odniesieniu do których fundusz musiał już uruchomić gwarancję. Każda roczna nadwyżka zostaje zwrócona do budżetu ogólnego UE i jest traktowana jako przychód.

UE ma obowiązek przewidzieć rezerwę gwarancyjną na pożyczki dla państw trzecich. Rezerwa ta jest przeznaczona na pokrycie potrzeb Funduszu Gwarancyjnego oraz, w razie potrzeby, uruchomionych gwarancji przekraczających kwotę dostępną w funduszu, tak aby tymi kwotami można było obciążyć budżet. Rezerwa w wysokości 1 746 mln EUR odpowiada kwocie docelowej w wysokości 9 % kwoty pożyczek pozostających do spłaty na dzień 31 grudnia 2010 r. Aktywa netto funduszu na dzień 31 grudnia 2010 r. wynosiły 1 346 mln EUR. Różnica między aktywami netto a kwotą kapitału rezerwowego odpowiada kwocie w wysokości 400 mln EUR podlegającej zapłacie z budżetu UE do funduszu. Zmiany wartości godziwej portfela dłużnych papierów wartościowych dostępnych do sprzedaży wykazano w kapitale własnym w 2010 r. jako zmniejszenie w kwocie 30 mln EUR (w 2009 r.: zwiększenie o 16 mln EUR).

2.3.4    Aktywa dostępne do sprzedaży (długoterminowe)

W pozycji tej ujmuje się inwestycje i udziały zakupione, aby pomóc beneficjentom rozwijać działalność gospodarczą.

Aktywa długoterminowe dostępne do sprzedaży

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju

188

157

Operacje związane z kapitałem podwyższonego ryzyka

137

132

Uruchamianie ETF

199

154

Europejski Fundusz na rzecz Europy Południowo-Wschodniej

102

96

Ekologia na rzecz Rozwoju

20

20

GEEREF

56

Instrument Mikrofinansowy Progress

14

Pozostałe inwestycje

1

2

Ogółem

717

561

Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR )

W maju 2010 r. Rada Gubernatorów wyraziła zgodę na natychmiastowe zwiększenie zatwierdzonych wpłaconych udziałów o 1 mld EUR. Wydane wpłacone udziały zostały opłacone z zysku netto, który został wcześniej przydzielony do nadwyżek na inne cele, a mianowicie na opłacenie takich wpłaconych udziałów. Ponieważ EBOR nie jest notowany na żadnej giełdzie oraz w związku z ograniczeniami umownymi zawartymi w jego akcie założycielskim odnoszącymi się, między innymi, do sprzedaży udziałów kapitałowych ograniczonej do kosztów nabycia i zarezerwowanej wyłącznie dla obecnych udziałowców, udział Komisji wycenia się po kosztach pomniejszonych o wszelkie odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.

Kapitał EBOR wynosi 21 mld EUR, z czego 3 % zostało objęte przez Komisję. Na dzień bilansowy kwota, do której wniesienia wezwano, wynosiła 187 mln EUR i została opłacona w całości. Nieuregulowane płatności związane z kapitałem, do którego wniesienia nie wezwano, wynoszą 443 mln EUR.

mln EUR

EBOR

Kapitał EBOR ogółem

Kapitał subskrybowany przez Komisję

Kapitał zakładowy ogółem

20 793

630

Opłacony

(6 197)

(187)

Kapitał, do którego opłacenia nie wezwano

14 596

443

W ramach transakcji związanych z kapitałem podwyższonego ryzyka pośrednicy finansowi otrzymują kwoty na finansowanie inwestycji kapitałowych. Są one finansowane w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa, a zarządza nimi Europejski Bank Inwestycyjny.

Uruchamianie ETF obejmuje program na rzecz wzrostu i zatrudnienia oraz program MAP i program CIP, nadzorowane przez EFI i promujące tworzenie i finansowanie rozpoczynających działalność MŚP poprzez inwestycje w odpowiednich wyspecjalizowanych funduszach kapitału podwyższonego ryzyka.

Europejski Fundusz na rzecz Europy Południowo-Wschodniej (EFSE) ma strukturę spółki inwestycyjnej o zmiennym kapitale zakładowym (SICAV) i został także ujęty w niniejszej pozycji. Głównym celem EFSE jest przyspieszenie rozwoju gospodarczego i zwiększenie dobrobytu w Europie Południowo-Wschodniej poprzez stałe zapewnienie dodatkowych środków na finansowanie rozwoju poprzez lokalnych pośredników finansowych.

Ogólnym celem funduszu Ekologia na rzecz Rozwoju (poprzednio funduszu na rzecz efektywności energetycznej w Europie Południowo-Wschodniej) jest poprawa efektywności energetycznej oraz wspieranie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych w Europie Południowo-Wschodniej. Fundusze na ten cel dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych zapewnia się poprzez zawieranie umów partnerskich z instytucjami finansowymi oraz finansowanie bezpośrednie.

W odniesieniu do GEEREF dokonano nowych inwestycji w wysokości 56 mln EUR. GEEREF to nowy innowacyjny fundusz dostarczający kapitału o podwyższonym ryzyku na skalę światową poprzez prywatne inwestycje w projekty dotyczące efektywności energetycznej oraz wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych w krajach rozwijających się oraz krajach przechodzących transformację gospodarczą. Ponadto w 2010 r. dokonano nowej inwestycji w wysokości 14 mln EUR w ramach Instrumentu Mikrofinansowego Progress na cele związane z zatrudnieniem oraz włączeniem społecznym.

Pod koniec roku przeznaczono dalsze 122 mln EUR na uruchamianie ETF oraz instrument finansowy MŚP, lecz strony nie wykorzystały jeszcze tych środków.

2.4   POŻYCZKI

mln EUR

 

Nota

31.12.2010

31.12.2009

Pożyczki udzielone z budżetu UE oraz przez EWWiS

2.4.1

162

169

Pożyczki udzielone z pożyczonych środków

2.4.2

11 478

10 595

Ogółem

11 640

10 764

2.4.1    Pożyczki udzielone z budżetu Unii Europejskiej oraz przez EWWiS w likwidacji

mln EUR

 

Pożyczki na specjalnych warunkach

Pożyczki na budownictwo czynszowe udzielone przez EWWiS

Ogółem

Ogółem na dzień 31.12.2009 r.

143

26

169

Nowe pożyczki

2

2

Zwroty

(16)

(5)

(21)

Zmiany wartości bilansowej

11

1

12

Ogółem na dzień 31.12.2010 r.

140

22

162

Pożyczki na specjalnych warunkach z preferencyjnym oprocentowaniem udzielane są w ramach współpracy z państwami trzecimi. Dla wszystkich kwot okres wymagalności przypada później niż 12 miesięcy od dnia bilansowego. Efektywne stopy procentowe tych pożyczek wynoszą od 7,73 % do 14,507 %.

2.4.2    Pożyczki udzielone z pożyczonych środków

mln EUR

 

Pomoc makrofinansowa

Pożyczki Euratomu

Bilans płatniczy

EWWiS w likwidacji

Ogółem

Ogółem na dzień 31.12.2009 r.

587

484

9 303

261

10 635

Nowe pożyczki

2 850

2 850

Zwroty

(84)

(17)

(101)

Różnice kursowe

2

7

9

Zmiany wartości bilansowej

93

(4)

89

Ogółem na dzień 31.12.2010 r.

503

469

12 246

264

13 482

Wymagalne < 1 roku

2 004

2 004

Wymagalne > 1 roku

503

469

10 242

264

11 478

Efektywne stopy procentowe (wyrażone jako przedział stóp procentowych) przedstawiały się następująco:

Pożyczki

31.12.2010

31.12.2009

Pomoc makrofinansowa (MFA)

0,99 %-4,54 %

0,9625 %-4,54 %

Euratom

0,96313 %-5,76 %

1,071 %-5,76 %

Bilans płatniczy

2,375 %-3,625 %

3,125 %-3,625 %

EWWiS w likwidacji

0,556 %-5,8103 %

0,346 %-5,8103 %

Pożyczki w ramach pomocy makrofinansowej (MFA)

Pomoc makrofinansowa jest opartym na założeniach politycznych instrumentem finansowym niewiązanej i nieokreślonej pomocy w ramach wsparcia bilansu płatniczego lub wsparcia budżetowego dla partnerskich państw trzecich geograficznie bliskich terytorium UE. Pomoc ta przyjmuje formę średnio- bądź długoterminowych pożyczek lub dotacji, albo stanowi formę pośrednią pomiędzy nimi, i zasadniczo służy uzupełnieniu finansowania zapewnianego w ramach wspieranego przez MFW programu zmian i reform. Na dzień 31 grudnia 2010 r. Komisja zawarła umowy pożyczki o wartości 300 mln EUR, lecz przed końcem roku pożyczkobiorcy nie pobrali jeszcze tych środków. Komisja nie uzyskała gwarancji osób trzecich w odniesieniu do udzielonych pożyczek, jednak pożyczki te są objęte gwarancją z Funduszu Gwarancyjnego (zob. nota 2.3.3).

Pożyczki Euratomu

Euratom jest jednostką prawną UE reprezentowaną przez Komisję Europejską. Udziela on państwom członkowskim pożyczek na finansowanie projektów inwestycyjnych w państwach członkowskich powiązanych z produkcją przemysłową energii elektrycznej w elektrowniach jądrowych oraz z przemysłowymi urządzeniami cyklu paliwowego. Udziela on także pożyczek państwom trzecim z przeznaczeniem na podnoszenie poziomu bezpieczeństwa i wydajności elektrowni jądrowych oraz urządzeń jądrowego cyklu paliwowego — działających bądź powstających. W odniesieniu do tych pożyczek uzyskano od osób trzecich gwarancje w wysokości 466 mln EUR (w 2009 r.: 481 mln EUR).

Pożyczki na wsparcie bilansu płatniczego

Instrument wsparcia bilansu płatniczego jest opartym na założeniach politycznych instrumentem finansowym, który przywrócono podczas obecnego kryzysu gospodarczego i finansowego w celu zapewnienia średnioterminowego wsparcia finansowego państwom członkowskim UE. Umożliwia on udzielanie pożyczek państwom członkowskim, które mają trudności lub są poważnie zagrożone trudnościami z bieżącym bilansem płatniczym lub przepływem kapitału Z tego instrumentu mogą korzystać wyłącznie państwa członkowskie, które nie przyjęły euro. Maksymalna kwota pożyczek, jakie mogą zostać udzielone, wynosi 50 mld EUR. Pożyczki te objęte są gwarancjami z budżetu ogólnego UE.

Między listopadem 2008 r. a końcem 2010 r. Węgrom, Łotwie i Rumunii udzielono pożyczek w wysokości 14,6 mld EUR, z czego 12,05 mld EUR wypłacono do końca 2010 r. W poniższej tabeli przedstawiono daty wypłaty i terminy zapadalności rat różnych pożyczek na wsparcie bilansu płatniczego, które już wypłacono:

mln EUR

 

Węgry

Łotwa

Rumunia

Ogółem

Wypłacone w 2008 r.:

zapadalne w listopadzie 2011 r.

2 000

2 000

Wypłacone w 2009 r.:

zapadalne w kwietniu 2014 r.

1 000

1 000

zapadalne w listopadzie 2014 r.

2 000

2 000

zapadalne w styczniu 2015 r.

1 200

1 500

2 700

zapadalne w kwietniu 2016 r.

1 500

1 500

Wypłacone w 2010 r.:

zapadalne we wrześniu 2017 r.

1 150

1 150

zapadalne w maju 2019 r.

500

1 000

1 500

zapadalne w październiku 2025 r.

200

200

Pożyczki wypłacone na dzień 31.12.10

5 500

2 900

3 650

12 050

Pożyczki udzielone ogółem

6 500

3 100

5 000

14 600

Niewykorzystane kwoty na dzień 31.12.10

Ważność wygasła

200

1 350

1 550

Należy zauważyć, że ważność programu wsparcia bilansu płatniczego dla Węgier wygasła w listopadzie 2010 r.

Europejski mechanizm stabilizacji finansowej

W związku z tym, że wypłat w ramach europejskiego mechanizmu stabilizacji finansowej dokonano dopiero po dniu 31 grudnia 2010 r., szczegóły dotyczące tych pożyczek znajdują się w nocie 9.

Pożyczki EWWiS w likwidacji

W pozycji tej ujęto przede wszystkim udzielone przez EWWiS w likwidacji pożyczki z pożyczonych funduszy zgodnie z art. 54 i 56 Traktatu EWWiS, jak również trzy nienotowane dłużne papiery wartościowe wyemitowane przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) jako substytut zapłaty od dłużnika zalegającego ze spłatami. Wspomniane dłużne papiery wartościowe będą utrzymywane do upłynięcia ostatecznego terminu ich zapadalności (2017 r. i 2019 r.), tak aby pokryć koszty obsługi powiązanych zaciągniętych pożyczek. Zmiany wartości bilansowej odpowiadają zmianom narosłych odsetek, z doliczeniem amortyzacji rocznej zapłaconych premii i kosztów transakcji poniesionych w momencie jej zawarcia, obliczonych zgodnie z metodą efektywnej stopy procentowej.

2.5   ZALICZKOWANIE DŁUGOTERMINOWE

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

(Restated)

Zaliczkowanie (zob. nota 2.5.1)

40 298

39 750

Rozliczenia międzyokresowe czynne (zob. nota 2.5.2)

3 820

1 794

Zaliczkowanie długoterminowe ogółem

44 118

41 544

2.5.1    Zaliczkowanie

Okres ściągalności lub wykorzystania zaliczkowania decyduje o tym, czy wykazywane jest ono w aktywach jako zaliczkowanie krótkoterminowe czy długoterminowe. Wykorzystanie jest określane w porozumieniu dotyczącym danego projektu. Wszystkie spłaty lub wykorzystanie o terminie wymagalności krótszym niż dwanaście miesięcy od dnia sprawozdawczego wykazuje się jako zaliczkowanie krótkoterminowe, a zatem jako aktywa obrotowe. Saldo jest długoterminowe.

Zaliczkowanie ogółem

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Zaliczkowanie długoterminowe (zob. niżej)

40 298

39 750

Zaliczkowanie krótkoterminowe (zob. nota 2.9)

9 123

9 077

Zaliczkowanie ogółem

49 421

48 827

Gwarancje otrzymane w związku z zaliczkowaniem

Są to gwarancje, których Komisja Europejska wymaga w niektórych przypadkach od beneficjentów przy wypłacie płatności zaliczkowych (przy zaliczkowaniu). W przypadku tego rodzaju gwarancji wykazuje się dwie wartości – „wartość nominalną” i „wartość bieżącą”. W przypadku „wartości nominalnej” zdarzenie generujące jest związane z istnieniem gwarancji. W przypadku „wartości bieżącej” zdarzeniem generującym gwarancji jest płatność z tytułu zaliczkowania lub późniejsze rozliczenia. Na dzień 31 grudnia 2010 r. nominalna wartość uzyskanych gwarancji w odniesieniu do zaliczkowania wynosiła 1 227 mln EUR, natomiast wartość „bieżąca” tych gwarancji – 1 059 mln EUR (w 2009 r. odpowiednio 936 mln EUR i 724 mln EUR).

Niektóre kwoty w ramach zaliczkowania wypłacone w ramach siódmego programu ramowego w zakresie badań i rozwoju technologicznego (7. PR) są w istocie pokrywane z Funduszu gwarancyjnego dla uczestników (PGF) – kwota wypłaconego zaliczkowania w 2010 r. wynosiła ogółem 3,2 mld EUR (w 2009 r.: 2,7 mld EUR). Jest to instrument ukierunkowany na wzajemne korzyści, ustanowiony w celu zabezpieczenia ryzyka finansowego ponoszonego przez UE i uczestników w trakcie realizacji działań pośrednich w ramach 7.PR, przy czym jego kapitał oraz odsetki stanowią zabezpieczenie wykonania. Wszyscy uczestnicy działań pośrednich mających postać dotacji (a zatem zaliczkowania w księgach Komisji) wnoszą wkład stanowiący 5 % łącznego wkładu UE na poczet kapitału tego funduszu na okres trwania działania. Uczestnicy są właścicielami PGF, a UE (reprezentowana przez Komisję) działa jako ich przedstawiciel wykonawczy. Po zakończeniu danego działania pośredniego uczestnicy odzyskują w całości swój wkład wniesiony na poczet kapitału, chyba że PGF poniesie straty spowodowane niewypełnieniem przez beneficjentów swoich zobowiązań; w takim przypadku uczestnicy odzyskują co najmniej 80 % swojego wkładu. Fundusz gwarancyjny dla uczestników (PGF) zabezpiecza interesy finansowe zarówno Komisji, jak i uczestników. Na dzień 31 grudnia 2010 r. uczestnicy wnieśli do funduszu gwarancyjnego wkład w wysokości 866 mln EUR (w 2009 r.: 561 mln EUR) – zob. także nota 11.

Zaliczkowanie długoterminowe

mln EUR

Rodzaj zarządzania

31.12.2010

31.12.2009

Bezpośrednie zarządzanie scentralizowane

1 695

1 148

Pośrednie zarządzanie scentralizowane

620

486

Zarządzanie zdecentralizowane

441

347

Zarządzanie dzielone

37 055

37 199

Zarządzanie wspólne

487

568

Realizowane przez inne instytucje i agencje

0

2

Ogółem

40 298

39 750

Najznaczniejsze kwoty zaliczkowania długoterminowego odnoszą się głównie do działań strukturalnych na okres programowania 2007-2013: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rybackiego. Ponieważ wiele z tych projektów ma charakter długoterminowy, powiązane z nimi zaliczki są dostępne przez okres dłuższy niż jeden rok. Tym samym takie kwoty zaliczek wykazuje się jako aktywa długoterminowe.

2.5.2    Rozliczenia międzyokresowe czynne

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

(po przekształceniu)

Instrumenty inżynierii finansowej

3 820

1 794

Ogółem

3 820

1 794

W ramach programów na rzecz spójności i rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013 z budżetu UE można dokonywać płatności na rzecz państw członkowskich, aby wesprzeć instrumenty inżynierii finansowej (niezależnie od tego, czy przybierają one formę pożyczek, gwarancji czy też inwestycji kapitałowych) stworzone i zarządzane przez państwa członkowskie. Podstawowe akty prawne nie zobowiązują jednak państw członkowskich do przedstawiania Komisji okresowych sprawozdań dotyczących wykorzystania tych środków. Stwierdzono, że mimo iż do 2010 r. włącznie płatności zaliczano pierwotnie do wydatków w systemie rachunkowości Komisji, nie wszystkie środki zostały wykorzystane w ramach instrumentu. Dlatego też bardziej właściwe jest włączenie ich do bilansu jako składniki majątku (rozliczenia międzyokresowe czynne).

Ponadto zauważono, że biorąc pod uwagę przeznaczenie tych kwot, ich wykorzystania nie można określić jedynie sprawdzając podstawowe źródła informacji takie jak wyciągi z rachunków instrumentu, ponieważ na przykład kwoty wykorzystywane jako gwarancje pozostają zamrożone na rachunkach bankowych należących do instrumentu, a spłacone pożyczki udzielone w ramach instrumentu służą jako środki na nowe pożyczki. Jako że państwa członkowskie nie mają obowiązku przedstawiania sprawozdań dotyczących tych środków, a Komisji nie opłacałoby się zbieranie takich informacji na własną rękę, w celu należytego przedstawienia wykorzystania tych kwot w sprawozdaniu finansowym konieczne było dokonanie szacunków. Najbardziej wiarygodną dostępną metodą jest podejście polegające na ujmowaniu wydatków w rachunku wyniku ekonomicznego w oparciu o metodę liniową podczas całego okresu programowania aż do dnia 31.12.2015 r., który jest ostatnim dniem, w którym takie wydatki są dopuszczalne.

W tym celu Komisja zwróciła się do państw członkowskich o przedstawienie niezbędnych informacji na początku 2011 r., aby oszacować, a następnie uwzględnić niewykorzystane kwoty w bilansie na dzień 31 grudnia 2010 r. Całkowita kwota podzielona jest na kwoty, które państwa członkowskie zamierzają wykorzystać w 2011 r. (przedstawione w nocie 2.9.2), oraz kwoty do wykorzystania po 2011 r., przedstawione w powyższej tabeli.

Zgodnie z zasadami rachunkowości UE oraz ogólnie przyjętą międzynarodową praktyką rachunkowości, jako że powyższy przypadek stanowi zmianę zasad rachunkowości, a kwoty, których on dotyczy, są istotne, bilans za 2009 r. uległ przekształceniu w niniejszym sprawozdaniu finansowym, tak aby zawierał porównywalne dane liczbowe przedstawiające sytuację, która zaistniałaby, gdyby w ubiegłym roku zastosowano taką samą praktykę. Szacuje się, że skutki finansowe dla bilansu za 2008 r. wyniosły jedynie 18 mln EUR, a kwota ta została następnie uwzględniona poprzez korektę skumulowanego deficytu w 2009 r., tak że bilans otwarcia na 2009 r. nie uległ przekształceniu. Zmiany pierwotnego bilansu za 2009 r. w wyniku przekształcenia przedstawiono poniżej:

 

Pierwotnie przedstawiony bilans za 2009 r.

Zmiana zasad rachunkowości

Bilans za 2009 r. po przekształceniu

Zaliczkowanie długoterminowe:

Zaliczkowanie

39 750

39 750

Wydatki opłacone z góry

1 794

1 794

 

39 750

1 794

41 544

Zaliczkowanie krótkoterminowe:

Zaliczkowanie

9 077

9 077

Wydatki opłacone z góry

359

359

 

9 077

359

9 436

Należności krótkoterminowe:

Naliczone dochody i rozliczenia międzyokresowe czynne

3 912

295

4 207

Aktywa ogółem

100 859

2 448

103 307

Zobowiązania ogółem

(145 585)

(145 585)

Aktywa netto

(44 726)

2 448

(42 278)

Wynik skumulowany i kapitały rezerwowe

Kapitały rezerwowe

3 323

3 323

Deficyt skumulowany

(52 506)

18

(52 488)

Wynik w bieżącym roku

4 457

2 430

6 887

 

(44 726)

2 448

(42 278)

2.6   NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Państwa członkowskie

14

26

Pożyczki personelu EWWiS

9

10

Gwarancje i zabezpieczenia

14

17

Inne

3

2

Ogółem

40

55

Kwoty, które mają być otrzymane od państw członkowskich, odnoszą się do kwot należnych EWWiS w likwidacji od byłych krajów przystępujących. 14 mln EUR z całkowitej kwoty należności długoterminowych dotyczy transakcji związanych z podatkami i opłatami (w 2009 r.: 26 mln EUR).

AKTYWA OBROTOWE

2.7   ZAPASY

mln EUR

Opis

31.12.2010

31.12.2009

Materiały naukowe

71

62

Inne

20

15

Ogółem

91

77

2.8   INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE

Aktywa krótkoterminowe dostępne do sprzedaży

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

EWWiS w likwidacji

1 283

1 483

Mechanizm finansowania oparty na podziale ryzyka

419

244

Instrument Gwarancji Kredytowych dla Projektów TEN-T

111

61

Inwestycje w BUFI

515

0

Inne

3

3

Ogółem

2 331

1 791

Na inwestycje krótkoterminowe składają się dostępne do sprzedaży aktywa finansowe, które są nabywane z uwagi na ich rentowność lub zwrot z takiej inwestycji, bądź w celu ustanowienia określonej struktury aktywów lub dodatkowego źródła płynności, i tym samym mogą być sprzedane w przypadku konieczności zwiększenia płynności bądź zmian stóp procentowych.

Jeśli chodzi o EWWiS w likwidacji, wszystkie inwestycje dostępne do sprzedaży stanowią dłużne papiery wartościowe denominowane w euro i notowane na aktywnych rynkach. Na dzień 31 grudnia 2010 r. dłużne papiery wartościowe (wycenione w wartości godziwej), których ostateczny termin zapadalności przypada w 2010 r., opiewały na kwotę 294 mln EUR (w 2009 r.: 242 mln EUR).

Mimo że dokonano inwestycji zarówno w ramach mechanizmu finansowania opartego na podziale ryzyka, jak i Instrumentu Gwarancji Kredytowych dla Projektów TEN-T (zob. także nota 5.1.2), duży wzrost w porównaniu z poprzednim rokiem wynika głównie z zainwestowania tymczasowo zainkasowanych grzywien w fundusz, który został specjalnie w tym celu stworzony przez DG ECFIN (BUFI). W poprzednich latach takie kwoty ulokowano by na specjalnych rachunkach bankowych – zob. nota 2.11, środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania.

2.9   ZALICZKOWANIE KRÓTKOTERMINOWE

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

(po przekształceniu)

Zaliczkowanie (zob. nota 2.9.1)

9 123

9 077

Rozliczenia międzyokresowe czynne (zob. nota 2.9.2)

955

359

Zaliczkowanie krótkoterminowe ogółem

10 078

9 436

2.9.1    Zaliczkowanie

mln EUR

Rodzaj zarządzania

31.12.2010

31.12.2009

Bezpośrednie zarządzanie scentralizowane

3 038

2 924

Pośrednie zarządzanie scentralizowane

2 368

1 990

Zarządzanie zdecentralizowane

536

700

Zarządzanie dzielone

2 177

2 550

Zarządzanie wspólne

894

832

Realizowane przez inne instytucje i agencje

110

81

Ogółem

9 123

9 077

Spadek zaliczkowania krótkoterminowego w ramach zarządzania dzielonego wynika z likwidowania Funduszu Solidarności. Mimo że w 2010 r. wypłacono raty zaliczkowania na nowe projekty (programy związane z okresem 2007-2013), ujęto je aktywach długoterminowych, jak opisano w nocie 2.5. Wzrost zaliczkowania krótkoterminowego w ramach pośredniego i bezpośredniego zarządzania scentralizowanego wynika ze wzmożonej działalności, głównie w dziedzinie badawczo-rozwojowej.

2.9.2    Rozliczenia międzyokresowe czynne

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

(po przekształceniu)

Instrumenty inżynierii finansowej

955

359

Ogółem

955

359

Jak wyjaśniono w nocie 2.5.2, kwoty te odnoszą się do płatności dokonanych przez państwa członkowskie w ramach programów na rzecz spójności i rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013, w celu stworzenia lub wsparcia instrumentów inżynierii finansowej, lecz których nie wykorzystano w ramach instrumentu do końca roku. Przewiduje się, że powyższe kwoty zostaną wykorzystane w 2011 r.

2.10   NALEŻNOŚCI KRÓTKOTERMINOWE

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

(po przekształceniu)

Pożyczki i depozyty terminowe

2 170

216

Należności bieżące

6 786

4 519

Należności różne

20

16

Naliczone dochody i rozliczenia międzyokresowe czynne

4 525

4 207

Ogółem

13 501

8 958

Szacuje się, że 11 009 mln EUR z całkowitej kwoty należności krótkoterminowych dotyczy transakcji związanych z podatkami i opłatami (w 2009 r.: 8 415 mln EUR).

2.10.1    Pożyczki i depozyty terminowe

Na kwoty te składają się głównie udzielone pożyczki na wsparcie bilansu płatniczego w kwocie 2 004 mln EUR z terminem zapadalności upływającym w okresie krótszym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego (zob. nota 2.4 powyżej). W pozycji tej znajdują się również lokaty terminowe w kwocie 166 mln EUR, dotyczące głównie EWWiS w likwidacji.

2.10.2    Należności bieżące

mln EUR

Grupa

Na dzień 31.12.2010

Na dzień 31.12.2009

Kwota brutto

Odpis aktualizacyjny

Wartość netto

Kwota brutto

Odpis aktualizacyjny

Wartość netto

Klienci

207

(79)

128

277

(76)

201

Grzywny

4 584

(406)

4 178

3 370

(133)

3 237

Państwa członkowskie

4 011

(1 625)

2 386

2 198

(1 191)

1 007

Inne

96

(2)

94

76

(2)

74

Ogółem

8 898

(2 112)

6 786

5 921

(1 402)

4 519

Klienci

Pozycja ta obejmuje nakazy odzyskania środków ujęte na dzień 31 grudnia 2010 r. jako ustalone należności do odzyskania, które jeszcze nie zostały ujęte w innych pozycjach bilansowych po stronie aktywów.

Grzywny

Pozycja ta obejmuje kwoty do odzyskania, związane z grzywnami nałożonymi przez Komisję. Zwiększenie odpisu aktualizującego wartość z zeszłego roku tłumaczy się głównie faktem, że w 2011 r. zmniejszono kwotę grzywien nałożonych przed dniem 31 grudnia 2010 r. Ponadto w tym odpisie uwzględniono fakt, że niektóre nowe nałożone grzywny – w kontekście kryzysu gospodarczo-finansowego - nie mogły być pokryte za pomocą płatności tymczasowych ani gwarancji bankowych. W odniesieniu do tych należności otrzymano gwarancje w całkowitej kwocie 2 585 mln EUR na poczet grzywien nierozliczonych do dnia 31 grudnia 2010 r. (w 2009 r.: 2 952 mln EUR). Należy zauważyć, że z wyżej wymienionej kwoty kwota 1 771 mln EUR była wymagalna po dniu 31 grudnia 2010 r.

Należności od państw członkowskich

Należności związane z EFRG i funduszem na rzecz rozwoju obszarów wiejskich

W pozycji tej wykazano głównie kwoty należne od beneficjentów EFRG na dzień 31 grudnia 2010 r., na podstawie kwot zadeklarowanych i poświadczonych przez państwa członkowskie na dzień 15 października 2010 r., pomniejszone o 20 % kwoty, które państwa członkowskie mogą zatrzymać na pokrycie kosztów administracyjnych. Należności powstałe w okresie po zadeklarowaniu tych kwot do 31 grudnia 2010 r. podlegają oszacowaniu. Komisja dokonuje także oszacowania wartości umorzenia w odniesieniu do kwot należnych od beneficjentów, których odzyskanie jest mało prawdopodobne. Fakt, że dokonuje się takiej korekty, nie oznacza, że Komisja odstępuje od odzyskania tych kwot w przyszłości. Należy także zauważyć, że w 2010 r. dostosowano metodę obliczania odpisów, co wpłynęło zarówno na dochody, jak i na wydatki, lecz nie miało żadnego znaczenia dla kwoty netto – zob. nota 3.2.3. Według nowej metody należności księguje się zgodnie z ich wartością nominalną, a zmniejszenie ich wartości opiera się na analizie danych statystycznych (stopie odzysku).

Należności związane z zasobami własnymi

Należy zaznaczyć, że państwa członkowskie mogą zatrzymać tytułem kosztów poboru 25 % tradycyjnych zasobów własnych, w związku z czym powyższe dane liczbowe uwzględniają to odliczenie. W oparciu o szacunki przesłane przez państwa członkowskie umorzenie w wysokości 811 mln EUR odliczono od pozycji „należności od państw członkowskich”. Nie oznacza to jednak, że Komisja odstępuje od odzyskania kwot objętych tą korektą wartości.

Inne należności od państw członkowskich

Inne należności od państw członkowskich obejmują 30 mln EUR odzyskanych wydatków oraz zaliczki EFRG w wysokości 199 mln EUR, podczas gdy w 2009 r. kwoty te wynosiły odpowiednio 72 mln EUR oraz 8 mln EUR.

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

EFRG i należności związane z funduszem na rzecz rozwoju obszarów wiejskich

EFRG

1 130

627

TRDI

19

SAPARD

146

Odpis aktualizacyjny

(814)

(350)

Ogółem

481

277

VAT zapłacony i podlegający odzyskaniu od państw członkowskich

46

38

Zasoby własne

Zapisane na rachunku A

81

89

Zapisane na odrębnym rachunku

1 285

1 260

Odpis aktualizacyjny

(811)

(841)

Inne

391

25

Ogółem

946

533

Inne należności od państw członkowskich

913

159

Ogółem

2 386

1 007

2.10.3    Naliczone dochody i rozliczenia międzyokresowe czynne

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

restated

Naliczone dochody

3 445

3 655

Rozliczenia międzyokresowe czynne

1 061

525

Inne

19

27

Ogółem

4 525

4 207

Główna kwota ujęta w niniejszej pozycji odnosi się do naliczonych dochodów:

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Zasoby własne

2 657

2 209

Przychody przeznaczone na rolnictwo - listopad i grudzień

72

940

EFRG: niewykonane decyzje dotyczące korekty w ramach zgodności rozliczeń

520

0

Fundusz Spójności, fundusz rozwoju regionalnego i fundusz rozwoju obszarów wiejskich: korekty finansowe

43

404

Inne naliczone dochody

153

102

Naliczone dochody ogółem

3 445

3 655

W pozycji „inne naliczone dochody” ujęto głównie dochody z tytułu odsetek za zwłokę, naliczone odsetki bankowe oraz naliczone odsetki uzyskane z kwot wypłaconych tytułem zaliczkowania.

Najistotniejsze kwoty ujęte w tej pozycji jako rozliczenia międzyokresowe czynne dotyczą środków przekazanych przez państwa członkowskie na rzecz instrumentów inżynierii finansowej, które miały zostać zgłoszone lub zwrócone przez Komisję na koniec roku. Na dzień 31 grudnia 2010 r. środki te wynosiły 858 mln EUR (w 2009 r.: 295 mln EUR). Należy zauważyć, że kwota za 2009 r. uległa przekształceniu – szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w nocie 2.5.2. W rozliczeniach międzyokresowych czynnych ujęto także kwotę w wysokości 182 mln EUR, z której największą część stanowią spodziewane płatności w wysokości 50 mln EUR wypłacane w ramach porozumień dwustronnych z krajami trzecimi w sprawie połowów, 41 mln EUR na działalność szkoły europejskiej oraz 44 mln EUR przeznaczone na wynajem biur.

2.11   ŚRODKI PIENIĘŻNE I INNE AKTYWA PIENIĘŻNE

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Środki pieniężne o nieograniczonej możliwości dysponowania:

Rachunki – administracje finansowe i banki centralne

10 123

10 958

Rachunki bieżące

1 150

1 967

Rachunki pomocnicze typu imprest

39

42

Przesunięcia (środki pieniężne w drodze)

1

9

Depozyty krótkoterminowe i inne aktywa pieniężne

1 670

1 486

Ogółem

12 983

14 462

Środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania

9 080

8 910

Ogółem

22 063

23 372

2.11.1    Środki pieniężne o nieograniczonej możliwości dysponowania

W pozycji „środki pieniężne o nieograniczonej możliwości dysponowania” ujęto wszelkie środki UE znajdujące się na rachunkach w poszczególnych państwach członkowskich i państwach EFTA (administracja finansowa lub bank centralny), jak również na rachunkach bieżących, rachunkach pomocniczych typu imprest, depozytach krótkoterminowych oraz rachunkach środków podręcznych (petty cash).

Kwoty wykazane jako depozyty krótkoterminowe odnoszą się głównie do kwot zarządzanych w imieniu UE przez powierników w celu wdrażania określonych programów finansowanych z budżetu UE. Na koniec roku zaciągnięto zobowiązania na kwotę 131 mln EUR, lecz środki te nie zostały jeszcze wykorzystane przez inne strony.

2.11.2    Środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania

Środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania odnoszą się do kwot otrzymanych w związku z grzywnami nałożonymi przez Komisję, w odniesieniu do których postępowanie jest w toku. Znajdują się one na specjalnych rachunkach depozytowych, które wykorzystywane są wyłącznie do tego celu.

ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE

2.12   ŚWIADCZENIA PRACOWNICZE

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Świadczenia emerytalne i rentowe dla personelu

32 801

33 316

Świadczenia emerytalne i rentowe dla osób nienależących do personelu

840

663

Wspólny program ubezpieczeń zdrowotnych

3 531

3 263

Ogółem

37 172

37 242

2.12.1    Świadczenia emerytalne i rentowe dla personelu

Zgodnie z art. 83 regulaminu pracowniczego świadczenia przewidziane w pracowniczym systemie emerytalno-rentowym (PSEO: system emerytalno-rentowy urzędników europejskich) pokrywane są z budżetu UE. System ten nie jest finansowany, ale państwa członkowskie wspólnie gwarantują wypłacenie tych świadczeń zgodnie ze skalą ustanowioną w odniesieniu do finansowania tych wydatków. Ponadto urzędnicy ponoszą jedną trzecią kosztów długoterminowego finansowania tego systemu emerytalno–rentowego, wnosząc obowiązkową składkę.

Zobowiązania w ramach systemu emerytalno-rentowego wyceniono na podstawie danych dotyczących liczby objętych nim pracowników i pracowników emerytowanych na dzień 31 grudnia 2010 r. oraz na podstawie obowiązujących na ten dzień zasad określonych w regulaminie pracowniczym. Wycena ta została przeprowadzona w oparciu o metody określone w IPSAS 25 (a zatem zgodnie z 12. zasadą rachunkowości). Metoda stosowana w celu obliczenia tej pozycji zobowiązań to tzw. metoda prognozowanych uprawnień jednostkowych (ang. projected unit credit method). Do wyceny zastosowano następujące podstawowe założenia aktuarialne na dzień wyceny:

Założenia aktuarialne

31.12.2010

31.12.2009

Nominalna stopa dyskontowa

4,6 %

4,5 %

Spodziewana stopa inflacji

2,1 %

2,5 %

Rzeczywista stopa dyskontowa

2,4 %

2,0 %

Prawdopodobieństwo zawarcia małżeństwa: mężczyzna/kobieta

84 %/38 %

84 %/38 %

Ogólny wzrost wynagrodzeń/rewaloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych

0 %

0 %

Tabela z 2008 r. zawierająca dane dotyczące długości życia międzynarodowych urzędników służby cywilnej

Tak

Tak

Zobowiązania obejmują uprawnienia uprzednio zdefiniowane dla wymienionych poniżej osób:

1.

personel czynnie zatrudniony na dzień 31 grudnia 2010 r. we wszystkich instytucjach i agencjach objętych systemem;

2.

personel znajdujący się w sytuacji odroczenia, tj. pracownicy, którzy czasowo bądź ostatecznie zaprzestali pracy w instytucjach, pozostawiając swoje prawa emerytalne i rentowe w systemie emerytalno-rentowym (i legitymujący się co najmniej dziesięcioletnim stażem pracy);

3.

byli urzędnicy i inni pracownicy na emeryturze;

4.

byli urzędnicy i inni pracownicy na rencie;

5.

byli urzędnicy i inni pracownicy na rencie inwalidzkiej;

6.

osoby pobierające rentę pośmiertną (wdowy lub wdowcy, sieroty, osoby pozostające na utrzymaniu).

Pod uwagę należy wziąć następujące istotne fakty (główne zmiany przedstawiono w tabeli poniżej):

zobowiązania aktuarialne brutto wyceniono na kwotę 36 639 mln EUR na dzień 31 grudnia 2010 r. (w 2009 r.: 37 215 mln EUR). Oprócz tego należy uwzględnić wpływ wskaźnika korygującego w wysokości 1 063 mln EUR (w 2009 r.: 1 079 mln EUR). Podatki należne od beneficjentów odlicza się od łącznych zobowiązań brutto w celu uzyskania zobowiązań netto wykazywanych w bilansie (podatek odlicza się od płatności emerytur i rent i zapisuje jako przychód UE w roku płatności). A zatem zobowiązania netto (zobowiązania brutto pomniejszone o podatki) na dzień 31 grudnia 2010 r. oszacowano na kwotę 32 801 mln EUR.

Liczba osób objętych pracowniczym systemem emerytalno-rentowym wzrosła o 1 578 osób.

2.12.2    Świadczenia emerytalne i rentowe dla osób nienależących do personelu

Pozycja ta obejmuje zobowiązania powiązane z zobowiązaniami emerytalno-rentowymi wobec członków i byłych członków Komisji, Trybunału Sprawiedliwości (oraz Sądu), Trybunału Obrachunkowego, Sekretarzy Generalnych Rady, Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, Europejskiego Inspektora Ochrony Danych oraz Sądu do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej. W pozycji tej ujęto również zobowiązanie powiązane ze świadczeniami emerytalno-rentowymi dla posłów do Parlamentu Europejskiego.

2.12.3    Wspólny program ubezpieczeń zdrowotnych

Dokonuje się również wyceny w celu oszacowania zobowiązań UE z tytułu składek do wspólnego programu ubezpieczeń zdrowotnych na rzecz emerytowanych pracowników. Oszacowano, że zobowiązania brutto wynoszą 3 791 mln EUR, a w celu uzyskania kwoty netto od zobowiązań brutto odejmuje się aktywa programu w wysokości 260 mln EUR. Stopa dyskontowa i ogólny wzrost wynagrodzeń wykorzystane w obliczeniach są takie same jak te wykorzystane przy wycenie świadczeń emerytalno-rentowych.

Zmiana stanu zobowiązań brutto z tytułu świadczeń pracowniczych

mln EUR

 

Zobowiązania emerytalno-rentowe

Ubezpieczenie zdrowotne

Zobowiązania brutto na dzień 31 grudnia 2009 r.

37 215

3 535

Koszty świadczeń/koszty zwykłe

1 331

188

Koszty odsetek

1 709

169

Wypłacone świadczenia

(1 131)

(95)

Zyski aktuarialne

(2 566)

(6)

Zmiany związane z zatrudnieniem nowych pracowników

81

Zobowiązania brutto na dzień 31 grudnia 2010 r.

36 639

3 791

2.13   REZERWY DŁUGOTERMINOWE

mln EUR

 

Stan na dzień 31.12.2009 r.

Dodatkowe rezerwy

Niewykorzystane odwrócone kwoty

Kwoty wykorzystane

Kwoty przesunięte do rezerw krótkoterminowych

Zmiana w szacunkach

Stan na dzień 31.12.2010 r.

Sprawy sądowe

413

30

(136)

(1)

0

0

306

Likwidacja obiektów jądrowych

908

0

0

(3)

(21)

21

905

Rezerwy finansowe

76

38

0

0

(30)

2

86

Inne

72

18

(9)

(55)

(6)

0

20

Ogółem

1 469

86

(145)

(59)

(57)

23

1 317

Sprawy sądowe

W pozycji tej przedstawiono szacowane kwoty, które prawdopodobnie będzie należało wypłacić po 2011 r. w związku z toczącymi się sprawami sądowymi. Największa kwota (300 mln EUR) dotyczy toczących się spraw sądowych na dzień 31 grudnia 2010 r. w związku z korektami finansowymi dotyczącymi EFRG i innych spraw sądowych dotyczących wydatków rolnych.

Likwidacja obiektów jądrowych

W 2008 r. zespół niezależnych ekspertów przeprowadził aktualizację swojej analizy z 2003 r. w celu ustalenia szacunkowych kosztów likwidacji obiektów jądrowych WCB oraz programu zarządzania odpadami. Po zrewidowaniu koszty te oszacowano na 1 222 mln EUR (poprzednio 1 145 mln EUR). Na ich podstawie ujęto stosowną rezerwę w sprawozdaniu finansowym. Zgodnie ze zasadami rachunkowości UE ta wartość szacunkowa jest indeksowana wskaźnikiem inflacji, a następnie dyskontowana do wartości bieżącej netto (w oparciu o krzywą swapu zero-kuponowego w euro). Na dzień 31 grudnia 2010 r. kwota przeznaczona na rezerwę ogółem wyniosła zatem 926 mln EUR, podzielona na kwoty, których wypłacenie spodziewane jest w 2011 r. (21 mln EUR) i w kolejnych latach (905 mln EUR). Z uwagi na przewidywany czas trwania programu (około 20 lat) należy zaznaczyć, że dane szacunkowe nie są pewne i że ostateczny koszt może różnić się od obecnie ujętej kwoty.

Rezerwy finansowe

Rezerwy finansowe to rezerwy przedstawiające szacunkowe straty, które zostaną poniesione z tytułu gwarancji udzielonych w ramach systemu poręczeń dla MŚP z 1998 r., systemu poręczeń dla MŚP z 2001 r. i systemu poręczeń dla MŚP z 2007 r. w ramach programu CIP, przy założeniu, że Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) jest upoważniony do udzielania gwarancji we własnym imieniu, ale na rzecz i na odpowiedzialność Komisji. Istnieją jednak ograniczenia dotyczące ryzyka finansowego powiązanego z wykorzystanymi i niewykorzystanymi gwarancjami. Długoterminowe rezerwy finansowe są dyskontowane do ich wartości bieżącej netto (w oparciu o roczną stopę swapu w euro).

Inne rezerwy

Znaczna część tej kwoty dotyczy szacowanych wkładów UE na rzecz różnych państw członkowskich w ramach funduszu nadzwyczajnego na schorzenia zwierząt w przypadku pojawienia się określonych chorób zwierząt i opiewa na kwotę 12 mln EUR (w 2009 r.: 60 mln EUR) podzieloną na kwoty, których uregulowanie spodziewane jest w 2011 r. (10 mln EUR) i w kolejnych latach (2 mln EUR).

2.14   DŁUGOTERMINOWE ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE

mln EUR

 

Pomoc makrofinansowa

Pożyczki Euratomu

Bilans płatniczy

EWWiS w likwidacji

Ogółem

Ogółem na dzień 31.12.2009 r.

587

484

9 303

225

10 599

Nowe pożyczki

2 850

2 850

Zwroty

(84)

(17)

(101)

Różnice kursowe

2

6

8

Zmiany wartości bilansowej

93

93

Ogółem na dzień 31.12.2010 r.

503

469

12 246

231

13 449

Wymagalne < 1 roku

2 004

2 004

Wymagalne > 1 roku

503

469

10 242

231

11 445

W pozycji tej ujęto pożyczki zaciągnięte przez Unię Europejską o okresie spłaty powyżej jednego roku. Zaciągnięte pożyczki obejmują zobowiązania potwierdzone certyfikatami, opiewające na kwotę 13 211 mln EUR (w 2009 r.: 10 324 mln EUR). Zmiany wartości bilansowej odpowiadają zmianom naliczonych odsetek.

Efektywne stopy procentowe (wyrażone jako przedział stóp procentowych) przedstawiały się następująco:

Zaciągnięte pożyczki

31.12.2010

31.12.2009

Pomoc makrofinansowa (MFA)

0,99 %-4,54 %

0,9625 %-4,54 %

Euratom

0,987 %-5,6775 %

0,9031 %-5,6775 %

Bilans płatniczy

2,375 %-3,625 %

3,125 %-3,625 %

EWWiS w likwidacji

0,556 %-9,2714 %

0,346 %-9,2714 %

2.15   INNE ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego

1 672

1 736

Budynki, których cena zakupu płacona jest w ratach

382

395

Inne

50

47

Ogółem

2 104

2 178

Pozycja ta obejmuje głównie zobowiązania z tytułu leasingu o okresie wymagalności przekraczającym jeden rok (zob. nota 2.2 powyżej). Obejmuje również kwoty dotyczące niektórych budynków, które Komisja nabyła i których cena nabycia zostanie uiszczona w ratach – nie są to umowy leasingowe, ponieważ tytuł własności przeszedł natychmiast na Komisję.

ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE

2.16   REZERWY KRÓTKOTERMINOWE

mln EUR

 

Stan na dzień 31.12.2009 r.

Dodatkowe rezerwy

Niewykorzystane odwrócone kwoty

Kwoty wykorzystane

Przesunięcia z pozycji długoterminowych

Zmiana w szacunkach

Stan na dzień 31.12.2010 r.

Sprawy sądowe

30

7

(7)

(1)

0

0

29

Likwidacja obiektów jądrowych

22

0

0

(22)

21

0

21

Rezerwy finansowe

128

21

(3)

(38)

30

2

140

Inne

33

10

(5)

(20)

6

0

24

Ogółem

213

38

(15)

(81)

57

2

214

W niniejszej pozycji ujęto rezerwy podlegające realizacji w okresie krótszym niż jeden rok.

2.17   KRÓTKOTERMINOWE ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE

W pozycji tej ujęto zaciągnięte pożyczki na pokrycie deficytu bilansu płatniczego w wysokości 2 004 mln EUR (zob. nota 2.14) z terminem wymagalności upływającym w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego (w 2009 r.: 40 mln EUR dotyczących MFA).

2.18   ZOBOWIĄZANIA WOBEC WIERZYCIELI

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Bieżąca część zobowiązań długoterminowych

78

71

Zobowiązania krótkoterminowe wobec wierzycieli

17 615

15 260

Zobowiązania różne

97

133

Rozliczenia międzyokresowe bierne i dochody przyszłych okresów

66 739

78 420

Ogółem

84 529

93 884

2.18.1    Bieżąca część zobowiązań długoterminowych

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego

65

59

Inne

13

12

Ogółem

78

71

2.18.2    Zobowiązania krótkoterminowe wobec wierzycieli

mln EUR

Rodzaj

31.12.2010

31.12.2009

Państwa członkowskie

17 035

14 903

Dostawcy i inni

1 292

944

Szacunkowe kwoty niekwalifikowalne

(712)

(587)

Ogółem

17 615

15 260

Zobowiązania krótkoterminowe wobec wierzycieli obejmują zestawienia poniesionych wydatków otrzymane przez UE w ramach działań związanych z dotacjami. Są one ujmowane jako zobowiązania w kwocie roszczenia od momentu otrzymania wniosku. Jeśli beneficjentem jest państwo członkowskie, klasyfikuje się je jako zobowiązania wobec państwa. Ta sama procedura obowiązuje w odniesieniu do otrzymanych faktur i not kredytowych dotyczących działań związanych z zamówieniami. Odpowiednie zestawienia poniesionych wydatków zostały uwzględnione przy procedurach zakończenia księgowań na koniec roku (procedurach cut-off). Po zakończeniu księgowań szacunkowe kwalifikowalne kwoty zostały zatem ujęte jako rozliczenia międzyokresowe bierne (zob. nota 2.18.3 poniżej), natomiast niekwalifikowalna część kwot pozostaje otwarta na rachunkach w pozycji „szacowane kwoty niekwalifikowalne”. Aby uniknąć zawyżania aktywów i pasywów, zdecydowano, że w pozycji „zobowiązania krótkoterminowe” przedstawiana będzie kwota netto.

Państwa członkowskie

Główne elementy w tej pozycji obejmują 16 924 mln EUR (w 2009 r.: 11 160 mln EUR) niezapłaconych kwot na podstawie zestawień poniesionych wydatków za działania w ramach funduszy strukturalnych.

Dostawcy i inni

W niniejszej pozycji ujęto kwoty zobowiązań dotyczących działań związanych z dotacjami i zamówieniami, jak również zobowiązania krótkoterminowe wobec organów publicznych i jednostek nieobjętych konsolidacją (np. EFR).

Szacunkowe kwoty niekwalifikowalne

Zobowiązania krótkoterminowe uległy zmniejszeniu o 712 mln EUR, co odnosi się do tej części otrzymanych, ale wymagających sprawdzenia wniosków o zwrot kosztów, której nie uznano za kwalifikowalną. Największe kwoty są związane z dyrekcjami generalnymi odpowiedzialnymi za działania strukturalne.

2.18.3    Rozliczenia międzyokresowe bierne i dochody przyszłych okresów

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Rozliczenia międzyokresowe bierne

66 326

76 435

Przychody przyszłych okresów

407

1 976

Inne

6

9

Ogółem

66 739

78 420

Rozliczenia międzyokresowe bierne mają następującą strukturę:

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Rozliczenia międzyokresowe bierne dotyczące EFRG:

Wydatki od 16/10/2010 do 31/12/2010

33 015

32 087

Pomoc bezpośrednia

10 703

12 195

Restrukturyzacja sektora cukru

400

735

Inne

(303)

(55)

EFRG ogółem

43 815

44 962

Rozliczenia międzyokresowe bierne dotyczące działań strukturalnych:

EFRROW i Sekcja gwarancji EFOGR

10 792

9 076

EFF

116

347

EFRR i działania innowacyjne

3 337

11 777

Fundusz Spójności

1 557

980

ISPA

74

3

EFS

2 182

5 411

Działania strukturalne ogółem:

18 058

27 594

Inne rozliczenia międzyokresowe bierne:

Badania i rozwój

1 267

1 687

Inne

3 186

2 192

Inne ogółem:

4 453

3 879

Rozliczenia międzyokresowe bierne ogółem

66 326

76 435

Z uwagi na fakt, że programy na lata 2000-2006 są obecnie zamykane, ogólna tendencja jest taka, że wydatki na działania strukturalne się zmniejszają.

Znaczna część dochodów przyszłych okresów na dzień 31 grudnia 2009 r. wynikła z płatności zaliczkowej w ramach składek na 2010 r. dwóch państw członkowskich na poczet zasobów własnych

AKTYWA NETTO I KAPITAŁY REZERWOWE

2.19   KAPITAŁY REZERWOWE

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny według wartości godziwej

(61)

69

Inne kapitały rezerwowe:

Fundusz Gwarancyjny

1 746

1 472

Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny

57

57

Operacje zaciągania i udzielania pożyczek

1 525

1 511

Inne

217

214

Ogółem

3 545

3 254

Ogółem

3 484

3 323

2.19.1.    Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny według wartości godziwej

Zgodnie z zasadami rachunkowości korekta do wartości godziwej aktywów dostępnych do sprzedaży jest ujmowana w kapitale rezerwowym z wyceny według wartości godziwej. W 2010 r. z kapitału rezerwowego z aktualizacji wyceny według wartości godziwej wydzielono kwotę 48 mln EUR i ujęto ją w rachunku wyniku ekonomicznego dotyczącym aktywów dostępnych do sprzedaży.

2.19.2.    Inne kapitały rezerwowe

Fundusz Gwarancyjny

Zob. także nota 2.3.3 odnosząca się do funkcjonowania Funduszu Gwarancyjnego. Ten kapitał rezerwowy stanowi kwotę docelową w wysokości 9 % nieuregulowanych kwot zobowiązań gwarantowanych przez fundusz wymaganą do zatrzymania jako aktywa.

Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny

Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny obejmuje aktualizację wyceny rzeczowych aktywów trwałych. Saldo na koniec roku w wysokości 57 mln EUR odnosi się do aktualizacji wyceny gruntów i budynków Komisji, która miała miejsce przed przejściem na nowe zasady rachunkowości.

Kapitał rezerwowy na działalność w zakresie zaciągania i udzielania pożyczek

Kwota ta dotyczy kapitału rezerwowego EWWiS w likwidacji na aktywa Funduszu Badawczego Węgla i Stali. Ten kapitał rezerwowy utworzono w związku z likwidacją EWWiS.

2.20   KWOTY, DO WNIESIENIA KTÓRYCH NALEŻY WEZWAĆ PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE

mln EUR

 

Kwota

Kwoty, do wniesienia których należy wezwać państwa członkowskie, na dzień 31 grudnia 2009 r. (po przekształceniu)

45 601

Zwrot nadwyżki budżetowej za 2009 r. państwom członkowskim

2 254

Zmiany stanu kapitału rezerwowego Funduszu Gwarancyjnego

273

Inne zmiany stanu kapitały rezerwowego

21

EWWiS w likwidacji: przeniesienie wyniku z 2009 r. do kapitału rezerwowego

14

Wynik finansowy (nadwyżka) za rok

(17 232)

Ogółem kwoty, do wniesienia których należy wezwać państwa członkowskie, na dzień 31 grudnia 2010 r.

30 931

W jej skład wchodzą:

Świadczenia pracownicze

37 172

Inne kwoty

(6 241)

Kwota ta, która nie została uznana za należność od państw członkowskich, jest równa sumie deficytu skumulowanego powstałego w poprzednich latach (48 163 mln EUR) oraz nadwyżki finansowej za 2010 r. (17 232 mln EUR). Pozycja „Kwoty, do wniesienia których należy wezwać państwa członkowskie“ ma na celu przedstawienie rzeczywistej sytuacji dotyczącej corocznego procesu budżetowego, zapewniającego środki na finansowanie działań wieloletnich. Kapitał rezerwowy (3 484 mln EUR), który należy wykorzystać zgodnie ze szczególnymi regułami i zasadami mającymi zastosowanie do tego kapitału, celowo nie jest ujęty w tej pozycji.

Zasadniczo kwota ta to ta część wydatków poniesionych już przez UE do dnia 31 grudnia 2010 r., która będzie musiała zostać sfinansowana z przyszłych budżetów. Wiele wydatków ujmowanych jest zgodnie z zasadami rachunkowości memoriałowej w roku N, choć mogą one zostać faktycznie poniesione w roku N + 1 i zostać sfinansowane z budżetu na rok N + 1. W związku z ujęciem na kontach tych zobowiązań oraz ze względu na fakt, że odpowiednie kwoty są finansowane z przyszłych budżetów, na koniec roku zobowiązania znacząco przekraczają poziom aktywów. Najbardziej znaczące kwoty, na które należy zwrócić uwagę, odnoszą się do działań EFRG. Kwota płatności należnych państwom członkowskim za okres od 16 października do 31 grudnia 2010 r. wyniosła 33 mld EUR. W większości kwoty, do wniesienia których należy wezwać, są w rzeczywistości wpłacane przez państwa członkowskie w okresie krótszym niż 12 miesięcy od końca danego roku budżetowego jako część budżetu na kolejny rok.

Zasadniczo tylko w przypadku świadczeń pracowniczych Komisja jest zobowiązana wobec swojego personelu do ich wypłacania przez dłuższy czas, przy czym należy zauważyć, że finansowanie płatności emerytalno-rentowych z rocznych budżetów gwarantowane jest przez państwa członkowskie. Poniżej, jedynie do celów informacyjnych, przedstawiono szacunkowy podział przyszłych płatności świadczeń pracowniczych:

mln EUR

 

Kwota

Krótkoterminowa: kwoty do wypłacenia w 2011 r.

1 278

Długoterminowa: kwoty do wypłacenia po 2011 r.

35 894

Świadczenia pracownicze ogółem na dzień 31.12.2010 r.

37 172

W porównaniu z poprzednim rokiem pozycja „Kwoty, do wniesienia których należy wezwać państwa członkowskie” uległa zmniejszeniu o 14,7 mld EUR. Ten spadek wynika głównie z takich czynników, jak: (1) zmniejszenie zobowiązań wobec wierzycieli o 9,4 mld EUR (zob. nota 2.18), (2) zwiększenie finansowych zobowiązań krótkoterminowych o 2 mld EUR (nota 2.17), (3) zwiększenie zaliczkowania długoterminowego o 2,6 mld EUR, oraz (4) zwiększenie należności krótkoterminowych o 4,6 mld EUR (nota 2.10).

Należy również zauważyć, że nie ma to wpływu na wynik budżetu - dochody budżetowe powinny zawsze być równe wydatkom budżetowym lub je przewyższać, a każda nadwyżka dochodów zwracana jest państwom członkowskim.

3.   INFORMACJA DODATKOWA DO RACHUNKU WYNIKU EKONOMICZNEGO

3.1   PRZYCHODY Z TYTUŁU ZASOBÓW WŁASNYCH I WKŁADÓW

mln EUR

 

Nota

2010

2009

Przychody z tytułu zasobów własnych

3.1.1

 

 

Zasoby własne oparte na DNB

 

91 178

81 978

Zasoby własne oparte na VAT

 

12 517

12 795

Tradycyjne zasoby własne:

Cła

 

16 065

14 002

Opłaty wyrównawcze od cukru

 

150

130

Tradycyjne zasoby własne ogółem

 

16 215

14 132

Dostosowania budżetowe

3.1.2

2 135

1 399

Wkład państw trzecich (w tym państw EFTA)

 

283

233

Ogółem

 

122 328

110 537

Przychody z tytułu zasobów własnych stanowią zasadniczą część przychodów operacyjnych Unii Europejskiej. Tym samym większość wydatków finansowana jest z zasobów własnych, a inne przychody stanowią jedynie niewielką część finansowania ogółem.

3.1.1.    Przychody z tytułu zasobów własnych

Wyróżnia się trzy kategorie zasobów własnych: tradycyjne zasoby własne, zasoby oparte na VAT oraz zasoby oparte na DNB. Tradycyjne zasoby własne obejmują opłaty wyrównawcze od cukru i cła. Częścią systemu zasobów własnych jest również mechanizm korekty nierównowagi budżetowej (rabat brytyjski) oraz obniżka brutto rocznych składek Niderlandów i Szwecji opartych na DNB. Państwa członkowskie zatrzymują — na poczet kosztów poboru — 25 % tradycyjnych zasobów własnych, a powyższe kwoty to kwoty uwzględniające to odliczenie.

W porównaniu z 2009 r. nastąpił wzrost przychodów z tytułu zasobów własnych opartych na DNB o 9,2 mld EUR, co wynika z większego zapotrzebowania na środki na płatności w 2010 r. Nastąpił wzrost przychodów z tytułu ceł o 2 mld EUR, co było głównie spowodowane wzrostem przywozu.

3.1.2    Dostosowania budżetowe

Dostosowania budżetowe obejmują nadwyżkę budżetową z 2009 r. (2 254 mln EUR), która została pośrednio zwrócona państwom członkowskim poprzez odliczenie kwot zasobów własnych, które państwa te muszą przekazać UE w kolejnym roku — tym samym stanowi ona przychód w 2010 r. Ponadto, zgodnie z DZW z 2007 r. w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa stosowany jest mechanizm korekty nierównowagi budżetowej. Ponieważ kwota ta finansowana jest przez pozostałe państwa członkowskie, nie ma ona wpływu na wynik budżetu ani na rachunek wyniku ekonomicznego. Niemniej jednak w pozycji tej ujęto kwotę 112 mln EUR, która wynika z różnic między kursem euro stosowanym dla celów budżetowych (zob. art. 10 ust. 3 rozporządzenia nr 1150/2000) a kursem obowiązującym w dniu faktycznej realizacji płatności przez państwa członkowskie nienależące do UGW.

3.2   POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE

mln EUR

 

Nota

2010

2009

Grzywny

3.2.1

3 077

2 648

Opłaty rolne

3.2.2

25

705

Odzyskanie wydatków:

3.2.3

 

 

Bezpośrednie zarządzanie scentralizowane

 

49

63

Pośrednie zarządzanie scentralizowane

 

11

6

Zarządzanie zdecentralizowane

 

71

41

Zarządzanie dzielone

 

1 776

1 066

Ogółem

 

1 907

1 176

Przychody z działalności administracyjnej:

3.2.4

 

 

Personel

 

1 073

1 010

Przychody powiązane z rzeczowymi aktywami trwałymi

 

13

33

Pozostałe przychody administracyjne

 

121

165

Ogółem

 

1 207

1 208

Różne przychody operacyjne:

3.2.5

 

 

Dostosowania/rezerwy

 

157

150

Dodatnie różnice kursowe

 

460

618

Inne

 

1 355

1 027

Ogółem

 

1 972

1 795

Ogółem

 

8 188

7 532

3.2.1    Grzywny

Przychody te odnoszą się do grzywien nałożonych przez Komisję za naruszenie zasad konkurencji. Należności i powiązane przychody ujmuje się po podjęciu przez Komisję decyzji o nałożeniu grzywny i oficjalnym powiadomieniu o takiej decyzji jej adresata.

3.2.2    Opłaty rolne

Kwoty te obejmują opłaty wyrównawcze w sektorze mleka w wysokości 25 mln EUR (w 2009 r.: 99 mln EUR oraz opłaty wyrównawcze od cukru w wysokości 606 mln EUR). Opłaty wyrównawcze w sektorze mleka są instrumentem zarządzania rynkiem i mają na celu karanie tych producentów mleka, którzy przekroczyli swoje ilości referencyjne. Jako że nie są one powiązane z wcześniejszymi płatnościami dokonanymi przez Komisję, w praktyce uznaje się je za dochody przeznaczone na określony cel. Utrzymujący się spadek przychodów z tytułu opłat wyrównawczych tłumaczy się wycofywaniem kwot mlecznych. Począwszy od roku 2008/2009 w rolnictwie kwoty będą zwiększane o 1 % rocznie aż do ich zniesienia w 2015 r.

Opłaty wyrównawcze od cukru powiązane są z funduszem restrukturyzacji sektora cukru, przy czym w związku z reformą sektora cukru obniżono cenę cukru na rynku wewnętrznym, tak aby zmniejszyć różnicę między ceną w UE i ceną międzynarodową. Aby zachęcić mniej konkurencyjnych producentów cukru do opuszczenia tego rynku, utworzono samofinansujący się fundusz restrukturyzacji, finansowany z przychodów pochodzących z tymczasowego podatku nałożonego na producentów cukru, ujmowanych jako dochody przeznaczone na określony cel. Płatności w ramach programu będą trwały do września 2012 r., tymczasem państwa członkowskie zadeklarowały już wszystkie przychody związane z funduszem restrukturyzacji sektora cukru w dniu 31 grudnia 2009 r., tym samym przychody na 2010 r. mają wartość zerową.

3.2.3    Odzyskanie wydatków

Ta pozycja obejmuje wystawione przez Komisję nakazy odzyskania środków oraz zmniejszenie kolejnych płatności, zaksięgowane w systemie rachunkowości Komisji, w celu odzyskania kwot uprzednio wypłaconych z budżetu ogólnego (w oparciu o kontrole, zakończone audyty lub analizy kwalifikowalności), jak również nakazy odzyskania środków wystawione przez państwa członkowskie beneficjentom EFRG. Obejmuje ona także zmianę szacunków dotyczących naliczonych przychodów na koniec poprzedniego roku w porównaniu z rokiem bieżącym. Pozycja ta nie odzwierciedla jednakże w pełni odzyskanych wydatków UE, w szczególności istotnych pozycji wydatków w obszarze działań strukturalnych, w przypadku których istnieją specjalne mechanizmy, które zapewniają zwrot niekwalifikowalnych kwot i które w większości przypadków nie wymagają wystawienia nakazu odzyskania środków. Odzyskane kwoty zaliczek - zgodnie z zasadami rachunkowości UE - również nie są ujmowane jako przychód.

Główna kwota, 1 775 mln EUR, odnosi się do zarządzania dzielonego i składa się z kwoty 1 331 mln EUR dotyczącej Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG), 19 mln EUR dotyczących Przejściowego Instrumentu Rozwoju Obszarów Wiejskich (TRDI), 146 mln EUR na program SAPARD oraz 279 mln EUR na działania strukturalne.

(a)   Agriculture: EFRG

W odniesieniu do EFRG kwoty ujęte w ramach tej pozycji jako przychód za dany rok wyniosły 1 331 mln EUR i złożyły się na nie następujące elementy:

korekty w ramach procedury zapewnienia zgodności rozliczeń, co do których decyzje podjęto w ciągu roku, na kwotę 1 032 mln EUR;

nieprawidłowości i nadużycia finansowe na kwotę 299 mln EUR; kwoty zwrotów zgłoszone przez państwa członkowskie i odzyskane w ciągu roku o wartości 178 mln EUR, powiększone o nieuregulowane kwoty zgłoszone przez państwa członkowskie podlegające odzyskaniu na koniec roku, dotyczące przypadków nieprawidłowości i nadużyć finansowych, większe o 121 mln EUR (kwota 1 130 mln EUR pomniejszona o korektę odpisu w kwocie 382 mln EUR na koniec 2010 r. w porównaniu z 627 mln EUR na koniec 2009 r.) – zob. również nota 2.10.2.

(b)   Działania strukturalne

Kwota odzyskanych wydatków w ramach działań strukturalnych ujętych w niniejszej pozycji wyniosła 279 mln EUR (2009 r.: 613 mln EUR). Główne kwoty ujęte w tej pozycji to nakazy odzyskania środków na kwotę 610 mln EUR wystawione przez Komisję w celu odzyskania nienależnych wydatków dokonanych w uprzednich latach oraz zmniejszenie naliczonych przychodów na koniec roku w wysokości 377 mln EUR.

Nakazy odzyskania środków wystawiane są jedynie w następujących przypadkach:

formalne decyzje o korekcie finansowej podejmowane przez Komisję w przypadku wykrycia nieprawidłowych wydatków w kwotach roszczeń państw członkowskich;

korekty po zakończeniu programu skutkujące zmniejszeniem wkładu UE, w przypadku gdy państwo członkowskie nie zadeklarowało wystarczających wydatków kwalifikowalnych uzasadniających całą kwotę zaliczek i dokonane płatności okresowe; tego rodzaju działania nie wymagają formalnej decyzji Komisji, w przypadku gdy jest na nie zgoda ze strony państwa członkowskiego;

zwrot odzyskanych kwot po zamknięciu programu i po zakończeniu postępowania sądowego będącego w toku na dzień zamknięcia programu.

Pozostałe nakazy odzyskania środków wystawione w związku z działaniami strukturalnymi dotyczą odzyskania zaliczek. Kwoty te nie zostały ujęte jako przychód, natomiast zapisano je w bilansie w pozycji dotyczącej zaliczek.

3.2.4    Przychody z działalności administracyjnej

Przychody te wynikają z odliczeń od wynagrodzeń pracowników i obejmują zasadniczo dwie kwoty: składki emerytalne i podatki dochodowe.

3.2.5    Różne przychody operacyjne

Kwota 430 mln EUR (w 2009 r.: 376 mln EUR) obejmuje kwoty otrzymane od krajów przystępujących. Dodatnie różnice kursowe, z wyjątkiem zysków z działalności finansowej opisanych w nocie 3.5 poniżej, są również ujęte w niniejszej pozycji. Wynikają one z codziennej działalności i powiązanych operacji przeprowadzanych w walutach innych niż euro, jak również z aktualizacji wyceny na koniec roku, której przeprowadzenie konieczne jest w celu sporządzenia sprawozdania finansowego. Obejmują one zarówno zrealizowane, jak i niezrealizowane dodatnie różnice kursowe. W roku budżetowym wystąpiła dodatnia różnica kursowa netto w wysokości 21 mln EUR (w 2009 r.: 185 mln EUR).

3.3   KOSZTY ADMINISTRACYJNE

mln EUR

 

2010

2009

Wydatki na personel

5 171

4 898

Amortyzacja i utrata wartości

384

436

Pozostałe koszty administracyjne

3 059

2 799

Ogółem

8 614

8 133

Do wydatków tych należą wydatki administracyjne poniesione w ramach działalności UE, obejmujące koszty osobowe, amortyzacja i inne koszty związane z funkcjonowaniem instytucji i agencji (takie jak koszty wynajmu, utrzymania, szkoleń oraz dostawy, itp.).

3.4   KOSZTY OPERACYJNE

mln EUR

 

Nota

2010

2009

po przekształceniu

Podstawowe koszty operacyjne:

3.4.1

 

 

Bezpośrednie zarządzanie scentralizowane

 

10 123

8 744

Pośrednie zarządzanie scentralizowane

 

4 045

3 605

Zarządzanie zdecentralizowane

 

933

137

Zarządzanie dzielone

 

85 432

87 251

Zarządzanie wspólne

 

1 868

1 655

Ogółem

 

102 401

101 392

Inne koszty operacyjne:

3.4.2

 

 

Dostosowania/rezerwy

 

68

199

Ujemne różnice kursowe

 

439

432

Inne

 

856

481

Ogółem

 

1 363

1 112

Ogółem

 

103 764

102 504

3.4.1    Podstawowe koszty operacyjne

Wydatki operacyjne Unii Europejskiej obejmują różne działy ram finansowych oraz przyjmują różne formy, w zależności od sposobu wypłacania środków pieniężnych i zarządzania nimi. Większość wydatków objęta jest pozycją „zarządzanie dzielone”, które zakłada przekazywanie zadań państwom członkowskim i dotyczy takich zagadnień, jak wydatki w ramach EFRG oraz działania strukturalne (Fundusz Rozwoju Regionalnego, Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Fundusz Spójności i Europejski Fundusz Rybacki).

W przypadku zarządzania dzielonego spadek w 2010 r. wynika głównie z zamknięcia programów na lata 2000-2006 (EFS) oraz z faktu, iż w 2010 r. zmniejszyło się wykorzystanie środków w ramach EFGR w porównaniu z poprzednim rokiem. Spadek ten jest częściowo wyrównany przez działania strukturalne na okres programowania 2007-2013, które po powolnym przebiegu fazy początkowej osiągnęły normalny poziom już w 2009 r. Wzrost wydatków w ramach zarządzania scentralizowanego wynika z realizacji działań badawczo-rozwojowych.

Jak wyjaśniono w nocie 2.5.2, w 2010 r. Komisja dokonała zmiany zasad rachunkowości w odniesieniu do pewnych wydatków w obszarze spójności i rozwoju obszarów wiejskich. Jako że przedmiotowe kwoty są istotne, zgodnie z zasadami rachunkowości Komisja musi dokonać przekształcenia stosownych kwot z 2009 r. w celu uzyskania porównywalnych danych, które przedstawią, jak wyglądałaby sytuacja, gdyby takie same zasady rachunkowości zastosowano w poprzednim roku. Zmiany pierwotnego wyniku ekonomicznego za 2009 r. w wyniku przekształcenia przedstawiono poniżej:

mln EUR

 

Pierwotnie przedstawione wyniki za 2009 r.

Zmiana zasad rachunkowości

Wyniki za 2009 r.

(po przekształceniu)

Przychody operacyjne

118 069

118 069

Koszty operacyjne:

Podstawowe koszty operacyjne:

Zarządzanie dzielone

(89 681)

2 430

(87 251)

Koszty operacyjne ogółem

(113 067)

2 430

(110 637)

Nadwyżka z działalności operacyjnej

5 002

2 430

7 432

Wynik ekonomiczny

4 457

2 430

6 887

3.4.2    Inne koszty operacyjne

Ujemne różnice kursowe, z wyjątkiem tych wynikających z działalności finansowej opisanej poniżej w nocie 3.6, wynikają z codziennej działalności i powiązanych operacji przeprowadzanych w walutach innych niż euro, jak również z aktualizacji wyceny na koniec roku, której przeprowadzenie konieczne jest przy sporządzaniu sprawozdania finansowego – obejmują one zarówno zrealizowane, jak i niezrealizowane ujemne różnice kursowe.

W pozycji „Inne” nastąpił znaczny wzrost kwot odpisów aktualizujących wartość kwot należnych od dłużników Komisji – 365 mln EUR w porównaniu z 26 mln EUR w 2009 r. Wynika to głównie ze zmniejszenia niektórych kwot w związku z decyzjami o nałożeniu grzywien (273 mln EUR) oraz z odpisów w ramach EFRG oraz funduszy na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w całkowitej kwocie wynoszącej 82 mln EUR.

Koszty związane z działalnością badawczo-rozwojową:

W 2010 r. do wydatków zaliczono następujące koszty:

mln EUR

 

2010

Koszty badań

295

Niekapitalizowane koszty rozwoju

157

Koszty uznane za wydatek

452

3.5   PRZYCHODY FINANSOWE

mln EUR

 

2010

2009

Dochody z tytułu dywidend

1

14

Przychody z tytułu odsetek:

z tytułu zaliczek

42

59

z tytułu zaległych płatności

382

132

z tytułu transakcji zamiennych (swap)

0

2

z tytułu aktywów dostępnych do sprzedaży

100

100

z tytułu pożyczek

394

265

z tytułu środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych

110

158

Inne

2

3

Ogółem

1 030

719

Inne przychody finansowe:

Zrealizowany zysk ze sprzedaży aktywów finansowych

11

10

Inne

83

76

Ogółem

94

86

Zmiana wartości bieżącej

1

10

Dodatnie różnice kursowe

52

6

Ogółem

1 178

835

3.6   KOSZTY FINANSOWE

mln EUR

 

2010

2009

Koszty z tytułu odsetek:

leasing

93

95

z tytułu transakcji zamiennych (swap)

0

2

z tytułu zaciągniętych pożyczek

380

248

Inne

23

20

Ogółem

496

365

Inne koszty finansowe:

zmiany rezerw finansowych

60

39

koszty finansowe instrumentów budżetowych

55

73

strata z tytułu utraty wartości aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży

5

15

zrealizowana strata ze sprzedaży aktywów finansowych

1

0

Inne

42

57

Ogółem

163

184

Ujemne różnice kursowe

2

45

Ogółem

661

594

3.7   UDZIAŁ W DEFICYCIE NETTO WSPÓLNYCH PRZEDSIĘBIORSTW I JEDNOSTEK STOWARZYSZONYCH

Zgodnie z metodą praw własności UE w swoim rachunku wyniku ekonomicznego ujmuje swój udział w deficycie netto swoich wspólnych przedsiębiorstw/przedsięwzięć oraz jednostek stowarzyszonych (zob. również noty 2.3.1 i 2.3.2).

3.8   PRZYCHODY Z TRANSAKCJI ZWIĄZANYCH Z PODATKAMI I OPŁATAMI

W 2010 r. w rachunku wyniku ekonomicznego na przychody z transakcji związanych z podatkami i opłatami przypadała kwota w wysokości 129 597 mln EUR.

3.9   SPRAWOZDAWCZOŚĆ DOTYCZĄCA SEGMENTÓW DZIAŁALNOŚCI

W sprawozdaniu dotyczącym segmentów działalności przychody i koszty operacyjne przedstawiono w rozbiciu na poszczególne obszary polityki Komisji, w oparciu o strukturę budżetu zadaniowego. Obszary te można przyporządkować do trzech większych działów – działalność w Unii Europejskiej, działalność poza Unią Europejską oraz usługi i inne.

„Działalność w Unii Europejskiej” jest najobszerniejszym spośród nich, ponieważ obejmuje wiele obszarów polityki w ramach Unii Europejskiej. „Działalność poza Unią Europejską” obejmuje obszary polityki realizowanej poza UE, jak np. handel i pomoc. W zakres działu „Usługi i inne” wchodzą działania wewnętrzne i horyzontalne niezbędne dla funkcjonowania instytucji i organów UE.

Należy zaznaczyć, że zasoby własne i wkłady nie są podzielone pomiędzy różne działania, ponieważ są one obliczane, pobierane i zarządzane przez centralne służby Komisji. Zostały one wykazane w niniejszym sprawozdaniu finansowym, aby umożliwić porównanie z wynikiem netto w rachunku wyniku ekonomicznego.

SPRAWOZDAWCZOŚĆ DOTYCZĄCA SEGMENTÓW DZIAŁALNOŚCI — ZESTAWIENIE

mln EUR

 

Działalność w UE

Działalność poza UE

Usługi i inne

EWWiS w likwidacji

Inne instytucje

Wyłączenia konsolidacyjne

OGÓŁEM

Pozostałe przychody operacyjne:

Grzywny

3 077

0

0

0

0

0

3 077

Opłaty rolne

25

0

0

0

0

0

25

Odzyskanie wydatków

1 849

89

1

0

0

(32)

1 907

Przychody z działalności administracyjnej

60

36

912

0

347

(148)

1 207

Pozostałe przychody operacyjne

2 445

10

575

3

1

(1 062)

1 972

POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE

7 456

135

1 488

3

348

(1 242)

8 188

Koszty administracyjne:

Wydatki na personel

(1 945)

(824)

(1 073)

0

(1 353)

24

(5 171)

Wydatki związane z wartościami niematerialnymi i prawnymi i ze środkami trwałymi

(88)

(13)

(119)

0

(164)

0

(384)

Pozostałe koszty administracyjne

(904)

(318)

(902)

0

(1 234)

299

(3 059)

 

(2 937)

(1 155)

(2 094)

0

(2 751)

323

(8 614)

Koszty operacyjne:

Bezpośrednie zarządzanie scentralizowane

(7 115)

(3 597)

(180)

0

0

769

(10 123)

Pośrednie zarządzanie scentralizowane

(3 821)

(213)

(45)

0

0

34

(4 045)

Zarządzanie zdecentralizowane

(113)

(820)

0

0

0

0

(933)

Zarządzanie dzielone

(85 173)

(29)

(230)

0

0

0

(85 432)

Zarządzanie wspólne

(382)

(1 486)

0

0

0

0

(1 868)

Inne koszty operacyjne

(947)

(23)

(448)

(59)

(2)

116

(1 363)

 

(97 551)

(6 168)

(903)

(59)

(2)

919

(103 764)

KOSZTY OPERACYJNE OGÓŁEM

(100 488)

(7 323)

(2 997)

(59)

(2 753)

1 242

(112 378)

Koszty operacyjne netto

(93 032)

(7 188)

(1 509)

(56)

(2 405)

0

(104 190)

Przychody z tytułu zasobów własnych i wkładów

 

122 328

Nadwyżka z działalności operacyjnej

 

18 138

Przychody finansowe netto

 

517

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych

 

(1 003)

Udział w wyniku jednostek stowarzyszonych/wspólnych przedsiębiorstw

 

(420)

Wynik ekonomiczny za rok

 

17 232


SPRAWOZDAWCZOŚĆ DOTYCZĄCA SEGMENTÓW DZIAŁALNOŚCI – DZIAŁALNOŚĆ W UNII EUROPEJSKIEJ

mln EUR

 

Sprawy gospodarcze i finansowe

Przedsiębiorstwa i przemysł

Konkurencja

Zatrudnienie

Rolnictwo

Transport i energia

Środowisko

Badania

Społeczeństwo informacyjne

Pozostałe przychody operacyjne:

Grzywny

0

12

3 065

0

0

0

0

0

0

Opłaty rolne

0

0

0

0

25

0

0

0

0

Odzyskanie wydatków

0

1

0

15

1 603

12

1

32

14

Przychody z działalności administracyjnej

0

0

0

0

0

1

1

1

1

Pozostałe przychody operacyjne

4

402

0

39

135

184

39

624

7

POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE

4

415

3 065

54

1 763

197

41

657

22

Koszty administracyjne:

(57)

(178)

(82)

(108)

(115)

(268)

(110)

(391)

(125)

Wydatki na personel

(51)

(128)

(75)

(82)

(95)

(190)

(80)

(218)

(102)

Wydatki związane z wartościami niematerialnymi i prawnymi i ze środkami trwałymi

0

(8)

0

(0)

0

(11)

(1)

(2)

0

Pozostałe koszty administracyjne

(6)

(42)

(7)

(26)

(20)

(67)

(29)

(171)

(23)

Koszty operacyjne:

(105)

(650)

(305)

(6 077)

(56 176)

(3 328)

(224)

(3 238)

(1 107)

Bezpośrednie zarządzanie scentralizowane

(105)

(347)

1

(176)

(31)

(1 312)

(207)

(2 436)

(1 179)

Pośrednie zarządzanie scentralizowane

0

(90)

0

(7)

0

(1 750)

0

(714)

78

Zarządzanie zdecentralizowane

0

0

0

(24)

0

(5)

0

0

0

Zarządzanie dzielone

0

0

0

(5 850)

(56 037)

0

0

0

0

Zarządzanie wspólne

0

(166)

0

(3)

0

(197)

0

0

0

Inne koszty operacyjne

0

(47)

(306)

(17)

(108)

(64)

(17)

(88)

(6)

KOSZTY OPERACYJNE OGÓŁEM

(162)

(829)

(387)

(6 185)

(56 291)

(3 596)

(333)

(3 630)

(1 231)

Koszty operacyjne netto

(158)

(414)

2 678

(6 131)

(54 528)

(3 399)

(292)

(2 973)

(1 209)

 

Wspólne Centrum Badawcze

Rybołówstwo

Rynek wewnętrzny

Polityka regionalna

Podatki i cła

Edukacja i kultura

Ochrona zdrowia i konsumentów

Sprawiedliwość, wolność i bezpieczeństwo

Działalność w UE ogółem

Pozostałe przychody operacyjne:

Grzywny

0

0

0

0

0

0

0

0

3 077

Opłaty rolne

0

0

0

0

0

0

0

0

25

Odzyskanie wydatków

0

9

0

150

0

9

1

2

1 849

Przychody z działalności administracyjnej

38

0

0

0

0

0

9

9

60

Pozostałe przychody operacyjne

77

7

174

1

0

166

337

249

2 445

POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE

115

16

174

151

0

175

347

260

7 456

Koszty administracyjne:

(341)

(44)

(162)

(71)

(94)

(195)

(323)

(273)

(2 937)

Wydatki na personel

(242)

(35)

(113)

(59)

(38)

(100)

(197)

(140)

(1 945)

Wydatki związane z wartościami niematerialnymi i prawnymi i ze środkami trwałymi

(27)

0

(4)

0

(2)

(1)

(24)

(8)

(88)

Pozostałe koszty administracyjne

(72)

(9)

(45)

(12)

(54)

(94)

(102)

(125)

(904)

Koszty operacyjne:

(85)

(523)

(51)

(22 677)

(16)

(1 445)

(615)

(929)

(97 551)

Bezpośrednie zarządzanie scentralizowane

(63)

(254)

(10)

(46)

(16)

(175)

(411)

(348)

(7 115)

Pośrednie zarządzanie scentralizowane

0

0

0

(8)

0

(1 254)

(76)

0

(3 821)

Zarządzanie zdecentralizowane

0

0

0

(84)

0

0

0

0

(113)

Zarządzanie dzielone

0

(267)

0

(22 524)

0

0

0

(495)

(85 173)

Zarządzanie wspólne

0

0

0

(15)

0

(1)

0

0

(382)

Inne koszty operacyjne

(22)

(2)

(41)

0

0

(15)

(128)

(86)

(947)

KOSZTY OPERACYJNE OGÓŁEM

(426)

(567)

(213)

(22 748)

(110)

(1 640)

(938)

(1 202)

(100 488)

Koszty operacyjne netto

(311)

(551)

(39)

(22 597)

(110)

(1 465)

(591)

(942)

(93 032)


SPRAWOZDAWCZOŚĆ DOTYCZĄCA SEGMENTÓW DZIAŁALNOŚCI – DZIAŁALNOŚĆ POZA UNIĄ EUROPEJSKĄ

mln EUR

 

Stosunki zewnętrzne

Handel

Rozwój

Rozszerzenie

Pomoc humanitarna

Działalność poza UE ogółem

Pozostałe przychody operacyjne:

Odzyskanie wydatków

15

0

10

61

3

89

Przychody z działalności administracyjnej

36

0

0

0

0

36

Pozostałe przychody operacyjne

5

0

1

5

(1)

10

POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE

56

0

11

66

2

135

Koszty administracyjne:

(862)

(57)

(165)

(44)

(27)

(1 155)

Wydatki na personel

(577)

(49)

(144)

(37)

(17)

(824)

Wydatki związane z wartościami niematerialnymi i prawnymi i ze środkami trwałymi

(13)

0

0

0

0

(13)

Pozostałe koszty administracyjne

(272)

(8)

(21)

(7)

(10)

(318)

Koszty operacyjne:

(2 766)

(7)

(1 387)

(1 063)

(945)

(6 168)

Bezpośrednie zarządzanie scentralizowane

(1 722)

(5)

(866)

(531)

(473)

(3 597)

Pośrednie zarządzanie scentralizowane

(171)

0

(16)

(26)

0

(213)

Zarządzanie zdecentralizowane

(259)

0

(95)

(466)

0

(820)

Zarządzanie dzielone

(29)

0

0

0

0

(29)

Zarządzanie wspólne

(574)

(2)

(405)

(38)

(467)

(1 486)

Inne koszty operacyjne

(11)

0

(5)

(2)

(5)

(23)

KOSZTY OPERACYJNE OGÓŁEM

(3 628)

(64)

(1 552)

(1 107)

(972)

(7 323)

Koszty operacyjne netto

(3 572)

(64)

(1 541)

(1 041)

(970)

(7 188)


SPRAWOZDAWCZOŚĆ DOTYCZĄCA SEGMENTÓW DZIAŁALNOŚCI – USŁUGI I INNE

mln EUR

 

Prasa i komunikacja

Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych

Koordynacja

Personel i administracja

Eurostat

Budżet

Kontrola

Języki

Inne

Usługi i inne ogółem

Pozostałe przychody operacyjne:

Odzyskanie wydatków

1

0

0

0

0

0

0

0

0

1

Przychody z działalności administracyjnej

2

5

0

764

0

51

0

90

0

912

Pozostałe przychody operacyjne

(2)

(1)

8

25

0

37

0

53

455

575

POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE

1

4

8

789

0

88

0

143

455

1 488

Koszty administracyjne:

(108)

(54)

(168)

(1 260)

(85)

(52)

(10)

(403)

46

(2 094)

Wydatki na personel

(67)

(38)

(140)

(448)

(62)

(39)

(9)

(316)

46

(1.073)

Wydatki związane z wartościami niematerialnymi i prawnymi i ze środkami trwałymi

(2)

(1)

0

(114)

0

0

0

(2)

0

(119)

Pozostałe koszty administracyjne

(39)

(15)

(28)

(698)

(23)

(13)

(1)

(85)

0

(902)

Koszty operacyjne:

(136)

(17)

(2)

(32)

(37)

(234)

0

(15)

(430)

(903)

Bezpośrednie zarządzanie scentralizowane

(91)

(17)

(1)

(30)

(37)

(4)

0

0

0

(180)

Pośrednie zarządzanie scentralizowane

(45)

0

0

0

0

0

0

0

0

(45)

Zarządzanie dzielone

0

0

0

0

0

(230)

0

0

0

(230)

Inne koszty operacyjne

0

0

(1)

(2)

0

0

0

(15)

(430)

(448)

KOSZTY OPERACYJNE OGÓŁEM

(244)

(71)

(170)

(1 292)

(122)

(286)

(10)

(418)

(384)

(2 997)

Koszty operacyjne netto

(243)

(67)

(162)

(503)

(122)

(198)

(10)

(275)

71

(1 509)

4.   INFORMACJA DODATKOWA DO RACHUNKU PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

4.1   CEL I SPORZĄDZENIE RACHUNKU PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

Na podstawie informacji o przepływie środków pieniężnych przeprowadza się ocenę zdolności UE do generowania środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych oraz ocenę potrzeb UE w zakresie wykorzystywania tych przepływów pieniężnych.

Rachunek przepływów pieniężnych sporządzono wykorzystując metodę pośrednią. Oznacza to, że nadwyżka lub deficyt netto w danym roku budżetowym korygowana(-y) jest, aby uwzględnić wpływ transakcji bezgotówkowych, rozliczeń międzyokresowych wynikających z przeszłych lub przyszłych operacyjnych wpływów lub płatności gotówkowych oraz pozycji przychodów lub wydatków wynikających z inwestowania przepływów pieniężnych.

Przepływy pieniężne wynikające z transakcji w obcej walucie są ujmowane w walucie sprawozdawczej Unii Europejskiej (euro) poprzez przeliczanie kwoty w obcej walucie według kursu wymiany euro na obcą walutę obowiązującego w dniu przepływu pieniężnego.

W przedstawionej tabeli przepływu środków pieniężnych ujęto przepływy pieniężne w danym okresie według podziału na działalność operacyjną i inwestycyjną (UE nie prowadzi działalności finansowej).

4.2   DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA

Działalność operacyjna UE to działalność, której nie zalicza się do działalności inwestycyjnej. Zalicza się do niej większość prowadzonych działań. Pożyczek udzielanych beneficjentom (w stosownych przypadkach również powiązanych zaciąganych pożyczek) nie uważa się za działalność inwestycyjną (ani finansową), ponieważ wpisują się one w cele ogólne i tym samym dotyczą codziennej działalności UE. Działalność operacyjna obejmuje również inwestycje, takie jak EFI, EBOR i fundusze kapitału podwyższonego ryzyka. Celem tych działań jest przyczynianie się do osiągnięcia celów wyznaczonych w różnych obszarach polityki.

4.3   DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA

Do działalności inwestycyjnej zalicza się nabywanie i zbywanie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych, jak również pozostałe inwestycje, których nie uwzględniono w innych aktywach pieniężnych. Do działalności inwestycyjnej nie zalicza się pożyczek udzielanych beneficjentom. W tej pozycji wykazane mają być rzeczywiste inwestycje, których dokonała UE.

Należy zauważyć, że salda środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych posiadanych przez Komisję, wynoszące 9 080 mln EUR, nie są dostępne do użytku UE. Są to środki pieniężne uzyskane w wyniku zapłaty nałożonych grzywien, w przypadku których druga strona odwołuje się od decyzji o nałożeniu grzywny. Kwoty te wyraźnie przedstawiono jako „środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania” w nocie 2.11 powyżej.

5.   AKTYWA I ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE ORAZ INNE POZYCJE

AKTYWA WARUNKOWE

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Uzyskane gwarancje:

Gwarancje wykonania

301

252

Inne gwarancje

30

27

Inne aktywa warunkowe

8

18

Aktywa warunkowe ogółem

339

297

Czasami wymaga się gwarancji wykonania, aby zagwarantować wywiązanie się przez beneficjentów finansowania UE ze zobowiązań przewidzianych w umowach zawartych z UE. Inne aktywa warunkowe związane są głównie z możliwym zwrotem podatków dotyczących budynków Komisji.

ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE

mln EUR

 

Nota

31.12.2010

31.12.2009

Udzielone gwarancje

5.1

22 171

19 330

Grzywny – odwołania do Trybunału Sprawiedliwości

5.2

9 627

11 969

EFRG – w oczekiwaniu na wyrok Trybunału

5.3

1 772

1 945

Kwoty związane ze sprawami sądowymi i innymi sporami prawnymi

5.4

458

416

Inne zobowiązania warunkowe

5.5

4

12

Zobowiązania warunkowe ogółem

 

34 032

33 672

Wszelkie zobowiązania warunkowe, które staną się wymagalne, powinny być w kolejnych latach finansowane z budżetu UE.

5.1   UDZIELONE GWARANCJE

5.1.1    Na pożyczki udzielone przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) z zasobów własnych

mln EUR

 

Podział ryzyka

31.12.2010

Bez podziału ryzyka

31.12.2010

Nierozliczone

31.12.2010

Ogółem

Nierozliczone

31.12.2009

Organ publiczny

Prywatne przedsiębiorstwo

Gwarancja 65 %

3 625

12 443

2 149

18 217

14 945

Gwarancja 70 %

87

2 132

62

2 281

2 596

Gwarancja 75 %

0

635

60

695

850

Gwarancja 100 %

0

683

106

789

821

Ogółem Ogółem

3 712

15 893

2 377

21 982

19 212

Gwarancje z budżetu UE obejmują pożyczki, na które umowy zostały podpisane przez EBI i które zostały przyznane z jego własnych zasobów państwom trzecim według stanu na dzień 31 grudnia 2010 r. (w tym pożyczki udzielone państwom członkowskim przed ich przystąpieniem do UE). Jednakże unijna gwarancja ograniczona jest do określonego procentowego pułapu zatwierdzonej wysokości linii kredytowej: 65 %, 70 %, 75 % lub 100 %. W przypadku gdy pułap ten nie zostaje osiągnięty, gwarancja unijna obejmuje pełną kwotę. Na dzień 31 grudnia 2010 r. nieuregulowana kwota wynosiła 21 982 mln EUR i jest to kwota odpowiadająca maksymalnemu poziomowi ryzyka ponoszonego przez UE.

W przypadku pożyczek objętych gwarancją z budżetu UE, EBI uzyskuje również gwarancje od osób trzecich (państw, publicznych lub prywatnych instytucji finansowych); wówczas Komisja jest gwarantem wtórnym. Gwarancja z budżetu UE pokrywa jedynie polityczne ryzyko gwarancji udzielonych w ramach pozycji „podział ryzyka”. W przypadku gdy gwarant główny nie jest w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań, pozostałe rodzaje ryzyka pokrywa EBI. W przypadku gwarancji udzielonych w ramach pozycji „bez podziału ryzyka” wszystkie rodzaje ryzyka pokrywa się z budżetu UE, w razie gdy gwarant główny nie wywiąże się ze swoich zobowiązań. Jeżeli gwarant główny jest organem władzy publicznej, ryzyko jest zasadniczo ograniczone do ryzyka politycznego, lecz gdy gwarancji udziela instytucja lub prywatna spółka, wówczas konieczne może okazać się pokrycie z budżetu UE także ryzyka handlowego.

5.1.2    Inne udzielone gwarancje

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Mechanizm finansowania oparty na podziale ryzyka

161

94

Instrument Gwarancji Kredytowych dla Projektów TEN-T (LGTT)

11

6

MEDA: gwarancje marokańskie

17

17

Inne

0

1

Ogółem

189

118

Mechanizm finansowania oparty na podziale ryzyka

W ramach mechanizmu finansowania opartego na podziale ryzyka (RSFF) wykorzystuje się wkład Komisji w celu pokrycia ryzyka finansowego w przypadku pożyczek i gwarancji udzielonych przez EBI na rzecz kwalifikowalnych projektów badawczych. Łącznie na lata 2007-2013 przewidziano udział budżetowy Komisji w wysokości do 1 mld EUR, z czego środki do 800 mln EUR pochodzą z programu szczegółowego „Współpraca”, a środki do 200 mln EUR z programu szczegółowego „Możliwości”. EBI zobowiązał się do zapewnienia takiej samej kwoty środków.

Na dzień 31 grudnia 2010 r. Komisja przeznaczyła na RSFF 515 mln EUR. Kwota ta została zainwestowana przez EBI w obligacje (419 mln EUR na dzień 31 grudnia 2010 r.), depozyty terminowe (55 mln EUR) i aktywa pieniężne (33 mln EUR). Na koniec 2010 r. podjęto decyzje o udzieleniu pożyczek na kwotę 2 212 mln EUR, które zostały objęte mechanizmem. W 2009 r. nieuiszczone zostały płatności w wysokości 5 mln EUR, którymi w związku z tym obciążono mechanizm. Kwota w wysokości 161 mln EUR ujęta powyżej jako zobowiązanie warunkowe przedstawia szacunkową maksymalną stratę na dzień 31 grudnia 2010 r., którą mogłaby ponieść Komisja w przypadku, gdyby nie uiszczono płatności z tytułu pożyczek lub gwarancji udzielonych przez EBI w ramach RSFF. Stanowi to 7,3 % całkowitych środków objętych gwarancją. Należy zauważyć, że całkowite ryzyko Komisji jest ograniczone do kwoty, którą przekazuje ona na rzecz mechanizmu.

Instrument Gwarancji Kredytowych dla Projektów TEN-T (LGTT)

Instrument Gwarancji Kredytowych dla Projektów TEN-T (LGTT) służy udzielaniu gwarancji w celu łagodzenia ryzyka utraty przychodów we wczesnych latach realizacji projektów TEN-Transport. Owe gwarancje stanowiłyby całkowite zabezpieczenie rezerwowych linii kredytowych, a korzystanie z nich ograniczone byłoby do przypadków, kiedy przepływy środków pieniężnych w ramach projektu byłyby niewystarczające do obsługi długu nadrzędnego. Instrument jest wspólnym produktem finansowym Komisji i EBI, a rozporządzenie dotyczące TEN-T zawiera zapis mówiący o przeznaczeniu z budżetu UE kwoty w wysokości 500 mln EUR, która zostanie przydzielona w latach 2007-2013. EBI przeznaczy na instrument dodatkowo 500 mln EUR, więc łącznie dostępna kwota wyniesie 1 mld EUR.

Na dzień 31 grudnia 2010 r. Komisja przeznaczyła na LGTT 155 mln EUR. Kwota ta została zainwestowana przez EBI w obligacje (111 mln EUR na dzień 31 grudnia 2010 r.), depozyty terminowe (36 mln EUR) i środki pieniężne (5 mln EUR). Na koniec 2010 r. podjęto decyzje o udzieleniu pożyczek na kwotę 140 mln EUR, które zostały objęte gwarancją. Kwota w wysokości 11 mln EUR ujęta powyżej jako zobowiązanie warunkowe przedstawia szacunkową maksymalną stratę na dzień 31 grudnia 2010 r., którą mogłaby ponieść Komisja w przypadku, gdyby nie uiszczono płatności z tytułu pożyczek udzielonych przez EBI w ramach LGTT. Stanowi to 7,9 % całkowitych środków objętych gwarancją. Należy zauważyć, że całkowite ryzyko Komisji jest ograniczone do kwoty, którą przekazuje ona na rzecz instrumentu.

Aktywa w ramach instrumentów RSFF i LGTT są ujęte w bilansie Komisji jako aktywa krótkoterminowe dostępne do sprzedaży (zob. nota 2.8) oraz środki pieniężne (nota 2.11).

Meda

W ramach programu MEDA Komisja stworzyła mechanizm gwarancji za pośrednictwem specjalnego funduszu, który przyniesie korzyści dwóm marokańskim organizacjom, mianowicie Caisse Centrale de Garantie oraz Fonds Dar Ad-Damane. Na dzień 31 grudnia 2010 r. środki funduszu wyniosły 27 mln EUR i są wykazane w pozycji środki pieniężne i inne aktywa pieniężne – zob. nota 2.11. Gwarancje Komisji wykazane jako zobowiązania warunkowe obejmują pożyczki w kwocie 17 mln EUR udzielone przez wyżej wymienione organizacje.

5.2   GRZYWNY

Kwoty te dotyczą grzywien nałożonych przez Komisję za naruszenie zasad konkurencji, które to grzywny wstępnie uiszczono, jak również grzywny, w sprawie których wniesiono odwołanie, oraz takie, w przypadku których nie wiadomo, czy odwołanie zostanie wniesione. Zobowiązanie warunkowe zostanie utrzymane do czasu wydania przez Trybunał Sprawiedliwości ostatecznej decyzji. Dochody z tytułu odsetek od płatności tymczasowych (561 mln EUR) ujęto w wyniku finansowym za dany rok oraz jako zobowiązania warunkowe, tak aby uwzględnić brak pewności co do tytułu prawnego Komisji do tych kwot.

5.3   EFRG – W OCZEKIWANIU NA WYROK TRYBUNAŁU

Są to uzależnione od wyroku Trybunału Sprawiedliwości zobowiązania warunkowe wobec państw członkowskich związane z decyzjami dotyczącymi zgodności odnośnie do EFRG. Ustalenie ostatecznej kwoty zobowiązania oraz roku, w którym kwota wynikająca z pomyślnego odwołania się od decyzji przed Trybunałem Sprawiedliwości, zostanie zapisana w budżecie, zależeć będzie od czasu trwania postępowania w Trybunale. Szacunkowa wartość kwot, które prawdopodobnie zostaną wypłacone, została ujęta w bilansie jako rezerwa długoterminowa (zob. nota 2.13).

5.4   KWOTY ZWIĄZANE ZE SPRAWAMI SĄDOWYMI I INNYMI SPORAMI PRAWNYMI

Pozycja ta odnosi się do powództw o odszkodowanie obecnie wniesionych przeciwko UE, innych sporów prawnych oraz szacunkowych kosztów obsługi prawnej. Należy zauważyć, że w przypadku powództwa o odszkodowanie na mocy art. 288 Traktatu WE strona skarżąca musi udowodnić, że instytucja dopuściła się wystarczająco poważnego naruszenia przepisu prawa przyznającego uprawnienia osobom fizycznym oraz wykazać faktyczne szkody poniesione przez stronę skarżącą, jak również istnienie związku przyczynowo-skutkowego między bezprawnym działaniem a szkodą.

5.5   INNE ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE

Pozycja ta obejmuje inne, mniejsze kwoty zobowiązań warunkowych nieujęte w powyższych pozycjach.

Inne istotne pozycje

5.6   ZOBOWIĄZANIA DOTYCZĄCE ŚRODKÓW NIEWYKORZYSTANYCH

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Zobowiązania dotyczące środków niewykorzystanych

155 642

134 689

Zobowiązania budżetowe pozostające do spłaty (fr. Reste à Liquider — RAL) to kwota nieuregulowanych zobowiązań, w przypadku których nie dokonano jeszcze płatności lub anulowania. Jest to normalna konsekwencja istnienia programów wieloletnich. Na dzień 31 grudnia 2010 r. kwota RAL wynosiła ogółem 194 395 mln EUR. Wyżej wymieniona kwota stanowi budżetowe RAL, pomniejszone o powiązane kwoty (które ujęto w rachunku wyniku ekonomicznego za 2010 r. jako koszty).

5.7   ISTOTNE ZOBOWIĄZANIA PRAWNE

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

Działania strukturalne

210 638

275 761

Protokoły z krajami śródziemnomorskimi

263

263

Porozumienia w sprawie połowów

130

249

Program Galileo

513

1 517

Program GMES

390

556

TEN-T

3 530

4 289

Inne zobowiązania umowne

3 920

1 325

Ogółem

219 384

283 960

Przedmiotowe zobowiązania warunkowe powstały, ponieważ Komisja zaciągnęła długoterminowe zobowiązania prawne w odniesieniu do kwot, które nie miały jeszcze pokrycia w budżecie w środkach na zobowiązania. Może to dotyczyć programów wieloletnich, takich jak działania strukturalne lub kwot, które w przyszłości Unia Europejska zobowiązana jest zapłacić na mocy umów administracyjnych istniejących w dniu bilansowym (np. dotyczących świadczenia usług w zakresie ochrony, sprzątania itp., ale także zobowiązań umownych dotyczących konkretnych projektów, np. prac budowlanych). Nie wszystkie programy wieloletnie generują zobowiązania wymagające ujęcia w niniejszej pozycji, jako że wydatki w kolejnych latach zależą od rocznych decyzji władzy budżetowej lub zmian w zakresie stosownych zasad.

5.7.1    Działania strukturalne

W poniższej tabeli przedstawiono porównanie między zobowiązaniami prawnymi, w odniesieniu do których nie zaciągnięto jeszcze zobowiązań budżetowych, a maksymalnymi zobowiązaniami w powiązaniu z kwotami przewidzianymi w ramach finansowych na lata 2007–2013.

mln EUR

 

Kwoty w perspektywie finansowej na lata 2007–2013

(A)

Zaciągnięte zobowiązania prawne

(B)

Zobowiązania budżetowe na lata 2007-2010

(C)

Zobowiązania prawne pomniejszone o zobowiązania budżetowe

(= B – C)

Maksymalne zobowiązanie

(= A – C)

Fundusze polityki spójności

347 550

346 475

189 574

156 901

157 976

Zasoby naturalne

100 549

100 549

54 759

45 790

45 790

Instrument pomocy przedakcesyjnej

10 958

7 357

4 086

3 271

6 872

Ogółem

459 057

454 381

248 419

205 962

210 638

5.7.2    Protokoły z krajami śródziemnomorskimi

Zobowiązania te wynoszą ogółem 263 mln EUR i dotyczą protokołów finansowych z śródziemnomorskimi państwami trzecimi. Ujęta kwota stanowi różnicę między całkowitą kwotą określoną w podpisanych protokołach a kwotą zobowiązań budżetowych ujętą w księgach. Protokoły te są międzynarodowymi traktatami, których nie można rozwiązać bez porozumienia obu stron, nawet gdyby procedura ta była w toku.

5.7.3    Porozumienia w sprawie połowów

Są to zobowiązania o wartości 130 mln EUR zaciągnięte względem państw trzecich na działania w ramach międzynarodowych porozumień w sprawie połowów.

5.7.4    Program Galileo

Galileo jest globalnym systemem nawigacji satelitarnej (GNSS), nad którego budową pracują aktualnie Unia Europejska i Europejska Agencja Kosmiczna (ESA). Program Galileo jest obecnie finansowany w całości z budżetu UE, a zarządzaniem programem w imieniu UE zajmuje się Komisja. Oczekuje się, że pierwsza faza programu, faza testów orbitalnych (In Orbit Validation – IOV) zostanie ukończona w 2012 r. i wtedy też nastąpi przeniesienie powstałych aktywów na Komisję.

Należy zauważyć, że do końca 2010 r. i uwzględniając poprzednią inwestycję w WPG Komisja przekazała 1 178 mln EUR na finansowanie fazy IOV programu Galileo. Ponieważ program ten znajduje się obecnie nadal w fazie badań, zgodnie z zasadami rachunkowości UE środki zostały wydatkowane, lecz nie wykazuje się ich jeszcze jako wartości niematerialne i prawne. Łączny (orientacyjny) wkład Komisji przewidziany na następną fazę („FOC”) programu Galileo (od 2008 do 2013 r.) wynosi 2 408 mln EUR.

5.7.5    Program GMES

Komisja zawarła umowę z ESA na okres od 2008 do 2013 r. na wdrażanie elementu Globalnego monitoringu środowiska i bezpieczeństwa (GMES) dotyczącego przestrzeni kosmicznej. Łączna orientacyjna kwota na ten okres wynosi 624 mln EUR. W 2010 r. ESA poniosła wydatki w wysokości 166 mln EUR.

5.7.6    Zobowiązania dotyczące TEN-T

Kwota ta odnosi się do dotacji w dziedzinie transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T) na okres od 2007 do 2013 r. Program dotyczy projektów uznanych za istotne z punktu widzenia rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej, mających wspierać zarówno projekty w zakresie infrastruktury, jak i w zakresie badań i innowacji oraz przyspieszać wdrażanie nowych technologii i innowacyjnych procesów w kontekście oddawania do użytku nowej infrastruktury transportowej. Łączna orientacyjna kwota przeznaczona na ten program wynosi 8 013 mln EUR.

5.7.7    Inne zobowiązania umowne

Ujęte kwoty odpowiadają kwotom zobowiązań, których płatność ma nastąpić w okresie objętym umowami. W pozycji tej ujęto nierozliczone zobowiązania umowne w wysokości 83 mln EUR związane z kosztami renowacji budynków Trybunału Sprawiedliwości, 76 mln EUR związane z umowami dotyczącymi budynków Rady, jak również 434 mln EUR związane z umowami na budowę budynków Parlamentu oraz 446 mln EUR z Komisji (związane głównie z dwoma dużymi projektami budowlanymi w Luksemburgu). Inną istotną kwotą w tej pozycji jest kwota w wysokości 2 654 mln EUR związana z zamówieniami agencji Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej (tzw. „Fusion for Energy”) w kontekście projektu ITER.

5.8   ZOBOWIĄZANIA — LEASING OPERACYJNY

mln EUR

Opis

Kwoty do zapłaty w przyszłości

< 1 roku

1 - 5 lat

> 5 lat

Ogółem

Budynki

350

1 235

749

2 334

Sprzęt IT i inne wyposażenie

12

38

0

50

Ogółem

362

1 273

749

2 384

Niniejsza pozycja obejmuje budynki i wyposażenie użytkowane na podstawie umów leasingu operacyjnego, które nie spełniają warunków wymaganych w celu ich ujęcia w bilansie po stronie aktywów. Podane kwoty odpowiadają zobowiązaniom pozostającym do spłaty w okresie objętym umową.

W 2010 r. kwotę 363 mln EUR ujęto jako koszt w rachunku wyniku ekonomicznego w odniesieniu do leasingu operacyjnego.

6.   KOREKTY FINANSOWE I ODZYSKANE ŚRODKI

6.1   WPROWADZENIE

W nocie tej przedstawiono korekty wykrytych błędów i nieprawidłowości, w szczególności w tej części budżetu UE, która jest wykonywana w ramach zarządzania dzielonego (tj. około 80 % całkowitego budżetu). W ramach zarządzania dzielonego Komisja powierza państwom członkowskim realizację programów UE, tj. wkład UE jest wypłacany państwom członkowskim, a zasadniczo powołanym w tym celu agencjom płatniczym, które są odpowiedzialne za wypłacanie środków beneficjentom. Tym samym państwa członkowskie są w głównej mierze odpowiedzialne za zapobieganie błędom i nieprawidłowościom popełnianym przez beneficjentów, ich wykrywanie i korygowanie, podczas gdy Komisja Europejska sprawuje funkcję nadzorczą (tj. sprawdza skuteczność funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli stosowanych przez państwa członkowskie).

6.1.1    Korekty finansowe

Korekty finansowe są głównym narzędziem stosowanym do korygowania błędów i nieprawidłowości w kontekście zarządzania dzielonego. Komisja Europejska dokonuje korekt finansowych, aby wyłączyć z finansowania unijnego te wydatki, które nie są zgodne z obowiązującymi zasadami i przepisami. Korekty finansowe można także zastosować w przypadku wykrycia poważnych niedociągnięć w systemach zarządzania i kontroli państw członkowskich. Ostatecznym celem tego mechanizmu korygującego jest zapewnienie prawidłowości wszystkich wydatków zgłaszanych przez państwa członkowskie (tj. wydatków, na podstawie których wypłacane są środki UE). Wystawienie przez Komisję nakazu odzyskania środków w celu odzyskania nienależnie wypłaconych środków jest tylko jednym ze sposobów dokonania korekty finansowej.

Dokonywanie korekty finansowej składa się z trzech głównych kroków:

(1)

Kwotę korekty finansowej ustala się na drodze postępowania sądowego i postępowania kontradyktoryjnego (“w toku”);

(2)

Kwota korekty finansowej jest ustalona bez wątpliwości i jest ostateczna, jest ona „stwierdzona” decyzją Komisji albo „potwierdzona” (tj. przyjęta) przez państwo członkowskie;

(3)

kwota jest „wykonana”, w drodze zastosowania jednego z poniższych środków: (a) na skutek nakazu odzyskania środków wystawionego przez Komisję kwota jest wypłacana Komisji przez państwo członkowskie lub odliczana przez Komisję od przyszłych płatności Komisji na rzecz danego państwa członkowskiego; lub (b) w chwili przyjęcia korekty państwo członkowskie odlicza (wycofuje) tę kwotę od kwoty w kolejnym wniosku o płatność, przed zakończeniem procedury odzyskiwania na szczeblu krajowym (wycofanie), lub po zakończeniu procedury odzyskiwania na szczeblu krajowym, kiedy kwoty rzeczywiście odzyskano od beneficjentów (odzyskanie na szczeblu krajowym); w obydwu przypadkach (cofnięcie lub odzyskanie na szczeblu krajowym, gdy odpowiednia kwota jest odliczana od kwoty w kolejnym wniosku o płatność) obowiązujące przepisy dopuszczają zastąpienie nieprawidłowego wydatku innym wydatkiem kwalifikowalnym. Zgodnie z zasadami rachunkowości memoriałowej zatwierdzenie nakazu odzyskania środków lub wniosku o płatność, w zależności od przypadku, przez urzędnika zatwierdzającego w systemie rachunkowości jest niezbędnym krokiem do dokonania korekty finansowej. Jednak przy zakończeniu danego programu, kiedy niemożliwe jest przeznaczenie środków przez państwo członkowskie na inne cele, Komisja dokonuje korekty finansowej w drodze umorzenia.

(1)   Korekty finansowe w toku:

Kwota ujęta jako korekta finansowa w toku opiera się na ustaleniach kontroli Komisji i Trybunału Obrachunkowego lub OLAF-u, wobec których podejmowane są we wszystkich przypadkach działania następcze przez odpowiednią dyrekcję generalną na drodze toczących się postępowań kontradyktoryjnych wobec odnośnych państw członkowskich. Jest ona wynikiem możliwie najlepszego i ostrożnego oszacowania, przy czym pod uwagę wzięto stan działań następczych związanych z ustaleniami kontroli oraz wydane pisma zawierające ostateczne stanowiska (lub pisma zawiadamiające o możliwości wstrzymania płatności) na dzień 31 grudnia 2010 r. Wysokość tej kwoty z pewnością ulegnie zmianie w następstwie postępowań kontradyktoryjnych, w ramach których państwa członkowskie mają możliwość przedłożenia dalszych dowodów na poparcie swoich roszczeń.

(2)   Korekty finansowe stwierdzone/potwierdzone

W obszarze rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013 EFRG (tj. Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji) oraz EFRROW (tj. Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich) zastąpiły EFOGR (tj. Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej) (2000-2006). Decyzje o dokonaniu korekty są podejmowane głównie w wyniku weryfikacji wydatków zgłoszonych przez państwo członkowskie, która podlega następującym zasadom rozliczania rachunków:

decyzja o rocznym rozliczeniu finansowym podejmowana jest przez Komisję w celu urzędowego przyjęcia rocznego sprawozdania finansowego agencji płatniczych na podstawie weryfikacji zarządzania oraz poświadczeń;

decyzja dotycząca wieloletniego rozliczenia zgodności podejmowana jest przez Komisję w celu ustalenia zgodności wydatków zgłoszonych przez państwa członkowskie z obowiązującymi zasadami i przepisami UE;

decyzja w sprawie rozliczenia finansowego dotyczącego wykonania płatności jest podejmowana przez Komisję, a w jej wyniku można dokonać korekt finansowych w odniesieniu do płatności, w przypadku których nie dochowano terminów określonych prawem lub przewidzianych odpowiednimi przepisami.

W obszarze Polityki Spójności stwierdzone lub potwierdzone korekty finansowe są wynikiem kontroli i audytów przeprowadzonych przez Komisję, Europejski Trybunał Obrachunkowy lub OLAF.

(3)   Dokonanie korekt finansowych:

W przypadku EFRG korekty finansowe przeprowadza się zawsze w drodze odliczenia dokonywanego w miesięcznych oświadczeniach. W odniesieniu do EFRROW kwoty odzyskane przez państwa członkowskie, jak również środki uzyskane w wyniku stwierdzonej korekty finansowej mogą być wykorzystane na inne cele.

Korekt finansowych w ramach Polityki Spójności dokonuje się w następujący sposób:

państwo członkowskie przyjmuje korektę wymaganą lub zaproponowaną przez Komisję: państwo członkowskie samo dokonuje korekty finansowej poprzez odliczenie stosownej kwoty od kwoty zawartej w kolejnym wniosku o płatność (zob. wycofanie i odzyskanie w części 6.1.1 (3) powyżej). Wszystkie kwoty objęte korektą dokonaną przez państwa członkowskie można ponownie wykorzystać na inne kwalifikowalne działania, w wyniku których powstają prawidłowe wydatki. W takich przypadkach korekty nie mają wpływu na sprawozdania Komisji, jako że poziom finansowania UE dla poszczególnych programów nie zmniejsza się. Tym samym interesy finansowe UE są zabezpieczone przed nieprawidłowościami i nadużyciami finansowymi.

państwo członkowskie nie zgadza się z wymaganą lub zaproponowaną przez Komisję korektą, będącą wynikiem przeprowadzenia urzędowego postępowania kontradyktoryjnego z państwem członkowskim, które obejmuje zawieszenie płatności na rzecz danego programu; w takim przypadku Komisja musi w ciągu trzech miesięcy od daty przeprowadzenia formalnego postępowania wyjaśniającego z państwem członkowskim (sześciu miesięcy w przypadku programów na lata 2007-2013) przyjąć formalną decyzję o korekcie finansowej i wystawia nakaz odzyskania środków w celu uzyskania od państwa członkowskiego zwrotu wypłaconych środków. Takie przypadki powodują obniżkę netto wkładu UE na rzecz danego programu operacyjnego objętego korektą finansową (nie istnieje możliwość, aby państwo członkowskie ponownie wykorzystało kwotę podlegającą korekcie na inne działania kwalifikowalne).

Przy zakończeniu programu, kiedy nie jest możliwe ponowne wykorzystanie środków przez państwo członkowskie, kwota objęta korektą finansową jest odliczana od końcowego zestawienia wydatków przekazywanego przez państwo członkowskie lub umarzana przez Komisję.

6.1.2    Odzyskanie środków

Odzyskanie wypłaconych kwot jest jedynie sposobem dokonania korekty finansowej, ujmowanym w sprawozdaniu oddzielnie z uwagi na fakt, że władza budżetowa przywiązuje bardzo dużą wagę do tego środka.

Zgodnie z rozporządzeniem finansowym urzędnik zatwierdzający powinien wystawiać nakazy odzyskania środków na kwoty, które zostały nienależnie wypłacone. Odzyskania dokonuje się następnie w drodze bezpośredniego przelewu bankowego przesyłanego przez dłużnika (np. państwa członkowskiego) lub kompensatę stosownej kwoty kwotą, którą Komisja ma wypłacić państwu członkowskiemu. W rozporządzeniu finansowym przewidziano dodatkowe procedury zapewniające odzyskanie środków niezwróconych w terminie, które księgowy Komisji stosuje w szczególnych przypadkach.

W obszarze rolnictwa państwa członkowskie są zobowiązane do określenia błędów i nieprawidłowości oraz odzyskania kwot nienależycie wypłaconych, zgodnie z krajowymi zasadami i procedurami. W przypadku EFRG kwoty odzyskane od beneficjentów przekazywane są na rachunek Komisji, po uprzednim odliczeniu 20 % kwoty (średnio) przez państwa członkowskie, które księgują ją w rachunku wyniku ekonomicznego jako przychód. Jeśli chodzi o EFFROW, odzyskane kwoty są odliczane od następnego wniosku o płatność przed przesłaniem go do służb Komisji, a zatem odnośna kwota może być ponownie wykorzystana w ramach programu. Jeżeli państwo członkowskie nie podejmuje działań na rzecz odzyskania lub nie wykazuje staranności w swoich działaniach, Komisja może postanowić o podjęciu interwencji oraz o nałożeniu na dane państwo członkowskie korekty finansowej.

W obszarze polityki spójności państwa członkowskie (a nie Komisja) są w głównej mierze odpowiedzialne za odzyskiwanie od beneficjentów nienależycie wypłaconych kwot, w stosownych przypadkach powiększonych o odsetki za zwłokę. Kwoty odzyskane przez państwa członkowskie są wykazane w niniejszej nocie jako informacje dodatkowe, uzupełniające korekty finansowe zastosowane przez Komisję. W odniesieniu do okresu 2007-2013 państwa członkowskie są prawnie zobowiązane do przekazania Komisji jasnych i uporządkowanych danych dotyczących kwot wycofanych ze współfinansowania przed zakończeniem krajowego postępowania w sprawie odzyskania środków oraz kwot rzeczywiście odzyskanych od beneficjentów na poziomie krajowym.

6.1.3    Zawieszenie lub wstrzymanie płatności

Zgodnie z obowiązującymi w tej dziedzinie przepisami Komisja może także:

wstrzymać bieg terminu płatności na okres nieprzekraczający 6 miesięcy w odniesieniu do programów na lata 2007-2013, jeżeli:

a)

istnieją dowody wskazujące na poważne uchybienie funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli w odnośnych państwach członkowskich;

b)

służby Komisji muszą przeprowadzić dodatkową weryfikację po otrzymaniu informacji, że wydatki ujęte w poświadczonej deklaracji wydatków związane są z poważnymi nieprawidłowościami, które nie zostały poprawione;

zawiesić całość lub część płatności okresowej na rzecz państwa członkowskiego w odniesieniu do programów zarówno na lata 2000-2006, jak i na 2007-2013, w trzech następujących przypadkach:

a)

poważnego uchybienia funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli programu; lub

b)

wydatek ujęty w poświadczonym wykazie wydatków jest związany z poważną nieprawidłowością, która nie została skorygowana; lub

c)

poważnego naruszenia przez państwo członkowskie jego zobowiązań w zakresie zarządzania i kontroli.

Jeżeli państwo członkowskie nie zastosuje wymaganych środków, Komisja może nakazać korektę finansową.

6.1.4    Inne rodzaje zarządzania

Jeżeli chodzi o część budżetu UE, która podlega zarządzaniu bezpośredniemu, wydatki niezgodne z obowiązującymi zasadami i przepisami są przedmiotem nakazu odzyskania środków wystawianego przez Komisję lub są odliczane od kolejnego zestawienia poniesionych wydatków. Jeżeli beneficjent dokonuje odliczenia bezpośrednio w zestawieniu poniesionych wydatków, informacji tej nie można ująć w systemie rachunkowości Komisji. Za odzyskiwanie kwot nienależycie wypłaconych w ramach zarządzania zdecentralizowanego i pośredniego zarządzania scentralizowanego odpowiedzialne są państwa członkowskie, państwa trzecie lub agencje. W ramach zarządzania wspólnego również stosuje się instrumenty korygujące, określone w umowach zawieranych z organizacjami międzynarodowymi.

Nota: Wszystkie liczby zaokrąglono do milionów EUR. Należy zauważyć, że w związku z zaokrągleniem danych liczbowych niektóre dane finansowe w tabelach mogą się nie sumować. Kwoty wykazane jako 0 oznaczają kwoty, które wynoszą mniej niż 500 000 EUR. Kwoty równe zero oznaczono myślnikiem (-).

6.2   KOREKTY FINANSOWE I ODZYSKANIE ŚRODKÓW W RAMACH OBSZARU ROLNICTWA I ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH

6.2.1.    Korekty finansowe i odzyskanie środków stwierdzone w 2010 r.

Korekty finansowe w ramach EFRG stwierdzone w 2010 r.

mln EUR

 

2010

2009

Procedura rozliczania rachunków EFRG:

Finansowe rozliczenia rachunków i nieprzestrzegane terminy płatności

33

103

Kontrola zgodności

1 022

359

Razem

1 055

462


Korekty finansowe w ramach obszaru „Rozwój obszarów wiejskich” stwierdzone w 2010 r.

mln EUR

 

2010

2009

Korekty finansowe w ramach obszaru „Rozwój obszarów wiejskich”:

TRDI 2000-2006

49

11

SAPARD 2000-2006

3

14

EFRROW 2007-2013

20

Razem

73

25


Odzyskanie środków potwierdzone w 2010 r.

mln EUR

 

2010

2009

EFRG – nieprawidłowości

178

163

TRDI – odzyskanie środków

10

SAPARD – odzyskanie środków

5

EFRROW – nieprawidłowości

98

47

Razem

292

210


Korekty finansowe i odzyskanie środków stwierdzone/potwierdzone w 2010 r. ogółem

mln EUR

 

2010

2009

EFRG:

Korekty finansowe

1 055

462

Odzyskanie środków

178

163

Razem EFRG

1 233

625

Rozwój obszarów wiejskich:

Korekty finansowe

73

25

Odzyskanie środków

114

47

Razem rozwój obszarów wiejskich:

187

72

Ogółem

1 420

697

Kwoty EFRG w podziale na poszczególne państwa członkowskie przedstawiono w Załączniku 1.

Wszystkie powyższe kwoty ujęto w rachunku wyniku ekonomicznego Komisji. Kwota w pozycji dotyczącej procedur rozliczenia zgodności zmniejszyła się w okresie między 2008 r. i 2009 r., a w 2010 r. uległa zwiększeniu. Wynika to głównie z faktu, że na koniec 2009 r. nie odnotowano niewykonanych decyzji w sprawie rozliczeń. W rachunku za 2008 r. ujęto niewykonaną decyzję w sprawie rozliczenia na kwotę 178 mln EUR, co stanowi wyjaśnienie spadku zaobserwowanego w okresie między 2008 r. i 2009 r. Podobnie dane za 2010 r. obejmują niewykonaną decyzję w sprawie rozliczenia na kwotę 471 mln EUR, którą przyjęto przed końcem roku, a której wykonanie pod względem finansowym nastąpi w 2011 r. To wyjaśnia zwiększenie, które nastąpiło w okresie między 2009 r. i 2010 r.

Potwierdzone odzyskanie środków w 2010 r. obejmuje po raz pierwszy kwoty dotyczące EFRROW w wysokości 98 mln EUR, co wyjaśnia zwiększenie w porównaniu z 2009 r.

6.2.2    Korekty finansowe i odzyskanie środków wykonane w 2010 r.

Korekty finansowe w ramach EFRG wykonane w 2010 r.

mln EUR

 

2010

2009

Procedura rozliczania rachunków EFRG:

Finansowe rozliczenia rachunków i nieprzestrzegane terminy płatności

33

103

Kontrola zgodności

728

600

Ogółem

761

703


Korekty finansowe w ramach obszaru „Rozwój obszarów wiejskich” wykonane w 2010 r.

mln EUR

 

2010

2009

Korekty finansowe w ramach obszaru „Rozwój obszarów wiejskich”:

TRDI 2000-2006

49

11

SAPARD 2000-2006

3

14

EFRROW 2007-2013

0

0

Razem

53

25


Odzyskanie środków wykonane w 2010 r.

mln EUR

 

2010

2009

EFRG – nieprawidłowości

172

148

TRDI – odzyskanie środków

10

SAPARD – odzyskanie środków

5

EFRROW – nieprawidłowości

98

47

Razem

286

195


Korekty finansowe i odzyskanie środków wykonane w 2010 r. ogółem

mln EUR

 

2010

2009

EFRG:

Korekty finansowe

761

703

Odzyskanie środków

172

148

Razem EFRG

934

851

Rozwój obszarów wiejskich:

Korekty finansowe

53

25

Odzyskanie środków

114

47

Razem rozwój obszarów wiejskich:

167

72

Ogółem

1 101

923

Kwoty EFRG w podziale na poszczególne państwa członkowskie przedstawiono w Załączniku 2.

Jeżeli chodzi o wykonanie decyzji o rozliczeniu od strony finansowej, kwoty pozostają zasadniczo stabilne i zmieniają się jedynie w niewielkim stopniu w poszczególnych latach. W przypadku EFRROW, który uruchomiono w okresie programowania 2007-2013, rozpoczęto pierwsze kontrole i audyty UE. Oczekuje się, że w nadchodzących latach zostaną zgłoszone korekty finansowe (zob. nota 6.2.4 dotycząca korekt finansowych w toku).

Jak wspomniano powyżej w części dotyczącej potwierdzonego odzyskania środków, odzyskanie przeprowadzone w 2010 r. po raz pierwszy obejmuje kwoty z EFRROW, wynoszące w sumie 98 mln EUR, co w dużej mierze tłumaczy wzrost, który nastąpił w porównaniu z 2009 r. Przewiduje się, że w nadchodzących latach kwota ta wzrośnie ze względu na powyższy powód.

6.2.3    Korekty finansowe – łączne dane liczbowe

Korekty finansowe EFRG wykonane w 2010 r. – łączne dane za okres 1999 - 2010

mln EUR

 

2010

2009

Procedury rozliczania rachunków EFRG

6 258

5 719

Ogółem

6 258

5 719

Kwota ta odzwierciedla całkowite skutki finansowe przeprowadzonych procedur rozliczania rachunków od chwili uruchomienia mechanizmu korygującego, tj. od 1999 r.

Inne korekty finansowe EFRG wykonane w 2010 r. – łączne dane za okres 2000 - 2010

mln EUR

 

Na koniec 2010 r.

Na koniec 2009 r.

Inne korekty finansowe:

TRDI 2000-2006

61

11

SAPARD 2000-2006

17

14

EFRROW 2007-2013

21

0

Razem

98

25

Łączne dane dotyczące korekt z tytułu rozliczenia rachunków EFRG przedstawiają kwoty, które określono formalnie w drodze decyzji Komisji. W danych za 2010 r. uwzględniono decyzje o rozliczeniach o numerach od 1 do 34. Należy zauważyć, że wszystkie decyzje o kontroli zgodności rozliczeń zostały formalnie podjęte, podczas gdy procedura dotycząca decyzji o rozliczeniu finansowym zazwyczaj trwa dłużej, co wywrze wpływ na sprawozdania w nadchodzących latach.

6.2.4    Korekty finansowe w toku

Korekty finansowe w ramach EFRG w toku na dzień 31.12.2010

mln EUR

 

Korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2009

Nowe korekty finansowe w toku w 2010 r.

Korekty finansowe stwierdzone w 2010 r.

Korekty do korekt finansowych stwierdzonych lub w toku na dzień 31.12.2009

Korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2010

EFRG – przyszłe decyzje dotyczące zgodności i decyzje finansowe

2 763

670

(1 029)

(115)

2 288

Ogółem korekty finansowe w ramach EFRG w toku

2 763

670

(1 029)

(115)

2 288

Kwota korekt finansowych w ramach EFRG w toku na koniec 2010 r. świadczy o tym, że ujednolicono metodę szacowania w odniesieniu do przyszłych decyzji dotyczących zgodności.

Inne korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2010

mln EUR

 

Korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2009

Nowe korekty finansowe w toku w 2010 r.

Korekty finansowe stwierdzone w 2010 r.

Korekty do korekt finansowych stwierdzonych lub w toku na dzień 31.12.2009

Korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2010

TRDI 2000-2006

12

45

(49)

0

7

SAPARD 2000-2006

4

54

(3)

13

68

EFRROW 2007-2013

114

55

(57)

11

123

Inne korekty finansowe w toku ogółem

130

154

(109)

24

198

Wysokość kwoty korekt finansowych w toku wynika z faktu, że programy SAPARD i TRDI wchodzą w fazę końcową. Ponadto rozpoczęto audyty i kontrole EFRROW na szczeblu UE, czemu odpowiada największa część kwoty.

Odzyskanie środków EFRG w toku na dzień 31.12.2010

mln EUR

 

Korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2009

Nowe korekty finansowe w toku w 2010 r.

Korekty finansowe stwierdzone w 2010 r.

Korekty do korekt finansowych stwierdzonych lub w toku na dzień 31.12.2009

Korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2010

EFRG - nieprawidłowości

276

170

(178)

55

323

Odzyskanie środków w toku - ogółem

276

170

(178)

55

323

Z uwagi na fakt, że w notach 6.2.1 i 6.2.2 wykazano nieprawidłowości potwierdzone i wykonane, istotne jest, aby w niniejszej części przedstawić, jak będą się kształtowały kwoty przyszłych nieprawidłowości.

Inne odzyskanie środków w toku na dzień 31.12.2010

mln EUR

 

Korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2009

Nowe korekty finansowe w toku w 2010 r.

Korekty finansowe stwierdzone w 2010 r.

Korekty do korekt finansowych stwierdzonych lub w toku na dzień 31.12.2009

Korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2010

TRDI 2000-2006

5

6

(10)

7

7

SAPARD 2000-2006

88

52

(5)

(41)

94

EFRROW 2007-2013

8

60

(98)

52

22

Odzyskanie środków w toku - ogółem

101

118

(114)

18

123

6.3   KOREKTY FINANSOWE W RAMACH POLITYKI SPÓJNOŚCI

W obszarze rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich często przeprowadza się procedurę odzyskania środków (niezwiązanego z korektami finansowymi). W ramach polityki spójności nakaz odzyskania środków jest jednak niemal wyłącznie stosowany w celu dokonania korekt finansowych stwierdzonych przez Komisję, prowadzących do zmniejszenia netto finansowania UE.

W nocie 6.5 przedstawiono wyniki kontroli wydatków w ramach polityki spójności przeprowadzonych przez państwa członkowskie. Należy także zauważyć, że korekty finansowe za rok 2009 dotyczące okresu programowania 2000-2006, związane z TRDI i SAPARD, przedstawiono w części dotyczącej rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich (zob. nota 6.2), wraz z EFRROW.

6.3.1    Korekty finansowe potwierdzone w 2010 r.

Korekty finansowe stwierdzone/potwierdzone w 2010 r.

mln EUR

 

2010

2009

Polityka spójności (praca organów UE)

programy na lata 1994-1999

136

521

programy na lata 2000 - 2006

788

1 865

programy na lata 2007 - 2013

2

0

Razem

925

2 386

Powyższe kwoty w podziale na poszczególne państwa członkowskie przedstawiono w Załączniku 3.


Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone w 2010 r. oraz ich wykonanie w 2010 r.

mln EUR

 

EFRR

FS

EFS

IFOR

EFOGR Sekcja Orientacji

OGÓŁEM

Korekty finansowe w latach 1994-99:

wykonane w drodze umorzenia/odliczenia w chwili zakończenia

2

0

0

2

wykonane poprzez nakaz odzyskania środków

118

4

3

3

128

jeszcze nie wykonane

5

0

0

6

Okres 1994-99 razem

125

0

4

3

3

136

Korekty finansowe w latach 2000-2006:

wykonane w drodze umorzenia/odliczenia w chwili zakończenia

11

11

wykonane przez państwa członkowskie

35

87

122

wykonane poprzez nakaz odzyskania środków

0

0

30

30

jeszcze nie wykonane

368

246

8

2

624

Okres 2000-2006 razem

368

258

43

89

30

788

Korekty finansowe w latach 2007-2013:

wykonane w drodze umorzenia/odliczenia w chwili zakończenia

wykonane przez państwa członkowskie

1

1

2

wykonane poprzez nakaz odzyskania środków

jeszcze nie wykonane

0

0

0

Okres 2007-2013 razem

1

1

2

Korekty finansowe potwierdzone w 2010 r. ogółem

494

258

49

91

33

925

Korekty finansowe stwierdzone w 2009 r. ogółem

2 061

86

180

46

13

2 386

Kwotę 2 mln EUR z całkowitej kwoty 925 mln EUR potwierdzonej w 2010 r. potwierdzono w poprzednich latach, lecz jej dotychczas nie wykazano, a 44 mln EUR stanowią dostosowania wcześniej wykazanych kwot.

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone w roku budżetowym i wykonane w drodze nakazu odzyskania środków wystawionego przez Komisję (tj. poprzez zwrot środków na rzecz Komisji) wynoszą 158 mln EUR, z czego 128 mln przypada na okres 1994-99, a 30 mln EUR – na okres 2000-06 (w 2009 r.: 146 mln EUR). Należy zauważyć, że wykonanie korekt finansowych na skutek nakazu odzyskania środków stanowi jedynie niewielką część korekt finansowych (tj. 20 % kwoty wykonanej w 2010 r.). Wynika to z faktu, że obowiązujące przepisy sektorowe przewidują, że państwa członkowskie mogą przyjąć korektę finansową zaproponowaną przez Komisję, a następnie zastąpić nieprawidłowy wydatek wydatkiem prawidłowym, co tym samym oznacza, że Komisja nie musi wystawiać nakazu odzyskania środków. Komisja wystawia nakaz odzyskania środków jedynie w przypadkach, kiedy państwo członkowskie nie przyjmuje korekty finansowej, lub na etapie zakończenia programu, kiedy państwo członkowskie nie może już wykazać żadnego wydatku, który mógłby zastąpić wydatek nieprawidłowy.

W przypadku EFRG znaczna różnica między korektami potwierdzonymi/stwierdzonymi w 2009 r. i 2010 r. wynika z dużej korekty dokonanej w Hiszpanii (około 1,5 mld EUR), którą państwo członkowskie potwierdziło na koniec 2009 r. Korekty tej dokonano przy zakończeniu istotnego planu działania uruchomionego w 2004 r., dotyczącego zarządzania kwestiami związanymi z zamówieniami publicznymi i ich weryfikacji drugiego stopnia w odniesieniu do dwudziestu programów prowadzonych w Hiszpanii. Korekta ta przyczyniła się do znacznego wzrostu kwoty korekt wykazanej w 2009 r. Począwszy od 2010 r. kwoty dotyczące okresu 2000-2006 będą ulegać zmniejszeniu, jako że okres zamykania programów dobiega końca. Wykazane korekty będą powiązane z zakończeniem procedur uruchomionych w poprzednich latach, jak również z wynikami procedur zamknięcia oraz audytów.

Jeżeli chodzi o EFS, niższa kwota korekt finansowych na okres programowania 1994-1999 wynika z faktu, że służby Komisji kończą proces zamykania programów. W przypadku okresu programowania 2000-2006, rok 2010 był rokiem, w którym przedłożono dokumenty zamknięcia zdecydowanej większości programów. W związku z powyższym kwoty korekt finansowych określi się i potwierdzi po zakończeniu trwającej obecnie analizy dokumentów państw członkowskich, prowadzonej przez służby Komisji.

Jeżeli chodzi o IFOR, kontrola przeprowadzona w odniesieniu do organów centralnych w Hiszpanii na koniec 2009 r. doprowadziła do potwierdzenia w 2010 r. kwoty w wysokości 87 mln EUR, która została odliczona przez państwo członkowskie od ostatecznego zestawienia poniesionych wydatków otrzymanego na koniec 2010 r.

6.3.2    Korekty finansowe wykonane w 2010 r.

Korekty finansowe wykonane w 2010 r.

mln EUR

 

2010

2009

Polityka spójności (praca organów UE)

programy na lata 1994-1999

476

300

programy na lata 2000 - 2006

259

384

programy na lata 2007 - 2013

2

0

Razem

737

684

Powyższe kwoty w podziale na poszczególne państwa członkowskie przedstawiono w Załączniku 4.

Należy zauważyć, że powyższe kwoty, w szczególności odnoszące się do okresu programowania 2000-2006, nie obejmują korekt finansowych wykazanych przez państwa członkowskie we wnioskach o płatność końcową otrzymanych przez Komisję w 2010 r., będących w trakcie zatwierdzania. Na tym etapie korekta finansowa jest wykonywana przez państwo członkowskie, które poświadcza odliczenie kwoty korekty finansowej od kwoty znajdującej się we wniosku o płatność końcową. W kontekście zamknięcia programu zatwierdzenie wniosku przez urzędnika zatwierdzającego w systemie rachunkowości podlega jednak dłuższym terminom określonym w przepisach, jeżeli chodzi o pełne rozpatrzenie wniosku oraz dokonanie płatności przez Komisję. Niezatwierdzone jeszcze wnioski o płatność otrzymane przed końcem 2010 r. obejmują odliczone korekty finansowe w całkowitej kwocie 2,3 mld EUR (EFRR: 2 155 mln EUR); Fundusz Spójności: 105 mln EUR; oraz EFS: 24 mln EUR). Wnioski o płatność zostaną rozpatrzone pod koniec 2011 r. i na początku 2012 r.

Korekty finansowe wykonane w 2010 r. (potwierdzone/stwierdzone w 2010 r. i latach poprzednich)

mln EUR

 

EFRR

FS

EFS

IFOR

EFOGR Sekcja Orientacji

Ogółem rok 2010

Korekty finansowe w latach 1994-1999:

Potwierdzone w 2010 r.

120

0

4

3

2

129

potwierdzone w poprzednich latach

342

4

1

1

347

Okres 1994-99 razem

462

4

5

3

3

476

Korekty finansowe w latach 2000-2006:

Potwierdzone w 2010 r.

0

11

35

87

30

164

potwierdzone w poprzednich latach

79

6

1

8

95

Okres 2000-2006 razem

80

18

36

87

38

259

Korekty finansowe w latach 2007-2013:

Potwierdzone w 2010 r.

1

1

1

potwierdzone w poprzednich latach

Okres 2007-2013 razem

1

1

1

Korekty finansowe wykonane w 2010 r. ogółem

542

21

42

90

41

737

Korekty finansowe wykonane w 2009 r. ogółem

334

89

206

50

5

684

737 mln EUR z powyższej kwoty wykazano jako korektę finansową wykonaną w 2010 r., a 1 mln EUR – jako korekty finansowe wykonane w poprzednich latach, lecz uprzednio nie wykazane.

Jeżeli chodzi o EFRR, należy zauważyć, że Hiszpania poświadczyła w lutym 2010 r., że znaczna korekta finansowa wynosząca 1,5 mld EUR, której dokonano w tym państwie członkowskim i o której mowa w nocie 6.3.1, została ujęta w lokalnych systemach rachunkowości poszczególnych programów. Kwota ta została następnie odliczona od 20 wniosków o płatność końcową złożonych we wrześniu 2010 r. Jako że wnioski te są nadal w trakcie zatwierdzania, nie uwzględniono ich jednak w powyższych danych dotyczących wykonania. To samo dotyczy większości otrzymanych wniosków w sprawie zamknięcia programów na lata 2000-2006.

W przypadku EFS wszystkie korekty finansowe potwierdzone w 2010 r. dotyczące okresu programowania 1994-1999 wykonano w tym samym roku. Ponadto w odniesieniu do tego okresu programowania nie odnotowano korekt finansowych, których jeszcze nie wykonano. Kwoty korekt finansowych dotyczących okresu programowania 2000-2006 potwierdzonych w poprzednich latach zostaną określone i rozliczone w ramach trwającego obecnie procesu zamykania programów.

6.3.3    Korekty finansowe – łączne dane liczbowe i stopień wykonania

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone – łączne dane liczbowe

mln EUR

 

Okres 1994-1999

Okres 2000-2006

Okres 2007-2013

Ogółem na koniec 2010 r.

Ogółem na koniec 2009 r.

EFRR

1 758

4 165

1

5 924

5 430

Fundusz Spójności

273

490

763

506

EFS

397

1 174

1

1 572

1 522

IFOR

100

96

195

104

Sekcja Orientacji EFOGR

124

41

165

132

Ogółem

2 652

5 965

2

8 619

7 694

Całkowitą kwotę w podziale na poszczególne państwa członkowskie przedstawiono w Załączniku 3.

Korekty finansowe wykonane – łączne dane liczbowe

mln EUR

 

Okres 1994-1999

Okres 2000-2006

Okres 2007-2013

Ogółem na koniec 2010 r.

Ogółem na koniec 2009 r.

EFRR

1 736

1 972

1

3 709

3 167

Fundusz Spójności

266

227

493

472

EFS

395

1 146

1

1 542

1 500

IFOR

100

94

194

104

Sekcja Orientacji EFOGR

124

41

165

124

Ogółem

2 621

3 480

2

6 102

5 366

Całkowitą kwotę w podziale na poszczególne państwa członkowskie przedstawiono w Załączniku 4.

Większość programów i nieprawidłowości na okres programowania 1994-1999 to sprawy zamknięte, dlatego też oczekuje się, że stosowne kwoty w przyszłości ulegną zmniejszeniu. Państwa członkowskie wycofały ze złożonych wniosków o płatność końcową w odniesieniu do programów na lata 2000-2006 dużą liczbę odliczeń, jednak jako że wnioski o płatność nadal są w trakcie zatwierdzania, odliczeń nie uwzględniono w powyższych kwotach. Odliczenie będzie ujęte jako wykonane, kiedy zatwierdzone zostaną płatności, co w przypadku najbardziej złożonych spraw nastąpi w 2011 r. i 2012 r. W wyniku prowadzonych obecnie kontroli na miejscu liczba korekt w odniesieniu do obecnego okresu programowania 2007-2013 powinna ulec zwiększeniu.

W powyższej tabeli ujęto także korekty finansowe, wobec których pewne państwa członkowskie zgłosiły zastrzeżenia (przy czym należy zauważyć, że z dotychczasowych doświadczeń wynika, że bardzo rzadko zdarza się, aby w takich przypadkach Komisja musiała zwracać kwotę korekty).

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone na dzień 31 grudnia 2010 r., lecz jeszcze nie wykonane, oraz stopień wykonania na dzień 31 grudnia 2010 r. (łączne dane liczbowe)

mln EUR

 

EFRR

FS

EFS

IFOR

EFOGR Sekcja Orientacji

Ogółem rok 2010

Ogółem rok 2009

Korekty finansowe – programy na lata 1994-1999

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone

1 758

273

397

100

124

2 652

2 516

Korekty finansowe wykonane

1 736

266

395

100

124

2 621

2 145

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone, lecz jeszcze nie wykonane

22

8

2

0

31

371

Stopień wykonania

99 %

97 %

100 %

100 %

100 %

99 %

85 %

Korekty finansowe – programy na lata 2000-2006

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone

4 165

490

1 174

96

41

5 965

5 177

Korekty finansowe wykonane

1 972

227

1 146

94

41

3 480

3 221

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone, lecz jeszcze nie wykonane

2 192

263

28

2

2 485

1 956

Stopień wykonania

47 %

46 %

98 %

98 %

100 %

58 %

62 %

Korekty finansowe – programy na lata 2007-2013

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone

1

1

2

Korekty finansowe wykonane

1

1

2

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone, lecz jeszcze nie wykonane

0

0

0

Stopień wykonania

69 %

Nie dotyczy

98 %

Nie dotyczy

Nie dotyczy

84 %

Nie dotyczy

Korekty finansowe ogółem

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone

5 924

764

1 571

195

165

8 619

7 694

Korekty finansowe wykonane

3 709

493

1 542

194

165

6 102

5 366

Korekty finansowe potwierdzone/stwierdzone, lecz jeszcze nie wykonane

2 214

271

30

2

0

2 516

2 327

Stopień wykonania

63 %

65 %

98 %

99 %

100 %

71 %

70 %

Poziom wykonania w okresie programowania 1994-1999 można wytłumaczyć faktem, że w 2010 r. wystawiono większość nakazów odzyskania środków koniecznych do wykonania decyzji o korekcie finansowej przyjętych na koniec 2009 r. (nieprzyjętych w chwili zamknięcia ksiąg za 2009 r.), lub nowymi korektami potwierdzonymi/stwierdzonymi w trakcie roku budżetowego.

Jeżeli chodzi o okres programowania 2000-2006, niski stopień wykonania tłumaczy się nadal trwającym procesem zamykania programów, wskutek czego wnioski o płatność otrzymane na koniec 2010 r. nie zostały jeszcze zatwierdzone, a związane z nimi korekty finansowe w całkowitej kwocie 2,3 mld EUR nie mogą być uwzględnione w danych liczbowych dotyczących wykonania w 2010 r.

6.3.4    Korekty finansowe w toku

mln EUR

 

Korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2009

Nowe korekty finansowe w toku w 2010 r.

Korekty finansowe stwierdzone w 2010 r.

Korekty do korekt finansowych stwierdzonych lub w toku na dzień 31.12.2009

Korekty finansowe w toku na dzień 31.12.2010

Fundusze strukturalne i Fundusz Spójności (programy w latach 1994-1999, 2000-2006 i 2007-2013 )

EFRR

430

135

(212)

(156)

197

Fundusz Spójności

149

206

(21)

(72)

262

EFS

326

9

(42)

(10)

284

IFOR

2

(1)

0

0

Sekcja Orientacji EFOGR

63

4

(33)

(31)

4

Ogółem

971

354

(309)

(269)

747

Jeżeli chodzi o EFRR, wiele procedur w toku z poprzednich lat zakończono w 2010 r., dokonując korekty finansowej lub dostosowując poszczególne kwoty. Ponadto 2010 r. był rokiem przejściowym dla dwóch okresów programowania, ponieważ w roku tym zakończono procedury związane z okresem programowania 2000-2006, co doprowadziło do zmniejszenia kwoty korekt w toku, oraz rozpoczęto nowe procedury (na tym etapie w nieco mniejszej liczbie) na lata 2007-2013. Tym samym kwoty korekt finansowych w toku w tym roku budżetowym są niższe w porównaniu z poprzednim rokiem.

Jeżeli chodzi o EFS, większa część kwoty 9 mln EUR dotyczącej nowych przypadków odnosi się do okresu programowania 2000-2006, jako że wszystkie odnośne programy operacyjne wchodzą w fazę zakończenia. Korekty finansowe zostaną przeprowadzone w trakcie procesu zakończenia. Niemniej jednak połowa toczących się obecnie procedur dotyczy okresu programowania 2007-2013. Oszacowano, że procedury te dotyczą kwoty 1 EUR (kwota tymczasowa), jako że należy jeszcze określić kwotę, która będzie podlegać korekcie.

W uzupełnieniu do powyższej wartości państwa członkowskie wykazały kwotę w wysokości 1 437 mln EUR, która odpowiada kwocie środków, jakie mogą zostać odzyskane w następstwie wykrycia nieprawidłowych wniosków o przyznanie funduszy strukturalnych. Kwotę wyliczono w oparciu o sprawozdania przekazane przez państwa członkowskie zgodnie z rozporządzeniem Komisji nr 1681/94. Informacje przekazane przez państwa członkowskie nie pozwalają jednak na wystarczająco dokładną ocenę możliwości odzyskania kwot w indywidualnych przypadkach. Ponadto istnieje trudne do określenia ryzyko, że kwota ta będzie się pokrywała z przedstawionymi powyżej danymi liczbowymi, jako że państwa członkowskie nie są zobowiązane do odrębnego wykazywania w swoich sprawozdaniach środków możliwych do odzyskania w wyniku działań UE oraz tych, które są możliwe do odzyskania na skutek przeprowadzonych przez siebie kontroli.

6.3.5    Wstrzymanie lub zawieszenie płatności

Jeżeli chodzi o EFRR, w 2010 r. przyjęto 49 decyzji w sprawie wstrzymania biegu płatności, które wyniosły w sumie 2 156 mln EUR. W 41 przypadkach ponownie uruchomiono płatności, wynoszące w sumie 2 057 mln EUR. Na koniec roku 8 spraw, obejmujących w sumie kwotę 99 mln EUR, było nadal w toku.

Jeżeli chodzi o EFS, w 2010 r. przyjęto 12 decyzji w sprawie wstrzymania biegu płatności, które wyniosły w sumie 255 mln EUR i dotyczyły okresu programowania 2007-2013. W 6 przypadkach ponownie uruchomiono płatności, wynoszące w sumie 94 mln EUR. Nadal jest w toku 6 spraw obejmujących w sumie kwotę 161 mln EUR.

Poniżej przedstawiono sprawy dotyczące wstrzymania płatności w 2010 r. z podziałem na poszczególne państwa członkowskie:

mln EUR

 

EFRR

EFS

Ogółem

Wstrzymanie – sprawy zamknięte na dzień 31.12.2010

Niemcy

175

175

Hiszpania

1 477

74

1 552

Włochy

84

84

Luksemburg

1

1

Węgry

33

33

Portugalia

103

103

Rumunia

18

18

Zjednoczone Królestwo

184

184

Razem sprawy zamknięte

2 057

94

2 151

Wstrzymanie – sprawy w toku na dzień 31.12.2010

Belgia

3

3

Bułgaria

15

15

Niemcy

43

69

112

Włochy

72

72

Austria

17

17

Zjednoczone Królestwo

41

41

Razem sprawy w toku

99

161

260

Wstrzymane płatności ogółem

2 156

255

2 411

Dane w powyższej tabeli przedstawiają stan na dzień 15 lutego 2011 r.

Ponadto w 2010 r. podjęto 6 decyzji dotyczących zawieszenia płatności w odniesieniu do EFS (Belgia, Hiszpania i Francja), a na koniec roku płatności ponownie uruchomiono jedynie w przypadku Hiszpanii.

6.3   INNE KWOTY ODZYSKANE

Pozycja ta dotyczy odzyskiwania kwot nienależnie wypłaconych w związku z błędami lub nieprawidłowościami wykrytymi przez Komisję, państwa członkowskie, Europejski Trybunał Obrachunkowy lub OLAF w odniesieniu do tej części budżetu, która nie podlega zarządzaniu dzielonemu.

INNE KWOTY ODZYSKANE POTWIERDZONE W 2010 R.

mln EUR

 

2010

2009

Inne rodzaje zarządzania:

działania zewnętrzne

137

81

polityki wewnętrzne

188

202

Inne kwoty odzyskane potwierdzone ogółem

325

283


INNE KWOTY ODZYSKANE WYKONANE W 2010 R.

mln EUR

 

2010

2009

Inne rodzaje zarządzania:

działania zewnętrzne

136

81

polityki wewnętrzne

163

202

Inne kwoty odzyskane wykonane ogółem

299

283

6.4   DZIAŁANIA PAŃSTW CZŁONKOWSKICH W ZAKRESIE ODZYSKIWANIA ŚRODKÓW I KOREKT FINANSOWYCH W PRZYPADKU DZIAŁAŃ STRUKTURALNYCH LUB POLITYKI SPÓJNOŚCI

Korekty w dziedzinie polityki spójności dokonane przez państwa członkowskie w wyniku ich własnych kontroli lub kontroli UE nie są ujmowane w systemie rachunkowości Komisji, gdyż państwa członkowskie mogą ponownie wykorzystać te kwoty na inne wydatki kwalifikowalne. Od państw członkowskich żąda się jednak przekazywania Komisji zaktualizowanych informacji o wycofaniach, odzyskanych środkach i toczących się procedurach w celu odzyskania środków w związku z funduszami strukturalnymi zarówno za poszczególne lata, jak i łącznie za cały okres obejmujący lata 2000-2006, w odniesieniu do wszystkich czterech funduszy (EFRR, EFS, Sekcja Orientacji EFOGR i IFOR). Nie są one jednak zobowiązane określać oddzielnie korekt dokonanych w wyniku prac UE. Z tego względu korekty finansowe dokonane przez państwa członkowskie nie są dodawane do korekt Komisji.

Jako że okres programowania 2000-2006 znajduje się obecnie w fazie zakończenia, tj. fazie, w której wymagane jest przedłożenie dowodu potwierdzającego odliczenie w przypadku wszystkich nieprawidłowości, państwa członkowskie nie muszą dodatkowo przedstawiać Komisji informacji za 2010 r. dotyczących wycofania, odzyskanych kwot oraz postępowań w toku mających na celu odzyskanie środków. Niemniej jednak w marcu 2011 r. Komisja otrzymała takie dodatkowe informacje od Grecji, Belgii, Węgier, Portugalii oraz w odniesieniu do programów międzyregionalnych. Informacje te zostały uwzględnione w niniejszej części.

Opierając się na dotychczasowych danych, w kontekście wkładu UE, państwa członkowskie wykazały łączne korekty finansowe w całkowitej kwocie wynoszącej około 5,1 mld EUR, wynikające z krajowych działań kontrolnych w odniesieniu do programów w okresie 2000-2006 (z czego kwota 4 mld EUR stanowi kwoty wycofane, natomiast kwoty odzyskane to około 1,1 mld EUR).

W 2010 r. zakończono działania w ramach kontroli na miejscu w sześciu pozostałych państwach członkowskich, prowadzonej przez służby DG ds. Polityki Regionalnej w ramach planu działania na 2008 r. Ich celem było skontrolowanie krajowych systemów odzyskiwania środków w poszczególnych państwach członkowskich w odniesieniu do okresu programowania 2000-2006. Tym samym kontrolą objęto wszystkie 25 państw członkowskich, które podlegały obowiązkowi sprawozdawczemu (Bułgaria i Rumunia nie były objęte tym obowiązkiem w odniesieniu do danych za okres 2000-2006). Wyniki tych działań, jak również wyniki kontroli przeprowadzonych przez Trybunał Obrachunkowy, przedstawione w dwóch ostatnich sprawozdaniach rocznych, wykazują, że organy państw członkowskich zasadniczo przestrzegają wymogów, mimo że nadal istnieją znaczne niedociągnięcia, jeżeli chodzi o kompletność danych oraz system rejestrowania i wykazywania nieprawidłowości w przypadku niektórych programów z okresu 2000-2006 we Włoszech, w Hiszpanii, Francji i Niderlandach. Również programy prowadzone w Zjednoczonym Królestwie, Słowenii, Finlandii, Szwecji i na Łotwie wykazywały pewne braki, jednak na mniejszą skalę niż w wyżej wymienionych państwach. Mimo że kontrole Komisji wykazały, że w latach 2007-2010 nastąpiła poprawa we wszystkich państwach członkowskich, Komisja pozostaje ostrożna na etapie zakończenia i w związku z tym zwróciła się do organów odpowiedzialnych za programy o przedstawienie sprawozdań z działań następczych (w tym dokonanych korekt finansowych), które przeprowadzono na szczeblu krajowym w odniesieniu do wszystkich nieprawidłowości zarejestrowanych dla każdego programu. Komisja nie zakończy tych programów, dopóki nie uzna, że przedstawione informacje są spójne i kompletne.

W przypadku okresu obejmującego lata 2000-2006 istnieje ryzyko pokrywania się kwot zgłoszonych w odniesieniu do korekt finansowych wynikających z prac organów UE (kontroli Komisji, kontroli Trybunału Obrachunkowego i dochodzeń OLAF-u) i kwot zgłoszonych przez państwa członkowskie w wyniku ich własnych prac. Wynika to z faktu, że duża część korekt finansowych wynikających z prac organów UE jest akceptowana przez państwa członkowskie i wykonywana przez nie bez formalnej decyzji Komisji, poprzez wycofywanie odnośnych wydatków z deklaracji wydatków. Ponieważ państwa członkowskie nie są zobowiązane do rozróżniania korekt wynikających z prac organów UE i korekt wynikających z ich własnych kontroli i audytów w okresie sprawozdawczym 2000-2006, trudno precyzyjnie określić, w jakim zakresie kwoty te pokrywają się. Ponadto faktyczne wykonanie przez państwo członkowskie może nie następować w tym samym roku, w którym akceptuje ono korektę finansową. Dlatego ewentualne pokrywanie się pozostaje jedynie w szacunkach. Z porównania danych liczbowych poszczególnych państw członkowskich za 2010 r. i kwot korekt wynikających z prac organów UE, które państwa członkowskie zaakceptowały za ten sam rok, wynika, że kwota wartości pokrywających się nie może przekraczać 65 mln EUR (2009 r.: 465 mln EUR).

W odniesieniu do okresu programowania 2007-2013 istnieje wymóg prawny, aby państwa członkowskie przedstawiały roczne sprawozdania dotyczące odzyskania i wycofania środków poprzez system bazy danych funduszy strukturalnych (SFC 2007). Oznacza to, że każdego roku do dnia 31 marca Komisja otrzymuje drogą elektroniczną dane bezpośrednio od państw członkowskich. We wskazówkach dla państw członkowskich Komisja zaproponowała także, aby, w celu uniknięcia nakładania się na siebie danych w sprawozdaniach, wykazywać oddzielnie korekty będące wynikiem działań organów UE. Jak wynika ze sprawozdań przedłożonych Komisji w dniu 31 marca 2011 r. przez państwa członkowskie, całkowita kwota (udział UE) odzyskana przez państwa członkowskie od beneficjentów, wycofana z zestawienia poświadczonych wydatków przedłożonego Komisji w 2010 r. (odzyskane środki w wysokości 35 mln EUR) lub wycofana z wniosków o płatność złożonych w 2010 r. przed zakończeniem procesu odzyskiwania na szczeblu krajowym (wycofane środki w wysokości 189 mln EUR), jak również kwota do odzyskania w sprawach będących w toku (41 mln EUR) na koniec 2010 r., wynoszą w sumie 265 mln EUR:

mln EUR

UE 27 2007-2013 (2)

Kwoty wycofane w wyniku działania państw członkowskich

Kwoty wycofane w wyniku działania organów UE

Kwoty wycofane ogółem

Kwoty odzyskane w wyniku działania państw członkowskich

Kwoty odzyskane w wyniku działania organów UE

Kwoty odzyskane ogółem

Całkowita kwota do odzyskania zgłoszona w 2010 r.

Całkowita kwota zgłoszona przez państwa członkowskie

EFRR/FS  (3)

151

5

156

29

2

31

25

212

EFS

31

2

33

4

0

4

15

52

EFR

0

0

0

1

0

1

0

1

Ogółem

183

7

189

34

2

35

41

265

Komisja zaplanowała przeprowadzenie kontroli odzyskanych kwot od drugiej połowy 2011 r., w celu dokonania przeglądu systemów mechanizmów korygujących uruchomionych przez organy poświadczające w odniesieniu do wszystkich funduszy oraz oszacowania wiarygodności danych liczbowych przedstawianych Komisji, badając próbę programów i państw członkowskich wybranych w oparciu o analizę ryzyka.

Nota 6 –   załącznik 1: Korekty finansowe i kwoty odzyskane dotyczące EFRG stwierdzone w 2010 r., ogółem – w podziale wg poszczególnych państw członkowskich

mln EUR

Państwo członkowskie

Finansowe rozliczenie rachunków

Kontrola zgodności

Zgłoszone nieprawidłowości

Ogółem rok 2010

Ogółem rok 2009

Belgia

0

4

4

15

Bułgaria

0

17

3

20

5

Republika Czeska

0

1

0

1

1

Dania

0

10

3

12

104

Niemcy

–1

16

12

28

17

Estonia

0

0

0

Irlandia

–1

0

7

7

4

Grecja

4

460

14

477

21

Hiszpania

8

52

23

83

106

Francja

–1

39

28

67

111

Włochy

4

39

35

78

15

Cypr

1

0

1

0

Łotwa

0

0

0

0

Litwa

0

0

2

2

4

Luksemburg

0

1

0

1

0

Węgry

0

8

1

8

22

Malta

0

0

0

0

Niderlandy

–1

47

5

51

36

Austria

0

1

1

2

3

Polska

0

50

2

52

13

Portugalia

2

40

16

58

18

Rumunia

11

38

6

55

14

Słowenia

0

4

1

5

2

Słowacja

0

0

0

0

1

Finlandia

0

2

1

2

2

Szwecja

0

3

2

5

2

Zjednoczone Królestwo

8

194

11

213

109

Ogółem, wobec których podjęto decyzję

33

1 022

178

1 233

625


Nota 6 –   załącznik 2: Korekty finansowe i kwoty odzyskane dotyczące EFRG wykonane w 2010 r., ogółem – w podziale wg poszczególnych państw członkowskich

mln EUR

Państwo członkowskie

Finansowe rozliczenia rachunków i nieprzestrzegane terminy płatności

Kontrola zgodności

Nieprawidłowości zgłoszone przez państwa członkowskie (kwoty zwrócone do budżetu UE)

Ogółem rok 2010

Ogółem rok 2009

Belgia

0

0

3

3

14

Bułgaria

0

5

6

1

Republika Czeska

0

0

1

1

0

Dania

0

10

3

12

105

Niemcy

–1

16

10

26

18

Estonia

0

0

0

Irlandia

–1

1

5

5

5

Grecja

4

136

10

150

196

Hiszpania

8

92

30

130

59

Francja

–1

90

30

120

82

Włochy

4

5

23

33

177

Cypr

1

0

1

1

Łotwa

0

0

0

0

Litwa

0

2

1

4

2

Luksemburg

0

1

0

1

0

Węgry

0

24

2

26

9

Malta

0

0

0

0

Niderlandy

–1

46

5

51

9

Austria

0

3

1

3

1

Polska

0

95

1

97

2

Portugalia

2

4

18

24

7

Rumunia

11

6

16

12

Słowenia

0

1

1

2

Słowacja

0

0

1

1

0

Finlandia

0

2

1

2

2

Szwecja

0

3

2

5

14

Zjednoczone Królestwo

8

195

12

215

133

Ogółem wykonane

33

728

172

934

851


Nota 6 –   załącznik 3: Korekty finansowe dotyczące działań strukturalnych potwierdzone w 2010 r. ogółem – W podziale wg poszczególnych państw członkowskich

mln EUR

Państwo członkowskie

Łącznie na koniec 2009 r.

Korekty finansowe potwierdzone w 2010 r.

Łącznie na koniec 2010 r.

EFRR

FS

EFS

IFOR

Sekcja Orientacji EFOGR

Ogółem rok 2010

1994-1999

2 516

125

0

4

3

3

136

2 652

Belgia

5

0

5

Dania

3

0

3

Niemcy

339

0

0

1

1

340

Irlandia

42

0

42

Grecja

526

1

0

0

2

528

Hiszpania

548

116

0

0

1

117

664

Francja

84

4

0

4

88

Włochy

505

0

0

0

505

Luksemburg

5

0

5

Niderlandy

177

0

177

Austria

2

0

2

Portugalia

137

2

1

1

4

141

Finlandia

1

0

1

Szwecja

1

0

1

Zjednoczone Królestwo

131

6

1

0

7

138

INTERREG

10

0

0

10

2000-2006

5 178

368

258

43

89

30

788

5 965

Belgia

10

0

0

10

Bułgaria

2

18

18

21

Republika Czeska

0

4

7

11

11

Dania

0

0

0

Niemcy

12

0

0

0

1

13

Estonia

0

0

0

0

0

Irlandia

42

2

1

2

44

Grecja

920

40

0

0

40

961

Hiszpania

2 503

170

104

2

87

363

2 865

Francja

261

16

0

9

26

287

Włochy

825

97

4

1

2

105

930

Cypr

0

0

Łotwa

4

1

0

1

4

Litwa

2

0

0

2

Luksemburg

2

0

2

Węgry

52

0

0

52

Malta

0

0

Niderlandy

2

0

2

Austria

0

0

Polska

134

0

111

1

0

112

246

Portugalia

126

0

13

0

18

31

157

Rumunia

10

2

2

12

Słowenia

2

0

2

Słowacja

39

0

2

2

41

Finlandia

0

0

0

1

Szwecja

11

0

0

11

Zjednoczone Królestwo

217

29

36

1

65

283

INTERREG

1

9

9

10

2007-2013

0

1

0

1

0

2

2

Belgia

Bułgaria

Republika Czeska

Dania

0

0

0

Niemcy

Estonia

0

0

0

Irlandia

0

0

0

Grecja

Hiszpania

Francja

0

0

0

Włochy

Cypr

Łotwa

Litwa

Luksemburg

0

0

0

Węgry

0

1

1

1

Malta

Niderlandy

Austria

Polska

0

0

0

0

Portugalia

0

0

1

1

Rumunia

Słowenia

Słowacja

Finlandia

Szwecja

Zjednoczone Królestwo

INTERREG

Ogółem potwierdzone

7 694

494

258

49

91

33

925

8 619


Nota 6 –   załącznik 4: Korekty finansowe wykonane w 2010 r. ogółem: działania strukturalne – W podziale wg poszczególnych państw członkowskich

mln EUR

Państwo członkowskie

Łącznie na koniec 2009 r.

Korekty finansowe wykonane w 2010 r.

Łącznie na koniec 2010 r.

EFRR

FS

EFS

IFOR

Sekcja Orientacji EFOGR

Ogółem rok 2010

1994-1999

2 144

462

4

5

3

3

476

2 621

Belgia

6

6

Dania

4

4

Niemcy

300

37

0

1

38

338

Irlandia

40

40

Grecja

521

1

3

0

4

525

Hiszpania

293

363

1

0

1

365

658

Francja

85

4

0

4

89

Włochy

483

21

21

504

Luksemburg

4

1

1

5

Niderlandy

177

177

Austria

2

2

Portugalia

118

20

1

1

23

141

Finlandia

1

0

0

1

Szwecja

1

1

Zjednoczone Królestwo

108

11

1

0

13

120

INTERREG

2

7

7

9

2000-2006

3 222

80

18

36

87

38

259

3 480

Belgia

8

0

0

8

Bułgaria

2

2

Republika Czeska

0

0

Dania

0

0

Niemcy

10

0

0

10

Estonia

0

0

0

0

Irlandia

26

26

Grecja

904

904

Hiszpania

940

16

0

87

8

111

1 051

Francja

239

9

9

248

Włochy

686

79

0

2

82

768

Cypr

0

0

Łotwa

3

1

1

4

Litwa

1

0

0

1

Luksemburg

2

2

Węgry

41

41

Malta

0

0

Niderlandy

0

1

1

1

Austria

0

0

Polska

90

90

Portugalia

95

1

18

18

113

Rumunia

8

0

0

8

Słowenia

2

2

Słowacja

1

1

Finlandia

0

0

Szwecja

11

11

Zjednoczone Królestwo

151

36

1

37

188

INTERREG

0

0

0

0

2007-2013

0

1

0

1

0

2

2

Belgia

Bułgaria

Republika Czeska

Dania

0

0

0

Niemcy

Estonia

0

0

0

Irlandia

0

0

0

Grecja

Hiszpania

Francja

0

0

0

Włochy

Cypr

Łotwa

Litwa

Luksemburg

Węgry

1

1

1

Malta

Niderlandy

Austria

Polska

0

0

0

Portugalia

0

0

1

1

Rumunia

Słowenia

Słowacja

Finlandia

Szwecja

Zjednoczone Królestwo

INTERREG

Ogółem wykonane

5 366

542

21

42

90

41

737

6 102

7.   ZARZĄDZANIE RYZYKIEM FINANSOWYM

Poniższe informacje odnoszące się do zarządzania ryzykiem finansowym Unii Europejskiej (UE) dotyczą:

operacji finansowych przeprowadzonych przez Komisję Europejską w celu wykonania budżetu;

działalności w zakresie udzielania i zaciągania pożyczek prowadzonej przez Komisję Europejską w ramach pomocy makrofinansowej (MFA), instrumentu wsparcia bilansu płatniczego i działań Euratomu;

Funduszu Gwarancyjnego dla działań zewnętrznych; oraz

działalności w zakresie udzielania i zaciągania pożyczek oraz działalności finansowej prowadzonej przez Unię Europejską w ramach Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (w likwidacji).

7.1   POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM

7.1.1    Operacje finansowe

Reguły i zasady dotyczące zarządzania operacjami finansowymi Komisji określono w rozporządzeniu Rady 1150/2000 (zmienionym rozporządzeniami Rady 2028/2004 i 105/2009) i w rozporządzeniu finansowym (rozporządzeniu Rady 1605/2002 zmienionym rozporządzeniami 1995/2006, 1525/2007 i 1081/2010) oraz przepisach wykonawczych do tego rozporządzenia (rozporządzenie Komisji 2342/2002 zmienione rozporządzeniami Komisji 1261/2005, 1248/2006 i 478/2007).

Na podstawie wspomnianych rozporządzeń obowiązują następujące zasady:

państwa członkowskie wpłacają środki na poczet zasobów własnych na rachunki otwarte w tym celu w imieniu Komisji przez administrację finansową lub organ wyznaczony przez każde państwo członkowskie; Komisja może korzystać ze wspomnianych rachunków jedynie w celu pokrycia swoich potrzeb w zakresie środków pieniężnych;

państwa członkowskie wpłacają środki na poczet zasobów własnych w swojej walucie krajowej, natomiast płatności Komisji są denominowane głównie w EUR;

nie można przekraczać stanu rachunków bankowych otwartych w imieniu Komisji;

środki pieniężne na rachunkach bankowych prowadzonych w walutach innych niż euro są wykorzystywane do płatności w tych samych walutach lub okresowo przeliczane na euro.

Oprócz rachunków przeznaczonych na potrzeby zasobów własnych istnieją rachunki, które Komisja otwiera w bankach centralnych i bankach komercyjnych w celu dokonywania płatności i otrzymywania wpływów innych niż z tytułu składek państw członkowskich do budżetu.

Operacje finansowe i płatnicze są w dużej mierze zautomatyzowane i opierają się na nowoczesnych systemach informatycznych. Aby zagwarantować bezpieczeństwo systemu oraz zapewnić rozdział obowiązków zgodnie z przepisami rozporządzenia finansowego, standardami kontroli wewnętrznej i zasadami audytu Komisji stosuje się określone procedury.

Zarządzanie operacjami finansowymi i płatniczymi Komisji regulują wytyczne i procedury, które mają na celu ograniczenie ryzyka operacyjnego i finansowego oraz zapewnienie odpowiedniego poziomu kontroli. Wspomniane wytyczne i procedury odnoszą się do różnych obszarów działań (np.: wykonywanie płatności i zarządzanie środkami pieniężnymi, prognozy przepływów pieniężnych, ciągłość działania itd.), a ich przestrzeganie jest regularnie sprawdzane. Ponadto DG ds. BUDŻETU i DG ds. GOSPODARCZYCH I FINANSOWYCH spotykają się w celu omawiania wymiany informacji w zakresie zarządzania ryzykiem i najlepszych praktyk.

BUFI – tymczasowo zainkasowane grzywny

Od 2010 r. tymczasowo zainkasowane grzywny inwestowane są w specjalnie w tym celu utworzony fundusz zarządzany przez DG ECFIN, a mianowicie w BUFI. Grzywny otrzymane przed 2010 r. pozostają zdeponowane na specjalnych rachunkach bankowych. Za zarządzanie aktywami w odniesieniu do tymczasowo zainkasowanych grzywien odpowiedzialna jest Komisja, która działa zgodnie z wewnętrznymi wytycznymi i wytycznymi w zakresie zarządzania aktywami zawartymi w umowie o poziomie usług (SLA) podpisanej w grudniu 2009 r. między Dyrekcją Generalną ds. Budżetu i Dyrekcją Generalną ds. Gospodarczych i Finansowych. Odpowiednie jednostki operacyjne korzystają z opracowanych podręczników dotyczących procedur w zakresie poszczególnych dziedzin, takich jak zarządzanie finansami. Ryzyko finansowe i operacyjne określa się i ocenia, a ponadto regularnie weryfikuje się przestrzeganie wewnętrznych wytycznych i procedur.

Celem działalności związanej z zarządzaniem aktywami jest zainwestowanie grzywien wpłaconych na rachunek Komisji, w taki sposób, aby:

a)

zapewnić łatwą dostępność środków w razie potrzeby, a jednocześnie

b)

starać się w zwykłych okolicznościach uzyskać zwrot z inwestycji, który jest przeciętnie równy referencyjnej stopie zwrotu z funduszu BUFI pomniejszonego o poniesione koszty.

Inwestycje są zasadniczo ograniczone do następujących kategorii: lokaty terminowe w bankach centralnych strefy euro, agencjach obsługujących dług państwowy w strefie euro, bankach należących w całości do skarbu państwa lub bankach objętych gwarancjami państwa lub instytucjach ponadnarodowych, obligacje, weksle i certyfikaty depozytowe wystawiane przez podmioty państwowe, z którymi wiąże się bezpośrednia ekspozycja na ryzyko z tytułu długu państwowego w strefie euro lub które są wystawiane przez instytucje ponadnarodowe.

7.1.2    Operacje zaciągania i udzielania pożyczek (MFA, bilans płatniczy i Euratom)

UE dokonuje operacji udzielania i zaciągania pożyczek oraz zarządza związanymi z nimi finansami zgodnie z odpowiednimi decyzjami Rady oraz w stosownych przypadkach zgodnie z wewnętrznymi wytycznymi. Odpowiednie jednostki operacyjne korzystają z opracowanych podręczników dotyczących procedur w zakresie poszczególnych dziedzin, takich jak zaciąganie i udzielanie pożyczek czy zarządzanie finansami. Ryzyko finansowe i operacyjne określa się i ocenia, a ponadto regularnie weryfikuje się przestrzeganie wewnętrznych wytycznych i procedur. Co do zasady nie prowadzi się działalności w celu zrównoważenie wahań stopy procentowej lub zmian wartości obcej waluty (działalności zabezpieczającej), gdyż operacje udzielania pożyczek finansowane są za pomocą pożyczek równoległych (back-to-back), które nie powodują powstawania otwartych pozycji stopy procentowej czy otwartych pozycji walutowych.

7.1.3    Fundusz Gwarancyjny

Zasady zarządzania aktywami Funduszu Gwarancyjnego (zob. nota 2.3.3) określono w porozumieniu zawartym przez Komisję Europejską i Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) dnia 25 listopada 1994 r. oraz jego kolejnych zmianach z 17– 23 września 1996 r., 8 maja 2002 r., 25 lutego 2008 r. i 9 listopada 2010 r. Fundusz Gwarancyjny jest obsługiwany wyłącznie w euro. Inwestycji dokonuje się jedynie w tej walucie, aby uniknąć wszelkiego ryzyka walutowego. Zarządzanie aktywami opiera się na tradycyjnych zasadach ostrożności, stosowanych w przypadku działalności finansowej. Przy zarządzaniu funduszem konieczne jest zwracanie szczególnej uwagi na ograniczanie ryzyka i dbałość o to, aby zbywanie i przenoszenie aktywów, którymi zarządza fundusz, następowało bez większych opóźnień, przy uwzględnieniu stosownych zobowiązań.

7.1.4    EWWiS w likwidacji

Komisja Europejska zarządza likwidacją zobowiązań EWWiS; w przypadku EWWiS w likwidacji nie jest przewidywane udzielanie nowych pożyczek ani powiązane finansowanie. Nowe pożyczki zaciągane przez EWWiS są ograniczone do refinansowania w celu ograniczenia kosztu środków. Zarządzanie operacjami finansowymi odbywa się zgodnie z zasadami ostrożności w celu ograniczania ryzyka finansowego.

7.2   RYZYKO RYNKOWE

Ryzyko rynkowe polega na tym, że wartość godziwa instrumentu finansowego lub przyszłe przepływy środków pieniężnych z nim związane będą ulegać wahaniom ze względu na zmiany cen rynkowych. Ryzyko rynkowe niesie w sobie nie tylko potencjał strat, ale i potencjał zysków. Obejmuje ryzyko walutowe, ryzyko stopy procentowej i inne ryzyko cenowe. UE nie jest narażona na znaczące inne ryzyko cenowe.

7.2.1    Ryzyko walutowe

Ryzyko walutowe polega na tym, że wartość operacji UE lub jej inwestycji jest uzależniona od wahań kursów obcych walut. Ryzyko wynika ze zmiany ceny jednej waluty w stosunku do drugiej.

7.2.1.1   Operacje finansowe

Środki na poczet zasobów własnych wpłacane przez państwa członkowskie w walutach innych niż euro są przechowywane na rachunkach przeznaczonych na potrzeby zasobów własnych, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie zasobów własnych. Są one przeliczane na euro, w przypadku gdy są potrzebne do wykonania płatności. Procedury stosowane do zarządzania tymi środkami są określone w wyżej wymienionym rozporządzeniu. W ograniczonej liczbie przypadków środki te są bezpośrednio wykorzystywane do wykonania płatności w danych walutach.

Komisja posiada w bankach komercyjnych szereg rachunków w walutach państw UE innych niż euro, a także w USD i CHF w celu wykonywania płatności w danych walutach. Środki na tych rachunkach są uzupełniane w zależności od kwoty płatności, jakie mają zostać wykonane, w wyniku czego salda tych rachunków nie są narażone na ryzyko walutowe.

Wpływy różne (inne niż wpływy na poczet zasobów własnych) otrzymywane w walutach innych niż EUR są przelewane na rachunki Komisji prowadzone w tej samej walucie, jeżeli są one niezbędne do wykonania płatności, albo przeliczane na EUR i przekazywane na rachunki prowadzone w EUR. Środki na rachunkach zaliczkowych prowadzonych w walutach innych niż euro są uzupełniane w zależności od szacowanej kwoty lokalnych płatności krótkoterminowych, które mają być wykonane w tej samej walucie. Salda na tych rachunkach nie mogą przekraczać odnośnych pułapów.

BUFI – tymczasowo zainkasowane grzywny

Ponieważ wszystkie grzywny są nakładane i wpłacane w euro, nie ma w ich przypadku ryzyka walutowego.

7.2.1.2   Operacje zaciągania i udzielania pożyczek (MFA, bilans płatniczy i Euratom)

Ponieważ większość aktywów i zobowiązań finansowych jest w euro, UE nie jest narażona na ryzyko walutowe. UE udziela jednak pożyczek w dolarach amerykańskich, wykorzystując w tym celu instrument finansowy Euratomu, a pożyczki te są finansowane pożyczkami zaciągniętymi na równoważną kwotę w dolarach amerykańskich (operacje równoległe – ang. back-to-back). Na dzień bilansowy UE nie jest narażona na ryzyko walutowe w odniesieniu do Euratomu.

7.2.1.3   Fundusz Gwarancyjny

Aktywa finansowe są w euro, ryzyko walutowe zatem nie istnieje.

7.2.1.4   EWWiS w likwidacji

EWWiS w likwidacji jest w ujęciu netto narażona w niewielkim stopniu na ryzyko walutowe wynoszące równowartość 1,43 mln EUR, wynikające z pożyczek na budownictwo czynszowe o równowartości 1,39 mln EUR i sald na rachunkach bieżących o równowartości 0,04 mln EUR.

7.2.2    Ryzyko stopy procentowej

Ryzyko stopy procentowej polega na możliwości spadku wartości papierów wartościowych, w szczególności zaś obligacji, na skutek wzrostu stóp procentowych. Ogólnie rzecz biorąc, wyższe stopy procentowe będą prowadzić do niższych cen obligacji o stałym oprocentowaniu i odwrotnie.

7.2.2.1   Operacje finansowe

Komisja nie zaciąga pożyczek pieniężnych, w związku z czym nie jest narażona na ryzyko stopy procentowej. Uzyskuje jednak dochody z tytułu odsetek od sald posiadanych na różnych rachunkach bankowych. Dlatego Komisja wprowadziła środki mające zagwarantować, że dochody z tytułu odsetek od środków na jej rachunkach bankowych będą systematycznie odzwierciedlać rynkowe stopy procentowe, a także ich ewentualne wahania.

Rachunki otwarte przed administracje finansowe państw członkowskich lub w narodowych bankach centralnych na potrzeby wpływów na poczet zasobów własnych nie generują odsetek i są prowadzone nieodpłatnie. W przypadku wszelkich innych rachunków ulokowanych w narodowych bankach centralnych opłaty zależą od warunków zaproponowanych przez dany bank; obowiązują zmienne stopy procentowe korygowane w zależności od wahań rynkowych.

Salda przez noc posiadane na rachunkach w bankach komercyjnych generują codziennie dochody z tytułu odsetek. Opiera się to na zmiennym oprocentowaniu rynkowym, do którego stosuje się marżę umowną (dodatnią lub ujemną). W przypadku większości rachunków obliczanie odsetek jest powiązane ze stopą EONIA (Euro over night index average) i obliczenie to jest korygowane w celu uwzględnienia wszelkich wahań tej stopy. W przypadku niektórych innych rachunków obliczanie odsetek jest powiązane z krańcową stopą EBC dla jego głównych operacji refinansowania. W związku z tym nie istnieje ryzyko, aby Komisja uzyskała dochody z tytułu odsetek po stopach niższych niż rynkowe.

BUFI – tymczasowo zainkasowane grzywny

Portfel BUFI nie zawiera obligacji o zmiennej stopie procentowej. Na dzień bilansowy 69 % portfela obligacji stanowiły obligacje zerokuponowe.

7.2.2.2   Operacje zaciągania i udzielania pożyczek (MFA, bilans płatniczy i Euratom)

Zaciągane i udzielane pożyczki o zmiennej stopie procentowej

Ze względu na charakter działalności UE w zakresie zaciągania i udzielania pożyczek, znaczna część jej aktywów i zobowiązań jest oprocentowana. Pożyczki MFA i Euratomu o zmiennym oprocentowaniu narażają UE na ryzyko stopy procentowej. Jednak ryzyko związane z oprocentowaniem wynikające z zaciągniętych pożyczek niwelują odpowiadające im pożyczki udzielane na analogicznych warunkach (operacje równoległe). Na dzień bilansowy wartość udzielonych pożyczek UE (wyrażonych w kwotach nominalnych) o zmiennej stopie procentowej wynosiła 0,86 mld EUR (w 2009 r.: 0,96 mld EUR), przy czym co 6 miesięcy przeprowadza się ponowną wycenę.

Zaciągane i udzielane pożyczki o stałej stopie procentowej

UE dysponuje także pożyczkami MFA i Euratomu o stałym oprocentowaniu opiewającymi w 2010 r. na kwotę 110 mln EUR (w 2009 r.: 110 mln EUR), przy czym ich ostateczne terminy zapadalności wynoszą od roku do pięciu lat (25 mln EUR) i ponad pięć lat (85 mln EUR). Co jeszcze bardziej istotne, UE dysponuje w 2010 r. dziesięcioma pożyczkami o stałej stopie procentowej udzielonymi w ramach instrumentu finansowego bilansu płatniczego, na łączną kwotę 12,05 mld EUR (w 2009 r.: 9,2 mld EUR), przy czym ich ostateczne terminy zapadalności wynoszą do roku (2 mld EUR), od roku do pięciu lat (5,7 mld EUR) oraz powyżej pięciu lat (4,35 mld EUR).

7.2.2.3   Fundusz Gwarancyjny

Dłużne papiery wartościowe o zmiennych stopach procentowych w ramach Funduszu Gwarancyjnego są narażone na skutki związane ze zmiennością tych stóp, podczas gdy dłużne papiery wartościowe o stałych stopach procentowych wiążą się z ryzykiem związanym z ich wartością godziwą. Na dzień bilansowy obligacje o stałym oprocentowaniu stanowią około 93 % portfela inwestycyjnego (w 2009 r.: 97 %).

7.2.2.4   EWWiS w likwidacji

Ze względu na charakter swojej działalności EWWiS w likwidacji jest narażona na ryzyko stopy procentowej. Ryzyko stopy procentowej wynikające z zaciągniętych pożyczek zasadniczo niwelują odpowiadające im pożyczki udzielane na analogicznych warunkach. Jeśli chodzi o operacje zarządzania aktywami, na dzień bilansowy obligacje o stałym oprocentowaniu stanowią około 92 % portfela papierów wartościowych (w 2009 r.: 97%).

7.3   RYZYKO KREDYTOWE

Ryzyko kredytowe polega na ryzyku straty spowodowanej niespłaceniem przez dłużnika/pożyczkobiorcę pożyczki lub innej linii kredytowej (kwoty głównej lub odsetek lub obu) lub niewywiązaniem się w inny sposób z obowiązków umownych. Zdarzenia związane z niewykonaniem zobowiązania obejmują opóźnienia w dokonywaniu spłat, restrukturyzację spłat pożyczkobiorcy i upadłość.

7.3.1    Operacje finansowe

Większa część zasobów finansowych Komisji, zgodnie z rozporządzeniem Rady 1150/2000 w sprawie zasobów własnych, jest przechowywana na rachunkach otwartych przez państwa członkowskie w celu wpłacania swoich składek (na poczet zasobów własnych). Wszystkie tego rodzaju rachunki to rachunki otwarte przez administracje finansowe państw członkowskich lub rachunki prowadzone w narodowych bankach centralnych. Instytucje te niosą ze sobą najmniejsze ryzyko kredytowego (lub kontrahenta) dla Komisji, gdyż ekspozycja pozostaje po stronie danych państw członkowskich. Jeśli chodzi o część zasobów finansowych Komisji przechowywaną w bankach komercyjnych, tak aby możliwe było dokonywanie płatności, zlecone jest, aby uzupełniać środki na tych rachunkach dopiero wtedy, kiedy jest to niezbędne, czym automatycznie zarządza system zarządzania środkami pieniężnymi. Na każdym rachunku utrzymywany jest minimalny stan środków pieniężnych, proporcjonalnie do średniej kwoty dziennych płatności z niego dokonywanych. W rezultacie kwoty utrzymywane przez noc na tych rachunkach pozostają stale na bardzo niskich poziomach (ogólnie średnio od 20 mln EUR do 100 mln EUR, rozłożonych na ponad 20 rachunków), dzięki czemu narażenie na ryzyko dla Komisji jest ograniczone. Kwoty te należy postrzegać w odniesieniu do ogólnych sald finansowych, które wahają się od 1 mld EUR do 35 mld EUR, przy ogólnej kwocie płatności dokonywanych w 2010 r. wynoszącej 120 mld EUR.

Dodatkowo przy wyborze banków komercyjnych zastosowanie mają szczegółowe wytyczne w celu dalszego zminimalizowania ryzyka kontrahenta, na które narażone jest Komisja.

Wszystkie banki komercyjne są wybierane w drodze zaproszenia do składania ofert. Aby zostać dopuszczonym do udziału w procedurach przetargowych, wymagane jest posiadanie minimalnego krótkoterminowego ratingu kredytowego na poziomie P-1 przyznanego przez agencję ratingową Moody’s lub na poziomie równoważnym (S&P A-1 lub Fitch F1). W szczególnych i należycie uzasadnionych okolicznościach można dopuścić niższy poziom ratingu.

W przypadku banków komercyjnych specjalnie wybranych do zdeponowania tymczasowo zainkasowanych grzywien (środków pieniężnych o ograniczonej możliwości dysponowania) wymagany jest także co do zasady minimalny długoterminowy rating na poziomie AA (S&P) lub równoważny, i stosuje się specjalne środki w przypadku, gdy obniżony zostaje rating tych banków.

W 2009 r. służby finansowe Komisji uruchomiły alternatywny system zarządzania tymczasowo zainkasowanymi grzywnami, czego głównym celem było zmniejszenie ryzyka w tym zakresie. W związku z decyzją Komisji C(2009) 4264 grzywny nałożone od dnia 1 stycznia 2010 r. są obecnie zarządzane zgodnie z nowym systemem i nie są już deponowane w bankach komercyjnych.

Rachunki zaliczkowe są ulokowane w lokalnych bankach wybranych w drodze uproszczonej procedury przetargowej. Wymagany poziom ratingu uzależniony jest od uwarunkowań lokalnych i może znacząco różnić się w zależności od kraju. Aby zmniejszyć narażenie na ryzyko, salda na tych rachunkach utrzymywane są na możliwie niskich poziomach (przy uwzględnieniu potrzeb operacyjnych), środki na tych rachunkach są regularnie uzupełniane, natomiast obowiązujące pułapy są poddawane przeglądowi w trybie rocznym.

Ratingi kredytowe banków komercyjnych, w których Komisja posiada rachunki, są poddawane przeglądowi w trybie co najmniej miesięcznym, a w razie potrzeby częściej. W kontekście kryzysu finansowego przyjęto wzmożone środki monitorowania i utrzymywano je w 2010 r.

BUFI – tymczasowo zainkasowane grzywny

W przypadku inwestowania tymczasowo zainkasowanych grzywien Komisja ponosi ryzyko kredytowe, czyli ryzyko że kontrahent nie będzie mógł spłacić pełnej wysokości zobowiązań w terminie. Najwięcej inwestycji poczyniono we Francji i w Niemczech, a poziom inwestycji w tych krajach wynosi odpowiednio 69 % i 25 % całkowitej wartości portfela.

Główne ograniczenia inwestycyjne dotyczą krajów odniesienia (obecnie Francja i Niemcy o ratingu AAA/Aaa): do 100 % portfela. W przypadku innych upoważnionych emitentów (o ratingu co najmniej Aa2 (agencji Moody’s lub równoważnym ): do 25 % portfela.

7.3.2    Operacje zaciągania i udzielania pożyczek (MFA, bilans płatniczy i Euratom)

Ekspozycją na ryzyko kredytowe zarządza się, uzyskując najpierw gwarancje od krajów (w przypadku Euratomu), a następnie za pomocą Funduszu Gwarancyjnego (MFA i Euratom) i wreszcie za pomocą budżetu UE (w przypadku bilansu płatniczego, a w przypadku, gdyby inne środki były nieskuteczne, MFA i Euratomu). W prawodawstwie dotyczącym zasobów własnych obowiązującym w 2010 r. pułap zasobów opartych na DNB określono na poziomie 1,23 % DNB państw członkowskich i w ciągu 2010 r. na pokrycie środków na płatności faktycznie wykorzystano 1,12 %. Oznacza to, że na dzień 31 grudnia 2010 r. istniał dostępny margines wysokości 0,11 %, aby pokryć tę gwarancję. Fundusz Gwarancyjny dla działań zewnętrznych ustanowiono w 1994 r. w celu zabezpieczenia ryzyka niewywiązania się z zobowiązań, dotyczącego pożyczek zaciągniętych na sfinansowanie pożyczek udzielanych państwom spoza Unii Europejskiej. W każdym razie narażenie na ryzyko kredytowe jest łagodzone poprzez możliwość wykorzystania środków z budżetu UE, gdyby dłużnik nie był w stanie zwrócić w całości należnych kwot. W tym celu UE ma prawo zwrócić się do wszystkich państw członkowskich, aby zapewnić przestrzeganie zobowiązań prawnych UE wobec jej pożyczkodawców.

Z tych pożyczek korzystają głównie Węgry, Rumunia i Łotwa. Pożyczki udzielone tym państwom stanowią odpowiednio około 42 %, 30 % i 22 % ogółu udzielonych pożyczek. Przy przeprowadzaniu operacji finansowych należy stosować się do wytycznych dotyczących wyboru kontrahentów. Tak więc jednostka operacyjna może przeprowadzać transakcje jedynie z bankami kwalifikującymi się i posiadającymi wystarczające limity ustalone dla kontrahentów.

7.3.3    Fundusz Gwarancyjny

Zgodnie z porozumieniem między UE a EBI w sprawie zarządzenia Funduszem Gwarancyjnym wszystkie inwestycje międzybankowe powinny mieć co najmniej rating P-1 przyznany przez agencję ratingową Moody’s lub równoważny. Na dzień 31 grudnia 2010 r. wszystkie inwestycje (124 mln EUR) przeprowadzane były z takimi kontrahentami (w 2009 r.: 153 mln EUR). Na dzień 31 grudnia 2010 r. środki z funduszu zainwestowano w pięć krótkoterminowych instrumentów finansowych, a wszystkie inwestycje (69 mln EUR) przeprowadzono z kontrahentami mającymi co najmniej rating P-1 w agencji ratingowej Moody’s lub równoważny. Wszystkie papiery wartościowe trzymane w portfelu dostępnym do sprzedaży są zgodne z wytycznymi dotyczącymi zarządzania.

7.3.4    EWWiS w likwidacji

Ekspozycją na ryzyko kredytowe zarządza się, przeprowadzając regularne analizy zdolności pożyczkobiorców do wypełnienia zobowiązań w zakresie spłaty odsetek i kapitału. Ekspozycją na ryzyko kredytowe zarządza się również, uzyskując zabezpieczenie oraz gwarancje od krajów, osób prawnych i fizycznych. 68% ogólnej kwoty nieuregulowanych pożyczek jest objęte gwarancjami państw członkowskich lub równoważnych organizacji (np. instytucji publicznych). 11% nieuregulowanych pożyczek udzielono bankom lub gwarancji na nie udzieliły banki. Przy przeprowadzaniu operacji finansowych należy stosować się do wytycznych dotyczących wyboru kontrahentów. Jednostka operacyjna może przeprowadzać transakcje jedynie z bankami kwalifikującymi się i posiadającymi wystarczające limity ustalone dla kontrahentów.

7.4   RYZYKO PŁYNNOŚCI

Ryzyko płynności jest ryzykiem, które wynika z trudności w sprzedaży składnika aktywów; np. ryzyko, że danego papieru wartościowego lub składnika aktywów nie będzie można sprzedać na rynku na tyle szybko, aby uniknąć straty lub wywiązać się ze zobowiązań.

7.4.1    Operacje finansowe

Zasady budżetu UE zakładają, że ogólne zasoby środków pieniężnych na rok są zawsze wystarczające do pokrycia wszystkich płatności. Kwota składek państw członkowskich ogółem równa się kwocie środków na płatności na dany rok budżetowy. Składki państw członkowskich wpływają jednak w ciągu całego roku w postaci dwunastu miesięcznych transz, a tymczasem płatności charakteryzuje swoista sezonowość. Aby zagwarantować, że zasoby finansowe będą zawsze wystarczające do pokrycia płatności, jakie mają zostać wykonane w danym miesiącu, istnieją procedury dotyczące regularnych prognoz w zakresie środków pieniężnych, a w pewnych warunkach można w razie potrzeby wezwać państwa członkowskie do przekazania środków na poczet zasobów własnych z wyprzedzeniem. Oprócz tego, w kontekście operacji finansowych Komisji wykonywanych na co dzień, automatyczne narzędzia zarządzania środkami pieniężnymi gwarantują odpowiednią płynność na wszystkich rachunkach bankowych Komisji na co dzień.

7.4.2    Operacje zaciągania i udzielania pożyczek (MFA, bilans płatniczy i Euratom)

Ryzyko płynności wynikające z zaciągniętych pożyczek zasadniczo niwelują odpowiadające im pożyczki udzielane na analogicznych warunkach (operacje równoległe). W przypadku MFA i Euratomu Fundusz Gwarancyjny służy jako rezerwa płynności (lub zabezpieczenie) na wypadek braku płatności lub opóźnień w płatności ze strony pożyczkobiorcy. W przypadku bilansu płatniczego rozporządzenie Rady 431/2009 przewiduje procedurę zakładającą wystarczająco dużo czasu na uruchomienie środków poprzez budżet UE.

7.4.3    Fundusz Gwarancyjny

Zarządzanie funduszem opiera się na zasadzie, że aktywa mają mieć wystarczający stopień płynności i mobilizacyjności w stosunku do odpowiednich zobowiązań. Fundusz musi utrzymywać w portfelu minimalną kwotę 100 mln EUR o zapadalności poniżej 12 miesięcy, które mają być zainwestowane w instrumenty pieniężne. Na dzień 31 grudnia 2010 r. wartość tych inwestycji wyniosła 192 mln EUR. Ponadto co najmniej 20 % wartości nominalnej funduszu powinno obejmować instrumenty pieniężne, obligacje o stałym oprocentowaniu, w których przypadku okres pozostający do terminu zapadalności nie przekracza roku, oraz obligacje o zmiennej stopie procentowej. Na dzień 31 grudnia 2010 r. odsetek ten wynosił 32 %.

7.4.4    EWWiS w likwidacji

Ryzyko płynności wynikające z zaciągniętych pożyczek zasadniczo niwelują odpowiadające im pożyczki udzielane na analogicznych warunkach (operacje równoległe). Komisja zarządza wymogami w zakresie płynności aktywów i pasywów EWWiS w likwidacji w oparciu o prognozy wypłat opracowane w porozumieniu z odpowiednimi służbami Komisji.

8.   UJAWNIENIE INFORMACJI NA TEMAT PODMIOTÓW POWIĄZANYCH

8.1   PODMIOTY POWIĄZANE

Do podmiotów powiązanych UE zalicza się jednostki objęte konsolidacją i przedstawicieli kadry kierowniczej najwyższego szczebla tych jednostek (zob. niżej). Transakcje między tymi podmiotami stanowią część normalnych operacji UE i jako takie - zgodnie z regułami rachunkowości UE - nie są objęte szczególnymi obowiązkami informacyjnymi. Wykaz jednostek objętych konsolidacją znajduje się w nocie 10.

8.2   ŚWIADCZENIA PRZYSŁUGUJĄCE KADRZE KIEROWNICZEJ NAJWYŻSZEGO SZCZEBLA

Do celów prezentacji informacji na temat transakcji podmiotów powiązanych dotyczących kadry kierowniczej najwyższego szczebla Komisji Europejskiej, osoby te pogrupowano w pięciu kategoriach:

Kategoria 1: przewodniczący Rady Europejskiej, przewodniczący Komisji i prezes Trybunału Sprawiedliwości,

Kategoria 2: wiceprzewodniczący Komisji i wysoki przedstawiciel Unii Europejskiej ds. wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz inni wiceprzewodniczący Komisji,

Kategoria 3: Sekretarz Generalny Rady, członkowie Komisji, sędziowie i rzecznicy generalni Trybunału Sprawiedliwości, prezes i członkowie Sądu, prezes i członkowie Sądu do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej, Rzecznik Praw Obywatelskich i Europejski Inspektor Ochrony Danych,

Kategoria 4: prezes i członkowie Trybunału Obrachunkowego,

Kategoria 5: urzędnicy instytucji i agencji o najwyższym zaszeregowaniu.

Zestawienie przysługujących im świadczeń przedstawiono poniżej – dalsze informacje znajdują się w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (L 187 z 8.8.1967 ostatnio zmienionym rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 202/2005 z 18.1.2005 (L 33 z 5.2.2005) i L 268 z 20.10.1977 ostatnio zmienionym rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 1293/2004 z 30.4.2004 (L 243 z 15.7.2004)). Pozostałe informacje dostępne są także w opublikowanym na portalu Europa regulaminie pracowniczym, który stanowi oficjalny dokument opisujący prawa i obowiązki wszystkich urzędników UE. Przedstawiciele kadry kierowniczej najwyższego szczebla nie otrzymali od UE żadnych pożyczek o preferencyjnym oprocentowaniu.

Świadczenia finansowe przysługujące kadrze kierowniczej najwyższego szczebla

EUR

Świadczenie (na pracownika)

Kategoria 1

Kategoria 2

Kategoria 3

Kategoria 4

Kategoria 5

Wynagrodzenie zasadnicze (miesięcznie)

25 351,76

22 963,55 – 23 882,09

18 370,84 – 20 667,20

19 840,51 – 21 126,47

11 681,17 – 18 370,84

Dodatek mieszkaniowy/zagraniczny

15 %

15 %

15 %

15 %

16 %

Dodatki rodzinne:

na gospodarstwo domowe (% wynagrodzenia)

2 % + 170,52

2 % + 170,52

2 % + 170,52

2 % + 170,52

2 % + 170,52

na dziecko pozostające na utrzymaniu

372,61

372,61

372,61

372,61

372,61

przedszkolny

91,02

91,02

91,02

91,02

91,02

szkolny lub

252,81

252,81

252,81

252,81

252,81

szkolny – gdy dziecko uczy się w szkole innej niż zapewniana przez zakład pracy rodzica

505,39

505,39

505,39

505,39

505,39

Dodatek dla sędziów-przewodniczących

Nie dotyczy

Nie dotyczy

500 - 810,74

Nie dotyczy

Nie dotyczy

Dodatek reprezentacyjny

1 418,07

0 - 911,38

500 - 607,71

Nie dotyczy

Nie dotyczy

Roczne koszty podróży

Nie dotyczy

Nie dotyczy

Nie dotyczy

Nie dotyczy

Tak

Przelewy do państw członkowskich

dodatek edukacyjny (4)

Tak

Tak

Tak

Tak

Tak

% wynagrodzenia (4)

5 %

5 %

5 %

5 %

5 %

% wynagrodzenia bez zastosowania cc

maks. 25 %

maks. 25 %

maks. 25 %

maks. 25 %

maks. 25 %

Koszty reprezentacyjne

zwracane

zwracane

zwracane

Nie dotyczy

Nie dotyczy

Objęcie stanowiska:

Koszty zagospodarowania

50 703,52

45 927,10 – 47 764,18

36 741,68 – 41 334,40

39 681,02 – 42 252,94

zwracane

Koszty podróży rodziny

zwracane

zwracane

zwracane

zwracane

zwracane

Koszty przeprowadzki

zwracane

zwracane

zwracane

zwracane

zwracane

Opuszczenie stanowiska:

Koszty ponownego przesiedlenia

25 351,76

22 963,55 – 23 882,09

18 370,84 – 20 667,20

19 840,51 – 21 126,47

zwracane

Koszty podróży rodziny

zwracane

zwracane

zwracane

zwracane

zwracane

Koszty przeprowadzki

zwracane

zwracane

zwracane

zwracane

zwracane

Przeniesienie (% wynagrodzenia) (5)

40 % - 65 %

40 % - 65 %

40 % - 65 %

40 % - 65 %

Nie dotyczy

Ubezpieczenie zdrowotne

pokryte

pokryte

pokryte

pokryte

opcjonalnie

Emerytura (% wynagrodzenia, przed opodatkowaniem)

maksymalnie 70 %

maksymalnie 70 %

maksymalnie 70 %

maksymalnie 70 %

maksymalnie 70 %

Odliczenia:

Podatek unijny

8 % - 45 %

8 % - 45 %

8 % - 45 %

8 % - 45 %

8 % - 45 %

Ubezpieczenie zdrowotne (% wynagrodzenia)

1,8 %

1,8 %

1,8 %

1,8 %

1,8 %

Specjalny podatek od wynagrodzenia

5,07 %

5,07 %

5,07 %

5,07 %

5,07 %

Odliczenie emerytalne

Nie dotyczy

Nie dotyczy

Nie dotyczy

Nie dotyczy

11,3 %

Liczba osób na dzień 31.12.2010

3

7

91

27

89

9.   ZDARZENIA NASTĘPUJĄCE PO DNIU BILANSOWYM

Na dzień przekazania niniejszego sprawozdania finansowego, oprócz informacji przedstawionych poniżej, księgowy Komisji nie wiedział ani nie został powiadomiony o żadnych innych istotnych zdarzeniach, które wymagałyby zamieszczenia odrębnych informacji w tej sekcji. Roczne sprawozdanie finansowe i powiązane informacje dodatkowe opracowano wykorzystując najnowsze dostępne informacje, co znalazło swoje odzwierciedlenie w przedstawionych informacjach.

Operacje udzielania pożyczek na wsparcie bilansu płatniczego

W marcu 2011 r. w ramach mechanizmu wsparcia bilansu płatniczego Rumunii udzielono kolejnej pożyczki w wysokości 1,2 mld EUR, o terminie zapadalności w kwietniu 2018 r., a w czerwcu 2011 r. wypłacono ostatnią kwotę w wysokości 150 mln EUR. Ponadto w lutym 2011 r., w celu ułatwienia przywrócenia wzrostu gospodarczego, Rumunia zwróciła się o uruchomienie uzupełniającego zapobiegawczego programu pomocy finansowej w ramach mechanizmu wsparcia bilansu płatniczego. W dniu 12 maja 2011 r. Rada podjęła decyzję o udzieleniu zapobiegawczo pomocy UE na wsparcie bilansu płatniczego w Rumunii w wysokości do 1,4 mld EUR (decyzja Rady 2011/288/UE). Obecnie Rumunia nie zamierza zwracać się o wypłatę jakiejkolwiek raty w ramach zapobiegawczego programu pomocy finansowej, jako że wypłata środków będzie jedynie wnioskowana w przypadku nieprzewidzianego znacznego pogorszenia sytuacji ekonomicznej lub finansowej na rynku, spowodowanego czynnikami znajdującymi się poza kontrolą władz rumuńskich, w wyniku czego dojdzie do powstania poważnej luki finansowej. W przypadku uruchomienia pomocy finansowej, pomoc ta zostanie udzielona w formie pożyczki z maksymalnym okresem zapadalności wynoszącym siedem lat. W poniższej tabeli przedstawiono harmonogram spłat kwoty 13,4 mld EUR wypłaconej na dzień ogłoszenia rocznego sprawozdania finansowego.

Europejski mechanizm stabilizacji finansowej

W dniu 11 maja 2010 r. Rada przyjęła europejski mechanizm stabilizacji finansowej w celu zachowania stabilności finansowej w Europie (rozporządzenie Rady (UE) nr 407/2010). Mechanizm został oparty na art. 122 ust. 2 Traktatu i umożliwia przyznanie pomocy finansowej państwu członkowskiemu, które ma trudności lub jest istotnie zagrożone poważnymi trudnościami z racji nadzwyczajnych okoliczności pozostających poza jego kontrolą. Pomoc ta może być udzielona w postaci pożyczki lub linii kredytowej gwarantowanej z budżetu UE. W przypadku jego uruchomienia, Komisja jest upoważniona w imieniu UE do zaciągania pożyczek na rynkach kapitałowych lub od instytucji finansowych, oraz do udostępniania tych środków finansowych państwu członkowskiemu będącemu beneficjentem. Zgodnie z konkluzjami Rady ECOFIN z dnia 9 maja 2010 r. mechanizm ograniczony jest do 60 mld EUR, ale ograniczenie prawne zawarte jest w art. 2 ust. 2 rozporządzenia Rady, zgodnie z którym łączna kwota pożyczek lub linii kredytowych ograniczona jest do marginesu dostępnego w ramach pułapu zasobów własnych.

W dniu 21 listopada 2010 r. Irlandia złożyła wniosek o udzielenie pomocy finansowej na podstawie powyższego rozporządzenia. W decyzji wykonawczej Rady (2011/77/UE) z dnia 7 grudnia 2010 r. wyrażono zgodę na przyznanie Irlandii pożyczki w maksymalnej wysokości do 22,5 mld EUR ze średnim okresem wymagalności nieprzekraczającym 7,5 roku. Pożyczka zostanie wypłacona w maksymalnie 13 ratach. W dniu 12 stycznia 2011 r. Irlandii wypłacono pierwszą transzę pierwszej raty w wysokości 5 mld EUR, z ostatecznym terminem zapadalności przypadającym na grudzień 2015 r. W dniu 24 marca 2011 r. Irlandii wypłacono drugą transzę pierwszej raty w wysokości 3,4 mld EUR, z ostatecznym terminem zapadalności przypadającym na kwiecień 2018 r. W dniu 31 maja 2011 r. wypłacono drugą ratę w wysokości 3 mld EUR, z terminem zapadalności przypadającym na czerwiec 2021 r.

W dniu 7 kwietnia 2011 r. Portugalia także złożyła wniosek o przyznanie pomocy finansowej w ramach europejskiego mechanizmu stabilizacji finansowej, a w dniu 17 maja 2011 r. Rada zadecydowała o przyznaniu pożyczki w maksymalnej wysokości do 26 mld EUR (zob. decyzja wykonawcza Rady (2011/344/UE)), ze średnim okresem wymagalności nieprzekraczającym 7,5 roku. Pożyczka jest udostępniana przez okres trzech lat, w maksymalnie 14 ratach. W dniu 31 maja 2011 r. wypłacono pierwszą transzę pierwszej raty w wysokości 1,75 mld EUR, z terminem zapadalności przypadającym na czerwiec 2021 r. W dniu 1 czerwca 2011 r. wypłacono drugą transzę pierwszej raty w wysokości 4,75 mld EUR, z terminem zapadalności przypadającym na czerwiec 2016 r. W poniższej tabeli przedstawiono harmonogram spłat wypłaconej kwoty 17,9 mld EUR na dzień zatwierdzenia ogłoszenia rocznego sprawozdania finansowego.

Inne mechanizmy stabilizacji finansowej niemające wpływu na sprawozdania UE

Warto zauważyć, że mimo, iż nie ma on wpływu ani na sprawozdania UE ani jej budżet, państwa członkowskie strefy euro i inne uczestniczące państwa członkowskie ustanowiły kolejny pakiet pomocy finansowej: Europejski Instrument Stabilności Finansowej. Instrument ten wygasa w czerwcu 2013 r.

Wyżej wymienione pożyczki w ramach europejskiego mechanizmu stabilizacji finansowej na rzecz Irlandii i Portugalii zostały udzielone w połączeniu z pożyczkami z Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej w łącznej kwocie netto w wysokości 17,7 mld EUR dla Irlandii oraz 26 mld EUR dla Portugalii, oraz ze wsparciem z Międzynarodowego Funduszu Walutowego w wysokości odpowiednio 19,5 mld SDR (specjalnych praw ciągnienia) (około 22,5 mld EUR według kursu obowiązującego w chwili zawierania umowy) oraz 23,7 mld SDR (około 26 mld EUR) w ramach Extended Fund Facility (instrumentu rozszerzonego wsparcia finansowego). Ponadto Irlandii przyznano także pożyczki dwustronne ze Zjednoczonego Królestwa w wysokości 3,3 mld GBP (około 3,8 mld EUR), ze Szwecji – 600 mln EUR oraz z Danii – 400 mln EUR.

Dodatkowo w dniu 24 czerwca 2011 r. Rada Europejska podjęła decyzję o stworzeniu nowego stałego mechanizmu na wypadek kryzysu, tj. europejskiego mechanizmu stabilności. Mechanizm zostanie uruchomiony w połowie 2013 r. i zastąpi on Europejski Instrument Stabilności Finansowej oraz europejski mechanizm stabilizacji finansowej. Umożliwi on udzielanie pomocy finansowej państwom członkowskim ze strefy euro znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej. Warunkiem udzielenia pomocy będzie wdrożenie surowego programu dostosowań ekonomicznych i budżetowych, zgodnego z obowiązującymi ustaleniami. Mechanizm będzie posiadał osobowość prawną i będzie finansowany bezpośrednio przez państwa członkowskie strefy euro, a tym samym nie będzie miał wpływu na sprawozdanie UE ani na budżet UE.

Kwoty pożyczek do spłaty w podziale na lata, stan na dzień zatwierdzenia publikacji sprawozdania rocznego

mld EUR

Pożyczka i beneficjent

Rata

2011

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2021

2025

Ogółem

Bilans płatniczy

Węgry

1

2,0

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

2,0

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

1,5

 

 

 

 

 

 

Łotwa

1

 

1,0

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

1,2

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

0,5

 

 

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

0,2

 

5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Rumunia

1

 

 

1,5

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

1,0

 

 

 

3

 

 

 

 

1,15

 

 

 

 

 

4

 

 

 

 

 

1,2

 

 

 

 

5

 

 

 

 

 

0,15

 

 

 

 

Pomoc zapobiegawcza

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ogółem BOP

 

2,0

3,0

2,7

1,5

1,15

1,35

1,5

0,0

0,2

13,4

Europejski mechanizm stabilizacji finansowej

Irlandia

1 (T1)

 

 

5,0

 

 

 

 

 

 

 

1 (T2)

 

 

 

 

 

3,4

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

3,0

 

 

Portugalia

1 (T1)

 

 

 

 

 

 

 

1,75

 

 

1 (T2)

 

 

 

4,75

 

 

 

 

 

 

Ogółem europejski mechanizm stabilizacji finansowej

 

0,0

0,0

5,0

4,75

0,0

3,4

0,0

4,75

0,0

17,9

Całość razem

 

2,0

3,0

7,7

6,25

1,15

4,75

1,5

4,75

0,2

31,3

10.   JEDNOSTKI OBJĘTE KONSOLIDACJĄ

A.   JEDNOSTKI KONTROLOWANE

1.    Instytucje i organy konsultacyjne

 

Komitet Regionów

 

Rada Unii Europejskiej

 

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

 

Komisja Europejska

 

Europejski Trybunał Obrachunkowy

 

Europejski Inspektor Ochrony Danych

 

Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny

 

Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich

 

Parlament Europejski

 

Rada Europejska (6)

2.    Agencje UE

 

Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy

 

Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego

 

Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób

 

Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego

 

Europejska Agencja Środowiska

 

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności

 

Europejska Fundacja na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy

 

Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa na Morzu

 

Europejska Agencja Leków

 

Europejska Agencja Chemikaliów

 

Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej

 

Eurojust

 

Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (6)

 

Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej

 

Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji

 

Europejska Fundacja Kształcenia

 

Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej

 

Centrum Tłumaczeń dla organów Unii Europejskiej

 

Europejski Organ Nadzoru GNSS

 

Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (Znaki Towarowe i Wzory)

 

Europejska Agencja Kolejowa

 

Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin

 

Europejska Agencja Kontroli Rybołówstwa

 

Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii

 

Europejskie Kolegium Policyjne (CEPOL)

 

Europejski Urząd Policji (EUROPOL) (6)

 

Agencja Wykonawcza ds. Konkurencyjności i Innowacyjności

 

Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego

 

Agencja Wykonawcza Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych

 

Agencja Wykonawcza ds. Zdrowia i Konsumentów

 

Agencja Wykonawcza ds. Transeuropejskiej Sieci Transportowej

 

Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych

3.    Inne jednostki kontrolowane

Europejska Wspólnota Węgla i Stali (w likwidacji)

B.   WSPÓLNE PRZEDSIĘBIORSTWA

 

Międzynarodowa Organizacja Energii Termojądrowej (ITER)

 

Wspólne przedsięwzięcie SESAR

 

Wspólne przedsiębiorstwo FCH (6)

 

Wspólne przedsiębiorstwo Galileo w likwidacji

 

Wspólne przedsięwzięcie IMI

C.   CJEDNOSTKI STOWARZYSZONE

 

Europejski Fundusz Inwestycyjny

 

Wspólne przedsiębiorstwo „Czyste niebo”

 

Wspólne przedsięwzięcie ARTEMIS

 

Wspólne przedsiębiorstwo ENIAC (6)

11.   JEDNOSTKI NIEOBJĘTE KONSOLIDACJĄ

Chociaż UE zarządza aktywami poniższych jednostek, jednostki te nie spełniają kryteriów pozwalających na ich konsolidację i tym samym nie są objęte sprawozdaniem Unii Europejskiej.

11.1   EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU (EFR)

Europejski Fundusz Rozwoju (EFR) jest głównym instrumentem udzielania pomocy Unii Europejskiej w zakresie współpracy na rzecz rozwoju z krajami Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) oraz krajami i terytoriami zamorskimi (KTZ). Traktat rzymski z 1957 r. przewidział utworzenie EFR w celu świadczenia pomocy technicznej i finansowej, ograniczonej początkowo do krajów afrykańskich, z którymi z niektóre państwa członkowskie miały więzi historyczne.

EFR nie jest finansowany z budżetu Unii Europejskiej, lecz bezpośrednio z wkładów państw członkowskich, których wysokość jest ustalana w drodze negocjacji na szczeblu międzyrządowym. Środkami EFR zarządzają Komisja i EBI. Każda edycja funduszu jest ustanawiana zazwyczaj na okres około pięciu. Od czasu zawarcia pierwszej konwencji o partnerstwie w 1964 r., kolejne edycje programowania EFR odpowiadały w zasadzie cyklowi zawieranych umów/konwencji o partnerstwie.

Działalność EFR reguluje dotyczące go rozporządzenie finansowe (Dz.U. L 78 z 19.03.2008), które przewiduje sporządzenie sprawozdania finansowego EFR odrębnego od sprawozdania UE. Roczne sprawozdanie finansowe i zarządzanie zasobami EFR podlegają zewnętrznej kontroli Trybunału Obrachunkowego i Parlamentu. W celach informacyjnych przedstawiono poniżej bilans i rachunek wyniku ekonomicznego 8., 9. i 10. EFR:

Bilans – 8., 9. i 10. EFR

mln EUR

 

31.12.2010

31.12.2009

AKTYWA TRWAŁE

353

196

AKTYWA OBROTOWE

2 151

1 389

Aktywa ogółem

2 504

1 585

ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE

(1 046)

(860)

Zobowiązania ogółem

(1 046)

(860)

Aktywa netto

1 458

725

FUNDUSZE I KAPITAŁY REZERWOWE

Kapitał funduszu, do którego opłacenia wezwano

23 879

20 381

Inne kapitały rezerwowe

2 252

2 252

Wynik ekonomiczny przeniesiony z ubiegłych lat

(21 908)

(18 814)

Wynik ekonomiczny za rok

(2 765)

(3 094)

Aktywa netto

1 458

725


Rachunek wyniku ekonomicznego – 8., 9. i 10. efr

mln EUR

 

2010

2009

PRZYCHODY OPERACYJNE

140

49

KOSZTY OPERACYJNE

(3 000)

(3 192)

DEFICYT Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ

(2 860)

(3 143)

DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA

95

49

WYNIK EKONOMICZNY ZA ROK

(2 765)

(3 094)

11.2   PROGRAM UBEZPIECZEŃ ZDROWOTNYCH

Program ubezpieczeń zdrowotnych zapewnia ubezpieczenie kosztów leczenia pracownikom różnych organów Unii Europejskich. Środki w ramach programu są jego własnością i nie są kontrolowane przez Unię Europejską, choć należącymi do niego aktywami finansowymi zarządza Komisja. Program jest finansowany ze składek jego członków (pracowników) i pracodawców (instytucji/agencji/organów). Wszelkie nadwyżki są zatrzymywane w programie.

Program składa się z czterech odrębnych jednostek – głównego programu, obejmującego pracowników instytucji i agencji Unii Europejskiej oraz trzech mniejszych programów, obejmujących pracowników Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego we Florencji, szkół europejskich i pracowników zatrudnionych poza terytorium EU, tj. pracowników delegatur UE. Na dzień 31 grudnia 2010 r. aktywa programu ogółem wynosiły 286 mln EUR (w 2009 r. 297 mln EUR).

11.3   FUNDUSZ GWARANCYJNY DLA UCZESTNIKÓW (PGF)

Niektóre kwoty zaliczek wypłacone w ramach siódmego programu ramowego w zakresie badań i rozwoju technologicznego (7.PR) są w istocie pokrywane z Funduszu Gwarancyjnego dla Uczestników (PGF). Jest to instrument ukierunkowany na wzajemne korzyści, ustanowiony w celu zabezpieczenia ryzyka finansowego ponoszonego przez UE i uczestników w trakcie realizacji działań pośrednich w ramach 7.PR, przy czym jego kapitał oraz odsetki stanowią zabezpieczenie wykonania. Wszyscy uczestnicy działań pośrednich mających postać dotacji wnoszą - na okres trwania działania - na poczet kapitału PGF wkład stanowiący 5 % łącznego wkładu UE. Uczestnicy są właścicielami PGF, a UE (reprezentowana przez Komisję) działa jedynie jako ich przedstawiciel wykonawczy. Aktywa PGF na dzień 31 grudnia 2010 r. wynosiły ogółem 879 mln EUR (w 2009 r.: 580 mln EUR). Środki PGF są jego własnością i nie są kontrolowane przez Unię Europejską, choć należącymi do niego aktywami finansowymi zarządza Komisja.

CZĘŚĆ II

Skonsolidowane sprawozdanie z wykonania budżetu Unii Europejskiej i informacja dodatkowa

SPIS TREŚCI

Sprawozdanie z wykonania budżetu:

1.

Wynik budżetu

2.

Zestawienie porównawcze kwot ujętych w budżecie z kwotami rzeczywistymi

Dochody:

3.

Skonsolidowane zestawienie wykonania dochodów budżetowych

Wydatki:

4.

Struktura i zmiany stanu środków na zobowiązania i środków na płatności według działów ram finansowych

5.

Wykorzystanie środków na zobowiązania według działów ram finansowych

6.

Wykorzystanie środków na płatności według działów ram finansowych

7.

Zmiana stanu zobowiązań pozostających do spłaty według działów ram finansowych

8.

Zestawienie zobowiązań pozostających do spłaty według roku i działów ram finansowych

9.

Struktura i zmiany stanu środków na zobowiązania i środków na płatności według obszarów polityki

10.

Wykorzystanie środków na zobowiązania według obszarów polityki

11.

Wykorzystanie środków na płatności według obszarów polityki

12.

Zmiana stanu zobowiązań pozostających do spłaty według obszarów polityki

13.

Zestawienie zobowiązań pozostających do spłaty według roku powstania zobowiązania i obszaru polityki

Instytucje:

14.

Skonsolidowane zestawienie wykonania dochodów budżetowych z podziałem na poszczególne instytucje

15.

Wykorzystanie środków na zobowiązania i środków na płatności z podziałem na poszczególne instytucje

Agencje:

16.

Dochody agencji: prognozy budżetowe, należności i otrzymane kwoty

17.

Środki na zobowiązania i środki na płatności w podziale na agencje

18.

Wynik budżetu z uwzględnieniem agencji

Informacja dodatkowa do sprawozdania z wykonania budżetu:

1.

Zasady budżetowe, struktura budżetu i środki budżetowe

2.

Wyjaśnienia do sprawozdania z wykonania budżetu

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU  (7)

WYKONANIE BUDŻETU UE

1   Wynik budżetu

mln EUR

UNIA EUROPEJSKA

2010

2009

Dochody za rok budżetowy

127 795

117 626

Płatności ze środków na bieżący rok

(121 213)

(116 579)

Środki na płatności przeniesione na rok N+1

(2 797)

(1 759)

Anulowanie niewykorzystanych środków na płatności przeniesionych z roku N-1

741

2 791

Różnice kursowe w roku budżetowym

23

185

Wynik budżetu  (8)

4 549

2 264

Nadwyżka budżetowa Unii Europejskiej zwracana jest państwom członkowskim w następnym roku poprzez odpowiednie pomniejszenie ich kwot należnych za dany rok.

2.   Zestawienie porównawcze kwot ujętych w budżecie z kwotami rzeczywistymi

Dochody

mln EUR

Tytuł

Budżet początkowy

Budżet ostateczny

Powstałe należności

Dochody

Różnica Budżet ostateczny – kwoty rzeczywiste

Wpływy wyrażone jako % budżetu

Nierozliczone

1

2

3

4

5=2 – 4

6=4/2

7=3 – 4

1.

Zasoby własne

121 507

119 270

119 950

119 869

– 599

100,50 %

81

3.

Nadwyżki, salda i dostosowania

0

2 254

1 624

1 460

794

64,79 %

164

4.

Dochody pochodzące od pracowników instytucji i innych organów Unii

1 178

1 180

1 129

1 123

58

95,12 %

7

5.

Dochody z działalności administracyjnej instytucji

69

69

407

388

– 319

563,54 %

19

6.

Składki i zwroty w ramach porozumień i programów UE/wspólnotowych

30

30

3 781

3 512

–3 482

11 707,30 %

269

7.

Odsetki za zwłokę i grzywny

123

123

15 301

1 408

–1 285

1 144,36 %

13 893

8.

Operacje zaciągania i udzielania pożyczek

0

0

122

0

0

0

122

9.

Dochody różne

30

30

47

36

–6

119,95 %

10

Ogółem

122 937

122 956

142 362

127 795

–4 839

103,94 %

14 566


Wydatki – według działów ram finansowych

mln EUR

Dział ram finansowych

Budżet początkowy

Budżet ostateczny (9)

Zrealizowane płatności

Różnica Final-Actual

%

Środki przeniesione

Środki wygasające

1

2

3

4=2 – 3

5=3/2

6

7=2 – 3 – 6

1.

Trwały wzrost

47 727

52 103

48 828

3 275

93,71%

1 905

1 370

2.

Zarządzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona

58 136

59 630

56 647

2 983

95,00 %

2 382

601

3.

Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość

1 398

1 617

1 373

244

84,93 %

199

44

4.

UE jako partner na arenie międzynarodowej

7 788

8 101

7 487

615

92,41 %

114

501

5.

Administracja

7 889

9 076

7 896

1 180

87,00 %

957

223

6.

Wyrównania

0

0

0

0

0,00 %

0

0

Ogółem

122 937

130 527

122 231

8 296

93,64 %

5 557

2 739


Wg obszarów polityki

mln EUR

Obszar polityki

Budżet początkowy

Budżet ostateczny (10)

Zrealizowane płatności

Różnica Budżet ostateczny – kwoty rzeczywiste

%

Środki przeniesione na 2011 r.

Środki wygasające

1

2

3

4=2 – 3

5=3/2

6

7=2 – 3 – 6

01

Sprawy gospodarcze i finansowe

406

401

289

112

72,11 %

67

44

02

Przedsiębiorstwa

638

771

658

113

85,35 %

99

14

03

Konkurencja

91

104

92

12

88,79 %

10

2

04

Zatrudnienie i sprawy społeczne

8 572

8 543

7 481

1 062

87,57 %

43

1 019

05

Rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich

57 077

58 421

55 611

2 810

95,19 %

2 325

485

06

Energia i transport

3 262

3 369

2 859

510

84,85 %

187

323

07

Środowisko

371

438

358

80

81,79 %

24

56

08

Badania naukowe

4 138

5 369

4 507

863

83,93 %

848

14

09

Społeczeństwo informacyjne i media

1 597

1 986

1 786

200

89,94 %

197

3

10

Bezpośrednie badania naukowe

392

789

438

351

55,51 %

344

7

11

Gospodarka morska i rybołówstwo

819

827

656

172

79,23 %

39

133

12

Rynek wewnętrzny

73

80

71

9

88,66 %

7

2

13

Polityka regionalna

28 768

30 709

30 623

87

99,72 %

79

8

14

Podatki i unia celna

107

136

126

10

92,53 %

9

1

15

Edukacja i kultura

1 443

1 783

1 572

211

88,16 %

205

6

16

Komunikacja

210

231

206

25

89,24 %

14

11

17

Ochrona zdrowia i konsumentów

542

664

590

74

88,84 %

45

30

18

Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości

798

840

745

95

88,70 %

71

24

19

Stosunki zewnętrzne

3 658

3 867

3 683

185

95,23 %

84

101

20

Handel

82

90

77

13

85,06 %

6

7

21

Rozwój i stosunki z państwami AKP

1 608

1 819

1 708

111

93,90 %

55

56

22

Rozszerzenie

1 204

1 152

1 130

22

98,06 %

16

6

23

Pomoc humanitarna

820

978

971

7

99,30 %

6

1

24

Zwalczanie nadużyć finansowych

73

82

73

10

88,34 %

7

3

25

Koordynacja polityk Komisji i doradztwo prawne

188

215

189

26

87,95 %

22

4

26

Administracja Komisji

1 013

1 239

1 044

195

84,24 %

177

19

27

Budżet

68

77

65

12

83,82 %

11

1

28

Kontrola

11

12

11

2

86,62 %

1

0

29

Statystyka

120

148

126

22

84,99 %

17

6

30

Emerytury i wydatki pochodne

1 214

1 210

1 205

4

99,63 %

0

4

31

Służby językowe

389

486

427

60

87,75 %

57

3

40

Rezerwy

249

193

0

193

0,00 %

0

193

90

Inne instytucje

2 937

3 496

2 857

639

81,72 %

484

155

Ogółem

122 937

130 527

122 231

8 296

93,64 %

5 557

2 739

3.   Skonsolidowane zestawienie wykonania dochodów budżetowych

mln EUR

Tytuł

Dochody przewidziane w budżecie

Powstałe należności

Dochody

Wpływy (% budżetu)

Nierozliczone

Początkowe

Ostateczne

Bieżący rok

Przeniesione

Ogółem

Z należności – bieżący rok

Z należności - przeniesione

Ogółem

1.

Zasoby własne

121 507

119 270

119 861

89

119 950

119 846

22

119 869

100,50 %

81

3.

Nadwyżki, salda i dostosowania

0

2 254

1 624

0

1 624

1 460

0

1 460

64,79 %

164

4.

Dochody pochodzące od pracowników instytucji i innych organów Unii

1 178

1 180

1 122

7

1 129

1 116

7

1 123

95,12 %

7

5.

Dochody z działalności administracyjnej instytucji

69

69

305

102

407

290

98

388

563,54 %

19

6.

Składki i zwroty w ramach porozumień i programów UE/wspólnotowych

30

30

3 507

275

3 781

3 360

153

3 512

11 707,30 %

269

7.

Odsetki za zwłokę i grzywny

123

123

3 460

11 841

15 301

621

786

1 408

1 144,36 %

13 893

8.

Operacje zaciągania i udzielania pożyczek

0

0

47

76

122

0

0

0

 

122

9.

Dochody różne

30

30

28

19

47

24

13

36

119,95 %

10

Ogółem

122 937

122 956

129 955

12 407

142 362

126 717

1 078

127 795

103,94 %

14 566


Tytuł 1 w ujęciu szczegółowym:   Zasoby własne

Rozdział

Dochody przewidziane w budżecie

Powstałe należności

Dochody

Wpływy (% budżetu)

Nierozliczone

Początkowe

Ostateczne

Bieżący rok

Przeniesione

Ogółem

Z należności – bieżący rok

Z należności - przeniesione

Ogółem

11.

Opłaty wyrównawcze od cukru

123

123

146

0

146

146

0

146

118,00 %

0

12.

Cła

14 080

15 596

15 507

89

15 595

15 491

22

15 514

99,47 %

81

13.

VAT

13 951

13 277

13 393

0

13 393

13 393

0

13 393

100,87 %

0

14.

DNB

93 353

90 273

90 948

0

90 948

90 948

0

90 948

100,75 %

0

15.

Korekta nierównowagi budżetowej

0

0

– 128

0

– 128

– 128

0

– 128

0

16.

Obniżka składek opartych na DNB dla Niderlandów i Szwecji

0

0

–3

0

–3

–3

0

–3

0

Ogółem

121 507

119 270

119 861

89

119 950

119 846

22

119 869

100,50 %

81


Tytuł 3 w ujęciu szczegółowym:   Nadwyżki, salda i dostosowania

Rozdział

Dochody przewidziane w budżecie

Powstałe należności

Dochody

Wpływy (% budżetu)

Nierozliczone

Początkowe

Ostateczne

Bieżący rok

Przeniesione

Ogółem

Z należności – bieżący rok

Z należności - przeniesione

Ogółem

30.

Nadwyżka z poprzedniego roku

0

2 254

2 254

0

2 254

2 254

0

2 254

100,00 %

0

31.

Salda VAT

0

0

– 880

0

– 880

– 917

0

– 917

37

32.

Salda DNB

0

0

241

0

241

113

0

113

128

34.

Dostosowanie z tytułu nieuczestniczenia w WSiSW

0

0

–4

0

–4

–4

0

–4

0

35.

Rabat brytyjski - dostosowania

0

0

9

0

9

9

0

9

0

37.

Rabat brytyjski - kalkulacja pośrednia

0

0

4

0

4

4

0

4

0

Ogółem

0

2 254

1 624

0

1 624

1 460

0

1 460

64,79 %

164

4.   Struktura I zmiany stanu środków na zobowiązania I środków na płatności według działów ram finansowych

mln EUR

 

Środki na zobowiązania

Środki na płatności

Dział ram finansowych

Środki przyjęte

Zmiany

(przesunięcia, BK)

Przeniesione

Dochody przeznaczone na określony cel

Ogółem dodatkowo

Ogółem zatwierdzone

Środki przyjęte

Zmiany

(przesunięcia, BK)

Przeniesione

Dochody przeznaczone na określony cel

Ogółem dodatkowo

Ogółem zatwierdzone

1

2

3

4

5=3 + 4

6=1 + 2 + 5

7

8

9

10

11=9 + 10

12=7 + 8 + 11

1

Trwały wzrost

64 249

0

65

1 929

1 994

66 243

47 727

1 074

932

2 370

3 302

52 103

2

Zarządzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona

59 499

0

253

2 560

2 813

62 312

58 136

–1 116

62

2 549

2 611

59 630

3

Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość

1 674

80

0

151

151

1 906

1 398

42

8

169

177

1 617

4

UE jako partner na arenie międzynarodowej

8 141

0

0

277

277

8 418

7 788

1

90

222

313

8 101

5

Administracja

7 889

19

11

473

484

8 392

7 889

19

682

486

1 168

9 076

6

Wyrównania

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Ogółem

141 453

99

329

5 390

5 719

147 270

122 937

19

1 774

5 797

7 571

130 527

5.   Wykorzystanie środków na zobowiązania według działów ram finansowych

mln EUR

Dział ram finansowych

Zatwierdzone środki na zobowiązania

Zaciągnięte zobowiązania

Środki przeniesione na 2011 r.

Środki wygasające

Ze środków na dany rok

Ze środków przeniesionych

Z dochodów przeznaczonych na określony cel

Ogółem

%

Dochody przeznaczone na określony cel

Środki przeniesione decyzją

Ogółem

%

Ze środków budżetowych na dany rok

Ze środków przeniesionych

Dochody przeznaczone na określony cel

(EFTA)

Ogółem

%

1

2

3

4

5=2 + 3 + 4

6=5/1

7

8

9=7 + 8

10=9/1

11

12

13

14=11 + 12 + 13

15=14/1

1

1 Trwały wzrost

66 243

63 590

65

799

64 453

97,30 %

1 130

182

1 312

1,98 %

477

0

1

478

0,72 %

2

Zarządzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona

62 312

59 406

253

592

60 251

96,69 %

1 968

2

1 970

3,16 %

91

0

0

91

0,15 %

3

Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość

1 906

1 717

0

78

1 795

94,20 %

73

24

97

5,11 %

13

0

0

13

0,69 %

4

UE jako partner na arenie międzynarodowej

8 418

8 083

0

164

8 247

97,97 %

113

42

154

1,83 %

16

0

0

17

0,20 %

5

Administracja

8 392

7 758

10

229

7 997

95,30 %

244

9

254

3,02 %

140

1

0

141

1,68 %

6

Wyrównania

0

0

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0

0,00 %

Ogółem

147 270

140 554

328

1 861

142 744

96,93 %

3 528

259

3 787

2,57 %

738

1

1

740

0,50 %

6.   Wykorzystanie środków na płatności według działów ram finansowych

mln EUR

Dział ram finansowych

Zatwierdzon

e środki na płatności

Zrealizowane płatności

Środki przeniesione na 2011 r.

Środki wygasające

Ze środków na dany rok

Ze środków przeniesionych

Z dochodów przeznaczonych na określony cel

Ogółem

%

Środki przeniesione automatycznie

Środki przeniesione decyzją

Dochody przeznaczone na określony cel

Ogółem

%

Ze środków na dany rok

Ze środków przeniesionych

Dochody przeznaczone na określony cel

(EFTA)

Ogółem

%

1

2

3

4

5=2 + 3 + 4

6=5/1

7

8

9

10=7 + 8 + 9

11=10/1

12

13

14

15=12 + 13 + 14

16=15/1

1

Trwały wzrost

52 103

47 811

282

735

48 828

93,71 %

125

156

1 624

1 905

3,66 %

709

651

10

1 370

2,63 %

2

Zarządzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona

59 630

56 014

47

587

56 647

95,00 %

46

373

1 963

2 382

3,99 %

586

15

0

601

1,01 %

3

Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość

1 617

1 299

6

67

1 373

84,93 %

8

90

101

199

12,33 %

42

2

0

44

2,74 %

4

UE jako partner na arenie międzynarodowej

8 101

7 259

81

147

7 487

92,41 %

36

2

76

114

1,41 %

491

9

0

501

6,18 %

5

Administracja

9 076

7 088

602

205

7 896

87,00 %

666

10

281

957

10,54 %

144

80

0

223

2,46 %

6

Wyrównania

0

0

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0

0,00 %

Ogółem

130 527

119 472

1 018

1 741

122 231

93,64 %

881

631

4 045

5 557

4,26 %

1 972

756

11

2 739

2,10 %

7.   Zmiana stanu zobowiązań pozostających do spłaty według działów ram finansowych

mln EUR

 

Zobowiązania pozostające do spłaty na koniec poprzedniego roku

Zobowiązania za rok

 

Dział ram finansowych

Zobowiązania przeniesione z poprzedniego roku

Umorzenie /aktualizacja wyceny/ anulowanie

Płatności

Zobowiązania pozostające do spłaty na koniec roku

Zobowiązania za rok

Płatności

Anulowane zobowiązania, których nie można przenieść na następne okresy

Zobowiązania pozostające do spłaty na koniec roku

Zobowiązania pozostające do spłaty na koniec roku ogółem

1

Trwały wzrost

136 903

–2 058

–43 678

91 167

64 453

–5 150

–3

59 300

150 467

2

Zarządzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona

19 541

– 181

–10 280

9 079

60 251

–46 367

0

13 883

22 963

3

Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość

1 662

– 173

– 452

1 037

1 795

– 921

0

874

1 911

4

UE jako partner na arenie międzynarodowej

18 462

– 890

–5 231

12 340

8 247

–2 255

0

5 992

18 332

5

Administracja

704

–83

– 607

15

7 997

–7 289

–1

708

723

6

Wyrównania

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Ogółem

177 272

–3 385

–60 249

113 638

142 744

–61 982

–5

80 757

194 395

8.   Zestawienie zobowiązań pozostających do spłaty według roku powstania zobowiązania I działów ram finansowych

mln EUR

Dział ram finansowych

< 2004

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Ogółem

1

Trwały wzrost

781

617

1 461

13 421

2 879

23 288

48 719

59 300

150 467

2

Zarządzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona

44

13

47

1 517

138

688

6 633

13 883

22 963

3

Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość

13

12

23

42

151

218

577

874

1 911

4

UE jako partner na arenie międzynarodowej

786

412

584

1 474

1 727

3 164

4 193

5 992

18 332

5

Administracja

0

0

0

0

0

0

14

708

723

Ogółem

1 623

1 055

2 116

16 455

4 895

27 359

60 136

80 757

194 395

9.   Struktura I zmiany stanu środków na zobowiązania I środków na płatności według obszaru polityki

mln EUR

Obszar polityki

Środki na zobowiązania

Środki na płatności

Przyjęte środki

Zmiany

(przesunięcia, BK)

Przeniesione

Dochody przeznaczone na określony cel

Ogółem dodatkowo

Ogółem zatwierdzone

Przyjęte środki

Zmiany

(przesunięcia, BK)

Przeniesione

Dochody przeznaczone na określony cel

Ogółem dodatkowo

Ogółem zatwierdzone

1

2

3

4

5=3 + 4

6=1 + 2 + 5

7

8

9

10

11=9 + 10

12=7 + 8 + 11

01

Sprawy gospodarcze i finansowe

449

–6

0

13

13

455

406

–29

6

18

24

401

02

Przedsiębiorstwa

795

0

0

112

112

907

638

–7

13

126

140

771

03

Konkurencja

91

0

0

4

4

95

91

0

8

4

12

104

04

Zatrudnienie i sprawy społeczne

11 274

85

40

16

56

11 414

8 572

– 790

748

14

762

8 543

05

Rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich

58 081

–2

252

2 548

2 800

60 879

57 077

–1 229

26

2 548

2 573

58 421

06

Energia i transport

4 950

3

0

136

136

5 089

3 262

– 152

92

167

259

3 369

07

Środowisko

471

–1

0

24

24

494

371

26

24

18

42

438

08

Badania naukowe

5 142

0

0

770

770

5 912

4 138

28

38

1 165

1 203

5 369

09

Społeczeństwo informacyjne i media

1 628

0

0

189

189

1 817

1 597

96

14

279

293

1 986

10

Bezpośrednie badania naukowe

383

0

4

460

464

847

392

–11

35

374

409

789

11

Gospodarka morska i rybołówstwo

1 001

1

1

3

3

1 005

819

–9

15

3

17

827

12

Rynek wewnętrzny

74

1

0

3

3

78

73

–2

6

3

9

80

13

Polityka regionalna

38 897

99

21

4

25

39 020

28 768

1 925

13

4

17

30 709

14

Podatki i unia celna

135

0

0

4

4

139

107

18

7

4

11

136

15

Edukacja i kultura

1 500

0

0

317

317

1 817

1 443

–3

14

329

343

1 783

16

Komunikacja

218

2

0

4

4

223

210

3

15

4

18

231

17

Ochrona zdrowia i konsumentów

677

1

0

26

26

703

542

73

28

21

50

664

18

Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości

1 066

1

0

61

61

1 128

798

–23

7

58

65

840

19

Stosunki zewnętrzne

4 264

65

0

121

121

4 450

3 658

67

50

92

142

3 867

20

Handel

79

–1

0

3

3

81

82

–1

6

3

9

90

21

Rozwój i stosunki z państwami AKP

1 647

–49

0

139

139

1 737

1 608

57

41

114

154

1 819

22

Rozszerzenie

1 022

–6

1

18

19

1 035

1 204

–79

9

19

28

1 152

23

Pomoc humanitarna

820

245

0

5

5

1 070

820

107

46

4

50

978

24

Zwalczanie nadużyć finansowych

78

0

0

0

0

78

73

2

7

0

7

82

25

Koordynacja polityk Komisji i doradztwo prawne

188

2

0

9

9

199

188

2

16

9

25

215

26

Administracja Komisji

1 014

2

0

96

96

1 111

1 013

4

123

99

222

1 239

27

Budżet

68

–7

0

6

6

67

68

–7

10

6

16

77

28

Kontrola

11

0

0

1

1

12

11

0

1

1

1

12

29

Statystyka

141

–5

0

17

17

153

120

4

7

17

24

148

30

Emerytury i wydatki pochodne

1 214

–4

0

0

0

1 210

1 214

–4

0

0

0

1 210

31

Służby językowe

389

0

0

72

72

462

389

0

24

72

97

486

40

Rezerwy

749

– 334

0

0

0

415

249

–56

0

0

0

193

90

Inne instytucje

2 937

9

10

213

223

3 170

2 937

9

325

224

549

3 496

Ogółem

141 453

99

329

5 390

5 719

147 270

122 937

19

1 774

5 797

7 571

130 527

10.   Wykorzystanie środków na zobowiązania według obszarów polityki

mln EUR

Obszar polityki

Zatwierdzone środki na zobowiązania

Zaciągnięte zobowiązania

Środki przeniesione na 2011 r.

Środki wygasające

Ze środków na dany rok

Ze środków przeniesionych

Dochody przeznaczone na określony cel

Ogółem

%

Dochody przeznaczone na określony cel

Przeniesienia: Decyzja

Ogółem

%

Ze środków budżetowych na dany rok

Ze środków przeniesionych

Dochody przeznaczone na określony cel

(EFTA)

Ogółem

%

1

2

3

4

5=2 + 3 + 4

6=5/1

7

8

9=7 + 8

10=9/1

11

12

13

14=11 + 12 + 13

15=14/1

01

Sprawy gospodarcze i finansowe

455

440

0

11

451

99,07 %

1

0

1

0,32 %

3

0

0

3

0,60 %

02

Przedsiębiorstwa

907

785

0

60

845

93,14 %

52

0

52

5,68 %

10

0

0

11

1,18 %

03

Konkurencja

95

90

0

2

92

96,87 %

2

0

2

2,15 %

1

0

0

1

0,98 %

04

Zatrudnienie i sprawy społeczne

11 414

11 329

40

9

11 378

99,69 %

7

19

26

0,23 %

10

0

0

10

0,09 %

05

Rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich

60 879

58 048

252

580

58 880

96,72 %

1 967

0

1 967

3,23 %

31

0

0

31

0,05 %

06

Energia i transport

5 089

4 797

0

67

4 864

95,57 %

69

146

215

4,23 %

10

0

0

10

0,20 %

07

Środowisko

494

447

0

11

459

92,78 %

13

0

13

2,60 %

23

0

0

23

4,62 %

08

Badania naukowe

5 912

5 141

0

404

5 545

93,79 %

366

0

366

6,19 %

1

0

0

1

0,02 %

09

Społeczeństwo informacyjne i media

1 817

1 624

0

68

1 692

93,12 %

121

0

121

6,66 %

4

0

0

4

0,22 %

10

Bezpośrednie badania naukowe

847

383

4

75

462

54,49 %

385

0

385

45,46 %

0

0

0

0

0,04 %

11

Gospodarka morska i rybołówstwo

1 005

975

1

2

977

97,20 %

1

2

3

0,31 %

25

0

0

25

2,48 %

12

Rynek wewnętrzny

78

75

0

2

76

98,23 %

1

0

1

1,64 %

0

0

0

0

0,13 %

13

Polityka regionalna

39 020

38 958

21

2

38 981

99,90 %

2

21

23

0,06 %

16

0

0

16

0,04 %

14

Podatki i unia celna

139

131

0

2

133

95,51 %

2

0

2

1,15 %

5

0

0

5

3,34 %

15

Edukacja i kultura

1 817

1 497

0

144

1 641

90,33 %

173

0

173

9,52 %

3

0

0

3

0,15 %

16

Komunikacja

223

216

0

2

217

97,52 %

2

0

2

0,83 %

4

0

0

4

1,65 %

17

Ochrona zdrowia i konsumentów

703

659

0

17

676

96,10 %

9

0

9

1,24 %

19

0

0

19

2,66 %

18

Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości

1 128

1 038

0

32

1 070

94,84 %

29

24

53

4,71 %

5

0

0

5

0,45 %

19

Stosunki zewnętrzne

4 450

4 293

0

66

4 359

97,96 %

55

31

86

1,93 %

5

0

0

5

0,11 %

20

Handel

81

77

0

1

78

97,05 %

1

0

1

1,57 %

1

0

0

1

1,37%

21

Rozwój i stosunki z państwami AKP

1 737

1 591

0

96

1 686

97,07 %

44

6

49

2,83 %

2

0

0

2

0,10%

22

Rozszerzenie

1 035

1 014

1

8

1 023

98,87 %

10

0

10

0,98 %

2

0

0

2

0,16 %

23

Pomoc humanitarna

1 070

1 055

0

3

1 058

98,90 %

2

0

2

0,20 %

10

0

0

10

0,90 %

24

Zwalczanie nadużyć finansowych

78

77

0

0

77

98,77 %

0

0

0

0,02 %

1

0

0

1

1,21 %

25

Koordynacja polityk Komisji i doradztwo prawne

199

189

0

4

193

97,10 %

4

0

4

2,21 %

1

0

0

1

0,69 %

26

Administracja Komisji

1 111

1 013

0

58

1 070

96,32 %

38

0

38

3,44 %

3

0

0

3

0,24 %

27

Budżet

67

61

0

3

63

94,71 %

3

0

3

4,02 %

1

0

0

1

1,27 %

28

Kontrola

12

11

0

0

11

96,29 %

0

0

0

2,55 %

0

0

0

0

1,16 %

29

Statystyka

153

130

0

9

139

90,74 %

8

0

8

5,10 %

6

0

0

6

4,16 %

30

Emerytury i wydatki pochodne

1 210

1 205

0

0

1 205

99,63 %

0

0

0

0,00 %

4

0

0

4

0,37 %

31

Służby językowe

462

388

0

44

431

93,39 %

29

0

29

6,24 %

2

0

0

2

0,37 %

40

Rezerwy

415

0

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0,00 %

415

0

0

415

100,00 %

90

Inne instytucje

3 170

2 821

9

81

2 911

91,83 %

133

9

142

4,47 %

117

1

0

117

3,70 %

Ogółem

147 270

140 554

328

1 861

142 744

96,93 %

3 528

259

3 787

2,57 %

738

1

1

740

0,50 %

11.   Wykorzystanie środków na płatności według obszarów polityki budżetowej

mln EUR

Obszar polityki

Zatwierdzone środki na płatności

Zrealizowane płatności

Środki przeniesione na 2011 r.

Środki wygasające

Ze środków na dany rok

Ze środków przeniesionych

Dochody przeznaczone na określony cel

Ogółem

%

Środki przeniesione automatycznie

Środki przeniesione decyzją

Dochody przeznaczone na określony cel

Ogółem

%

Ze środków na dany rok

Ze środków przeniesionych

Dochody przeznaczone na określony cel

(EFTA)

Ogółem

%

1

2

3

4

5=2 + 3 + 4

6=5/1

7

8

9

10=7 + 8 + 9

11=10/1

12

13

14

15=12 + 13 + 14

16=15/1

01

Sprawy gospodarcze i finansowe

401

282

5

2

289

72,11 %

5

48

14

67

16,82 %

41

0

3

44

11,07 %

02

Przedsiębiorstwa

771

594

11

53

658

85,35 %

14

12

73

99

12,81 %

11

3

1

14

1,84 %

03

Konkurencja

104

83

7

2

92

88,79 %

7

0

2

10

9,46 %

1

1

0

2

1,74 %

04

Zatrudnienie i sprawy społeczne

8 543

7 353

121

7

7 481

87,57 %

18

19

6

43

0,51 %

392

627

0

1 019

11,93 %

05

Rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich

58 421

55 009

22

580

55 611

95,19 %

25

332

1 968

2 325

3,98 %

482

3

0

485

0,83 %

06

Energia i transport

3 369

2 710

88

62

2 859

84,85 %

17

70

100

187

5,56 %

313

4

6

323

9,59 %

07

Środowisko

438

329

19

10

358

81,79 %

16

0

7

24

5,44 %

51

4

0

56

12,78 %

08

Badania naukowe

5 369

4 136

25

345

4 507

83,93 %

29

0

819

848

15,80 %

1

13

0

14

0,27 %

09

Społeczeństwo informacyjne i media

1 986

1 675

13

98

1 786

89,94 %

16

0

181

197

9,91 %

2

1

0

3

0,15 %

10

Bezpośrednie badania naukowe

789

338

31

69

438

55,51 %

39

0

305

344

43,58 %

3

4

0

7

0,91 %

11

Gospodarka morska i rybołówstwo

827

652

2

1

656

79,23 %

3

35

1

39

4,74 %

121

12

0

133

16,03 %

12

Rynek wewnętrzny

80

64

5

1

71

88,66 %

6

0

1

7

8,81 %

1

1

0

2

2,53 %

13

Polityka regionalna

30 709

30 611

11

2

30 623

99,72 %

10

67

2

79

0,26 %

5

2

0

8

0,03 %

14

Podatki i unia celna

136

117

6

2

126

92,53 %

7

1

2

9

6,98 %

0

1

0

1

0,49 %

15

Edukacja i kultura

1 783

1 416

13

143

1 572

88,16 %

15

5

186

205

11,51 %

4

2

0

6

0,33 %

16

Komunikacja

231

192

12

2

206

89,24 %

12

0

2

14

6,09 %

8

3

0

11

4,67 %

17

Ochrona zdrowia i konsumentów

664

552

27

11

590

88,84 %

29

6

10

45

6,70 %

28

1

0

30

4,45 %

18

Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości

840

721

6

18

745

88,70 %

8

23

41

71

8,48 %

23

1

0

24

2,82 %

19

Stosunki zewnętrzne

3 867

3 589

42

52

3 683

95,23 %

42

2

40

84

2,16 %

93

8

0

101

2,61 %

20

Handel

90

70

5

1

77

85,06 %

5

0

1

6

7,01 %

6

1

0

7

7,92 %

21

Rozwój i stosunki z państwami AKP

1 819

1 585

35

88

1 708

93,90 %

29

0

26

55

3,03 %

50

5

0

56

3,07 %

22

Rozszerzenie

1 152

1 113

8

10

1 130

98,06 %

7

0

9

16

1,39 %

5

2

0

6

0,55 %

23

Pomoc humanitarna

978

922

45

4

971

99,30 %

5

0

1

6

0,61 %

1

0

0

1

0,09 %

24

Zwalczanie nadużyć finansowych

82

67

5

0

73

88,34 %

7

0

0

7

8,55 %

1

1

0

3

3,11 %

25

Koordynacja polityk Komisji i doradztwo prawne

215

171

14

4

189

87,95 %

16

1

5

22

10,39 %

2

2

0

4

1,66 %

26

Administracja Komisji

1 239

889

110

44

1 044

84,24 %

122

1

54

177

14,27 %

6

13

0

19

1,50 %

27

Budżet

77

52

10

3

65

83,82 %

8

0

3

11

14,49 %

1

0

0

1

1,69 %

28

Kontrola

12

10

1

0

11

86,62 %

1

0

0

1

11,77 %

0

0

0

0

1,61 %

29

Statystyka

148

113

6

7

126

84,99 %

6

0

10

17

11,21 %

5

1

0

6

3,79 %

30

Emerytury i wydatki pochodne

1 210

1 205

0

0

1 205

99,63 %

0

0

0

0

0,00 %

4

0

0

4

0,37 %

31

Służby językowe

486

362

23

41

427

87,75 %

25

0

31

57

11,65 %

2

1

0

3

0,60 %

40

Rezerwy

193

0

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0

0,00 %

193

0

0

193

100,00 %

90

Inne instytucje

3 496

2 490

286

80

2 857

81,72 %

331

9

144

484

13,85 %

117

38

0

155

4,43 %

Ogółem

130 527

119 472

1 018

1 741

122 231

93,64 %

881

631

4 045

5 557

4,26 %

1 972

756

11

2 739

2,10 %

12.   Zmiana stanu zobowiązań pozostających do spłaty według obszarów polityki

mln EUR

Obszar polityki

Zobowiązania pozostające do spłaty na koniec poprzedniego roku

Zobowiązania za rok

Zobowiązania pozostające do spłaty na koniec roku ogółem

Zobowiązania przeniesione z poprzedniego roku

Umorzenie /aktualizacja wyceny/ anulowanie

Płatności

Zobowiązania pozostające do spłaty na koniec roku

Zobowiązania za rok

Płatności

Anulowane zobowiązania, których nie można przenieść na następne okresy

Zobowiązania pozostające do spłaty na koniec roku

01

Sprawy gospodarcze i finansowe

424

–5

–74

344

451

– 215

0

236

581

02

Przedsiębiorstwa

768

–20

– 301

447

845

– 357

0

488

935

03

Konkurencja

9

–2

–7

0

92

–85

0

8

8

04

Zatrudnienie i sprawy społeczne

26 278

–1 501

–7 071

17 706

11 378

– 410

–1

10 967

28 673

05

Rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich

17 155

– 227

–9 400

7 528

58 880

–46 211

0

12 669

20 197

06

Energia i transport

6 713

–99

–2 180

4 435

4 864

– 679

0

4 184

8 619

07

Środowisko

750

–29

– 225

496

459

– 133

0

325

821

08

Badania naukowe

8 407

– 200

–3 019

5 188

5 545

–1 488

0

4 057

9 245

09

Społeczeństwo informacyjne i media

2 411

–65

–1 031

1 315

1 692

– 755

0

937

2 252

10

Bezpośrednie badania naukowe

158

–17

–90

51

462

– 348

–1

112

163

11

Gospodarka morska i rybołówstwo

1 620

–64

– 428

1 128

977

– 227

0

750

1 877

12

Rynek wewnętrzny

15

–1

–12

2

76

–59

0

17

20

13

Polityka regionalna

93 232

– 114

–30 104

63 013

38 981

- 518

0

38 462

101 475

14

Podatki i unia celna

83

–14

–53

15

133

–72

0

60

76

15

Edukacja i kultura

591

–50

– 283

258

1 641

–1 288

0

353

610

16

Komunikacja

91

–9

–65

18

217

– 141

0

76

94

17

Ochrona zdrowia i konsumentów

706

–68

– 337

300

676

– 253

0

423

723

18

Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości

1 049

–92

– 220

737

1 070

– 525

0

545

1 282

19

Stosunki zewnętrzne

9 034

– 327

–2 398

6 309

4 359

–1 285

0

3 074

9 383

20

Handel

19

–1

–12

6

78

–65

0

13

19

21

Rozwój i stosunki z państwami AKP

3 391

–95

–1 131

2 166

1 686

– 577

0

1 109

3 275

22

Rozszerzenie

3 173

– 300

– 939

1 934

1 023

– 191

0

832

2 766

23

Pomoc humanitarna

513

–19

– 334

160

1 058

– 637

0

421

581

24

Zwalczanie nadużyć finansowych

32

–4

–18

10

77

–55

0

22

32

25

Koordynacja polityk Komisji i doradztwo prawne

18

–2

–16

1

193

– 173

0

20

20

26

Administracja Komisji

168

–15

– 143

11

1 070

– 901

0

169

179

27

Budżet

10

0

–10

0

63

–55

0

8

8

28

Kontrola

1

0

–1

0

11

–10

0

1

1

29

Statystyka

101

–6

–46

49

139

–79

0

59

108

30

Emerytury i wydatki pochodne

0

0

0

0

1 205

–1 205

0

0

0

31

Służby językowe

24

–1

–23

0

431

– 403

0

28

28

90

Inne instytucje

328

–38

– 278

11

2 911

–2 579

0

332

344

Ogółem

177 272

–3 385

–60 249

113 638

142 744

–61 982

–5

80 757

194 395

13.   Zestawienie zobowiązań pozostających do spłaty według roku powstania zobowiązania I obszaru polityki

mln EUR

Obszar polityki

<2004

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Ogółem

01

Sprawy gospodarcze i finansowe

0

0

13

63

32

40

196

236

581

02

Przedsiębiorstwa

16

3

13

17

57

112

229

488

935

03

Konkurencja

0

0

0

0

0

0

0

8

8

04

Zatrudnienie i sprawy społeczne

137

26

350

2 616

701

4 288

9 590

10 967

28 673

05

Rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich

4

2

4

1 199

0

494

5 825

12 669

20 197

06

Energia i transport

62

61

105

175

381

797

2 854

4 184

8 619

07

Środowisko

4

7

24

40

101

138

183

325

821

08

Badania naukowe

183

117

213

423

792

1 369

2 091

4 057

9 245

09

Społeczeństwo informacyjne i media

12

8

42

73

179

337

664

937

2 252

10

Bezpośrednie badania naukowe

0

0

1

7

4

14

26

112

163

11

Gospodarka morska i rybołówstwo

36

4

19

282

23

130

634

750

1 877

12

Rynek wewnętrzny

0

0

0

0

0

0

2

17

20

13

Polityka regionalna

522

553

884

10 452

729

16 566

33 307

38 462

101 475

14

Podatki i unia celna

0

0

0

0

0

2

13

60

76

15

Edukacja i kultura

12

3

10

28

27

57

121

353

610

16

Komunikacja

0

0

0

0

0

1

17

76

94

17

Ochrona zdrowia i konsumentów

4

7

4

17

29

74

164

423

723

18

Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości

0

1

12

13

98

167

446

545

1 282

19

Stosunki zewnętrzne

450

187

215

636

1 074

1 588

2 158

3 074

9 383

20

Handel

0

0

0

0

1

1

4

13

19

21

Rozwój i stosunki z państwami AKP

126

46

133

203

262

523

873

1 109

3 275

22

Rozszerzenie

52

28

72

208

392

623

559

832

2 766

23

Pomoc humanitarna

2

0

0

0

7

27

124

421

581

24

Zwalczanie nadużyć finansowych

0

0

0

0

2

3

5

22

32

25

Koordynacja polityk Komisji i doradztwo prawne

0

0

0

0

0

0

0

20

20

26

Administracja Komisji

0

0

0

0

0

2

7

169

179

27

Budżet

0

0

0

0

0

0

0

8

8

28

Kontrola

0

0

0

0

0

0

0

1

1

29

Statystyka

1

0

2

4

5

6

31

59

108

30

Emerytury i wydatki pochodne

0

0

0

0

0

0

0

0

0

31

Służby językowe

0

0

0

0

0

0

0

28

28

90

Inne instytucje

0

0

0

0

0

0

11

332

344

Ogółem

1 623

1 055

2 116

16 455

4 895

27 359

60 136

80 757

194 395

14.   Skonsolidowane zestawienie wykonania dochodów budżetowych z podziałem na poszczególne instytucje

mln EUR

Instytucja

Dochody przewidziane w budżecie

Powstałe należności

Dochody

Wpływy (% budżetu)

Nierozliczone

Początkowe

Ostateczne

Bieżący rok

Przeniesione

Ogółem

Z należności – bieżący rok

Z należności - przeniesione

Ogółem

Parlament Europejski

129

130

158

109

267

154

89

243

186,52 %

24

Rada Europejska i Rada

54

54

94

7

101

87

6

93

172,12 %

8

Komisja

122 675

122 692

129 603

12 291

141 894

126 376

983

127 359

103,80 %

14 534

Trybunał Sprawiedliwości

40

40

44

0

44

44

0

44

110,33 %

0

Trybunał Obrachunkowy

20

20

19

0

19

19

0

19

94,72 %

0

Komitet Ekonomiczno-Społeczny

10

10

15

0

15

15

0

15

147,07 %

0

Komitet Regionów

7

7

20

0

20

20

0

20

294,94 %

0

Rzecznik Praw Obywatelskich

1

1

1

0

1

1

0

1

96,40 %

0

Europejski Inspektor Ochrony Danych

1

1

1

0

1

1

0

1

68,01 %

0

Ogółem

122 937

122 956

129 955

12 407

142 362

126 717

1 078

127 795

103,94 %

14 566

15.   Wykorzystanie środków na zobowiązania I środków na płatności z podziałem na poszczególne instytucje

Środki na zobowiązania

mln EUR

Instytucja

Zatwierdzone środki na zobowiązania

Zaciągnięte zobowiązania

Środki przeniesione na 2011 r.

Środki wygasające

Ze środków na dany rok

Ze środków przeniesionych

Z dochodów przeznaczonych na określony cel

Ogółem

%

Z dochodów przeznaczonych na określony cel

Środki przeniesione decyzją

Ogółem

%

Ze środków na dany rok

Ze środków przeniesionych

Dochody przeznaczone na określony cel

(EFTA)

Ogółem

%

1

2

3

4

5=2 + 3 + 4

6=5/1

7

8

9=7 + 8

10=9/1

11

12

13

14=11 + 12 + 13

15=14/1

Parlament Europejski

1 752

1 552

9

24

1 586

90,50 %

101

9

111

6,31 %

55

1

0

56

3,19 %

Rada Europejska i Rada

703

593

0

41

634

90,08 %

29

0

29

4,14 %

41

0

0

41

5,79 %

Komisja

144 100

137 733

319

1 780

139 833

97,04 %

3 395

250

3 645

2,53 %

621

0

1

622

0,43 %

Trybunał Sprawiedliwości

331

324

0

1

325

97,89 %

1

0

1

0,44 %

6

0

0

6

1,66 %

Trybunał Obrachunkowy

149

138

0

0

138

93,02 %

0

0

0

0,26 %

10

0

0

10

6,72 %

Komitet Ekonomiczno-Społeczny

127

121

0

4

125

98,00 %

0

0

0

0,14 %

2

0

0

2

1,87 %

Komitet Regionów

91

79

0

11

90

99,39 %

0

0

0

0,02 %

1

0

0

1

0,59 %

Rzecznik Praw Obywatelskich

9

8

0

0

8

89,65 %

0

0

0

 

1

0

0

1

10,35 %

Europejski Inspektor Ochrony Danych

7

6

0

0

6

82,73 %

0

0

0

 

1

0

0

1

17,27 %

Ogółem

147 270

140 554

328

1 861

142 744

96,93 %

3 528

259

3 787

2,57 %

738

1

1

740

0,50 %


Środki na płatności

mln EUR

Instytucja

Zatwierdzone środki na płatności

Zrealizowane płatności

Środki przeniesione na 2011 r.

Środki wygasające

Ze środków na dany rok

Ze środków przeniesionych

Z dochodów przeznaczonych na określony cel

Ogółem

%

Środki przeniesione automatycznie

Środki przeniesione decyzją

Z dochodów przeznaczonych na określony cel

Ogółem

%

Ze środków na dany rok

Ze środków przeniesionych

Dochody przeznaczone na określony cel

(EFTA)

Ogółem

%

1

2

3

4

5=2 + 3 + 4

6=5/1

7

8

9

10=7 + 8 + 9

11=10/1

12

13

14

15=12 + 13 + 14

16=15/1

Parlament Europejski

1 938

1 321

165

20

1 507

77,74 %

231

9

111

351

18,10 %

55

25

0

81

4,16 %

Rada Europejska i Rada

748

543

34

43

620

82,89 %

50

0

31

81

10,76 %

41

7

0

48

6,35 %

Komisja

127 031

116 982

732

1 661

119 374

93,97 %

550

622

3 901

5 073

3,99 %

1 855

718

11

2 584

2,03 %

Trybunał Sprawiedliwości

350

307

15

1

323

92,40 %

17

0

1

18

5,24 %

6

3

0

8

2,36 %

Trybunał Obrachunkowy

210

122

60

0

182

86,90 %

16

0

0

17

7,94 %

10

1

0

11

5,15 %

Komitet Ekonomiczno-Społeczny

134

112

5

4

121

90,36 %

8

0

1

9

6,95 %

2

1

0

4

2,68 %

Komitet Regionów

97

73

5

12

89

92,03 %

7

0

0

7

6,91 %

1

0

0

1

1,06 %

Rzecznik Praw Obywatelskich

10

8

1

0

8

84,26 %

1

0

0

1

5,23 %

1

0

0

1

10,50 %

Europejski Inspektor Ochrony Danych

8

4

1

0

5

61,11 %

1

0

0

1

16,79 %

1

1

0

2

22,10 %

Ogółem

130 527

119 472

1 018

1 741

122 231

93,64 %

881

631

4 045

5 557

4,26 %

1 972

756

11

2 739

2,10 %

16.   Dochody agencji: prognozy budżetowe, należności I otrzymane kwoty

mln EUR

Agencja

Prognozowane dochody - budżet

Powstałe należności

Otrzymane kwoty

Nierozliczone

Finansowanie – obszar polityki Komisji

Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego

137

109

106

4

06

Frontex

93

84

84

0

18

Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego

18

19

19

0

15

Europejskie Kolegium Policyjne

8

8

8

0

18

Europejska Agencja Chemikaliów

75

386

386

0

02

Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób

58

48

49

0

17

Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii

16

16

16

0

18

Europejska Agencja Środowiska

51

46

46

0

07

Europejska Agencja Kontroli Rybołówstwa

11

10

10

0

11

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności

73

74

74

0

17

Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn

6

6

6

0

04

Organ Nadzoru Europejskiego GNSS

9

16

16

0

06

Fusion for Energy

242

273

236

37

08

Eurojust

32

32

32

0

18

Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa na Morzu

51

45

45

0

06

Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego

174

179

179

0

12

Europejska Agencja Leków

208

221

209

12

02

Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji

8

8

8

0

09

Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej

20

22

22

0

18

Europejska Agencja Kolejowa

24

24

24

0

06

Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy

15

14

14

0

04

Centrum Tłumaczeń dla Organów Unii Europejskiej

56

59

51

8

31

Europejska Fundacja Kształcenia

20

19

19

0

15

Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin

13

12

12

0

17

Europejska Fundacja na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy

21

21

21

0

04

Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego

49

49

49

0

15

Agencja Wykonawcza ds. Konkurencyjności i Innowacyjności

16

16

16

0

06

Agencja Wykonawcza Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych

29

29

29

0

08

Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych

34

36

34

3

08

Agencja Wykonawcza Programu Zdrowia Publicznego

7

7

7

0

17

Agencja Wykonawcza ds. Transeuropejskiej Sieci Transportowej

10

10

10

0

06

Ogółem

1 677

1 993

1 929

64

 


mln EUR

Rodzaj dochodów

Prognozowane dochody - budżet

Powstałe należności

Otrzymane kwoty

Nierozliczone

Dotacje z Komisji

1 061

1 040

1 037

3

Dochody z tytułu opłat

443

765

751

14

Pozostałe dochody

173

188

141

47

Ogółem

1 677

1 993

1 929

64

17.   Agencje: środki na zobowiązania I środki na płatności w podziale na agencje

mln EUR

Agencja

Środki na zobowiązania

Środki na płatności

Środki

Zaciągnięte zobowiązania

Przeniesione na 2011 r.

Środki

Zrealizowane płatności

Przeniesione na 2011 r.

Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego

144

122

22

157

108

48

Frontex

95

89

3

118

82

27

Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego

21

19

2

21

17

3

Europejskie Kolegium Policyjne

12

10

2

13

8

3

Europejska Agencja Chemikaliów

75

71

0

96

77

12

Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób

58

56

0

76

56

16

Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii

16

16

0

17

15

1

Europejska Agencja Środowiska

52

44

8

58

44

13

Europejski Urząd Policji

93

91

0

93

68

22

Europejska Agencja Kontroli Rybołówstwa

10

10

0

11

10

1

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności

76

74

0

84

71

11

Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn

6

4

0

6

2

2

Organ Nadzoru Europejskiego GNSS

74

67

7

63

45

18

Fusion for Energy

551

550

1

302

192

56

Eurojust

34

31

3

38

28

9

Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa na Morzu

55

53

0

53

46

1

Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego

366

158

0

396

150

35

Europejska Agencja Leków

210

201

0

248

196

45

Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji

8

8

0

10

8

2

Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej

20

20

0

27

19

8

Europejska Agencja Kolejowa

24

24

0

29

23

5

Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy

16

15

0

20

15

4

Centrum Tłumaczeń dla Organów Unii Europejskiej

56

43

0

60

43

4

Europejska Fundacja Kształcenia

19

19

0

21

20

1

Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin

13

12

0

14

11

0

Europejska Fundacja na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy

22

21

0

27

22

4

Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego

49

49

0

55

48

6

Agencja Wykonawcza ds. Konkurencyjności i Innowacyjności

16

15

0

17

15

2

Agencja Wykonawcza Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych

29

29

0

32

30

2

Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych

34

33

0

37

32

3

Agencja Wykonawcza Programu Zdrowia Publicznego

7

7

0

8

7

1

Agencja Wykonawcza ds. Transeuropejskiej Sieci Transportowej

10

10

0

11

9

1

Ogółem

2 271

1 972

49

2 217

1 516

366


mln EUR

Rodzaj wydatków

Środki na zobowiązania

Środki na płatności

Środki

Zaciągnięte zobowiązania

Przeniesione na 2011 r.

Środki

Zrealizowane płatności

Przeniesione na 2011 r.

Personel

673

656

3

688

649

19

Koszty administracyjne

283

264

2

365

249

93

Koszty operacyjne

1 314

1 052

44

1 165

618

254

Ogółem

2 271

1 972

49

2 217

1 516

366

18.   Wynik budżetu z uwzględnieniem agencji

mln EUR

 

Unia Europejska

Agencje

Eliminacja dotacji dla agencji

Ogółem

Dochody za rok budżetowy

127 795

1 929

(1 037)

128 687

Płatności ze środków na bieżący rok

(121 213)

(1 320)

1 037

(121 495)

Środki na płatności przeniesione na rok N+1

(2 797)

(366)

0

(3 164)

Anulowanie niewykorzystanych środków przeniesionych z roku N-1

741

181

0

922

Różnice kursowe w roku budżetowym

22

0

0

22

Wynik budżetu

4 549

424

0

4 972

Informacja dodatkowa do skonsolidowanego sprawozdania z wykonania budżetu

1.   ZASADY BUDŻETOWE, STRUKTURA BUDŻETU I ŚRODKI BUDŻETOWE

1.1   PODSTAWA PRAWNA I ROZPORZĄDZENIE FINANSOWE

Konta budżetowe prowadzone są zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. (Dz.U. L 248 z 16 września 2002 r.) w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Unii Europejskiej oraz zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE, Euratom) nr 2342/2002 z dnia 23 grudnia 2002 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania ww. rozporządzenia finansowego. Budżet ogólny jest głównym instrumentem polityki finansowej UE, przy pomocy którego przewiduje i zatwierdza się wszelkie dochody i wydatki UE na każdy rok budżetowy.

Co roku Komisja szacuje dochody i wydatki wszystkich instytucji na nadchodzący rok oraz sporządza wstępny projekt budżetu, który przedkłada władzy budżetowej. Na podstawie wstępnego projektu budżetu Rada sporządza projekt budżetu, który następnie stanowi przedmiot negocjacji między obydwoma organami władzy budżetowej. Przewodniczący Parlamentu Europejskiego ogłasza, że budżet został ostatecznie uchwalony, co oznacza, że podlega on wykonaniu. Za wykonanie budżetu odpowiedzialna jest głównie Komisja.

1.2   ZASADY BUDŻETOWE

Budżet ogólny Unii Europejskiej podlega podstawowym zasadom wymienionym poniżej:

—   zasadzie jednolitości i rzetelności budżetowej: wszelkie dochody i wydatki muszą być ujęte w jednym budżecie, zapisane w jednej pozycji budżetowej, a wydatki nie mogą przekroczyć zatwierdzonych środków;

—   zasadzie uniwersalności: która obejmuje dwie zasady:

zasadę nieprzeznaczania dochodów na określone cele, zgodnie z którą dochody budżetowe nie powinny być przeznaczane na poszczególne pozycje wydatków (suma dochodów pokrywa sumę wydatków);

zasadę budżetu brutto, zgodnie z którą dochody i wydatki zapisuje się w budżecie w pełnej wysokości bez dokonywania jakichkolwiek korekt między nimi;

—   zasadzie jednoroczności: środki są zatwierdzane na okres jednego roku budżetowego i muszą zostać wykorzystane w tym okresie;

—   zasadzie równowagi: dochody i wydatki zapisane w budżecie muszą znajdować się w równowadze (szacowane dochody muszą być równe środkom na płatności);

—   zasadzie specyfikacji: poszczególne środki przeznaczane są na określone cele;

—   zasadzie jednostki rozliczeniowej: budżet sporządza się i wykonuje w euro; również sprawozdania finansowe sporządza się w euro;

—   zasadzie należytego zarządzania finansami: środki budżetowe wykorzystuje się zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami, tj. gospodarności, efektywności i skuteczności;

—   zasadzie przejrzystości: budżet i budżety korygujące oraz sprawozdanie finansowe publikuje się w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

1.3   STRUKTURA BUDŻETU

Na budżet składają się:

(a)

ogólne zestawienie dochodów;

(b)

odrębne sekcje zawierające zestawienia dochodów i wydatków każdej instytucji: Sekcja I: Parlament; Sekcja II: Rada; Sekcja III: Komisja; Sekcja IV: Trybunał Sprawiedliwości; Sekcja V: Trybunał Obrachunkowy; Sekcja VI: Komitet Ekonomiczno-Społeczny; Sekcja VII: Komitet Regionów; Sekcja VIII: Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich; Sekcja IX: Europejski Inspektor Ochrony Danych.

Pozycje dochodów i wydatków każdej instytucji klasyfikuje się zgodnie z ich rodzajem lub przeznaczeniem w ramach tytułów, rozdziałów, artykułów i pozycji.

Część funduszy EWWiS w likwidacji została oddana do dyspozycji budżetu operacyjnego EWWiS w likwidacji. Wyżej wymieniony budżet operacyjny był przyjmowany co roku przez Komisję po konsultacjach z Radą i Parlamentem Europejskim. Ostatni budżet został sporządzony za okres od dnia 1 stycznia do 23 lipca 2002 r. Od dnia 24 lipca 2002 r. dochody i wydatki związane z budżetem operacyjnym są ujmowane w rachunku dochodów i wydatków EWWiS w likwidacji. Pozostałe zobowiązania do realizacji ujmuje się w bilansie po stronie pasywów.

1.4   STRUKTURA KONT BUDŻETOWYCH

1.4.1    General overview

Jedynie budżet Komisji zawiera środki administracyjne i środki operacyjne. Pozostałe instytucje mają jedynie środki administracyjne. Ponadto w budżecie występują dwa rodzaje środków: środki niezróżnicowane i środki zróżnicowane.

Środki niezróżnicowane są wykorzystywane na finansowanie operacji rocznych (zgodnych z zasadą jednoroczności). Obejmują one wszystkie administracyjne rozdziały budżetu w sekcji „Komisja” oraz całość pozostałych sekcji, środki EFOGR o charakterze rocznym oraz niektóre środki techniczne (zwroty, gwarancje na zaciągnięte i udzielone pożyczki itp.). W przypadku środków niezróżnicowanych kwota środków na zobowiązania jest równa kwocie środków na płatności.

Środki zróżnicowane zostały wprowadzone w celu pogodzenia zasady jednoroczności z koniecznością zarządzania działaniami wieloletnimi. Mają one finansować działania wieloletnie i obejmują wszystkie pozostałe środki we wszystkich rozdziałach z wyjątkiem rozdziału 1 sekcji „Komisja”. Środki zróżnicowane składają się ze środków na zobowiązania i środków na płatności:

—   środki na zobowiązania: pokrywają łączną kwotę wydatków z tytułu zobowiązań prawnych zaciągniętych na bieżący rok budżetowy w odniesieniu do działań realizowanych przez wiele lat. Jednakże zgodnie z art. 76 ust. 3 rozporządzenia finansowego zobowiązania budżetowe z tytułu działań trwających dłużej niż jeden rok budżetowy można rozbić na roczne raty, w przypadku gdy przewiduje to akt podstawowy;

—   środki na płatności: pokrywają wydatki wynikające ze zobowiązań zaciągniętych w bieżącym roku budżetowym lub w ubiegłych latach budżetowych.

1.4.2    Pochodzenie środków

Głównym źródłem środków jest budżet Unii na bieżący rok. Z przepisów rozporządzenia finansowego wynikają też inne rodzaje środków. Są to środki z wcześniejszych lat budżetowych lub środki ze źródeł zewnętrznych:

początkowe środki budżetowe przyjęte na bieżący rok mogą być uzupełniane przesunięciami środków między poszczególnymi pozycjami zgodnie z zasadami określonymi w art. 22–24 rozporządzenia finansowego (nr 1605/2002 z 25 czerwca 2002 r.) i poprzez budżety korygujące (objęte art. 37 i 38 rozporządzenia finansowego).

środki przeniesione z poprzedniego roku budżetowego lub ponownie udostępnione także uzupełniają budżet na bieżący rok. Są to (i) niezróżnicowane środki na płatności, które mogą zostać przeniesione automatycznie jedynie na następny rok budżetowy zgodnie z art. 9 ust. 4 rozporządzenia finansowego; (ii) środki przeniesione decyzją instytucji w jednym z dwóch przypadków: jeżeli zakończono wstępne etapy (art. 9 ust. 2 lit. a) rozporządzenia finansowego) lub gdy podstawa prawna została przyjęta późno (art. 9 ust. 2 lit. b)). Zarówno środki na zobowiązania, jak i środki na płatności mogą zostać przeniesione (art. 9 ust. 3), oraz (iii) środki ponownie udostępnione w wyniku umorzenia: wiąże się to z ponownym udostępnieniem środków na zobowiązania związanych z funduszami strukturalnymi, które zostały umorzone. Kwoty mogą zostać ponownie udostępnione w drodze wyjątku w przypadku błędu Komisji lub gdy są one niezbędne w celu zakończenia programu (art. 157 rozporządzenia finansowego).

Dochody przeznaczone na określony cel obejmują (i) zwroty, w przypadku, gdy kwoty te są dochodami przeznaczonymi na określony cel w pozycji w budżecie, z której poniesiono początkowe wydatki, i mogą być przenoszone bez ograniczeń; (ii) środki EFTA: porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym przewiduje wkład finansowy państw EOG w niektóre działania uwzględnione w budżecie UE. Odpowiednie pozycje budżetu oraz przewidywane kwoty są publikowane w załączniku III do budżetu UE. Kwoty w tych pozycjach powiększa się o wkład EFTA. Środki niewykorzystane na koniec roku są anulowane i zwracane państwom EOG; (iii) dochody od osób trzecich/innych państw, które zawarły z Unią Europejską umowy przewidujące wkład finansowy w działania UE. Uzyskane kwoty uznaje się za dochody od osób trzecich, które przypisuje się do odpowiednich pozycji w budżecie (często w obszarze badań naukowych) i które mogą być przenoszone bez ograniczeń (art. 10 i art. 18 ust. 1 lit. a) i d) rozporządzenia finansowego); (iv) dochody z prac na rzecz osób trzecich: w ramach działań naukowo-badawczych ośrodki badawcze UE mogą wykonywać prace na rzecz podmiotów zewnętrznych (art. 161 ust. 2 rozporządzenia finansowego). Podobnie jak dochody od osób trzecich, dochody z prac na rzecz osób trzecich przypisywane są do poszczególnych pozycji w budżecie i mogą być przenoszone bez ograniczeń (art. 10 i art. 18 ust. 1 lit. d) rozporządzenia finansowego) oraz (v) środki udostępnione ponownie w wyniku zwrotu płatności na rachunek: są to środki UE, które zostały zwrócone przez beneficjentów i mogą być przenoszone bez ograniczeń. W przypadku funduszy strukturalnych ponowne udostępnienie oparte jest na decyzji Komisji (art. 18 ust. 2 rozporządzenia finansowego i art. 228 przepisów wykonawczych do tego rozporządzenia).

1.4.3    Struktura dostępnych środków

—   Ostateczne środki budżetowe= początkowo przyjęte środki budżetowe + środki z budżetu korygującego + przesunięcia;

—   środki dodatkowe= dochody przeznaczone na określony cel (zob. wyżej) + środki przeniesione z poprzedniego roku budżetowego lub ponownie udostępnione po umorzeniu;

—   zatwierdzone środki ogółem= ostateczne środki budżetowe + środki dodatkowe;

—   środki na rok budżetowy (wykorzystywane w celu obliczenia wyniku budżetowego)= ostateczne środki budżetowe + dochody przeznaczone na określony cel.

1.5   WYKONANIE BUDŻETU

Wykonanie budżetu odbywa się zgodnie z rozporządzeniem finansowym, którego art. 48 ust. 1 stanowi, że: „Komisja realizuje dochody i wydatki budżetu zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, na własną odpowiedzialność i w granicach zatwierdzonych środków”. Zgodnie z art. 50 Komisja przyznaje innym instytucjom odpowiednie kompetencje do wykonywania sekcji budżetu ich dotyczących.

1.6   ZOBOWIĄZANIA POZOSTAJĄCE DO SPŁATY (RAL)

W wyniku wprowadzenia środków zróżnicowanych powstaje luka między zaciągniętymi zobowiązaniami a zrealizowanymi płatnościami. Luka ta, odpowiadająca zobowiązaniom pozostającym do spłaty, odnosi się do okresu między zaciągnięciem zobowiązań a realizacją odpowiadających im płatności.

2.   WYJAŚNIENIA DO SPRAWOZDANIA Z WYKONANIA BUDŻETU

2.1   WYNIK BUDŻETU ZA ROK (tabela 1)

2.1.1    Część ogólna

Kwoty zasobów własnych ujęte w sprawozdaniu to kwoty przekazane w ciągu roku na rachunki otwarte w imieniu Komisji przez rządy państw członkowskich. Dochody obejmują także, w przypadku nadwyżki, wynik budżetu za poprzedni rok budżetowy. Pozostałe dochody ujęte w sprawozdaniu stanowią kwotę faktycznie uzyskaną w ciągu roku.

Do celów obliczenia wyniku budżetu za dany rok przyjęto, że wydatki obejmują płatności zrealizowane ze środków na płatności na ten rok oraz wszelkie środki na ten rok przeniesione na rok następny. Płatności zrealizowane ze środków na płatności na dany rok oznaczają płatności zrealizowane przez księgowego do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego. W przypadku Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji płatności obejmują płatności zrealizowane przez państwa członkowskie między dniem 16 października 2009 r. a dniem 15 października 2010 r., pod warunkiem że księgowy został poinformowany o zobowiązaniu i autoryzacji do dnia 31 stycznia 2011 r. Wydatki dotyczące EFRG mogą podlegać decyzji w sprawie zgodności wydanej w wyniku kontroli przeprowadzonych w państwach członkowskich.

Wynik budżetu obejmuje dwa elementy: wynik Unii Europejskiej oraz wynik udziału państw EFTA należących do EOG. Zgodnie z art. 15 rozporządzenia nr 1150/2000 w sprawie środków własnych wynik ten stanowi różnicę między:

wszystkimi dochodami otrzymanymi za dany rok budżetowy

a kwotą płatności dokonanych ze środków na ten rok budżetowy, zwiększoną o kwotę środków na ten rok budżetowy przeniesionych na następny rok.

Różnicę tę powiększa się lub pomniejsza o:

saldo netto anulowanych środków na płatności przeniesionych z ubiegłych lat budżetowych oraz wszelkich płatności, które ze względu na zmiany kursu euro przekraczają środki niezróżnicowane przeniesione z poprzedniego roku budżetowego,

saldo wynikające z dodatnich i ujemnych różnic kursowych w ciągu roku budżetowego.

Nadwyżka budżetowa Wspólnot Europejskich zwracana jest państwom członkowskim w następnym roku budżetowym poprzez odpowiednie pomniejszenie ich kwot należnych za ten rok.

Środki przeniesione z poprzedniego roku budżetowego, które odnoszą się do wkładów osób trzecich i prac na rzecz osób trzecich oraz które z zasady nigdy nie wygasają, ujmuje się jako środki dodatkowe na rok budżetowy. Wyjaśnia to różnicę miedzy kwotami przeniesionymi z poprzedniego roku budżetowego ujętymi w sprawozdaniu z wykonania budżetu na 2010 r. a ujętymi w sprawozdaniu z wykonania budżetu na 2009 r. kwotami przeniesionymi na następny rok. Środki na płatności do ponownego wykorzystania oraz środki ponownie udostępnione w wyniku zwrotu płatności na rachunek nie są uwzględniane przy obliczaniu wyniku za dany rok.

Przeniesione środki na płatności obejmują przeniesienia automatyczne i przeniesienia decyzją. Anulowane niewykorzystane środki na płatności przeniesione z poprzedniego roku obejmują anulowane środki przeniesione automatycznie lub decyzją. Dotyczy to również zmniejszenia w stosunku do 2009 r. środków z tytułu dochodów przeznaczonych na określony cel przeniesionych na następny rok.

2.1.2    Uzgodnienie wyniku budżetu z wynikiem ekonomicznym

Wynik ekonomiczny za rok oblicza się w oparciu o zasadę memoriałową. Wynik budżetu opiera się natomiast na zmodyfikowanej metodzie kasowej, zgodnie z rozporządzeniem finansowym. Ponieważ oba wspomniane wyniki bazują na tych samych podstawowych transakcjach, ich uzgodnienie stanowi przydatny rodzaj kontroli. W poniższej tabeli przedstawiono to uzgodnienie, z wyróżnieniem istotnych dla uzgodnienia kwot w podziale na pozycje dochodów i wydatków.

Uzgodnienie: wynik ekonomiczny – wynik budżetu

mln EUR

 

2010

2009

po przekształceniu

WYNIK EKONOMICZNY ZA ROK

17 232

6 887

Dochody

Zobowiązania ustalone w bieżącym roku, ale jeszcze niepobrane

(3 132)

(2 806)

Zobowiązania ustalone w poprzednich latach i pobrane w bieżącym roku

1 346

2 563

Naliczone dochody (netto)

(371)

436

Wydatki

Rozliczenia międzyokresowe bierne (netto)

(7 426)

2 951

Wydatki poprzedniego roku poniesione w bieżącym roku

(386)

(432)

Efekt netto zaliczkowania

(678)

(9 458)

Środki na płatności przeniesione na następny rok

(2 798)

(1 759)

Płatności dokonane z przeniesionych środków i anulowane niewykorzystane środki na płatności

1 760

4 573

Zmiany stanu rezerw

(323)

(329)

Inne

(257)

(153)

Wynik ekonomiczny agencji i EWWiS

(418)

(209)

WYNIK BUDŻETU ZA ROK*

4 549

2 264

Pozycje uzgadniane - Dochody

Faktyczne dochody budżetowe za dany rok budżetowy odpowiadają dochodom pobranym z tytułu należności ustalonych w ciągu tego roku oraz kwotom pobranym z tytułu należności ustalonych w ubiegłych latach. Dlatego zobowiązania ustalone w bieżącym roku, ale jeszcze nie pobrane, odlicza się od wyniku ekonomicznego na użytek uzgodnienia, jako że nie są one częścią dochodów budżetowych. Z kolei zobowiązania ustalone w poprzednich latach i pobrane w bieżącym roku dolicza się do wyniku ekonomicznego na użytek uzgodnienia.

Na naliczone dochody netto składają się głównie naliczone dochody z tytułu opłat rolnych, zasobów własnych oraz odsetek i dywidend. Uwzględnia się jedynie efekt netto, tj. naliczone dochody za bieżący rok pomniejszone o wpływy z tytułu naliczonych dochodów z poprzedniego roku.

Pozycje uzgadniane - Wydatki

Na rozliczenia międzyokresowe bierne netto składają się głównie rozliczenia międzyokresowe bierne dokonane na użytek procedur zakończenia księgowań na koniec roku (tzw. procedur cut-off), tj. wydatki kwalifikowalne poniesione przez beneficjentów środków unijnych, które nie zostały jeszcze zgłoszone Komisji.

Rozliczeń międzyokresowych biernych nie uważa się za wydatki budżetowe, natomiast płatności dokonane w bieżącym roku powiązane z fakturami ujętymi we wcześniejszych latach stanowią część wydatków budżetowych bieżącego roku.

Efekt netto zaliczkowania obejmuje (1) nowe kwoty zaliczek wypłacone w bieżącym roku i ujęte jako wydatki budżetowe tego roku i (2) rozliczenie zaliczek wypłaconych w bieżącym roku lub we wcześniejszych latach poprzez zatwierdzenie kosztów kwalifikowalnych. Te ostatnie stanowią wydatek zgodnie z zasadą memoriałową, jednak nie jest on ujmowany na kontach budżetowych, jako że płatność początkowych zaliczek została już uwzględniona jako wydatek budżetowy w momencie jej dokonania.

Oprócz płatności dokonanych ze środków na dany rok, przy obliczaniu wyniku za ten rok należy uwzględnić także środki na ten rok przeniesione na rok następny (zgodnie z art. 15 rozporządzenia nr 1150/2000). To samo podejście stosuje się do płatności budżetowych dokonanych w bieżącym roku ze środków przeniesionych oraz anulowania niewykorzystanych środków na płatności.

Zmiany stanu rezerw odnoszą się do szacunków na koniec roku dokonanych na kontach rozliczeń międzyokresowych (głównie świadczenia pracownicze), które nie mają wpływu na konta budżetowe. Pozostałe uzgadniane kwoty obejmują rozmaite elementy, takie jak amortyzacja aktywów, nabycie aktywów, opłaty z tytułu leasingu (część kapitałowa) oraz udziały finansowe, które są różnie traktowane w rachunkowości budżetowej i rachunkowości memoriałowej.

Ponadto należy wykluczyć wyniki ekonomiczne agencji i EWWiS, uwzględnione w skonsolidowanym wyniku ekonomicznym, ponieważ wykonanie budżetu przez te jednostki nie jest uwzględniane w skonsolidowanym wyniku budżetu.

2.2   ZESTAWIENIE PORÓWNAWCZE KWOT UJĘTYCH W BUDŻECIE Z KWOTAMI RZECZYWISTYMI (tabela 2)

Kwotę środków na płatności w początkowo przyjętym budżecie, podpisanym przez Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego w dniu 17 grudnia 2009 r., ustalono na 122 937 mln EUR, która to kwota miała zostać sfinansowana z zasobów własnych w wysokości 121 507 mln EUR Szacunki dotyczące dochodów i wydatków w początkowym budżecie podlegają zazwyczaj korekcie w trakcie roku budżetowego, przy czym tego rodzaju zmiany przedstawia się w budżetach korygujących Korekty zasobów własnych opartych na DNB gwarantują, że dochody przewidziane w budżecie dokładnie odpowiadają zapisanym w budżecie wydatkom. Zgodnie z zasadą równowagi dochody i wydatki budżetowe (środki na płatności) muszą się równoważyć.

Dochody:

W 2010 r. przyjęto osiem budżetów korygujących. Przy uwzględnieniu tych budżetów ostateczne dochody ogółem w 2010 r. wyniosły 122 956 mln EUR. Zostały one sfinansowane z zasobów własnych w wysokości 119 270 mln EUR (zatem o 2 237 mln EUR mniej niż początkowo prognozowano), a w pozostałej części z innych dochodów. Zmniejszone zapotrzebowanie na zasoby własne wynikało głównie z włączenia do budżetu kwoty 2 254 mln EUR związanej z nadwyżką z poprzedniego roku.

Jeżeli chodzi o zasoby własne, pobór tradycyjnych zasobów własnych niemal całkowicie pokrywał się z prognozowanymi kwotami, a stało się tak mianowicie dlatego, że szacunki budżetowe zmieniono w czasie sporządzenia budżetu korygującego nr 4/2010 (środki budżetowe zwiększono o 1 516 mln EUR). Korekta ta wynikała z uwzględnienia nowych prognoz makroekonomicznych z wiosny 2010 r., bardziej optymistycznych niż wcześniejsze.

Także ostateczne płatności państw członkowskich z tytułu VAT i DNB są zbliżone do ostatecznych szacunków budżetowych. Różnica między szacowanymi kwotami a kwotami faktycznie wpłaconymi wynika z różnic między kursem euro stosowanym dla celów budżetowych i kursem obowiązującym w dniu faktycznego dokonania płatności przez państwa członkowskie spoza UGW.

Wydatki:

W 2010 r., który był czwartym rokiem obecnego okresu programowania, programy osiągnęły stabilizację, a programy z poprzedniego okresu programowania weszły w fazę ostatecznego zakończenia. Na koniec roku niespłacone zobowiązania zaciągnięte przed 2007 r. stanowiły około 10 % całkowitych zobowiązań pozostających do spłaty.

W odniesieniu do środków na zobowiązania budżet początkowy, a co za tym idzie i wyznaczone cele polityczne wykonano właściwie zgodnie z planem. Stopień wykonania, z wyłączeniem niewykorzystanej rezerwy w wysokości 415 mln EUR na Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji oraz 28 mln EUR niewykorzystanych środków tymczasowych (kwot ujętych w pozycji „Rezerwy”, których wykorzystanie jest uzależnione od spełnienia pewnych warunków i które nadal są ujęte w tej pozycji na koniec roku budżetowego), wyniósł 99,4 %. Korekty w czasie tego roku dotyczyły kwoty 80 mln EUR na Fundusz Solidarności Unii Europejskiej, wydatków z natury nieprzewidzianych, wydatków administracyjnych w kwocie 10 mln EUR związanych z utworzeniem Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych oraz 10 mln EUR przeznaczonych dla Parlamentu Europejskiego na działania związane z wejściem w życie traktatu lizbońskiego. W pełni wykorzystano kwotę 140 554 mln EUR, natomiast 554 mln EUR pozostały niewykorzystane. Po przeniesieniu kwoty 259 mln EUR na 2011 r., w której największą pozycję stanowiły projekty energetyczne na wsparcie ożywienia gospodarczego na kwotę 147 mln EUR, wygasły środki w wysokości 295 mln EUR.

Stopień wykonania płatności, z wyłączeniem nieuruchomionej rezerwy na pomoc nadzwyczajną (193 mln EUR) i środków tymczasowych (48 mln EUR), wyniósł 97,4 % budżetu; środki na płatności ogółem korygowano w ciągu roku jedynie o wyżej wymienione wzrosty wydatków administracyjnych.

W przeciwieństwie do poprzednich lat, zmniejszenia środków na płatności nie dokonano poprzez budżet korygujący na koniec roku. Głównej korekty dokonano poprzez przesunięcie zbiorcze środków, dzięki któremu środki na politykę regionalną zwiększono o 1 125 mln EUR, przy odpowiednim zmniejszeniu środków na rozwój obszarów wiejskich. Komisja zasiliła również środki na Fundusz Spójności kwotą 600 mln EUR uzyskaną w wyniku przesunięć wewnętrznych. Niewykorzystane zatwierdzone środki na płatności, z wyłączeniem rezerw, wyniosły 3 243 mln EUR, a po przeniesieniu kwoty 1 513 mln EUR, środki w całkowitej wysokości 1 730 mln EUR z różnych działów wieloletnich ram finansowych („WRF”) wygasły.

Bardziej szczegółowa analiza dostosowań budżetowych, ich właściwego kontekstu, uzasadnienia i wpływu znajduje się w sprawozdaniu Komisji z zarządzania budżetem i finansami za rok budżetowy 2010: w części A zawierającej ogólny przegląd na poziomie budżetu oraz w części B dotyczącej poszczególnych działów WRF.

2.3   DOCHODY (tabela 3)

Dochody budżetu ogólnego Unii Europejskiej można podzielić na dwie główne kategorie: zasoby własne i inne dochody. Wynika to z art. 311 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którym: „bez uszczerbku dla innych dochodów budżet jest finansowany całkowicie z zasobów własnych”. Większość wydatków budżetowych jest finansowana z zasobów własnych. Inne dochody stanowią jedynie niewielką część finansowania ogółem.

Wyróżnia się trzy kategorie zasobów własnych: tradycyjne zasoby własne, zasoby oparte na VAT oraz zasoby oparte na DNB. Tradycyjne zasoby własne obejmują opłaty wyrównawcze od cukru i cła. Częścią systemu zasobów własnych jest również mechanizm odnoszący się do Zjednoczonego Królestwa oraz obniżka brutto rocznych składek Niderlandów i Szwecji opartych na DNB.

2.3.1    Tradycyjne zasoby własne

Tradycyjne zasoby własne: wszelkie ustalone kwoty tradycyjnych zasobów własnych należy ująć na jednym z rachunków prowadzonych przez właściwe organy.

na rachunku zwyczajnym określonym w art. 6 ust. 3 lit. a) rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1150/2000 ujmuje się: wszelkie kwoty odzyskane lub objęte zabezpieczeniem.

na odrębnym rachunku określonym w art. 6 ust. 3 lit. b) rozporządzenia nr 1150/2000 ujmuje się: wszelkie kwoty jeszcze nieodzyskane lub nieobjęte zabezpieczeniem; na rachunku tym mogą też zostać ujęte kwoty objęte zabezpieczeniem, lecz kwestionowane.

Państwa członkowskie przesyłają Komisji kwartalne sprawozdanie dotyczące odrębnych rachunków, obejmujące:

saldo do odzyskania w poprzednim kwartale,

ustalone należności w danym kwartale,

korekty podstawy (poprawki/anulowania) w danym kwartale,

kwoty odpisane (których nie można udostępnić zgodnie z art. 17 ust. 2 rozporządzenia 1150/2000),

kwoty odzyskane w danym kwartale,

saldo pozostające do odzyskania na koniec danego kwartału.

Tradycyjne zasoby własne należy zapisać na rachunku Komisji otwartym przez administrację finansową lub organ wyznaczony przez państwo członkowskie najpóźniej w pierwszym dniu roboczym następującym po 19. dniu drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym należności ustalono (lub odzyskano, w przypadku odrębnego rachunku). Państwa członkowskie zatrzymują — na poczet kosztów poboru — 25 % tradycyjnych zasobów własnych. Warunkowe należności na poczet zasobów własnych są korygowane w oparciu o stopień prawdopodobieństwa ich odzyskania.

2.3.2    Zasoby własne oparte na VAT oraz zasoby własne oparte na DNB

Zasoby własne oparte na VAT wynikają z zastosowania obowiązującej wszystkie państwa członkowskie jednolitej stawki do zharmonizowanej podstawy VAT określonej zgodnie z przepisami art. 2 ust. 1 lit. b) DZW z 2007 r. Jednolitą stawkę ustalono na 0,30 %, z wyjątkiem okresu 2007-2013, w którym stawka poboru dla Austrii wynosi 0,225 %, dla Niemiec: 0,15 %, a dla Niderlandów i Szwecji: 0,10 %. Podstawa VAT nie może przekraczać 50 % DNB dla każdego państwa członkowskiego.

Zasoby własne oparte na VAT wynikają z zastosowania jednolitej stawki, obowiązującej dla wszystkie państw członkowskich, do zharmonizowanej podstawy VAT określonej zgodnie z przepisami art. 2 ust. 1 lit. c) decyzji Rady z dnia 29 września 2000 r. Podstawa VAT nie może przekraczać 50 % DNB dla każdego państwa członkowskiego.

Zasoby oparte na DNB to zasoby zmienne, mające zapewnić dochody wymagane w danym roku w celu pokrycia wydatków przekraczających kwotę uzyskaną z tradycyjnych zasobów własnych, zasobów opartych na VAT i dochodów różnych. Dochody te wynikają z zastosowania jednolitej stawki do sumy DNB wszystkich państw członkowskich.

Zasoby oparte na VAT i DNB ustala się na podstawie prognoz podstaw VAT i DNB sporządzonych w momencie opracowania wstępnego projektu budżetu. Następnie prognozy te koryguje się; dane liczbowe aktualizuje się w danym roku budżetowym w ramach budżetu korygującego.

Rzeczywiste kwoty podstaw VAT i DNB znane są w roku następującym po danym roku budżetowym. Komisja oblicza różnice między kwotami należnymi od państw członkowskich według rzeczywistej podstawy a kwotami faktycznie zapłaconymi na podstawie (skorygowanych) prognoz. Komisja wzywa państwa członkowskie do uregulowania salda VAT i DNB (dodatniego lub ujemnego) na pierwszy dzień roboczy miesiąca grudnia roku następującego po danym roku budżetowym. W ciągu kolejnych czterech lat nadal można wprowadzać korekty do rzeczywistej podstawy VAT i DNB, o ile nie wydane zostaną zastrzeżenia. Salda obliczone wcześniej są korygowane, a różnica staje się wymagalna w tym samym czasie co salda VAT i DNB za poprzedni rok budżetowy.

Podczas prowadzonych kontroli sprawozdań VAT i danych dotyczących DNB Komisja może zgłaszać państwom członkowskim zastrzeżenia dotyczące kwestii, które mogą mieć konsekwencje dla ich składek na poczet zasobów własnych. Kwestie te mogą na przykład wynikać z braku zadowalających danych lub potrzeby opracowania odpowiedniej metodyki. Zastrzeżenia te należy postrzegać jako potencjalne roszczenia względem państw członkowskich o niepewnych kwotach, ponieważ nie można dokładnie oszacować ich wpływu finansowego. Kiedy możliwe jest określenie dokładnej kwoty, odpowiednie zasoby oparte na VAT i DNB stają się wymagalne w powiązaniu z saldami VAT i DNB lub jako indywidualne wezwania do wpłacenia środków.

2.3.3    Rabat brytyjski za 2010 r.

Mechanizm ten polega na redukcji płatności Zjednoczonego Królestwa na poczet zasobów własnych proporcjonalnie do tzw. „nierównowagi budżetowej” Zjednoczonego Królestwa i powoduje odpowiedni wzrost płatności innych państw członkowskich na poczet zasobów własnych. Mechanizm korekty nierównowagi budżetowej na rzecz Zjednoczonego Królestwa ustanowiono na posiedzeniu Rady Europejskiej w Fontainebleau (w czerwcu 1984 r.) oraz na mocy wynikającej z niego decyzji w sprawie zasobów własnych z dnia 7 maja 1985 r. Mechanizm ma na celu ograniczenie nierównowagi budżetowej Zjednoczonego Królestwa poprzez redukcję jego płatności na rzecz UE. Niemcy, Austria, Szwecja i Niderlandy korzystają ze zmniejszonego wkładu w finansowanie rabatu (ograniczonego do jednej czwartej ich nominalnego wkładu na ten cel).

2.4   WYDATKI (tabele 4-13)

2.4.1    Ramy finansowe na lata 2007–2013

mln EUR

 

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

1.

Trwały wzrost

53 979

57 653

61 696

63 555

63 974

66 964

69 957

2.

Zarządzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona

55 143

59 193

56 333

59 955

60 338

60 810

61 289

3.

Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość

1 273

1 362

1 518

1 693

1 889

2 105

2 376

4.

UE jako partner na arenie międzynarodowej

6 578

7 002

7 440

7 893

8 430

8 997

9 595

5.

Administracja

7 039

7 380

7 525

7 882

8 334

8 670

9 095

6.

Wyrównania

445

207

210

0

0

0

0

Środki na zobowiązania:

124 457

132 797

134 722

140 978

142 965

147 546

152 312

Środki na płatności ogółem:

122 190

129 681

120 445

134 289

134 280

141 360

143 331

W niniejszej części przedstawione są główne kategorie wydatków UE według działów ram finansowych na lata 2007–2013. Rok budżetowy 2010 był czwartym rokiem objętym ramami finansowymi na lata 2007–2013. Ogólny pułap środków na zobowiązania na 2010 r. wynosi 140 978 mln EUR, co stanowi 1,18% DNB. Odpowiedni pułap środków na płatności wynosi 134 289 mln EUR, czyli 1,12 % DNB. W powyższej tabeli przedstawiono ramy finansowe według cen bieżących prognozowane na 2013 r.

Dział 1 –   Trwały wzrost

Dział ten obejmuje dwa oddzielne, ale powiązane ze sobą komponenty:

1a. Konkurencyjność na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia — komponent ten obejmuje wydatki na badania i innowacje, edukację i szkolenia, sieci transeuropejskie, politykę społeczną, rynek wewnętrzny i polityki powiązane.

1b. Spójność na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia — komponent mający na celu poprawę konwergencji najmniej rozwiniętych państw członkowskich i regionów, w celu uzupełnienia strategii UE na rzecz trwałego rozwoju poza mniej zamożnymi regionami i wspierania współpracy transgranicznej.

Dział 2 –   Zarządzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona

Dział 2 obejmuje wspólną politykę rolną i rybołówstwa, środki w obszarze rozwoju obszarów wiejskich i środki środowiskowe, w szczególności program Natura 2000. Kwota przeznaczona na wspólną politykę rolną jest związana z porozumieniem osiągniętym podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Brukseli w październiku 2002 r.

Dział 3 –   Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość

Nowy dział 3 (Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość) jest dowodem na to, że coraz większą wagę przywiązuje się do takich obszarów, jak sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne, ochrona granic, polityka imigracyjna i azylowa, zdrowie publiczne i ochrona konsumentów, kultura, młodzież, polityka informacyjna i dialog z obywatelami, w których to dziedzinach powierzono UE nowe zadania. Obejmuje on dwa komponenty:

3a. Wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość

3b. Obywatelstwo

Dział 4 –   UE jako partner na arenie międzynarodowej

Dział 4 obejmuje wszystkie działania zewnętrzne, w tym instrumenty przedakcesyjne. Komisja proponowała włączenie Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR) do ram finansowych, jednak Rada Europejska i Parlament Europejski nie przychyliły się do tej propozycji.

Dział 5 –   Administracja

Dział ten obejmuje wydatki administracyjne wszystkich instytucji, emerytury oraz szkoły europejskie. W przypadku instytucji (z wyjątkiem Komisji) koszty te stanowią sumę ich wydatków, natomiast agencje oraz inne organy mają zarówno koszty administracyjne, jak i operacyjne.

Dział 6 –   Wyrównania

Zgodnie z porozumieniem politycznym, według którego nowe państwa członkowskie nie powinny być płatnikami netto budżetu UE na samym początku członkostwa, przewidziano w ramach tego działu środki na wyrównania. Kwota ta będzie dostępna w formie transferów na rzecz tych państw na wyrównanie różnicy pomiędzy wysokością wpłacanych przez nie składek do budżetu i kwot z niego uzyskiwanych.

2.4.2    Obszary polityki

W ramach stosowania przez siebie koncepcji zarządzania kosztami działań (ABM) Komisja wprowadziła w swoich procesach planowania i zarządzania metodę sporządzania budżetu zadaniowego (ABB). Z budżetem zadaniowym związana jest struktura budżetu, w której tytuły budżetu odpowiadają obszarom polityki, a rozdziały budżetu działaniom.

Celem metody ABB jest zapewnienie przejrzystych ram umożliwiających przełożenie celów politycznych Komisji na konkretne działania przy wykorzystaniu środków legislacyjnych, finansowych bądź innych środków polityki publicznej. Uporządkowanie pracy Komisji w podziale na poszczególne działania pozwala na uzyskanie klarownego obrazu przedsięwzięć Komisji, a jednocześnie tworzy wspólne ramy do wyznaczania priorytetów. Zasoby rozdzielane są zgodnie z priorytetami w toku procedury budżetowej, przy czym odnośne działania stanowią podstawę tworzenia założeń budżetowych. Poprzez powiązanie działań z przydzielonymi na nie zasobami metoda ABB ma na celu zwiększenie efektywności i skuteczności korzystania z zasobów Komisji.

Obszar polityki można zdefiniować jako jednorodny zbiór działań składających się na pracę Komisji, które są istotne w procesie podejmowania decyzji. Każdy obszar polityki przyporządkowany jest do określonej dyrekcji generalnej i obejmuje średnio około sześciu lub siedmiu pojedynczych działań. Obszary polityki mają głównie charakter operacyjny, ponieważ główne działania podejmowane w ich ramach są skierowane do osób trzecich, odpowiednio w ich zakresie tematycznym. Budżet operacyjny uzupełniany jest o niezbędne wydatki administracyjne dla każdego obszaru polityki.

2.5   INSTYTUCJE I AGENCJE (tabele 14-18)

Skonsolidowane sprawozdanie z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej obejmuje, podobnie jak w latach poprzednich, wykonanie budżetu wszystkich instytucji, ponieważ w ramach budżetu UE ustanowione są oddzielne budżety dla poszczególnych instytucji. Agencje nie mają oddzielnych budżetów w ramach budżetu UE i są częściowo finansowane z dotacji z budżetu Komisji.

W celu uwzględnienia wszelkich istotnych danych budżetowych dotyczących agencji w części budżetowej skonsolidowanego rocznego sprawozdania finansowego zawarto oddzielne sprawozdanie dotyczące wykonania indywidualnych budżetów tradycyjnych agencji objętych konsolidacją.


(1)  W dniu 15 grudnia 2010 r. Parlament Europejski przyjął budżet, który zapewnia zapłatę zobowiązań krótkoterminowych Unii z zasobów własnych, które zostaną pobrane przez państwa członkowskie lub do wniesienia których wezwie się państwa członkowskie w 2011 r. Ponadto, zgodnie z art. 83 regulaminu pracowniczego (rozporządzenie Rady nr 259/68 z dnia 29 lutego 1968 r. z późn. zm.) państwa członkowskie wspólnie gwarantują wypłacanie świadczeń emerytalnych i rentowych.

(2)  dane zgłoszone przez państwa członkowskie w systemie SFC 2007 w dniu 31 marca 2011 r.

(3)  w odniesieniu do 10 programów, w przypadku których nie otrzymano jeszcze sprawozdań, zwrócono się do właściwych organów o ich przekazanie.

(4)  przy zastosowaniu współczynnika korygującego („cc”)

(5)  wypłacane przez pierwsze trzy lata po opuszczeniu stanowiska

(6)  objęte konsolidacją po raz pierwszy w 2010 r.

(7)  Należy zauważyć, że w związku z zaokrągleniem danych liczbowych do mln EUR może się wydawać, że niektóre dane finansowe w tabelach dotyczących wykonania budżetu nie sumują się.

(8)  Z czego środki dotyczące EFTA wynoszą ogółem 9 mln EUR w 2010 r. i 11 mln EUR w 2009 r.

(9)  w tym środki przeniesione i dochody przeznaczone na określony cel

(10)  w tym środki przeniesione i dochody przeznaczone na określony cel


Top